Actieplan Sport voor Allen

Transcriptie

1 Actieplan Sport voor Allen Overlegplatform Sport voor Allen (18 april 2012) Eindredactie 10 mei 2012

2 I. Opdracht Actieplan Sport voor Allen Met het oog op het uittekenen van een nieuw Actieplan Sport voor Allen gaf minister Philippe Muyters in zijn beleidsnota Sport aan Bloso de opdracht om het Overlegplatform Sport voor Allen opnieuw op te starten. In eerste instantie werd door de verschillende Vlaamse Sport voor Allen-actoren in consensus een Visienota Sport voor Allen met krachtlijnen opgesteld. Deze visienota werd op 9 september 2011 aan de minister bezorgd. Tevens werd aan de minister gevraagd welke krachtlijnen hij prioritair wenste te weerhouden en vertaald wilde zien in concrete acties voor het Actieplan Sport voor Allen. Op 7 december 2011 deelde de minister per nota zijn beleidsprioriteiten mee. Op de plenaire vergadering van het Overlegplatform Sport voor Allen van 14 december 2011 werd afgesproken dat de 8 werkgroepen van het Overlegplatform tegen eind maart 2012 per beleidsprioriteit concrete actievoorstellen zouden uitwerken. Tijdens deze vergadering werden ook duidelijke afspraken gemaakt over de te volgen werkwijze en de timing. In totaal vergaderden de 8 werkgroepen 22 keer. Op 3 april 2012 werden de voorstellen van alle werkgroepen per mail bezorgd aan de leden van de plenaire vergadering van het Overlegplatform Sport voor Allen. Op 18 april 2012 werden deze teksten door de plenaire vergadering besproken en waar nodig geamendeerd. Op deze vergadering werd ook beslist dat, met het oog op een algemene consensus, 2 werkgroepen ( Professionalisering en Tewerkstelling en Sportinfrastructuur ) opnieuw dienden te vergaderen om, rekening houdend met de gemaakte opmerkingen en amendementen, een aangepaste definitieve tekst aan te leveren tegen 27 april Bloso heeft de eindredactie op zich genomen. Het voorliggend Actieplan bevat de actiepunten waarvoor binnen het Overlegplatform Sport voor Allen een consensus werd gevonden. Naast een situering van deze actiepunten binnen de beleidsnota Sport en de beleidsbrief worden in het Actieplan per actiepunt ook de partners bepaald, een timing vooropgesteld en daar waar mogelijk een budget voorgesteld. 2

3 II. Overzicht uitgewerkte beleidsprioriteiten Op basis van de Visienota Sport voor Allen bepaalde de Vlaamse minister van Sport zijn beleidsprioriteiten die door het Overlegplatform Sport voor Allen dienden uitgewerkt te worden in concrete actiepunten. Het gaat om 32 beleidsprioriteiten die thematisch werden gerangschikt. 1. Professionalisering en tewerkstelling Sportclubs professionaliseren via het aanstellen van professionele medewerkers Creëren van volwaardige jobs op het vlak van de begeleiding in de sport voor meer en beter sporten in optimale sportomstandigheden Opstarten en uitwerken van een specifiek statuut semi-agorale arbeid sportbegeleider 2. Sportkaderopleidingen Proefproject opzetten voor professionele Directeurs Sportkaderopleiding De samenwerking met de universiteiten en hogescholen LO verder uitbouwen en optimaliseren via de inschakeling van liaisons De nodige aandacht blijven behouden voor de kwalitatieve basiswerking van de Vlaamse Trainersschool in de realisatie van haar opdracht om meer trainers beter op te leiden Samenwerking opzetten met onderwijs, VDAB en andere partners om opleidingen te concipiëren en uit te werken voor specifieke sportberoepen Systematisch longitudinaal onderzoek naar het aantal sportgekwalificeerde trainers in de sportclubs en de noden van het veld aan Sportkaderopleiding en bijscholing Strategieën ontwikkelen om VTS-gekwalificeerden effectief in de sportclub aan de slag te laten gaan 3. Transversale samenwerking Samenwerking met onderwijs uitbreiden, o.a. door het concept Brede School met sportaanbod verder te ontwikkelen en te ondersteunen Overleg, afstemming en samenwerking op lokaal niveau opstarten en/of uitbouwen in functie van kinderopvang en jeugd Kwaliteitsvolle opleidingen aanbieden voor laagdrempelig sporten en bewegen Sport en bewegen promoten als gezondheidsbevorderend, in nauwe samenwerking met Volksgezondheid en Welzijn, alsook met Toerisme 4. Laagdrempelig beweeg- en sportaanbod Uitbouwen van een kwaliteitsvolle sportbegeleiding voor personen met een handicap op basis van de beleidsnota G-sport Vlaanderen Ontwikkelen en implementeren van praktische tools om kansarmen naar het reguliere sportaanbod toe te leiden 3

4 Uitwerken van een maatgerichte aanpak en een beweeg- en sportaanbod voor senioren op basis van het sociaal wetenschappelijk onderzoek (VUB- KUL) naar de sportdeelname en sportbehoeften van 55-plussers Ontwikkelen en implementeren van praktische tools om de sportparticipatie van etnisch-culturele minderheden te verhogen 5. Sportpromotie en evenementenbeleid Een breed draagvlak creëren door overleg en onderlinge samenwerking Communicatie als belangrijk onderdeel van de sportpromotie vooral gericht op de niet-sporters Natuurlijke leefomgeving als alternatief voor de traditionele sportinfrastructuur Meer inzetten op evaluatie en effectmeting Permanente aandacht voor nieuwe en minder gekende sporten 6. Sport en ruimtelijke ordening Oprichting op Vlaams niveau van een kennis- en infoloket De effectieve vertegenwoordiging van de sportsector in de structurele adviesraden inzake ruimtelijke ordening De uitwerking van een aankoopfonds voor gronden, met het oog op de ontwikkeling/realisatie van bovenlokale sportinfrastructuur met een bijzondere impact op ruimtelijke ordening en/of milieu en/of natuur De behoeften van de sportsector inventariseren i.f.v. de opmaak van een prioriteitenlijst van sporten met een bijzondere impact op ruimtelijke ordening, leefmilieu en natuur 7. Sportinfrastructuur De mogelijkheden onderzoeken om, los van de prioritaire taak van de lokale besturen in het kerntakendebat, toch specifieke lokale initiatieven te kunnen stimuleren en zo mogelijk te kunnen onderbouwen in verband met nieuwe infrastructuurtrends en duurzaamheidsaspecten zoals rationeel energieverbruik Het onderzoeken, aftoetsen en uitwerken van uniforme criteria om de integrale toegankelijkheid van sportinfrastructuur voor personen met een handicap te verhogen Het opzetten en stimuleren van verschillende vormen van samenwerking inzake de realisatie en exploitatie van sportinfrastructuur De organisatie van een breed forum met de onderwijssector ten einde de openstelling van meer schoolse sportinfrastructuur te stimuleren en de Brede School-gedachte uit te werken 8. Btw-regelgeving relevant voor de sportsector Overleg plegen met de federale minister van Financiën om een passende oplossing te vinden voor de belangrijkste knelpunten m.b.t. btw en sport bij sportclubs en gemeentelijke en provinciale sportdiensten 4

5 III. Professionalisering en Tewerkstelling De sportsector is een groeiende sector, die sterk aan maatschappelijk belang wint en bovendien steeds vaker door andere beleidsdomeinen benut wordt. De verwachtingen van de sporter worden ook alsmaar groter inzake aanbod en begeleiding. Er is een mentaliteitswijziging op gang gekomen die het belang van professionele begeleiding bij sportbeoefening steeds meer erkent en waardeert (ook op economisch vlak). Sportclubs hebben dus een grote nood aan kwaliteitsvolle medewerkers, maar het is niet altijd evident om deze te vinden. De hoge eisen die gesteld worden, staan immers vaak niet in verhouding tot de waardering, onder welke vorm dan ook. Bijkomend wordt vastgesteld dat de jongste jaren het aantal regulier tewerkgestelden in de sportsector vooral toegenomen is in steden, gemeenten en sportfederaties, maar slechts in een beperkt aantal sportclubs. Volgende beleidsprioriteiten werden door de Vlaamse minister van Sport weerhouden: 1. Sportclubs professionaliseren via het aanstellen van professionele medewerkers Om de kwaliteit binnen de lokale clubwerking te garanderen, is het aangewezen de belangrijke taken zo veel mogelijk aan professionelen toe te vertrouwen, weliswaar met waakzaamheid voor de complementariteit tussen vrijwilligers en beroepskrachten. Hiervoor kunnen stimulerende maatregelen genomen worden die het mogelijk maken voor de sportclubs om professionele medewerkers in dienst te nemen (bv. sportieve of administratieve coördinatoren), vooral in functie van de knelpunten in de lokale clubwerking. Hefbomen en voorwaarden kunnen zijn: het begeleiden en verspreiden van goede en innoverende praktijken in de sportclubs, het creëren van een kwaliteitsvol kader binnen de sportclubs en het onderzoeken van een rationalisatie zonder verplichting van de lokale sportclubs (schaalvergroting). De inschakeling van masters en bachelors LO kan een belangrijke hefboom vormen voor de professionalisering van de sportclubs. Het is dan ook aan te bevelen om stimulerende maatregelen te ontwikkelen die een dergelijke instroom bevorderen (Visienota). 2. Creëren van volwaardige jobs op het vlak van de begeleiding in de sport voor meer en beter sporten in optimale sportomstandigheden Er dienen initiatieven genomen te worden om volwaardige jobs te creëren op het vlak van de sporttechnische, administratieve en logistieke begeleiding in de sport. Deeltijdse jobs (bv. enkele uren op weekbasis bij één opdrachtgever) zoals lesgevers in sportkampen, lessenreeksen, naschoolse opvang en deeltijdse lesgeefopdrachten; trainers in clubs en sportacademies, zaalwachters, onderhoudspersoneel terreinen, administratieve coördinatie, enz. zouden via klaverbladfinanciering door de verschillende actoren tot volwaardige voltijdse combinatiejobs kunnen gebundeld worden (Visienota). Hierbij kunnen er ook linken gelegd worden met andere beleidsdomeinen. 5

6 3. Opstarten en uitwerken van een specifiek statuut semi-agorale arbeid - sportbegeleider Omdat steeds meer mensen sporten, zijn er ook alsmaar meer sportbegeleiders. Om de kwaliteitsvolle begeleiding en het aanbod te realiseren, steunt de sportsector op verschillende vormen van medewerking. Voor werknemers, zelfstandigen en vrijwilligers bestaat er wel een wettelijke basis, maar zowel het bestaande vrijwilligersstatuut als de andere tewerkstellingsvormen hebben een aantal nadelen. De vrijwilligersvergoeding wordt vaak oneigenlijk gebruikt en de reguliere tewerkstelling is financieel niet interessant voor de opdrachtgever en de tewerkgestelde sportbegeleider. Een grote groep sportbegeleiders (trainers, sportlesgevers, jeugdsportcoördinatoren, scheidsrechters en juryleden) vertoeft hierdoor in de grijze zone tussen vrijwilligerswerk en officiële tewerkstelling. Dit veroorzaakt zwartwerk. Het is daarom een uitdaging om een specifiek statuut semi-agorale arbeid sportbegeleider te realiseren dat de sportsector in staat moet stellen om sportbegeleiders op een wettelijke/legale manier te verlonen voor geleverde prestaties. Dit statuut dient zodanig uitgewerkt te worden dat het betaalbaar is, minimale administratieve lasten omvat en een billijke verloning van de sportbegeleider mogelijk maakt, zodat het voor alle betrokkenen een winwinsituatie oplevert. Het moet toelaten de grijze zone tussen vrijwilligers en professionelen weg te werken (Visienota). Beleidsprioriteiten in de beleidsnota en de beleidsbrief Het beleid van de Vlaamse minister van Sport is opgebouwd rond 8 pijlers. Het belang van de professionalisering van de sportsector en de tewerkstelling binnen deze sector is één van de aandachtspunten en is gelinkt aan de pijler de kwaliteit van het sportaanbod verhogen met alle actoren en op alle niveaus. Professionalisering dient in de ruime betekenis van het woord benaderd te worden en niet enkel het tot beroep maken van sport, maar professionalisering als het geheel van maatregelen die sport beter en kwaliteitsvoller maken. Concrete actiepunten 1. Sportclubs professionaliseren via het aanstellen van professionele medewerkers Het lijkt wenselijk om in bepaalde sportclubs professionele krachten in te zetten die belangrijke clubtaken op zich zouden kunnen nemen. Er moet ook blijvend ingezet worden op structurele, professionele ondersteuning van de vrijwilligers in de (kleinere) clubs, bv. ondersteuning van de vrijwilligers in bijkomstige, extra-sportieve, doch essentiële taken om de club leefbaar te houden (administratie, financiën, doelgroepenbeleid, ) zodat deze vrijwilligers zich op hun kerntaak in de sportclub kunnen focussen (het aanbieden van kwaliteitsvolle sportbeoefening). 6

7 1.1 Elke sportactor inventariseert de gegevens over het personeel (administratief en sporttechnisch) dat tewerkgesteld is in de sportclub. Bloso maakt op basis van de verkregen gegevens een overzicht en publiceert deze Het is belangrijk om in kaart te brengen hoeveel professionele medewerkers 1 er tewerkgesteld zijn in de sportclubs, ongeacht wie werkgever is. Dit dient als basis om periodieke metingen te doen. Deze gegevens dienen een beeld te geven van onder meer het aantal voltijdse equivalenten, tewerkstellingsbreuk, het aantal personen, leeftijd, geslacht, opleidingsniveau (universitairen, niet-universitairen cfr. sociale balans), enz. Hiertoe dient een instrument ontwikkeld te worden om correct gegevens te verzamelen, te verwerken en te analyseren. In een latere fase kan dit instrument ook gebruikt worden in een ruimere context binnen de sportsector. Partners: Vlaamse Sportfederatie, Bloso, ISB, Vlabus,departement CJSM Timing: 2012: Instrument ontwikkelen voor inventarisatie 2013: Nulwaarde bepalen op basis van de meest recente beschikbare gegevens Budget: : Professionele ondersteuning van vrijwilligers in de sportclubs (Dynamo-project) Sportclubs in Vlaanderen leven vandaag nog steeds grotendeels van de vrijwillige inzet van hun leden en bestuurders. De steeds complexere materies waarmee deze vrijwilligers in sportclubs geconfronteerd worden, hebben de laatste jaren gezorgd voor een toenemende bewustwording van de nood aan praktijkgerichte bestuurlijke ondersteuning bij de sportclubs. Zo is er een duidelijke behoefte aan ondersteuning van het vrijwillige bestuurskader van sportclubs op administratief en beheersmatig vlak. De Vlaamse Sportfederatie vzw biedt sinds 2009 met het Dynamo Project administratieve en managementondersteuning voor sportclubbestuurders en beantwoordt hiermee aan de noden op het veld. De ondersteuning van het Dynamo Project is opgebouwd rond 4 pijlers: Informatieverstrekking in de vorm van gebruiksvriendelijke brochures, flyers en tools Documentatiecentrum en aanspreekpunt voor sportclubs via helpdesk Vormingen en bijscholingen Individuele maatbegeleiding van sportclubs 1 professionele medewerkers zijn personen die werkzaam zijn via een arbeidsovereenkomst of als zelfstandige een opdracht binnen een sportclub vervullen. 7

8 De thema s waarvoor het Dynamo Project vandaag ondersteuning biedt, hebben betrekking op de administratieve en bestuurlijke aspecten binnen een sportclub en gaan o.a. van vrijwilligersbeleid, over boekhouding en fiscaliteit tot softmanagementthema s zoals leiding geven, efficiënt communiceren en opmaak en beheren van een website. Het Dynamo Project loopt in zijn huidige hoedanigheid van proeftuin in het kader van het Participatiedecreet af eind Een bestendiging van het Dynamo Project na 2013 zou toelaten om de professionele ondersteuning van vrijwilligers in de sportclubs te realiseren. Partners: Vlaamse Sportfederatie Timing : 2012: Professionele ondersteuning van de sportclubs op administratief en managementvlak door het Dynamo Project, i.s.m. de sportfederaties en de sportdiensten, volgens het huidige actieplan van het Dynamo Project. 2013: Eind 2012 worden alle proeftuinen, waaronder het Dynamo Project, geëvalueerd en zal door de Vlaamse overheid beslist worden of de proeftuinen bestendigd worden en wat de eventuele streefdoelen kunnen zijn vanaf 2013 en volgende jaren. In de loop van 2013 zal de ondersteuning van het Dynamo Project wel verder gezet worden in de huidige vorm en volgens het voor 2013 geldende actieplan. 2014: Indien er bestendiging is van het Dynamo Project: verdere ondersteuning van de sportclubs via deze weg. Budget: : Al voorzien via het Dynamo project tot eind : Te bepalen in functie van de bestendiging van het Dynamo-project 1.3 Via typologieën (onderzoek Dynamo-project) en criteria (uit bv. Sportdatabank Vlaanderen) de sportclubs detecteren die het meest nood hebben aan professionele krachten In 2010 gaf het kabinet Sport de opdracht aan het Dynamo Project om een onderzoek naar typologieën van sportclubs te laten voeren. Dit onderzoek moest leiden tot een praktische tool die voor verschillende sportactoren een meerwaarde biedt. UGent voerde dat onderzoek uit en ontwikkelde een typologie voor sportclubs. Om de typologieën te bepalen, werd gebruik gemaakt van een vragenlijst. 8

9 In 2011 voerde de UGent een vervolgonderzoek uit om de vragenlijst in te korten en gebruiksvriendelijker te maken met het oog op een bevraging van de sportclubs. In 2012 laat het Dynamo Project een gebruiksvriendelijke tool ontwikkelen voor de automatische verwerking van de resultaten, om het gebruik van de vragenlijst toegankelijk te maken voor verschillende sportactoren. In 2012 wordt tevens aan de hand van deze tool een grote bevraging van de Vlaamse sportclubs georganiseerd door Bloso (Sportdatabank Vlaanderen) en VSF / Dynamo Project, met steun van ISB. Een belangrijke kanttekening bij deze bevraging is dat er over de sportclubs geen waardeoordeel geveld wordt, maar louter de huidige situatie, verwachtingen en capaciteiten van de Vlaamse sportclubs in kaart gebracht worden. Uit de resultaten van deze bevraging zal onder andere gedetecteerd kunnen worden welke sportclubs, op basis van objectief vast te leggen criteria, nood hebben aan professionele krachten om hun doelstellingen te kunnen realiseren. In functie van de aldus gedetecteerde sportclubs zal het beleid moeten bepalen welke middelen dienen ingezet te worden om de correcte professionele omkadering van deze sportclubs te realiseren. Partners: Vlaamse Sportfederatie, Bloso, ISB Timing: In september 2012 zullen de resultaten van de bevraging gekend en verwerkt zijn. Budget: Al voorzien via het Dynamo Project 1.4 Faciliteren van het aanstellen van professionele medewerkers in de sportclubs Momenteel staat de professionalisering bij sportclubs in Vlaanderen nog in haar kinderschoenen. Een eerste stap wordt stilaan gezet bij sporttechnische begeleiding van de sporters, maar dit gebeurt nog veel te weinig rond management en administratieve ondersteuning van de sportclubs. Professionaliseren vergt maatwerk dat vandaag noodzakelijk is als aanvulling en ondersteuning van het vrijwilligerswerk in de sportclubs. Professionalisering mag echter niet in de plaats treden van de sportclubcultuur of van de maatschappelijke clubbetrokkenheid maar dient de kwaliteit van de sportbeoefening binnen de sportclubs te verhogen en te verbeteren. 9

10 Professionalisering kan onder andere door: 1. het aanbod van Vlabus uit te breiden via extra krachten en het diversifiëren van de functies naar sportclubgerelateerde functies; 2. binnen Vlabus een haalbaar tarievenbeleid uit te werken voor de sportclubs; 3. gemeenten en VGC te stimuleren om binnen de opdrachten van het huidige SvA-decreet en de beleidsprioriteiten van het ontwerpdecreet lokaal sportbeleid acties te ondernemen om de professionele omkadering van en in de sportclubs te verhogen; 4. sportfederaties te stimuleren om binnen hun beleid (bv. in het kader van hun BO begeleiding clubs en/of FO jeugdsport) acties te ondernemen om de professionalisering in de sportclubs te verhogen en de sportclubs te stimuleren om met gekwalificeerde trainers te werken; 5. consultatie van de databanken VOTAS en de Sportdatabank Vlaanderen te stimuleren en te promoten; 6. promotiecampagne te voeren rond professionalisering van sportclubs; 7. stimuleren van samenwerking, clustering van jobs en klaverbladfinanciering tussen verschillende actoren (door verschillende partners en op verschillende niveaus: tussen verschillende sportclubs en tussen sportclubs en verschillende actoren) voor wat betreft administratieve, sporttechnische en coördinerende functies. Mogelijke instrumenten: Vlabus: o beheersovereenkomst in het kader van het SvA-decreet en het ontwerpdecreet lokaal sportbeleid o pilootproject Vlabus m.b.t. halftijdse tewerkstelling in sportclubs Regularisatie DAC-ers Gemeenten en VGC: SvA-decreet en het ontwerpdecreet lokaal sportbeleid Sportfederaties: decreet sportfederaties en begeleiding via VSF Resultaat van actiepunt 3 Partners: Bloso (5, 6, 7) Vlaamse Sportfederatie (4, 5, 6, 7) Vlabus (1, 2, 5, 6) VGC (3) ISB (3, 5, 6, 7) Departement CJSM (voor 5, 6, 7) Timing : 2012: Deelactiepunt 2, 3, 4, : Deelactiepunt 1, 2, 3, 4, : Deelactiepunt 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 10

11 Budget: 2012: o Deelactiepunt 2: al voorzien via SvA-decreet en het ontwerpdecreet lokaal sportbeleid + pilootproject Vlabus o Deelactiepunt 3: al voorzien via SvA-decreet en het ontwerpdecreet lokaal sportbeleid o Deelactiepunt 4: al voorzien via decreet sportfederaties o Deelactiepunt 5: : o Deelactiepunt 1+2: al voorzien via SvA-decreet en het ontwerpdecreet lokaal sportbeleid + pilootproject Vlabus o Deelactiepunt 3: al voorzien via SvA-decreet en het ontwerpdecreet lokaal sportbeleid o Deelactiepunt 4, al voorzien via decreet sportfederaties o Deelactiepunt 5: : o Deelactiepunt 1+2: al voorzien via SvA-decreet en het ontwerpdecreet lokaal sportbeleid + pilootproject Vlabus o Deelactiepunt 3: al voorzien via SvA-decreet en het ontwerpdecreet lokaal sportbeleid o Deelactiepunt 4: al voorzien via decreet sportfederaties o Deelactiepunt 5: 0 o Deelactiepunt 6: Grootte van budget te bepalen o Deelactiepunt 7: 0 2. Creëren van volwaardige jobs op het vlak van de begeleiding in de sport voor meer en beter sporten in optimale sportomstandigheden 2.1 Functie(s) selecteren (i.f.v. nood, maatschappelijke meerwaarde) waarvoor trajecten opgestart worden voor volwaardige jobcreatie of waarvoor al opgestarte initiatieven behouden blijven In overleg met de andere kabinetten en departementen kunnen mogelijk functies gedetecteerd en geselecteerd worden die gerelateerd zijn met sport en bewegen. Ervaringen uit het verleden (bv. zaalwachtersproject ) en bestaande initiatieven binnen het Sociaal-Economieproject Buurtsport kunnen als good practices dienen om deze functies al dan niet opnieuw te selecteren. Andere mogelijke functies zijn o.a. binnen de naschoolse opvang. Partners: Kabinetten en departementen sport werk sociale economie, ISB 11

12 Timing: 2012: Evaluatie sociaal-economieproject Buurtsport 2013: Overleg en selecteren (nieuwe) functies Budget: Afhankelijk van de inzet van de middelen van de andere beleidsdomeinen (bv. Werk en Sociale Economie) 2.2 Afhankelijk van de geselecteerde functie(s) de meest geschikte piste bepalen en die na een proeftraject implementeren Uit het resultaat van actiepunt 2.1 zal blijken welke functies in aanmerking komen voor een proeftraject. Timing: 2013 : Conceptontwikkeling + uitvoeren proeftrajecten 2014 : Uitvoeren proeftrajecten en evaluatie Budget: Afhankelijk van de inzet van middelen van de verschillende beleidsdomeinen 2.3 Stimuleren van samenwerking, clustering van jobs en klaverbladfinanciering 2 tussen verschillende actoren (door verschillende partners en op verschillende niveaus: tussen verschillende sportclubs, tussen sportclubs en verschillende actoren, tussen verschillende diensten binnen een gemeente/vgc, tussen verschillende gemeenten/vgc, tussen verschillende actoren, ) voor wat betreft administratieve, sporttechnische en coördinerende functies Om de kwaliteit binnen de lokale clubwerking te garanderen is het aangewezen bepaalde taken aan professionelen toe te vertrouwen, weliswaar met waakzaamheid voor de complementariteit tussen vrijwilligers en beroepskrachten. Hiervoor dienen stimulerende maatregelen genomen te worden en zodoende hefbomen gecreëerd te worden die het mogelijk maken voor de sportclubs om professionele medewerkers aan te stellen (zelf in dienst nemen of via een externe organisatie: Vlabus / interimbureau / zelfstandigen) vooral in functie van de knelpunten in de lokale clubwerking (ledenadministratie, boekhouding, ). Partners: Vlabus, ISB, Gemeenten en VGC, Vlaamse Sportfederatie en de erkende Vlaamse sportfederaties 2 Klaverbladfinanciering betekent concreet dat verschillende belanghebbenden bijdragen in functie van de eigen baten. Het klaverbladmodel is een dynamisch gegeven en wordt naargelang de aard van de dienstverlening anders ingevuld. 12

13 Timing: 2012: Inventariseren van bestaande samenwerkingsprojecten 2013: Oplijsten van good practices, hierover communiceren naar de doelgroep van de actor en stimuleren dat anderen de good practices overnemen 2014: Resultaten evalueren Budget: Al voorzien via SvA-decreet en het ontwerpdecreet lokaal sportbeleid 3. Opstarten en uitwerken van een specifiek statuut semi-agorale arbeid - sportbegeleider 3.1 Opstarten en uitwerken van een specifiek statuut semi-agorale arbeid - sportbegeleider Volgende deelactiepunten worden onderscheiden: 1. Overleg op Vlaams niveau tussen kabinet Sport en kabinet Werk om richtlijnen, krijtlijnen af te bakenen 2. Inwinnen van professioneel advies (bv. via een econoom) 3. Haalbaarheid en gedragenheid van het voorstel aftoetsen met collega s van de Franse gemeenschap 4. Onderhandelen met de federale overheid: a. kabinet Sociale Zaken b. kabinet Financiën c. kabinet Werk 5. Uitwerken en indienen wetsontwerp door de federale regering Partners: Kabinet Sport en kabinet Werk Vlaamse Regering (voor 1, 4) l Association Interfédérale du Sport Francophone (AISF), Association des Etablissements Sportifs (AES), kabinet Sport en kabinet Werk Franse Gemeenschapsregering, (voor 3) Bloso en ADEPS (voor 4) Federale Regering (voor 4, 5) Timing: 2012: Deelactiepunt 1, 2, 3, : Deelactiepunt 5 Budget: 0 13

14 IV. Sportkaderopleiding De kwaliteit van de sportbeoefening, zowel op sporttechnisch vlak als wat betreft de belevingswaarde, wordt sterk bepaald door de kwaliteit van de begeleiders. Specifieke doelgroepen vragen om bijzondere aandacht, voor sportbeoefening in kwaliteitsvolle omstandigheden en voor een aangepaste begeleiding. Tussen het volgen van een sportkaderopleiding en het opnemen van de functie van trainer in een sportclub gaapt er evenwel nog steeds een grote kloof. In heel wat clubs is er een gebrek aan gekwalificeerde trainers. In de sportbegeleiding van de jeugd is dit tekort nog groter. In de Visienota Sport voor Allen worden voorwaarden geformuleerd waaraan voldaan moet worden om de kwaliteit van de begeleiding in de sportclubs te verhogen. Om de volledige omkadering in de sportclub te verbeteren, speelt de kwaliteit van de sporttechnische begeleiding een essentiële rol. Het is de opdracht van de Vlaamse Trainersschool (VTS), de sportfederaties, de sportclubs en de sportdiensten om zowel sporttechnische als begeleidingsgerichte en beroepsgerichte opleidingen aan te bieden zodat zoveel mogelijk sportbegeleiders over een gepaste sportkwalificatie beschikken. De sportkaderopleidingen moeten nog breder bekend gemaakt worden om nog meer potentiële sportbegeleiders aan te trekken en te doen doorstromen naar het werkveld. De kennis en opvolging van deze doorstroming zijn noodzakelijk. Bovendien is het noodzakelijk om het opleidingsaanbod af te stemmen op de noden van het werkveld. Om de vacatures voor het knelpuntberoep Hoger Redder in te vullen is een samenwerking tussen de Vlaamse Trainersschool, onderwijs, de VDAB en andere partners noodzakelijk. Deze samenwerking zal ook leiden tot opleidingen voor specifieke beroepen in de sportsector waarvoor specifieke competenties vereist zijn en waarvoor momenteel nog geen opleidingen bestaan. Om de kwaliteit van het sportaanbod te verhogen selecteerde de Vlaamse minister van Sport onderstaande beleidsprioriteiten: 1. Proefproject opzetten voor professionele Directeurs Sportkaderopleiding 2. De samenwerking met de universiteiten en hogescholen LO verder uitbouwen en optimaliseren via de inschakeling van liaisons 3. De nodige aandacht blijven behouden voor de kwalitatieve basiswerking van de Vlaamse Trainersschool in de realisatie van haar opdracht om meer trainers beter op te leiden 4. Samenwerking opzetten met onderwijs, VDAB en andere partners om opleidingen te concipiëren en uit te werken voor specifieke sportberoepen 5. Systematisch longitudinaal onderzoek naar het aantal sportgekwalificeerde trainers in de sportclubs en de noden van de sportsector aan Sportkaderopleiding en bijscholing 14

15 6. Strategieën ontwikkelen om VTS-gekwalificeerden effectief in de sportclub aan de slag te laten gaan Beleidsprioriteiten in de beleidsnota en de beleidsbrief Beleidsnota I. 2.6 Ontwikkelingen bij de sportaanbieders. II. 2.6 Verhogen van de kwalificatiegraad van sportbegeleiders op het terrein. II. 2.7 Het aanbod sportkaderopleidingen door de VTS kwantitatief en kwalitatief verder uitbouwen. Beleidsbrief 2.6 Verhogen van de kwalificatiegraad van sportbegeleiders op het terrein. 2.7 Het aanbod sportkaderopleidingen door de VTS kwantitatief en kwalitatief verder uitbouwen. Concrete actiepunten 1. Proefproject opzetten voor professionele Directeurs Sportkaderopleiding (DSKO) Vele DSKO s kunnen de veelheid aan opdrachten niet optimaal realiseren omwille van uiteenlopende redenen. Ook dienen sportfederaties nog meer overtuigd en aangespoord te worden tot een actieve politiek inzake sportkaderopleiding (dat kan door het stimuleren van het effectief inzetten van gekwalificeerde trainers in de sportclubs, door detectie van de lokale en regionale noden aan gekwalificeerde trainers, door het helpen vastleggen van een inhoudelijk sterk uitgebouwde sportkaderopleiding, door de doorstroming naar de hogere opleidingsniveaus te faciliteren, enzovoort). Teneinde deze lacunes te kunnen wegwerken wordt een proefproject voorgesteld waarbij een drietal professionele, sporttakoverschrijdende (begeleiden meerdere sporttakken) DSKO s worden aangesteld met een duidelijke management opdracht. We spreken in die zin dan ook over Managers Sportkaderopleiding (MSKO). Zij kunnen in teamverband samenwerken met de sportspecifieke DSKO s om zo een beleid inzake sportkaderopleiding uit te werken op maat van de sportfederaties waarvoor ze verantwoordelijk zijn. De managementgerichte opdracht bestaat ondermeer uit: De kwaliteit en de aantrekkingskracht van de sportkaderopleiding en bijscholingen verhogen Docenten rekruteren en motiveren Instroom voor de sportkaderopleiding verhogen Doorstroming naar de hogere opleidingsniveaus substantieel verhogen Het product sportkaderopleiding mee helpen realiseren indien onvoldoende uitgebouwd 15

16 De logistieke organisatie faciliteren Het aantal gekwalificeerde trainers in de club helpen verhogen Het opstarten of kwalitatief verder uitbouwen van de trainersvereniging Er wordt geopteerd om de MSKO een drietal sporttakken (sportfederaties) te laten begeleiden. De sportfederaties die willen participeren in het project dienen een engagementsverklaring te ondertekenen. De bepalingen in deze engagementsverklaring zullen later nader omschreven worden. Het proefproject loopt over minimaal 2 jaar ( ) en wordt nadien geëvalueerd. Volgende stappen dienen nog ondernomen te worden: Omschrijven van het profiel van een MSKO (Bloso - afd. Sportkaderopleiding VSF). Definiëren van de indicatoren om een resultaatverbintenis op te maken voor het aanstellen van een MSKO (Bloso - afd. Sportkaderopleiding VSF). Selectiecriteria vastleggen om de sporttakken (sportfederaties) aan te duiden die in aanmerking komen om in het project te stappen met een MSKO (Bloso - afd. Sportkaderopleiding VSF). Partners: Bloso afdeling Sportkaderopleiding, VSF Timing: 2012: o Omschrijven van het profiel van een MSKO o Definiëren van de indicatoren om een resultaatverbintenis op te maken voor het aanstellen van een MSKO o Selectiecriteria vastleggen om de sporttakken (sportfederaties) aan te duiden o Selecteren van de sporttakken (sportfederaties) die in het project stappen o Selecteren en aanstellen van 3 MSKO s 2013: o Start van het project met 3 MSKO s 2014: o Vervolg van het project met 3 MSKO s o Eind 2014, evaluatie van het project Budget: 2012: : :

17 2. De samenwerking met de universiteiten en hogescholen LO verder uitbouwen en optimaliseren via de inschakeling van liaisons Professionalisering van de opleidingsinhoud van de VTS-sportkaderopleiding is eveneens een taak van de universiteiten en hogescholen met een opleiding LO. Om dit te faciliteren dient het VTS-partnership dan ook in die zin versterkt te worden. Tevens dient bij de inschalingsprocedures voldoende aandacht besteed te worden aan het op elkaar afstemmen van opleidingsprogramma s van de VTS en van de universiteiten en hogescholen zodat gekwalificeerde masters en bachelors LO snel kunnen ingeschakeld worden in de werking van de sportclubs. Hiertoe dienen volgende acties ondernomen te worden: Takenpakket van de universitaire liaisons verder verfijnen, waarbij vooral aandacht dient besteed te worden aan: o het helpen uitwerken van het competentierooster voor de VTSsportkaderopleiding o het helpen implementeren van het competentierooster in de denkcellen waar een universitaire vertegenwoordiger aanwezig is o een actieve begeleiding bij de opmaak en het redigeren van cursusteksten in de denkcellen waar een universitaire vertegenwoordiger aanwezig is o het inventariseren en uitbouwen van kwalitatieve stageplaatsen voor de sporttakken van het universitaire curriculum in functie van het professionaliseren van het werkveld o masters LO Training&Coaching motiveren en stimuleren om docent te worden bij de VTS en om actief te worden in de sportclubs (sportfederaties) o masters LO sensibiliseren en stimuleren om actief te worden in de sportclubs o het organiseren van bijscholingen voor docenten VTS Taken- en opdrachtenpakket samenstellen voor de aanstelling van liaisons voor de hogescholen (Bloso - afd. Sportkaderopleiding). Aanstellen van 2 liaisons om de samenwerking tussen hogescholen LO en VTS te optimaliseren (Bloso - afd. Sportkaderopleiding). Onderzoeken welke taken de liaisons in de toekomst kunnen uitvoeren die meer aansluiten bij de noden van de sportfederaties (VSF). Partners: Universiteiten en hogescholen LO, VSF, Bloso afdeling Sportkaderopleiding Timing: 2012: o Taken- en opdrachtenpakket samenstellen voor de aanstelling van liaisons voor de hogescholen o Aanstellen 2 liaisons namens de hogescholen o Implementeren takenpakket liaisons universiteiten 17

18 2013: o De samenwerking met de universiteiten en hogescholen LO verder uitbouwen en optimaliseren 2014: o De samenwerking met de universiteiten en hogescholen LO verder uitbouwen en optimaliseren Budget: 2012: (al voorzien in de begroting Bloso-VTS) 2013: : De nodige aandacht blijven behouden voor de kwalitatieve basiswerking van de Vlaamse Trainersschool in de realisatie van haar opdracht om meer trainers beter op te leiden De kwaliteit van de sportkaderopleiding is voor de VTS een voortdurend aandachtspunt. De docenten en de DSKO s spelen hierbij een cruciale rol. Een competent docent combineert sportspecifieke kennis met de nodige didactische bekwaamheid en ervaring. Samen met de DSKO is hij in sterke mate bepalend voor de kwaliteit van de sportkaderopleiding. Daarom dient via gerichte rekrutering en de organisatie van meer bijscholingen de kwaliteit van de docenten te worden verhoogd. Een kwalitatief hoogstaande sportkaderopleiding is eveneens maar mogelijk met een optimale en duidelijk gedefinieerde opleidingsinhoud. Competentiebepaling en - beschrijving per opleidingsniveau is dan ook een noodzaak. Tot slot dient de doorstroming naar de hogere opleidingsniveaus gefaciliteerd en gestimuleerd te worden teneinde een kwaliteitsvol trainerskorps uit te bouwen. Volgende acties kunnen hierbij een hulp zijn: Rekrutering van nieuwe VTS-docenten: o Op de website van de VTS een rubriek voorzien waar kandidaat-docenten zich spontaan kunnen melden. o Gerichte VTS-flashberichten sturen naar specifieke doelgroepen, universiteiten en hogescholen. o Rekrutering van studenten LO in functie van een mogelijke werving als docent door de liaisons van de universiteiten en hogescholen. o De sporttechnisch coördinatoren stimuleren tot prospectie voor nieuwe docenten binnen de sportfederatie. o Doorstroming van docenten Aspirant-Initiator naar de hogere opleidingsniveaus stimuleren. 18

19 o Onderzoeken of een aangepaste verloning van de docenten en DSKO s mogelijk is binnen de huidige budgettaire context. Opleiding en bijscholing van VTS-docenten: o Docenten stimuleren om deel te nemen aan de Dag van de VTSmedewerker. o Denkcellen aanmoedigen om docentenbijscholingen te organiseren (financiële consequenties: kilometervergoeding, vergadervergoeding). o Het bijwonen van docentenbijscholingen als voorwaarde stellen om als docent aangesteld te blijven. o Sporttakoverschrijdende docentenbijscholing per provincie m.b.t. de implementatie van het vak didactiek. o Inlassen van vormingsmomenten voor startende docenten. Ondersteuning van docenten en DSKO s: o Aangepaste en up-to-date powerpointpresentaties ter beschikking stellen via de website (VTS-extranet). o Didactische tools en bijscholingen uitwerken ter ondersteuning van de docenten. o Stimuleren om de didactisch-methodische module te laten doceren door de docent didactiek. VTS-competentiebepaling en beschrijving uitwerken: o Een integraal VTS-competentierooster uitschrijven op basis van het VTScompetentieraamwerk en de resultaten van de VUB-onderzoeken competentiebepaling Trainer B en Trainer A in sommige sporttakken. o Implementeren van het uitgewerkte VTS-competentierooster in de sporttakgerichte opleidingen door de denkcellen met het oog op het inschalen in de Vlaamse kwalificatiestructuur. Doorstroming naar de hogere opleidingsniveaus faciliteren en stimuleren: o Cursusorganisaties voor hogere opleidingsniveaus met minder deelnemers mogelijk maken. o In sommige sporttakken voor de hogere opleidingsniveaus individuele opleidingstrajecten mogelijk maken. o Sportfederaties en sportclubs sensibiliseren om hun trainers te doen doorstromen naar de hogere opleidingsniveaus. o E-learningpakketten uitwerken voor de basismodules Algemeen Gedeelte Instructeur B, Trainer B en Trainer A zodat op eigen tempo thuis kan gestudeerd worden. o Organisatie van dagopleidingen voor de basismodules Algemeen Gedeelte Trainer B en Trainer A voor (ex-)topsporters en trainers van (ex-) topsporters. Partners: Bloso afdeling Sportkaderopleiding, universiteiten en hogescholen LO, Vlaamse Sportfederatie 19

20 Timing: 2012: o Rekrutering van nieuwe VTS-docenten o Opleiding en bijscholing van VTS-docenten o Ondersteuning van docenten en DSKO s o VTS-competentiebepaling en beschrijving uitwerken o Doorstroming naar de hogere opleidingsniveaus faciliteren en stimuleren 2013 o Rekrutering van nieuwe VTS-docenten o Opleiding en bijscholing van VTS-docenten o Ondersteuning van docenten en DSKO s o VTS-competentiebepaling en beschrijving implementeren o Doorstroming naar de hogere opleidingsniveaus faciliteren en stimuleren 2014 o Rekrutering van nieuwe VTS-docenten o Opleiding en bijscholing van VTS-docenten o Ondersteuning van docenten en DSKO s o VTS-competentiebepaling en beschrijving implementeren o Doorstroming naar de hogere opleidingsniveaus faciliteren en stimuleren Budget: : binnen de begroting Bloso-VTS 4. Samenwerking opzetten met onderwijs, VDAB en andere partners om opleidingen te concipiëren en uit te werken voor specifieke sportberoepen De VTS-opleiding Hoger Redder meer afstemmen op het beroep van redder door het toevoegen van een aangepaste, aanvullende beroepsmodule. Het uitwerken van een opleiding sportaccommodatiemedewerker (toezichter, zaalwachter, kassapersoneel, technisch onderhoud, ). Een inventaris opmaken van de onderwijsopleidingen die gerelateerd zijn met sport (onder het niveau bachelor) en onderzoeken of deze onderwijsopleidingen specifieker kunnen afgestemd worden op tewerkstelling binnen een sportdienst. Aangepaste voortrajecten voor bepaalde doelgroepen organiseren in samenwerking met partners. Het is bovendien belangrijk om de algemene toeleiding als een aandachtspunt te zien binnen de sportkaderopleidingen (cfr verwijzing werkgroep laagdrempelig sportaanbod) en aangepaste methodieken te bekijken in samenwerking met andere organisaties. Partners: VDAB, Syntra, departement Onderwijs, ISB, VVSG, VGC, VVP, Bloso afdeling Sportkaderopleiding 20