De detailhandelhandel in 2007

Transcriptie

1 Jaarverslag 2007

2 De detailhandelhandel in

3 1

4 Inhoudsopgave Pagina Wat is de RND? 4 Zet stop op de belastingdruk - Ed Hamming 5 Spanning in de detailhandel - Henk Kok 6 Platform Detailhandel Nederland 7 Invloed van Brussel 7 1 Arbeidszaken 8 Arbeidsmarkt en cao-ontwikkelingen 8 Vakbondsbijdrage 8 Ontwikkel een middellange termijnbeleid rond arbeidsvoorwaarden - Edwin Fafié 9 Vereenvoudiging ontslagrecht 9 Arbocatalogus 10 Pensioenontwikkelingen 10 Aanpassing levensloopregeling 10 Ontwikkelingen WIA 10 Toetsingskader Algemeen Verbindend Verklaren 10 Europees Sociaal Fonds 11 Gegaste containers 11 2 Fiscale Zaken 12 Btw op mobiele telefoons 12 Verhoging btw 12 Geen vermindering administratieve lasten - Pieter Verhoog 13 3 RuiMBaan 14 Actie tegen lokale promotiebelasting 14 Resultaat voor baatbelastingprocedures 14 Modelaanpak voor servicekosten 14 Kopieerheffing onredelijk voor winkels 15 BUMA en SENA willen meer geld voor muziek 15 Vrijheid op de sprinklermarkt 15 Ruimere regels in de strijd tegen illegaal vuurwerk 15 RND stapt uit bestuur Kamers van Koophandel 15 Bereikbaarheid schiet tekort 15 Parkeerproblemen - Ger Koopmans 16 4 Milieuzaken 17 Inzameling van spaarlampen in de winkels 17 Doe-het-zelf branche wil verbod op fout hout 17 REACH 17 Maak energiezuinige producten betaalbaar - Pieter Walraven 18 Verwijderingsbijdrage onder vuur 18 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en BSCI - Jan Eggert 19 2

5 RND jaarverslag 2007 Pagina 5 Winkelcriminaliteit 20 Waarschuwingsregister groot succes bij aanpak interne fraude 20 RND en CBP botsen over waarschuwingsregister 20 Waarschuwingsregister pakt interne fraude aan - Benk Korthals 21 Overvallen op winkels blijven stijgen 21 Rooftas verliest terrein 21 Rondtrekkende bendes in het vizier 21 Winkelcriminaliteit topprioriteit - Pauline Smeets 22 6 Betalingsverkeer 23 Betalen kost geld 23 Grootschalige vervanging van betaalautomaten 23 Nederland PINland - Henk van den Broek 24 SEPA 25 Samenwerkingsprojecten in Criminaliteit in het betalingsverkeer 27 7 Branches 28 VGL Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Levensmiddelen 28 VGT - Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Textiel 29 VGS Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Schoenen 29 VDN - Vereniging Drankenhandel Nederland 30 Alcohol en jongeren - Sjoerd Veenstra 31 UFON Unie van Filiaal- en Franchise Optiek- en hoortoestellenbedrijven Nederland 32 VWDHZ Vereniging van Winkelketens in de doe-het-zelfbranche 32 De komst van een nieuwe opleiding - Sigrid Stavenuiter 33 PSB Vereniging PostorderSpecifieke Bedrijven 34 RPN Retail Partners Nederland 34 VDF - Vereniging van Drogisterij- en aanverwante Filiaalbedrijven 35 VGSB Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Speciale Branches 36 VGW Vereniging van Grootwinkelbedrijven in de Wonenbranche 36 Fusion Werkgeversvereniging in de Kappersbranche 36 Tuinbranche Nederland 37 Bijlage 38 Het bestuur 39 Bureau 40 Stuurgroepen 41 Externe vertegenwoordiging 43 Leden branches 45 3

6 Wat is de RND? De Raad Nederlandse Detailhandel (RND) is de centrale onafhankelijke werkgeversorganisatie van de detailhandel. De RND kent als koepelorganisatie een zogenaamd 'getrapt' lidmaatschap. De detailhandelsondernemingen zijn lid van brancheverenigingen, die op hun beurt lid zijn van de RND. Met de aangesloten brancheverenigingen vertegenwoordigt de RND het overgrote deel van de winkelbedrijven en daarmee een belangrijk deel van de detailhandel in Nederland. Wat doet de RND? De RND behartigt op nationaal en Europees niveau de gemeenschappelijke economische en sociale belangen van zijn leden. Daarbij richt de RND zich op algemene onderwerpen die de detailhandel betreffen en de branchespecifieke onderwerpen die vallen onder de betreffende branchevereniging. De aandachtsgebieden van de RND zijn onder andere: Arbeidszaken, Betalingsverkeer, Criminaliteit, e-business, Ruimtelijke Ordening en Milieu. RND en het Platform Detailhandel Nederland De RND heeft een samenwerkingsverband met de Nationale Winkelraad van MKB-Nederland (NWR): het Platform Detailhandel Nederland. Het doel van deze samenwerking is dat het grootwinkelbedrijf (GWB) en het midden- en kleinbedrijf (MKB) gezamenlijk met één standpunt naar buiten treden. Daarmee wordt de belangenbehartiging bij de Nederlandse en Europese overheid voor de gehele detailhandel geoptimaliseerd. Het Platform Detailhandel Nederland houdt zich onder meer bezig met de kosten van het betalingsverkeer, de bereikbaarheid en bevoorrading van de detailhandel en bestrijding van de regeldruk en winkelcriminaliteit. Ook op Europees niveau is het Platform Detailhandel Nederland zeer actief. Contactgegevens RND (Raad Nederlandse Detailhandel) Overgoo JZ Leidschendam Postbus AD Leidschendam T (070) F (070) E info@rndweb.nl I Bureau Arbeidszaken Bureau Arbeidszaken van de RND functioneert als kenniscentrum, vraagbaak en adviespunt voor de bij de RND aangesloten brancheverenigingen en hun leden. Bureau Arbeidszaken beantwoordt vragen op sociaal gebied, onder meer over arbeidsvoorwaarden, arbeidsverhoudingen, sociale zekerheid, pensioenen en arbeidsomstandigheden. Bovendien verricht Bureau Arbeidszaken de activiteiten die voortvloeien uit de verschillende collectieve arbeidsovereenkomsten (cao), waarbij leden van de RND betrokken zijn. Daaronder vallen ook de cao-onderhandelingen. 4

7 RND jaarverslag 2007 Zet stop op de belastingdruk De term die ik in 2007 vaak heb gehoord is free-rider. Hierbij wordt verwezen naar winkeliers die in een winkelcentrum niet meebetalen aan gezamenlijke activiteiten, maar hiervan wel zouden profiteren. Door veel bestuurders wordt dit als een probleem gezien en vaak wordt, ten onrechte, gewezen naar grootwinkelbedrijven. In de praktijk blijkt de oorzaak van dit 'probleem' te liggen bij slecht functionerende winkeliersverenigingen. Door een onprofessionele aanpak komen veel initiatieven, zoals de Sinterklaasintocht, kerstverlichting en een jaarlijkse braderie niet van de grond. Bestuurders en gemeenten zagen hun kans schoon en hadden de oplossing gevonden in Engeland en Amerika. Een nieuwe lokale heffing waaraan alle ondernemers in het gebied verplicht meebetalen, de Bedrijfsgerichte Gebiedsverbetering heffing (BGV). Ondernemers investeren gezamenlijk in veiligheid, schoonmaak en promotie. Veel gemeenten kunnen niet wachten en werken aan de invoering van een reclamebelasting en een ondernemersfonds. Ik volg dit fenomeen met verbazing. Ondernemers die zogenaamd pleiten voor een extra belasting? Schijn bedriegt. In veel gevallen blijkt het niet de ondernemer, maar de gemeente die wil dat ondernemers betalen voor de centrummanager, afvalinzameling en het onderhoud van het winkelgebied. Wij hebben de afgelopen jaren met succes in veel gemeenten gevochten tegen de baatbelasting. Natuurlijk laten wij niet zomaar toe dat nu via reclamebelastingen hetzelfde wordt getracht. Wij verwachten dat bij de verplichte heffing veel geld aan de strijkstok van de gemeente blijft hangen. Daar stemt de Raad Nederlandse Detailhandel niet mee in. Veel winkelbedrijven zorgen zelf voor de inzameling van afval en betalen ruimschoots mee aan promotie van het centrum via bijvoorbeeld de sterk gestegen servicekosten. En wat denkt u van beveiliging? Er zijn winkels die jaarlijks een miljoen euro uitgeven aan de beveiliging van klanten en medewerkers. Een verplichte heffing heeft tot gevolg dat lokale lasten sterk stijgen en dat is iets waarop de binnensteden niet zitten te wachten. Wij verwachten dat winkelbedrijven in de stadscentra het de komende jaren steeds moeilijker krijgen. Winkeliers hebben te maken met hoge huren, hoge kosten en ze zijn steeds lastiger te bereiken voor het bevoorradend verkeer. De overheid moet ondernemers stimuleren om te investeren in winkelgebieden en dit niet met nieuwe belastingen ontmoedigen. Ed Hamming Voorzitter Raad Nederlandse Detailhandel 5

8 2007 vertoonde alle kenmerken van een toenemend spanningsveld tussen een gevoelige economie, wisselend consumentenvertrouwen en een veelal lastig in te passen overheidsbeleid. Na jaren van economische malaise leek 2007 het jaar te worden van economisch herstel en stijgende omzetten in de detailhandel. De eerste kwartalen bevestigden dat beeld, maar de laatste maanden vielen in veel opzichten tegen. Spanning in de detailhandel 2007 was een jaar van de taaie dossiers en zo nu en dan onrust op het cao-front. Het nieuwe kabinet worstelde nog steeds met de koopzondag. In eerste instantie verrasten alleen de SGP en SP ons door vanuit sociaal en christelijk perspectief voorstellen in te brengen. Nu is nota bene de minister van Economische Zaken - door een regeltje uit het regeerakkoord tegen uitbreiding van de koopzondag. Een belangrijke regel die de belangrijkste koopdagen voor de Nederlandse consument ter discussie stelt. Niet in Den Haag, maar op lokaal niveau moet de bevoegdheid liggen om koopzondagen te organiseren. Een koopdag van groot economisch belang voor veel detailhandelsbedrijven, zowel groot als klein. Het wordt tijd dat winkeliers het recht krijgen om de deur open te doen als de consument dat wil. De detailhandel zit niet te wachten op een wet om de deuren te sluiten. Werkgelegenheid en miljarden omzet staan ter discussie in een tijd dat websites 24 uur per dag en zeven dagen per week open zijn Stond ook weer in het teken van heffingen. De winkel wordt steeds meer een loket voor de overheid als het gaat om geld ophalen voor vage plannen. Verpakkingsbelasting, auteursrechtelijke heffingen, milieuheffingen, lokale heffingen en andere belastingen worden vaak via uiterst complexe, en voor ondernemingen kostbare, procedures uit de kassalade gegraaid. Uiteindelijk gaat dit ten koste van de koopkracht, want de consument krijgt de prijs via een prijsverhoging voor de kiezen. Klap op de vuurpijl is de Bedrijfsgerichte Gebiedsverbetering heffing (BGV) ook wel braderieheffing genoemd. Een heffing die dit jaar verder vorm moet krijgen. Gericht op een lokale aanpak voor schone en veilige winkelgebieden, maar in werkelijkheid een grote lokale pot geld waar de gemeentelijke budgetten dankbaar gebruik van maken. Dat terwijl de thema s vaak door de winkeliers zelf al goed zijn ingevuld. Na twee succesvolle Convenanten Winkelcriminaliteit en een daling van het aantal winkelovervallen in de afgelopen jaren, steeg het aantal overvallen in Professionele, vaak Oost-Europese, bendes plunderen de winkels leeg. En ook skimming stak de kop op. De stichting Fraude Aanpak Detailhandel werd in 2007 geconfronteerd met een discussie met het College bescherming persoonsgegevens (CBP). Ondanks het succes kreeg het register te maken met een inschrijvingsstop, omdat het CBP ons niet in staat stelde het succes snel uit te breiden. Het onderwerp betalingsverkeer is in handen van het Platform Detailhandel Nederland. SEPA is in januari 2008 gestart. In 2007 is door de RND vaak gediscussieerd over de beoogde vervanging van het Nederlandse PINnen voor Europese betaalproducten. Concurrentie in de eurozone is goed, maar verzin geen regels om creditcardmaatschappijen nog meer ruimte te geven. Betere concurrentie moet de consument terug zien in een scherpere prijs en verhoogde veiligheid. Vanuit Europa landde REACH in juni Een gefaseerde invoering weliswaar, maar uiteindelijk de zoveelste extra taak van een overheid toebedeeld aan het bedrijfsleven kort nadat de Commissie Stevens had geconcludeerd dat een overheid gewoon moet accepteren dat er risico s zijn. Henk Kok Directeur Raad Nederlandse Detailhandel 6

9 RND jaarverslag 2007 Platform Detailhandel Nederland Het Platform Detailhandel Nederland heeft in 2007 weer successen geboekt. Op het gebied van betalingsverkeer, winkelcriminaliteit, bereikbaarheid, Europa en sinds 2007 ook administratieve lasten, wordt steeds duidelijker dat wij samen sterker staan. Op alle terreinen werd in 2007 veel progressie geboekt. Het Platform Detailhandel Nederland krijgt steeds meer aandacht in de media. Een succesvolle Nationale Parkeertest, de verkiezing Beste Binnenstad van Nederland en een goed bezochte manifestatie zijn goede voorbeelden. Invloed van Brussel De invloed van Brussel op de Nederlandse detailhandel wordt steeds groter. Het Platform Detailhandel Nederland heeft daarom in 2007 de Europese dimensie van wet- en regelgeving scherp in het oog gehouden. Hoe het speelveld voor winkeliers eruit ziet, wordt in toenemende mate in Brussel bepaald. Om dicht bij het vuur te zitten heeft het Platform in Brussel een eigen bureau. De medewerkers volgen de voor de Nederlandse winkeliers relevante ontwikkelingen op de voet. Het accent ligt daarbij op de thema s betalingsverkeer, regeldruk, bereikbaarheid, winkelcriminaliteit, consumentenrecht en handelsbeleid. Ook behartigden de medewerkers afgelopen jaar in Brussel de belangen van Nederlandse winkeliers door deze onder de aandacht te brengen van beleidsmakers. Het Platform Detailhandel Nederland streeft ernaar zoveel mogelijk op te trekken met andere gelijkgestemde verenigingen van winkeliers uit andere lidstaten. Dit gebeurt bij voorkeur binnen het verband van EuroCommerce, de Europese koepel voor detailhandel en internationale handel waarvan het Platform Detailhandel Nederland lid is. 7

10 1 Arbeidszaken Arbeidsmarkt en cao-ontwikkelingen In 2007 was de discussie over de hoogte van de loonaanpassing het belangrijkste onderdeel tijdens het cao-overleg. Gezien de geleidelijk optredende tegenvallende resultaten was de standaardeis van 3,5% verhoging van de vakbonden niet reëel en onverantwoord. De loonaanpassingen liepen in 2007 geleidelijk op en in enkele verder kale cao-akkoorden werd het niveau van 3% bereikt. Werkgevers in de achterban van de RND hebben in een aantal cao s modernisering en vereenvoudiging als kernthema s opgenomen. Hoewel kostenbesparing nadrukkelijk geen doelstelling was van die modernisering en vereenvoudiging, werden de werkgeverswensen door de bonden wel gezien als verslechtering van de arbeidsvoorwaarden. Het resultaat was dat er bij de nagestreefde moderniseringen in 2007 nog te weinig is gerealiseerd. Vakbonden hadden in 2007 verdergaande wensen op het gebied van werk- en inkomenszekerheid bij ziekte en arbeidsongeschiktheid. Ook van deze ingrijpende wensen is in 2007 weinig tot niets gerealiseerd. Werkgevers zetten ook in 2008 tijdens cao-gesprekken weer in op onderwerpen als modernisering en vereenvoudiging. Vooral het realiseren van decentralisatiebepalingen was bij branche-cao s een belangrijke doelstelling van werkgevers. Ondanks de sterk gewijzigde economische situatie hebben vakbonden de looneisen nog niet aangepast. Vakbondsbijdrage De RND kent een private afspraak over de betaling van vakbonden voor het afsluiten van een cao. De bestaande afspraak werd in 2007 met een jaar verlengd. Met de vakbonden is afgesproken dat in 2008 nieuwe afspraken worden gemaakt. 8

11 RND jaarverslag 2007 De Raad Nederlandse Detailhandel wil een discussie met de vakbonden om arbeidsvoorwaarden beter te laten aansluiten op de nieuwe ontwikkelingen in de detailhandel. Ontwikkel een middellange termijnbeleid rond arbeidsvoorwaarden Steeds meer jonge mensen willen het werk in de detailhandel combineren met scholing of de zorg voor hun gezin. De roep om meer invloed op de indeling van roosters wordt steeds groter. Aan de andere kant hebben werkgevers dringend behoefte aan vakbekwame mensen die willen werken bij ruimere openingstijden van winkels. De wensen van nieuwe arbeidskrachten (jongeren, herintredende vrouwen, parttimers) moeten vertaald worden naar moderne arbeidsvoorwaarden. Gezocht moet worden naar een passende beloning voor belangrijk werk en de vrijheid voor ondernemingen om zelf het optimum te zoeken tussen een goede beloning en inzet op de juiste momenten. De arbeidsvoorwaarden in de detailhandel blijven sterk gebaseerd op de traditionele uitgangspunten en sluiten niet goed meer aan op de wensen en behoeften van werkgevers en werknemers. Het wordt tijd om met de vakbonden een akkoord te bereiken over modernisering van de cao s. Volgens mij lukt dat steeds niet, omdat bij de vakbonden een middellange termijnbeleid ontbreekt. De waan van de dag viert hoogtij in een sterk concurrerende sector als de detailhandel. Wij willen het gesprek aangaan met de vakbonden in het belang van de werkgevers en de werknemers. Versnippering, afsplitsing, internet-vakbonden, belangengroepen, het is volgens mij niet wat we met elkaar moeten willen. Eenmaal gemaakte afspraken moeten ook weer bijgesteld kunnen worden, want de detailhandel is een sector die altijd in beweging is. Deze inzet mag en moet van mensen gevraagd worden om de concurrentie met andere verkoopkanalen aan te gaan. In toenemende mate krijgt de detailhandel concurrentie van internetwinkels en thuisverkopers. Ik hoop dat in 2008 een grote voorwaartse stap kan worden gezet in deze discussie. De bouwstenen hiervoor zijn klaar. Het gesprek kan wat mij betreft beginnen. Edwin Fafié Lid stuurgroep Arbeidszaken Vereenvoudiging ontslagrecht Hoewel de RND ook vindt dat het ontslagrecht toe is aan modernisering en vereenvoudiging, heeft de detailhandel niet echt last van de huidige regelgeving. Voor een belangrijk deel komt dat door het grote aantal jongeren dat in de sector werkzaam is. Het overgrote deel van die jongeren leert of studeert voor een beroep buiten de detailhandel. De Wet flexibiliteit en zekerheid biedt de detailhandel efficiënte mogelijkheden om dynamisch met die situatie om te gaan. Vanzelfsprekend mag er in de praktische uitwerking geen sprake zijn van een ongeoorloofd onderscheid op grond van leeftijd, arbeidsduur of welk wettelijk criterium dan ook. Een koppeling die in de discussie over de modernisering van het ontslagrecht wordt aangebracht met een inperking van de mogelijkheden van de Wet flexibiliteit en zekerheid, wijst de RND van de hand. Juist die regels hebben de detailhandel in staat gesteld in tijden van forse (prijs)concurrentie en met pluriforme openingstijden in de winkels een adequate bezetting te realiseren. 9 Hoofdstuk 1

12 Arbeidszaken brengen. De dekkingsgraad van de meeste fondsen (indicatie van de solvabiliteit van de pensioenregeling) kon in de meeste gevallen worden verbeterd. Daardoor kon de indexatie van de pensioenaanspraken worden toegekend. De RND vindt dat pensioenfondsen binnen de detailhandel de krachten moeten bundelen en een stevige positie moeten innemen ten opzichte van de uitvoerder. Zo kunnen regelingen worden geharmoniseerd en worden zaken als waardeoverdracht tussen pensioenfondsen eenvoudiger. Financieel Dagblad, 2007 Arbocatalogus De RND constateert dat het vervangen van de arbocatalogus op branche- of ondernemingsniveau nog niet of nauwelijks is gerealiseerd, ondanks deregulering van de arbowetgeving. Vooral de opstelling van FNV Bondgenoten - eerst ervaringen opdoen met pilots en pas na evaluatie besluiten tot eventuele uitbreiding - vertraagt de realisatie van meer maatwerk bij arbeidsomstandigheden in de detailhandel. Een arbocatalogus moet met de sociale partners worden overeengekomen. Zolang de afspraken niet zijn gerealiseerd, geldt voor de Arbeidsinspectie de oude regelgeving. Vakbonden mogen hun verantwoordelijkheid niet ontlopen door (nog) niet deel te nemen aan discussies over een arbocatalogus in branches. Op sommige terreinen is wel sprake van overleg over arbocatalogi. De RND denkt dat dit meer te maken heeft met de aard van het actuele onderwerp dan met de algemeen gewenste aandacht voor arboconvenanten. Pensioenontwikkelingen Binnen de pensioenfondsen in de detailhandel is een discussie gaande over een verandering van de bestuursstructuur. De fondsen willen een kritischere houding ten opzichte van de uitvoerder. Veel fondsen in de detailhandel zijn ondergebracht bij Syntrus (voorheen Interpolis Pensioenen). De RND wil nieuwe afspraken maken over de overeenkomsten met de uitvoerder en wil de kwaliteit van de uitvoering naar een hoger plan Aanpassing levensloopregeling Binnen de detailhandel wordt bijna geen gebruik gemaakt van de levensloopregeling. Mede vanwege de zware administratieve uitvoeringslast die op het bordje van de werkgever terecht komt. Voor een effectievere levensloopregeling kan de uitvoering beter neergelegd worden bij de Belastingdienst. In de uitvoering hoeft de werkgever dan geen rol meer te spelen. Bij een verandering van baan is er dan geen sprake meer van administratieve rompslomp. Ondanks aandringen van de RND heeft het kabinet nog geen besluit genomen over het aanpassen van de levensloopregeling. Aanpassingen moeten er snel komen anders rest de regeling slechts een kwijnend bestaan. Ontwikkelingen WIA In het voorjaar van 2007 heeft de RND een onderzoek laten uitvoeren naar de mogelijkheden om Eigen Risico Drager (ERD) te worden voor de WGA. Hieruit bleek dat het beter is om voorlopig nog te wachten. De verzekeraars hadden nog geen duidelijke verzekeringsoplossingen en het financiële voordeel bij ERD was te klein. De markt heeft inmiddels haar werk gedaan en verzekeraars doen scherpe aanbiedingen aan bedrijven. De aanbiedingen zijn extra scherp, omdat er voor werknemers met tijdelijke contracten geen of een zeer lage premie in rekening wordt gebracht. Wel moet er snel duidelijkheid komen op welke wijze het nieuwe stelsel rond de WIA, in geprivatiseerde vorm, gestalte krijgt. Daarna kunnen werkgevers de onderhandelingen met verzekeraars aangrijpen om de prijs van arbeidsongeschiktheidsregelingen verder te verlagen. De inspanningen rond re-integratie worden nu al zichtbaar in de vorm van een lagere premie. Toetsingskader Algemeen Verbindend Verklaren De RND is bezorgd dat vernieuwde toetsingscriteria voor het algemeen verbindend verklaren (AVV) van een cao het voortbestaan van sommige cao s bedreigen. Nu moeten partijen bij de AVV-cao hun mening geven wanneer een afsplitsing binnen de cao-partijen dreigt te ontstaan. Daarbij mag de nieuwe cao niet het karakter van onderbieding hebben. 10

13 RND jaarverslag 2007 Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de bezorgdheid nog niet kunnen wegnemen. Het nieuwe toetsingskader bevoordeelt de bestaande partijen. Nieuwe partijen krijgen daardoor geen kans. De evaluatie van het toetsingskader moet zo spoedig mogelijk plaatsvinden. Er moet meer ruimte ontstaan om op een verantwoorde wijze tot nieuwe cao-initiatieven te komen. Europees Sociaal Fonds De administratieve complexiteit rond het aanvragen van subsidie van het Europees Sociaal Fonds is in 2007 steeds groter geworden. De regeling moet vereenvoudigen om de detailhandel te laten profiteren van de door Europa beschikbaar gestelde subsidie. Nu blijkt dat bedrijven achter het net vissen en veel subsidies niet worden uitgegeven. De RND dringt aan op wijziging van de uitvoeringssystematiek om de administratieve lasten te verminderen bij een aanvraag. Gegaste containers In 2007 ontstond commotie over het ontsmetten van zeecontainers met producten uit China. Dit resulteerde in een intensivering van de controles door de Arbeidsinspectie. Sinds eind jaren 90 is een Europese verordening van kracht, die voorschrijft dat stuwhout (pallets) afkomstig uit landen als China behandeld moet zijn tegen insecten. Importeurs en exporteurs interpreteren deze verordeningen vaak te ruim. Duizenden containers worden vaak onnodig, inclusief de daarin bevindende lading, onder gas gezet en naar Nederland vervoerd. Door winkelbedrijven en leveranciers is de afgelopen jaren intensief gecontroleerd op de aanwezigheid van gas in producten, voordat deze in de winkel liggen. De SP pleitte om in de wet vast te leggen dat containers gasvrij zijn, voordat ze verder in Nederland of Europa mogen worden vervoerd. Minister Cramer (VROM) heeft afgezien van extra verboden om containerladingen te beschermen. 11 Hoofdstuk 1

14 2 Fiscale Zaken Btw op mobiele telefoons De afgelopen jaren is de RND actief geweest in een complex dossier rond de verkoop van mobiele telefoons door onafhankelijke retailers. Het ministerie van Financiën had besloten om een btw-heffing op te leggen aan de retailer, als een toestel gratis werd meegegeven met een abonnement. De retailer zou de extra kosten moeten verrekenen met de provider. Voor winkels, onderdeel van een provider, zou geen btw afgedragen hoeven worden. Daar is sprake van één bedrijf van waaruit het gecombineerde product, abonnement en telefoon, wordt verkocht. Dit is een vorm van oneerlijke concurrentie. Vorig jaar werd het besluit na uitvoerig overleg met het ministerie ingetrokken. Het gevaar is nog niet helemaal geweken, omdat het ministerie nog werkt aan een bredere visie op btw in combinatie met promotionele activiteiten. Hierbij moet worden gedacht aan de producten die worden gekocht via zegeltjes en royaltyprogramma s. De RND blijft zich inzetten om dergelijke regelgeving tegen te houden. Verhoging btw De RND is fel tegen de voorgestelde btw-verhoging. Het betekent een verhoging van de prijs van producten en heeft tot gevolg dat de koopkracht in Nederland daalt. Bovendien zijn retailers niet gecharmeerd van het extra volume aan geld dat hierdoor via de winkel moet worden verplaatst. Naast btw-verhoging worden de prijzen al hoger door de invoering van de verpakkingsbelasting. 12

15 RND jaarverslag 2007 De problemen rond de invoering van de wet Walvis waren groot. Er zijn plannen om te komen tot een eenvoudiger loonbegrip en een doorontwikkeling van Walvis. De RND juicht deze ontwikkeling toe, maar waarschuwt voor een toename van de belastingdruk bij werkgevers en werknemers. Met de invoering van de wet Walvis moest de administratieve last verminderen. Na een jaar Walvis blijkt dit doel niet te zijn bereikt. Geen vermindering administratieve lasten In het afgelopen jaar heeft de belastingdienst grote blunders begaan die bij het bedrijfsleven tot veel extra kosten hebben geleid. Eerst was er de invoering van Walvis, een wet die moet regelen dat er één loonbegrip komt. Ook na de invoering van Walvis is er nog steeds sprake van verschillende loonbegrippen. De verschillen tussen loonadministratie en pensioenadministratie maken het er allemaal niet eenvoudiger op. De RND heeft ingezet op het wegnemen van de knelpunten van deze wet. Daarbij is ook geprotesteerd tegen de invoering van de eerstedagsmelding en het strenge boeteregime. Eind 2007 bleek dat de ingestuurde loongegevens door de belastingdienst verkeerd waren opgeslagen en verloren waren gegaan. Het bedrijfsleven moest opnieuw de aangifte insturen. Extra kosten kwamen voor rekening van het bedrijfsleven. De RND is van mening dat er nog een slag gemaakt kan worden door de lasten te verminderen voor werknemers met een dienstverband met beperkte omvang. In de detailhandel wordt veelvuldig gebruik gemaakt van werknemers die minder dan 12 uur per week werken. Velen van hen kiezen bewust voor zo n parttime contract. Vaak zijn dit medewerkers die andere activiteiten naast hun werk belangrijk vinden. In de praktijk blijkt dat werkgevers veel administratieve lasten hebben om aan alle verplichtingen die voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst te voldoen. Een voorbeeld is de aanmeldingsplicht bij het UWV en pensioenfonds. De RND zoekt uit hoe de administratieve lasten van kleine contracten verminderd kunnen worden. We zoeken daarbij naar mogelijkheden om deze groep vrij te stellen van verzekeringsplicht. Daarmee helpen we niet alleen de werkgevers, maar ook de werknemers die een hoger te besteden uurloon overhouden wanneer een aantal werknemers- en werkgeverslasten niet in mindering wordt gebracht op het brutosalaris. Dit zorgt voor administratieve lastenvermindering aan de kant van de pensioenfondsen. Zij hoeven immers niet langer al deze werknemers te registreren, om vervolgens na twee jaar het pensioen te moeten afkopen. Het mes snijdt zo aan twee kanten. Pieter Verhoog Directeur bureau Arbeidszaken 13 Hoofdstuk 2

16 3 Actie tegen lokale promotiebelasting Steeds meer gemeenten overwogen in 2007 een extra verplichte heffing voor bedrijven in te voeren. De RND is tegenstander van een extra lokale heffing. Met de inkomsten uit de heffingen moeten braderieën, de intocht van Sinterklaas en de kerstversiering worden betaald. In sommige gemeenten wil men een reclamebelasting invoeren en andere gemeenten overwegen een toeslag op de OZB-belasting. De RND gaat deze verplichte lokale heffingen juridisch aanvechten. Resultaat voor baatbelastingprocedures Na jaren procederen worden veel baatbelastingen door de rechter ongegrond verklaard. De baatbelasting werd door verschillende gemeenten ingesteld om winkeliers te laten betalen voor de kosten van het onderhoud van het winkelgebied. Als gevolg van de uitspraken trekken veel gemeenten de baatbelasting in en zien anderen af van de introductie van de baatbelasting. RuiMBaan Modelaanpak voor servicekosten De servicekosten in winkelcentra zijn de afgelopen jaren fors toegenomen. Winkeliers ontvangen vaak te hoge aanslagen, omdat kosten van glazenwassers en beveiliging worden doorberekend. In veel winkelcentra worden beheerders onvoldoende gestimuleerd om de kosten te drukken. Naar Engels voorbeeld pleitte de RND in 2007 voor een Gedragscode Servicekosten waarin afspraken staan over afrekeningen, beheerbijdrage en de verdeling tussen eigenaars- en gebruikerslasten. De invoering van een dergelijke gedragscode wordt nog in 2008 verwacht. Leeuwaardse Courant,

17 RND jaarverslag 2007 Kopieerheffing onredelijk voor winkels De reprorechtheffing wordt door de detailhandel als onredelijk beschouwd. De bij de RND aangesloten winkelbedrijven zijn dan ook niet akkoord gegaan met de heffing. De RND verbaasde zich over het feit dat VNO- NCW en MKB-Nederland wel akkoord gingen met de reprorechtheffing. De reprovergoeding is voor winkelbedrijven uitermate onredelijk. Winkels ontvangen een factuur op basis van alle medewerkers, terwijl in de winkelvestigingen geen kopieerapparaat staat. De RND heeft in 2007 een voorstel gedaan voor een reprorechtheffing waarbij rekening wordt gehouden met de situatie in winkelbedrijven. BUMA en SENA willen meer geld voor muziek Mede door de lobby van de RND heeft de Tweede Kamer in 2007 bepaald dat auteursrechtenorganisaties BUMA en SENA moeten samenwerken bij heffingen voor het afspelen van muziek in de winkel. De organisaties sturen voortaan één factuur. Daarnaast moeten beide organisaties zorgen voor transparantie. Met verbazing nam de RND kennis van het voornemen van de SENA om de kortingsregeling voor branches en grote ondernemingen af te schaffen. Hierdoor zou de heffing van SENA met 33% toenemen. De RND accepteerde dit niet en heeft bezwaar aangetekend. De RND rekent erop dat de kortingsregeling in 2008 wordt gecontinueerd. Ruimere regels in de strijd tegen illegaal vuurwerk De RND pleitte in 2007 voor verruiming van de vuurwerkverkoopregels om de toenemende illegale vuurwerkhandel tegen te gaan. De RND wil een extra verkoopdag. Verder moet het aantal kilo's vuurwerk dat een klant mag meenemen omhoog. Bij de winkels wordt het dan minder druk, waardoor de consument minder snel naar het buitenland (met name België) uitwijkt. Geschat wordt dat circa 15% van het vuurwerk in ons land illegaal is. RND stapt uit bestuur Kamers van Koophandel Omdat de Kamers van Koophandel (KvK) regelmatig ongevraagd namens winkelbedrijven spreken, stapte de RND in 2007 uit het bestuur. Bedrijven betalen voor activiteiten waar zij niet om vragen. De RND wil dat zaken als voorlichting en regionaal lobbywerk volgens het profijtbeginsel worden geheven. Ook riep de RND afgelopen jaar op tot een forse modernisering van de KvK. Staatssecretaris Heemskerk (Economische Zaken) bepaalde vervolgens dat de besturen van de KvK in omvang moeten worden teruggebracht. Als gevolg van de modernisering van de KvK zal het aantal KvK's worden teruggebracht van 21 naar 12. Ook wordt op verzoek van de RND de heffing naar rato betaald in plaats van voor het gehele jaar. De RND pleitte tot slot voor één landelijke registratie op het Handelsregister in plaats van een aparte aansluiting voor elke winkel. Vrijheid op de sprinklermarkt Veel Nederlandse gemeenten accepteerden in 2007 alleen sprinklerinstallaties aangelegd en goedgekeurd door een beperkte groep installateurs en inspectiebureaus. Europese regels bepalen dat het mogelijk moet zijn om sprinklerinstallaties door buitenlandse installateurs aan te laten leggen. De RND constateerde dat de prijzen van de installateurs in Nederland ongeveer 25% hoger zijn dan in omliggende landen. Bereikbaarheid schiet tekort Een goede bereikbaarheid is essentieel voor de detailhandel. De bereikbaarheid van winkels laat voor zowel de consument als de bevoorrading vaak te wensen over. Méér dan 50% van de totale detailhandelsomzet is afkomstig van de autoconsument. Daarom maakt het Platform Detailhandel Nederland zich namens de winkeliers van Nederland hard voor de bereikbaarheid van winkels, voor zowel de consument als het goederenvervoer in Nederland. Parkeren is cruciaal voor de economische vitaliteit van winkelgebieden. Helaas worden er stelselmatig te weinig parkeerplaatsen aangelegd. De gedachte is dat daarmee de klant gestimuleerd wordt het openbaar vervoer te gebruiken voor het winkelbezoek. Dit bleek echter ook in 2007 weer een illusie. De mogelijkheden met het openbaar vervoer zijn simpelweg nog te beperkt en ook te duur. 15 Hoofdstuk 3

18 RuiMBaan Parkeren wordt in Nederland een steeds groter probleem. Het Platform Detailhandel Nederland publiceerde ook in 2007 een Nationale Parkeertest. Wederom bleek uit dit onderzoek dat het slecht gesteld staat met de parkeergelegenheden in Nederland. Parkeerproblemen Parkeerbeleid verdient volwaardige aandacht. Tarieven parkeren flink hoger en Parkeerplekken op zijn krantenkoppen die niemand graag leest. Parkeren en de bijbehorende tarieven zijn een grote bron van ergernis voor burgers en detailhandel. Mensen mijden bepaalde winkelgebieden om de forse parkeertarieven. De beeldvorming in de maatschappij is dat gemeenten parkeren gebruiken als melkkoe. Deze beeldvorming wordt versterkt doordat in de beleving van mensen geen sprake is van een directe relatie tussen de hoge tarieven en de kwaliteit. Het probleem blijft alleen maar groeien: het aantal auto- s in Nederland groeit met 200 per dag. Ook neemt de vraag naar het aantal parkeerplaatsen toe. Berekeningen wijzen uit dat er dagelijks 500 nieuwe parkeerplaatsen gerealiseerd moeten worden om te voorzien in de vraag. Door schaarse grond en hoge investeringskosten is dit geen gemakkelijke opgave. Wanneer de parkeergelegenheid niet goed georganiseerd is, is de drempel hoger voor bezoekers om de betreffende stad weer te bezoeken. Dit gaat ten koste van de detailhandel en dus van de economische vitaliteit van een stad. Als de kwaliteit van de parkeergelegenheden goed is, zijn de hoge tarieven voor burgers beter te verklaren. Om te zorgen dat er meer balans komt tussen prijs en kwaliteit, moet de aandacht die er op decentraal niveau is voor parkeren toenemen. Het realiseren van aantrekkelijke, betaalbare parkeergelegenheden moet een hogere prioriteit krijgen. Ook voor de overheid kan in de toekomst een taak zijn weggelegd. Deze richt zich nu voornamelijk op hoofdinfrastructuur. Nu de druk voor gemeenten steeds hoger is en burgers en detailhandel in het gedrang komen, moet de overheid projecten met een regionaal belang meer ondersteunen. Ook zullen de parkeernormen, die het kennisplatform voor verkeer en vervoer (CROW) stelt, omhoog moeten. Ik pleit daarom voor een actiever beleid op parkeergebied. Daarbij zijn een paar speerpunten aan te wijzen. Ten eerste is een betere communicatie naar de burger toe noodzakelijk. Een gemeente kan bijvoorbeeld uitleggen wat zij doet aan kwaliteitsverbetering. Daarbij is transparantie in het beleid erg belangrijk. Men moet kunnen nagaan waar de opbrengsten van parkeren naar toe gaan, zodat het beeld van de melkkoe verdwijnt. Daarnaast moeten we ons actief richten op meer parkeerplaatsen die goed én betaalbaar zijn. Het is goed als de overheid in brede zin hiervoor aandacht heeft. Onze fractie zal een initiatiefnota presenteren met concrete voorstellen. U hoort dan meer. Ger Koopmans Tweede Kamerlid CDA 16

19 RND jaarverslag Milieuzaken Inzameling van spaarlampen in de winkels De Stichting Spaarlicht heeft in 2007 inzamelmiddelen verstrekt voor de inzameling van spaarlampen in de winkels. Winkelbedrijven die spaarlampen verkopen, zijn sinds 2005 verplicht deze in te nemen volgens het oud voor nieuw principe. De Stichting Spaarlicht heeft een collectief en kostenefficiënt inzamelsysteem opgezet voor de verwerking van spaarlampen van de consumentenmarkt. De Stichting Spaarlicht doet dit niet door het heffen van een zichtbare verwijderingsbijdrage, maar op basis van de werkelijk gemaakte kosten voor inzameling. De Stichting Spaarlicht richt zich alleen op de inzameling van lampen afkomstig van de consumentenmarkt. Vanwege het niet op gang komen van het overleg met de Stichting Lightrec Nederland heeft de Stichting Spaarlicht op verzoek van de minister van VROM zelf gezorgd voor inzamelmiddelen op de gemeentelijke milieustraten en in winkels. Doe-het-zelf branche wil verbod op fout hout De Nederlandse bouwmarkten pleitten in 2007 voor een EU-importverbod van illegaal gekapt hout. Bouwmarkten investeren in duurzaam hout via het FSCkeurmerk (Forest Stewardship Council). De bouwmarkten werken al jaren aan uitbreiding van dit keurmerk. De hoeveelheid hout met een FSC-keurmerk groeit jaarlijks, maar de vraag blijft groter dan het aanbod. De bouwmarkten verzoeken leveranciers alleen FSC-hout te leveren, maar vanwege een tekort is dat niet mogelijk. Het duurt waarschijnlijk nog enkele jaren om aan deze vraag te voldoen. Om dit proces te versnellen willen Nederlandse bouwmarkten een EU-importverbod op illegaal gekapt hout. REACH REACH (Registratie, Evaluatie en Autorisatie van CHemische stoffen) is de nieuwe Europese verordening voor chemische stoffen die 1 juni 2007 is ingegaan. Bedrijven die chemische stoffen produceren, verwerken of doorgeven aan klanten moeten van al die stoffen de risico s kennen. Door REACH wordt de bewijslast voor het veilig produceren, in de handel brengen en gebruiken van chemische stoffen verschoven van de overheid naar het bedrijfsleven. 17 Hoofdstuk 4

20 Milieuzaken De Stichting Spaarlicht heeft in 2007 een collectief en kostenefficiënt inzamelsysteem opgezet voor de verwerking van afgedankte spaarlampen van de consumentenmarkt. Maak energiezuinige producten betaalbaar De spaarlamp is in 2007 het symbool geworden van energiebewust gedrag. Voor veel winkelbedrijven is de spaarlamp al veel langer een belangrijk product waarmee een bijdrage wordt geleverd aan een beter milieu. Omdat de hoge prijzen van spaarlampen vaak een belemmering vormen bij de keuze voor een spaar- of een gloeilamp, hebben steeds meer winkels eigen merken spaarlampen gepresenteerd. Met succes, want de spaarlamp wordt betaalbaar en steeds populairder. Veel winkelketens werden in 2005 dan ook onaangenaam verrast door het voorstel van grote lampenfabrikanten om een eco-heffing op de spaarlamp in te voeren. Dit was het gevolg van een nieuwe wetgeving waarin producenten en importeurs werden verplicht om te zorgen voor de inzameling van spaarlampen. Hoe moeten wij dit aan de consument uitleggen? Een eco-heffing op een energiezuinig product? Ook de hoogte van de verwijderingsbijdrage was tegen het zere been. Door de eco-heffing zouden sommige spaarlampen maar liefst 25% duurder worden. Het leek op een poging van de marktleider in spaarlampen om het verschil tussen het eigen merk en de merken van de winkelketens kleiner te maken. De nieuwe wetgeving werd hiervoor misbruikt. Toen bleek dat onze boodschap tot dovemansoren was gericht, is vanuit een aantal RND-leden het initiatief genomen om zelf te zorgen voor inzameling via de Stichting Spaarlicht. De lampenfabrikanten hebben, zonder resultaat, alles in het werk gesteld om dit initiatief te dwarsbomen. Alle juridische procedures ten spijt, heeft de Stichting Spaarlicht ervoor gezorgd dat de prijzen van spaarlampen niet zijn gestegen door een ecoheffing, terwijl spaarlampen milieuvriendelijk worden ingezameld in winkels en op de milieustraat. Inmiddels heeft minister Cramer (VROM) gepleit voor het uitfaseren van gloeilampen. Dit lijkt een mooi initiatief, zeker als we ons richten op het bevorderen van het gebruik van spaarlampen. Toen wij als detailhandel wezen op de EU-importheffing die, als gevolg van het pleidooi van lampenfabrikanten, enkele jaren geleden is ingesteld, gaf de minister niet thuis. De Stichting Spaarlicht gaat inmiddels zijn tweede jaar in als succesvol en kostenefficiënt inzamelsysteem. Wij hopen in 2008 de spaarlamp tot een nog aantrekkelijker product te maken door de prijzen laag te houden. Meer dan een jaar lang hebben wij alles in het werk gesteld om de fabrikanten op andere ideeën te brengen. Pieter Walraven Directeur Stichting Spaarlicht Verwijderingsbijdrage onder vuur Grote financiële reserves van de productstichtingen van elektronicafabrikanten moeten worden afgebouwd. De productstichtingen zorgen voor de inzameling van afgedankte apparatuur en hebben door een te hoge verwijderingsbijdrage grote reserves opgebouwd. Om een verdere groei van de reserves en belastingclaims te voorkomen, moet de verwijderingsbijdrage worden afgeschaft. Minister Cramer (VROM) liet in 2007 weten dat de reserves van productstichtingen maximaal eenmaal de jaaromzet mogen zijn. De RND verwacht dat vóór 2011 wordt gestopt met de verwijderingsbijdrage. 18