Naar een objectieve meting van pijn: utopie, fictie of realiteit? Guy Hans

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Naar een objectieve meting van pijn: utopie, fictie of realiteit? Guy Hans"

Jan Peeters
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Naar een objectieve meting van pijn: utopie, fictie of realiteit? Guy Hans

2 Definitie van Pijn De definitie van pijn volgens de International Association for the Study of Pain is: Pijn is een onaangename sensorische of emotionele ervaring samenhangend met actuele of potentiële weefselbeschadiging of beschreven in termen van een dergelijke beschadiging Een veel pragmatischere definitie is die van McCaffery: 'pijn is datgene wat een persoon die het ervaart zegt dat het is en is aanwezig wanneer hij/zij zegt dat het aanwezig is Dit benadrukt de subjectieve ervaring van de patiënt als een belangrijk uitgangspunt

3 En toch (soms) nood aan objectieve evaluatie! Nociceptie of pijnzin is het vermogen van een organisme om weefselbeschadiging of dreigende beschadiging waar te nemen Waarnemen met dit zintuig heet pijn voelen

4 Diagnostiek waar te beginnen? Identificatie van Nociceptief Syndroom Spontane + Geïnduceerde Nociceptie Kwantitatieve en objectieve meting van sensoriële functie en perceptie van pijn Intra-individuele verschillen Vergelijking met normatieve data! Opvolging over tijd Identificatie van pijn-type Nociceptief Somatisch Visceraal Neuropathisch (niet-nociceptief)

5 GELOKALISEERDE NEUROPATHISCHE PIJN (LNP)

6 6 Definitie van LNP Consensus "A type of peripheral neuropathic pain that is characterized by consistent and circumscribed area(s) of maximum pain associated with abnormal sensitivity of the skin and/or spontaneous symptoms characteristic of neuropathic pain, for example, burning pain" Mick et al., Pain Management (2012) 2(1),

7 7 Gelokaliseerde neuropathische pijn komt veel voor Gemiddeld 60 % van de neuropathische pijnpatiënten lijdt aan gelokaliseerde neuropathische pijn Mick et al., Pain Manage. (2012) 2(1),

8 8 Diagnose van gelokaliseerde neuropathische pijn Huidige diagnosemethode van neuropathische pijn/ gelokaliseerde neuropathische pijn is complex en tijdrovend voor artsen Er is geen standaarddiagnoseprocedure voor gelokaliseerde neuropathische pijn Behoefte aan een eenvoudige diagnosetool voor LNP Mick et al., Is an easy and reliable diagnosis of localized neuropathic pain (LNP) possible in general practice? CMRO 2014

9 9 Screeningtool voor gelokaliseerde neuropathische pijn Ontwikkeld door een groep van internationale pijnexperten: - Prof. Ralf Baron, Germany - Dr. Gerard Mick, France - Dr. Gerardo Correa, Chile - Dr. Victor Mayoral, Spain - Prof. Guy Hans, Belgium Een gemakkelijk algoritme (4 vragen) om de vroege diagnose van neuropathische pijn/ gelokaliseerde neuropathische pijn te verbeteren, bij voorkeur met behulp van eenvoudige beschikbare instrumenten De screeningtool is gebaseerd op de principes van het beoordelingssysteem voor neuropathische pijn van IASP die zich concentreren op de medische voorgeschiedenis en de verdeling van de pijnsymptomen en sensorische tekenen Mick et al., Is an easy and reliable diagnosis of localized neuropathic pain (LNP) possible in general practice? CMRO 2014

10 10 Screeningtool voor gelokaliseerde neuropathische pijn Gemakkelijk te begrijpen Snel Eenvoudig Snelle opsporing van LNP in de dagelijkse praktijk van (huis)artsen Mick et al., Is an easy and reliable diagnosis of localized neuropathic pain (LNP) possible in general practice? CMRO 2014

11 11 Screeningtool voor gelokaliseerde neuropathische pijn 4 gemakkelijke diagnosestappen 4 vragen leiden naar de diagnose 1. Geschiedenis 2. Anatomie 3. Sensorieel onderzoek 4. Grootte van de pijnlijke zone Als het antwoord op de eerste drie vragen Ja is, is neuropathische pijn waarschijnlijk; vier keer Ja wijst op een hoge waarschijnlijkheid voor de diagnose gelokaliseerde neuropathische pijn Mick et al., Is an easy and reliable diagnosis of localized neuropathic pain (LNP) possible in general practice? CMRO 2014

12 Screeningtool voor gelokaliseerde neuropathische pijn 1. Geschiedenis 12

13 Screeningtool voor gelokaliseerde neuropathische pijn 2. Anatomie 13

14 Screeningtool voor gelokaliseerde neuropathische pijn 3. Sensorieel onderzoek 14

15 Screeningtool voor gelokaliseerde neuropathische pijn 4. Grootte van de pijnlijke zone 15

16 Deze tool wordt bovendien ondersteund door...

17 KWANTITATIEF SENSORIEEL ONDERZOEK (QST)

18 Psychofysisch semi-kwantitatief onderzoek Kwantitatief Sensorieel Onderzoek (QST) Vibratie Mechanisch Thermaal Cold sensation Warmth sensation Cold pain Heat pain Kwantiatieve evaluatie Kwalitatieve evaluatie Predictieve waarde Kan herhaald worden

19 (te) Geringe klinische toepassing Tijdrovend (120min + 60 à 90 min) Geen terugbetaling Geen uniform protocol voor uitvoering Individuele aanpassing methodologie

20 CONDITIONED PAIN STIMULATION

21 Centrale sensitisatie (CS) is erkend als zijnde een amplificatie van de neuronale signalisatie in het CZS met rol in inflammatoire, neuropatische en dysfunctionele pijnsyndromen CS kan gemakkelijk geïnduceerd worden Proefdieren, gezonde vrijwilligers, patiënten Conditionering mogelijk na activatie van nociceptoren via verschillende manieren. maar gebrek aan standaardisatie! Chemisch (capsaicine, hypertoon zout ) Direkte elektrische stimulatie Hitte, UV verbranding Conditionerende stimulus kan aangebracht worden Op de huid Thv. spieren, gewrichten Thv. inwendige organen

22 Conditioned pain stimulation Dubbele thermale stimulatie 2 verschillende posities Conditionerende stimulus Test stimulus Mate van effectiviteit van descenderende inhibitie (-) Hyper- en hypo-activiteit meting mogelijk Semi-kwantitatief onderzoek! Predictie / profylaxis / behandeling

23 NOCICEPTION LEVEL (NOL)

24 Objectieve evaluatie van pijn Meting van objectieve autonome parameters PMD-100TM vinger probe (Medasense Biometrics ltd) Plethysmograph (PPG), Skin conductance (SC), Skin temperature, 3-axis accelerometer

25 Patiënt-specifieke pijn-index Continue opvolging tijdens operatie/revalidatie Continue opvolging op Intensieve Zorgen Opvolging tijdens behandeling Gekoppeld aan QST onderzoeken

27 Bariatrische heelkunde: opioid-free anesthesia

Vergelijkbare documenten

Pijn bij patiënten met een dwarslaesie

Pijn bij patiënten met een dwarslaesie Incidentie op IC en mechanisme 26 januari 2018 Quirine Habes Casus Patient, 30 Traumatische dwarslaesie C5-C6 met central cord lesion na trauma Spondylodese en miami