uw bericht van uw kenmerk ons kenmerk bijlagen SG/ms/ februari 2012

Transcriptie

1 Departement Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid De heer Kris Peeters Minister-President van de Vlaamse Regering Martelaarsplein Brussel Afdeling Kanselarij Koolstraat Brussel Tel Fax tine.mortelmans@dar.vlaanderen.be uw bericht van uw kenmerk ons kenmerk bijlagen SG/ms/ vragen naar / telefoonnummer datum Martin Ruebens februari 2012 martin.ruebens@dar.vlaanderen.be Betreft: Inventarisatie impact zesde staatshervorming 1. Situering Op 10 november 2011 gaf de Vlaamse Regering aan de Vlaamse administratie de opdracht een inschatting te maken van de gevolgen van de zesde staatshervorming op de Vlaamse overheid. Uitgaande van de tekst van het communautaire akkoord dat op 11 oktober 2011 tussen de acht onderhandelende partijen werd afgesloten, werd door de Vlaamse administratie een inventaris samengesteld die, rekening houdend met de gegevens die op dit ogenblik binnen de Vlaamse administratie beschikbaar zijn, een eerste overzicht wil geven van de concrete bevoegdheidsoverdrachten en de impact ervan op personeel en middelen. Op die manier kunnen met meer kennis van zaken de volgende stappen in de implementatie van de zesde staatshervorming worden voorbereid. Het hoofdstuk in het communautaire akkoord dat betrekking heeft op de bevoegdheidsoverdrachten werd, ten behoeve van deze inventarisatie, uitgesplitst in 78 fiches die elk een bepaald aspect van die overdracht behandelen. Aan de hand van gestandaardiseerde vragen werd bij de verschillende beleidsdomeinen gepeild naar de implicaties van die overdracht op hun opdrachten, activiteiten en processen en de gevolgen voor het personeel en de middelen. Voor de samenwerkingsakkoorden werd een afzonderlijke type-fiche opgesteld die een inzicht wil bieden in de stand van zaken en de mogelijke problemen, knelpunten en discussiepunten die kunnen rijzen bij het afsluiten van de akkoorden. Elk beleidsdomein kon ook bijkomende fiches indienen en in 4 gevallen gebeurde dat ook. Het forum van secretarissen-generaal besliste voor elke fiche een beleidsdomein als trekker aan te wijzen. De andere beleidsdomeinen konden aansluiten als betrokkene. De invulling van de fiches werden gecoördineerd door de secretarissen-generaal van het trekkend beleidsdomein in overleg met de betrokken departementen en agentschappen uit het eigen of ander beleidsdomein. Omdat er wordt van uitgegaan dat de betrokken entiteiten hun akkoord hebben gegeven met de inhoud van de fiches, werden ze in de inventaris opgenomen zoals ze aan het departement DAR werden bezorgd.

2 2 Er werd daarnaast uitdrukkelijk afgesproken dat de opmaak van de fiches geen voorafname inhoudt voor de toekomstige toewijzing van het behandelde thema aan een beleidsdomein. De toewijzing van de nieuwe bevoegdheden aan de verschillende beleidsdomeinen zal pas gebeuren tijdens de implementatiefase en behoort tot de prerogatieven van het politieke niveau. Dit neemt niet weg dat in de fiches ook gepeild werd naar de mogelijke allocatie van de nieuwe bevoegdheden in bestaande of nieuw op te richten entiteiten binnen de Vlaamse overheid. Het is onmogelijk om de 82 fiches in het bestek van deze nota samen te vatten en een volledig overzicht te geven van de antwoorden op de gestelde vragen (zie bijlage 1). Het is zo dat elk van de bestaande 13 beleidsdomeinen in meer of mindere mate een impact op zijn werking zal ondervinden door de zesde staatshervorming, die op veel domeinen gevolgen heeft. De antwoorden op de gestandaardiseerde vragen in de verschillende fiches zijn in dit stadium te lezen als een eerste inschatting van de mogelijke gevolgen van de zesde staatshervorming op de Vlaamse overheid. De vermelde informatie, suggesties, knel- en aandachtspunten zijn gebaseerd op een analyse van de voorlopige informatie die, in de periode december2011-januari2012, gekend was op basis van een lezing van de beschikbare documenten over het communautaire akkoord, aangevuld met de informatie die kon worden ingezameld in de contacten die gelegd werden met de federale administraties. Na enkele beschouwingen en nuanceringen bij de werkwijze van deze inventarisatie-oefening (zie punt 2) volgen enkele voorlopige vaststellingen (zie punt 3). Hierna worden een aantal krachtlijnen en suggesties geformuleerd voor het verdere verloop (zie punt 4). 2. Enkele nuanceringen bij de inventarisatie-oefening (1) Deze oefening vond plaats in een zeer vroeg stadium, amper een paar maanden na het afsluiten van het communautaire akkoord. In deze prille fase van de zesde staatshervorming is het enige bruikbare element waarover de Vlaamse administratie beschikt om zich een oordeel te vormen over de implicaties, beperkt tot de tekst van het federale regeerakkoord waar het communautaire akkoord een onderdeel van is. De neerslag van de informatie die in het bijgevoegde omvangrijke document is terug te vinden is dan ook niet meer dan een eerste inschatting van de mogelijke gevolgen voor Vlaanderen. De genoemde beperking verklaart waarom in veel gevallen vragen onbeantwoord blijven. Het is duidelijk dat we aan het begin staan van een lang proces waarbij in een eerste fase het politiek akkoord zal worden omgezet in bevoegdheidsverdelende regels. Dit vereist aanpassingen aan de Grondwet, de bijzondere wetten en de gewone wetten die ons federaal systeem regelen. Vermits er nog geen duidelijkheid is over de juridische vertaling van het akkoord werden de fiches geschreven vertrekkend van de huidige constitutionele context. Het opstellen van de definitieve inventaris zal dus een evolutief proces zijn en een juiste inschatting van de impact van de staatshervorming op de Vlaamse administratie zal pas kunnen gemaakt worden nadat het akkoord geconcretiseerd is en omgezet in bevoegdheidsverdelende regelgeving. Enkele voorbeelden hieronder illustreren dat uit het akkoord zelf niet altijd de precieze draagwijdte en de omvang van de bevoegdheidsoverdracht kan afgeleid worden of dat concrete elementen op dit ogenblik ontbreken. - Fiche 16: Toegang tot het beroep-vestigingsvoorwaarden. Deze materie wordt overgedragen naar de gewesten. Er wordt een lijst van beroepen opgesteld waarvoor de regeling van de toegang federale bevoegdheid blijft. De FOD economie laat weten dat ze op dit ogenblijk nog niet beschikken over concretere informatie.

3 3 - Fiche 22: Homogenisering ziekenhuisbeleid. Er bestaat onduidelijkheid over de bevoegdheid m.b.t. categorale ziekenhuizen met G en Sp-chronische diensten en gespecialiseerde categorale ziekenhuizen. Worden deze beschouwd als ziekenhuizen of long term care? De bevoegdheidsverdeling is in beide situaties anders. Het is eveneens onduidelijk welke RIZIVconventies worden overgedragen en welke middelen daar tegenover staan. - Fiche 23: Ouderenbeleid en long care. Er worden een aantal revalidatieovereenkomsten overgeheveld waaronder die voor instellingen voor motorische revalidatie. Het is echter niet duidelijk wat onder dit laatste begrip moet begrepen worden: als hieronder ook locomotorische en neurologische revalidatie en evaluatie van mobiliteitshulpmiddelen worden bedoeld, betekent dit meer dan een verdubbeling van het aantal over te hevelen revalidatieovereenkomsten (187 i.p.v. 84 overeenkomsten). - Fiche 30: SA KB nr. 78. Er werd overeengekomen dat de aanpassings- en evaluatiemodaliteiten van het KB nr. 78 geregeld worden in een samenwerkingsakkoord. Ook deze omschrijving is te eng om een juiste inschatting van de implicaties te maken. In hetzelfde samenwerkingsakkoord wordt ook geregeld dat de deelstaten bevoegd worden om zorgverstrekkers te erkennen. Het is de vraag of dit het reguleren van de erkenningsbevoegdheid van de Orde der geneesheren impliceert. - Fiche 34: Gezinsbijslagen. De overheveling kan pas gebeuren als het verschil tussen zelfstandigen en loontrekkenden wordt weggewerkt. Het recht op kinderbijslag moet ook nog in de Grondwet worden ingeschreven. - Fiche 35: Jeugdsanctierecht. De gesloten instellingen worden overgeheveld volgens nader te bepalen uitvoeringsregels. Verschillende opties zijn dus nog mogelijk. - Fiche 38: Telecommunicatie. De tekst van het institutioneel akkoord kan op verschillende manieren gelezen worden. Het is onduidelijk of het samenwerkingsakkoord waarvan sprake is enkel slaat op de aanpassing van de omroepbevoegdheid van de gemeenschappen dan wel op de aanpassing van het federaal regelgevend kader. De hervorming moet worden voorbereid door een deskundigenwerkgroep en eventueel geregeld worden door een gedetailleerd samenwerkingsakkoord. - Fiche 56: Overheveling verkeersveiligheidsfonds en BIVV. Het is onduidelijk of het gaat om de overheveling van een regelgevende bevoegdheid of dat enkel de middelen worden overgedragen. Ook de bepaling dat middelen die verband houden met federale bevoegdheden federaal blijven, is niet transparant. Wat bijvoorbeeld met boetes die het gevolg zijn van gewestelijke flitspalen langs federale autosnelwegen? - Fiche 58: Technische keuring voertuigen. De bevoegdheidsoverdracht naar de gewesten omvat eveneens de regelgevende bevoegdheid voor de homologatie van radars en andere instrumenten die verbonden zijn met gewestelijke bevoegdheden. Ook hier stellen zich vragen: wat met een camera die wordt gebruikt door de lokale politie bij een snelheidscontrole langs een gemeenteweg? Is dat een andere situatie dan wanneer dezelfde camera wordt gebruikt langs een gewestweg of een autosnelweg? Moet de camera dan door verschillende overheden gehomologeerd worden? - Fiche 60: Binnenscheepvaart. Het is niet duidelijk of het akkoord de binnenscheepvaart dan wel de binnenvaart wil overhevelen. Binnenscheepvaart is de scheepvaart op de binnenwateren ongeacht de verschijningsvorm (dus ook recreatievaart, zeevaart) terwijl binnenvaart de scheepvaart omvat die uitsluitend of hoofdzakelijk is uitgerust om te varen op de binnenwateren. - Fiche 62: NMBS. Het communautair akkoord bevat twee tekstpassages met een verschillende inhoud en dito gevolgen. Enerzijds wordt gesteld dat binnen de NMBS een structuur wordt opgericht waarin de federale overheid en de gewesten vertegenwoordigd zijn en die de uitbating van het GEN zal beheren. Anderzijds bepaalt het akkoord ook dat binnen

4 4 de NMBS een structuur zal worden opgericht waarin de federale overheid en de gewesten vertegenwoordigd zijn om samen het GEN uit te baten. - Fiche 65: Prijzencontrole. De deelstaten krijgen de bevoegdheid voor de prijzencontrole van o.a. de hotelaspecten van de rusthuizen. Het communautair akkoord bepaalt evenwel op een andere plaats dat de gemeenschappen de volledige bevoegdheid krijgen over de rusthuizen, inclusief de prijsbepaling. Deze laatste bepaling is veel ruimer dan de eerste. - Fiche 76: Dierenwelzijn. Het begrip dierenwelzijn is nergens gedefinieerd maar de draagwijdte van dat begrip impliceert wel de omvang van de bevoegdheidsoverdracht. (2) Niet alleen de omzetting van het akkoord in juridische teksten is determinerend voor een beter inzicht in de gevolgen van de zesde staatshervorming. In een aantal gevallen zal pas een correcte inschatting kunnen gemaakt worden van de nodige middelen en personeel wanneer duidelijk wordt hoe de Vlaamse regering zelf de overgedragen bevoegdheden zal invullen en welke beleidskeuzes ze daarbij maakt. Ook dit kan worden toegelicht met een paar voorbeelden: - Fiche 14: Vergunningenbeleid handelsvestigingen : De Vlaamse overheid kan ervoor kiezen de bestaande federale procedure en het bestaande instrumentarium te behouden. De processen die nu federaal gebeuren worden dan gewoon overgenomen op het niveau van het Vlaams Gewest. Maar Vlaanderen zou er ook kunnen voor opteren niet meer te werken via een aparte vergunning. Uiteraard heeft deze keuze gevolgen op de procedures, processen en taken en dus ook op personeel en middelen. - Fiche 15: Participatiefonds. Men zou er kunnen voor kiezen het participatiefonds onder te brengen als een dochtermaatschappij van de Participatie Maatschappij Vlaanderen. Maar er zou evengoed een andere structuur kunnen worden opgezet. Beide opties hebben een verschillende impact. - Fiche 25: Homogenisering van het preventiebeleid. De impact op mensen en middelen zal afhangen van de ambitie om maximaal bevoegdheden op te nemen en te heroriënteren. Zal Vlaanderen in de eerstelijnsgezondheidszorg, de ondersteuning van de huisartsgeneeskunde, enz. eigen accenten leggen of het bestaande beleid continueren? Zullen bijv. middelen vrijgemaakt worden door alle aanbevolen vaccins via overheidsopdrachten aan te kopen of niet? - Fiche 34: Gezinsbijslagen. Van verschillende kanten wordt gepleit voor een grondige hervorming en een vereenvoudiging van de kinderbijslagstelsels. Relevante vragen die een antwoord moeten krijgen vooraleer de gevolgen van de overdracht kunnen becijferd worden zijn bijvoorbeeld: Zal de Vlaamse overheid de kinderbijslag opnieuw in de vorm van medebeheer met de sociale partners uitkeren of niet? Zal worden afgestapt van de koppeling kinderbijslag-werkgever en kinderbijslag louter bekeken worden als een recht van een kind dat wordt toegekend op basis van de woonplaats van het kind? In dat geval zijn alle attesten i.v.m. werkloosheid, ziekte en invaliditeit van de ouders, arbeidsongevallen, beroepsziekte, enz. overbodig. - Fiche 58: Technische keuring van voertuigen. De keuze tussen het in eigen beheer nemen van de autokeuring of de autokeuring overlaten aan erkende keuringscentra heeft verschillende gevolgen voor budget en personeel. De fiches zelf reiken in een aantal gevallen beleidsopties aan die kunnen gevolgd worden na de overdracht. Zie hiervoor bijvoorbeeld fiche 42 i.v.m. arbeidsbemiddeling, fiche 44 over de economische migratie en fiche 70 m.b.t. de aankoopcomités.

5 5 (3) De hierboven aangebrachte nuances houden verband met de inschatting van de impact van de zesde staatshervorming op de bevoegdheden. De bevraging van de beleidsdomeinen was ruimer dan dat en legde de focus eveneens op de gevolgen voor personeel en middelen. Het beantwoorden van deze vragen was zo mogelijk nog moeilijker. Om op dit vlak een juiste inschatting te kunnen maken is de informatieverschaffing vanuit de federale overheid onontbeerlijk. Er werd vastgesteld dat sommige federale entiteiten zelf al heel veel werk gemaakt hebben van een impactanalyse van de zesde staatshervorming en andere niet of nauwelijks. Sommige entiteiten delen vlot beschikbare gegevens mee aan het Vlaamse niveau, terwijl andere eerder terughoudend zijn. En in de gevallen dat informatie wordt meegedeeld kan de juistheid ervan niet worden gecontroleerd. Door sommige federale entiteiten, bijvoorbeeld het RIZIV en de FOD Volksgezondheid, werd terecht de vraag gesteld om de nodige gegevens gecoördineerd op te vragen en dus niet per fiche. Dus ook op dit punt zullen de voorliggende fiches nog moeten worden aangevuld. De beslissing van de federale ministerraad van 27 januari 2012 om een gelijkaardige oefening met fiches te organiseren binnen de federale overheidsdiensten is dan ook een belangrijke stap om onze informatie-inzameling verder aan te vullen. Een absolute voorwaarde is uiteraard dat de Vlaamse Regering en de Vlaamse administratie in het bezit worden gesteld van de resultaten van deze federale bevraging die tegen 15 maart 2012 zal worden afgerond. Mocht nadien blijken dat essentiële gegevens toch nog ontbreken kan overwogen worden die gegevens gecoördineerd op te vragen via het politieke niveau. 3. Enkele (voorzichtige) vaststellingen naar aanleiding van de inventarisatie-oefening A. Met betrekking tot de bevoegdheden (1) In bijna de helft van de ingediende fiches is er sprake van het overhevelen van een regelgevende bevoegdheid. Dit betekent dat de gemeenschappen en de gewesten na de inwerkingtreding van de zesde staatshervorming zelf de regels zullen kunnen vaststellen en de federale regelgeving zullen kunnen aanpassen, opheffen of integraal vervangen door een eigen beleid. Hierna volgt een niet exhaustief overzicht: - Fiche 3: Uitzendarbeid in de openbare sector : de gemeenschappen en de gewesten worden bevoegd om uitzendarbeid in de overheidsdiensten en lokale besturen toe te staan en de gewesten worden bevoegd om in het kader van tewerkstellingsprojecten op uitzendarbeid beroep te doen. - Fiche 3bis: Loopbaanonderbreking in de openbare sector : de regelgeving met betrekking tot loopbaanonderbreking in het statutaire en contractuele stelsel (algemene en thematische stelsel). - Fiche 5: Provinciale instellingen : alle bevoegdheden inzake de provincies worden overgeheveld naar de gewesten met uitzondering van de huidige specifieke bepalingen in de pacificatiewet en die van de functie van de gouverneurs. - Fiche 14: Vergunningsbeleid inzake handelsvestigingen en NSECD : het Vlaamse Gewest krijgt de mogelijkheid een integraal handelsvestigingsbeleid te voeren. Het gewest wordt bevoegd voor de wetgeving op de handelsvestigingen en voor de handelshuur. - Fiche 16: Toegang tot het beroep-vestigingsvoorwaarden : de gewesten worden bevoegd om de toegang tot het beroep en de vestigingsvoorwaarden te regelen. Er wordt een lijst van beroepen vastgesteld waarvoor de toegang federaal blijft. - Fiche 19: Studentenmigratie : de gemeenschappen worden bevoegd om de criteria te bepalen waaraan moet voldaan worden om een studiekaart te krijgen. De verblijfsvergunning wordt een afgeleide van de studiekaart.

6 6 - Fiche 22: Ziekenhuisbeleid : de gemeenschappen worden bevoegd om de erkenningsnormen van ziekenhuizen te bepalen. - Fiche 23: Ouderenbeleid :de gemeenschappen worden bevoegd voor de regelgeving m.b.t. de programmatie, de erkenningsnormen en (gedeeltelijk) de (zorg)- financiering van de rustoorden, RVT, CVD, CVK, de geïsoleerde G-diensten en Sp-diensten. Ze worden ook bevoegd voor de regelgeving m.b.t. de inspraak van zorgaanbieders, zorgverstrekkers en zorgfinanciers. - Fiche 24: Geestelijke gezondheidszorg : de gemeenschappen worden bevoegd voor de regelgeving m.b.t. de erkenningsnormen, programmatienormen, bouwtechnische normen, reconversie, inzake psychiatrische verzorgingstehuizen en initiatieven Beschut Wonen. - Fiche 33: Mobiliteitshulpmiddelen en hulp aan bejaarden : de regelgeving (opstellen nomenclatuur, voorwaarden voor tegemoetkoming,..) wordt een bevoegdheid van de gemeenschappen. - Fiche 35: Jeugdsanctierecht : het bepalen van de gerechtelijke maatregelen die ten aanzien van minderjarige delictplegers kunnen genomen worden wordt een gemeenschapsbevoegdheid. - Fiche 39: Filmkeuring : de regelgevende bevoegdheid m.b.t. de toegang van jongeren tot bioscoopzalen wordt overgedragen aan de gemeenschappen. - Fiche 41: Doelgroepenbeleid : de gewesten krijgen regelgevende bevoegdheden m.b.t. RSZkortingen (doelgroepen en sectorale kortingen), de activering van werkloosheidsuitkeringen, de banenplannen, de dienstencheques, het Ervaringsfonds en de jongerenbonus. - Fiche 42: Arbeidsbemiddeling : de gewesten worden bevoegd voor de programma s voor de arbeidsmarktbegeleiding van leefloners, voor de PWA en voor outplacement - Fiche 43: Educatief verlof en industrieel leerlingenwezen : m.b.t. het betaald educatief verlof krijgen de gewesten de volledige bevoegdheid, d.w.z. de regelgevende bevoegdheid, controle- of inspectietaken, erkenningen van verloven, de betaling van toelagen aan werkgevers. Voor het industrieel leerlingenwezen krijgen de gemeenschappen een regelgevende bevoegdheid, controle- of inspectietaken en worden ze bevoegd voor de erkenningen van werkgevers en opleidingsverantwoordelijken. - Fiche 44: Economische migratie (arbeidskaart A en B en beroepskaart) : de gewesten krijgen de regelgevende voor de arbeidskaarten A en B en voor de beroepskaart voor zelfstandigen. - Fiche 45: Werkgelegenheidsprogramma s : de gewesten krijgen de volledige bevoegdheid m.b.t. de start- en stagebonus voor de stagiairs uit het alternerend onderwijs, d.w.z. regelgevende bevoegdheid, controle- of inspectietaken, erkenningen van verloven, betaling van toelagen aan werkgevers; ze krijgen eveneens regelgevende bevoegdheid m.b.t. de werkhervattingstoeslag voor oudere werklozen en eenoudergezinnen. - Fiche 49: Distributietarieven : de gewesten krijgen regelgevende bevoegdheden: vastleggen van de methodologie van de distributienettarieven, het toezicht op technisch en financieel beheer van distributienetten. - Fiche 54: Verkeersreglement : de gewesten worden bevoegd voor een deel van de verkeersreglementering, meer bepaald de snelheidsbeperkingen, het plaatsen van verkeersborden, het beveiligen van de lading en de hoogst toegelaten massa en het gevaarlijk en uitzonderlijk vervoer. De gewesten worden bevoegd voor de controle op en de handhaving van deze reglementering, onverminderd de bevoegdheden van politie en parket ter zake. De gewesten hebben ook het initiatiefrecht om voorstellen inzake wijzigingen van het verkeersreglement te formuleren. - Fiche 58: Technische keuring van voertuigen : de gewesten krijgen regelgevende bevoegdheid op het vlak van homologatie van radars en andere instrumenten die verbonden zijn met gewestelijke bevoegdheden.

7 7 - Fiche 59: Rijopleiding : de reglementering betreffende de rijopleiding en de erkenning van en toezicht op rijscholen en examencentra en de erkenning en het toezicht op rijscholen en examencentra. - Fiche 60: Binnenscheepvaart : de gewesten worden bevoegd voor de binnenvaart. Dit houdt volgende elementen in: politie- en scheepvaartreglementen, bevrachting, aansprakelijkheid en exploitatie van binnenvaartuigen, regelgeving m.b.t. schip, bemanning en lading en Rijnvaartreglementering. - Fiche 66: Handelshuur : de gewesten worden bevoegd voor de handelshuurwet van 30 april Fiche 67: Woninghuur : de gewesten worden zeker bevoegd voor de bijzondere bepalingen inzake huishuur en eventueel ook voor een aantal algemene bepalingen die verband houden met het gewestelijk woonbeleid. - Fiche 68: Pacht : de gewesten krijgen de bevoegdheid over de regels die de pachtwetgeving en de veepacht beheersen. - Fiche 69: Onteigeningen : de gewesten worden bevoegd voor de onteigeningsprocedure. - Fiche 72: Volksraadplegingen : de gewesten zullen zelf gewestelijke volksraadplegingen kunnen organiseren. - Fiche 73: Fiscale uitgaven : de gewesten krijgen regelgevende bevoegdheid inzake belastingverminderingen in de personenbelasting. Elk gewest krijgt een fiscaal beleidsinstrument in handen dat ze via decreten kan regelen. (2) Uit de inventaris kan worden opgemaakt dat er een substantiële toename zal zijn van het aantal controle- en inspectietaken. Die toename situeert zich hoofdzakelijk in de bevoegdheidspakketten die verband houden met werk en gezondheidsbeleid maar het is ook ruimer dan dat. Zo ziet ook het beleidsdomein mobiliteit en openbare werken een aantal controletaken overkomen bijv. m.b.t. de normering van verkeersinfrastructuur, de rijopleiding, het verkeersreglement en de technische keuring van voertuigen. Door de nieuwe bevoegdheden van de deelstaten op het vlak van het vervolgingsbeleid beschikken de Gemeenschappen en de Gewesten over een aantal instrumenten om het openbaar ministerie en de politiediensten bijkomend te attenderen op de opsporing en de vervolging van inbreuken inzake materies waarvoor de deelstaten een strafrechtelijk beleid wensen te voeren. Dit kan leiden tot een verhoogde kans op effectieve vervolging en bestraffing in materies waarvoor de deelstaten bevoegd zijn. Door het aanstellen van één afgevaardigde Vlaamse minister die beschikt over een positief injunctierecht is een éénduidiger strafrechtelijk beleid in Vlaanderen mogelijk. In fiche 63bis over het vervolgingsbeleid wordt de vraag gesteld in welke mate de verschillende inspectiediensten in de toekomst nog los van elkaar kunnen blijven bestaan omdat op basis van wetenschappelijk onderbouwde analyses beleidsdomeinoverschrijdende keuzes zullen moeten gemaakt worden, o.a. in welke materies prioritair zal worden ingezet op de strafrechtelijke handhaving op Vlaams niveau, rekening houdend met de verwerkingscapaciteit van de parketten. (3) De zesde staatshervorming creëert ook andere positieve effecten zonder dat regelgevende bevoegdheden worden overgeheveld. Zie hiervoor bijvoorbeeld: - Fiche 1: Statistiek : door het interfederaliseren van het Nationaal Instituut voor de Statistiek beogen de deelstaten een vlotte toegang tot gemeenschappelijke databanken die relevante informatie bevatten voor regionaal beleid, een kosten efficiënt gebruik van gemeenschappelijke infrastructuur en mede-eigenaarschap van toe te passen methoden bij de productie van administratieve data.

8 8 - Fiche 4: Openbaar ambt : deze passage in het communautair akkoord heeft o.a. tot gevolg dat de federale bevoegdheid vervalt om het algemene principes KB vast te stellen dat ook van toepassing is op het personeel van de Gemeenschappen en de Gewesten. Hierdoor krijgt de Vlaamse Regering een grotere vrijheid en meer mogelijkheden bij het bepalen van haar personeelsstatuut. - Fiche 17: Kruispuntbank van ondernemingen : een effectieve vertegenwoordiging in de KBObeslissingsorganen maakt dat Vlaanderen meer grip zal krijgen op de KBO-processen die voor het Vlaamse ondernemingslandschap uiterst belangrijk zijn. - Fiche 37: Federaal Impulsfonds Migrantenbeleid en Europees Integratiefonds : door de overheveling van het Federaal Impulsfonds Migrantenbeleid krijgt Vlaanderen volledige autonomie over het dossier. (4) In een aantal gevallen zorgt het communautair akkoord voor een verdere homogenisering van bevoegdheidspakketten. Voorbeelden daarvan zijn terug te vinden in: - Fiche 22: Ziekenhuisbeleid : de Vlaamse Gemeenschap wordt, naast de erkennings- en inspectietaak, nu ook bevoegd voor de eigenlijke normering van de ziekenhuisdiensten en afdelingen met uitzondering van de programmatie. - Fiche 24: Homogenisering van de geestelijke gezondheidszorg : naast de erkennings- en inspectiebevoegdheid, die de Vlaamse Gemeenschap nu al heeft zal de bevoegdheid om de bedoelde instellingen te normeren (erkenningsnormen, programmatienormen, bouwtechnische normen,..) nu ook naar de Vlaamse Gemeenschap komen. Ook de financiering van bedoelde leefvormen wordt overgedragen, net als bepaalde RIZIV-conventies. - Fiche 26: Organisatie van de eerstelijnsgezondheidszorg : de palliatieve netwerken en de palliatieve multidisciplinaire teams worden aan de deelstaten overgedragen. Deze overdracht geeft een homogeen bevoegdheidspakket voor wat de palliatieve zorg betreft en maakt een consequent en transparant beleid m.b.t. de organisatie van de palliatieve zorg in Vlaanderen mogelijk. - Fiche 35: Jeugdsanctierecht : de bevoegdheidsoverdracht leidt tot een gewenst, meer homogeen bevoegdheidspakket m.b.t. de gerechtelijke (dwang)maatregelen ten aanzien van minderjarigen die verdacht worden van een als misdrijf omschreven feit. - Fiche 42: Arbeidsbemiddeling: de PWA-bevoegdheid valt onder de autonomie van de gewesten. Dit zorgt voor een homogeen bevoegdheidspakket rond bemiddeling. - Fiche 43: Educatief verlof en industrieel leerlingenwezen : door de overdracht van betaald educatief verlof worden quasi alle incentives inzake levenslang leren een Vlaamse bevoegdheid. - Fiche 44: Economische migratie : de overheveling van de regelgevende bevoegdheid voor de arbeidskaarten A en B levert een homogene regionale bevoegdheid op die de gewesten toelaat een eigen beleid inzake economische migratie te voeren. Het regionaliseren van de federale bevoegdheid inzake beroepskaarten voor zelfstandigen is een belangrijke aanvulling van de Vlaamse bevoegdheden om een volwaardig beleid inzake economische migratie te kunnen uitwerken. - Fiche 67: Woninghuur : door de uitbreiding van de bevoegdheid inzake de private huurwetgeving verwerft de Vlaamse overheid meer beleidsruimte om op te treden op de private huurmarkt. Hierdoor zal voor het Vlaamse Gewest voor het beleidsveld wonen een homogener, globaler en coherenter beleid mogelijk worden. (5) In een enkel geval is er twijfel of er wel sprake is van een reële bevoegdheidsoverdracht. M.b.t. telecommunicatie (Fiche 38) wordt bepaald dat de omroepbevoegdheid van de gemeenschappen wordt aangepast aan de ingrijpende technologische evoluties en aan de rechtspraak van het Grondwettelijk Hof. Dit kan eventueel via een samenwerkingsakkoord. Het is onduidelijk of het eventuele samenwerkingsakkoord enkel slaat op de aanpassing van de omroepbevoegdheid van de gemeenschappen of ook een aanpassing van het federaal regelgevend kader kan omvatten.

9 9 (6) Naast de positieve aspecten belichten de fiches ook een aantal passages in het communautair akkoord die alhoewel de precieze betekenis ervan onduidelijk is - niet in lijn lijken te liggen met de beoogde doelstellingen van de zesde staatshervorming. (6.1) Zo wordt een aantal keer benadrukt dat het akkoord i.p.v. een bevoegdheidsoverdracht van de federale staat naar de deelstaten eerder het omgekeerde pad schijnt te bewandelen. Een duidelijk voorbeeld zijn de " nieuwe" bevoegdheden van de gewesten m.b.t. het verkeersreglement die nauwkeurig omschreven worden in het akkoord. Fiche 54 wijst er op dat de gewesten op dit punt al heel wat bevoegdheden hebben en dat de tekst van het communautair akkoord er zou kunnen toe leiden dat bevoegdheden die de gewesten nu al hebben opnieuw ter discussie worden gesteld. Ook bepaalde samenwerkingsakkoorden zouden ertoe kunnen leiden om de bevoegdheden van de federale overheid uit te breiden. Door het bestaande samenwerkingsakkoord over de gewestgrensoverschrijdende wegen (zie fiche 55),dat vandaag tussen de gewesten bestaat, uit te breiden tot de andere aspecten van de intergewestelijke mobiliteit, krijgt de federale overheid impact op de besprekingen tussen de gewesten over het beheer, onderhoud en exploitatie van gewestgrensoverschrijdende wegen. Ook het eventueel toewijzen aan de Senaat van de goedkeuring van sommige gemengde verdragen zou een voorbeeld kunnen zijn van herfederalisering die niet strookt met de doelstelling van de zesde staatshervorming (zie fiche 79). In datzelfde verband moet verwezen worden naar het substitutiemechanisme dat zal worden ingesteld ten voordele van de federale overheid waardoor de federale overheid kan tussenkomen in de bevoegdheden van de gewesten en de gemeenschappen door zich in de plaats te stellen van de deelstaten voor de nakoming van internationale verplichtingen. Dit substitutierecht zal door de federale overheid kunnen worden uitgeoefend in het kader van internationale klimaatverplichtingen (zie Fiche 78). (6.2) Er wordt eveneens aangehaald dat in bepaalde domeinen de zesde staatshervorming niet de verhoopte homogenisering zal brengen. Fiche 25 over de homogenisering van het preventiebeleid werd eerder al geciteerd. Door de onduidelijkheid van het bevoegdheidsverdelend begrip preventie-initiatieven zorgt de overdracht niet noodzakelijk voor meer homogeniteit. De omzetting van het akkoord moet hier duidelijkheid brengen. Fiches 54 en 59 die respectievelijk handelen over het verkeersreglement en de rijopleiding wijzen op een versnippering van bevoegdheden. (6.3) Ook het verticaliteitsbeginsel komt ter sprake. Dit beginsel impliceert dat de overheid die bepaalde wetgevende bevoegdheden toegekend krijgt meteen ook de bevoegdheid heeft om de uitgevaardigde normen uit te voeren en toe te passen. Op deze basisregel kunnen door de grondwetgever en de bijzondere wetgever uitzonderingen voorzien worden. Een dergelijke uitzondering staat bijv. in art. 6, 1, IX, 3 dat bepaalt dat de gewesten de normen toepassen betreffende de tewerkstelling van buitenlandse arbeidskrachten. De normeringsbevoegdheid berust bij de federale overheid. Deze doorbreking van het verticaliteitsbeginsel wordt in de zesde staatshervorming rechtgezet nu de gewesten ook de regelgevende bevoegdheid in deze materie zullen krijgen (zie Fiche 44). De nieuwe bevoegdheidsoverdrachten respecteren dat beginsel evenwel niet altijd. De gewesten zullen bevoegd worden voor de controle op de technische normering van de voertuigen maar niet voor de technische normering zelf (Fiche 57). Ook in fiche 58 wordt dit aangekaart: de gewesten

10 10 worden bevoegd voor de technische keuring van voertuigen maar de federale overheid houdt de bevoegdheid over de productnormen van voertuigen. (7) Het omvangrijke pakket fiches bevat een gedegen overzicht van aandachtspunten die belangrijk zijn om mee te nemen bij de verdere uitvoering van het institutioneel akkoord op federaal niveau. In die zin sluit het geleverde werk van de administratie aan bij eerdere oefeningen. Zo formuleerden de dertien beleidsdomeinen op initiatief van het Forum van Secretarissen-generaal in het najaar van fiches met voorstellen voor een verdere staatshervorming. Een aantal van die voorstellen werden opgepikt door de onderhandelaars en maken deel uit van het institutioneel akkoord. Hopelijk kunnen de nu geformuleerde knelpunten en discussiepunten ook op de nodige aandacht rekenen. B. Met betrekking tot de middelen Gezien de beperkte informatie en het ontbreken van gedetailleerde cijfergegevens, zijn er op dat vlak nog veel onbekenden. Het responsabiliseringsmechanisme inzake klimaat is een novum waar de vraag zich stelt aan wie de gewesten moeten betalen. Ook met betrekking tot de dienstencheques en het rampenfonds lijkt het overgedragen budget te klein bij ongewijzigd beleid. Omgekeerd zijn er situaties waar een exacte schatting gemaakt is van de kostprijs van de actuele federale bevoegdheid maar waar onmogelijk kan ingeschat worden hoeveel middelen Vlaanderen zal krijgen. Zo bedroeg het volledige budget voor het verkeersveiligheidsfonds en het BIVV in 2010 een kleine 100 miljoen euro. In het akkoord wordt 87 miljoen overgedragen. Het akkoord zegt wel dat de middelen van het fonds die verband houden met de federale bevoegdheden federaal blijven. Die omschrijving is te cryptisch om een correcte inschatting te maken. Net als bij de bevoegdheidsoverdracht moet ook i.v.m. de middelen de kanttekening gemaakt worden dat het akkoord te weinig aanknopingsfactoren aanreikt om de precieze implicaties in te schatten. Zo is het op dit moment te vroeg om mogelijke efficiëntiewinsten die het gevolg zijn van de overheveling van bevoegdheden in te schatten en werd uiteraard geen rekening gehouden met eventuele andere beleidskeuzes. De gegevens die verband houden met de middelen zullen eveneens in het verdere verloop van het traject moeten aangevuld worden. Allicht kunnen we na 15 maart 2012, wanneer de resultaten van de federale inventarisatie-oefening ons ter beschikking worden gesteld, hier een duidelijker beeld schetsen. C. Met betrekking tot het personeel Zoals hoger al werd aangegeven, is voor een juiste inschatting van de gevolgen van de staatshervorming op het personeel accurate en volledige informatie van de federale overheid noodzakelijk. In zo goed als alle gevallen kon die niet worden aangeleverd. Schaars zijn dan ook de fiches waar de vragen die peilen naar de impact op het personeel werden ingevuld. Wat wel met zekerheid kan gezegd worden is dat de zesde staatshervorming zal gepaard gaan met de overgang van een aanzienlijk aantal federale ambtenaren. Dat kan afgeleid worden uit een aantal cijfers die wel werden opgenomen in de fiches. Zo heeft fiche 64 het over 598 Nederlandstalige personeelsleden in de buitendiensten van de justitiehuizen. Er wordt in de fiche wel van uitgegaan dat de justitiehuizen volledig overgeheveld worden hoewel dit niet eensluidend kan afgeleid worden uit de tekst van het akkoord. Met de overheveling van de Nationale Plantentuin komen 133 Nederlandstalige personeelsleden over (fiche 75), bij de aankoopcomités

11 11 werden geen exacte cijfers meegedeeld maar ook hier zouden meer dan 100 Nederlandstaligen overgedragen worden (fiche 70) en het Belgisch Interventie en Restitutiebureau stelt 95 personeelsleden van de Nederlandse taalrol tewerk (fiche 47). Alles samen gaat het in deze 4 fiches in een maximaal scenario al over bijna 1000 personeelsleden. Een belangrijk aandachtspunt, dat hier mag onderstreept worden, betreft de overdracht en opbouw van kennis. De staatshervorming zal Vlaanderen confronteren met een aantal nieuwe bevoegdheden waarvoor de vereiste competenties in de Vlaamse administratie niet aanwezig zijn. Het zal er in die gevallen op aankomen dat de Vlaamse overheid nauw betrokken wordt bij de omschrijving én selectie van de gewenste profielen in functie van de overgehevelde taken en activiteiten. Het zou geen goede werkwijze zijn om in deze selectie van de over te hevelen personeelsleden enkel de federale overheidsdiensten te betrekken, waardoor een onevenwichtige overdracht mogelijk wordt (cf. fiche 49 Distributietarieven). De knowhow overdracht wordt ook gesignaleerd in fiche 23 i.v.m. de homogenisering van het ouderenbeleid en de long care -zorgen. RIZIV heeft de recurrente taken sterk tot nagenoeg volledig geïnformatiseerd en geautomatiseerd. Er zal dus veel ICT-technologie overgedragen worden en (zeer) weinig personeel. De overdracht van kennis is daar een bijzonder kwetsbaar punt. Naast de rechtstreekse bestuurlijke impact van de zesde staatshervorming moet ook rekening gehouden worden met mogelijke indirecte gevolgen op personeel en middelen die vandaag niet kwantificeerbaar of meetbaar zijn. Hierbij dient de aandacht te worden gevestigd op een aantal diensten die organisatiebreed aangeboden worden. In het departement DAR geldt dit onmiskenbaar voor de Vlaamse Infolijn. De overheveling van een aantal bevoegdheden die belangrijk zijn voor burgers en bedrijven, zal een gevoelige toename van het aantal oproepen met zich meebrengen. Ik verwijs hier bijvoorbeeld naar de overheveling van een reeks belastingverminderingen en -kredieten, bevoegdheden m.b.t. de arbeidsmarkt, de huurwetgeving, De beantwoording van deze publieksvragen veronderstelt echter ook een proactieve betrokkenheid van de Vlaamse Infolijn tijdens of bij de concrete uitwerking van de overgedragen bevoegdheden op Vlaams niveau. Een substantiële toename van potentieel nieuwe regelgeving grijpt in op de werking van een aantal kanselarijdiensten zoals de secretarie, vertalingen, taal- en wetgevingstechnisch advies. De uitbreiding van het aantal transversale thema s raakt de Stafdienst van de Vlaamse Regering. En de draagwijdte van de zesde staatshervorming is sowieso van die aard dat het algemeen regeringsbeleid een ruimere opvolging zal vereisen. De overheveling van grote aantallen federale ambtenaren zal een invloed hebben op de werking van de managementondersteunende diensten van de betrokken beleidsdomeinen die geconfronteerd worden met de integratie van federale ambtenaren, het opzetten van nieuwe structuren, het inpassen van verschillende statuten en de interactie met meerdere nieuwe klanten. Gelijkaardige evoluties en processen zullen zich ook voordoen bij andere horizontale beleidsdomeinen. N.a.v. een onderzoek naar de bestuurlijke impact van de zesde staatshervorming die kaderde in het onderzoeksprogramma van het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen wijst Dr. Dieter Vanhee in dat verband naar de rol van het beleidsdomein Financiën en Begroting dat de budgettaire controle van de staatshervorming zal moeten opvolgen. Belangrijk is ook de rol van het beleidsdomein Bestuurszaken bij de implementatie van de zesde staatshervorming. Personeel, organisatie en de daarmee verband houdende aspecten zoals bijv. huisvesting en ICT-beheer zijn immers erg belangrijke aspecten van een regionalisering. Binnen het departement Bestuurszaken bestaat trouwens een draaiboek voorbereiding overheveling federaal personeel dat deze elementen behandelt.

12 12 D. Met betrekking tot de samenwerkingsakkoorden Het akkoord zet sterk in op het afsluiten of actualiseren van samenwerkingsakkoorden. Uit de fiches blijkt dat ook op dit vlak vragen bestaan. Het samenwerkingsverband Hoofdstedelijke Gemeenschap zal focussen op de mobiliteitsproblematiek. Er bestaan op dat vlak evenwel al verschillende samenwerkings- en overlegstructuren (fiche 74). Anderzijds wordt gewezen op de behoefte aan bijkomende intrafederale coördinatie en instrumenten om hieraan uitvoering te geven. In fiche 77 wordt er op gewezen dat het instrument van het samenwerkingsakkoord gebrekkig is geregeld en in de praktijk heel wat beperkingen en problemen kent. Er wordt dan ook gepleit om naast samenwerkingsakkoorden in de mogelijkheid te voorzien om uitvoeringsakkoorden af te sluiten of om regels van afgeleid samenwerkingsrecht aan te nemen. Uit de bevraging blijkt verder dat van de 25 samenwerkingsakkoorden die in het vooruitzicht worden gesteld er in zeven gevallen al sprake is van overleg met de andere partijen of dat er al overlegstructuren bestaan die kunnen geactiveerd worden. In een enkel geval is het akkoord al jaren klaar maar werd het nog niet ondertekend. In de 17 andere gevallen werd nog geen overleg opgestart (zie bijlage 2). Naast de akkoorden die expliciet worden aangekondigd bevat de nota nog tal van andere afspraken die een samenwerkingsakkoord of protocol lijken te impliceren. Dit komt ook aan bod in de fiches. Een overzicht van de expliciet aangekondigde en vermoedde akkoorden met een stand van zaken wordt als bijlage bij deze nota gevoegd. Het communautair akkoord heeft niet alleen tot gevolg dat er nieuwe samenwerkingsakkoorden zullen worden gesloten of geactualiseerd. Door het overhevelen van bevoegdheden zullen een aantal bestaande akkoorden niet langer nodig zijn. Zo wordt in fiche 45 over de werkgelegenheidsprogramma s aangestipt dat de samenwerkingsakkoorden tussen de federale staat en de gewesten en gemeenschappen over de startbaanovereenkomsten in het kader van globale projecten kunnen afgeschaft worden. Genoemde overeenkomsten worden immers overgeheveld. De fiche zelf citeert 4 samenwerkingsakkoorden. 4. Aanbevelingen voor het verdere vervolgtraject In het vervolgtraject zijn twee onderscheiden deeltrajecten af te bakenen. Rond de verschillende deelaspecten van de zesde staatshervorming moet ten eerste nog belangrijk regelgevend werk gebeuren. Op basis van de besluitvorming rond dit regelgevend werk kan, ten tweede, dit administratief worden vertaald in de concrete implementatie van de nieuwe bevoegdheden in de organisatie en de processen van de Vlaamse administratie. Voor beide deeltrajecten wordt de volgende methodiek voorgesteld. Aangezien voor de onderscheiden deelaspecten van de zesde staatshervorming een verschillende doorlooptijd voor het eerste deeltraject kan worden verwacht, zullen beide deeltrajecten in de tijd parallel verlopen. A. Besluitvorming De eerstvolgende fase die zich aandient is die van de besluitvorming. Het communautair akkoord zal moeten worden omgezet in regelgeving. Deze fase zal zich voornamelijk afspelen op het federale niveau. Conform de afspraken in het communautaire akkoord werd een federaal comité voor de uitvoering van het institutioneel akkoord opgericht dat onder het voorzitterschap van de premier opereert en, naast de twee staatssecretarissen bevoegd voor de institutionele aangelegenheden, vertegenwoordigers van de acht onderhandelende partijen telt. Dit comité wordt ondersteund door een technische werkgroep.

13 13 Samen zullen zij instaan voor het opmaken van het regelgevend kader van de zesde staatshervorming. Hierbij komt vanuit de Vlaamse administratie de terechte vraag om betrokken te worden bij de voorbereiding van die regelgeving. Die vraag is om verschillende redenen legitiem. De Vlaamse overheid zal nadien niet alleen het akkoord moeten implementeren maar de omzetting zal ook leiden tot wetteksten die de komende jaren de basis zullen vormen van de bevoegdheidsverdeling tussen de federale overheid en de deelstaten. Duidelijke en transparante wetgeving is dan ook onontbeerlijk. Er moet bovendien absoluut vermeden worden dat tijdens de latere implementatiefase nog discussies ontstaan over de precieze omvang en reikwijdte van bepaalde bevoegdheidsoverdrachten. De fiches bevatten daarnaast ook aandachtspunten die belangrijk zijn om mee te nemen bij die omzetting. In dat verband is het aangewezen dat de inhoudelijke specialisten in de verschillende beleidsdomeinen, die dagelijks met de betrokken materie geconfronteerd worden, in een vroeg genoeg stadium bij de voorbereidingsfase van deze nieuwe federale wetgeving betrokken worden of toch minstens de mogelijkheid hebben op tijd opmerkingen en suggesties te formuleren bij ontwerpteksten. Een mogelijke piste die kan bewandeld worden loopt via het Overlegcomité. Binnen de schoot van dat orgaan zou kunnen afgesproken worden dat op regelmatige basis door de federale premier verslag wordt uitgebracht over de werkzaamheden van het comité voor de uitvoering van het institutioneel akkoord en de technische werkgroep. Deze voortgangsrapportage gebeurt zo veel mogelijk formeel, d.w.z. dat ook ontwerpteksten worden voorgelegd en kunnen beoordeeld worden. De minister-president kan dan als minister bevoegd voor de staatshervorming en de institutionele aangelegenheden, in samenspraak met zijn collega s, de bevoegde Vlaamse administraties om hun inzichten verzoeken. Om tijdens de implementatiefase de juiste beslissingen en keuzes te kunnen maken, is het noodzakelijk om over zoveel mogelijk relevante gegevens te beschikken om een basisinzicht te krijgen in de gevolgen en de implicaties van de overdracht. Zoals werd vastgesteld vertonen de fiches op dit ogenblik nog aanzienlijke hiaten. Wanneer de federale oefening afgerond wordt op 15 maart 2012 zullen normaal gezien de blinde vlekken kunnen ingevuld worden. Dit neemt uiteraard niet weg dat op het niveau van elk beleidsdomein al kan begonnen worden met het leggen van de nodige contacten en het opzetten van samenwerkingsstructuren die tijdens de implementatiefase zullen moeten geactiveerd worden. B. Implementatie Bij de administratieve vertaling van het wetgevend werk dat gestalte krijgt in de implementatiefase is de voornaamste rol weggelegd voor de verschillende beleidsdomeinen die geconfronteerd worden met de komst van nieuwe bevoegdheden, middelen en personeel. In deze fase gebeurt ook de definitieve toewijzing van de nieuwe bevoegdheden aan de verschillende beleidsdomeinen. Zoals in de inleiding werd gesteld behoort dit tot de prerogatieven van het politieke niveau maar dat neemt niet weg dat in de fiches suggesties gedaan worden voor de mogelijke allocatie van de nieuwe bevoegdheden in bestaande of nieuw op te richten entiteiten binnen de Vlaamse overheid. De zesde staatshervorming heeft gevolgen voor alle beleidsdomeinen. Uiteraard is de impact niet in elk beleidsdomein even groot. Ook de snelheid waarmee de implementatie van de zesde staatshervorming gebeurt zal in elk beleidsdomein verschillen in functie van de complexiteit van de operatie. Een aantal domeinen zullen een wezenlijke toename kennen van nieuwe bevoegdheden en taken, middelen en personeel terwijl de impact bij andere beleidsdomeinen beperkt blijft tot het afsluiten van een aantal samenwerkingsakkoorden. Beleidsdomeinen die geconfronteerd worden met de komst van federale ambtenaren of met ingrijpende procesmatige veranderingen zullen de nodige projectstructuren moeten opzetten om de

14 14 aspecten die met de overdracht te maken hebben (personeel, ICT, huisvesting, logistiek, budget, regelgeving..) op de meest efficiënte manier te sturen. Deze structuren zullen in nauw overleg moeten functioneren met de federale diensten die geheel of gedeeltelijk worden overgedragen naar het betreffende beleidsdomein en bestaan dan ook bij voorkeur uit vertegenwoordigers van beide entiteiten. De beleidsdomeinen leggen daartoe de nodige contacten met de collega s van het federale niveau. Om het overzicht en de voortgang van het proces te bewaken stel ik voor dat per beleidsdomein een overkoepelende stuurgroep worden ingesteld. Om de coherentie en de consistentie van de implementatie te bewaken stel ik voor om daarnaast een coördinatie-platform in te stellen in de vorm van een taskforce die is samengesteld uit de secretarissen-generaal van de departementen Financiën en Begroting en Bestuurszaken, tezamen met de secretaris-generaal van het departement Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid,die het voorzitterschap waarneemt.. Deze structuur kan enerzijds een rol spelen als instrument van informatie-uitwisseling tussen de [politieke overlegstructuren in de schoot van de] Vlaamse Regering en de stuurgroepen van de beleidsdomeinen en anderzijds de coördinatie van het budgettaire en organisatorische luik van de staatshervorming verzorgen. Deze taskforce Staatshervorming zal voor haar coördinatie-opdracht nauw samenwerken met het Forum van Secretarissen-generaal en het College van Ambtenaren-generaal. Tot slot moet nog even stil worden gestaan bij de verschillende samenwerkingsakkoorden waarvan sprake is in het communautaire akkoord. In principe kan het opstarten van het overleg en het voeren van de onderhandelingen die nodig zijn om de akkoorden te sluiten gebeuren vanaf het moment dat de wetteksten klaar zijn die toelaten om de juiste omvang van de afspraken in te schatten. Het opstarten van overleg en het voeren van de onderhandelingen is een verantwoordelijkheid van de inhoudelijk betrokken en bevoegde departementen en agentschappen. In principe is de opvolging van de voortgang van de samenwerkingsakkoorden een zaak van het Overlegcomité. Deze opvolging wordt zelfs ambtshalve ingeschreven op de agenda van de vergadering. Het is echter aangewezen dat ook op Vlaams niveau ten behoeve van de Vlaamse Regering op regelmatige basis een stand van zaken van de uitvoering van de afgesproken akkoorden wordt opgemaakt. Ik stel voor dat het departement DAR hier een coördinerende rol speelt in de rapportering hierover aan de Vlaamse Regering. Graag ben ik bereid om over bovenvermelde voorlopige vaststellingen en aanbevelingen voor het vervolgtraject, bijkomende toelichting of besprekingen te voeren. Martin Ruebens, Secretaris-generaal