Informatienota voor de gemeenteraad

Transcriptie

1 Informatienota voor de gemeenteraad Datum 10 mei 2016 Behandelend ambtenaar Team R. Vos Sociaal Beleid Portefeuillehouder Registratienummer 16RDS00102 *16RDS00102* Gerelateerd poststuk Onderwerp Regionale samenwerking Participatiewet in de arbeidsmarktregio en toekomst Presikhaaf Bedrijven Inleiding In mei en juni 2015 hebben de raden in Midden-Gelderland een besluit genomen over de samenwerking in het kader van de Participatiewet in de arbeidsmarktregio en over de toekomst van Presikhaaf Bedrijven (PHB) daarbinnen. In alle raden in de regio werd hetzelfde besluit genomen, waarbij men uitspreekt dat de variant modulair afbouwen/opbouwen uit het zogenaamde Berenschot- of BReSDo-rapport de beste perspectieven biedt voor: een volwaardig alternatief voor de doelgroep WSW-oud; een beheersbaar financieel resultaat van PHB; een doelmatige en doeltreffende uitvoeringsstructuur van de Participatiewet; een efficiënte, effectieve en transparante aansturing van de uitvoeringsstructuur van de Participatiewet; een adequate verbinding met andere opgaven binnen het sociaal domein. Met dit besluit is een belangrijke gemeenschappelijke basis voor een complexe transformatie gelegd, die als voornaamste doel heeft zo veel mogelijk mensen uit de brede doelgroepen van de Participatiewet naar werk te krijgen. Een blik op de afgelopen periode Sinds het besluit van de laatste gemeenteraad is gestart met het implementatietraject van het advies en inmiddels zijn we driekwart jaar verder.

2 WAT HOE BReSDo Programma-plan Bestuurlijke Samenwerkings- Verkoop Presentatie Bestuurlijke vastgesteld BReSDo conferentie/ overeenkomst WSP Kwekerij businesscases conferentie 2016 Verkoop Start directeur Opstellen Aanpak Wisseling Wisseling schoolmeubelen a.i. PHB / bedrijfsplannen doelgroep met directeur / directeur / Dat er in de afgelopen veel is gebeurd blijkt wel uit het bovenstaande schema, waar langs een tijdlijn de belangrijkste ontwikkelingen van het afgelopen driekwart jaar staan weergegeven. Na het besluit van de raden over de nieuwe uitvoeringsstructuur voor de Participatiewet is een tweetal bedrijfsonderdelen van PHB vervreemd: Schoolmeubelen en de Kwekerij. De werkgelegenheid voor de doelgroep is bij deze overname (ook voor de toekomst) behouden en er zijn overheadkosten bij PHB bespaard; In personele zin is er de afgelopen periode veel bij Presikhaaf Bedrijven veranderd. Het bedrijf heeft afscheid genomen van de interim-directeur. Inmiddels is deze positie opnieuw ingevuld door de nieuwe directeur Jan-Henk Janssen. In het bestuur van Presikhaaf Bedrijven is een nieuwe voorzitter gekozen in de persoon van Hans Sluiter, tevens wethouder in de gemeente Westervoort; Er is in de persoon van Mark Schadé in oktober een kwartiermaker voor het WerkgeversServicePunt (WSP) aangesteld, die is gestart met het inrichten van de organisatie en het opstellen van een bedrijfsplan. De regiogemeenten hebben eind 2015 een samenwerkingsovereenkomst gesloten, waarin afspraken zijn gemaakt over de regionale samenwerking binnen het WSP; Voor de doelgroep met een loonwaarde onder de 25 procent is door de regiogemeenten een plan van aanpak vastgesteld, dat erin voorziet dat dit jaar zo n 310 fte uit deze doelgroep onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten valt; In het vorige zomer aangeboden programmaplan voor de uitvoering van de transformatie, staan alle verschillende maatregelen in het kader van de transformatie uitgewerkt. Inmiddels is hier ook een monitoringsstructuur op ingericht. Kernboodschap Op 13 april jl. hebben de portefeuillehouders Participatiewet in de arbeidsmarktregio Midden-Gelderland een bestuurlijke conferentie georganiseerd. De afgelopen periode is veel werk verzet en zijn forse stappen gezet om verder vorm en inhoud te geven aan de nieuwe uitvoeringsstructuur voor de Participatiewet. In de conferentie hebben de portefeuillehouders Participatiewet zich laten informeren over de stand van zaken rond de opbouw van een nieuwe uitvoeringsstructuur voor de Participatiewet, in het bijzonder de ontwikkeling van het WSP en de toekomst van PHB. Deze raadsinformatienota geeft een overzicht van de laatste stand van zaken met betrekking tot de implementatie van de nieuwe uitvoeringsstructuur voor de Participatiewet en de uitkomsten uit de bestuurlijke conferentie. Consequenties (w.o. financiële) Onderstaand geven we langs de drie belangrijkste pijlers van de nieuwe uitvoeringsstructuur een overzicht van de actuele stand van zaken. 1. HET WERKGEVERSSERVICEPUNT (WSP) De regiogemeenten werken samen met UWV en Presikhaaf Bedrijven in het WSP Midden-Gelderland. Een 2

3 team van accountmanagers (waaronder ook accountmanagers vanuit de regiogemeenten) benaderen werkgevers om de personeelsbehoefte in kaart te brengen en de mogelijkheden voor (het creëren van) werk te verkennen. Uitgangspunt is dat alle werkgeverscontacten via of onder regie van het WSP verlopen. Daarmee neemt het Werkgeversservicepunt een belangrijke positie in bij de (her-)plaatsing van uitkeringsgerechtigden. De werkgeversbenadering is primair gericht op de vraag van werkgevers. Vervolgens wordt bekeken of uitkeringsgerechtigden (vanuit de Participatiewet, Wajong, WW, SW) geplaatst kunnen worden op deze vacatures. Uiteindelijk kiest de werkgever de best passende kandidaat voor de betreffende vacature. In onderstaande tabel zijn de regionale resultaten van het WSP in 2015 weergeven en de doelstellingen voor (resultaten) 2016 (doelstelling) Verzamelde vacatures Plaatsingen P-wet (excl. Banenafspraak) P-wet (Banenafspraak) WW WAJONG/ WIA SW PM De regiogemeenten vinden het belangrijk dat ook mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt via het WSP aan het werk komen. In 2016 zal binnen het WSP de nadruk worden gelegd op het realiseren van plaatsingen van uitkeringsgerechtigden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Hiertoe wordt de formatie in het WSP uitgebreid en worden er gespecialiseerde accountmanagers Functiecreatie / jobcarving geworven en geselecteerd. De gespecialiseerde accountmanagers gaan in gesprek met werkgevers om vacatures meer passend te maken voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Dit is mogelijk door bijvoorbeeld relatief eenvoudige werkzaamheden apart te organiseren in vacatures (functiecreatie / jobcarving) en hierop mensen met een arbeidsbeperking te plaatsen. De rol en positie van het WSP is in de bestuurlijke conferentie van 13 april jl. verder aangescherpt. De portefeuillehouders hebben enerzijds afgesproken dat het WSP zich meer richt op mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt en anderzijds de richting meegegeven dat het WSP zich moet specialiseren in het acquireren van banen en het bemiddelen van de doelgroep naar deze banen. Groepsdetacheringen blijven bij de GR Midden-Gelderland, hiermee worden risico s bij het WSP vermeden. Het WSP wordt met deze keuze compact en wendbaar georganiseerd, zodat zij hiermee goed richting werkgevers in de regionale arbeidsmarkt kan opereren. Het WSP werkt op dit moment aan de verdere uitwerking van zijn koers. Hiervoor is een bedrijfsplan in ontwikkeling, dat voor de zomer zal worden opgeleverd. Het doel om eind dit jaar 200 SW-ers van Presikhaaf Bedrijven via het Werkgeversservicepunt naar werkgevers te brengen is te ambitieus gebleken. Begonnen wordt met een kleinere groep. Doelstelling is om in SW-ers uit deze groep te plaatsen via het WSP. De reden dat er in aanvang wordt gekozen voor een beperktere groep en meer geleidelijke transitie is dat deze SW-ers binnen de reguliere processen van PHB een belangrijke rol vervullen. Door een geborgde overgang heeft dit geen tot zeer beperkte effecten op de werkprocessen PHB. Wel zal door dit kleinere aantal het gewenste financieel resultaat op dit onderwerp niet gehaald worden. 3

4 2. TRANSITIE PRESIKHAAF BEDRIJVEN De kerncompetentie van PHB ligt op het inrichten van werkprocessen op verschillende gebieden (Groen, Diensten, Intratuin, Kwekerij, Montage/Verpakken) waarop mensen met een arbeidsbeperking veelal in groepen worden ingezet, begeleid en ontwikkeld. De daaraan grenzende (individuele) detacheringen en meer zorggerichte begeleiding van mensen gaan over naar respectievelijk het WSP en gemeenten. Bij het verzelfstandigen van bedrijfsactiviteiten is het van belang dat werkgelegenheid voor doelgroepen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt behouden blijft of (nog beter) kan worden verbreed naar de totale doelgroep van de Participatiewet. Daar heeft de doelgroep baat bij (passend werk), maar ook gemeenten willen graag deze mensen vanuit hun bijstandsbestanden in een passende werkplek zien stromen. Verder is het van belang dat het financieel resultaat van PHB structureel wordt verbeterd. De afgelopen maanden is daarom gewerkt aan de uitwerking van een tweetal uitvoeringsvarianten van BReSDo (de zogenoemde businesscases ). De directeur van PHB heeft tijdens de bestuurlijke conferentie van 13 april jl. een tussenstand van beide businesscases gepresenteerd, conform de opdracht van het Dagelijks Bestuur van de GR Midden- Gelderland. Een eerste businesscase, waarin bedrijfsonderdelen van het huidige Presikhaaf Bedrijven afzonderlijk worden vervreemd en een tweede businesscase, waarin bedrijfsonderdelen van het huidige PHB in samenhang worden ondergebracht bij een sociale onderneming. De eerste businesscase sluit aan bij de doelstellingen die vanuit BReSDo zijn gesteld. De tweede businesscase sluit ook aan bij de BReSDo-doelen, maar geeft een aantrekkelijker beeld. Het advies van de portefeuillehouders aan het Dagelijks Bestuur van PHB is om de tweede businesscase verder uit te werken. Verder adviseren de portefeuillehouders om ook externe deskundigen bij de verdere uitwerking te betrekken om te waarborgen dat de businesscase voldoende robuust is uitgewerkt. De businesscase waarin bedrijfsonderdelen van het huidige PHB in samenhang worden ondergebracht bij een sociale onderneming, wordt zodanig uitgewerkt dat er een go/no go beslissing kan worden genomen. Bij een no go zal worden teruggevallen op de eerste businesscase (waarin bedrijfsonderdelen van het huidige PHB afzonderlijk worden vervreemd). Ten behoeve van de beoordeling van de businesscases zijn er door de portefeuillehouders criteria geformuleerd die zij mee willen nemen om te kunnen beoordelen of een businesscase tegemoet komt aan de door de raden gestelde kaders. Deze criteria hebben betrekking op de volgende domeinen: Financieel: marktconformiteit van tarieven, omvang frictiekosten, omzet en termijn garanties gemeentelijke omzet, realisatie bezuinigingstaakstelling, voorspelbaarheid financieel resultaat; Maatschappelijk: verdringing, passende werkplek voor de doelgroepen; Medewerker: werkzekerheid, ontwikkelingskansen; Organisatie: flexibiliteit, inkooprelatie, ruimte voor lokale uitvoering, stuurbaarheid, regie op de klant. De definitieve businesscase zal door de portefeuillehouders Participatiewet mede aan de hand deze criteria worden beoordeeld en worden gebruikt om met een advies richting colleges en raden te komen. 3. DOELGROEP LOONWAARDE <25 PROCENT De groep mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt (indicatieve loonwaarde minder dan zo'n 25 procent) is niet direct te bemiddelen naar betaald werk. Bij deze groep ligt als eerste stap maatschappelijke participatie meer voor de hand. Hierbij wordt de verbinding gezocht met de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). In de plannen is voorzien in een overdracht van 310 fte uit deze doelgroep van PHB naar de gemeenten in 4

5 2016. Momenteel worden individuele gesprekken met mensen uit deze doelgroep gevoerd en opgestart over de invulling van een voor hen best passende werkplek en begeleidingsvoorziening. Dit kan bij de gemeente zelf zijn, bij een uitvoeringsorganisatie of bij PHB. Gemeenten maken hier individueel hun afweging in. PHB heeft onlangs een aanbod gedaan voor het organiseren van een werkplek en begeleiding voor deze groep waar gemeenten dit jaar gebruik van kunnen maken. Of en hoe dit aanbod in de verdere toekomst wordt ingericht hangt mede af van de besluiten die de gemeenten nemen rond de businesscases van PHB. Vervolgstappen In deze raadsinformatiebrief is de voortgang van het uitwerken van een nieuwe uitvoeringsstructuur voor de Participatiewet in de regio op hoofdlijnen beschreven. Rond de zomer van 2016 zullen de raden in Midden- Gelderland worden gevraagd om te besluiten over de verdere uitwerking van de koers. Waar de uitgewerkte plannen raken aan de door de raden vastgestelde inhoudelijke en financiële kaders zullen voorstellen ter besluitvorming aan de raden worden voorgelegd. Op 10 en 18 mei 2016 staat er een tweetal raadsinformatiebijeenkomsten gepland waarin raadsleden worden geïnformeerd over de stand van zaken rond de inrichting van de nieuwe uitvoeringsstructuur voor de Participatiewet. Beide bijeenkomsten hebben hetzelfde programma, zodat we zoveel mogelijk raadsleden de kans bieden om aan te schuiven en de informatie op te halen. De portefeuillehouders hebben het Dagelijks Bestuur van PHB gevraagd om in deze regionale raadsinformatiebijeenkomsten een presentatie van de tussenstand rond de businesscases te geven. In deze raadsinformatiebijeenkomsten zal ook het vervolgproces aan de raadsleden worden toegelicht. De raadsleden zal in deze bijeenkomsten worden gevraagd wat naar hun idee de belangrijkste aspecten zijn die moeten worden meegewogen bij de nadere uitwerking van de businesscases. De verwachting van de portefeuillehouders is dat het Algemeen Bestuur van de GR in de zomer van 2016 een voorgenomen besluit over een go/no go rond de uitvoeringsvariant bedrijfsonderdelen van PHB in samenhang onderbrengen bij een sociale onderneming zal nemen. Bij definitieve besluitvorming door het Algemeen Bestuur van de GR zal het gevoelen van de gemeenteraden over de businesscases worden meegewogen. Dit gevoelen van de raad zal via de gebruikelijke route worden opgehaald. Bijlage(n) (geen) burgemeester en wethouders van de gemeente Lingewaard, de secretaris, de burgemeester, drs. J. Wijnia M.H.F. Schuurmans-Wijdeven 5