Business Case Ruwaard van Putten Ziekenhuis. Mark Keuss & Arnout Schennink 2 november 2016

Transcriptie

1 Business Case Ruwaard van Putten Ziekenhuis Mark Keuss & Arnout Schennink 2 november 2016

2

3 Opzet programma 1. Reorganisatie 2. Financiële analyse 3. Het faillissement

4 Schema ontslagrecht Ontslag Ontslagreden Economisch & langdurig arbeidsonge schikt Persoonlijk (disfunctioneren, verstoorde arbeidsrelatie) Geen keuze Instantie UWV Kantonrechter Vergoeding Transitievergoeding + evt. billijke vergoeding

5 Hoger beroep en cassatie UWV afwijzing UWV Kantonrechter Kantonrechter Hof Hof Hoge Raad

6 Vergoedingen Bij opzegging, ontbinding of beëindiging van rechtswege op initiatief van de werkgever dient werkgever aan werknemer een transitievergoeding te betalen als de arbeidsovereenkomst en minste 24 maanden heeft geduurd. Leeftijdsonafhankelijke opbouw: over de eerste 10 jaar 1/6 maandsalaris voor elke periode van 6 maanden, daarna 1/4 maandsalaris per periode van 6 maanden, maximaal bruto of een jaarsalaris indien dat hoger is. Overgangstermijn tot 1 januari 2020: Voor werknemers van 50+ die minimaal 10 jaar in dienst zijn recht op vergoeding ½ maandsalaris per periode van 6 maanden die werknemer in dienst is na het bereiken van de leeftijd van 50. Overgangsregeling niet van toepassing indien werkgever in de tweede helft van het kalenderjaar voorafgaand aan het kalenderjaar waarin de arbeidsovereenkomst met de oudere werknemer eindigt of niet wordt voortgezet, die minder dan 25 werknemers in dienst had. Werkgever minder dan 25 werknemers in dienst? Dan berekening duur arbeidsovereenkomst vanaf 1 mei 2013 (regeling geldt tot 1 januari 2020).

7 Vergoedingen Uitzonderingen: Vrijwillige opzegging (tenzij werkgever ernstig verwijtbaar heeft gehandeld) Beëindigingregeling Ernstige verwijtbaarheid van de werknemer Minderjarige werknemer met een gemiddelde arbeidsomvang van maximaal 12 uur per week Ontslag wegens het bereiken van de AOW- of pensioenleeftijd Beëindiging van rechtswege waarna op initiatief van de werknemer niet wordt verlengd (tenzij werkgever ernstig verwijtbaar heeft gehandeld) Betaling van de volledige transitievergoeding zal ertoe leiden dat de continuïteit van het bedrijf in gevaar komt matiging (tot nihil) Afwijking: gelijkwaardige regeling in CAO die is afgesloten met een vakbond die al 2 jaar bestaat Kosten in aftrek transitievergoeding: (1) gericht op het voorkomen van werkloosheid of het bekorten van de periode van werkloosheid van de werknemer; of (2) verband houdende met het bevorderen van de bredere inzetbaarheid van de werknemer die tijdens de arbeidsovereenkomst zijn gemaakt (dus geen kosten ten behoeve van inzetbaarheid voor de werkgever!).

8 Vergoedingen Werknemer heeft recht op een aanvullende billijke vergoeding indien werkgever ernstig verwijtbaar heeft gehandeld of wanneer de opzegging wordt vernietigd. De billijke vergoeding is niet gemaximeerd. Duidelijke en uitzonderlijke gevallen van onrechtmatige gedragingen die te kwalificeren zijn als duidelijk strijdig met goed werkgeverschap. Voorbeelden: Laakbaar gedrag werkgever, verstoorde arbeidsrelatie door niet willen in te gaan op avances, er rest geen andere optie dan ontslag Werkgever discrimineert, de werknemer maakt hiertegen bezwaar en er ontstaat een onwerkbare situatie en niets anders rest dan ontslag. Werkgever voert een valse grond voor ontslag aan met als enig oogmerk een onwerkbare situatie te creëren. Werknemer wordt arbeidsongeschikt als gevolg van onvoldoende zorg voor de arbeidsomstandigheden en wordt vervolgens ontslagen.

9 Afwijkingen bij CAO Ontslagcommissie Bij CAO kan een onafhankelijke en onpartijdige commissie worden ingesteld die (in plaats van het UWV) is belast met de behandeling van ontslagaanvragen van de werkgever. 3 voorwaarden aan vakbonden: leden die in de onderneming of bedrijfstak werkzaam zijn, relevant statutair doel en tenminste 2 jaar geleden opgericht. In de CAO dienen regels te worden opgenomen met betrekking tot: Hoor en wederhoor Vertrouwelijkheid Redelijke reactietermijnen Redelijke beslistermijnen Afspiegeling In geval van bedrijfseconomisch ontslag kan worden afgeweken van het afspiegelingsbeginsel als daarover bij CAO andere afspraken zijn gemaakt of als bij CAO een ontslagcommissie is ingesteld. Transitievergoeding De (wettelijke) transitievergoeding geldt niet indien in de CAO een gelijkwaardige voorziening is opgenomen die is gericht op het voorkomen of bekorten van werkloosheid.

10 Doe-opdracht 1: Maak een SWOT analyse van het nieuwe ontslagrecht voor uw organisatie.

11 SWOT analyse

12 Reorganiseren in drie stappen: voorbereiding, obstakels en uitvoering 2 Te nemen obstakels 3 Uitvoering 1 Voorbereiding

13 Doe-opdracht 2: Maak een overzicht van de onderwerpen waarop het ziekenhuis zich in het kader van de reorganisatie moet voorbereiden en zet deze in een chronologische volgorde.

14 Voorbereidingen dienen plaats te vinden op drie punten, te weten noodzaak, selectie en herplaatsing Noodzaak Waarom? Selectie Wie? Herplaatsing Passend?

15 Noodzaak: een business case dient logischerwijs te volgen uit een goed (cijfermatig) onderbouwd verhaal Beleidsvrijheid De ondernemer is vrij om de noodzaak in te kleden zoals hem dat goeddunkt. Zelf beslissen De OK/UWV gaat niet na of men het adviestraject zelf ook zo had aangepakt. Volle toets Er dient sprake te zijn van een consistente gedachtegang waarbij alle argumenten/documenten in het licht van het gevoerde debat op tafel komen. Marginale toets Er vindt dus een volle toets plaats op de redenering, procedure en de toelichting. De uiteindelijke keuze is marginaal.

16 Noodzaak: een business case wordt onderbouwd met cijfermateriaal en dient een logisch verhaal te vormen Orderportefeuille Cashflow statements Winst- & verliesrekeningen Marktsituatie Alternatieven

17 Selectie: boventalligen dienen op basis van het afspiegelingsbeginsel te worden geselecteerd Stap 1 Stel de peildatum vast Stap 2 Stel de bedrijfsvestiging vast Stap 3 Stel uitwisselbare functiegroepen vast Stap 4 Deel de werknemer in leeftijdsgroepen in Stap 5 Stel de krimp in de functie categorieën vast Stap 6 Pas de krimp toe op leeftijdsgroepen

18 Selectie: bedrijfsvestiging is een elk in de maatschappij als zelfstandige eenheid operend, organisatorisch verband Externe kenmerken Interne kenmerken Eigen adres, bedrijfslocatie KvK registratie Eigen klantenkring Eigen naam Eigen website/logo/huisstijl Geografische afstand tussen de locaties Aparte rechtspersoon Zelfstandige rapportage Eigen management Eigen medezeggenschap Hire & Fire

19 Leeftijd Afspiegelen: hoe werkt het ook al weer? Kort Lengte dienstverband Lang Jonger Peildatum leeftijdsgroep 1 leeftijdsgroep 2 Bedrijfsvestiging Ouder leeftijdsgroep 3 Uitwisselbare functies Totaal: -12

20 Stoelendans als selectie voor boventalligen Oude organisatie Nieuwe organisatie Deel van functie vervalt Selectie!! Hele functie vervalt Geen selectie

21 Inhoud reorganisatieplan Doel Wat moet de reorganisatie opleveren? Business case Omschrijving van business case, inclusief cijfermateriaal Nieuwe organisatiestructuur Analyse Hoe kom je van de huidige organisatie naar de nieuwe organisatie? Selectie van boventalligen/ in kaart brengen mogelijke herplaatingen Financiële en personele gevolgen Maatregelen ter opvang van personele gevolgen Juridisch Breng juridische aspecten in kaart. Stappenplan Van start tot einde Juridisch / operationeel / communicatie met stakeholders

22 Reorganiseren in drie stappen: voorbereiding, obstakels en uitvoering 2 Te nemen obstakels 3 Uitvoering 1 Voorbereiding

23 Doe-opdracht 3: Welke juridische obstakels dient het ziekenhuis te nemen en welke stakeholders spelen daarbij een rol?

24 De werkgever dient drie juridische obstakels te nemen voordat tot uitvoering kan worden overgegaan Adviesprocedure met OR Melding WMCO in geval van collectief Overleg Sociaal Plan

25 Adviesprocedure met OR: zonder advies kan er geen formele beslissing worden genomen Ondernemer kan relevante informatie verschaffen inzake 1) beweegredenen 2) gevolgen 3) maatregelen Idee is uitgewerkt, advies moet worden verzocht Indien besluit = advies dan direct uitvoeren mogelijk Indien besluit advies, dan motivering van besluit en wachtmaand dus geen uitvoering Na wachtmaand wel uitvoering mogelijk Alleen over adviesplichtige besluiten Kennelijk onredelijkheid is de toetsgrond Marginale toetsing (inhoudelijk) Zorgvuldige toepassing regels (procedureel) Beleidsvoornemen Advies Wachtmaand Voorgenomen besluit Besluit Procedure OK Hersenspinsel Nog niet uitgewerkt idee Nog geen plicht tot vragen advies OR kan zich door interne/externe adviseurs laten bijstaan Algemene informatieplicht ex artikel 31 WOR Adviseurs worden betaald door ondernemer Tenminste 1 overlegvergadering Afwijkend advies = motiveren Om OR in gelegenheid te stellen met ondernemer afspraken te maken En om OR in gelegenheid te stellen om beroepsprocedure te starten OR kan afstand doen van (deel) wachtmaand

26 Medezeggenschapsrechten ook opgenomen buiten de WOR. bijvoorbeeld in de WMCZ Wie? Artikel 1 b sub 1 Wmcz: instelling in de zin van de Wet toelating zorginstellingen GGZ-instellingen, ziekenhuizen, verpleeghuizen, thuiszorginstellingen etc. Cliënt? Iedere natuurlijke persoon ten behoeve van wie de instelling werkzaam is Cliëntenraad wordt benoemd of gekozen Advies Gewoon adviesrecht over onderwerpen artikel 3 lid 1 sub a-hwmcz: afwijkend besluit mogelijk indien tenminste 1 x met cliëntenraad is overlegd Verzwaard adviesrecht over onderwerpen artikel 3 lid 1 sub i m Wmcz: afwijkend advies als commissie van vertrouwenslieden dit adviseert Enquête Enquêterecht voor cliëntenraad (artikel 6.2 Uitvoeringsbesluit WTZi en nieuwe Wet cliëntenrechten zorg) igv wanbeleid zoals bedoeld artikel 2:345 BW. Bestuur Bindend voordrachtsrecht voor privaatrechtelijke rechtspersonen, in statuten op te nemen, van ten minste 1 bestuurslid of lid raad van toezicht; Mogelijkheden opname van kwaliteitseisen.

27 De Vereniging Medische staf en de verpleegkundige adviesraad hebben ook adviesrechten. en de RvT zelfs instemmingsrecht.. Het document medische staf maakt onderdeel uit van de toelatingsovereenkomst tussen het ziekenhuis en de medisch specialist; Artikel 3 van het document medische staf geeft de medische staf een adviesrecht als het gaat om het strategisch beleid van het ziekenhuis. Hetzelfde geldt voor overeenkomsten met andere ziekenhuizen, instellingen of samenwerkingsverbanden; Indien geschillen ontstaan dienen deze te worden voorgelegd aan het Scheidsgerecht voor de gezondheidszorg; Indien er een Verpleegkundige adviesraad is ingesteld kan deze adviesrechten zijn toebedeeld. Een wettelijke plicht bestaat daartoe niet wel wordt in de cao de aanbeveling gedaan om deze in te stellen. Artikel 7 lid 5 van de statuten van het ziekenhuis bepalen dat 'voorafgaande goedkeuring van de Raad van Toezicht vereist (is) voor besluiten van de Raad van Bestuur tot de beëindiging van de dienstbetrekking van een aanmerkelijk aantal werknemers ( ).

28 Melding WMCO: aangepast per 1 maart 2012 >19 3 maanden Werkgebied Opzegging ten minste 20 a.o. s Regelingen/ontbindingen tellen mee, disfunctioneringsontslagen niet. De beëindigingen dienen in een periode van 3 maanden plaats te vinden: het gaat om indieningen/ondertekenen. Ontslagen dienen werknemers te betreffen die werkzaam zijn in één van de 6 districten. UWV en v.o. s Wachtmaand Raadpleging v.o. s is zelfstandige eis Plicht CAO tot melding Start procedure UWV Administratieve handeling Niet naleving: stopzetten procedure Maar vooral: aantasting beëindiging (vernietigbaar binnen 6 maanden)!

29 Overleg met bonden gaat in de praktijk over een Sociaal Plan Algemeen Inhoud Juridisch Geen plicht om SP te sluiten Meestal met v.o. s Afwikkelingsafspraken Beperkte contractsvrijheid Wijze beëindiging Afvloeiingsvergoeding Herplaatsing Outplacement Ouderenregeling Hardheidsclausule Afwijken wet problematisch Met OR minder binding maar OR heeft laatste woord Voorkomen procedures achteraf Uitleg zoals een CAO Hoe bindt een SP?

30 Overzicht te nemen stappen inclusief relevante stakeholders RvT VMS CCR OR Bonden Instemming Advies Advies Advies WMCO Overleg

31 Reorganiseren in drie stappen: voorbereiding, obstakels en uitvoering 2 Te nemen obstakels 3 Uitvoering 1 Voorbereiding

32 Wachtgeld als vertrekregeling bij voorbaat opgenomen in Collectieve arbeidsovereenkomsten Wachtgeld? Aanvulling op inkomen/uitkering na ontslag Opgenomen in CAO/Regeling (Ambtenaren): Ziekenhuizen/GGZ/Gehandicaptenzorg/ VVT/Afval & Milieu Werking Duur regeling afhankelijk van leeftijd en dienstjaren, ouderen vaak overbrugging tot pensioen, WW-duur Hoogte wachtgeld: start meestal 100%, dalend naar meestal 70%. Afwijken? Risico: dubbel vangen, nl. én ontbindingsvergoeding én wachtgeld Oplossing In vaststellingsovereenkomst opnemen dat vergoeding moet worden terugbetaald indien aanvraag wachtgeld wordt gedaan; Rechter verzoeken in de beschikking de aanwezigheid van wachtgeld te betrekken bij bepalen hoogte vergoeding.

33 Doe-opdracht 4: Analyseer de financiële situatie van het ziekenhuis

34 VEB overweegt bestuur SBM aansprakelijk te stellen voor schade

35 3. RVP in zwaar weer Faillissement: Gevolg: alleen de curator bepaalt wat er gebeurt Doel: te gelde maken van activa ten behoeve van schuldeisers Surseance van betaling: Gevolg: bewindvoerder naast het bestuur Doel: tijdelijk liquiditeitsprobleem overwinnen Pre-pack Gevolg: stille bewindvoerder zonder bevoegdheden Doel: voorbereiden doorstart in relatieve rust

36 Casus I Ziekenhuis vraagt pre-pack Bestelling van medicijnen Wat spreek je af over betaling van de leverancier?

37 3 soorten bestuurdersaansprakelijkheid Organisatie interne aansprakelijkheid Bestuurders

38 Externe bestuurdersaansprakelijkheid tegenover derden Beginsel: organisatie is als rechtspersoon zèlf aansprakelijk, bestuurders niet. Bij uitzondering bestuurder wèl aansprakelijk op grond van onrechtmatige daad. Twee hoofdcategorieën: Lichtvaardig contracteren Bewerkstelligen niet-nakoming wettelijke en contractuele verplichtingen/selectieve betaling Criterium aansprakelijkheid: persoonlijk ernstig verwijt doordat je wist of behoorde te weten dat derden niet betaald zouden worden

39 Casus II: externe bestuurdersaansprakelijkheid Foutieve declaraties aan zorgverzekeraar Bestuurders waren niet op de hoogte van fouten in de declaraties Bestuurders aansprakelijk voor terugbetaling onjuiste declaraties?

40 Interne bestuurdersaansprakelijkheid tegenover organisatie (i) Iedere bestuurder is gehouden tot een behoorlijke taakuitoefening tegenover de organisatie Criterium voor aansprakelijkheid is ernstige verwijtbaarheid: dat geen redelijk handelend bestuurder die voor zijn taak is berekend zijn taak op een dergelijke wijze zou verrichten Bij de beoordeling zijn alle omstandigheden van het geval van belang, waaronder: Aard van de activiteiten van de rechtspersoon Daaruit voortvloeiende risico s Taakverdeling binnen het bestuur Voor het bestuur geldende richtlijnen Gegevens waarover de bestuurder beschikte of behoorde te beschikken Inzicht en zorgvuldigheid die van bestuurder mogen worden verwacht Ieder van de betrokken bestuurders is voor het geheel aansprakelijk, tenzij niet te verwijten en maatregelen genomen

41 Interne bestuurdersaansprakelijkheid tegenover organisatie (ii) Voorbeelden onbehoorlijke taakvervulling: Aanwenden van middelen voor privé-doeleinden Doeloverschrijding Handelen in strijd met wet of statuten Aangaan van verplichtingen met grote financiële consequenties zonder goede voorbereiding

42 Bestuurdersaansprakelijkheid bij faillissement (i) Actie door de curator: Hoofdelijke aansprakelijkheid bestuurders voor het gehele boedeltekort Criterium: kennelijk onbehoorlijk bestuur, dat een belangrijke oorzaak is geweest van het faillissement Alleen de curator is bevoegd deze vordering in te stellen, dus treedt in overleg met de curator

43 Bestuurdersaansprakelijkheid bij faillissement (ii) Kennelijk onbehoorlijk bestuur: Weerlegbaar vermoeden bij niet voldoen aan boekhoudplicht of publicatieplicht Boekhoudplicht: uit boekhouding moet snel inzicht kunnen worden verkregen in de debiteuren en crediteurenpositie. Deze posities en de stand van de liquiditeiten moeten gezien de aard en omvang van de onderneming een redelijk inzicht geven in de vermogenspositie. Publicatieplicht: Jaarrekening moet binnen 13 maanden na afloop van het boekjaar gepubliceerd zijn. Niet voldaan: bestuurder moet aannemelijk maken dat andere feiten of omstandigheden dan zijn kennelijk onbehoorlijke taakvervulling een belangrijke oorzaak van het faillissement zijn. Collectieve hoofdelijke aansprakelijkheid, maar disculpatie en matiging

44 Aandachtspunten Nakoming statutaire bepalingen Administratie en deponering jaarrekening Interne controle op orde Financiering in overeenstemming met maatschappelijk doel (vgl. Vestia) Inachtneming regelgeving Zorgvuldige en vastgelegde besluitvorming Last but not least, neem tijdig maatregelen

45 Beperking risico bestuurdersaansprakelijkheid Beding tot beperking van aansprakelijkheid en vrijwaring Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering Decharge

46

47 Vragen?