INHOUD. M.E.G.A. - Max (Kennismaking) Afspraak of ruzie Mooi vanbinnen Goed? Beter? Best! Mijn Eigen Goed Antwoord...

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "INHOUD. M.E.G.A. - Max (Kennismaking) Afspraak of ruzie... 4. Mooi vanbinnen... 10. Goed? Beter? Best!... 12. Mijn Eigen Goed Antwoord..."

Transcriptie

1 INHOUD M.E.G.A. - Max (Kennismaking) 9 0 Afspraak of ruzie... Mooi vanbinnen... 0 Goed? Beter? Best!... Mijn Eigen Goed Antwoord... Wanneer ga jij te ver?... 0 Cool of foute boel?... Megaveilig... 0 Reclame! Fabel of feit?... Stress?!... Dit is M.E.G.A.!...

2 INTRODUCTIE M.E.G.A.-Max Rechten Betekenis Steek je hand op als je het woord wil, zodat iedereen op zijn beurt kan spreken. Ik heb het recht om gelukkig te zijn en om met zorg en begrip behandeld te worden. Je mag je eigen ideeën uiten zonder dat er met je gelachen zal worden of zonder gekleineerd te worden. Wees respectvol en positief ingesteld. Kleineren kan iemand kwetsen. Ik heb het recht om als persoon gerespecteerd te worden. Ik ben ook speciaal. Ik ben ook uniek. Ik heb recht op een veilig gevoel. Je moet eerlijk behandeld worden. Niemand zal je lichamelijk kwetsen of kwetsen met woorden zodat je je niet lekker voelt in je vel. Kijk en gebruik het stille signaal. Ik heb het recht om NEEN te zeggen. Je hebt het recht om neen te zeggen tegen een leeftijdgenoot of een oudere wanneer deze je vraagt iets te doen wat fout of gevaarlijk is of wat je onjuist lijkt te zijn. Gebruik de woorden "iemand die ik ken" in plaats van de naam van een persoon. Noem geen namen als je een verhaal vertelt. Beantwoord alleen een vraag als je jezelf er goed bij voelt. Ik heb het recht om op te komen voor mijn eigen mening en de mening van anderen te horen. Ik heb het recht om te leren. Je hebt het recht te spreken als het jouw beurt is en te kunnen luisteren wanneer anderen spreken. Je mag gerust trots zijn op je eigen prestaties en je mag gerust hard werken om je te bewijzen en te verbeteren.

3 Afspraak of ruzie Mijn ideale klas Wat ik leuk vind in onze klas Misverstand? Meningsverschil? Wat ik zou willen veranderen Ruzie? Denk eens na over een ruzie of ernstige discussie die je had met iemand van de klas. Hoe kwam dat? Wat gebeurde er? Agressief?! Agressief lijkt een moeilijk woord. Toch kennen we het allemaal: slaan, roepen, schoppen, snauwen Soms is het moeilijk om jezelf tegen te houden als je boos wordt. Bespreek deze antwoorden met je buur. Markeer dan één zinnetje bij leuk en één bij veranderen.

4 De schuldvraag Hoe los ik een meningsverschil op? Naar jaarlijkse gewoonte is er ook nu weer het scholenvoetbaltornooi. Onze klas heeft, na een zwaar betwiste overwinning in de halve finale, de finale bereikt. Vóór de finale worden wij toegesproken door onze klasleraar. Hij hoopt de fel begeerde beker morgen in onze klas te kunnen zetten. Verder wenst hij ons een goede en vooral een sportieve wedstrijd. "Dat de beste moge winnen", zegt hij. Na ongeveer 0 minuten spelen komen wij op voorsprong door een mooi kopbaldoelpunt van spits Jeroen, onze beste speler. Iedereen van onze school, zowel supporters als spelers, schreeuwt het uit van plezier. Onze vreugde is echter van korte duur want bij de eerste tegenaanval wordt Bart, onze Weet je nog wanneer jij een meningsverschil had? keeper, gevloerd door een laag, hard schot in de hoek. Tot aan de rust blijft de stand -.. Schrijf hieronder waarover je een meningsverschil had.. Beschrijf je gevoelens. Tijdens de rust krijgen we nog aanwijzingen van onze klasleraar. Hij vraagt van iedereen inzet,. Zoek een mogelijk oplossing voor het probleem. maar wijst erop dat deelnemen belangrijker is dan winnen. De wedstrijd kent vervolgens een rustig verloop met enkele kansen aan beide zijden. Enkele minuten voor het einde hobbelt de bal naar het doel van Bart. Bart en Jeroen kijken elkaar aan, maar niemand reageert. Plots verdwijnt de bal in het doel: -. Met nog enkele minuten te spelen gaan Het meningsverschil wij resoluut in de aanval, doch een doelpunt blijft uit zodat we de finale verliezen. Na het laatste fluitsignaal loopt Jeroen naar Bart en scheldt: "We hebben verloren door jouw schuld. Twee keer had je die bal moeten pakken. Met een goede keeper hadden wij gewonnen. Wij hadden beter een andere keeper genomen." "Wat? Mijn schuld? Had jij de kansen die je kreeg, benut, dan hadden wij inderdaad gewonnen. Het is jouw schuld dat we verloren, roept Bart. Mijn gevoelens Welk is in dit verhaal het misverstand? Welke gevoelens hebben Bart en Jeroen? Mogelijke oplossingen Welke zijn de mogelijke oplossingen?

5 STOP! STOP -teken: niet botsen! In het verkeer heb je zeker al wel rode STOP -tekens langs de weg gezien. Dan ben je verplicht om te stoppen, te kijken of alles ok is en dan verder te gaan. Ken je een ander woord voor STOP? Misschien gebruik je Time out? Halt, rood licht of iets anders? Een bepaald teken misschien? STOP Als ik voel dat ik zo boos begin te worden dat ik ga slaan, duwen of roepen (agressief), stop ik even. PAUZEER EN DENK NA Wat ga ik doen als ik dadelijk weer verder ga? Ga ik iets zeggen? Wat dan? GA VERDER Ik doe of zeg wat ik zojuist heb bedacht. Je kunt in een rollenspel eens proberen het oranje licht luidop te spelen. Zo kunnen de anderen horen wat je aan het bedenken bent. 9

6 MOOI VANBINNEN Geef eens een complimentje Nu mag je jezelf eens een complimentje maken Denk eraan: het zit vanbinnen Van (mijn naam)... voor Naam: Naam: Compliment: Compliment: Naam: Compliment: Naam: Compliment: Naam: Compliment: Naam: Compliment: Naam: Naam: Compliment: Compliment: 0

7 Goed? Beter? Best! Je kan op drie manieren reageren op een voorstel waarbij jij je niet goed voelt: onzeker, kwaad of zelfzeker. Wat zie je bij elke manier, zowel actief (woorden en daden) als passief (lichaamstaal)? De tekeningen kunnen je hierbij helpen. Assertief antwoord Een goede manier om iets assertiefs te zeggen is je zin beginnen met ik. Dat lijkt best moeilijk, maar het is vaak echt de beste oplossing. Probeer, na de twee slechte voorbeelden en het ene goede voorbeeld hieronder, zelf twee antwoorden voor zelf gekozen situaties op te schrijven die beginnen met Ik. ACTIEF ONZEKER PASSIEF Slecht voorbeeld : Jij bent een stomme sullekop en je liegt altijd!!! Slecht voorbeeld : Pfff, laat maar. Goed voorbeeld: Ik vind het niet normaal, fijn, prettig dat jij niet wilt ophouden met uitschelden Ik. Ik. KWAAD - AGRESSIEF Neen zeggen Ga met zijn tweeën bij elkaar zitten en verzin een verhaal waarin het woordje Neen voorkomt. Wat er gebeurt, moet duidelijk zijn door alleen de tekstballonnetjes te lezen. Een voorbeeldje: Gaan we naar de winkel? Om wat te doen? Gewoon snoep kopen! Maar we moeten nog terug naar school! Dan brossen we gewoon! OVERTUIGEND - ZELFZEKER - ASSERTIEF Neen hoor, ik wil geen lessen zomaar missen. Leren is voor mij belangrijk. En ik moet nog iets zeggen tegen Veronique!

8 Mijn eigen goed antwoord ZEG NEEN TEGEN... vriendelijke/zachte druk Lees de titel goed! Bekijk de tekening. Wat gebeurt hier volgens jou? Hoe zou jij op een goede manier antwoorden? x N Zeg: "Nee, dank u. Geef de reden. Negeer het aanbod. Ga weg. Verander van onderwerp. Vermijd de situatie. Maak een afwijzend gebaar. Samen sterk!

9 ZEG NEEN TEGEN... uitdagende druk Lees de titel goed! Bekijk de tekening. Wat gebeurt hier volgens jou? Hoe zou jij op een goede manier antwoorden? ZEG NEEN TEGEN... onrechtstreekse druk Lees de titel goed! Bekijk de tekening. Wat gebeurt hier volgens jou? Wat zou jij doen en waarom? Wees geen bange kip, het is maar een sigaret!

10 ZEG NEEN TEGEN... zware druk Lees de titel goed! Bekijk de tekening. Wat gebeurt hier volgens jou? Wat zou jij doen en waarom? Morgen wil ik 0 euro van je hebben of anders... 9

11 Wanneer ga jij te ver? Een dag uit mijn leven Schrijf naast elk uur één ding dat je gisteren gedaan hebt. Als je klaar bent, overloop je aandachtig je dag en zet een rode R bij alles dat riskant zou kunnen geweest zijn. Met één woord schrijf je er ook bij wat het risico was: wat had er kunnen gebeuren? Een schip dat veilig aan de kade blijft aangemeerd, loopt weinig risico. Maar het zal nooit boeiende avonturen op de wereldzeeën kunnen ervaren. Een circusartiest kan heel goed risico s inschatten. Als hij zijn kunstje nog niet zo goed kan, oefent hij op de grond of er vlak boven. Stap voor stap zal hij steeds moeilijkere en gevaarlijkere oefeningen doen. Maar hij (of zij) let goed op dat de risico s niet te groot zijn. Zo leert de circusartiest heel moeilijke en mooie kunsten. Hij heeft zijn grenzen beetje bij beetje verlegd. 0

12 Mijn tijdlijn TIM jaar geleden jaar later Tim ving het gerucht op dat enkele jongens hem na school zouden opwachten om hem een rammeling te geven. Wat kan Tim doen? Lichamelijke risico s Welke grenzen heb ik verlegd? Welke grenzen zal ik verleggen? Wat is te ver? Waarom? ELLEN Welke grenzen in het omgaan met anderen heb ik verlegd? Sociale risico s Welke grenzen in het omgaan met anderen zal ik verleggen? Op de terugweg van school komt Ellen haar vriend, Gunther, tegen. Gunther heeft de handen vol met graffiti-spuitbussen en wil ergens iets gaan spuiten. Gunther vraagt aan Ellen: Ga je mee? Wat zou je doen als je Ellen was? Waarom wel of waarom niet? Huis- en thuiswerk: laat deze tijdlijn zien aan een volwassene thuis. Welke grens heb je volgens die volwassene nogal vroeg overschreden? Op welk moment was dat? Wat heb je toen gedaan? Hoe reageerde je? Volwassenen om je heen zijn voor je verantwoordelijk. Zij horen je te beschermen tegen risico s. Je ouders, leerkracht in de klas, monitor op het speelplein, politie op straat zorgen ervoor dat je binnen veilige grenzen blijft. Maar zelf ben je ook verantwoordelijk, want de ouderen zijn er niet altijd. Hoe meer je voor jezelf instaat, hoe beter je je eigen risico s moet kunnen inschatten en beheersen. Je houden aan een grens die je zelf bepaalt, is belangrijk.

13 Cool of foute boel? Het verhaal van Lars Lees aandachtig volgende korte zinnen! Heb je het woordje drugs al eens gehoord? Thuis misschien, op televisie of ergens op het internet? In de MEGA-sessies praten we over drugs, omdat je moet weten wat er gebeurt als iemand drugs neemt. Drugs zijn pilletjes, drankjes of poedertjes die je een bepaald gevoel geven als je ze inneemt. Door ze te eten, roken, drinken of op te snuiven komen ze in je bloed terecht. Zo gaat er een deeltje van de drugs naar je hersenen. En daar is het de bedoeling dat ze je rustiger, meer geconcentreerd of actiever maken. Maar tegelijk kunnen ze je ook angstig, verdoofd of draaierig maken. Er zijn nog meer risico s en gevaren aan druggebruik waar veel mensen niet goed over nadenken. Daar gaat deze les over. Alcohol, sigaretten, medicijnen & marihuana zijn voorbeelden van drugs. Gokken, gamen of internetten kunnen net als een drug worden: er raken ook jonge mensen aan verslaafd. Tijdens familiebezoeken mocht Lars een glaasje meedrinken. Later op feesten en fuiven dronk hij al veel. Lars drinkt nu wel erg veel alcohol. Hij wil in aanwezigheid van andere jongeren de stoere bink zijn. De laatste tijd vinden de vrienden Lars niet meer fijn in de omgang. Een kater, hoofdpijn, voelt zich slecht, ruzies... Later hartziektes, leverkanker... Hij gaat naar een contactgroep voor jongeren met een drankprobleem. Drinkt gezonde dranken zoals water, fruitsap... Geef zelf eens je mening over het gebruik van alcohol. (Oorzaken - gevolgen - hulp -... )

14 Cool of foute boel? Het verhaal van Amber Lees aandachtig de onderstaande zinnen! Amber moest bijna altijd studeren. Ze stond onder druk. Ze rookte regelmatig een sigaret, ook tijdens feestjes en samenkomsten. Dit vond ze erg stoer. Cool of foute boel? Het verhaal van Laura Vul de onderstaande woorden in de juiste zinnen in! Zo krijg je het verhaal van Laura. verveelt drugs haar persoonlijkheid Amber rookt iedere dag meerdere sigaretten. Ook in groep rookt Amber regelmatig. Vriendinnen en vrienden vinden het soms storend. Haar adem en kleren stinken als een asbak. Gele tanden en gele vingers. Later hartziekten, longziekten... gezondheid zelfhulpgroep spijbelt Ze sluit zich aan bij een groep jongeren die niet roken. Amber doet regelmatig aan sport. Laura gaat de laatste tijd niet meer graag naar school. Ze... regelmatig. Ze heeft nergens nog zin in; ze... zich. Schrijf hieronder enkele korte zinnen over wat jij vindt over roken! (Oorzaken - gevolgen - hulp -... ) Alleen als ze... gebruikt, voelt ze zich goed. De klasleerkracht ziet duidelijk dat... verandert. Gelukkig stuurde men Laura naar een.... Tijdens de bijeenkomsten rond verslaving leerde Laura dat je... belangrijk is. Ze is blij dat ze hulp heeft gevonden.

15 Schrijf onder elke opdracht de gevolgen van het gebruik van deze drugs. Kleur de bolletjes van de positieve gevolgen groen en van de negatieve gevolgen rood. Er zijn alternatieven voor het gebruik van alcohol, sigaretten of andere drugs. Gebruik van tabak. Niet-gebruik van tabak VUL HIER IN WAT JE KUNT DOEN Beter dan drugs te nemen kun je met vrienden in het park VUL HIER IN WAT JE KUNT VOELEN OF DENKEN op een feestje zonder volwassenen Beter dan je te vervelen kun je. als je je alleen en eenzaam voelt Niet-gebruik van alcohol Gebruik van alcohol. Beter dan je slecht te blijven voelen kun je. Slecht gebruik van medicatie Gebruik van illegale drugs. MIJN VOORNEMEN Ik denk na over.. Goed gebruik van medicatie. en ga. Niet-gebruik van illegale drugs.. omdat. 9

16 M.E.G.A. -veilig VEILIGHEIDS-TIP-TIEN voor LEERLINGEN HET BEL -ROLLENSPEL! In je groepje van drie verdeel je deze rollen: de beller, de, een observator. De observator zegt achteraf of je je goed aan de drie W s hebt gehouden. Wissel om tot je alledrie gebeld hebt. Zorg dat je ouders steeds weten waar je bent. Situaties Je komt per fiets naar school gereden. Op het kruispunt voor de school zie je een ongeval gebeuren. Er zijn enkele gekwetsten. Ga je weg met vrienden, keer dan ook met hen terug naar huis. Samen uit, samen thuis. Wat doe je? Je bent alleen thuis. Je ziet een onbekend persoon rond de woning van de buren lopen. Ga je alleen weg, laat je dan brengen en ook ophalen. De onbekende gaat naar de achterdeur en begint hieraan te prutsen. Wat doe je? Als je ergens bent en je wordt niet opgehaald, vraag dan om te telefoneren en vraag om te mogen blijven tot je wordt gehaald. Je bent met je broer/zus thuis. Je broer of zus valt van de trap en breekt een been? Wat doe je? Ga niet met iemand mee die je niet of nauwelijks kent. (Liften heeft risico s. ) DE DRIE W S VOOR DE Ben je alleen thuis, zorg dan dat je weet waar je ouders zijn. Vraag een telefoonnummer zodat je hen kan bellen. Tijd is heel belangrijk, dus als je belt naar denk dan aan de drie W s : Wie? (Wie ben je?) Waar je ook bent, zorg dat je steeds de hulpdiensten () kan verwittigen. Zorg ook dat je de plaats snel kan verlaten. Wat? (Wat heb je gezien?) 9 0 Word je opgebeld, zeg dan NOOIT dat je alleen thuis bent. Ben je alleen thuis, laat dan NOOIT onbekenden binnen. Neem zeker NIETS aan van onbekenden. Waar? (Waar is het gebeurd?) Nadat je het nummer gebeld hebt, zeg je eerst wie je bent en vanwaar je belt, daarna zeg je wat er gebeurd is en vervolgens zeg je waar het gebeurd is. 0

17 M.E.G.A. -veilig VEILIGHEIDS-TIP-TIEN voor OUDERS VEILIG ZIJN Vertel je kinderen dat ze het recht hebben veilig te zijn. HET EIGEN LICHAAM BESCHERMEN Kinderen moeten weten dat hun lichaam hun toebehoort, in het bijzonder de intieme lichaamsdelen. NEEN ZEGGEN Leer je kinderen dat het OK is NEEN te zeggen als iemand hen pijn wil doen. Veel kinderen werd aangeleerd altijd te doen wat volwassenen hen zeggen. VERWEER TEGEN AGRESSOR Agressors kiezen jonge kinderen uit als slachtoffer. Zeg je kinderen dat ze vrienden of volwassenen om hulp kunnen vragen. Leer hen af te staan hetgeen de agressor eist, bijvoorbeeld hun fiets, hun geld e.d. indien dit lichamelijk geweld kan vermijden. Maak hen duidelijk dat je niet boos zal zijn wanneer dit zou gebeuren. 9 0 Handtekening ouders/voogd: GEEN GEHEIMEN Leer je kinderen dat sommige geheimen nooit bewaard zullen blijven, ook al denken ze dat. AANRAKINGEN WEIGEREN Leer je kinderen dat ze NEEN kunnen zeggen tegen handtastelijkheden indien ze het niet willen. Als iemand hen aanraakt en zegt dit te verzwijgen, dan moeten ze het zeker vertellen. NIET PRATEN MET ONBEKENDEN Leer je kinderen niet te praten met onbekenden als ze alleen zijn. Als ze worden aangesproken door een onbekende moeten ze je dat vertellen. WETTEN OVERTREDEN Leer je kinderen dat ze wetten mogen overtreden omwille van hun eigen veiligheid. Ze mogen weglopen, schreeuwen, liegen of stampen om weg te komen uit een gevaarlijke situatie. PRATEN Leer je kinderen dat ze je steeds alles mogen vertellen wat er gebeurd is en dat je niet boos zal zijn op hen. GELOOFD WORDEN Indien je kind je hulp wenst, draai het niet de rug toe. Als ze je vertellen dat ze benaderd werden, geloof hen dan. Kinderen liegen zelden daaromtrent.

18 M.E.G.A. -veilig VEILIGHEIDS-TIP-TIEN voor de jonge internetter Voor ik ga surfen, vraag ik aan mijn ouders me uit te leggen wat Internet is, hoe het werkt en wat ik er kan vinden. Ik vertel mijn ouders wat ik beleef op het Internet. Iemand die ik alleen via het Internet ken, geef ik mijn vertrouwen niet. Mijn naam, adres, telefoonnummer en wachtwoord hou ik voor mezelf. Ik stuur nooit mijn foto, die is makkelijk te trukeren en staat, voor ik het weet, voor altijd op het Net. Met de webcam ben ik voorzichtig. Wie weet wat de ander me zal tonen of me vraagt te doen! Als iemand me lastig valt of choqueert op het Net, verlaat ik de site en praat ik met een volwassene die ik vertrouw. Afspraak via chat? Ik breng altijd een volwassene op de hoogte en ga nooit alleen. 9 Niet alles wat ik op het Internet vind, is waar! 0 Ik gedraag me verantwoordelijk op het Internet en toon respect voor anderen.

19 M.E.G.A. -veilig VEILIGHEIDS-TIP-TIEN voor de OUDERS van jonge internetters Installeer de computer op een gemeenschappelijke plaats. Laat je kind niet alleen op het Internet surfen. Installeer filters en een parental control en gebruik een beveiligde zoekmachine. Wakker de kritische geest van je kind aan en leg uit dat niet alles wat op het Internet staat, correct is. Moedig je kind van bij het begin aan om met je te praten over wat hij/zij op het Internet ziet, aanstootgevend vindt of wat hem/haar in de war brengt. Noodnummers die we moeten kennen Dringende hulp (politie, brandweer, ziekenwagen...)... Andere nuttige telefoonnummers Tele-onthaal (levensmoeilijkheden)... 0 Bij vergiftiging Kinder- en jongerentelefoon... 0 Child Focus Leg je kind uit welke dingen voor jou niet kunnen, rekening houdend met zijn/ haar leeftijd, en praat over choquerende sites (racisme, geweld, pornografie... ). Informeer je kind over de gevaren die het verspreiden van persoonlijke gegevens inhoudt (naam, adres, telefoonnummer, leeftijd, school... ) om te vermijden dat deze misbruikt worden door mensen met slechte bedoelingen of commerciële doeleinden. Interesseer je voor de leefwereld en voor de chatvrienden van je kind. Waarschuw voor de risico s van een persoonlijke ontmoeting. Op het Internet is niet iedereen wie ze pretenderen te zijn. Sensibiliseer je kind in verband met de risico s verbonden aan de verspreiding van persoonlijke beelden (foto s, webcam). Deze kunnen buiten hun weten om misbruikt en getrukeerd worden. Nuttig om weten Je leerkracht is:... Je kan haar/hem altijd bereiken:... Je M.E.G.A.-agent is:... Je kan haar/hem altijd bereiken:... Je CLB-medewerker is:... Je kan haar/hem altijd bereiken:... 9 Weiger dat foto s van je kinderen op het Internet worden gepubliceerd. Dit is bovendien wettelijk verboden zonder toestemming van de ouders. 0 Het Internet is een publieke plaats waar er wetten gelden. Zorg ervoor dat je kind zich verantwoordelijk gedraagt, net zoals in het dagelijks leven. Voor gelezen, handtekening ouders/voogd:

20 RECLAME Fabel of feit Ontmasker de reclame Op deze plaatsen heb ik deze week reclame gezien: Ik heb reclame gezien voor deze producten: Welk product wordt aangeboden? Welke woorden of zinnen kom je veel tegen in reclame? Hoe echt zijn de tekeningen die je ziet? Wat wil men je doen geloven? Wat is de waarheid over dit product? Probeer jezelf te verkopen via een advertentie in een prachtig tijdschrift. Gebruik felle kleuren en mooie beelden. Zorg dat dit erin staat: prachtige woorden over je fantastische karakter; een indrukwekkende beschrijving over wat je enorm goed kan; overweldigende details over je mooiste lichamelijke kanten. Herschrijf de advertentie en vertel de waarheid over dit product. Formuleer de boodschap zo dat het een boodschap van openbaar nut wordt. Welke minder goede dingen over jezelf heb je niet genoemd in je advertentie? Welke stukjes uit de advertenties zie je ook op televisie? Hoe voelde het om jezelf in die advertentie te verkopen? Welke stukjes uit de advertenties zijn echt en welke zijn een beetje overdreven? Reclame: Blijf jezelf! Beoordeel zelf wat goed en fout is. 9

21 Fabel of feit Hieronder vind je enkele voorbeelden van reclameboodschappen die de mensen ertoe moeten aanzetten om een bepaald product te kopen. Bekijk de tekeningen aandachtig en schrijf eronder wat je ziet en wat men je wil doen geloven. 0

22 STRESS?! Mijn stressniveau: antwoord op de volgende vragen door het juiste bolletje te kleuren. Heb je de voorbije week in de volgende situaties stress gehad? ja neen 9 0 Als je een toets moet maken? Als je ruzie hebt gehad? Als je ergens te laat bent gekomen? Als je iets leuks hebt meegemaakt bijvoorbeeld op vakantie gaan, opgetreden... Als je je alleen voelt? Als je een spreekbeurt moest geven? Als je een nieuwe persoon leerde kennen, bijvoorbeeld in de klas, bij de voetbal... Als er iets gebeurde in je familie bijvoorbeeld ruzie, scheiding... Als je een wedstrijd wilde winnen? Als je moeilijkheden had met je huiswerk? Als je een taak niet op tijd hebt kunnen afmaken? Als je moest helpen bij de voorbereiding van een feestje? Als je de eerste moest zijn om iets voor te doen bijvoorbeeld in de turnles? Als je gepest werd? Als je ergens niet goed in bent? totaal 9 IEDEREEN heeft stress. Het is echter belangrijk bewust om te gaan met de verschil lende stresse rende factoren. Weet dat er manieren zijn om deze nadelige factoren (stressors) te omzeilen. 0 - laag stressniveau - 0 gemiddeld stressniveau - hoog stressniveau. Vergelijk het aantal kruisjes in de JA-kolom met de schaalaanduiding en markeer jouw stressniveau.. Kleur nu de graden op de stressmeter van de tekening in, zodat je goed de hoogte van jouw stress kunt aflezen. 9

23 Stress is als een rugzak Stel je voor dat je op trektocht gaat, te voet! Op die boeiende tocht trek je dapper door, met een rugzak op je schouders. Jij bent de drager en de rugzak is de last die je meedraagt. Manieren om stress tegen te gaan Kies twee situaties die je zelf beleefd hebt en waarbij je stress hebt ervaren. Schrijf ze op in de eerste kolom en noteer in de tweede kolom wat je eraan kan doen. Soms voel je je sterk: je hebt goed geslapen en je bent flink uitgerust. Je voelt je keigoed en je kan ertegenaan. Op zo n moment heb je een grote draagkracht. Maar er is ook nog je rugzak: dat zijn alle grote en kleine zorgen die je meemaakt. Het is een draaglast. Voorbeeld Stressfactor Voorbeeld Je maakt een proefwerk. Wat kan je ertegen doen? Je studeert en bereidt je erop voor. Je bent een beetje gespannen voor de wiskundetoets. Je hebt flink gestudeerd en je kent de leerstof. Je vindt het best wel een beetje spannend, maar het zal wel lukken. Op zo n moment kun je de draaglast best wel aan en is er geen probleem. Je hebt immers kracht genoeg om ze te dragen. Maar er zijn ook soms momenten dat de draaglast groot wordt. Je hebt bijvoorbeeld een moeilijke toets de volgende dag en je hebt er nog niet voor gestudeerd. Je kleine broertje moet plots worden opgenomen in het ziekenhuis. Dan wordt je rugzak te zwaar. Dat is stress. 9 9

24 DIT IS MEGA! De naam van het hoofdpersonage Rijden zonder licht in het donker is... Chatten op computer gaat via... Een gevolg van overdreven gebruik van alcohol Het niet met elkaar eens zijn noemen we... De kleur van de tanden van een roker 9 0 Wat is er typisch aan de adem en de geur van een roker Gebruik van drugs is je... in gevaar brengen Foto s op het Internet kunnen gemakkelijk... worden Welke is onze grootste drug? Goed gebruik van medicatie leidt meestal tot... Zwaarste druk Zelfzeker Opzettelijke vernieling 9 Synoniem voor spanning 0 Niet alles op Internet is... Hiermee geef je iemand een goed gevoel Hierover praten we eigenlijk veel te weinig 9 Fabel of feit Als je deze oefening goed invult, zie je in de gekleurde balk een zin verschijnen. 0

25 Wat ik van MEGA vond Wat ik in de MEGA-sessies leerde Wat ik nog beter zou willen leren De gekste of leukste momenten in de MEGA-sessies waren Wat ik moeilijk of niet zo leuk vond Wie ik in MEGA beter heb leren kennen 9

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Deze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten.

Deze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten. Ik wil EmoKnallen. Sjoelen en uiten van emoties en gevoelens met jongeren en volwassenen. Benodigdheden: een sjoelbak en sjoelschijven. Te spelen op school, in jongeren en opvangcentra, in het gezin, bij

Nadere informatie

Ontdek je kracht voor de leerkracht

Ontdek je kracht voor de leerkracht Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Een informatieve bundel en vragenlijst voor kinderen die gepest worden.

Een informatieve bundel en vragenlijst voor kinderen die gepest worden. Een informatieve bundel en vragenlijst voor kinderen die gepest worden. Er is een verschil tussen plagen en pesten. Iets van iemand afpakken kan plagen zijn, maar ook pesten. Het is plagen als het gaat

Nadere informatie

Het kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5.

Het kinderprotocol. Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Het kinderprotocol Inhoud: 1. Inleiding; het kinderprotocol 2. Goed gedrag kun je leren 3. De schoolregels 4. Pesten/ gepest worden 5. Slot 1. Het kinderprotocol: Op de Flamingoschool vinden we het erg

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben

Nadere informatie

Groep 1, 2 Thema 1 De groep? Dat zijn wij! 1. Hallo, hier ben ik! Samen plezier maken en elkaar beter leren kennen.

Groep 1, 2 Thema 1 De groep? Dat zijn wij! 1. Hallo, hier ben ik! Samen plezier maken en elkaar beter leren kennen. Groep 1, 2 1. Hallo, hier ben ik! 2. Prettig kennis te maken Kinderen leren elkaar beter kennen en ontdekken verschillen en overeenkomsten. 3. Samen in de klas Over elkaar helpen, geholpen worden en afspraken

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als 4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.

Nadere informatie

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden.

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. 5. Onderweg naar een feestje doe je nog even snel een boodschap.

Nadere informatie

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw gedrag gevaarlijk is voor andere mensen. Dit mag nooit

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Wat gebeurt er als iemand zich in de mindere positie voelt? Meer over het instinct voor zelfbehoud

Wat gebeurt er als iemand zich in de mindere positie voelt? Meer over het instinct voor zelfbehoud Bijlage 3.1. Wat gebeurt er als iemand zich in de mindere positie voelt? Meer over het instinct voor zelfbehoud Het instinct voor zelfbehoud is heel gezond. Als we dat niet hadden, zou niemand van ons

Nadere informatie

Assertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten

Assertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten BOL 1 e jaars AG studenten In de beroepspraktijk verwacht men van je dat je kunt opkomen voor jezelf en voor je opvattingen over je stage, de hulpverlening etc. Men verwacht tegelijkertijd dat je dit op

Nadere informatie

Informatie en advies voor ouders

Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt

Nadere informatie

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af.

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af. Intro Met de docent Wat ga je doen in dit hoofdstuk? 1 Herhalen: je gaat herhalen wat je hebt geleerd in hoofdstuk 7, 8 en 9. 2 Toepassen: je gaat wat je hebt geleerd gebruiken in een situatie over werk.

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun

Nadere informatie

Leer uw kind De Ondergoedregel.

Leer uw kind De Ondergoedregel. 1. Leer uw kind De Ondergoedregel. Ongeveer één op de vijf kinderen is slachtoffer van seksueel geweld, waaronder seksueel misbruik. U kunt helpen voorkomen dat het uw kind overkomt. Leer uw kind De Ondergoedregel.

Nadere informatie

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.

Nadere informatie

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN.

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN. HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE EMAILADRES DOOR TE GEVEN. ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER JEZELF OP MSN TE ZETTEN. IK ZOU, NAAST MIJN NAAM OOK DE STRAAT WAAR IK WOON DOORGEVEN. DAT IS GEEN GEHEIM! IK VIND

Nadere informatie

3 Pesten is geen lolletje

3 Pesten is geen lolletje Na deze les kun je: het verschil tussen plagen en pesten noemen; jouw ervaringen met pesten vertellen; uitleggen hoe je pesten kunt stoppen; afspraken maken over pesten. 3 Pesten is geen lolletje Pesten

Nadere informatie

Als opvoeden even lastig is

Als opvoeden even lastig is Als opvoeden even lastig is Hoe pak je dat dan aan? Soms weet ik niet meer wat ik moet doen om hem stil te krijgen. Schattig? Je moest eens weten. Hoezo roze wolk? Mijn dochter kan af en toe het bloed

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt

Nadere informatie

Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen

Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen Beste docent, Binnenkort gaat u met uw klas naar de voorstelling Zwemmen Zonder Mouwen; een muzikale 8+ voorstelling die zich afspeelt in en rondom

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Mentorlessen. Klas:...

Mentorlessen. Klas:... Mentorlessen Naam: Klas:... 1 En hier begint het! Voor jou ligt jouw persoonlijke mentormap. Deze map is voor de individuele oefeningen vanuit de mentor-module die jij en je klasgenoten volgt. In deze

Nadere informatie

Assertiviteit. e-book

Assertiviteit. e-book Assertiviteit e-book Opkomen voor jezelf Welkom in dit E-book. We willen je informeren over het onderwerp: opkomen voor jezelf. Hierin komt naar voren hoe je dat makkelijker kunt maken voor jezelf. Hoe

Nadere informatie

Ik ga een grote uitdaging niet uit de weg. Taken die moeilijk zijn, vind ik veel leuker dan eenvoudige taken.

Ik ga een grote uitdaging niet uit de weg. Taken die moeilijk zijn, vind ik veel leuker dan eenvoudige taken. Ik ga een grote uitdaging niet uit de weg. Taken die moeilijk zijn, vind ik veel leuker dan eenvoudige taken. 2 5 Ik hoef niet aangespoord te worden om mijn taken te maken. Niemand hoeft mij te zeggen

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

Inleiding IN DIT BOEK LEES JE WAAROM STEUN, RESPECT EN VERTROUWEN BIJ VRIENDSCHAP HOREN.

Inleiding IN DIT BOEK LEES JE WAAROM STEUN, RESPECT EN VERTROUWEN BIJ VRIENDSCHAP HOREN. Inleiding Met wie heb je de meeste lol? En wie bel je als je een probleem hebt? Vaak zijn dat je. Sommige mensen hebben veel, andere mensen hebben er maar een paar. Vriendschap is belangrijk in ons leven.

Nadere informatie

Seksualiteit: Grenzen en Wensen

Seksualiteit: Grenzen en Wensen IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in

Nadere informatie

Wees duidelijk tegen je klanten

Wees duidelijk tegen je klanten Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk

Nadere informatie

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter

Nadere informatie

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming

Nadere informatie

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Wetboek van Schatjesland

Wetboek van Schatjesland Wetboek van Schatjesland Als je aardig kan zijn Dan is dat reuzefijn Alsof een kleurig lint mij aan jou verbindt maar als je scheldt dan ben je geen held en liggen we overhoop in een dikke knoop die je

Nadere informatie

Almtopper één Op basisschool De Alm zijn wij beleefd en aardig tegen elkaar

Almtopper één Op basisschool De Alm zijn wij beleefd en aardig tegen elkaar Tilburg, februari 2014 Almtopper één Op basisschool De Alm zijn wij beleefd en aardig tegen elkaar Wanneer ik iets nodig heb, vraag ik daar vriendelijk om Ik begroet de leerkrachten en mijn klasgenootjes

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Voor de Jongste Jeugd van Hockeyclub Hisalis. Maart 2006 Anniek de Jong

Voor de Jongste Jeugd van Hockeyclub Hisalis. Maart 2006 Anniek de Jong Voor de Jongste Jeugd van Hockeyclub Hisalis Maart 2006 Anniek de Jong 1 Hockey is een teamsport. Dat betekent dat je in het hockey er nooit alleen voor staat. Een teamsport betekent: Je samen inzetten

Nadere informatie

Vrienden kun je leren

Vrienden kun je leren Vrienden kun je leren Hallo! Wij zijn Reinder en Berber, en wij hebben de afgelopen maanden hard gewerkt om dit boekje te maken, speciaal voor jongeren met het syndroom van Asperger. Hieronder vind je

Nadere informatie

6,6. Werkstuk door een scholier 2141 woorden 6 januari keer beoordeeld. Nederlands

6,6. Werkstuk door een scholier 2141 woorden 6 januari keer beoordeeld. Nederlands Werkstuk door een scholier 2141 woorden 6 januari 2007 6,6 478 keer beoordeeld Vak Nederlands Voorwoord Ik heb het onderwerp pesten bedacht voor mijn werkstuk. Ik heb dat gedaan omdat ik meer over pesten

Nadere informatie

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn?

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Bij deze preek is geen powerpoint

Nadere informatie

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een

Nadere informatie

Dialogen website Motiveren tot rookstop

Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialoog verandertaal uitlokken en versterken Goedemorgen. Heeft u problemen gehad sinds uw vorige controle? Ja, eigenlijk wel. Mijn tanden zijn sterk verkleurd.

Nadere informatie

Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen?

Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen? Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen? Vooraf Oud en nieuw is leuk en gezellig: oliebollen eten, spelletjes doen, televisie kijken, met zijn allen aftellen tot twaalf uur en vuurwerk afsteken.

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Wat je moet weten over hasj en wiet

Wat je moet weten over hasj en wiet Wat je moet weten over hasj en wiet 1 2 Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj

Nadere informatie

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

OMGAAN MET NEGATIEVE GEDACHTEN

OMGAAN MET NEGATIEVE GEDACHTEN OMGAAN MET NEGATIEVE Iedereen heeft wel eens last van negatieve gedachten. De één heeft er vaker last van dan de ander. Jij bent iemand die hier gevoelig voor is. In deze sessies leer je hoe je ermee kan

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7. Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11. Activiteit 03: Acting out 16

Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7. Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11. Activiteit 03: Acting out 16 Inhoud Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7 Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11 Activiteit 03: Acting out 16 Activiteit 04: Schuld 22 Activiteit 05: Angst 26 Activiteit 06: Verdriet

Nadere informatie

Hasj en wiet zijn drugs. Dat heet blowen. In deze folder vind je:

Hasj en wiet zijn drugs. Dat heet blowen. In deze folder vind je: Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj of wiet. Dat heet blowen. In deze folder

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Juf Sabine en juf Maaike

Juf Sabine en juf Maaike Je moet daar heel wat voor kunnen: - Je moet goed kunnen lezen - En ook goed begrijpen wat je leest - Je moet goed kunnen opzoeken - En goed kunnen kiezen wat je wel en niet nodig hebt. - Je moet je verhaal

Nadere informatie

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING 1. DE HERSENEN 1.1 HOE ZIEN HERSENEN ERUIT? VRAAG WIE KAN VERTELLEN WAT HERSENEN ZIJN? VRAAG HEBBEN KINDEREN KLEINERE HERSENEN DAN GROTE MENSEN? 1.2 WANNEER GEBRUIK JE ZE?

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Algemeen directeur Directeur sociale zaken

Algemeen directeur Directeur sociale zaken VOORWOORD Wanneer je aan je collega s zou vragen waarom zij naar het werk gaan, dan geven zij vast verschillende antwoorden. De één wil bijvoorbeeld veel geld verdienen, terwijl de ander het juist belangrijk

Nadere informatie

Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen?

Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen? Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen? In deze folder vind je een antwoord, en lees je ook bij wie je terecht kan als je over mishandeling of verwaarlozing

Nadere informatie

Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf!

Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Het gaat erom dat je laat merken dat jij zélf verantwoordelijk bent voor het leren: jij kiest de opdrachten, workshops en klussen zélf,

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Alcohol, Roken en opvoeding

Alcohol, Roken en opvoeding Alcohol, Roken en opvoeding Uw kind in klas 1 van het voortgezet onderwijs Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep

Nadere informatie

13 Jij en pesten. Ervaring

13 Jij en pesten. Ervaring 82 13 Jij en pesten Wat doe ik hier vandaag? P Ik word me ervan bewust hoe erg het is om iemand te pesten en gepest te worden. P Ik leer dat ik met anderen steeds weer respectvol moet omgaan. P Ik ken

Nadere informatie

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les 8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

AMIGA4LIFE. Hooggevoelig, wat is dat? WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN

AMIGA4LIFE. Hooggevoelig, wat is dat? WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN AMIGA4LIFE Hooggevoelig, wat is dat? 7-10 jaar WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN 1 voorlichtingsbrochure hooggevoeligheid - www.amiga4life.nl Ik heb een talent! Ik kan goed

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Samen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve

Samen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve Themabundel Samen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve Assistent medewerker Dit project is mede mogelijk gemaakt met een bijdrage uit het Europees Sociaal Fonds Voorwoord Deze themabundel is bedoeld

Nadere informatie

Vertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen;

Vertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen; Pesten op school Veel gestelde vragen Wat doe je als je kind gepest wordt? Maak voldoende tijd voor een gesprek; laat je kind vertellen wat er zich afspeelt en hoe het zich voelt; Neem het verhaal van

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Dit boekje is van:..

Dit boekje is van:.. Ik en mijn plan Dit boekje is van:.. Hallo, Jij bent cliënt bij SOVAK. Je hebt bij SOVAK een persoonlijk begeleider. Samen maak je afspraken over wat jij zelf doet en wat SOVAK doet. Die afspraken staan

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding

Nadere informatie

<prikkelaar toevoegen> Compaen pakt aan.

<prikkelaar toevoegen> Compaen pakt aan. Compaen pakt aan. Ik weet hoe ik jou kan bereiken Versterk je leerkracht: Hoe bereik ik de kinderen in mijn klas? 19 maart 2014 Jelte van der Kooi trainer/ adviseur schoolbegeleider

Nadere informatie

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht:

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: 1. Maak een spinnenweb van jouw belangrijkste vrienden. 2. Schrijf er telkens bij waar je die vriend hebt leren kennen. 3. Schrijf de meest positieve eigenschap als vriend

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Vragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar

Vragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar Hoe vraag je aan iemand om met je te spelen? Wat speel je graag op het schoolplein? Jij kan al goed helpen hè. Wie help jij graag? Wat doe je dan? van 4 t/m 6 jaar

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,

Nadere informatie