De school uit, de regio in. Kansen voor nme organisaties bij de innovatie van groen onderwijs (vmbo-mbo-hbo)

Transcriptie

1 De school uit, de regio in Kansen voor nme organisaties bij de innovatie van groen onderwijs (vmbo-mbo-hbo) Cees de Jong 8 februari 2013

2 Kennismaken met Cees de Jong biologie, gewasbescherming, milieukunde, onderwijsmanagement & veranderkunde Lentiz en Wellantcollege ( ): docent, teamleider, sectorcoördinator, cursus/contract Ministerie van LNV: projectleider mbo milieutoezicht CPS (sinds 2001): beroepsonderwijs vmbo, mbo, hbo Groen Vereniging Buitengewoon Groen (VBG): secretaris (sinds 2004) co-programmaleider Groene Kennis voor Burgers (GKC) lid project AOC Raad Voorop in de Vergroening Lid Groene Coalitie namens groen onderwijs (GKC) E: en M:

3 Overzicht presentatie Kennismaken Materialen handout De groene onderwijskolom Buitenschools leren Regioleren (kenniswerkplaatsen) Praktijkleren Voorop in de Vergroening (situatie vmbo, mbo, hbo) Kansen voor nme Afsluiting 3

4 handout PP-presentatie folder groene onderwijskolom Artikel Voorop in de Vergroening VGO (1) 2013 boekje (deelnemers) De school uit, de regio in (kopie) Regioleren in opleidings- en examineringsplan (MBO Natuur en Groene Ruimte, AOC Oost Almelo) tafelposter Praktijkleren in vmbo Groen tafelposter Leren in de regio (kopie) Info (kennis)werkplaats Veenkoloniën Rollen en taken kenniswerkplaats 4

5 wo groene onderwijs kolom vmbo mbo hbo wo 5

6 Groene onderwijskolom vmbo groen: ll. (ca. 100 locaties) mbo groen: dn. (ca. 40 locaties) hbo groen: stud. (8 locaties) wo groen: stud. (1 locatie) voltijds, deeltijds, cursus & contract Motto: Werk maken van een groene economie Aequor: groen kenniscentrum Meer info op 6

7 Innovatie(s) groen onderwijs Buitenschools leren beroepsonderwijs Regioleren en praktijkleren Kenniswerkplaatsen Centra voor innovatief vakmanschap (CIV) Centres of expertise (COE) Voorop in de Vergroening Vergroening groen (v)mbo 7

8 Waar gaat LLL over? Arbeidsmarkt macro economie Overheid vitaliteit, fiscaal beleid Individu employability Arbeidsmarkt doelen Sectorbeleid CAO/O&O Bedrijven continuïteit, concurrentie Innovatie doelen Meer instroom Betere instroom Hoger kwalificeren Bijscholen Bedrijfsontwikkeling Versterken innovatie Aantrekkelijke opleidingen Opleiden i.s.m. bedrijfsleven BBL, AD, branche certificaten e.d. Cursus en contract Organiseren/begeleid en leerprocessen Organiseren (kennis)netwerken Kwalificeren Bijscholen Leren voor innovatie Stelsel van kwalificaties. Productdifferentiatie: verbreden, verdiepen of behouden Infrastructuur samenwerking met bedrijven, regioleren, kenniswerkplaatsen Maatwerk o.b.v. curriculum, hoge kwaliteit kennis, flexibel aanbod, C&C, CIV, CoE Organiseren competentieontwikkeling, leerprocessen en omgeving in bedrijven Organiseren kennisontwikkeling en netwerken, TKI, CoE, kenniswerkplaats GKC programma Leven Lang Leren, november 2012

9 Positionering Arbeidsmarkt doelen Innovatie doelen Meer instroom Betere instroom Hoger kwalificeren Bijscholen Bedrijfsontwikkeling Versterken innovatie Aantrekkelijke opleidingen Opleiden i.s.m. bedrijfsleven BBL, AD, branche certificaten e.d. Cursus en contract Organiseren/begeleid en leerprocessen Organiseren kennisnetwerken Productdifferenti atie opleidingen: verbreden, verdiepen of behouden Infrastructuur samenwerking met bedrijven, regioleren, kenniswerkplaats Maatwerk o.b.v. curriculum, hoge kwaliteit kennis, flexibel aanbod, C&C, CIV, CoE Organiseren competentieontwikkel ing, leerprocessen en omgeving in bedrijven Organiseren kennisontwikkeling en netwerken, TKI, CoE, kenniswerkplaats Focus op opleiden voor startkwalificatie met evt. BBL/AD als afgeleide OCW beleid is leidend C&C, CIV etc. t.b.v. School initieel onderwijs (kwaliteit docenten, geld) Beleving leerling als uitgangspunt voor werving en inrichting opleiding Individueel Gezamenlijk Opleidingscentrum voor met doorlopende leerlijnen initieel post-initieel EZ/sector/regiobeleid leidend C&C, CIV etc. afgestemd op Kenniscentrum behoeften bedrijfsleven en ten dienste regio/sector Regionale & sectorale arbeidsmarkt- en innovatiedoelen als uitgangspunt voor werving en inrichting opleidingen GKC programma Leven Lang Leren (november 2012)

10 regioleren regio centraal eenvoudige tot complexe vragen verbinden vragen aan opleiding deelnemer opleidingsmes snijdt aan twee kanten aansluiting arbeidsmarkt vragen o.a. via kenniswerkplaatsen 10

11 vormen van regioleren Complexiteit opdracht: Eén opdrachtgever Meer opdrachtgevers, vergelijkbare belangen Meer opdrachtgevers, verschillende belangen Opdracht regionale kennisagenda Hoe spelen vmbo, mbo, hbo erop in? 11

12 regioleren Terra mbo Meppel: belangrijkste uitgangspunten Jonge mensen verbinden met regionale vraagstukken; dit leidt tot diploma s én werk in het toekomstig beroep. De studenten komen met een echte vraag uit de regio de school binnen en gaan dus niet met een opdracht van een docent de regio in. De docent-coach volgt de student i.p.v. andersom. De regio is onderdeel van het onderwijsteam; de teamleider stuurt een netwerkteam aan (docent/ deelnemer/regioverbinder/vragers/experts) i.p.v. een (traditioneel) hiërarchisch team. Systeemverandering nodig: Eerst het nieuwe organiseren 12

13 voorbeeld Voorbeeld eco-recreatie zie tafelfolder Leren in de regio 13

14 Kenniswerkplaatsen 5 O s werken aan vitale leef- en werkomgeving in een regio Leer/kennisinfrastructuur Meerjarig Eenvoudig tot complex opgaven Werkplaatsmethode (stappenplan) Rollen en taken 14

15 Regiokaart

16 16 Praktijkleren vmbo

17 Resultaten onderzoek vmbo Groen: vier scenario s praktijkleren (2012) hoog B D integraliteit binding (avo) vakken laag A C (binnen) authenticiteit (buiten) leeromgeving 17

18 Scenario s praktijkleren vmbo A: oefenen van beroepsorienterende vaardigheden. Toepassing in losse opdrachten of simulaties (binnenschools) veilig oefenen B: meewerken aan beroepsverwante opdrachten van school waarbij er afnemenrs zijn van de resultaten (binnenschools) samenwerken aan beroepsprojecten 18

19 Scenario s praktijkleren vmbo C: meedoen aan beroepshandelingen in een beroepspraktijk (buitenschools) meedoen in de praktijk D: meewerken aan werkprocessen met een opdracht om resultaat te leveren voor afnemers (buitenschools) de wijk/buurt als leerboek 19

20 Voorop in de Vergroening (AOC s en de VBG) 20

21 The future is Green (Thomas Friedman) (groene economie) Vergroening: omdat het moet Vergroening: omdat het niet anders kan (Maxime Verhagen) Dé maatschappelijke weg uit milieuproblemen Vergroening verbindt milieu & economie Vergroening omvat alle activiteiten die duurzaam ondernemen mogelijk maken 21

22 Topsectoren 9 topsectoren aangewezen, waaronder: Grijze topsectoren (verbonden met Groen): Groene topsectoren: Energie Design Water Life Sciences/Biotech Agro & Food Tuinbouw en uitgangsmaterialen Vergroenen is beleid ministerie ELI 22

23 Vergroening van groen onderwijs AOC Raad project: Voorop in de vergroening (gestart in december 2011-loopt tot 2014) 23 dubbele opdracht: aandacht in de opleidingen voor/leerlingen voorbereiden: 1. maatschappelijke vraagstukken op gebied van natuur & milieu 2. vergroening van bedrijven: alle aspecten van duurzaam economisch ondernemen

24 Project: Voorop in de vergroening Doelstellingen project: 1 Gedrevenheid voor vergroeningsopdracht (ideologie) 2 Vertaling naar opleidingsinhoud (primair proces) 3 Cultuur en bedrijfsvoering (mvo) 4 Groen professioneel handelen (personeel) 5 Herkenning en erkenning (imago) 6 Versterking marktpositie 7 Randvoorwaarden 24

25 Ons werkmodel Monitoring en certificering Bedrijfsvoering Onderwijs (primaire proces) Externe profilering Visie en strategie (Sempervivum) Strategische plannen AOC s/vbg 25

26 Vertaald naar projectactiviteiten (Strategie) Doelstelling: waar willen we staan in 2015? Verankering duurzaamheid in de strategische plannen van alle AOC s en de VBG Duurzaamheid is onderdeel van de managementcontracten van het MT van alle (locaties van de) AOC s en de VBG. AOC s werken vanaf 2013 planmatig en integraal aan hun vergroeningsproces. Op basis van structurele monitoring houden we elkaar scherp. Elk AOC werkt vanaf 2016 instellingsbreed met een certificeringsysteem. Van elk AOC zijn in 2015 minimaal 2 locaties gecertificeerd groen. Activiteiten Een actieve en structurele bestuurlijke discussie over de concrete vertaling van vergroening (2 x per jaar agenda Bestuur). Jaarlijks gesprek tussen CvB en de voorzitter/directeur AOC Raad. Onderzoek naar de mogelijkheden van bestaande monitoring/implementatieinstrumenten AISHE en ECO-schools voor vmbo en mbo. Besluitvorming over en start implementatie van een instrument (februari 2013). 26

27 Vertaald naar projectactiviteiten (Primaire proces) Doelstelling: waar willen we staan in 2015? Zichtbare vertaling van duurzaamheid op alle AOC s naar de opleidingsinhoud voor vmbo en mbo. Ontsluiting én doorontwikkeling van bestaand les materiaal voor alle AOC s en de VBG-scholen. Een ruime vertegenwoordiging van de docenten van alle AOC s en de VBGscholen hebben actief deelgenomen aan professionaliseringsactiviteiten. Deelnemende docenten zijn aantoonbaar meer extern georiënteerd en toegerust om duurzaamheid te vertalen naar de onderwijspraktijk. Activiteiten Tweejarige pilots in relatie tot de GKCdomeinprogramma s, kernactiviteiten en sferen (zie sheet 11). Ontwikkeling van (voorbeeld) leerarrangementen i.s.m. het OC i.r.t. de GKC-domeinprogramma s (sheet 11). Inzichtelijk maken welk materiaal waar beschikbaar is (z.m. via Groen Kennisnet). Organisatie van verschillende professionaliseringsactiviteiten gericht op de versterking van de dialoog docent - bedrijfsleven ; deskundigheidsbevordering docenten (bv. docentstages, netwerkcafé, masterclasses, studiedagen, kenniskringen i.s.m. GKC). 27

28 Vertaald naar projectactiviteiten (Externe profilering) Doelstelling: waar willen we staan in 2015? AOC s laten op instellingsniveau concreet zien dat groen onderwijs opleidt in groene banen AOC s profileren zich actief met hun groene gezicht ; regionaal én landelijk Activiteiten Verdere uitwerking van de Atlas (fase 3, vulling instellingsactiviteiten) Organisatie dag van de duurzaamheid 2013 en 2014 o.b.v. collectief concept (accent op docent- en leerlingniveau) Jaarlijkse voorjaarsconferentie (accent op managementniveau) Vergroeningsprijsvraag i.s.m. Aequor Regionale samenwerkingsprojecten i.h.k.v. de Jeugdfloriade in Almere, twee jaarlijks (i.r.t. de GKC programma s, sheet 11) 28

29 Vertaald naar projectactiviteiten (Bedrijfsvoering) Doelstelling: waar willen we staan in 2015? Activiteiten AOC s werken in 2016 gezamenlijk en individueel instellingsbreed aan het behalen van een duurzaamheidskeurmerk/certificering. Collectieve versterking van duurzaamheid in de harde bedrijfsvoering. Onderzoek naar de toepasbaarheid en haalbaarheid van een collectief keurmerk (AISHE of ECO-schools). Besluitvorming over de collectieve inzet (februari 2013). Ondersteuning van de implementatie van het proces op weg naar een keurmerk (o.a. kennisdeling). Onderzoek en besluitvorming over gezamenlijke duurzame inkoop, energie, etc. 29

30 Opdracht Overleg (in tweetallen) welke kansen zich voordoen voor nme binnen de innovatie(s) in groen onderwijs. Wat is verder nodig? Afspraken Presenteer het resultaat 30

31 Meer informatie Buitenschools leren: Regioleren, CIV, COE: Voorop in de vergroening: 31

32

33 Bedankt voor de aandacht CPS Onderwijsontwikkeling en advies Plotterweg BB Amersfoort Postbus BN Amersfoort T [033] F [033] E cps@cps.nl