landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt open teelten CSPE KB

Transcriptie

1 Examen VMBO-KB 2011 gedurende 200 minuten landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt open teelten CSPE KB Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSPE KB bestaat uit twee deelexamens waarvan dit er één is. Naam kandidaat Kandidaatnummer Bij dit examen horen een uitwerkbijlage en een digitaal bestand. Dit examen bestaat uit 16 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 102 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden. PK-0901-b-11-1-o

2 Dit examen gaat over een stage bij groenteteler Drent. Als stagiaire help je bij de teelt van prei en je maakt prei klaar voor levering aan de veiling. Je voert ook administratief werk uit. Tijdens het examen voer je de volgende opdrachten uit: een voorbereidende opdracht maken een minitoets maken de ph van de grond bepalen en bekalking voorbereiden de grond bekalken, prei planten en zaaien prei schonen en sorteren een aanvoerbrief voor prei invullen de levering van prei telefonisch aanmelden de opbrengst van prei bepalen een minitoets maken PK-0901-b-11-1-o 2 lees verder

3 Onderdeel A plantmateriaal voorbereiden tijdsduur 40 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Voor dit onderdeel heb je het bestand start_bejo.htm nodig. Je stagebegeleider wil prei telen. Hij wil de prei in april ter plaatse kunnen zaaien. Dit preiras moet een lange schachtlengte hebben. Hij zoekt ook een preiras, dat hij in april kan planten en dat weerstand heeft tegen trips. Hij wil alleen hybriden gebruiken. Jij gaat de geschikte preirassen opzoeken. Je stagebegeleider wil ook weten welke twee hybriderassen van zomer- en/of herfstprei de langste oogstperiode hebben. Voordat je aan de opdracht begint De examinator vertelt je waar je het bestand start_bejo.htm kunt vinden. 4p 1 Open het bestand start_bejo.htm. Dat is een simulatie van de website Uitvoering van de opdracht Kies onder 'assortiment' de twee rassen die voldoen aan de eisen van je stagebegeleider, één voor zaaien en één voor planten. Schrijf de namen van de twee rassen op. voor zaaien... voor planten... Kies uit de zomer- en herfsthybriderassen de twee rassen met de langste oogstperiode. Schrijf de namen van deze twee rassen op Als je klaar bent met de opdracht Sluit het bestand af. PK-0901-b-11-1-o 3 lees verder

4 3p 2 Je gaat prei planten op een stukje grond van 2,00 m bij 1,00 m. Je plant in rijen in de lengte van het stukje grond. De rijenafstand is 40 cm en de afstand in de rij is 15 cm. Zowel in de lengte als in de breedte blijf je 10 cm uit de kant. Hoeveel planten heb je nodig? Schrijf de berekening op p 3 Maak de minitoets bij opdracht 3. PK-0901-b-11-1-o 4 lees verder

5 Onderdeel B ph bepalen en bekalking voorbereiden tijdsduur 35 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Straks ga je prei zaaien en planten op twee veldjes naast elkaar van elk 2,00 m bij 1,00 m. Voor een optimale teelt van prei is een goede ph van de grond belangrijk. Je bepaalt de ph van de grond waarin je straks prei gaat zaaien en planten. Op basis van de ph bepaal je de benodigde hoeveelheid kalk voor een onderhoudsbekalking. Een onderhoudsbekalking is een periodieke bekalking die uitgevoerd wordt om de zuurgraad van de bodem op peil te houden. Het is geen voorraadbekalking. Bij een voorraadbekalking is de hoeveelheid kalk afgestemd op het gewas. Je weegt alvast de juiste hoeveelheid kalk af. Voor dit onderdeel heb je de volgende materialen nodig: grondmonsterguts piketten pootlijn duimstok of rolmaat emmer of papieren zak gedemineraliseerd water bekerglas of maatbeker van 500 ml roerstaafje of theelepeltje horloge of klok met secondewijzer ph-meter weegschaal kalkmeststoffen bakje voor kalk Vraag aan de examinator waar je prei gaat planten en zaaien. PK-0901-b-11-1-o 5 lees verder

6 6p 4 Zet de veldjes uit voor het zaaien en planten van prei. Bemonster op het oppervlak van 2,00 m bij 2,00 m de bouwvoor op drie plaatsen. Meng de grond. Doe in het bekerglas één volumedeel van de gemonsterde grond en twee volumedelen gedemineraliseerd water, dus in een verhouding 1:2. Roer dit mengsel gedurende één minuut. Laat het mengsel twee minuten bezinken. Meet de ph. Schrijf de ph van jouw grondmonster op in twee decimalen.. 2p 5 Gebruik de tabel om te berekenen hoeveel kalk nodig is voor het bekalken van het preiveldje. aanbevolen hoeveelheid kalk voor onderhoudsbekalking bij verschillende ph-waarden van de grond ph 4,00-4,50 4,51-5,00 5,01-5,50 5,51-6,00 6,01-6,50 6,51-7,00 >7,00 kalk (gram/m 2 ) Schrijf de berekening op.... 3p 6 Er zijn verschillende soorten kalkmeststof. De keuze van de kalkmeststof hangt onder andere af van de volgende factoren: hoe fijner de kalkmeststof hoe beter de verdeling in de bodem hoe hoger de neutraliserende waarde (Nw) van de kalkmeststof hoe meer zuur in de bodem wordt geneutraliseerd hoe hoger het percentage magnesium in de kalkmeststof, hoe trager de werking van de kalk In de tabel staan drie soorten kalkmeststof, met daarbij enkele eigenschappen. kalkmeststof Nw (g CaO/100 g) MgO (gewichts %) P 2 O 5 (g/kg) fijnheid* (%) Dolokal 54 5,0 0,0 90 Emkal 53 0,0 0,0 90 Dologran 53 15,0 0,0 55 *fijnheid: hoe hoger het percentage, hoe fijner de kalkmeststof De kalk die je strooit moet zo snel mogelijk werkzaam zijn. Welke kalkmeststof is het meest geschikt?... Gebruik de meest geschikte kalkmeststof en weeg de berekende hoeveelheid af. PK-0901-b-11-1-o 6 lees verder

7 Onderdeel C grond bekalken, prei planten en zaaien tijdsduur 55 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Je bekalkt het veldje van 2,00 m bij 2,00 m. Daarna ga je op de ene helft prei zaaien en op de andere helft prei planten. Je zaait en plant op regels in de lengte van het veldje. Je zaait de prei met een handzaaimachine op een regelafstand van 20 cm en een afstand in de rij tussen 6 en 8 cm. De eerste regel moet op 10 cm uit de kant komen. De zaaidiepte is 2 cm. Je plant prei op een regelafstand van 40 cm en een afstand in de rij van 15 cm. De eerste regel en de eerste plant in de rij moeten beide op 10 cm uit de kant komen. De pootdiepte is 15 cm. Voor dit onderdeel heb je de volgende materialen nodig: pootlijn duimstok / rolmaat strepentrekker hark / klauw handzaaimachine met handleiding preizaad preiplanten pootstok of preiplanter bakje met afgewogen hoeveelheid kalk gieter steeketiket 3p 7 Verdeel de kalk over de veldjes die je al eerder hebt uitgezet. Laat je werk beoordelen door de examinator. Werk de kalk licht in met de hark. Laat je werk beoordelen door de examinator. 8p 8 Je gaat prei zaaien. Maak eventuele kluiten op het zaaibed fijn. Stel de zaaimachine in met behulp van de handleiding. Stel de markeur af. Vul de zaaimachine met voldoende zaaizaad. Zaai het zaaibed in. Laat je werk beoordelen door de examinator. PK-0901-b-11-1-o 7 lees verder

8 11p 9 Je gaat prei planten. Span een pootlijn voor de eerste regel. Stel een strepentrekker af en trek de regels. Verwijder de pootlijn. Maak gaten in de regels. Plant de prei zo dat de waaiervorm van de planten in de richting van de rij staat. Zie de schematische afbeelding. fout goed Giet de prei aan. Zet een steeketiket bij het preiveld met je naam en de datum. PK-0901-b-11-1-o 8 lees verder

9 2p 10 Je hebt de grond bekalkt en prei gezaaid en geplant. Je gaat nu je eigen werk beoordelen. In het schema staan hiervoor drie beoordelingspunten. Beoordeel jezelf. Gebruik hiervoor één van de volgende cijfers: 2 goed 1 gedeeltelijk goed 0 slecht Geef een toelichting bij elke boordeling. beoordelingspunt cijfer toelichting kalk gelijkmatig over de grond uitstrooien de zaaimachine volledig juist instellen voor het zaaien van prei prei planten zodat de waaiervorm in de richting van de rij staat PK-0901-b-11-1-o 9 lees verder

10 Onderdeel D Schonen en sorteren van prei tijdsduur 20 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Voor de aanlevering bij de veiling moet de geoogste prei geschoond zijn. Wortels en lelijke bladeren worden verwijderd en de prei wordt gesorteerd en gebundeld. Je gaat een hoeveelheid prei schonen. Voor dit onderdeel heb je de volgende materialen nodig: 8 niet schoongemaakte preien mes tuinslang met broes weegschaal elastiekje liniaal of rolmaat afvalbak papier 5p 11 Verwijderen van lelijke bladeren en wortels: Snijd de wortels weg tot op de wortelhals. Verwijder de buitenste lelijke bladeren en snijd het preiblad recht af. Maak de prei schoon met water als dat nodig is. Behandel alle preien op deze manier. 8p 12 Sorteren van de prei: Selecteer ongeveer 1 kg geschoonde prei. De preien moeten ongeveer even lang en even dik zijn en evenveel wit hebben. Meet de lengte van deze preien en de lengte van het wit. Rond af op hele cm. Schrijf de waarden op. lengte prei... lengte wit... Laat je werk beoordelen door de examinator. Bereken de gemiddelde lengte van de preien en van het wit en schrijf de berekeningen op. gemiddelde lengte preien... gemiddelde lengte wit... Doe een elastiekje om de geselecteerde preien. Bepaal met behulp van de onderstaande omschrijvingen de kwaliteitsklasse van de preibundel. PK-0901-b-11-1-o 10 lees verder

11 De algemene kwaliteitsnormen zijn: De preibladeren en -wortels mogen ingekort zijn. De prei moet vers zijn, dorre en verwelkte bladeren moeten verwijderd zijn. De prei mag niet aangetast zijn door ziekte, rot of kneuzing. De prei mag niet erg vochtig zijn en moet bestendig zijn tegen transport. klasse 1 Ten minste de halve lengte van de prei is wit. De prei is recht en van een goede kwaliteit. klasse 2 Ten minste een derde van de lengte van de prei is wit. klasse 3 Prei die niet voldoet aan klasse 1 of 2, maar wel aan de algemene kwaliteitsnormen, hoort bij klasse 3. Vraag aan de examinator waar je de gesorteerde en de overgebleven prei neer moet leggen. Leg bij de bundel prei een blaadje met daarop je naam en de kwaliteitsklasse. Leg de prei op de plaatsen die de examinator heeft aangegeven. PK-0901-b-11-1-o 11 lees verder

12 Onderdeel E prei aanleveren tijdsduur 50 minuten Lees dit onderdeel eerst helemaal door. Voor dit onderdeel heb je de uitwerkbijlage nodig. Je gaat de aanvoerbrief invullen voor het leveren van prei. De prei wordt morgen geladen en dezelfde dag afgeleverd bij Groenhorst, het bedrijf waaraan de prei geleverd wordt. Je telefoneert met dit bedrijf om de gegevens op de aanvoerbrief door te geven. Dat is nodig voor het bepalen van de transportroute. Hieronder staat aanvullende informatie van meneer Drent die nodig is om de aanvoerbrief in te vullen. Je vult de kwaliteitsklasse van de prei in die je zelf hebt bepaald. De palletcode is 300. Het aantal pallets is 3. De fustcode van poolbak hoog is Het aantal fusten per pallet is 45. 3p 13 Vul de aanvoerbrief op de uitwerkbijlage in. 6p 14 Je telefoneert met de veiling om de gegevens die op de aanvoerbrief staan door te geven. Je krijgt 5 minuten de tijd om het gesprek voor te bereiden. Vraag aan de examinator welk telefoonnummer je moet gebruiken. Beantwoord eerst de vragen van de telefonist(e). Meld zelf de gegevens over het te veilen product op regel A in de volgorde zoals die van links naar rechts op de aanvoerbrief staan. 3p 15 Als de prei op de veiling verkocht is, ontvangt de teler een overzicht van de opbrengsten en de kosten op een dagafrekening. De vorige dagafrekening van Drent voor de levering van de prei staat op de uitwerkbijlage. Vul in de kolommen 'bedrag' de bedragen in. Bereken bij 'totaal op uw rekening' het bedrag dat Drent ontvangt voor deze levering. 17p 16 Maak de minitoets bij opdracht 16. Lever de uitwerkbijlage in bij de examinator. PK-0901-b-11-1-o* 12 lees verder einde