dulair nummer 5 19 maart 2010 jaargang 25

Transcriptie

1 m dulair nummer 5 19 maart 2010 jaargang Student ranking onderzoek innovatie Sonia Barrani: Solo zou studietempo niet zo hoog zijn Keuzegids Bachelor Vier OUopleidingen op eerste plaats Prof. Markus Specht: Leven en leren met elkaar verbinden Prof. Rob Koper: OU moet er altijd voor iedereen zijn

2 c lofon Modulair verschijnt maandelijks, telt 32 pagina s en een oplage van exemplaren. Het blad wordt uitgegeven door de afdeling Voorlichting, Service en Informatie van de Nederland (ISSN ). Studenten en alumni krijgen het blad (gratis) bezorgd. Er is ook een digitale editie (inclusief archief): Redactie Hoofdredactie/eindredactie: Frans Bogaert Redactionele bijdragen Marijke te Hennepe, Zweitze W. Hofman, Fred Meeuwsen, Frans Bogaert, Leon Mussche (cartoon), Paul Troost, Ramona Ghijsen, Ton Reijnaerts, Astrid Bastings, Marko van Eekelen Overige bijdragen Walter Bazen, Nanda Boers, Bep Franke, Paul Franck, Henk Frederiks, Peter Nederlof, José Muijtjens, Lisette Meijrink, Marga Winnubst, Paula Röder, Paul van den Boorn, Jan van Knippenberg Grafische vormgeving Visuele communicatie en documentverwerking, Vivian Rompelberg Basisontwerp: Exit Communicatie, Wessem Ranking Vier van zes OU-bacheloropleidingen eerste in Keuzegids Start en support I can do anything if I try Innovatie Fotografie Peter Strelitski, Chris Peeters, Peter Honig Druk OBT, Den Haag Terrapress mat 80gr Advertenties Voor advertenties kunt u rechtstreeks contact opnemen met de hoofdredactie Redactieraad Modulair (en e-modulair) worden redactioneel bewaakt binnen de uitgangspunten zoals geformuleerd door de Redactieraad. Leden: voorzitter Koos Baas, ing. (Informatica); drs. Nanda Boers (Psychologie); Frans Bogaert MA (Voorlichting, service en informatie); drs. Dick Disselkoen (Cultuurwetenschappen); drs. John Dohmen (Rechtswetenschappen); Peter Honig (studiecentra); dr. Marga Winnubst (CELSTEC); Bernadette Kop (Ondernemingsraad/ Studentenraad); drs. Max van Luik (Managementwetenschappen); Henny Schut (Marketing en communicatie); drs. Bep Franke (Natuurwetenschappen). Redactieadres Secretariaat: Nicolle Delnoy ( ) of Romy Ewoldt ( ) Postadres: Valkenburgerweg 177 Postbus 2960, 6401 DL Heerlen t (hoofdredactie) f modulair.redactie@ou.nl Hoogleraar-directeur CELSTEC, prof. dr. Rob Koper: OU moet er voor iedere burger in elke levensfase zijn Maandelijks 4 Nieuws 5 column Stuutje 6 en dan nog de studie... 7 De Student 11 ranking 12 start en support 13 forum 14 onderzoek 16 activiteitenrooster 20 service 21 column zweitze 22 celstec 24 onderwijs 30 tentameninfo 10 studentenraad 18 start en support 31 AFGESTUDEERDEN 19 student centraal

3 inh ud De Student Studente psychologie Sonia Barrani Solo zou mijn studietempo niet zo hoog zijn Forum Imago kan beter 13 Onderzoek Leven en leren met elkaar verbinden 14 Onderwijs Het belang van software-analyse 26 3

4 nie ws in Almere Eind april start de met een studiecentrum in opbouw in de bibliotheek van Almere. In februari tekenden de Almeerse wethouder van onderwijs, drs. Martine Visser, en collegevoorzitter drs. Theo Bovens een intentieverklaring. De OU wil in de nieuwe bibliotheek starten met een informatie- en adviespunt voor (potentiële) studenten. Ook zullen op deze locatie academische activiteiten georganiseerd worden zoals workshops en een wetenschapscafé. Na een jaar zal geëvalueerd worden of een doorgroei naar een meer volwaardig studiecentrum met o.a. tentamenfaciliteit mogelijk is. Bovens: Met een vestiging in Almere is de eindelijk fysiek aanwezig in alle provincies van Nederland. Nu moeten Flevolanders nog voor alles naar onze studiecentra in bijvoorbeeld Amsterdam, Utrecht of Zwolle. Ook wethouder Visser is verheugd met de komst van de : Het is een reuzenstap op weg naar de verwezenlijking van mijn wens een volwaardige onderwijsleerlijn in Almere, van basis- tot en met universitair onderwijs! Bij het ter perse gaan was het officiële openingsprogramma, in de laatste week van april, nog niet bekend. Houd de nieuwsbrief van emodulair in de gaten. Theo Bovens en Martine Visser begroeten elkaar, voorafgaand aan de ondertekening van de intentieverklaring. Foto gemeente Almere/Rob van Schooten Cursussen Free Technology Academy beschikbaar Sinds januari zijn de eerste cursussen van de Free Technology Academy (FTA) gestart: Introduction to Free Software en GNU/ Linux Advanced Administration. Voor beide cursussen hebben zich zo n dertig studenten aangemeld uit Europa, Brazilië, Mexico en de Verenigde Staten. De cursussen zijn volledig online te volgen. Inmiddels is ook de inschrijving geopend voor nieuwe cursussen: Web applications development, Economic models, Software development. De FTA verzorgt onderwijs over Open Source en Open Standaarden; cursusmateriaal is voor ieder vrijelijk beschikbaar. Studenten krijgen ondersteuning bij de bestudering, maken opdrachten, voeren onderling discussie, en wonen online presentaties van toppers in het vakgebied bij. Succesvolle afronding leidt tot een certificaat dat kan worden ingebracht in (o.a.) de vrije ruimte van een wo-opleiding. De OU participeert samen met universiteiten uit Spanje en Noorwegen in de FTA. De FTA wordt ondersteund met bijdragen uit het Life Long Learning Programma van de EU. Voor september zijn de volgende cursussen voorzien: The concepts of Free Software and Open Standards, Legal aspects of the Information Society, Network Technologies. Meer informatie is te vinden op: OU en TU Delft eerste Nederlandse universiteiten op itunes U Als eerste Nederlandse universiteiten stellen de OU en TU Delft sinds kort gratis kennis beschikbaar via itunes U (Apple). Daarmee zetten de universiteiten de volgende stap in hun beleid dat is gericht op het bieden van open leermaterialen. De twee universiteiten scharen zich hiermee tussen internationaal gerenommeerde universiteiten als Stanford University, Harvard en Oxford University, UC Berkeley en MIT, die ook op itunes U publiceren. Bij de beschikbaar gestelde kennis gaat het om collegeopnames, leermiddelen en studiematerialen over diverse onderwerpen van alle studierichtingen. Deze audio- en videobestanden kan de ontvanger altijd en overal bekijken of beluisteren op Mac, PC, ipod en iphone. Het uiteindelijke doel voor de OU is om via itunes U ook opdrachten aan studenten door te geven. Volgens collegelid drs. ing. Cees Brouwer past dit initiatief in het beleid op het gebied van open educational resources (OER), het (ten dele) gratis ter beschikking stellen van onderwijsmateriaal. In deze OER-beweging vervullen wij al langer een voortrekkersrol, waardoor wij bijvoorbeeld in opdracht van het ministerie van OCW samen met Kennisnet Wikiwijs ontwikkelen. Kijk op: (Zie ook pagina 14; red.). 4

5 c lumn Klimaatwetenschap is geen maffia 53 hoogleraren, onder wie prof. dr. Paquita Perez Salgado, prof. dr. Carolien Kroeze en prof. dr. Lucas Reijnders, allen werkzaam bij de faculteit Natuurwetenschappen van de, hebben een verklaring opgesteld waarin zij het klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) verdedigen: Door enkele fouten in het IPCC-rapport wordt de klimaatwetenschap afgedaan als maffia. Dit is volstrekt misplaatst. De reden voor de verklaring is de commotie sinds de ontdekking van twee fouten in het laatste rapport uit 2007: een onjuist jaartal voor het verdwijnen van de Himalayagletsjers en een onjuist percentage voor de voorspelling land volledig beneden zeeniveau. Dat het IPCC niet onfeilbaar is, maakt haar hoofdconclusies nog niet onwaar of gekleurd, schrijven de hoogleraren. De verklaring is op 10 februari openbaar gemaakt in diverse media. De volledige tekst is beschikbaar als pdf op de website van het NRC Handelsblad. U kunt ook zelf reageren op het opinieblog van het NRC ( Masters Cultuurwetenschappen en Psychologie de beste De in februari verschenen Keuzegids Masters 2010 concludeert dat de masters Cultuurwetenschappen en Psychologie van de de beste Nederlandse universitaire masteropleidingen in deze studierichtingen zijn. Bovendien scoort de OU overall voor alle masters een tweede plaats in de ranking van Nederlandse universitaire masteropleidingen. Op hoofdpunten die de opleidingskwaliteit betreffen inhoud en samenhang van het programma krijgen de masteropleidingen een uitstekende waardering. Hiermee is de gehele opleiding Psychologie van de Open Universiteit bachelor én master de beste in deze studierichting. Uit de in december 2009 verschenen Keuzegids Universiteiten bleek namelijk ook al dat de bacheloropleiding Psychologie als beste uit de vergelijking naar voren komt (zie ook artikel op pagina 11 in deze Modulair; red.). Stress! Soms zit het op meerdere vlakken van het leven even niet mee. Ik ben hartstikke druk op mijn werk en de inschrijftermijn van mijn vakken is bijna verstreken. Studeren naast het werk blijkt niet mee te vallen (wat een inkopper...). Bovendien heb ik wat pech: ik probeer een naslagwerk dat ik nodig heb voor een tentamen, tweedehands te pakken te krijgen, maar na vijf pogingen heb ik het nog steeds niet binnen. Van het andere vak blijkt de tweede helft aanzienlijk zwaarder dan de eerste helft. Daarmee valt mijn planning in duigen. Zowel van mijn werk als van de studie lig ik behoorlijk wakker. Overdag gaat het wel maar s nachts schrik ik wakker met een knoop in mijn maag die niet meer weg wil. Ik draai en draai en probeer oplossingen te bedenken voor alle problemen. Lijkt het allemaal s nachts veel erger of dringt dan pas de realiteit door van alles wat ik nog moet doen en dreig te vergeten? In ieder geval is het niet bevorderlijk voor mijn concentratie overdag, wat natuurlijk weer niet bijdraagt aan het vlot verlopen van de studie. Help, ik dreig vast te lopen. Maar er is hoop! Van collega-studenten hoor ik dat de vele nuttige workshops organiseert: mindfullness, timemanagement, presenteren. You name it, the OU got it. Mijn medestudenten hebben er een aantal bijgewoond en zijn er erg over te spreken. Ze vertellen mij dat er binnenkort workshops Stressmanagement zijn en raden mij aan me snel op te geven omdat het anders vol is, zoveel belangstelling is er voor. Een workshop Stressmanagement: dat zou als geroepen komen. Ik klik de Studiecoach aan en inderdaad, er zijn workshops. Helaas, allemaal ongeveer twee uur reizen van mijn woonplaats af. Aan de ene kant heel goed dat er nu ook eens interessante lezingen et cetera zijn voor studenten die niet in de Randstad wonen. Maar de locaties waar deze workshops op dit moment georganiseerd worden, zijn voor mij een brug te ver; daar krijg ik nog meer stress van. Dan lig ik bij voorbaat wakker en pieker of ik na afloop van de workshop nog wel kans zie om thuis te komen. Maar als de workshops inderdaad zo succesvol zijn, dan zal het vast niet lang duren of mijn workshop wordt ook in mijn omgeving gehouden. Ik kan niet wachten tot het zover is. Stuutje van Vulpen Studenten e modulair Actueel nieuws Voor (meer) actueel nieuws over de kunt u zich abonneren op de OU-nieuwsbrief: > Actueel > Nieuws > Nieuwsbrief Voor studenten is er een aparte nieuwsbrief van e-modulair: > Abonnement nieuwsbrief (linkermenu) 5

6 en dan (nog) de st die Robert Vialle Studeren bij de Nederland kan vanuit verschillende motieven. Interesse, vergroten van de deskundigheid of gaan voor die felbegeerde academische titel. Al of niet om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Zo n solistische studie vereist echter ook de kunst van het inpassen in een leven dat zich in velerlei opzicht kenmerkt door drukte. En dan nog de studie. Hoe inventief zijn onze studenten? De redactie vroeg dat aan Robert Vialle (42), student Rechtswetenschappen. Tekst: Ramona Ghijsen Robert Vialle: Voor mijn vele interesses neem ik de nodige tijd. Belangrijkste bezigheden overdag? Ik ben werkzaam in ons familiebedrijf. Van oorsprong een groothandel in ertsen en mineralen, die zich de afgelopen 50 jaar heeft gedifferentieerd. We houden ons voornamelijk bezig met het ontwikkelen en vermarkten van hoogwaardige producten voor de industrie. Zo hebben we een biologisch afbreekbaar en milieuvriendelijk polymeer ontwikkeld dat o.a. in schuimvorm oliën en vetten, maar ook metaal en aromatische koolwaterstoffen absorbeert. Studeer bij de sinds Ik in 2004 ben begonnen met drie cursussen van managementwetenschappen. Tijdens deze studie bleek het winnende lot de Basiscursus recht te zijn. Hierdoor heb ik in 2007 besloten met de bacheloropleiding Nederlands recht verder te gaan. Wo-studie of een enkele cursus? Uit persoonlijke interesse, betere perspectieven op de arbeidsmarkt maar zeker vanuit bedrijfsmatig oogpunt kies ik voor een wo-studie. Ons bedrijf komt in aanraking met verschillende kanten van het recht, neem bijvoorbeeld import- en exportregels. Nog te gaan? Ongeveer de postpropedeuse en daarna dan de master. Ik houd me overigens niet helemaal aan de volgorde van de studiegids. Het zit als een maatpak. Andere bezigheden waarvoor de studie moet wijken? De meeste tijd besteed ik aan mijn werk. Maar voor mijn huis, sociale verplichtingen en de vele interesses neem ik ook de nodige tijd. Zo bezoek ik regelmatig een indoor skibaan, want ik ski al sinds mijn jeugd. Ook ben ik al meer dan 20 jaar houder van een vliegbrevet, hiervoor moet je regelmatig een proeve van bekwaamheid afleggen en de nodige vlieguren maken. Enkele jaren geleden ben ik ook nog begonnen met de golfsport. Blijft wekelijks (gemiddeld) over voor de studie? Ik plan twee uur per dag thuis voor mijn studie. Als dit door werk 6 of andere omstandigheden niet lukt, schuif ik de verloren tijd door naar het weekend. Studieproblemen? Ik moest bij de start van de studie alleen even wegwijs worden gemaakt in het studiesysteem van de zoals: het verlengen van mijn inschrijfrechten en of ik twee tentamens op een dag kan afleggen. Hierbij werd ik goed geholpen door de vriendelijke en deskundige dames van Service en informatie, maar ook door mijn studiecentrum Eindhoven. Leukste opmerking van de achterban over mijn studie? De leukste opmerking heeft mijn moeder gemaakt: Het zit als een maatpak. Zij bedoelt daarmee dat de studie rechtswetenschappen goed bij mijn persoon en interesses past. Lees altijd in Modulair? Meestal alles, maar in ieder geval het faculteitsnieuws. Bij afstandsonderwijs zijn de contactmomenten met medestudenten en universiteit een stuk minder als bij regulier onderwijs. Modulair compenseert dit gemis en draagt bij aan de verbondenheid. Binding met de? Vanaf het begin heb ik hier een goed gevoel over. De sfeer is ongedwongen, persoonlijk en toch professioneel. Een universiteit waar volwassen mensen op een plezierige wijze hun (levens)ervaring kunnen koppelen aan academische kennis. Wat de vooral (niet) moet doen? Ik vind het concept goed en zie de steeds zoeken en werken aan mogelijke verbeteringen. Neem bijvoorbeeld Studi of het optimaliseren van Studienet (Blackboard) en natuurlijk de opleidingen. Ultieme tip(s) voor medestudenten? Het is moeilijk om hier een algemeen passend antwoord op te geven. Ik verwacht dat iedere student zijn eigen problemen heeft. Ik gebruik reeds behaalde cursussen als naslagwerk voor nieuwe cursussen en om inzicht en overzicht te krijgen in de algehele studie.

7 de st dent Het is allemaal wel erg alleen, concludeerde Sonia Barrani na twee modules psychologie. Met het tentamen Statistiek in het verschiet trok ze de stoute schoenen aan door alle psychologiestudenten in Leuven op te roepen hun isolement te doorbreken. De club Psychologen in spé is een schot in de roos en voldoet aan een grote behoefte. De Studentenraad honoreerde haar initiatief terecht met een studeerbon. Iemand Solo zou mijn studietempo niet zo hoog zijn die met de groep heeft gestudeerd, haalt een module altijd. 7

8 de st dent Tekst: Paul Troost Beeld: Peter Strelitski Met afstandsonderwijs had Sonia Barrani (23) al ervaring, want ze haalde haar middelbare school via een staatsexamen. Maar het vooruitzicht om aan de weer jarenlang alleen achter de boeken te zitten, trok haar allerminst. Psychologie beviel me vanaf het begin heel goed en na vier maanden had ik al twee modules, maar vooral als ik een dip had, miste ik de steun van medestudenten. Het studiecentrum in Leuven kent pas sinds kort begeleidingsbijeenkomsten voor Statistiek, maar twee jaar geleden waren studenten er helemaal op zichzelf aangewezen. Om vanuit Leuven naar een bijeenkomst in Utrecht of Eindhoven te gaan, vond Sonia te tijdrovend. De bijeenkomsten beginnen meestal al vroeg in de avond en met een fulltime baan is dat niet te doen. Hechte vriendenclub In navolging van enkele Nederlandse studenten (zie Modulair 2 van oktober 2008 in archief e-modulair; red.) nam Sonia het initiatief om ook in Leuven de studievereniging Psychologen in spé op te richten. Ze vroeg het studiecentrum alle Leuvense psychologiestudenten per te vragen om onder het genot van een drankje te komen overleggen wat ze voor elkaar konden betekenen. Haar uitnodiging was niet aan dovemansoren gericht. Zo begonnen ze anderhalf jaar geleden met tien studenten die samen met Statistiek aan de slag gingen. Nu werken zo n vijftig studenten in wisselende groepen die zich samen 8

9 intensief voorbereiden op bijvoorbeeld Kwantitatieve data-analyse, Cultuurpsychologie of Observatie en interview. Psychologen in spé werd in korte tijd meer dan een studiegroep: We zijn een hechte vriendenclub geworden. Honderd procent slaaggarantie Zeker zo belangrijk is dat Psychologen in spé aan zijn primaire doel voldoet. Pas vertelde een student me dat hij zonder onze steun allang afgehaakt zou zijn. En van ons statistiekgroepje wilden maar twee deelnemers tentamen doen, maar door het enthousiasme deden alle tien tentamen en haalden het ook. Sonia is er trots op dat de deelnemers bijna altijd voor hun modules slagen. Zakt iemand, dan laten we hem of haar niet vallen, maar trekken hem erdoorheen. We hebben een honderd procent slaaggarantie. Sonia vindt zichzelf een treffend voorbeeld van het succes van Psychologen in spé. Niet dat ze zonder de groep gestopt zou zijn, daarvoor vindt ze als leerlingbegeleidster op een middelbare school psychologie veel te interessant. Maar haar stevige studietempo van veertien modules in twee jaar dankt ze mede aan de steun van de anderen. Begrijp ik iets niet, dan ga ik niet weken verliezen, maar bel of mail onmiddellijk met iemand, want ook buiten de bijeenkomsten hebben we contact. Nu werken zo n vijftig studenten in wisselende groepen samen. Iedereen op hetzelfde niveau Statistiek was de eerste module die Sonia met de medestudenten van Psychologen in spé bestudeerde. Gedurende drie maanden kwamen ze om de twee weken bij elkaar in het studiecentrum waar de groep een goed geoutilleerd lokaal mag gebruiken. De statistiekopgaven werden via een beamer op een groot scherm gezet, zodat gezamenlijk werken mogelijk was. We hebben de gewoonte dat iedere student een deel van de theorie uitlegt. Daarna maakte ieder voor zich de opgaven en vergeleken we de uitkomsten. Verschilden die, dan gingen we in discussie tot we het eens waren. Kon iemand niet meekomen, dan gingen we terug naar het punt waar die persoon afhaakte. Want iedereen moet op hetzelfde niveau zitten. Op vergelijkbare manier werken de studenten aan andere modules. Elke maand organiseer ik ergens in het centrum van Leuven een gezellige drink en dan inventariseer ik waar behoefte aan is. Trouwens, zo n gezellige drink is heel belangrijk, want je leert je medestudenten kennen, zodat je weet met wie je te maken hebt als je voor een module met iemand moet samenwerken. Bij minimaal twee studenten start Sonia een groep, maar meestal bestaat een groep uit tien tot vijftien personen, en zoekt ze naar deskundigheid die studenten soms al hebben. Bij Cultuurpsychologie hadden we iemand met een sociaal-maatschappelijke achtergrond, die neemt dan het voortouw. Meestal bereidt een student die daar tijd voor heeft, de bijeenkomst voor. We praten vooral over problemen die we met de stof hebben. En vergeet niet: we maken proeftentamens, dat is heel belangrijk. In anderhalf jaar tijd is Sonia Barrani de spin in het Leuvense psychologenweb geworden. Ze roept studenten bij elkaar, organiseert gezellige drinks en etentjes, schrijft nieuwsbrieven, stuurt s, plant data, zorgt dat de bijeenkomsten goed verlopen en steunt studenten die in een studiedip zitten. Zelf relativeert ze haar inzet. Ach, zoveel tijd kost het niet. Vergeet niet dat de medewerkers van het studiecentrum me veel werk uit handen nemen. Zij versturen bijvoorbeeld de nieuwsbrieven en zorgen dat het lokaal in orde is. Gelukkig is er nu een andere student die me helpt. Dat is goed voor de continuïteit van Psychologen in spé. Bescheiden Haar medestudenten relativeren haar enthousiasme zeker niet. Vorig jaar hebben ze haar voorgedragen voor de studeerbon. De Studentenraad reikte toen een prijs van 1000 euro uit aan vijf studenten die met uitzonderlijke studieomstandigheden geconfronteerd zijn of studiedrempels hebben overwonnen. Bij aankoop van modules kan de studeerbon verzilverd worden. Bescheiden als ze is Die prijs krijg ik toch niet weigerde Sonia eerst zich te laten kandideren, maar twee weken voor de deadline stemde ze uiteindelijk in. De uitreiking was op de Dag van het onderwijs op 10 december vorig jaar. Ik was best verrast toen mijn naam werd afgeroepen, maar met die prijs ben ik heel blij. Het resterend gedeelte van de Dag van het onderwijs besteedde ze aan workshops, zoals over het project De student meer centraal. Het spreekt vanzelf dat Sonia daar met docenten in discussie ging over de kloof tussen universiteit en student in het afstandsonderwijs. Ze heeft er intussen de nodige ervaring mee om die te overbruggen, door studenten op betrekkelijk eenvoudige manier met elkaar in contact te brengen. Ze heeft er zelf baat bij. Want al lijkt Sonia met een gemiddelde van zeven modules per jaar een student om jaloers op te zijn, het zit haar ook niet altijd mee. Maar ze laat zich niet ontmoedigen en blijft ernaar streven om elke maand een module te halen. Ambitieus, maar ze staat er dankzij Psychologen in spé niet alleen voor. Naam: Sonia Barrani Leeftijd: 23 jaar Woonplaats: Leuven Vooropleiding: Middelbaar Economie Wiskunde Beroep: Opvoedster Begonnen: 2008, bacheloropleiding Psychologie Afgerond: 15 modules Bezig met: Klinische psychologie 2, Klinische gespreksvoering, Literatuurstudie Studiecentrum: Leuven 9

10 pinie Per 1 januari jongstleden is de Studentenraad met een nieuwe zittingsperiode begonnen. De (deels) nieuwe leden hebben zich in Modulair 3 (18 december 2009) al voorgesteld. Bij de wisseling van de wacht hoort ook het zittingsverslag over de periode september 2008 tot en met december Jan van Knippenberg licht enkele punten eruit. Waardevolle gesprekspartner Het gedurende de voorgaande zittingsperiode ingezette beleid om te streven naar een vruchtbare relatie met het College van bestuur (CvB) werd voortgezet. Mede hierdoor werd de Studentenraad (SR) door het CvB en anderen binnen de gezien als een waarde volle gesprekspartner en bron van informatie. Belangenbehartiging s t u d e n t e n Jan van Knippenberg Externe contacten raad Bibliotheekvoorzieningen Al tijdens de eerste vergadering werd besloten hiervan een speerpuntproject te maken totdat deze voorzieningen naar de mening van de SR naar behoren zouden functioneren. Aan het eind van de zittingsperiode werd een pilot ge start om een aantal OU-studenten via de bibliotheek van de Universiteit Maastricht toegang te geven tot een scala aan online bronnen. Inmiddels is deze voorziening volledig operationeel. Het programma De student meer centraal De SR heeft zich uitgebreid laten inlichten over de doelstellingen en actiepunten van het programma, dat reeds in de vorige zittingsperiode werd gestart. Het meest in het oog springende resultaat van het deelproject Quick wins was de invoering van de studentenkaart en het verkrijgen van een OU- adres voor iedere student. Reacties op ingestuurd werk Naar aanleiding van klachten van studenten over zowel de reactietermijn als de kwaliteit van de reacties werd er door de SR in Modulair een oproep geplaatst. Hierin werd aan studenten gevraagd hun ervaringen hierover naar de SR te sturen. De resultaten werden in februari 2009 met de Raad van decanen besproken. Voor de faculteit Natuurwetenschappen was dit aanleiding om een pilotproject te starten om dit aspect te verbeteren. Enkele andere faculteiten hebben dit goede voorbeeld gevolgd. Klachtenreglementen en procedures Op verschillende momenten zijn de reglementen en de procedures aan de orde geweest. Gaandeweg is bij de SR de indruk ontstaan dat de bestaande regelingen weliswaar werken, maar dat studenten die regelingen niet kennen of er geen gebruik van (durven te) maken. Daarom werd afgesproken dit onderwerp op de agenda voor de volgende zittings periode te zetten. EADTU en ICDE In juni 2009 vond in Maastricth de door de Open Universiteit georganiseerde ICDE-conferentie plaats. ICDE staat voor InternationaI Councel for open and Distance Education. Tijdens deze conferentie werd op initiatief van de SR de EADTU Student Council opgericht met Rikki Dijksman als eerste voorzitter. EADTU staat voor European Association of Distance Teaching Universities. Overleg College van bestuur Gedurende gehele zittingsperiode vond regelmatig overleg plaats met het CvB. In een aantal gevallen was hierbij het hele CvB en de (vrijwel) voltallige Studentenraad aanwezig. Over specifieke onderwerpen werd echter ook overlegd door één of enkele leden van het CvB en het Dage lijks Bestuur van de SR. Raad van Decanen Er vond drie keer overleg plaats met dit nog betrekkelijke nieuwe gremium. Terugkerende thema s waren: reacties op ingestuurd werk, de vorderingen bij de invoering van virtuele begeleiding en bij de online toetsing. Het volledige zittingsverslag is te lezen op de webpagina van de Studentenraad ( ou.nl > Studentenraad). 10

11 Tekst: Frans Bogaert Vier bacheloropleidingen eerste plaats Vier eerste plaatsen voor de bacheloropleidingen van de in de onlangs verschenen Keuzegids Hoger Onderwijs. De scores zijn gebaseerd op expertoordelen én op de waardering door studenten. Wat niet minder belangrijk is: de lijkt zich een vaste en goede plek te hebben verworven in de keuzegids. Eind vorig jaar en begin dit jaar zijn de Keuzegidsen Hoger Onderwijs verschenen, respectievelijk over de universitaire bachelor- en masteropleidingen. In dit artikel beperken we ons tot de gids voor de bacheloropleidingen om in een volgende Modulair de masteropleidingen te bespreken. Ofschoon de keuzegidsen primair zijn bedoeld voor aankomende studenten waar wil ik wat studeren en hoe verhoudt zich de kwaliteit van de opleidingen tussen universiteiten onderling? kunnen de gidsen voor universiteiten, zeker als zij (extra) goed scoren, aardig van pas komen in hun pr-beleid. In dat opzicht mag de OU zich bepaald gelukkig prijzen. Letterlijk staat in de keuzegids: Naast Wageningen blijkt een andere kleine instelling weer goed voor een topscore. Dat is de in Heerlen. Vier van haar zes bacheloropleidingen scoren, elk in het rijtje van aanverwante opleidingen van andere universiteiten, een eerste plaats: Psychologie, Rechtsgeleerdheid, Informatica en Bedrijfskunde. Ook Algemene cultuurwetenschappen en Milieunatuurwetenschappen doen het goed. Hoe komen deze scores nu tot stand en hoe vergelijkbaar zijn onze opleidingen met die van traditionele universiteiten? Hierna behandelen wij achtereenvolgens: de beoordelende instantie; de gebruikte bronnen; iets over de methodiek; de categorieën die voor beoordeling in aanmerking komen; de vergelijkbaarheid. Onafhankelijk Het uitgeven van keuzegidsen past in het pleidooi, vooral van de kant van de overheid, om prestaties van gesubsidieerde instellingen onderwijs, gezondheidszorg transparant te maken voor de (belastingbetalende) burger. De keuzegidsen worden uitgebracht door een onafhankelijke redactie van het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) in Leiden. Dat persbureau verzorgt in haar dagelijkse werk landelijk nieuws uit het hoger-onderwijsveld. De bewerking en analyse van de onderzoeksgegevens wordt echter gedaan door het Centrum Hoger Onderwijs Informatie (CHOI) dat als eigenstandig onderdeel werkzaam is binnen het HOP. Begonnen met het uitgeven van keuzegidsen al in 1991 toen nog met steun van de overheid mag het HOP (respectievelijk CHOI) worden gezien als een van de duurzame leveranciers van informatie. Bronnen Voor de keuzegidsen zijn twee soorten bronnen gebruikt: oordelen van experts en oordelen van studenten. Vooral aan eerstgenoemde bronnen expertoordelen wordt grote (wetenschappelijke) waarde toegekend, waar deze op hun beurt zijn onderworpen aan strenge richtlijnen en protocollen. Hierbij moet (o.a.) gedacht worden aan accreditatierapporten (NVAO) en onderwijsstatistieken (VSNU). De studentenoordelen worden ontleend aan de resultaten van de Nationale Studenten Enquête (NSE). Laatstgenoemde enquête vindt plaats onder verantwoordelijkheid van Studiekeuze123. Het onderzoek daartoe gebeurt door ResearchNed en TNS NIPO. Daarmee zijn er dus verschillende spelers actief op het terrein van onderzoek en het verwerken en presenteren van gegevens. Door het kiezen van eigen accenten en wegingen kunnen deze spelers tot uiteenlopende presentaties komen, hoewel ze zich op dezelfde onderzoeksgegevens baseren. Het zijn onder meer de noten bij onderzoeksrapporten of in tabellen die de forse inspanningen van de bewerking verraden. Categorieën In de scoringstabellen van de keuzegidsen worden drie categorieën onderscheiden: feiten, prestaties en oordelen. Bij feiten worden zaken genoemd als: kosten (inschrijfgeld), instroom, en prestatieeis (de te behalen studiepunten in het eerste jaar). Het eindoordeel (score) is gebaseerd op een vergelijking van de twee categorieën prestaties en oordelen. Onder prestaties vallen: contacturen, groepsgrootte, survival na het eerste studiejaar en % tijdig diploma. Onder oordelen vallen: programma, docenten/lessen, baanvoorbereiding, organisatie, faciliteiten en expertoordeel. Daarmee komen we bij het punt van de vergelijkbaarheid die hier niet helemaal opgaat. Zo stelt de keuzegids dat de aankomende student de oordelen in zijn onderlinge samenhang moet zien. Onderdelen als (massale) instroom, groepsgrootte en baanvoorbereiding (verzadigde arbeidsmarkt) kunnen per saldo tot een negatief eindoordeel leiden. Genoemde prestatiecriteria zijn voor de echter niet allemaal even relevant. Blijkbaar worden deze lege plekken in de tabel de OU niet aangerekend, gezien de alleszins hoge rankings. Terecht trouwens omdat het juist de vrijheidsgraden zijn die deze universiteit zo bijzonder maken. Consequent geredeneerd zouden de onderdelen contacturen, groepsgrootte et cetera in de tabellen zelfs niet gekwalificeerd moeten worden als niet bekend maar als niet van toepassing. Masteropleidingen Over de Keuzegids Masters kunnen we al melden dat onze masters Cultuurwetenschappen en Psychologie de beste Nederlandse universitaire masteropleidingen zijn. Bovendien scoort de OU overall voor alle masters een tweede plaats in de ranking van Nederlandse universitaire masteropleidingen. Zowel hoge waarderingen dus voor de bachelor- als de masteropleidingen, en dat niet voor de eerste keer. Sinds haar eerste deelname (2005) aan de NSE staat de altijd in de top drie van beste universiteiten. En in eerdere jaargangen keuzegidsen komt de universiteit eveneens voor in de bovenste regionen. En dat tegen de achtergrond van het debat over de (veronderstelde) geringe bekendheid van de bij werkgevers (zie pagina 13 in deze Modulair; red.). Met zulke resultaten moet de OU toch kunnen aankloppen bij werkend en werkgevend Nederland. Meer informatie Wilt u meer in detail informatie over de hier besproken rankings dan wel beoordelende instanties, kijk dan op:

12 Tekst: Astrid Bastings / Frans Bogaert I can do anything, if I try De bedenkers achter de succesvolle Studiecoach en de drukbezochte parallelle workshops zitten niet stil. Daarbinnen past een nieuwe lezingenreeks van (bekende) sprekers met een inspirerend verhaal. De aftrap wordt gedaan door Amy Roloff, die vanwege functionele beperkingen heel wat obstakels heeft moeten overwinnen. Inmiddels is de Amerikaanse in haar land een bekende tv-persoonlijkheid. Tijdens de opening van het nieuwe studiecentrum Almere zal zij een lezing voor studenten verzorgen. De huidige reeks workshops in de studiecentra mag op grote belangstelling rekenen. Dat geldt al niet minder voor de (digitale) Studiecoach, alwaar diverse trainingen op video zijn vastgelegd. Diezelfde Studiecoach is inmiddels twee keer genomineerd voor internationale prestigieuze awards (zie pagina 17 in deze Modulair; red.). Voor het hoofd Voorlichting, drs. Marion Stevens MBA, betekent dat allerminst achterover leunen. Lezingen door inspirerende sprekers is een nieuw initiatief dat moet passen binnen de elkaar aanvullende workshops en Studiecoach. Zo ging Marion in Amerika zelf op zoek naar Amy Roloff, die ze kende van de populaire tv-reeks Litle People, Big World. Aan het hoofd van die familie staat de wilskrachtige Amy die haar bijzondere levensverhaal uitdraagt via lezingen en tvoptredens. Het klikte meteen bij hun ontmoeting, waarna het verzoek niet kon uitblijven: of Amy niet naar Nederland wilde komen voor een lezing over het in de praktijk brengen van haar levensmotto I can do anything, if I try. Eind april verzorgt Roloff diverse lezingen in Nederland, waarvan één in het nieuwe studiecentrum in Almere (zie pagina 4 in deze editie; red.). Modulair nam een interview bij haar af. Hoe verliep de kennismaking met Marion? Marion was op vakantie in Oregon en kende ons van de televisie. We zouden een half uurtje met elkaar praten, maar het werd al gauw zo n twee uur. Ik vertelde enthousiast over de vele interessante mensen die ik ontmoet, die door mij geïnspireerd raken en die mij op hun beurt weer inspireren. Toen kwam Marion spontaan met de uitnodiging. Omdat ik ook graag reis, heb ik ja gezegd. Bestaat afstandsonderwijs ook in Amerika? Jazeker, wij kennen het ook, om je te verbeteren of van baan te wisselen. Er is veel online onderwijs, bijvoorbeeld van de University of Phoenix. Anders dan bij jullie echter wordt dit onderwijs niet gefinancierd door de overheid. When it comes to education, there are no ands, ifs or buts. Wat heb je zelf gestudeerd? Ik ben afgestudeerd aan de University of Michigan, als Bachelor of Science in Business Administration. Ik wilde eigenlijk een eigen restaurant openen of hotelmanager worden. Destijds was het al bijzonder dát je ging studeren, en niet zoals tegenwoordig dat je moet studeren om een fatsoenlijke baan te krijgen. Tegen mijn kinderen zeg ik altijd: when it comes to education, there are no ands, ifs or buts. Hoe voelt het om als bekend gezin zo wereldwijd bekeken te worden? In het begin hadden we zeker gemengde gevoelens over de tv-serie. Ons leven is 180 graden gedraaid. Als je een functionele beperking hebt, dan heeft iedereen zijn eigen persoonlijke ervaringen. Voor sommigen van ons was het best wennen. Je hebt toch al de neiging om op je hoede te zijn, jezelf te beschermen tegen afwijzingen in het sociale verkeer of bijvoorbeeld bij een sollicitatie. Door de tv-serie is dwarfism wel meer bekend geworden bij het grote publiek. Maar ook voor mijzelf is het een bevrijding, ik kan meer mezelf zijn. De serie heeft laten zien dat we weliswaar anders zijn, maar het publiek ziet nu ook de vele overeenkomsten zoals het gezinsleven, de spanningen. Amy Roloff: Maak kenbaar dat het halen van jouw doel heel belangrijk is voor jou. Je hebt je hele leven te maken gehad met obstakels, zowel fysiek als mentaal, hoe blijf je positief? Elke dag positief blijven, gaat niet vanzelf. Toch heeft volgens mij iedereen zijn eigen challenges. Mijn uitdaging is bovendien ook nog eens fysiek zichtbaar. Je ziet dat mensen zich daar ongemakkelijk bij voelen. Zelf wilde ik als kind altijd meedoen aan dingen waarvoor ik eigenlijk fysiek te beperkt was, bijvoorbeeld cheerleader. Ik heb leren inzien dat dat niet realistisch was. Ik heb ontdekt dat het belangrijk is hoe ik me zelf zie, als een aardig iemand die best een heleboel kan. In het algemeen geldt dat veel mensen proberen om 12

13 pinie iemand anders te zijn. Ze beseffen niet hoe waardevol zij zelf zijn. Het belangrijkste is dat je jezelf kent, goed vindt en in jezelf gelooft. forum So really believe, know and like yourself because that is the only way you can be the best you can be. Hoe belangrijk is het werken in een groep? Iedereen heeft steun en support nodig, dus ook studenten. Het voordeel van een studiegroep is dat iedereen inhoudelijk met hetzelfde bezig is. Ook ervaart iedereen identieke problemen die om een generieke oplossing vragen. Een bijkomend voordeel van een studiegroep is dat je elkaar kunt aanspreken op bepaalde verantwoordelijkheden. Overigens zal ook een universiteit dat moeten faciliteren. Studieadviseurs en mentoren hebben daar een belangrijke rol in. Wat zou je OU-studenten kunnen meegeven? Het is moediger om te falen dan dat je het niet eens geprobeerd hebt. Nóg belangrijker is het dat je gefocust blijft, dat wil zeggen dat je je steeds afvraagt waarom je ergens aan begonnen bent, in dit geval een studie. Wat is je doel op termijn? Welke zaken houden je tegen in het bereiken van dit doel en hoe kun je die obstakels wegnemen? Zoek uit wat je echt wilt, focus hierop en zoek dan steun. Volwassen studenten hebben daarbij ook te maken met een gezin of partner. Bespreek daarom je plannen, ambities en de consequenties daarvan met hen. Dat je daardoor minder tijd zult hebben voor hen, dat hun steun daarbij onontbeerlijk is. Studenten in de rol van vader, maar vooral moeder, moeten daarbij aandacht vragen voor een betere taakverdeling. Kortom, maak kenbaar dat het halen van dat doel heel belangrijk voor jou persoonlijk is. Amy Roloff (47) is een bekende tv-persoonlijkheid in Amerika. In haar tv-optredens Oprah, Today en Good Morning America staat het overwinnen van obstakels centraal: My goal is to encourage people with the why not instead of the I can t, especially those that have a disability and are facing their own challenges. Amy, haar man en één van haar vier kinderen lijden aan dwerggroei. De veel bekeken reality tv-serie Little People, Big World volgt de familie Roloff dagelijks op de boerderij in Portland die zij gezamenlijk runnen. Amy Roloff is voorts actief in diverse organisaties voor belangenbehartiging. Imago kan beter volgens studenten Tekst: Frans Bogaert Studenten zijn zeer trots op hun en hun eigen studieprestaties, maar aan het imago bijvoorbeeld de bekendheid bij werkgevers valt best iets te verbeteren. Dat zou de voorzichtige uitkomst kunnen worden genoemd van het online debat waartoe Modulair (4) studenten opriep. Primaire aanleiding voor het debat vormde het verschil in perceptie tussen enkele docenten (OU-alumni) over het imago, geuit in een interview in Modulair 3. Na boze reacties van studenten én door de redactie reeds eerder gesignaleerde reacties van prominenten uit het sociaal-maatschappelijk veld over het imago, volgde in Modulair 4 een samenvatting van de standpunten tot op dat moment. In diezelfde editie werden ook andere studenten opgeroepen deel te nemen aan het debat, nu online via e-modulair. Daarmee meende de redactie tevens een vaker door studenten in lezersonderzoeken geuite wens meer kritisch debat te honoreren. Trots, máár Op het online debat in e-modulair waren bij het ter perse gaan van deze Modulair een kleine 60 reacties ontvangen. Wat eigenlijk niet ter discussie staat, is dat studenten trots zijn op hun universiteit. Dat blijkt ook overtuigend uit de onlangs verschenen Keuzegidsen Hoger Onderwijs (zie ook artikel op pagina 11; red.). Toch keren kanttekeningen bij het imago van de bijvoorbeeld de bekendheid bij werkgevers regelmatig terug. Voorzichtig met conclusies Het online debat blijkt een effectieve vorm voor gedachtewisseling tussen instelling en (drukbezette) studenten, dan wel tussen studenten onderling. Geheel naar het protocol van Internet heeft ook uw hoofdredacteur diverse keren gereageerd, niet zozeer stelling nemend maar veeleer observerend. Wel heeft hij moeten erkennen dat hij zich ten aanzien van de (oudste) typering van het onderwijs als tweedekans te zeer heeft laten vangen door een enkele uitspraak in het interview in Modulair 3; de typering wordt naar buiten toe nog amper gebruikt enkel in beleidsnota s. Voorts mag niet uit het oog verloren worden dat het debat kwantitatief klein moet worden genoemd. Voorzichtigheid met het trekken van harde conclusies blijft dus geboden. Inmiddels heeft het College van bestuur het onderwerp wel geagendeerd voor medio maart. Wordt aldus vervolgd... 13

14 onderz ek Hoe kunnen we het mobieltje inzetten bij het leren? Daar gaat het om bij het onderzoek van prof. dr. Marcus Specht. Werd het mobieltje eerst als storende factor gezien in het klaslokaal, nu is het een sleutel tot een nieuwe, persoonlijke leerwereld. Smartphone: groepsnaam voor geavanceerd mobieltje met allerlei (Internet)toepassingen iphone: mobieltje van merk Apple itunes: digitale mediaspeler voor muziek- en videobestanden ipod: mobiele muziek- en mediaspeler Podcasting: het binnenhalen/beluisteren van geluidsbestanden van Internet Vodcasting: het aanbieden van video on demand (vod) Tekst: Fred Meeuwsen Beeld: Chris Peeters Regelmatig neemt Specht, die als Duitser vloeiend Nederlands spreekt, zijn iphone ter hand om iets duidelijk te maken. Zie je dat gebouw daar aan de overkant. Over een paar jaar zal het zo zijn dat als ik mijn iphone voor dat gebouw houd, als ik het scan als het ware, allerlei informatie over dat gebouw en het onderzoek dat er plaatsvindt op mijn iphone zal verschijnen. Mooi toch. Of als ik mijn mobiel bij een deze stoel houd er het buitenlandse woord voor krijg, handig als je een taal aan het leren bent. Top tien De wereld van Specht, hoogleraar Advanced Learning Technologies bij CELSTEC, is er een met begrippen als apps, sensors, tools, en displays. Specht houdt zich bezig met mobieltjes en vooral met de vraag hoe mobieltjes ingezet kunnen worden voor het leren. Meer dan de helft van de wereldbevolking heeft een mobiele telefoon, doceert Specht. In Nederland geldt dat voor bijna iedereen boven de vijftien jaar. Mobieltjes zijn een integraal onderdeel geworden van ieders leefwereld. Men heeft te allen tijde toegang tot informatie waar en wanneer men maar wil. Dat schept bepaalde verwachtingen ten aanzien van het onderwijs. De student van de toekomst eist informatie en begeleiding die past bij zijn situatie of context op het moment dat hij het nodig heeft. Mobieltjes zijn bij uitstek de technologie om dat soort contextgebonden leren te bieden. Wij, hier bij CELSTEC, willen de wereld, de omgeving en het leren via mobiele telefoons met elkaar verbinden. Volgens Specht bevindt CELSTEC zich met haar onderzoek op het gebied van het mobiel leren mondiaal gezien in de voorhoede, in de top tien. 14

15 Leven en leren met elkaar verbinden oratie Het bijzondere van CELSTEC is dat het allerlei disciplines onder één dak heeft. De combinatie van cognitieve wetenschappen en het bouwen van software is de kracht van CELSTEC. Dat maakt haar zo goed. Heel motiverend Met de hedendaagse smartphones is al heel veel mogelijk, maar Specht en zijn team zijn bezig met het ontwikkelen van allerlei applicaties voor het mobieltje die toegepast kunnen worden in het onderwijs. Specht schildert een toekomst waarbij leerlingen via hun mobieltje allerlei informatie over hun omgeving direct op hun toestel kunnen lezen, zien en horen. Bovendien kunnen ze die informatie tegelijkertijd delen met anderen. Stel je een groep leerlingen voor die eropuit trekt voor biologieles om iets te leren over planten. In het veld kunnen ze allerlei informatie over de planten die ze tegenkomen direct op hun mobieltje krijgen. En ze kunnen deze kennis tegelijkertijd rechtstreeks delen met hun klasgenootjes, die het op een grote display in het klaslokaal kunnen zien. En de leerlingen buiten kunnen er ook direct videocommentaar bij leveren. Dat is een heel aantrekkelijke manier van leren, het betrekt de leerlingen heel direct bij de lesstof. Dat werkt heel motiverend. Content gaat leven als je het echt ziet en blijft daardoor beter hangen. Het betekent een andere rol voor de leraar, erkent Specht. Leerlingen zullen inderdaad meer gaan bepalen hoe de les ingevuld wordt. De docent wordt vooral iemand die coacht, begeleidt en motiveert. Plekken van reflectie en uitwisseling In zijn oratie van september vorig jaar stelt Specht dat technologische innovatie en de onderwijsmodellen zich zij aan zij moeten ontwikkelen. Onderwijsaanbieders, vernieuwers van technologieën en instructiemethodologen moeten samenwerken om het leren te verrijken en verbeteren met technologie. Dat zal in sommige opzichten een drastische verandering betekenen van de onderwijssystemen en -organisaties zoals we die nu kennen. Scholen en universiteiten zullen meer een plek van uitwisseling en reflectie worden, leermiddelen worden multimediaal en zijn straks overal beschikbaar. Het levenlange leerproces zal in de toekomst realiteit worden in het dagelijks ontdekken en continue ontwikkelen van je eigen mogelijkheden. Dit stelt de verantwoording van de lerende, nieuwsgierigheid en een nieuw begrip van leren centraal. Het betekent ook dat in sommige gegevallen nieuwe technologieën, die uitgevonden worden of gebruikt worden voor het onderwijs vandaag, een hype blijken te zijn, zullen uitsterven, of over 20 jaar voor misschien iets heel anders gebruikt worden. De ontwikkelingen gaan zo enorm snel. Wie had twintig jaar geleden gedacht dat het mobieltje de pc wellicht overbodig maakt. Eerst werden mobieltjes in het klaslokaal vooral gezien als een storende factor, nu zijn ze de sleutel tot een nieuwe, meer persoonlijke leerwereld. Gaan de ontwikkelingen in de Westerse wereld razendsnel, ook in de ontwikkelingslanden ziet Specht een zinvolle toepassing van het mobieltje bij het leren. Kijk naar Afrika bijvoorbeeld, daar heeft niet iedereen een computer maar wel een mobieltje. Daar kun je het mobieltje inzetten door bijvoorbeeld elke dag via sms sommen op te geven. Maar zo kan bijvoorbeeld ook informatie gegeven worden over gezondheid en hygiëne. Gratis kennis Specht is een drukbezet man. Naast zijn hoogleraarschap en onderzoek is hij als deskundige bij allerlei nationale en internationale onderzoeksprojecten betrokken. Zo is hij onder meer actief bij Stellar, een Europees netwerk van kennispartners waar onderzoek gedaan wordt naar de rol van context voor het leren in de toekomst. En als projectleider is hij betrokken bij het itunes-u-project. Via dit platform van Apple stelt de samen met de TU Delft gratis kennis beschikbaar. Het gaat om collegeopnames, leermiddelen en studiematerialen over verschillende onderwerpen. Deze audio- en videobestanden kunnen de ontvangers altijd en overal bekijken of beluisteren op Mac, PC, ipod en iphone. Het is nog maar het begin. Het doel is om via dit kanaal nog meer materiaal, waaronder ook opdrachten aan studenten, door te geven via podcast en vodcasts. Het ter beschikking stellen van materiaal via het mobieltje past prima binnen het beleid op het gebied van open educational resources. De OU schaart zich met dit project tussen gerenommeerde universiteiten als Harvard, Stanford University en Oxford University die ook op itunes U publiceren, constateert Specht trots. We zijn op de goede weg. In deze rubriek komt beurtelings een hoogleraar/docent of een scriptiestudent aan het woord. Het onderzoek bij de OU staat vooral in dienst van het onderwijs. Bij onderwijstechnologisch onderzoek gaat het om de vernieuwing van het onderwijs. Zulk onderzoek wordt gedaan bij het Ruud de Moor Centrum (onderwijspraktijk leerkrachten), het Netherlands Laboratory for Lifelong Learning (leven-lang-leren) en het Centre for Learning Sciences and Technologies (ontwerpen van innovatief onderwijs, ontwikkelen van nieuwe onderwijstechnologie). Bij faculteiten wordt vakgericht (disciplinair) onderzoek verricht. De onderzoeksactiviteiten van CELSTEC vinden plaats binnen drie programma s. Het programma Learning & Cognition (1) onderscheidt leertaken, (online) leeromgevingen en assessment. Learning Networks (2) onderscheidt professionele ontwikkelingen, services en community s. Learning Media (3) onderscheidt immersive media (serious games, Second life) mobiele media en sociale media. CELSTEC doet tevens onderzoek naar de kwaliteit en studeerbaarheid van het OU-onderwijs. Marcus Specht studeerde psychologie en promoveerde in 1998 aan de Universiteit van Trier op adaptieve informatietechnologie. Vanaf gaf Specht leiding aan het department Mobile Knowledge van het Fraunhofer Institute for Applied Information Technology. Daar werkte hij regelmatig samen met de, waar hij in 2005 als universitair hoofddocent en sinds juni 2008 als hoogleraar werd aangesteld. 15

16 activiteitenr oster In deze rubriek staan activiteiten zoals lezingen, symposia, bijeenkomsten van studentenverenigingen en landelijke dagen, die georganiseerd worden door Nederlandse en Vlaamse studiecentra, faculteiten of studentenverenigingen. Het gaat om activiteiten die (in principe) alle studenten kunnen bijwonen. Voor de meest actuele informatie en aanmelden, verwijzen wij u naar de webpagina s van uw faculteit en/of studiecentrum op maart za 20 Workshop Studeren met dyslexie (sc Utrecht) Workshop Mindfulness, verdieping (sc Parkstad Limburg) Studium Generale Muziek en literatuur (ook film) met drs. Dick Disselkoen en drs. Wouter Steffelaar (Homo Ludens, sc Amsterdam) Excursie oostelijk havengebied Amsterdam (Suster Bertken, sc Utrecht) ma 22 Mentoraatavond Psychologie, tevens Meeting Point (sc Zwolle) Studiebezoek AJV aan Special Court for Sierra Leone, gebouw Internationaal Strafhof Den Haag (AJV, sc Amsterdam) di 23 Workshop Mindmappen (sc Parkstad Limburg) Lezing prof. dr. Ed Jonker: Postmodernisme in de cultuurwetenschap (sc Utrecht) wo 24 Lezing/workshop drs. Wouter Steffelaar: Bachs Goldbergvariaties (sc Groningen) do 25 Discussieclub: Discriminatieverbod en vrijheid van meningsuiting (De Verlichting, sc Eindhoven) Workshop Inspirerend Presenteren (sc Groningen) vr 26 Juridische filmavond Das leben der anderen (sc Utrecht) za 27 Introductiebijeenkomst nieuwe studenten (sc Groningen) NouW-dag en Algemene ledenvergadering (sc Antwerpen) zo 28 Excursie tentoonstelling Byzantium in Bonn (Si-Tard, sc Parkstad Limburg) di 30 Studium Generale CW, drs. Janny Bloembergen: Hervormd of gereformeerd (sc Vlissingen) Bezoek Paviljoens Almere (Suster Bertken, sc Utrecht) wo 31 Filosofieclub (sc Emmen) april do 1 Leesgroep: Onder de vulkaan van Malcolm Lowry (De Verlichting, sc Eindhoven) Lezingencyclus Verbintenissenrecht 3 (sc Eindhoven) di 6 Lezing drs. Annet van Melle: Darwin (sc Eindhoven) vr 9 Mentoraat CW, Regiodag West (sc Utrecht) za 10 Excursie Zutphen (De Verlichting, sc Eindhoven) Introductiebijeenkomst nieuwe studenten (sc Groningen) Workshop Mindfulness (sc Rotterdam) Rondleiding Kröller Müller Museum (Suster Bertken, sc Utrecht) ma 12 Lezing door Josien van Klaveren over de schrijver Voskuil, en jaarvergadering (Utile Dulci, sc Nijmegen) Luisterclub muziek (Suster Bertken, sc Utrecht) di 13 Lezing dr. Jos Pouls: Richard Meier (Mentoraat CW, sc Nijmegen) do 15 Leesclub, Sandro Veronsi, Kalme chaos (Si-Tard, vr 16 za 17 sc Parkstad Limburg) Workshop Presenteren (sc Alkmaar) Lezingencyclus Verbintenissenrecht 4 (sc Eindhoven) Regiodag-Zuid, CW (sc Eindhoven) Rondleiding Bijbels Museum Amsterdam (Homo Ludens, sc Amsterdam) Workshop Mindfulness, verdieping (sc Utrecht) Regiodag Noord-Oost (sc Groningen) ma 19 Lezing drs. Wouter Backx: RET (sc Den Haag) di 20 Lezing dr. Stef Bugter: Klassieke geschiedenis: een virtuele wandeling langs de stadsmuren van Rome (Retor, sc Nijmegen) Diploma-uitreiking (sc Amsterdam) Bijeenkomst studentenvereniging PUB (sc Breda) Poëzieclub (Suster Bertken, sc Utrecht) wo 21 Workshop leerstrategieën (sc Eindhoven) do 22 Workshop Mindmappen (sc Nijmegen) za 24 Workshop studenten psychologie Enschede en Zwolle (sc Zwolle) Literatuurclub (ValC-hof, sc Nijmegen) Workshop Mindfulness, verdieping (sc Rotterdam) Excursie naar YARA (NouW, Sluiskil) ma 26 Literatuurclub: Troilus en Criseyde van Chaucer (Suster Bertken, sc Utrecht) wo 28 Culturele Contact Groep (sc Zwolle) Filosofieclub (sc Emmen) do 29 Lezingencyclus Verbintenissenrecht 5 (sc Eindhoven) 16

17 start en s pport mei vr 7 Diploma-uitreiking (sc Utrecht) ma 10 Rondleiding kasteel Heeswijk (Utile Dulci, sc Nijmegen) di 12 Workshop Presenteren (sc Groningen) ma 17 Alfred Kerckhoffs-lezing door drs. Daan van Speybroeck (Retor s-hertogenbosch) Meeting Point Psychologie (sc Zwolle) di 18 Bezoek Rechtbank Zutphen (Recht-Even-Redig, sc Zwolle) wo 19 Jaarvergadering Juridische Vereniging (sc Zwolle) Stadswandeling (sc Groningen) Workshop Stressmanagement (sc Emmen) do 20 Workshop Mindmappen (sc Utrecht) zo 24 Voorjaarsreis naar Noord Spanje (Suster Bertken, t/m 30 sc Utrecht) ma 25 Mentoraatsavond Psychologie (sc Enschede) di 26 Filosofieclub (sc Emmen) Luisterclub muziek (Suster Bertken, sc Utrecht) vr 28 Reeks Juridische Filmavonden (sc Utrecht) za 29 Bezoek Amsterdams museum de Hermitage (Culturele Contact Groep, sc Zwolle) Vierde lustrum Homo Ludens (sc Amsterdam) Landelijke dag Natuurwetenschappen (zie déze Modulair) Landelijke dag Filosofie (sc Eindhoven) Academische zittingen Ook dit jaar vinden diverse academische zittingen oraties, afscheidsredes, dies natalis plaats. Deze zittingen zijn meestal op de vrijdag en beginnen traditiegetrouw om uur, in het congresgebouw Pretoria op de Heerlense campus. 28 mei: dubbeloratie prof. dr. R.L. Martens (Ruud de Moor Centrum) en prof. dr. L.M. Stevens (faculteit Managementwetenschappen) 4 juni: oratie mevrouw prof. dr. C. Kroeze (faculteit Natuurwetenschappen) 7 juni: oratie prof. dr. A. Bijlsma (faculteit Informatica) 11 juni: afscheidsrede prof. dr. J. von Grumbkow (faculteit Psychologie) 10 september: afscheidsrede prof. dr. A.F.A. Korsten (faculteit Managementwetenschappen). Studiecoach (ook) genomineerd voor IMS- Award in Amerika De Studiecoach-site van de is (ook) geselecteerd voor de finale van de Learning Impact Award (LIA) 2010 van het IMS Global Learning Consortium. Het IMS is een internationaal consortium van bedrijven en instellingen dat actief is op het gebied van leertechnologie. Op 17 mei zal het team dat verantwoordelijk is voor de productie van Studiecoach, de website presenteren tijdens de internationale IMS-conferentie in Long Beach Californië (USA). Op 20 mei vervolgens zal de prijswinnaar worden bekendgemaakt. De makers zijn enorm in hun sas met de nominatie. We wisten dat wij met onze Studiecoach een nieuwe weg insloegen met het gebruik van nieuwe technologie in het onderwijs, aldus drs. Marion Stevens MBA, hoofd Voorlichting. Deze nominatie geeft aan, dat wij met onze visie op de goede weg. zijn. Nu krijgen we zelfs een wereldwijde erkenning. Learning Impact Award Dit jaar is het thema voor het IMS: Understanding and Harnessing the Next Generation of Technology to Transform the Educational Enterprise. Oftewel: hoe kunnen we met de nieuwe technologie het onderwijs/leerproces verbeteren? Het doel van LIA is innovatieprojecten en good practices in het gebruik en de toepassing van nieuwe technologieën in het onderwijs te stimuleren. The Learning Impact Award herkent en promoot uitmuntende producties en pedagogisch design in leermiddelen met mediatoepassingen. Criteria om voor de nominatie in aanmerking te komen, zijn zaken als toegankelijkheid, beschikbaarheid en kwaliteit. De Studiecoach van de was al eerder een van de prijswinnaars voor de Europese MEDEA Award 2009 for Creativity and Innovation. 17

18 start en s pport Nieuwe workshops in studiecentra Studiecoach uitgebreid De Studiecoach is uitgebreid met een rondleiding door de digitale Universiteitsbibliotheek die sinds kort voor alle studenten toegankelijk is. Via screenshots wordt uitgelegd hoe de startpagina is opgebouwd, hoe je op titel in e-journals kunt zoeken en hoe je artikelen kunt vinden via informatiebestanden en zoekmachines. Op verzoek van studenten verschijnt binnenkort de workshop Mindmappen II. De focus binnen de nieuwe workshop zal komen te liggen op het gebruik van de mindmaptechniek voor specifieke studietaken. Het is een workshop voor studenten die de basisvaardigheden van digitaal mindmappen reeds onder de knie hebben. De workshop bestaat uit een korte presentatie en een praktijkdeel waarin deelnemers met concrete oefeningen en studieboeken aan de slag gaan. De workshop vindt plaats in de avonduren. Kijk op de Studiecoach voor meer informatie. In april, mei en juni worden wederom workshops georganiseerd over de bekende onderwerpen zoals Mindmappen, Inspirerend presenteren, Timemanagement, Stressmanagement, Mindfulness en MC-tentamentraining. Raadpleeg voor exacte data en plaats de Studiecoach. Ook nieuw: Mondeling presenteren II Ook is de Studiecoach uitgebreid met de video Mondeling presenteren II. In deze video gaat Jeroen Duijsens in op het schrijven van de presentatie en de omgang met publiek. Jeroen vertelt iets over de setting en het tijdstip van de presentatie, hoe je je presentatie kunt oefenen, hoe je begint en omgaat met vragen uit het publiek en op welke wijze je met sheets omgaat. Ga voor meer informatie naar de Studiecoach ( studiecoach). Op de rol Op dit moment wordt hard gewerkt aan een nieuwe productie voor de Studiecoach rondom het verschijnsel Dyslexie. De vraag die daarin centraal staat, is de wijze waarop studenten die kampen met dyslexie, toch op een prettige en goede wijze hun studiestof kunnen bestuderen. 18

19 st dent meer centraal Studeren is wederzijds engagement Het project Student (nog) meer centraal (SMC) behelst het verbeteren van de cohesie tussen universiteit, studenten en studenten onderling. OU-medewerkers én studenten participeren in negen deelprojecten. Bert Verleysen is als student medeverantwoordelijk voor de communicatie over SMC. Hij geeft een samenvatting van de status van het project. Het SMC-project kent drie sturings- en uitvoeringsmechanismen: het kernteam (stuurgroep bestaande uit directeur, decaan en collegelid); het kernteam + (decanen, directeuren én collegelid in hoedanigheid van projectleiders) en het ondersteuningsteam (begeleidend team). Gezamenlijk geven we vorm aan het instellingsbrede project. Aan de basis van het project ligt een vernieuwde kijk op studeren aan de. Met het verruimen van digitale mogelijkheden op studiegebied de laatste jaren kan het studeren in het afstandsonderwijs heel anders vorm krijgen, waardoor ook het contact student docent anders ingevuld kan worden. Het studeren op afstand is niet langer meer een opdracht aan een eenzame student ergens op een studeerkamer. En studeren beperkt zich niet langer tot het opnemen van kennis uit boeken. Leren is relationeel gebeuren Vroeger was het studeren vooral eenrichtingsverkeer, waarbij het belangrijk was om vanuit de OU niet alleen degelijk, maar vooral excellent studiemateriaal aan te leveren zodat de student in staat was om individueel een geslaagd studietraject te doorlopen. Als er van een student veel vragen kwamen, was dit een teken dat de docent het (didactisch) huiswerk niet goed had gedaan. Diverse ontwikkelingen digitalisering, competentie-gericht leren hebben gezorgd voor nieuwe werkvormen binnen het leren in het algemeen en het afstandsleren in het bijzonder. Leren is vandaag niet meer alleen kennis overnemen. Leren is nu een relationeel gebeuren waarbij de kennisoverdracht meer en meer plaatsmaakt voor een kennisdeling in de ruime zin van het woord. Studeren gebeurt nu meer dan vroeger in de vorm van een wederzijds engagement tussen student en docent, als verantwoordelijke partners in een studietraject. Succesvollere studietrajecten Binnen het SMC-project is vooral gezocht naar verbetering van de communicatiestroom op zeer korte termijn (quick wins), zodat de betrokkenheid van docent en student op het studietraject een kader kreeg. Negen werkgroepen hebben hiervoor pilots opgezet en systematisch uitgewerkt, vooral met het oog op een duurzame verankering van de resultaten in de brede organisatie. Met het opzetten van een pro-actieve communicatie in het bachelormentoraat ontstaat er een basis voor succesvollere studietrajecten. De pilots die bij de faculteit Managementwetenschappen gedraaid hebben, moeten nu organisatiebreed geïmplementeerd worden. Sneller reageren, zichtbaar aanwezig zijn Binnen het project communicatie student-docent zorgde een pilot bij de faculteit Natuurwetenschappen voor een verbetering van de bereikbaarheid van docenten. Een van de doelen was om mailtjes binnen een zo kort mogelijke termijn te beantwoorden. Ook de resultaten van dit project zullen naar andere faculteiten worden uitgedragen. Met de pilot rond de discussiegroepen was het de bedoeling om dit forum te verberen met een zichtbare aanwezigheid van de docent zodat een actieve samenwerking van de studenten onderling als het ware deel gaat uitmaken van het studietraject. Wil er een betere en vooral een meer gerichte communicatie opgezet worden, dan is het belangrijk dat beide partijen elkaar kennen. Een aantal pilots binnen het project moest hier voor verbetering zorgen. Een zinvolle intake met een follow-up hebben hieraan vormgegeven. Deze voorafgaande stappen moeten mede bijdragen aan een succesvol mentoraat. Buiten deze pilots is er in kleine groepen nagedacht en gewerkt rond prijsstelling, webwinkel, studentdossier en struikelvakken. De problemen werden vooral methodisch aangepakt zodat analyses ook daadwerkelijk gericht werden op concrete verbeterstappen die met heel kleine ingrepen belangrijke resultaten leveren. Op weg naar studiecontract Alle (negen) projectgroepen leveren momenteel een aantal producten op. De opdracht is nu om deze producten in 2010 organisatiebreed te implementeren zodat, eerder dan nieuwe structuren, plaats is voor nieuwe werkvormen en methodieken waarbij ruimte wordt gegeven aan een studiecontract als een wederzijds engagement van student en docent. Deze vorm van relationeel leren komt tegemoet aan de oorspronkelijke missiestatements van het SMC-project: (a) een student wil tevreden zijn met de studiekeuze; (b) een student wil plezier hebben aan de studie; (c) een student wil succes hebben in de studie en (d) een student wil de studie kunnen plaatsen in het dagelijkse leven. Valkuil De methodische aanpak met pilots in kleine groepen van directbetrokkenen heeft aangetoond dat er vlug en eenvoudig efficiënte verbeteringen kunnen worden gerealiseerd. Medewerkers van die pilots worden nu uitgedaagd om die positieve ervaringen in de pilots te koesteren en dat kan alleen maar door deze organisatiebreed te delen met anderen. Hiervoor zijn nieuwe samenwerkingsvormen nodig waarbij dwars over alle structuren heen een appèl wordt gedaan op elkaars commitment. Een valkuil blijft het om dit alles (wederom) vast te leggen in nieuwe regels en structuren, die dat authentieke commitment verstoren. Bert Verleysen, student psychologie lid Studentenraad, lid projectgroep SMC 19

20 service en inf rmatie Inlichtingen Er zijn diverse kanalen voor het (snel) verkrijgen van informatie: Algemeen over: verzendingen, (niet)bezorgen van Modulair, inschrijving, kosten, procedures en regelgeving uur per dag (van daaruit kunt u alsnog een mailtje sturen) Maandag uur; dinsdag tot en met vrijdag uur. Voor meer specifieke vragen vrijstelling/toelating, EVC, besteladvies, studievoortgang, diplomering, studeren met een beperking kiest u eveneens genoemd telefoonnummer; u wordt dan (doorgaans) doorverbonden met een onderwijsadviseur die nauw contact onderhoudt met de faculteit. Over een cursus: met de docent (zie de studiegids c.q. Studienet). Voor contact met een studiecentrum: Studiebegeleiding De laatste (actuele) informatie over studiebegeleiding vindt u steeds op de desbetreffende webpagina van een cursus op Studienet of het publieke studieaanbod op de centrale webpagina ( In dit bericht maken wij studenten alleen attent op cursussen waarvan recent wijzigingen zijn opgetreden. Voor precieze informatie moet u de cursussite zelf raadplegen. Het gaat om de volgende cursussen: C44122 Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen B6661C Premaster managementwetenschappen N06221 Levenswetenschappen 2: fysiologie N13121 Levenswetenschappen 1: evolutie N14112 Aarde, mens en milieu: introductie in de milieunatuurwetenschappen R01152 Basiscursus recht R22252 Goederenrecht T28131 Inleiding informatica T37111 Model-driven development. Digitale bibliotheek op meerdere plekken Sinds eind december 2009 hebben studenten en medewerkers toegang tot de digitale bibliotheek van de (zie artikel Modulair 4, pagina 11). Voor doorgewinterde studenten een welkome aanvulling in de dienstverlening, voor nieuwkomers wellicht nog niet helemaal bekend. Voor deze groep is de Instructievideo Digitale bronnen gemaakt. Instructievideo Hoe begin ik met zoeken? Welke zoekmachines kan ik het beste gebruiken? Wat zijn informatiebestanden? Voor nieuwe gebruikers van de digitale bibliotheek is een instructievideo beschikbaar. Via een rondleiding wordt uitleg gegeven over de portal en de verschillende zoekmogelijkheden. De instructievideo is te vinden op: Studienet, onder Bibliotheekfaciliteiten, en op de Studiecoach. Binnenkort verschijnt de video ook op 20