Groei en jobcreatie houden stand

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Groei en jobcreatie houden stand"

Transcriptie

1 VBO-ANALYSE Focus Conjunctuur Groei en jobcreatie houden stand MORGANE HAID MEI 2016

2 12% percentage van de bevraagde sectoren die recentelijk een daling van hun rendabiliteit hebben vastgesteld (tegenover 37% bij de vorige enquête) 89% Percentage van de bevraagden die een stabiele (65%) of stijgende (24%) economische activiteit verwachten 23% Sectoren die binnenkort een stijging van hun investeringen verwachten 18% Percentage van de bevraagde sectoren die binnenkort een daling van de werkgelegenheid verwachten (tegenover 49% bij de vorige enquête) 1,5% Verwachte economische groei in 2016

3 Economische groei leunt dicht aan bij het langetermijngemiddelde Rendabiliteit verbetert enigszins, maar vanop historisch laag niveau Groei bedrijfsinvesteringen wint aan kracht Optimisme inzake jobcreatie groeit. Arbeidsuitstoot in de industrie gestopt Herstel op arbeidsmarkt vooral te danken aan de loonmatiging van de voorbije jaren, waardoor er bij bescheiden groeiniveaus al veel jobs in de privé-sector bijkomen

4 Naar halfjaarlijkse gewoonte heeft het VBO tussen eind april en midden mei zijn sectorfederaties bevraagd over de conjuncturele ontwikkelingen in hun sector. Via zijn federaties bereikt het VBO ongeveer ondernemingen, die samen goed zijn voor 8 van de uitvoer, 75% van de werkgelegenheid en 2/3 van de toegevoegde waarde. Bovenop dit eigen conjunctuuronderzoek wordt uiteraard ook rekening gehouden met andere nationale en internationale conjunctuurindicatoren. Deze VBO Analyse presenteert de huidige toestand in de ondernemingen in België alsook de vooruitzichten voor de komende zes maanden. 1. Internationale context Groei van de wereldeconomie blijft bescheiden De wereldeconomie blijft erop vooruitgaan, maar het groeitempo is eerder bescheiden. Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zou de wereldeconomie er, na een groei met 3,1% in 2015, op vooruitgaan met 3,2% in 2016 en met 3,5% in In de opkomende en ontwikkelingslanden is de economische dynamiek verder verzwakt. Dat gebeurde in het bijzonder in Brazilië en Rusland, die in 2015 in een recessie zijn terechtgekomen (resp. -3,8% en -3,7%) en ook in 2016 nog een economische krimp zouden kennen. Deze landen hebben onder andere te lijden van (geo)politieke problemen en van de prijsdaling van de grondstoffen als gevolg van de wereldwijde overschotten op de grondstoffenmarkten. Ook in de andere olieexporterende landen vertraagde de groei wegens de daling van de olieprijzen. China van zijn kant heeft aanzienlijk te lijden gehad onder de te hoog opgelopen voorraden van grondstoffen, materialen en eindproducten en heeft zijn industriële productie neerwaarts moeten bijstellen. Die tragere groei gekoppeld aan een aanzienlijke schuldenopbouw had vorig jaar enige ongerustheid over de financiële stabiliteit van China doen ontstaan, maar het ergste lijkt daar nu achter de rug. De Chinese economische groei lijkt zich te stabiliseren op een peil dat matiger is dan enkele jaren geleden (6,5% in 2016), wat ook weegt op het handelsverkeer met zijn belangrijkste handelspartners. In de ontwikkelde landen lijkt zich desondanks een wat steviger groei af te tekenen. In tegenstelling tot de opkomende en ontwikkelingslanden is de druk op de grondstoffenprijzen gunstig voor de meeste ontwikkelde landen, die veelal netto-importeurs van grondstoffen zijn. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld zou de groei in 2016 dicht bij de 2,4% blijven. De stijging van de dollar heeft wel wat gewogen op de Amerikaanse export, maar de economie houdt stand dankzij een versterking van de binnenlandse vraag. Japan kent dan weer een vrij geringe groei (0,5% in 2015 en 2016) wegens een terugloop van de particuliere consumptie. Al bij al blijft de wereldeconomie dus groeien, maar tegen een eerder bescheiden groeitempo van 3 à 4%. maar binnenlandse vraag in eurozone wint aan kracht De vooruitzichten inzake economische groei blijven er voor de eurozone op verbeteren. Het IMF verwacht daar 1,5% groei dit jaar en 1,7% in Het herstel zet zich voort en de consumptie van de gezinnen in de hand gewerkt door de daling van de olieprijzen en de lage rentevoeten ondersteunt het economisch herstel. En ook de investeringen van de ondernemingen blijven geleidelijk toenemen. In al onze buurlanden heeft de economische activiteit inmiddels het niveau van vóór de crisis overtroffen. De groeiramingen voor 2016 van onze buurlanden liggen dicht bij die van de eurozone (1,5%): 1,1% in Frankrijk, 1,5% in Duitsland en 1,8% in Nederland. Toch blijven er nog een aantal onzekerheden die het herstel broos maken. Allereerst zetten de vertraging van de opkomende landen en de bescheiden groei van andere handelspartners zoals Japan de mogelijkheden om buiten de eurozone te exporteren onder druk. Vervolgens kunnen het risico op een Brexit en de dreiging van nieuwe aanslagen wegen op het vertrouwen van de consumenten. En ook een opflakkering van de schuldenproblematiek in Griekenland valt niet volledig uit te sluiten. Het herstel van de eurozone wint dus duidelijk aan kracht, maar is wel nog met een aantal risico s omgeven. GROEI EN JOBCREATIE HOUDEN STAND I 4

5 2008Q1 2008Q2 2008Q3 2008Q4 2009Q1 2009Q2 2009Q3 2009Q4 2010Q1 2010Q2 2010Q3 2010Q4 2011Q1 2011Q2 2011Q3 2011Q4 2012Q1 2012Q2 2012Q3 2012Q4 2013Q1 2013Q2 2013Q3 2013Q4 2014Q1 2014Q2 2014Q3 2014Q4 2015Q1 2015Q2 2015Q3 2015Q4 2016Q1 Verloop van het bbp (Hoogtepunt vóór de crisis = 100, Bron: Eurostat) BE DE FR NL EA 2. Belgische economie: huidige toestand en vooruitzichten Economische groei houdt aan, ondanks aanslagen In België heeft het economisch herstel de jongste maanden goed stand gehouden: het economisch groeitempo blijft dicht aanleunen bij het langetermijngemiddelde. De groei was met 0,5% iets meer uitgesproken tijdens het laatste kwartaal van Vooral de consumptie van de privésector en de investeringen van de ondernemingen waren in 2015 de belangrijkste groeimotoren. Daarnaast noteerde ook de uitvoer voor het tweede opeen Huidige toestand t.o.v. 6 maanden geleden Productie / Rendabiliteit Tewerkstelling economische activiteit November Daling Stabiel Stijging n.v.t. 8 1 Productie / economische activiteit 2 Rendabiliteit Mei 2016 GROEI EN JOBCREATIE HOUDEN STAND I 5 4 Tewerkstelling

6 volgende jaar een groei van ongeveer 5%, en dit ondanks een vertraging van de groei van onze uitvoermarkten. In het eerste kwartaal van 2016 zwakte de groei wat af tot 0,2%. Sommige sectoren (horeca, toerisme, luchtvaart, handel) werden weliswaar hard getroffen door de terroristische aanslagen van 22 maart, maar uit de enquête bij onze sectorfederaties blijkt dat de Belgische economie in haar geheel relatief goed wist stand te houden. Bijna alle ondervraagde sectoren waren van mening dat hun economische activiteit de jongste zes maanden stabiel is gebleven (47%) of is toegenomen (41%). Het is geen verrassing dat de economische bedrijvigheid is achteruitgegaan in de handel, die de gevolgen ondervond van de aanslagen in Brussel en de daaropvolgende lockdown. Comeos, de Belgische federatie van de handel en diensten, meldt trouwens dat in de fashionsector in Brussel de verkoop in maart 2016 met 12,8% is gedaald ten opzichte van vorig jaar. Hoewel bijna een derde van de bevraagde sectoren van mening was dat de aanslagen een negatieve impact op hun activiteiten hebben gehad en nog zullen hebben, blijven ze in hun geheel genomen vrij vertrouwensvol voor de komende maanden. Bijna 65% van de ondervraagde sectoren verwacht in de komende zes maanden een activiteitsniveau dat vergelijkbaar is met het huidige niveau en 24% voorziet een toename van hun activiteiten. Verscheidene sectoren wijzen daarbij op een significant herstel van de binnenlandse vraag, zowel in België als in de rest van de eurozone. Enkel de voedingssector, die verwacht dat hij te lijden zal hebben van de daling van de verkoop in de horeca vanwege de aanslagen en de stijging van de productiekosten als gevolg van de invoering van de kilometerheffing, verwacht een vermindering van zijn activiteiten. Over het algemeen zijn de vooruitzichten inzake de economische bedrijvigheid vergelijkbaar met die van de vorige enquête. De onderliggende trend naar meer optimisme bij de bevraagde sectoren werd niet fundamenteel onderbroken. Dit alles wordt overigens ook bevestigd door de conjunctuurindicator van de Nationale Bank, die er in de voorbije maanden in zijn geheel opnieuw op vooruitging ondanks minder gunstige ontwikkelingen in de handel, de horeca en het toerisme. Economische activiteit in de komende 6 maanden V Gl TSS T S Prod P G Ce Ch H D Mat ICT I Bo Daling Stabiel Stijging n.v.t. B o: bouw; C e: cement; C h: chemie; D: handel; D i: diamant ; G: grafisch ; G l: glas; H: hout; I: interim; ICT: ict; M at: materials technology; Prod: production technology & mechatronics ; S: staal; T: textiel; TSS: transport solution systems; V: voeding Di Aantal optimisten min aantal pessimisten GROEI EN JOBCREATIE HOUDEN STAND I 6

7 De rendabiliteit gaat geleidelijk weer omhoog Het toenemende optimisme van de bedrijven heeft wellicht ook iets te maken met de betere vooruitzichten voor de rentabiliteit van de ondernemingen. Terwijl een jaar geleden 37% van de bevraagde sectoren verklaarde dat hun rentabiliteit de voorgaande maanden was gedaald, is er nu slechts bij 12% van de sectoren een daling opgetreden. Voor de nabije toekomst rekent het merendeel van de sectoren op een stabiele rentabiliteit. Voor het eerst in 5 jaar is het aantal sectoren dat hierover optimistisch is, ook lichtjes hoger dan het aantal pessimisten. Hierbij moeten we er wel rekening mee houden dat we hier vertrekken van extreem lage niveaus, die voor ongeveer de helft van de sectoren nog altijd beneden het langetermijngemiddelde liggen. De lichte verbetering van de rentabiliteit van de ondernemingen heeft meerdere oorzaken. Eerst en vooral heeft de loonmatiging en de zwakke euro geholpen om het (loon)kostennadeel voor de Belgische bedrijven te verkleinen. Hierdoor hebben zij marktaandelen kunnen heroveren en tegelijk hun marges op buitenlandse markten kunnen handhaven of herstellen. Ook de daling van de olie- en grondstoffenprijzen heeft bijgedragen tot het vastgestelde lichte herstel van de ondernemingsrentabiliteit. Rendabiliteit in de komende 6 maanden G Ce Gl TSS T S Prod P Di Ch H Bo D V Mat ICT I Daling Stabiel Stijging Investeringen in de lift Zoals eerder gezegd, hebben de investeringen van de privésector aanzienlijk bijgedragen tot de groei in Ze stegen in 2015 met 3,3%. De omvang van die stijging werd wel beïnvloed door een eenmalige aankoop van octrooien begin 2015, maar tijdens de laatste twee kwartalen tekent zich toch een duidelijk stijgende tendens af. Het niveau van de bedrijfsinvesteringen (in volume) heeft dat van de piek van vóór de crisis nu ook duidelijk overschreden. Ook de toekomstperspectieven zijn lichtjes verbeterd. Volgens onze enquête verwacht 59% van de bevraagde sectoren dat hun investeringen op een niveau blijven dat vergelijkbaar is met het huidige niveau. 23% voorziet een stijging en 18% een daling. Dat is iets beter dan de situatie van zes maanden geleden. Ter illustratie, verscheidene ondernemingen hebben omvangrijke investeringen aangekondigd. Dat is bijvoorbeeld het geval in de sector van de automobielassemblage of ook in de chemische en farmaceutische sector. Investeringen in de komende 6 maanden Gl T S P Di Ch H TSS Mat V Ce Bo D I Prod G ICT Daling Stabiel Stijging B o: bouw; C e: cement; C h: chemie; D: handel; D i: diamant ; G: grafisch ; G l: glas; H: hout; I: interim; ICT: ict; M at: materials technology; P: papierfabrikanten ; Prod: production technology & mechatronics ; S: staal; T: textiel; TSS: transport solution systems; V: voeding GROEI EN JOBCREATIE HOUDEN STAND I 7

8 Soort investering November Mei Zeer belangrijk Middelmatig belang Geen belang Er wordt ook een verandering opgetekend in de aard van de geplande investeringsprojecten. Het is geen verrassing dat de meeste sectoren innovatie nog steeds als een zeer belangrijke investering blijven beschouwen. Daarnaast gaan de investeringen steeds meer in de richting van de vervanging van verouderde kapitaalgoederen, terwijl rationalisatie-investeringen minder belangrijk worden. Deze evolutie richting vervangingsinvesteringen is niet onlogisch gezien de benuttingsgraad van de productiecapaciteit in de verwerkende nijverheid zich nu al een tweetal jaar zeer dicht bij het langetermijngemiddelde bevindt. Wanneer de bezettingsgraad nog verder stijgt, kan ook een toename van de uitbreidingsinvesteringen worden verwacht. Het ziet er dus naar uit dat het voorzichtig ingezette investeringsherstel in de komende jaren verder aan kracht zal winnen. Arbeidsuitstoot in industrie gestopt In de voorbije twee jaar hebben we al een duidelijke verbetering van de werkgelegenheid in de privésector kunnen vaststellen. Tussen Q en Q kwamen er netto bijna banen bij. Bovendien daalde ook het aantal faillissementen en het aantal daarbij teloor gegane arbeidsplaatsen in Ook in onze enquête bij de sectorfederaties zijn de vooruitzichten voor de werkgelegenheid nu beduidend rooskleuriger geworden in vergelijking met 6 maanden geleden. Vooral in de industrie is het verschil opmerkelijk. In de voorbije jaren heeft die vrijwel permanent te lijden gehad onder grote herstructureringen en delokalisaties. Deze evolutie lijkt volgens onze enquête in de meeste industriesectoren ten einde te komen. Bij onze vorige enquête verwachtte bijna 5 van de bevraagde sectoren nog een daling van de werkgelegenheid in de komende maanden. Inmiddels ziet slechts 18% van de geënquêteerden een daling van de werkgelegenheid aankomen. Het gros van de industriele sectoren verwacht de werkgelegenheid in stand te kunnen houden. Enkel in de voedingssector (zie hoger), de cementsector en de bouw, die kampt met de problematiek van de terbeschikkingstelling van buitenlandse werknemers en van sociale dumping, wordt nog een verdere daling verwacht. De dienstverlenende bedrijfssectoren zijn over het algemeen eerder positief over de toekomstige jobcreatie. En ook de uitzendsector, die een voorlopende indicator voor het verdere verloop op de arbeidsmarkt is, blijft optimistisch. Dit alles houdt natuurlijk verband met het aanhoudende, voorzichtige economische herstel, maar is toch ook en GROEI EN JOBCREATIE HOUDEN STAND I 8

9 Werkgelegenheid in de komende 6 maanden Gl TSS S Prod P Mat Di Ce Bo T Ex En Ch H V ICT G I D Daling Stabiel Stijging November Gl TSS T S Prod P G Di Ch Ce H V ICT Mat Bo D I Daling Stabiel Stijging Mei 2016 B o: bouw; C e: cement; C h: chemie; D: handel; D i: diamant ; E n : energie ; E x : ontginning ; G: grafisch ; G l: glas; H: hout; I: interim; ICT: ict; M at: materials technology; P: papierfabrikanten ; Prod: production technology & mechatronics ; S: staal; T: textiel; TSS: transport solution systems; V: voeding vooral te danken aan de loonmatiging (indexsprong, tax shift, voorzichtig IPA) van de voorbije jaren, die maakt dat er bij relatief bescheiden groeiniveaus al relatief veel jobs in de privésector worden gecreëerd. Met loonkosten die onder controle zijn, en met vrij stabiele vooruitzichten voor de vraag en de rentabiliteit, zien de ondernemingen minder herstructureringen en in sommige sectoren ook meer aanwervingen aankomen. Dat laatste is bijvoorbeeld het geval voor de industriesector materials technology (nonferrometalen, metaalproducten, ). Toch blijft er nog veel werk aan de winkel om de werkgelegenheidsgraad structureel te verhogen. Het is daartoe absoluut noodzakelijk om de wet van 1996 te versterken en voor meer flexibiliteit te zorgen op de arbeidsmarkt, wil men komen tot een stabiel klimaat dat gunstig is voor het scheppen van banen. 10 Werkgelegenheid in de komende zes maanden Aantal optimisten min aantal pessimisten GROEI EN JOBCREATIE HOUDEN STAND I 9

10 Een economische groei van 1,5% in 2016 Ondanks de terroristische aanslagen die het vertrouwen van de consumenten hebben aangetast, heeft de Belgische economie over het algemeen goed stand gehouden. Zonder die gebeurtenissen had de huidige en toekomstige groei allicht nog sterker kunnen zijn. Een derde van de sectoren is van oordeel dat de gebeurtenissen van 22 maart de komende maanden nog een impact op hun activiteiten zullen hebben. Desondanks blijven ze vertrouwensvol wat de toekomstperspectieven betreft was goed begonnen en ondanks de terreuraanslagen lijkt die economische dynamiek niet fundamenteel aangetast. Onze enquête doet dan ook vermoeden dat het economische herstel zich na het dipje in het eerste kwartaal gewoon zal voortzetten. En dat de werkgelegenheidsgroei in de privésector zal aanhouden. Toch moeten verscheidene risicofactoren in het oog worden gehouden. Eerst en vooral moeten we ervoor zorgen dat ons internationaal imago, dat een deuk heeft gekregen door de recente gebeurtenissen, wordt opgekrikt. Daartoe dienen lichtzinnige sociale acties in de komende maanden best te worden vermeden. Een sereen sociaal klimaat draagt immers bij tot het herstel van aantrekkelijkheid van ons land voor directe buitenlandse investeringen die cruciaal zijn voor het groeipotentieel van ons land. Daarnaast blijven een eventuele Brexit of een nieuwe opflakkering van de Griekse schuldenproblematiek reële risico s voor het Europese economische herstel en kunnen nieuwe aanslagen wegen op het vertrouwen van de Europese consumenten. Als de sociale rust terugkeert en deze risico s zich niet realiseren, gaan we er op basis van de resultaten van onze enquête bij de sectoren vanuit dat het groeitempo van de Belgische economie lichtjes zal versnellen tot naar schatting 1,5% in 2016, tegen 1,4% in Hoe versterken we de Belgische economie op langere termijn? De hervormingen voortzetten Reële loonstop in 2015, indexsprong, tax shift, De federale regering heeft meerdere maatregelen genomen en structurele hervormingen doorgevoerd die een positieve impact hebben op de economische activiteit. De maatregelen van de federale regering voorzien in een substantiële verlaging van de lasten op arbeid met 1,8 miljard euro dit jaar. Onze belastingdruk blijft natuurlijk nog wel veel te hoog, maar hij gaat daarmee in de goede richting. In combinatie met de zwakkere euro hebben de verschillende maatregelen het concurrentievermogen van de Belgische ondernemingen al aanzienlijk verbe- Economische groei (Bron: INR, vooruitzichten VBO) 1,5% 1, 0,5% 0, -0,5% -1, -1,5% -2, -2,5% 4% 3% 2% 1% -1% -2% -3% -4% -5% op kwartaalbasis (links) op jaarbasis (rechts) GROEI EN JOBCREATIE HOUDEN STAND I 10

11 terd. Door de stijging van de inflatie is de indexsprong wel sneller ten einde gekomen dan verwacht. Alles samen genomen zou de absolute loonkostenhandicap tegenover onze drie buurlanden, die in 2013 nog meer dan 14% bedroeg, in 2016 moeten zijn gezakt tot ongeveer 1. Dat is goed, maar nog niet voldoende om onze bedrijven opnieuw op gelijke voet te laten concurreren met de drie buurlanden. Onze bedrijven worden immers dagelijks geconfronteerd met deze resterende loonkostenhandicap ten opzichte van de drie buurlanden. Ze ondervinden daardoor dan ook moeilijkheden om hun marktaandeel uit te breiden of te behouden, zelfs al bieden ze nicheproducten aan en/of zetten ze volop in op kwaliteitsvolle en innovatieve producten. Het is dan ook absoluut noodzakelijk dat de inspanningen om de loonkosten te matigen voortgezet en versterkt worden zodat de positieve effecten die deze maatregelen hebben gehad op de gezondheid van onze bedrijven en de werkgelegenheidscreatie niet verloren gaan. Het is bijvoorbeeld essentieel dat de loonnormwet van 1996, die de loononderhandeling tussen vakbonden en werkgevers omkadert aangescherpt wordt. We pleiten daarom voor een nieuwe wet tot herstel van het concurrentievermogen (i.p.v. vrijwaring ) die de resterende, werkelijke loonkostenhandicap t.o.v. onze drie buurlanden structureel zal verminderen. meer dan 10 van het bbp, maar een inhaalbeweging inzake goed gekozen overheidsinvesteringen is zeker aangewezen. De huidige zeer lage rentevoet rechtvaardigt dat bepaalde investeringen in mobiliteit kunnen worden gedaan (eventueel via publiek-private samenwerking). Gelet op de ongunstige toestand van ons wegennet zijn dergelijke slimme investeringen zeker te verantwoorde. Deze kunnen best kaderen in een globaal mobiliteitsplan (zie o.a. enkele voorstellen ter zake van het VBO). Een stabiel economisch klimaat dat onze competitiviteit bevordert en een sereen sociaal klimaat zijn de andere onontbeerlijke ingrediënten voor een verder economisch herstel dat banen oplevert. De tot nu toe geleverde inspanningen mogen niet teloorgaan door lichtzinnige sociale acties die het land of delen ervan lamleggen of door een gebrek aan ambitie in de komende jaren. We moeten blijven streven naar maatregelen om het concurrentievermogen en de flexibiliteit op de arbeidsmarkt te verbeteren. Enkel op die manier zullen de economische groei en de jobcreatie ook op langer termijn op hun elan kunnen doorgaan. De groei ondersteunen, door te investeren en de sociale rust te herstellen Het VBO heeft onlangs aan de regering verschillende voorstellen voorgelegd om onze bedrijven in de moeilijke economische situatie als gevolg van de recente aanslagen te ondersteunen. We zijn dan ook tevreden dat de regering de voornoemde maatregelen heeft goedgekeurd.deze moeten op korte termijn zuurstof kunnen geven aan de bedrijven die tijdelijk in moeilijkheden verkeren. Daar bovenop kunnen de regeringen van ons land ook een belangrijke rol spelen, niet alleen door krachtdadig op te treden in het veiligheidsdebat, maar ook door te investeren. Natuurlijk is budgettaire voorzichtigheid geboden gezien de hoge overheidsschuld van GROEI EN JOBCREATIE HOUDEN STAND I 11

12 GROEI EN JOBCREATIE HOUDEN STAND I 12

Conjunctuurherstel buigt, maar breekt niet

Conjunctuurherstel buigt, maar breekt niet VBO-ANALYSE Focus Conjunctuur Conjunctuurherstel buigt, maar breekt niet MORGANE HAID NOVEMBER 2015 66% Sectoren die de voorbije 6 maanden hun activiteiten hebben zien toenemen 21% Proportie van de sectoren

Nadere informatie

VBO-ANALYSE. Focus Conjunctuur. Te veel onzekerheden verhullen een veelbelovende toekomst. November 2014 Morgane Haid

VBO-ANALYSE. Focus Conjunctuur. Te veel onzekerheden verhullen een veelbelovende toekomst. November 2014 Morgane Haid VBO-ANALYSE Focus Conjunctuur Te veel onzekerheden verhullen een veelbelovende toekomst November 2014 Morgane Haid 18,5% Aantal sectoren dat rekent op een toename van de investeringen tijdens de komende

Nadere informatie

Herstel zet zich door, maar groeipotentieel is te laag

Herstel zet zich door, maar groeipotentieel is te laag vbo-analyse Focus Conjunctuur Herstel zet zich door, maar groeipotentieel is te laag Juni 2014 47% II aantal sectoren dat uitgaat van een verbetering van de economische activiteit in de komende zes maanden

Nadere informatie

PERSCONFERENTIE. Technologische industrie blijft groeien

PERSCONFERENTIE. Technologische industrie blijft groeien PERSCONFERENTIE Technologische industrie blijft groeien Groei activiteit en werkgelegenheid versterkt nog in 2016......maar verslechterende wereldconjunctuur...en we mogen aandacht voor herstel concurrentievermogen

Nadere informatie

Perscommuniqué. Het Federaal Planbureau evalueert de gevolgen van de duurdere dollar en de hogere olieprijzen voor de Belgische economie

Perscommuniqué. Het Federaal Planbureau evalueert de gevolgen van de duurdere dollar en de hogere olieprijzen voor de Belgische economie Federaal Planbureau Economische analyses en vooruitzichten Perscommuniqué Brussel, 15 september 2000 Het Federaal Planbureau evalueert de gevolgen van de duurdere dollar en de hogere olieprijzen voor de

Nadere informatie

Een goed 2015, een aarzelend

Een goed 2015, een aarzelend Een goed 2015, een aarzelend 2016 Conjunctuurenquête Expeditiesector 1e kwartaal 2016 Een goed 2015, een aarzelend 2016 Conjunctuurenquête Expeditiesector 1e kwartaal 2016 De 3-maandelijkse conjunctuurenquête

Nadere informatie

Voorjaarsprognose : naar een licht herstel

Voorjaarsprognose : naar een licht herstel EUROPESE COMMISSIE - PERSBERICHT Voorjaarsprognose 2012-13: naar een licht herstel Brussel, 11 mei 2012 Na de productiekrimp eind 2011 wordt de EU-economie nu geacht in een milde recessie te verkeren.

Nadere informatie

Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's

Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's IP/11/565 Brussel, 13 mei 2011 Voorjaarsprognoses 2011-2012: Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's Het geleidelijke herstel van de EU-economie zet door, zo blijkt uit de vooruitzichten voor

Nadere informatie

Atradius Landenrapport

Atradius Landenrapport Atradius Landenrapport Nederland November 214 Overzicht Algemene informatie Belangrijkste sectoren (213, % van bbp) Hoofdstad: Amsterdam Diensten: 72% Regeringsvorm: Constitutionele monarchie Industrie:

Nadere informatie

Suivi mensuel de la conjoncture - Maandelijkse opvolging van de conjunctuur

Suivi mensuel de la conjoncture - Maandelijkse opvolging van de conjunctuur Suivi mensuel de la conjoncture - Maandelijkse opvolging van de conjunctuur mai 3 mei 2013 Wat moet men onthouden? 1. Belgische economie sinds begin 2011 amper nog gegroeid 2. Uitvoer en investeringen

Nadere informatie

POLSSLAG VLAAMSE HORECA

POLSSLAG VLAAMSE HORECA 13/06/2017 SYNTHESE: De omzetgroei vertraagt in het laatste kwartaal van 2016 bij restaurants en drinkgelegenheden. De omzetdaling bij hotels loopt ten einde. De horecaprijzen stijgen minder snel dan vorige

Nadere informatie

Ondernemingen houden woord: onder impuls van competitiviteitsmaatregelen worden à bijkomende jobs gecreëerd in privésector

Ondernemingen houden woord: onder impuls van competitiviteitsmaatregelen worden à bijkomende jobs gecreëerd in privésector Ondernemingen houden woord: onder impuls van competitiviteitsmaatregelen worden 120.000 à 170.000 bijkomende jobs gecreëerd in privésector Het VBO dringt er al jaren op aan om de loonkostenhandicap van

Nadere informatie

GROEI TECHNOLOGIEBEDRIJVEN STAGNEERT IN 2012

GROEI TECHNOLOGIEBEDRIJVEN STAGNEERT IN 2012 GROEI TECHNOLOGIEBEDRIJVEN STAGNEERT IN 2012 Thema s Productie Werkgelegenheid Investeringen Uitdagingen en risicofactoren Conclusies 2 Industriële omzet van de technologische industrie (2008 = 100) Eerder

Nadere informatie

Facts & Figures. over de lokale besturen n.a.v. de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018

Facts & Figures. over de lokale besturen n.a.v. de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 Facts & Figures over de lokale besturen n.a.v. de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 Facts & figures De lokale overheden zijn een zeer belangrijke speler in ons land. De bevoegdheden die ze

Nadere informatie

Economische najaarsprognoses 2013: geleidelijk herstel, externe risico's

Economische najaarsprognoses 2013: geleidelijk herstel, externe risico's EUROPESE COMMISSIE PERSBERICHT Brussel, 5 november 2013 Economische najaarsprognoses 2013: geleidelijk herstel, externe risico's In de afgelopen maanden zijn er een aantal bemoedigende signalen geweest

Nadere informatie

Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België

Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Financieel Forum West-Vlaanderen Kortrijk - 24 februari 2015 Jan Smets A. De stand van

Nadere informatie

GEEN AARDSCHOK IN DE BOUW, MAAR HERSTEL IS NIET VOOR MORGEN!

GEEN AARDSCHOK IN DE BOUW, MAAR HERSTEL IS NIET VOOR MORGEN! GEEN AARDSCHOK IN DE BOUW, MAAR HERSTEL IS NIET VOOR MORGEN! De balans 2008 ziet er nog goed uit De productie heeft stand gehouden... Volgens de ramingen van het Instituut voor de Nationale Rekeningen

Nadere informatie

Nulgroei in 2014: opluchting, maar geen opleving

Nulgroei in 2014: opluchting, maar geen opleving Persconferentie 12/02/2014 Nulgroei in 2014: opluchting, maar geen opleving Internationale conjunctuur en economische toestand 2 Verbetering ondernemersvertrouwen in 2013, maar terugval in 2014 30,00 NBB-barometer

Nadere informatie

Herstel in de industrie zet door. Samenvatting. Totale industrie. Omzet stijgt. Eerste kwartaal 2014

Herstel in de industrie zet door. Samenvatting. Totale industrie. Omzet stijgt. Eerste kwartaal 2014 Eerste kwartaal 214 Herstel in de industrie zet door Samenvatting Totale industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie

Nadere informatie

Voorjaarsprognoses 2013: EU-economie herstelt langzaam van een aanhoudende recessie

Voorjaarsprognoses 2013: EU-economie herstelt langzaam van een aanhoudende recessie EUROPESE COMMISSIE PERSBERICHT Brussel, 3 mei 2013 Voorjaarsprognoses 2013: EU-economie herstelt langzaam van een aanhoudende recessie Na in 2012 in een recessie te hebben verkeerd, zal de EU-economie

Nadere informatie

BOORDTABELLEN HORECA SYNTHESE: OVERZICHT: MAART /03/2017

BOORDTABELLEN HORECA SYNTHESE: OVERZICHT: MAART /03/2017 07/03/2017 SYNTHESE: Er is een opmerkelijke versnelling van de omzetgroei in het derde kwartaal bij restaurants en drinkgelegenheden. Hotels en catering kennen nog steeds een dalende omzet. De horecaprijzen

Nadere informatie

Belgische kledingsector : redelijk goed klimaat in 2007 maar dreigende onweerswolken in 2008

Belgische kledingsector : redelijk goed klimaat in 2007 maar dreigende onweerswolken in 2008 PERSBERICHT Belgische kledingsector : redelijk goed klimaat in 2007 maar dreigende onweerswolken in 2008 Het jaar 2007 kan voor de kledingsector worden samengevat als een stabiel jaar. De omzetdaling was

Nadere informatie

De macro-economische vooruitzichten voor de wereldeconomie: evenwichtige groei in Europa, terugval in de Verenigde Staten en Japan

De macro-economische vooruitzichten voor de wereldeconomie: evenwichtige groei in Europa, terugval in de Verenigde Staten en Japan Economie en onderneming De macro-economische vooruitzichten 2006-2012 voor de wereldeconomie: evenwichtige groei in Europa, terugval in de Verenigde Staten en Japan Meyermans, E. & Van Brusselen, P. (2006).

Nadere informatie

Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU?

Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Als gevolg van de wereldwijde economische en financiële crisis heeft de EU met een laag investeringsniveau te kampen. Alleen met gezamenlijke gecoördineerde

Nadere informatie

Internationale varkensvleesmarkt 2012-2013

Internationale varkensvleesmarkt 2012-2013 Internationale varkensvleesmarkt 212-213 In december 212 vond de jaarlijkse conferentie van de GIRA Meat Club plaats. GIRA is een marktonderzoeksbureau, dat aan het einde van elk jaar een inschatting maakt

Nadere informatie

Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België

Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Financieel Forum Gent - 26 februari 2015 Jan Smets A. De stand van zaken 1. De (lange)

Nadere informatie

Orderboekje historisch gezien op vrij hoog niveau

Orderboekje historisch gezien op vrij hoog niveau jun-11 sep-11 dec-11 mrt-12 jun-12 sep-12 dec-12 mrt-13 jun-13 sep-13 dec-13 mrt-14 jun-14 sep-14 dec-14 mrt-15 jun-15 sep-15 dec-15 mrt-16 jun-16 sep-16 dec-16 mrt-17 jun-17 Perscontact Frederik Bronckaerts

Nadere informatie

Hoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 13 oktober 2011

Hoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 13 oktober 2011 Hoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 3 oktober Grote Recessie was geen Grote Depressie Wereldhandel Aandelenmarkt 9 8 7 8 VS - S&P-5 vergelijking met crash 99 Wereld industriële

Nadere informatie

Statistisch Magazine Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012

Statistisch Magazine Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012 Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012 Inleiding Lorette Ford De economische ontwikkeling van een land kan door middel van drie belangrijke economische indicatoren

Nadere informatie

Polsslag Ondernemend Limburg juli 2015: +4,8 Ondernemersvertrouwen op hoogste peil in 4 jaar Nog geen hitterecords voor Limburgse economie

Polsslag Ondernemend Limburg juli 2015: +4,8 Ondernemersvertrouwen op hoogste peil in 4 jaar Nog geen hitterecords voor Limburgse economie Ieder kwartaal peilen VKW Limburg en UNIZO-Limburg naar het aanvoelen van de Limburgse ondernemers en bedrijfsleiders over de economische gang van zaken in de bedrijven. De resultaten van deze bevraging

Nadere informatie

Conjunctuur enquête. Technologische Industrie Nederland

Conjunctuur enquête. Technologische Industrie Nederland Conjunctuur enquête Technologische Industrie Nederland Gunstig beeld met internationale onzekerheden Het CBS kopt donderdag 16 februari dat het ondernemersvertrouwen in Nederland nog nooit op zo n hoog

Nadere informatie

CRB CCR SR/LVN Conclusies van de sociale gesprekspartners op basis van de documentatienota Macro economische context

CRB CCR SR/LVN Conclusies van de sociale gesprekspartners op basis van de documentatienota Macro economische context CRB 2016-0510 SR/LVN 03.02.2016 Conclusies van de sociale gesprekspartners op basis van de documentatienota Macro economische context 2 CRB 2016-0510 Overzicht groei sinds 1996 Onder invloed van de conjuncturele

Nadere informatie

Vooruitzichten Belgische economie Herstel zet zich gematigd voort maar blijft fragiel

Vooruitzichten Belgische economie Herstel zet zich gematigd voort maar blijft fragiel Vooruitzichten Belgische economie Herstel zet zich gematigd voort maar blijft fragiel Johan Van Gompel 9 mei 216 Economische groei Herstel Belgische economisch activiteit in lijn met die in Duitsland Reëel

Nadere informatie

Winstgroei en buffers ondersteunen investerings herstel

Winstgroei en buffers ondersteunen investerings herstel Na de snelle daling van de bedrijfswinsten door de kredietcrisis, is er recentelijk weer sprake van winstherstel. De crisis heeft echter geen gat geslagen in de grote financiële buffers van bedrijven.

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Licht herstel economie in derde kwartaal 2009

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Licht herstel economie in derde kwartaal 2009 Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB09-071 13 november 2009 9.30 uur Licht herstel economie in derde kwartaal 2009 Kwartaal op kwartaal 0,4 procent groei economie Krimp 3,7 procent in vergelijking

Nadere informatie

Economische vooruitgang

Economische vooruitgang #EURoad2Sibiu Economische vooruitgang Mei 219 NAAR EEN MEER VERENIGDE, STERKERE EN DEMOCRATISCHERE UNIE De ambitieuze EU-agenda voor banen, groei en investeringen en de versterking van de eengemaakte markt

Nadere informatie

UNIZO KMO-BAROMETER. KMO-Barometer mrt 07 jun 07. dec 06

UNIZO KMO-BAROMETER. KMO-Barometer mrt 07 jun 07. dec 06 UNIZO KMO-BAROMETER UNIZO-Studiedienst, tel. 02 238 05 31 - fax 02 238 07 94 www.unizo.be Voor resultaten van vroegere edities van de KMO-barometer en andere KMO-statistieken zie: www.unizo.be/statistieken

Nadere informatie

Internationale Economie. Doorzettend, maar mager groeiherstel, veel neerwaartse risico s

Internationale Economie. Doorzettend, maar mager groeiherstel, veel neerwaartse risico s Internationale Economie Doorzettend, maar mager groeiherstel, veel neerwaartse risico s Wim Boonstra, 27 november 2014 Basisscenario: Magere groei wereldeconomie, neerwaartse risico s De wereldeconomie

Nadere informatie

Matige groei, grote bezorgdheid

Matige groei, grote bezorgdheid Matige groei, grote bezorgdheid Conjunctuurenquête Expeditiesector 2e kwartaal 2016 Matige groei, grote bezorgdheid Conjunctuurenquête Expeditiesector 2e kwartaal 2016 De 3-maandelijkse conjunctuurenquête

Nadere informatie

Ondernemersvertrouwen stabiliseert in februari

Ondernemersvertrouwen stabiliseert in februari 28-2-22 Links: NBB.Stat Algemene informatie Maandelijkse conjunctuurenquête bij de bedrijven februari 28 Ondernemersvertrouwen stabiliseert in februari De stabilisering van de conjunctuurbarometer volgt

Nadere informatie

Oktober 2015. Macro & Markten. 1. Rente en conjunctuur :

Oktober 2015. Macro & Markten. 1. Rente en conjunctuur : Oktober 2015 Macro & Markten 1. Rente en conjunctuur : VS Zoals al aangegeven in ons vorig bulletin heeft de Amerikaanse centrale bank FED de beleidsrente niet verhoogd. Maar goed ook, want naderhand werden

Nadere informatie

Perscommuniqué van het Federaal Planbureau

Perscommuniqué van het Federaal Planbureau Brussel, 19/05/06 Meer informatie Francis Bossier (F), fb@plan.be, 02/507.74.43 Ingrid Bracke (NL), ib@plan.be, 02/507.74.45 Vincent Geortay vg@plan.be 02/507.73.39 0478/283.487 Kunstlaan 47-49 1000 Brussel

Nadere informatie

Het waren weekjes weer wel: 38 en 39

Het waren weekjes weer wel: 38 en 39 aug. okt. dec. feb. april juni aug. aug. okt. dec. feb. april juni aug. aug. okt. dec. feb. april juni aug. Het waren weekjes weer wel: 38 en 39. De nieuwe macrocijfers.5..5. -.5 -. -.5 -. -.5 % -.6 -.6.

Nadere informatie

Economische voorjaarsprognoses 2015: herstel wint aan kracht dankzij economische rugwind

Economische voorjaarsprognoses 2015: herstel wint aan kracht dankzij economische rugwind Europese Commissie - Persbericht Economische voorjaarsprognoses 2015: herstel wint aan kracht dankzij economische rugwind Brussel, 05 mei 2015 De economie in de Europese Unie profiteert dit jaar van een

Nadere informatie

De economische groei zou 1,6 % bedragen in 2008 en 1,2 % in 2009

De economische groei zou 1,6 % bedragen in 2008 en 1,2 % in 2009 Communiqué 12 september 2008 plan.be Instituut voor de Nationale Rekeningen Federaal Federaal Planbureau Planbureau Economische analyses en vooruitzichten De economische groei zou 1,6 % bedragen in 2008

Nadere informatie

Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)!

Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Vragen aangeduid met een * toetsen in het bijzonder het inzicht en toepassingsvermogen. Deze vragenreeksen zijn vrij beschikbaar.

Nadere informatie

2015 was een sterk jaar voor de Belgische voedingsindustrie,

2015 was een sterk jaar voor de Belgische voedingsindustrie, 2015 was een sterk jaar voor de Belgische voedingsindustrie, maar 2 een opeenstapeling van uitdagingen bedreigt de competitiviteit van de sector 3 Hoe kunnen we de competitiviteit van de voedingsindustrie

Nadere informatie

De werkloosheid op haar hoogste peil sinds het begin van de crisis

De werkloosheid op haar hoogste peil sinds het begin van de crisis Oktober 2009 De werkloosheid op haar hoogste peil sinds het begin van de crisis De werkloosheid: moet het ergste nog komen? De uitzendarbeid en het aantal openstaande betrekkingen lopen weer terug Het

Nadere informatie

De Wereldeconomie van Morgen: Op Zoek naar Groei

De Wereldeconomie van Morgen: Op Zoek naar Groei De Wereldeconomie van Morgen: Op Zoek naar Groei Jan Van Hove Chief Economist, KBC Group NV Bolero Tips & Trends 2016 10 september 2016 Globalization presumes sustained economic growth. Otherwise, the

Nadere informatie

Dienstensector houdt vertrouwen

Dienstensector houdt vertrouwen Stand van de Zakelijke Dienstverlening Dienstensector houdt vertrouwen Kasper Buiting Senior Sectoreconoom December 18 Inhoudsopgave pagina 1 Macro-economie: Eurozone en NL Voorlopende economische indicatoren

Nadere informatie

Ondernemersvertrouwen neemt in november zeer licht toe

Ondernemersvertrouwen neemt in november zeer licht toe 4--24 Links: BelgoStat On-line Algemene informatie Maandelijkse conjunctuurenquête bij de bedrijven - november 4 Ondernemersvertrouwen neemt in november zeer licht toe De conjunctuurbarometer van de Nationale

Nadere informatie

Communiqué. Verloop van de Belgische uitvoermarkten

Communiqué. Verloop van de Belgische uitvoermarkten INSTITUT DES COMPTES NATIONAUX INSTITUUT VOOR DE NATIONALE REKENINGEN BUREAU FÉDÉRAL DU PLAN FEDERAAL PLANBUREAU Communiqué 20.06.2003 Economische Begroting 2004 Overeenkomstig de wet van 21 december 1994

Nadere informatie

ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN 2003

ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN 2003 Brussel, 10 maart 2003 Federaal Planbureau /03/HJB/bd/2027_n ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN 2003 Veelbelovend herstel wereldeconomie in eerste helft van 2002 werd niet bevestigd in het tweede halfjaar In het

Nadere informatie

Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid

Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Juli 2013 De evolutie van de werkende beroepsbevolking te Brussel van demografische invloeden tot structurele veranderingen van de tewerkstelling Het afgelopen

Nadere informatie

UIT groei en conjunctuur

UIT groei en conjunctuur Economische groei. Economische groei drukken we uit in de procentuele groei van het BBP op jaarbasis. De groei van het BBP heeft twee oorzaken. Het BBP kan groeien omdat de prijzen van producten stijgen

Nadere informatie

Persconferentie: De Nederlandse conjunctuur in 2008, d.d. 13 februari 2009.

Persconferentie: De Nederlandse conjunctuur in 2008, d.d. 13 februari 2009. Persconferentie: De Nederlandse conjunctuur in 2008, d.d. 13 februari 2009. Sheet 1: Opening Het CBS publiceert vandaag het eerste cijfer van de economische groei over het vierde kwartaal en de voorlopige

Nadere informatie

ALGEMEEN OMZET DECEMBER /12/2016

ALGEMEEN OMZET DECEMBER /12/2016 DECEMBER 2016 01/12/2016 Boordtabellen Horeca Synthese: De omzetgroei in de horeca blijft positief, maar zwakt af. Dit is een gevolg van een dalende omzet bij de logies. Ook het prijsverloop in de horeca

Nadere informatie

Het cyclische herstel ombuigen in duurzame en inclusieve groei. Gouverneur Jan Smets NBB jaarverslag 2017

Het cyclische herstel ombuigen in duurzame en inclusieve groei. Gouverneur Jan Smets NBB jaarverslag 2017 Het cyclische herstel ombuigen in duurzame en inclusieve groei Gouverneur Jan Smets NBB jaarverslag 2017 DE WERELD EN EUROPA IN 2017: De economische groei versnelde Het monetaire beleid bleef ondersteunend...

Nadere informatie

De economische omgeving. Een cruciaal jaar voor Nederland en Europa

De economische omgeving. Een cruciaal jaar voor Nederland en Europa De economische omgeving Een cruciaal jaar voor Nederland en Europa Inhoud Wereldeconomie Traag herstel Verengde Staten Europa Nederland Ook 2017 een conjunctureel goed jaar Ons land staat er heel goed

Nadere informatie

Verwacht toekomstig werkvolume verbetert licht, maar blijft onder grens van 100 punten. 4 ondernemers op 10 zien rendabiliteit verder verslechteren

Verwacht toekomstig werkvolume verbetert licht, maar blijft onder grens van 100 punten. 4 ondernemers op 10 zien rendabiliteit verder verslechteren UNIZO KMO-Barometer UNIZO-Studiedienst, tel. 02 238 05 31 - fax 02 238 07 94 www.unizo.be mail kmo-barometer@unizo.be Voor resultaten van vroegere edities van de KMO-barometer zie: www.unizo.be/statistieken

Nadere informatie

Focus Conjunctuur. Naar een stevigere groei

Focus Conjunctuur. Naar een stevigere groei Focus Conjunctuur Naar een stevigere groei MORGANE HAID - JUNI 2017 1,9% Jaargroei van het eurozone-bbp in eerste kwartaal van 2017, even snel als in de VS. 0% Percentage van de ondervraagde sectoren die

Nadere informatie

Outlook 2016. Figuur 1: Invloed van Chinese groei op wereldwijde groei. (bron: Capital Economics) december 2015 Pagina 2 van 7

Outlook 2016. Figuur 1: Invloed van Chinese groei op wereldwijde groei. (bron: Capital Economics) december 2015 Pagina 2 van 7 Outlook 2016 Inleiding 2016 is in China het jaar van de aap. Apen zijn de genieën van de Chinese dierenriem. Ze leven in groepen, zijn intelligent en geestig. Niets is voor hen te moeilijk. Als het wel

Nadere informatie

Vierde kwartaal 2012. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland

Vierde kwartaal 2012. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland Vierde kwartaal 2012 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Tweede kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland

Tweede kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland Tweede kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Achterstallige betalingen van bedrijven in China blijven pieken: 80% van de bedrijven getroffen in 2014

Achterstallige betalingen van bedrijven in China blijven pieken: 80% van de bedrijven getroffen in 2014 Hong Kong / Brussel, 9 maart 2015 Achterstallige betalingen van bedrijven in China blijven pieken: 80% van de bedrijven getroffen in 2014 In 2015 worden een tragere groei en een toename van de non-performing

Nadere informatie

memorandum CRB Een sterke voedingsindustrie als motor van onze economie

memorandum CRB Een sterke voedingsindustrie als motor van onze economie memorandum CRB 2019-1099 Een sterke voedingsindustrie als motor van onze economie CRB 2019-1099 Memorandum Een sterke voedingsindustrie als motor van onze economie Brussel 6.06.2019 2 CRB 2019-1099 1

Nadere informatie

VBO-analyse. over de verhouding tussen het loonaandeel en de winsten van bedrijven

VBO-analyse. over de verhouding tussen het loonaandeel en de winsten van bedrijven VBO-analyse over de verhouding tussen het loonaandeel en de winsten van bedrijven Dalend loonaandeel gaat niet naar dividenden, maar naar meer investeringen en belastingen Terwijl het loonaandeel daalt,

Nadere informatie

Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model

Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model 1. Opbouw van de AV-lijn A. Relatie tussen reële bbp en rente Fragment: Belgische glansprestatie (Tijd, 31/12/2004) Bestedingen De consumptie van de gezinnen groeide

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Technologische industrie. november 2016

Conjunctuurenquête Technologische industrie. november 2016 Conjunctuurenquête Technologische industrie november 2016 Voorzichtige groei in onzekere markt Het CBS kwam vorige week donderdag naar buiten met het bericht dat de positieve stemming onder ondernemers

Nadere informatie

Persbericht. Economie verder gekrompen. Centraal Bureau voor de Statistiek. Uitvoer blijft groeien. Minder investeringen

Persbericht. Economie verder gekrompen. Centraal Bureau voor de Statistiek. Uitvoer blijft groeien. Minder investeringen Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB13-011 14 februari 2013 9.30 uur Economie verder gekrompen Economie krimpt in vierde kwartaal 0,2 procent t.o.v. kwartaal eerder Ten opzichte van een jaar

Nadere informatie

Persbericht. Datum: Economische groei in 2001 en 2002 sterk naar beneden herzien

Persbericht. Datum: Economische groei in 2001 en 2002 sterk naar beneden herzien Federaal Planbureau Economische analyses en vooruitzichten Persbericht Datum: 26.10.2001 Economische Begroting 2002 - Najaarsherziening Omwille van de verslechtering van het economische klimaat op internationaal

Nadere informatie

Crisismonitor Drechtsteden

Crisismonitor Drechtsteden Crisismonitor juni 211 (cijfers t/m maart 211) Inhoud: 1. Werkloosheid 2. Werkloosheid naar leeftijd 3. Vacatures, bedrijven, leegstand 4. Woningmarkt Hoe staan de er voor op de arbeidsmarkt en de woningmarkt?

Nadere informatie

Crisismonitor Drechtsteden

Crisismonitor Drechtsteden Crisismonitor Januari 211 (cijfers t/m oktober 21) Hoe staan de er voor op de arbeidsmarkt en de woningmarkt? Dat leest u in deze zesde editie van de crisismonitor, die het OCD eens in de twee maanden

Nadere informatie

Persbericht. Limburgse economie in volle bloei. Conjunctuur op recordhoogte

Persbericht. Limburgse economie in volle bloei. Conjunctuur op recordhoogte Voka Kamer van Koophandel Limburg vzw Huis van de Limburgse Ondernemer,Gouv. Roppesingel 51, BE-3500 Hasselt tel. +32 11 56 02 00, fax +32 11 56 02 09 info.kvklimburg@voka.be, www.voka.be/limburg Persbericht

Nadere informatie

PERSBERICHT Brussel, 14 december 2016

PERSBERICHT Brussel, 14 december 2016 PERSBERICHT Brussel, 14 december 2016 Een al bij al zeer moeilijk jaar voor landbouwers De heeft samen met de gewestelijke overheden en deskundigen ter zake de voorlopige schattingen van de Belgische landbouweconomische

Nadere informatie

De economische groei bedraagt 0,2 % in het eerste kwartaal van 2016

De economische groei bedraagt 0,2 % in het eerste kwartaal van 2016 Instituut voor de nationale rekeningen PERSCOMMUNIQUÉ 28-4-2016 Links: Publicatie NBB.Stat Algemene informatie De economische groei bedraagt 0,2 % in het eerste kwartaal van 2016 Over het hele jaar 2015

Nadere informatie

CPB Notitie. Economierapportage maart De wereldeconomie. Datum : 27 maart 2003 Aan : De Minister van Economische Zaken

CPB Notitie. Economierapportage maart De wereldeconomie. Datum : 27 maart 2003 Aan : De Minister van Economische Zaken CPB Notitie Datum : 27 maart 2003 Aan : De Minister van Economische Zaken Economierapportage maart 2003 1 De Nederlandse economie blijft ondermaats presteren. Dit geldt zelfs indien door een voorspoedig

Nadere informatie

Productiegroei industrie afgenomen in derde kwartaal

Productiegroei industrie afgenomen in derde kwartaal Derde kwartaal 214 groei industrie afgenomen in derde kwartaal Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie

Nadere informatie

Resultaten van de najaarsenquête 2017 naar de investeringen in de verwerkende nijverheid

Resultaten van de najaarsenquête 2017 naar de investeringen in de verwerkende nijverheid 18-1-17 Resultaten van de najaarsenquête 17 naar de investeringen in de verwerkende nijverheid De investeringen in vaste activa zouden gestegen zijn met 8,5 % in 17 in vergelijking met 16. De ondernemers

Nadere informatie

CBS: economie krimpt door lager gasverbruik

CBS: economie krimpt door lager gasverbruik Persbericht PB14-032 15 mei 2014 9.30 uur CBS: economie krimpt door lager gasverbruik - Sterke afname binnenlands verbruik en export van aardgas door milde winter - Mede hierdoor economische krimp van

Nadere informatie

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België

Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België Conjunctuurbarometer van de Nationale Bank van België November 211 1 1 - -1-1 -2-2 -3-3 21 22 23 24 2 26 27 28 29 21 211 Seizoengezuiverde en afgevlakte reeks Seizoengezuiverde brutoreeks De conjunctuurbarometer

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie groeit 1,4 procent in Beperkte opwaartse bijstelling economische groei 2004

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie groeit 1,4 procent in Beperkte opwaartse bijstelling economische groei 2004 Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB05-037 31 maart 2005 9.30 uur Economie groeit 1,4 procent in 2004 De Nederlandse economie is in 2004 met 1,4 procent gegroeid. Dat is een licht herstel

Nadere informatie

Optimisme houdt stand Conjunctuurenquête Expeditiesector 4e kwartaal 2015

Optimisme houdt stand Conjunctuurenquête Expeditiesector 4e kwartaal 2015 Optimisme houdt stand Conjunctuurenquête Expeditiesector 4e kwartaal 2015 Optimisme houdt stand Conjunctuurenquête Expeditiesector 4e kwartaal 2015 Commentaren De 3-maandelijkse conjunctuurenquête van

Nadere informatie

september MARKTCOMMENTAAR

september MARKTCOMMENTAAR september 2016 MARKTCOMMENTAAR INHOUDSOPGAVE INLEIDING Over het algemeen leidt het kleine aantal transacties tijdens de zomermaanden tot een grotere prijsvolatiliteit. Uitgezonderd enkele bewegingen die

Nadere informatie

Trimestrieel bijgewerkte beoordelingen van het landenrisico en het bedrijfsklimaat

Trimestrieel bijgewerkte beoordelingen van het landenrisico en het bedrijfsklimaat Brussel, 26 maart 2015 Trimestrieel bijgewerkte beoordelingen van het landenrisico en het bedrijfsklimaat Coface werkt de beoordelingen van het landenrisico van twee Europese landen bij en plaatst Brazilië

Nadere informatie

Perscommuniqué. De evolutie van de Belgische economie tegen 2006, bestudeerd door het Federaal Planbureau

Perscommuniqué. De evolutie van de Belgische economie tegen 2006, bestudeerd door het Federaal Planbureau Federaal Planbureau Economische analyses en vooruitzichten Perscommuniqué 18 mei 2001 De evolutie van de Belgische economie tegen 2006, bestudeerd door het Federaal Planbureau De groei van de wereldeconomie

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Vooral opwaartse bijstelling overheidsconsumptie. Kwartaal-op-kwartaalgroei 0,6 procent

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Vooral opwaartse bijstelling overheidsconsumptie. Kwartaal-op-kwartaalgroei 0,6 procent Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB05-144 21 december 2005 9.30 uur Groei economie derde kwartaal 2005 hoger dan eerder geraamd De Nederlandse economie is in het derde kwartaal van 2005 met

Nadere informatie

DOOR MEDEWERKERS VAN HET EUROSYSTEEM OPGESTELDE MACRO-ECONOMISCHE PROJECTIES VOOR HET EUROGEBIED

DOOR MEDEWERKERS VAN HET EUROSYSTEEM OPGESTELDE MACRO-ECONOMISCHE PROJECTIES VOOR HET EUROGEBIED DOOR MEDEWERKERS VAN HET EUROSYSTEEM OPGESTELDE MACRO-ECONOMISCHE PROJECTIES VOOR HET EUROGEBIED Op basis van de tot 24 november 2006 beschikbare informatie hebben medewerkers van het Eurosysteem projecties

Nadere informatie

Studiedienst PVDA Studie over de transfers van lonen naar winsten onder de regering-michel.

Studiedienst PVDA Studie over de transfers van lonen naar winsten onder de regering-michel. Studiedienst PVDA Studie over de transfers van lonen naar winsten onder de regering-michel. EEN TRANSFER VAN BIJNA 9 MILJARD UIT DE PORTEMONNEE VAN DE WERKENDE MENSEN NAAR DE BEDRIJFSWINSTEN. EEN VERLIES

Nadere informatie

Economische visie op 2015

Economische visie op 2015 //5 Economische visie op 5 Nieuwjaarsbijeenkomst VNO-NCW regio Zwolle Björn Giesbergen januari 5 Inhoud Visie op 5 Europa: toekomstige koploper of eeuwige achterblijver? (conjunctuur/financiële markten)

Nadere informatie

Conjunctuurtest voorjaar 2012

Conjunctuurtest voorjaar 2012 Conjunctuurtest voorjaar 0 Vereniging FME-CWM, Zoetermeer, februari 0 Kasper Buiting, beleidsadviseur Onderzoek en Economie www.fme.nl Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag zonder bronvermelding

Nadere informatie

Minder sterke groei industrie in tweede kwartaal

Minder sterke groei industrie in tweede kwartaal Minder sterke groei industrie in tweede kwartaal Totale industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie

Nadere informatie

BIJLAGE. bij de DISCUSSIENOTA OVER DE VERDIEPING VAN DE ECONOMISCHE EN MONETAIRE UNIE

BIJLAGE. bij de DISCUSSIENOTA OVER DE VERDIEPING VAN DE ECONOMISCHE EN MONETAIRE UNIE EUROPESE COMMISSIE Brussel, 31.5.2017 COM(2017) 291 final ANNEX 3 BIJLAGE bij de DISCUSSIENOTA OVER DE VERDIEPING VAN DE ECONOMISCHE EN MONETAIRE UNIE NL NL Bijlage 3. Voornaamste economische tendensen

Nadere informatie

ECONOMISCH JAARVERSLAG RAPPORT ÉCONOMIQUE ANNUEL

ECONOMISCH JAARVERSLAG RAPPORT ÉCONOMIQUE ANNUEL ECONOMISCH JAARVERSLAG 2016-2017 RAPPORT ÉCONOMIQUE ANNUEL 2016-2017 1. Kerncijfers Omzet Export Werkgelegenheid en werkgevers Investeringen Innovatie Conjunctuurvooruitzichten Kerncijfers Omzet Omzet:

Nadere informatie

Omzet industrie daalt door lagere prijzen

Omzet industrie daalt door lagere prijzen Eerste kwartaal 21 Omzet industrie daalt door lagere prijzen Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie

Nadere informatie

Regionale economische vooruitzichten 2014-2019

Regionale economische vooruitzichten 2014-2019 2014/6 Regionale economische vooruitzichten 2014-2019 Dirk Hoorelbeke D/2014/3241/218 Samenvatting Dit artikel geeft een bondig overzicht van enkele resultaten uit de nieuwe Regionale economische vooruitzichten

Nadere informatie

BEHEERSVERSLAG TRANSPARANTINVEST 4/3/2015. Macro & Markten, strategie. 1. Rente en conjunctuur : EUROPA

BEHEERSVERSLAG TRANSPARANTINVEST 4/3/2015. Macro & Markten, strategie. 1. Rente en conjunctuur : EUROPA BEHEERSVERSLAG TRANSPARANTINVEST 4/3/15 Macro & Markten, strategie 1. Rente en conjunctuur : EUROPA De Europese rentevoeten zijn historisch laag, zowel op het korte als op het lange einde, en geven de

Nadere informatie

2003/10A. Conjunctuur: recent verloop en verwachtingen* 7 e jaar. Door Economische Analyses, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie

2003/10A. Conjunctuur: recent verloop en verwachtingen* 7 e jaar. Door Economische Analyses, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie 2003/10A Conjunctuur: recent verloop en verwachtingen* Door Economische Analyses, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie *Analyse afgesloten op 19 september 2003 1. Driemaandelijks bruto

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie groeit 2,9 procent in Economische groei vierde kwartaal 2,7 procent

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie groeit 2,9 procent in Economische groei vierde kwartaal 2,7 procent Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB07-010 13 februari 2007 9.30 uur Economie groeit 2,9 procent in 2006 De Nederlandse economie is in 2006 met 2,9 procent gegroeid. Dit is bijna twee keer

Nadere informatie