Interculturele Communicatie Migranten en SOLK Migra. 29 september 2016, Utrecht Jan Wuister, huisarts Laila Bouakka, trainer

Transcriptie

1 Interculturele Communicatie Migranten en SOLK Migra 29 september 2016, Utrecht Jan Wuister, huisarts Laila Bouakka, trainer

2 Programma anamnese uitleg beleid Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen pagina 2

3 Hannie van de Velden Ha / POH in drukke praktijk Spreekuur loopt al flink uit Mw Naima is de volgende patiënt op uw spreekuur U kent haar ivm DM Maar ze heeft altijd veel pijnklachten U zucht Mw Naima 54 jaar, geboren in Marokko 20 jaar in Nederland, met man en 4 kinderen. U hebt al jaren pijn in uw rug en benen. De dokter kan u er niet vanaf helpen Nu doet uw nek weer pijn, en ook uw borst. U zucht

4 Bedenk bij uzelf. Wat zou u denken en voelen als u Hannie van de Velden was? Wat vindt u lastig aan migranten met SOLK? Wat wilt u vandaag hierover leren?

5 Waarom aandacht Migranten en SOLK? Komt vaker voor Culturele en sociale achtergrond speelt een rol Huisartsen en praktijkondersteuners vinden het vaak lastig Cultuursensitieve communicatie extra belangrijk

6 wat vinden huisartsen- POH s lastig Taalbarrière Problemen worden ontkend Passieve opstelling patiënt Altijd vraag verdere diagnostiek Veel psychosociale problemen hoe te vragen? Weinig lichaamsbesef Uitleg geven die aansluit bij patiënt Rijpkema M. Onzichtbare pijn bij migranten: hoe kan de huisarts helpen. Master thesis Universiteit Twente, October 2013.

7 Migratie en stress Armoede Achterstelling & Discriminatie Gebrekkig beheersing Nederlands Verlies van familie en vertrouwde omgeving Botsing waarden en gewoonten Klein netwerk Onzekerheid verblijf Geweld (vlucht, mensensmokkel)

8 Somatisatie bij migranten Chronische stress - > lichamelijke klachten Depressie (vaak met angst)! Frequenter tgv verlies / marginalisatie / geweld Vaak geen eigen woord voor Legitimatie om hulp te zoeken het lichaam zegt wat op een ander manier niet gezegd kan worden

9 rollenspel: 1 e consult

10 SOLK bij Migranten adviezen aanpak 1 e consult: Doel: patiënt erkennen in klachten vertrouwen scheppen toon uw belangstelling bv vraag naar familie lichamelijk onderzoek! niet meteen vragen naar problemen vervolgconsult afspreken na aanvullend onderzoek

11 rollenspel: 2 e consult migrant met SOLK Uitleg lichamelijk geen afwijkingen Relatie stress - klachten

12 SOLK bij Migranten adviezen aanpak 2 e consult leiding nemen in conclusie / beleid Alles is goed met uw Rug (..); 2 dokters hebben u onderzocht, andere dokters kunnen u niet méér helpen. Wilt u van uw klachten af? Ik wil u wel graag helpen, maar niet met meer onderzoeken, wel door te zien waar uw klachten vandaan komen. of: 'ik wil u graag beter leren kennen en dat heeft misschien niks met uw klachten te maken. daarom ga ik u allerlei vragen stellen. ik wil graag 3 afspraken met u maken en dan gaan we telkens 15 minuten praten'. Titel 12 presentatie

13 SOLK bij Migranten adviezen aanpak 2 e consult: overgang -> psychosociale problemen uitleg relatie stress lichamelijke klachten: verklaar hoe klachten veroorzaakt worden beroepsgeheim benadrukken ; mn angst om problemen met kinderen te bespreken ivm angst jeugdzorg

14 SOLK uitleggen: algemeen Positieve boodschappen ( hart werkt goed ) Simpele anatomie plaatjes Vraag na afloop aan patient om de uitleg in eigen woorden te herhalen ('teach back methode') verklaringsmodellen Stress Draaglast-draagkracht ( Sensitisatie: te ingewikkeld) meer-sporenbeleid ook mogelijk

15 Relatie klachten - Stress uitleggen Stress kent iedereen Soms andere benaming, bijv. Veel denken'. Metaforen, voorbeelden: Voordoen met uw handen hoe spanning (stress) tot harde pijnlijke spieren, of verkramping leidt. U hebt het moeilijk en dat geeft stress; door de stress wordt uw pijn erger. Door de stress raakt uw accu leeg (bij moeheidsklachten) Slaap is een belangrijk vitamine: als je slecht slaapt, wordt je hele lichaam ziek; alles doet pijn en je kan niet goed meer denken.

16 rollenspel: 3 e consult Vragen naar psychosociale factoren Marijke Lutjenhuis, Annechien Limburg-Okken, 3 e druk 2014

17 Vragen psychosociale factoren migranten Eerst feiten (wonen / werk / geld) Dan meningen (wat gaat er niet goed) Als laatste gevoelens (bent u verdrietig / boos ) SGSCE ipv SCEGS Vragen in kleine stapjes, geen grote onderwerp sprongen maken Taalgebruik aansluiten bij woorden patiënt Handreiking Limburg-Okken / Lutjenhuis Ria Borra in Handboek Somatisatie

18 Vragen psychosociale factoren migranten Migratiegeschiedenis vluchtelingen: denk aan PTSS problemen verblijfsvergunning Gezin inwonende familie/ conflict schoonmoeder? opvoedingsproblemen Huisvesting (lawaai? privacy?) Financiën / geld sturen naar familie? Zorgen?

19 rollenspel: beleid migrant met SOLK geruststellen advies geven nagaan of uw beleid voor de patiënt begrijpelijk en acceptabel is.

20 Beleid Vertrouwen - > gevoel begrepen te worden Aandacht Klachten serieus nemen Lichamelijk (en aanvullend) onderzoek Tweesporen beleid niet altijd nodig koppeling tussen klachten en psychosociale factoren expliciet te maken Overtuigende uitleg van de klachten, aansluitend bij klachtbeleving Emotionele ondersteuning

21 beleid: adviezen en verwijzing combinatie van Lichaamsgericht (ontspannen activeren) Psycho educatie (relatie stress lichaam) liefst in groep: met fysio en POH GGZ bv op zijn vele goede oefeningen te vinden, ook voor ontspanning, rugklachten etc, met foto;s erbij dus geschikt voor laaggeletterden Titel 21 presentatie

22 22 Einde