Windstille winterweken WINDSTILLE WINTERWEKKEN

Transcriptie

1 Fotolia-jstuij Windstille winterweken WINDSTILLE WINTERWEKKEN Kees van der Leun Managing Partner Kees van der Leun

2 Klimaatontwrichting nu in volle gang: Noordpool warm Source: Danish Meteorological Institute Via: Temperatuur rond de Noordpool: 2016 (rood) vs gemiddeld (groen) 2

3 Visualisation of polar vortex invasion in January 2014 NASA, Goddard Space Flight Center Temperature Nov-Oct 2016 L-OTI ( C) Anamoly vs NASA GISTEMP maar onze winters kunnen ook kouder worden Smeltwater van ijskap Groenland verstoort de Golfstroom Minder poolijs leidt tot naar het zuiden uitbrekende koude 3

4 Nederlandse CO 2 -emissiepaden gebaseerd op Parijsakkord en geformuleerd beleid PBL Planbureau voor de Leefomgeving Klimaatakkoord Parijs: veel extra maatregelen nodig 4

5 Rijk zonder CO 2 Raad voor de leefomgeving en infrastructuur 2015 The Hague freeimages.com-herman Brinkman Utrecht freeimagescom-peter Hellebrand Ambitieuze plannen: nationaal en lokaal! Den Haag: Klimaatneutraal in 2040 Utrecht: Energieneutraal in

6 Visualisation taken from: Warmteladder. Afwegingskader warmtebronnen voor warmtenetten Ecofys 2014 in opdracht van: Eneco Voor hoge dichtheden: warmtenetten Bron kaart: Warmtebedrijf Rotterdam, Eneco Duurzame warmtebronnen nodig: Geothermie Duurzame biomassa Industriële restwarmte Uitdaging: lagere vraag lage kosten, lage temperatuur 6

7 Bij lagere dichtheden: Warmtepompen op bodemwarmte, ventilatielucht, of omgevingslucht Ground-source heat pump diagram Fotolia-Slavomir Valigursky Air heat pump Fotolia-phanuwatnandee Bodemwarmte Omgevingslucht Hoge prestatiecoëfficiënt (COP), nauwelijks afhankelijk van buitentemperatuur Vraagt perceelruime, en grondwerk Lagere prestatiecoëfficiënt (COP), vooral bij lage buitentemperatuur Soms zelfs omschakeling naar weerstandsverwarming: COP=1 Goedkoop en makkelijk en bijna overal te installeren 7

8 De Bilt, 2012 Ecofys Temperatur, zaterdag 4 februari 2012, 07:30 uur 2012, KNMI, Aangemaakt: , 06:38 UTC Recente koudegolf: 2012 Nederland: 10 dagen vorst 8

9 De Bilt, 2012 Ecofys Europe Temperature Anomaly JAN 29 - FEB 4 by NOAA/National Weather Service National Centers for Environmental Prediction Climate Prediction Center [Public domain], via Wikimedia Commons. Recente koudegolf: 2012, ook in buurlanden! Nederland: 10 dagen vorst 9

10 Fraunhofer-Gesellschaft via Fraunhofer ISE Energy charts, Duitsland: productie zon, 2012 Data: Fraunhofer ISE, energy-charts.de energy-charts.de 10

11 Fraunhofer-Gesellschaft via Fraunhofer ISE Energy charts, Duitsland: productie zon en wind, 2012 Data: Fraunhofer ISE, energy-charts.de 11

12 Fotolia-jstuij Cabauw windspeed at 140m, , winter Ecofys, 2016 with data from KNMI De Bilt, 2012 Ecofys Als het in Nederland echt koud is, waait het minder Data source: KNMI 12

13 Ecofsy 2016 Efficientie lucht warmtepomp (COP) terwijl bij warmtepompen de elektriciteitsvraag piekt > Lucht-warmtepompen worden veel toegepast, maar presteren slecht bij lage buiten temperatuur: % efficient 1 = gloeispiraal Buitentemperatuur ( o C) Vloerverwarming (35 o C) Radiatoren (50 o C) > Vraag in koude perioden kan 2 kw continu zijn > Bij toepassing in de helft van alle woningen: Extra piekvraag 8 GW, bijna de helft van de huidige Nederlandse piek 13

14 Gridmap The Netherlands TenneT Grote impact op lokale, maar ook landelijke netten! > Warmtepomp dominant in capaciteitsbehoefte lokale elektriciteitsnet, door: Lange duur (10 dagen, in 2012) Grote gelijktijdigheid Dimensionering: in koudegolf continu in bedrijf > Gesommeerd effect (5 10 GW) zou ook grote impact hebben op landelijk elektriciteitsnet > 34 jaar (tot 2050) of zelfs 19 jaar (tot 2035, RLI) is niet veel voor planning van zulke omvangrijke infrastructuur 14

15 Insulation Fotolia-Jürgen Fälchle Air heat pum Fotolia-phanuwatnandee Gas boiler Fotolia-Oleksandr Delyk Red fireplace with wood pellets Fotolia-maho Aquifier WKO-sytemen, Principe doublet in en wintersituatie Provincie Drenther Car as power plant Green Village all rights reserved Vele oplossingsrichtingen denkbaar Vergaande isolatie Minimale COP warmtepomp (Groen) gas als backup Pelletkachels Warmte-opslag Car as power plant 15

16 Temperatur, zaterdag 4 februari 2012, 07:30 uur 2012, KNMI, Aangemaakt: , 06:38 UTC Nationale Warmte Strategie > Lokale of individuele keuzes kunnen op grotere schaal tot problemen of dure oplossingen leiden > Kosten van verschillende oplossingen kunnen vele miljarden uiteen lopen > Omvang en belang vragen om een Nationale Warmte Strategie die de lijnen uitzet ten aanzien van Oplossingsrichtingen Benodigde wet- en regelgeving Governance Communicatie 16

17 Contact! > For further information, please contact Kees van der Leun Managing Partner Ecofys Ecofys Netherlands Kanaalweg 15-G 3526 KL-Utrecht The Netherlands 17