Memo: Datum: 29 mei Quickscan ecologische waarden (Flora en faunawet) Schuttebergsweg 3, Vaals. (ons kenmerk )

Transcriptie

1 Memo: Datum: 29 mei 2015 Quickscan ecologische waarden (Flora en faunawet) Schuttebergsweg 3, Vaals. (ons kenmerk ) Opdrachtgever: Vandewall Planologisch Advies BV Sint Maartenslaan A Maastricht Opgesteld door: De heer M.J.M. Coenen Geachte heer Moonen, Hierbij ontvangt u een korte uiteenzetting van de bevindingen van het veldbezoek van 20 mei Dit veldbezoek is uitgevoerd vanwege de voorgenomen herontwikkelingen op de ingreeplocatie Schuttebergsweg 3, te Vaals. In het kader van de voorgenomen ontwikkelingen is het noodzakelijk een Flora- en faunawet scan uit te voeren, teneinde vast te stellen of de ingreep effecten heeft op beschermde plant- en diersoorten. De bevindingen van het veldbezoek zijn hieronder beschreven. Aanleiding Het voornemen bestaat om alle gebouwen en opstallen te slopen. Voorts vind er nieuwbouw plaats die dienst zal gaan doen als revalidatieoord. Het gebied is deels beplant met enkele fruitbomen. Op de onderstaande luchtfoto is de ingreeplocatie afgebeeld. Afbeelding 1: Ligging ingreeplocatie (tevens onderzoekslocatie) Schuttebergsweg 3, te Vaals Quickscan ecologische waarden (Flora- en faunawet) Schuttebergsweg 3, Vaals Pagina 1

2 Onderzoeksmethodiek Door middel van een visuele scan is op de slooplocatie gezocht naar beschermde soorten, nesten van beschermde soorten (bijvoorbeeld jaarrond beschermde nesten van broedvogels of nesten van eekhoorns) en is gekeken of het pand geschikt is voor vleermuizen om er hun vaste rust- en verblijfplaatsen in te hebben. Onderzoeksresultaten en betekenis (functie) van het gebied voor soorten Planten en vegetatie Het terrein is nagenoeg geheel begroeid met gras en ruigte. Het aanwezige groen bestaat voornamelijk uit braamstruweel, wilgen, berken, gewone essen en vlierbessen. Deze begroeiing is ontstaan doorachterstallig onderhoud (planlocatie is al jaren niet meer in gebruik). Bloeiende planten zijn, uitgezonderd van soorten die in weilanden groeien, niet aangetroffen. Het ontbreekt aan groeiplaatsen voor beschermde vaatplanten, mede door gebrek aan onderhoud en door de voedselrijkdom van de bodem. Er zijn geen beschermde (muur)planten aangetroffen op de ingreeplocatie en op de te slopen panden en opstallen. Beschermde soorten planten zijn niet aangetroffen en niet te verwachten. Afbeelding 2: Sterke verruiging op de ingreeplocatie Amfibieën, reptielen en vissen Op de locatie zijn geen permanent watervoerende waterlopen of poelen aanwezig die voor vissen leefgebied vormen. Vanwege het ontbreken van poelen en waterlopen is het uitgesloten dat amfibieën voortplantingsgebied hebben op de ingreeplocatie. In de directe nabijheid komen eveneens geen poelen voor waar beschermde soorten voorkomen. In de aanwezige ruigte kunnen overwinterende soorten als bruine kikker en gewone pad voorkomen, afkomstig van kunstmatig aangelegde vijvers van omwonenden. Soorten als bruine kikker en gewone pad zijn vrijgesteld van ontheffing bij ruimtelijke ingrepen. Hiervoor geldt wel zorgplicht (art. 2 Flora- en faunawet). In de directe nabijheid komen géén beschermde soorten amfibieën voor. Mogelijk dat er overwintering plaats heeft tussen de begroeiing, waar algemeen voorkomende soorten gebruik van maken gedurende deze periode. Deze dieren kunnen afkomstig zijn van particulier aangelegde tuinvijvers. Uit de Herpetofauna van Limburg (2009) blijkt dat er hazelwormen en levendbarende hagedissen voorkomen in het Schimperbos (circa 800meter ten zuidwesten). De afstand tot de ingreeplocatie en de ligging van het gehucht Wolfhaag tussen deze locaties maakt het ondenkbaar dat de soorten op de ingreeplocatie voorkomen. Daarnaast zijn geen optimaal ontwikkelde leefgebieden van reptielen Quickscan ecologische waarden (Flora- en faunawet) Schuttebergsweg 3, Vaals Pagina 2

3 aanwezig op de ingreeplocatie en daarmee is het uitgesloten dat deze er voorkomen. Er komen geen beschermde amfibieën, vissen en reptielen voor vanwege het ontbreken van leefgebied. Om te voorkomen dat overwinterende amfibieën (algemeen voorkomende soorten) verstoord worden is het noodzakelijk de vegetatie in de nazomer te verwijderen (juli - september) Grondgebonden zoogdieren Terplekke zijn geen sporen aangetroffen die kunnen duiden op de aanwezigheid van beschermde soorten zoals das en steenmarter. Op de locatie komen naar verwachting diverse algemeen voorkomende soorten voor als vos (foerageergebied) konijn, mol, egel en diverse muizensoorten (bosmuis, veldmuis, huismuis en huisspitsmuis). De aangrenzende graslanden en fruitboomgaarden kunnen dienst doen als foerageergebied voor dassen (afkomstig uit het bosgebied de Vaalserberg) Ter plekke van de ingreeplocatie komen alleen algemeen voorkomende soorten zoals muizen, egel en mol voor. Vleermuizen De opstallen vormen geen geschikte verblijfplekken voor vleermuizen. Er zijn geen mogelijke ruimtes aanwezig waar dieren kunnen wegkruipen. Er zijn in de opstallen eveneens géén sporen aangetroffen die kunnen duiden op het gebruik door vleermuizen (uitwerpselen, vraatsporen (vleugels van nachtvlinders)). Het voormalige woonhuis echter (zie afbeelding 3) vormt dit echter wel. Er zijn op meerdere plekken geschikte invliegopeningen voor vleermuizen. Met name het pannendak kan een functie als verblijfplaats bieden. Of vleermuizen gebruik maken van het pand als vaste rust- en verblijfplaats dient nader te worden onderzocht. In de aanwezige bomen zijn geen holtes aanwezig die dienst kunnen doen als vaste rustverblijfplaats voor vleermuizen. Afbeelding 3: Losse en ontbrekende dakpannen, kapotte ramen e.d. geven vleermuizen toegang. Door de aanwezigheid van diverse invliegopeningen in het voormalige woonhuis is het mogelijk dat er vleermuisverblijven aanwezig zijn. Dit dient nader onderzocht te worden. De opstallen vormen géén geschikte vaste rust- en verblijfplaatsen voor vleermuizen. Vaste rust- en verblijfplaatsen in bomen zijn uitgesloten vanwege het ontbreken van geschikte boomholtes. Quickscan ecologische waarden (Flora- en faunawet) Schuttebergsweg 3, Vaals Pagina 3

4 Broedvogels (algemene soorten en soorten met jaarrond beschermde nesten) Broedvogels met jaarrond beschermde nesten Ter plekke van het pand zijn geen sporen (nesten of uitwerpselen) aangetroffen die duiden op de aanwezigheid van jaarrond beschermde nesten van broedvogels (zoals huismus, gierzwaluw, steenuil, torenvalk of andere soorten). In een van de opstallen (afbeelding 4) zijn wel braakballen (afbeelding 5) gevonden van de kerkuil. Gezien de beperkte aantallen kan gesteld worden dat het hier gaat om een onregelmatig gebruikte roestplek (slaapplek) van een dier. Een nestlocatie is eveneens niet aangetroffen of te verwachten. Aantasting en/of vernietiging van een beschermde (nest)locatie is dan niet aan de orde, omdat roestplekken geen jaarrond beschermde verblijven zijn. Kerkuilen maken gebruik van meerdere roestplekken verspreidt in hun territorium. Afbeelding 4: Roestplek kerkuil Afbeelding 5: Braakballen kerkuil Naast sporen van de kerkuil zijn aan de achtergevel van het voormalige woonhuis poepsporen gevonden van een roofvogel (afbeelding 6). Deze opvallende kalkstrepen (ontstaan vanwege het eten van botten) kunnen van de kerkuil zijn, maar kunnen ook van steenuil of torenvalk zijn. Ook hier geldt dat deze locatie geen bescherming geniet. Dergelijke plekken doen met name dienst als tijdelijke rustplek of als uitkijkplek (tijdens jacht). Quickscan ecologische waarden (Flora- en faunawet) Schuttebergsweg 3, Vaals Pagina 4

5 Afbeelding 6: Poepstreep onder uitkijkplek Uit de beschikbare literatuur blijkt dat er in de omgeving enkele broedgevallen bekend zijn van Steenuil ten noorden van de ingreeplocatie (Bron: natuurgegevens provincie Limburg, 2010, Avifauna van Limburg, 2006). Algemeen voorkomende soorten broedvogels De ingreeplocatie vormt voor een aantal soorten geschikt broedbiotoop. Het gaat hier om algemeen voorkomende soorten vogels van tuinen en parken, zoals merels, koolmees, pimpelmees, roodborst en dergelijke. Door de afwezigheid van geschikte broedbiotopen zoals hagen en voldoende ontwikkelde opgaande begroeiing is de aanwezigheid van soorten zeer beperkt. De aanwezige broedvogels op de locatie zijn gedurende de broedperiode beschermd (globaal tussen half maart en half juli). Werkzaamheden dienen in elk geval buiten deze periode uitgevoerd te worden. Er komt slechts een beperkt aantal broedvogels voor op de locatie,waarvan de nesten alleen tijdens het broedseizoen beschermd zijn. Jaarrond beschermde nesten zijn niet aangetroffen. De aanwezige roestplek van kerkuil en de uitkijkplek zijn evenmin beschermd. Maatregelen om deze te behouden zijn vanuit de Flora- en faunawet niet vereist, maar het plaatsen van nestkasten van kerkuil, torenvalk en steenuil geeft in het kader van behoud van biodiversiteit in het gebied wel een meerwaarde. Vlinders, libellen en overige ongewervelden Vanwege het ontbreken van optimaal ontwikkelde habitats is het voorkomen van beschermde soorten libellen, dagvlinders en ander ongewervelden uitgesloten. Het gebied kan wel als foerageergebied dienst doen voor algemeen voorkomende soorten. Beschermde soorten libellen, vlinders en overige ongewervelden komen niet voor en zijn eveneens niet te verwachten. Quickscan ecologische waarden (Flora- en faunawet) Schuttebergsweg 3, Vaals Pagina 5

6 Soorten, functie gebied, effecten en toetsing Flora en faunawet In tabel 1 is aangegeven welke soorten er (mogelijk) voorkomen en welke functie het gebied heeft voor de desbetreffende soorten of soortgroepen. In tabel 1 is aangegeven of er mogelijke effecten (knelpunten) optreden in relatie tot de voorgenomen werkzaamheden (sloop gebouwen, verwijderen vegetatie). Soorten/ Functie gebied Soorten Mogelijke effecten Soortgroepen Amfibieën Overwintering Algemeen voorkomende soorten Verstoring, vernietiging winterhabitat Grondgebonden Leefgebied Algemeen voorkomende soorten Verstoring, vernietiging leefgebied zoogdieren Vleermuizen Mogelijk verblijfplaats Diverse soorten Effecten nader te bepalen door onderzoek Broedvogels (algemeen voorkomende soorten) Broedbiotoop Algemeen voorkomende soorten zonder jaarronde nestbescherming Vernietiging broedbiotoop door verwijderen vegetatie Tabel 1: Soorten, gebiedsfuncties en mogelijke effecten De in tabel 1 beschreven effecten zijn getoetst aan de verbodsbepalingen van de Flora- en faunawet in tabel 2. Als blijkt dat er overtredingen (te verwachten) zijn, is aangegeven of en zo ja welke maatregelen nodig zijn om effecten te minimaliseren of in zijn geheel weg te nemen. Indien resteffecten optreden als blijkt dat mitigatie niet afdoende is om overtredingen te voorkomen, dan is een ontheffingsaanvraag nodig. Dit is, indien noodzakelijk, opgenomen in de paragraaf 'Vervolgstappen en eindconclusies'. Soorten/ Mogelijke effecten Overtredingen verbodsbepalingen Flora- en faunawet 1 Mitigatie nodig soortgroepen Art. 8 Art. 9 Art. 10 Art. 11 Art. 12 Art. 13 om overtredingen te voorkomen Amfibieën Verstoring winterhabitat Ja, door te werken buiten kwetsbare periode Vernietiging winterhabitat, omdat afdoende leefgebied aanwezig blijft in directe nabijheid Grondgebonden Verstoring leefgebied Ja, door te werken zoogdieren buiten kwetsbare periode Vernietiging leefgebied, omdat afdoende leefgebied aanwezig blijft in directe nabijheid Vleermuizen Effecten nader te bepalen? Nader te bepalen door onderzoek Broedvogels Vernietiging broedbiotoop, omdat door werkzaamheden* afdoende broedbiotoop aanwezig blijft in direct nabijheid Tabel 2: Effecten, overtredingen van verbodsbepalingen (toetsing Flora- en faunawet) en zicht op mogelijkheid verbodsbepalingen te voorkomen middels mitigatie en beoordeling of er met mitigatie sprake is van resteffecten. *Verstoring van broedbiotoop dient zoveel mogelijk beperkt te worden tot buiten het broedseizoen. Indien dit niet mogelijk is een ecologische check op aanwezigheid van nesten van te voren noodzakelijk. Resteffect na mitigatie (zorgplicht) (zorgplicht)? 1 Voor meer informatie over de Flora- en faunawet zie: Quickscan ecologische waarden (Flora- en faunawet) Schuttebergsweg 3, Vaals Pagina 6

7 Uit tabel 2 kan geconcludeerd worden dat: Overtredingen van verbodsbepalingen op grondgebonden zoogdieren en amfibieën voorkomen kunnen worden door het treffen van mitigerende maatregelen. Dit zijn in dit geval niet zozeer fysieke maatregelen zoals het aanbrengen van nestkasten, maar maatregelen ten aanzien van de periode waarbinnen de werkzaamheden zullen worden uitgevoerd. Of sprake is van effecten en overtredingen van verbodsbepalingen op vleermuizen dient nader te worden onderzocht. Zonder dit onderzoek is het niet mogelijk een gedegen toetsing in het kader van de Flora- en faunawet uit te voeren. Om te zorgen dat de biodiversiteit in het gebied versterkt wordt, en om te zorgen dat de kerkuil weer een roestplek heeft is het mogelijk om nestkasten aan te brengen in het gebied en mogelijk in de bebouwing (in de gevelmuur van een loze zolderruimte bijvoorbeeld). te denken valt aan nestkasten voor kerkuil (op zolderruimte), steenuil (in fruitboomgaard) en torenvalk (eveneens in fruitboomgaard). Vervolgstappen Om te voorkomen dat er overtredingen plaats hebben in het kader van de Flora- en faunawet luidt het advies, zie ook tabel 2, om: Nader onderzoek uit te laten voeren naar het gebruik van het pand door vleermuizen. Pas dan is het mogelijk om effecten te bepalen en of er sprake is van overtredingen in het kader van de Flora- en faunawet. Dit onderzoek dient conform het vleermuisprotocol uitgevoerd te worden, wat inhoudt dat 5 onderzoeksmomenten in de periode mei tot en met oktober dienen te worden gerapporteerd. De sloopwerkzaamheden en het verwijderen van vegetatie uit te voeren buiten de kwetsbare voortplantingsperiode van de aanwezige zoogdieren en buiten de overwinteringsperiode van amfibieën (uitvoer in de maanden juli - september). De sloopwerkzaamheden zoveel mogelijk uit te voeren buiten het broedseizoen van vogels. Dit betekent zoveel als mogelijk werken buiten de periode half maart- half juli. Indien dit niet of niet geheel mogelijk is dan is het noodzakelijk dat een deskundig ecoloog daags tevoren controleert of er broedende vogels aanwezig zijn. Eindconclusies De voorgenomen werkzaamheden heeft, met het treffen van de hierboven beschreven mitigatie maatregelen, geen effecten op beschermde soorten. Het aanvragen van een ontheffing in het kader van de Flora- en faunawet is dan ook niet aan de orde. Opgemerkt dient te worden dat vleermuisonderzoek noodzakelijk is om effecten nader te bepalen. Quickscan ecologische waarden (Flora- en faunawet) Schuttebergsweg 3, Vaals Pagina 7