PET/CT met gallium-68-psma

Transcriptie

1 PET/CT met gallium-68-psma

2

3 In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten een gallium-68-psma PET/CT te laten verrichten op de afdeling Nucleaire Geneeskunde van het Radboudumc. Wat houdt een PET/CT-onderzoek in? Een PET/CT-scan is een gecombineerd onderzoek. PET staat voor Positron Emissie Tomografie. Voor de PET-scan wordt een radioactieve stof gebruikt, welke intraveneus (via het bloedvat) wordt toegediend. CT staat voor Computer Tomografie. De CT-scan kan gedetailleerd de vorm van organen, weefsels en structuren in beeld brengen. Voor de CT-scan wordt röntgenstraling gebruikt. Doel van het onderzoek Bij u is, na behandeling voor prostaatkanker, na verloop van tijd de PSA-waarde (Prostaat Specifiek Antigen) (duidelijk) gestegen in het bloed. Stijging van de PSA-waarde kan erop duiden dat er ergens in het lichaam een toename van prostaatkankercellen is. Het is natuurlijk erg belangrijk om zo vroeg mogelijk de precieze plaats(en) van de uitzaaiing (groei) te weten. Wanneer dit bekend is, kan een gerichte behandeling een gunstig effect hebben. Met de gebruikelijke technieken kunnen uitzaaiingen meestal niet nauwkeurig genoeg worden opgespoord. Dit is bijvoorbeeld, omdat de PSA-waarde zo laag is of de uitzaaiing zo klein dat de kwaliteit van beelden niet toereikend is. In studies is aangetoond dat de gallium-68-psma PET/CT in bovenstaande situaties veel beter een recidief (terugkeren van prostaatkanker) kan aantonen dan de huidige standaard onderzoeken, waaronder fluor-18-choline PET/CT, botscintigrafie, CT of MRI. Voorbereiding U kunt een portabel muziekapparaat mee nemen in verband met de wachttijd. Kies voor kleding waar geen metaal in zit; denk hierbij ook aan de onderkleding. Sieraden en piercings kunt u beter thuis laten; u zult ze soms ook moeten verwijderen voor het onderzoek. 1

4 Medicijnen Als u medicijnen gebruikt, kunt u deze innemen op de gebruikelijke manier. Het is belangrijk dat u altijd een actueel geneesmiddelenpaspoort bij u draagt. Zo kan een arts zien welke medicijnen u gebruikt en in welke doseringen. U kunt een geneesmiddelenpaspoort laten maken bij uw apotheek. Hieraan zijn geen kosten verbonden. Claustrofobie (angst in kleine ruimten) Als u (veel) last heeft van claustrofobie, kunt u dit bij aanvang van het onderzoek melden aan de MBB er (Medisch Beeldvormings- en Bestralingsdeskundige). Zo nodig kan de nucleair geneeskundige (arts met het specialisme nucleaire geneeskunde) u een rustgevend medicijn geven. U moet in dat geval rekening houden met een vermindering van uw reactievermogen voor de eerste 24 uur. U mag daarom, onder andere, de eerste 24 uur geen motorvoertuig besturen en zult dus vervoer terug moeten regelen. Mogelijke annulering van het onderzoek Voor de uitvoering van dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van een radioactieve stof. Deze radioactieve stof wordt op de afdeling Nucleaire Geneeskunde zelf via een arbeidsintensieve productie gemaakt. Het eindproduct moet aan strenge eisen voldoen, voordat het mag worden gebruikt. Helaas kan het voorkomen dat een eindproduct wordt afgekeurd. Het onderzoek moet dan noodzakelijkerwijs worden afgezegd. Omdat dit op het laatste moment pas bekend is, kan het zijn dat u al onderweg bent of zelfs al in het ziekenhuis aanwezig bent. Uw begrip wordt hiervoor gevraagd. De radioactieve stof is maar kort werkzaam. Mocht er onverwacht oponthoud zijn of u komt zelf te laat voor uw afspraak, kan dat betekenen dat het onderzoek noodzakelijkerwijs moet worden afgezegd. Uw begrip wordt hiervoor gevraagd. In deze gevallen zal een nieuwe afspraak met u worden gemaakt. 2

5 Radioactieve stof De radioactieve stof is gallium-68-psma. Gallium-68 wordt gebonden aan het eiwit PSMA (Prostaat Specifiek Membraan Antigen), wat in hoge mate aanwezig is in prostaatkankercellen. Door de toediening van gallium-68-psma kunnen prostaatkankercellen specifiek in beeld worden gebracht. Omdat de radioactieve stof in een minimale hoeveelheid wordt gebruikt tijdens dit onderzoek, levert dit geen gevaar op voor uw of andermans gezondheid. Onderzoek Voordat het onderzoek kan beginnen, krijgt u een halve liter kraanwater te drinken en wordt u gevraagd naar het toilet te gaan om uit te plassen. U gaat met de MBB er naar een onderzoekskamer. Hier komt u op bed te liggen en wordt de radioactieve stof toegediend. Na de toediening is het belangrijk dat u ongeveer 60 minuten blijft liggen. In deze periode is enige beweging en het gebruik van het toilet toegestaan. Na de wachttijd wordt u gevraagd eerst naar het toilet te gaan, waarna de PET/CT wordt gemaakt. Tijdens het onderzoek ligt u op uw rug op een scanbed met de armen boven uw hoofd. Het is belangrijk dat u goed stil ligt tijdens het onderzoek. U zult in stappen door de opening van de camera schuiven. De camera is aan het hoofd- en voeteneind open en maakt geen hard geluid. De scan duurt in de meeste gevallen ongeveer 30 minuten. Hierbij worden foto s gemaakt van uw schouders tot uw liezen. 3

6 De PET/CT-scanner Duur van het onderzoek De totale duur van het onderzoek is ongeveer twee uur. Film van het onderzoek Om u en anderen een globaal idee te kunnen geven over dit onderzoek is er ook een informatiefilm gemaakt over de PET/CT-scan. Deze film kunt u vinden op onze site: Let u erop dat uw onderzoek op een aantal punten afwijkt van de film. Bijwerkingen Als u een rustgevend medicijn heeft ingenomen wegens claustrofobie, kan dit uw reactievermogen beïnvloeden. U mag daarom, onder andere, 24 uur na de inname niet autorijden. Er zijn verder geen bijwerkingen bekend omtrent de radioactieve stof. 4

7 Na het onderzoek Als u de rest van de dag wat extra drinkt, bent u de radioactieve stof sneller kwijt. U wordt gevraagd tot vier uur na het onderzoek afstand te houden tot kinderen en/of zwangere vrouwen. Resultaten De nucleair geneeskundige beoordeelt de opnamen op een later tijdstip (eventueel samen met de radioloog) en maakt een verslag. Uw behandelend arts zal u informeren over de uitslag. Begeleiding Begeleiding mag helaas niet bij het onderzoek aanwezig zijn. Op de afdeling Nucleaire Geneeskunde wordt bij bijna elk onderzoek een radioactieve stof aan patiënten toegediend. Een radioactieve stof zendt straling uit en reeds toegediende patiënten zitten ook in de wachtkamer. U wordt om deze reden gevraagd geen kinderen en/of zwangere vrouwen als begeleiding (dus ook niet wanneer ze alleen in de wachtkamer verblijven) mee te nemen. Overdraagbare ziekten en infecties Het is voor een ziekenhuis heel belangrijk om te weten of u behoort tot een risicogroep voor infectie, virus, bacterie of andere overdraagbare ziekten. Wanneer u bekend bent met of wanneer ze u verdenken van bovengenoemde ziekten, of wanneer u in de afgelopen twee maanden een buitenlands ziekenhuis heeft bezocht of wanneer u een Nederlandse instelling heeft bezocht waar een overdraagbaar virus heerst, wordt u gevraagd contact op te nemen met de afdeling Nucleaire Geneeskunde voorafgaand aan uw afspraak. Verhindering/afspraak verzetten De radioactieve stof wordt speciaal voor u vóór uw komst gemaakt en is naast kostbaar helaas maar zeer kort houdbaar. Mocht het zijn dat u uw afspraak niet na kunt komen, informeert u de afdeling Nucleaire Geneeskunde zo snel mogelijk van tevoren. Er kan een nieuwe afspraak met u worden gemaakt. 5

8 Voorbehoud De informatie in deze folder is algemeen van aard. Dat wil zeggen dat het onderzoek is beschreven, zoals dit meestal zal verlopen. Dit kan aan uw situatie worden aangepast. Vragen Heeft u na het lezen van deze folder (dringende) vragen, dan kunt u contact opnemen met de afdeling Nucleaire Geneeskunde of uw vragen stellen tijdens uw afspraak aan de MBB er. 6

9 Ruimte voor uw notities

10

11

12 Adres Locatie Nucleaire Geneeskunde Onderdeel van de afdeling Radiologie en Nucleaire Geneeskunde Hoofdingang Geert Grooteplein-Zuid GA Nijmegen Volg route 757, zone D-1 Postadres Radboudumc 757 Nucleaire Geneeskunde Postbus HB Nijmegen Contact op maandag t/m vrijdag, tussen 8.15 uur en uur (antwoord binnen twee werkdagen) Deze folder is ook beschikbaar op Radboud universitair medisch centrum