Aanbevolen literatuur

Transcriptie

1 U vindt via volgende hyperlinks aanbevolen boeken gerangschikt volgens thema: Brein & psychologie Coaching en therapie Communicatie Gedrag, emoties en vaardigheden Groepsdynamica Human Resources Management Leiderschap Leren Lichaamstaal Persoonlijkheid Sceptische kijk Verkoop en onderhandelen

2 Brein & psychologie Freud en Darwin op de sofa Magiels, Geerdt Bioloog en wetenschapsfilosoof Geerdt Magiels laat zien waarom Freud in de moderne psychologieboeken nog slechts een voetnoot in de geschiedenis van de psychologieontwikkeling is en waarom Darwin wel de status van wetenschapper verdient. Darwin ging in tegenstelling tot Freud heel methodologisch te werk, bouwde falsificatie in enz. Dat is de reden waarom de grote lijnen van zijn werk (evolutietheorie) nog steeds overeind blijven en hij als pionier wordt beschouwd voor de moderne biologie en genetica. Het geheim van je brein Amoodt,Sandra en Wang, Sam Deze twee breinwetenschappers schrijven op een zeer bevattelijke manier over ons brein en waarom dit vaak niet te vertrouwen valt. Ons brein is geëvolueerd naar een systeem dat ons toeliet om te overleven in een relatief eenvoudige natuur en met kleine groepen van mensen. In de huidige complexe samenleving spelen vooroordelen, foute conclusies en heuristieken (simpele vuistregels) ons veel parten. Daarom dat we ook zo bijgelovig zijn. Psychologie Brysbaert, Marc Dit prachtig vormgegeven boek van professor psychologie Brysbaert is niet alleen nuttig voor psychologiestudenten aan de universiteit maar voor iedereen die wil kennismaken met de moderne, wetenschappelijke psychologie. Het biedt ook een goed overzicht van de geschiedenis van de psychologie. Super Sense - waarom we in het bovennatuurlijke geloven Hood, Bruce M. De Britse hoogleraar psychologie Hood legt uit waarom de meeste mensen (bij)gelovig zijn, een beroep doen op het bovennatuurlijke en belang hechten aan allerlei symbolen. Hij laat zien hoe dit is ontstaan en hoe hardnekkig ons bijgeloof is. The emotional Brain Ledoux, Joseph Dokter en breinwetenschapper Ledoux neemt ons mee in ons brein. Hij verklaart ons het circuit van angst op een wetenschappelijke manier. Hij legt ook uit dat er twee "routes" zijn voor empathie en angst: de lage en snelle route (emoties) en de hoge route (meer rationeel). Synaptic Self Ledoux, Joseph Een vervolgboek op The Emotional Brain waarin Ledoux verklaart waarom wij eigenlijk "ons brein" zijn.

3 Coaching en therapie Cognitieve Gedragstherapie voor Dummies Wilson, Rob en Branch, Rhena Een mooi handboek waarin twee psychotherapeuten die geschoold zijn in cognitieve gedragstherapie een bevattelijk overzicht geven van wat CGT kan betekenen, ondermeer voor angst, depressie enz. Het boek mist wel degelijke protocollen maar is een aanrader voor de neofiet in coaching en therapie. How to control your anger before it controls you? Ellis, Albert Boosheid in een ander perspectief: waarom het vanuit wetenschappelijk én psychologisch standpunt beter is je boosheid onder controle te krijgen. Ik kan denken en voelen wat ik wil Diekstra, René Over de RET-methode, goede inleiding en goed mini-doeboek. Het boek is echter wat gedemodeerd omdat de auteur niet de laatste versie van de therapie beschrijft (REBT). De RET-methode is trouwens minder adequaat gebleken voor het behandelen van angst. Daarvoor is exposure in vivo, en in het bijzonder de graduele blootstelling, het meest effectief gebleken. Inleiding in de gedragstherapie Orlemans, Hans, Eelen, Paul, Hermans, Dirk Een goed basisboek, gebruikt door (klinisch) psychologiestudenten die overwegen therapeut te worden. Lessen in levenskunst Van Craen, Wilfried Meer een leesboek maar heel goede beschrijvingen van fouten in de informatieverwerking (vooraan) en ook over REBT (achteraan), verder vrij veel balast. Moeten maakt Gek Ellis, Albert & Backx, Wouter Een zelfhulpboek van de uitvinder van RETTEN en REBT zelf. Rational Emotive Behavioral Therapy A therapist s Guide. Ellis, Albert & MacLaren, Catharine Een van de laatste boeken van Albert Ellis waarbij hij de RET omdoopt naar REBT die hij plaatst onder de cognitieve gedragstherapieën. Vooral de aanpak rond boosheid heeft nog actualiteitswaarde. Een gemis blijft wel een protocol. De technieken worden in vrij losse flarden beschreven. Zo omschrijft hij de bekende techniek "exposure in vivo" als "in vivo desensitization" maar meldt hij niet hoe dit moet gebeuren (bvb op een graduele manier: vanaf situaties die weinig angst veroorzaken naar situaties die veel angst veroorzaken).

4 Communicatie How to win friends and influence people Carnegie, Dale Een ietwat te Amerikaans enthousiast gekleurd boek van begin van de vorige eeuw op vele punten nog altijd brandend actueel. Wie het zoutvat bij de hand heeft kan mits een flinke snuif zout toch wat bruikbare tips opdoen.

5 Gedrag, emoties en vaardigheden De Brein Machine Nelissen, Mark De Belgische professor gedragsbiologie Nelissen (Universiteit Antwerpen) doet een boekje open over de evolutionaire oorsprong van onze emoties zoals boosheid, angst, jaloezie Een nuchtere kijk vanuit de gedragsbiologie en een pleidooi om onze cultuur en ratio te laten primeren op onze dierlijke instincten die niet altijd zo aangepast meer zijn aan onze moderne maatschappij. De Bril van Darwin Nelissen, Mark In dit boek belicht Mark Nelissen de evolutionaire oorsprong van ons gedrag. Een nuchtere kijk vanuit de gedragsbiologie en een pleidooi om onze cultuur en ratio te laten primeren op onze dierlijke instincten die niet altijd zo aangepast meer zijn aan onze moderne maatschappij. Het spiegelende brein Iacoboni, Marco Iacoboni is een breinwetenschapper die ons meeneemt in de wonderlijke wereld van de spiegelneuronen, een vrij recente wetenschappelijke ontdekking. Hij heeft het ook over het belang van authentieke empathie (gevoelsmatige empathie in plaats van rationele) en het effect op onze natuurlijke drang naar samenwerking (met leden uit de in-group).

6 Groepsdynamica Facilitating Group Development Bouwen, René & Fry, Ronald (hoofdstuk in: Handbook of Work Group Psychology (M. West), Over groepsdynamica.

7 Human Resources Management De HR-ballon. 10 populaire praktijken doorprikt Vermeren, Patrick (consulent en medezaakvoerder bij PerCo) Een overzicht van niet-evidence based praktijken en pseudowetenschap die veelvuldig voorkomen in bedrijven: situational leadership, NLP, MBTI, LIFO, TKI, transactionele analyse, Maslow, HBDI en de jaarlijkse evaluatie van alle werknemers. De wijze waarop psychologische theorieën, inzichten en bevindingen opduiken in het bedrijfsleven, gaat niet steeds gepaard met de nodige kennis, integriteit of terughoudendheid. Al is dit gegeven bij academici genoegzaam bekend, toch zien we uit die hoek weinig of geen verzet om dit misbruik aan te kaarten of te keren. Het is dan ook zeer opmerkelijk dat de auteur, Patrick Vermeren, zelf actief in het bedrijfsleven, deze taak op zich heeft genomen. Het boek toont ons een staalkaart van pseudowetenschappelijke en foutieve technieken en methodes die binnen de wereld van training, selectie, evaluatie en HRM in het algemeen, veel populariteit genieten, maar weinig om het lijf hebben. Een knuppel in het hoenderhok waarop reeds lang werd gewacht. Danny Rouckout, licentiaat psychologie, verbonden aan de Universiteit Antwerpen Documentatie van tests en testresearch in Nederland (deel I en II) Evers, Van Vliet-Mulder & Groot Een onmisbare gids met een beoordeling van psychologische tests van de Commissie Testaangelegenheden (COTAN) van het Nederlands Instituut voor Psychologen. Voor iedereen die ethisch, juridisch correct en evidence based wil werken bij selectie, recrutering en eventueel coaching. Handboek human resources Management Lievens, Filip Een overzicht van Evidence Based praktijken door professor Filip Lievens van de Universiteit Gent. Naar een nieuwe generatie assessment Lievens, Filip & Schollaert, Eveline Over nieuwe testmethodes. De Situational Judgment Tests komen uitgebreid aan bod: status en toekomst van dit type test.

8 Leiderschap Rond Leiderschap. De brug tussen wetenschap en praktijk Vermeren, Patrick (consulent en medezaakvoerder bij PerCo) Een Nederlandstalig handboek over leiderschap dat erg leesbaar is, maar vooral stevig onderbouwd is. Twee hoofdthema's zitten in het boek: het leiderschapscircumplex en motivatie. Na jaren intensieve literatuurstudie is Patrick Vermeren er wonderwel in geslaagd om een zeer ambitieus project tot een goed einde te brengen. Weinig academici kunnen aan de publicatiedruk weerstaan en slagen er dan ook maar zelden in om buiten hun ivoren toren te treden.omgekeerd nemen weinig consulenten de tijd om zich na hun opleiding grondig te verdiepen in nieuwe ontwikkelingen in de wetenschappelijke literatuur. Academici en consulenten zijn elk op hun manier wereldvreemd. Met dit boek slaat consulent Patrick Vermeren de broodnodige brug tussen twee deze twee werelden, waarbij hij zichzelf en de wetenschappelijke literatuur voortdurend in vraag durft te stellen en zich zo hoedt voor de confirmatieneiging. Op een vlotte, zeer onderhoudende en wetenschappelijk gedegen wijze weet Patrick Vermeren zowel consulenten als academici blijvend te prikkelen doorheen dit boek. ( ) Prof. dr. Maarten Vansteenkiste (Vakgroep Ontwikkelings-, Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie Universiteit Gent) Anders Leiden Vermeren, Patrick (consulent en medezaakvoerder bij PerCo) Een opinieboek over diverse heikele thema's in bedrijven. Toplonen, discriminatie van vrouwen, het zinloze gedweep met individueel talent, alternatieven voor de jaarlijkse beoordeling zijn allemaal thema's die aan bod komen. De kracht schuilt in de wetenschappelijke onderbouwing. De kracht van dit boek zit in zorgvuldige raadpleging van wetenschappelijk onderzoek. De auteur knoopt daarmee aan bij de traditie en stijl van zijn eerste boek De HR-ballon. 10 populaire praktijken doorprikt. Vermeren breekt ook een lans voor een meer professionele evidence based aanpak van HRM en bedrijfsvoering in het algemeen. De auteur onderstreept met dit boek dat er nog heel wat werk aan de winkel is voor (bedrijfs)leiders om op een consistente manier goed leiderschap te vertonen en biedt duidelijke alternatieven aan, bijvoorbeeld voor de jaarlijkse evaluatie. Een mooi vervolg op de HR-ballon, met langverwachte antwoorden. De Uitgever. De 7 eigenschappen van effectief leiderschap Covey, Steven Levenshoudingen komen aan bod. Geen wetenschappelijk boek, maar enkele goede filosofische uitgangspunten.

9 Effectief leiding geven Gordon, Thomas Over actief en empathisch luisteren. Het boek is een beetje aan de softe kant alhoewel het stuk over kritiek geven nog altijd erg actueel is en er naar onze mening geen beter alternatief voor de Ik-boodschap is voorgesteld tot op heden. Gids van Managementgoeroes Kennedy, Carol Een mooi overzicht van het denken over leidinggeven bij goeroes: opvallend is de rode draad over empathisch en resultaatsgericht leiderschap. Wij bevelen overigens liever boeken aan van wetenschappers dan van goeroes. Personality and the fate of organisations Hogan, Robert Academisch persoonlijkheidsonderzoeker Hogan legt uit waarom persoonlijkheid toch nog altijd een rol speelt bij leiderschap en hoe de figuur van de leider een impact heeft op organisaties. 80 tips voor resultaatgericht coachen Verhoeven, Willem Een handig en beknopt boekje met een update van "de manager als coach". Nuttig voor organisaties die willen dat hun managers meer coachen: wat moeten ze nog veranderen aan hun structuur, beeld op leiderschap en managementpraktijken zoals de jaarlijkse evaluatie. The 2nd language of leadership Quirk, Michael &. Fandt, Patricia Een Engelstalig boekje van een klinisch psycholoog en een management professor over het verband tussen de Big Five persoonlijkheidstrekken en leiderschap. Zij verklaren verder hoe gedrag kan aangepast worden. Ze wijzen erop dat het aanleren van nieuw gedrag lijkt op het aanleren van een tweede taal als volwassene: men beheerst deze taal minder goed dan de moedertaal. Why decisions fail? Nutt, Paul Over de manier waarop men in bedrijven beslissingen neemt en wat de gevolgen zijn. Het onderzoek is uitgevoerd op een manier die onderhevig kan zijn aan Halo-effecten, namelijk door mensen te interviewen na de beslissing (binnen de 6 maanden nadat ze werd genomen) in combinatie met vragenlijsten. Nochtans lopen de bevindingen convergent met academische literatuur die peer-review processen eisen. Daarom is het toch representatief voor wat experimenteel en veldonderzoek aantoont.

10 Leren Méthodes pour la mémoire, historique et évaluation. Lieury, Alain Over leerprocessen. Understanding the brain Towards a new learning science OECD (OESO) Over de stand van zaken svan de wetenschappelijke kennis van het brein en het verband met leerstrategieën anno 2002.

11 Lichaamstaal Darwin and Facial Expression: A Century of Research and Review Ekman, Paul Een boek van dé expert inzake gelaatsexpressies. De naakte Mens Morris, Desmond Een klassieker over lichaamstaal. Kinesics and Context: Essays on Body Motion Communication Birdwhistell, Ray Ook een klassieker over lichaamstaal. Nonverbal Communication Mehrabian, Albert Over lichaamstaal en gelaatsexpressies.

12 Persoonlijkheid Geen twee hetzelfde Harris, Judith (Rich) Een uiterst leesbaar boek, opgevat als een detectiveroman over wat onze persoonlijkheid bepaalt. Overerving van biologische eigenschappen en invloed van omgevingsfactoren geven een mix van invloeden, waardoor eeneiige tweelingen weliswaar hetzelfde genetisch materiaal hebben bij de conceptie, maar nog tijdens de zwangerschap van elkaar gaan verschillen. Hierdoor lijken ze niet alleen dubbel zo hard op elkaar dan gewone kinderen uit hetzelfde gezin (+0,50) maar verschillen ze nog altijd enorm qua persoonlijkheid - gemeten met de BIG FIVE vragenlijsten (overeenkomst +0,50). Het onbeschreven blad. Over de ontkenning van een aangeboren menselijke natuur Pinker, Steven Hoogleraar Steven Pinker van het MIT neemt persoonlijkheid onder de loep en stelt vast dat we allesbehalve een onbeschreven blad zijn bij de geboorte. Bepaalde karaktertrekken en ons temperament worden in hoge mate bepaald door onze biologie. Super Sense - waarom we in het bovennatuurlijke geloven Hood, Bruce M. De Britse hoogleraar psychologie Hood legt uit waarom de meeste mensen (bij)gelovig zijn, een beroep doen op het bovennatuurlijke en belang hechten aan allerlei symbolen. Hij laat zien hoe dit ontstaan is en hoe hardnekkig bijgeloof is. The myth of the first three years Bruer, John T. Bruer is een breinwetenschapper die haarfijn uitlegt waarom de alom bekende en voor waar genomen hypothese, namelijk dat de eerste drie jaren bepalend zijn voor onze persoonlijkheid, niet klopt. Hij baseert zich daarvoor op modern wetenschappelijk onderzoek. DARWIN voor Dames over feminisme en evolutietheorie Griet Vandermassen Griet Vandermassen is filosofe en is postdoctoraal onderzoeker verbonden aan het Centrum voor Genderstudies van de Universiteit Gent. Het centrale punt in dit boek is dat feminisme weliswaar een interessante beweging was en is, maar dat wetenschappelijk onderzoek niet mag gekleurd worden door feminisme. Het boek past in dit lijstje van aanbevolen boeken omdat het vooral in de laatste hoofdstukken een mooi overzicht biedt van de huidige kennis inzake man-vrouw verschillen. Dit is ook bijzonder relevant in het kader van werkomgevingen en leiderschap (bvb. hoe doen vrouwen het in een leidinggevende positie. Eens u zich door de eerste moeilijke hoofdstukken worstelt, wordt het boek stilaan een echte aanrader.

13 Sceptische kijk De HR-ballon. 10 populaire praktijken doorprikt Vermeren, Patrick (consulent en medezaakvoerder bij Performance Coaching) Een overzicht van niet-evidence based praktijken en pseudowetenschap die veelvuldig voorkomen in bedrijven: situational leadership, NLP, MBTI, LIFO, TKI, transactionele analyse, Maslow, HBDI en de jaarlijkse evaluatie van alle werknemers. De wijze waarop psychologische theorieën, inzichten en bevindingen opduiken in het bedrijfsleven, gaat niet steeds gepaard met de nodige kennis, integriteit of terughoudendheid. Al is dit gegeven bij academici genoegzaam bekend, toch zien we uit die hoek weinig of geen verzet om dit misbruik aan te kaarten of te keren. Het is dan ook zeer opmerkelijk dat de auteur, Patrick Vermeren, zelf actief in het bedrijfsleven, deze taak op zich heeft genomen. Het boek toont ons een staalkaart van pseudowetenschappelijke en foutieve technieken en methodes die binnen de wereld van training, selectie, evaluatie en HRM in het algemeen, veel populariteit genieten, maar weinig om het lijf hebben. Een knuppel in het hoenderhok waarop reeds lang werd gewacht. Danny Rouckout, licentiaat psychologie, verbonden aan de Universiteit Antwerpen De Zwarte Zwaan Taleb, Nassim Nicholas. Een gezond kritisch boek (grappig geschreven) over een aantal managementpraktijken zoals het klassieke visieverhaal, de businessplans, value at risk modellen en econometrische modellen. Over het belang van toeval en onvoorspelbaarheid. Hard facts, dangerous half-trughts and total nonsense Pfeffer,Jeffrey & Sutton, Robert I. Twee Harvard-professoren die heel wat populaire praktijken onder de loep nemen. Over de onzin van het dwepen met individueel talent, de negatieve effecten van bonussen, het gedweep met de leider als een held. De auteurs houden een pleidooi voor Evidence Based Management. Het geheim van je brein Aamodt,Sandra & Wang, Sam. Deze twee breinwetenschappers schrijven op een zeer bevattelijke manier over ons brein en waarom dit vaak niet te vertrouwen valt. Ons brein is geëvolueerd naar een systeem dat ons als jager/verzamelaar toeliet om te overleven in een relatief eenvoudige natuur en met kleine groepen van mensen. In de huidige complexe samenleving spelen vooroordelen en foute conclusies en heuristieken ons veel parten. En ons brein is nog niet geëvolueerd tegen onze (evolutionair recente) tijd aals jager/verzamelaar. Daarom dat we ook zo bijgelovig zijn.

14 Misleid door Toeval Taleb, Nassim Nicholas Het eerste boek van Taleb. Over de financiële markten en de whizz-kids die vaak totaal fout beleggingsadvies geven en geen rekening houden met plotse gebeurtenissen die de beursresultaten van tientallen jaren in één klap kunnen uitvegen. Snakes in Suits Babiak, Paul & Hare, Robert D. Twee leidende psychologen die onderzoek doen naar psychopathologie waarschuwen ons voor de gevaren van psychopaten aan de top. Zij stellen ondermeer vast dat de toegenomen snelheid, het snel wisselen van leiderschapsposities en de toegenomen chaos in grote bedrijven een ideale biotoop vormen voor narcisten en psychopaten. Zij zijn dan ook in grotere getale aanwezig in topposities dan in de rest van de bevolking. Super Sense - waarom we in het bovennatuurlijke geloven Hood, Bruce M. De Britse hoogleraar psychologie Hood legt uit waarom de meeste mensen (bij)gelovig zijn, een beroep doen op het bovennatuurlijke en belang hechten aan allerlei symbolen. Hij laat zien hoe dit is ontstaan en hoe hardnekkig bijgeloof is. The Halo Effect and the eight other business delusions that deceive managers Rosenzweig, Phil Een IMD-professor die (zelf)kritisch is tegenover business schools (die MBA's afleveren). Hij neemt populaire boeken onder de loep (bijvoorbeeld Good to Great van Collins en In Search of Excellence van Peters & Waterman). The myth of the first three years Bruer, John T. Bruer is een breinwetenschapper die haarfijn uitlegt hoe de alom bekende en voor waar genomen hypothese, namelijk dat de eerste drie jaren bepalend zijn voor onze persoonlijkheid, niet klopt. Hij baseert zich daarvoor op modern wetenschappelijk onderzoek. Zelf denken. Een korte cursus intellectuele zelfverdediging Baillargon, Normand De Canadese professor in pedagogiek Baillargon is een scepticus eerste klas en leert ons kritischer te denken. Kritischer betekent niet negatief, maar met nieuwsgierigheid op zoek gaan naar bewijzen en ons bewust zijn van de tekortkomingen van ons eigen brein en de misleidende valkuilen die mensen dagelijks voor elkaar graven.

15 DARWIN voor Dames over feminisme en evolutietheorie Griet Vandermassen Griet Vandermassen is filosofe en is postdoctoraal onderzoeker verbonden aan het Centrum voor Genderstudies van de Universiteit Gent. Het centrale punt in dit boek is dat feminisme weliswaar een interessante beweging was en is, maar dat wetenschappelijk onderzoek niet mag gekleurd worden door feminisme. Het boek past in dit lijstje van aanbevolen boeken omdat het vooral in de laatste hoofdstukken een mooi overzicht biedt van de huidige kennis inzake man-vrouw verschillen. Dit is ook bijzonder relevant in het kader van werkomgevingen en leiderschap (bvb. hoe doen vrouwen het in een leidinggevende positie. Eens u zich door de eerste moeilijke hoofdstukken worstelt, wordt het boek stilaan een echte aanrader.

16 Verkoop en onderhandelen 3D Negotiation. Powerful tools to change the game in your most important deals Lax, David & Sebenius James De professoren Lax en Sebenius laten zien hoe de meest succesvolle onderhandelaars zich onderscheiden van anderen. Niet alleen zorgen zij voor een optimale relatie en het behartigen van het zakelijk belang, zij gaan vooral creatief en volhardend op zoek naar oplossingen die verschilpunten kunnen overbruggen. Invloed, Theorie en praktijk Cialdini, Robert Een boek over de psychologische mechanismen van beïnvloeding: het "sociaal bewijs", sympathie, autoriteitsargument, zelfconsistentie en schaarste. Solution Selling Bosworth, Michael Een boek dat breekt met de klassieke opvatting dat een verkoper het goed moet kunnen uitleggen; een verkoper moet vooral kunnen luisteren en analyseren, en dan met de oplossing voor de dag komen.