PPS & Alternatieve Financiering Enkele aanbevelingen voor de Praktijk. 2 december 2013 BDO

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PPS & Alternatieve Financiering Enkele aanbevelingen voor de Praktijk. 2 december 2013 BDO"

Transcriptie

1 PPS & Alternatieve Financiering Enkele aanbevelingen voor de Praktijk 2 december 2013 BDO

2 Presentation Outline Introduc)e - PPS aandachtspunten vanuit een gewijzigde financiële markt - Bedenkingen voor de prak)jk

3 Introductie

4 Introductie PPS Defini)e Projecten die door publiek- en privaatrechtelijke par5jen, gezamenlijk en in een samenwerkingsverband, worden gerealiseerd om een meerwaarde voor die par5jen tot stand te brengen. (PPS Decreet, 18 juli 2003) A long- term contract between a private party and a government agency, for providing a public asset or service, in which the private party bears significant risk and management responsibility (The World Bank, 2012)

5 Introductie PPS Alterna)eve Financiering PPS: Samenwerking, alloca)e van risico s op een andere wijze dan in een klassieke manier van aanbesteden Alterna)eve Financiering: Aard van de financiering is van belang (niet via algemene middelen van de OG of via klassieke overheidslening) én doel is de overheidsschuld niet te doen toenemen (ESR Neutraliteit)! PPS kan AF zijn, maar niet elke AF is een PPS!

6 Introductie PPS: met zijn vele gezichten (D/B/F/M/O componenten) kan als heuoom tot alterna)eve financieringswijze worden gebruikt...maar niet in elke PPS is er een financieringsopdracht voor de private partner, bvb: Betaling )jdens uitvoering van de werken (mijlpaalvergoedingen) Betaling op het ogenblik van (voorlopige / defini)eve) oplevering Private partner bouwt op basis van een zakelijk recht en verkoopt de infrastructuur na oplevering aan een investeerder

7 Introductie Uitgangspunt: PPS als vorm van alterna)eve financiering Opdracht tot (voor)financiering voor private partner: indien overheid slechts gespreid in de )jd (terug)betaalt ( beschikbaarheidsvergoedingen ) en/of indien private partner zelf inkomsten uit exploita)e moet genereren Samenstelling financieringspakket: Eigen vermogen (kapitaal / "equity ) Quasi"- kapitaal (achtergestelde aandeelhouderslening / subordinated shareholders loan ) Vreemd vermogen (kredieten)

8 PPS Aandachtspunten An Investors View

9 PPP Market = Emerging market ook in de zorgsector! PPS Aandachtspunten

10 PPS Aandachtspunten PPS als samenwerking én als alterna)eve vorm van financieren hee] bijzondere aandachtspunten (zie voorgaande defini)es): 1. Long term (duur)jd is voor- en nadeel) 2. Public Asset (risico tegenpar)j) 3. Private Party bears significant risk (ESR neutraliteit) 3 financieel- juridische belangrijke punten

11 PPS Aandachtspunten Waarom zijn deze punten zo belangrijk? Ø Financiële crisis en weerslag op het bankenlandschap en beursgenoteerde ins)tu)onelen Ø Regula)e omtrent schuldgraad van banken (Basel III normen) Nieuwe spelers: - - Ins)tu)onelen: Verzekeraars, pensioenfondsen, private equity fondsen, Rol van de EIB

12 Vereenvoudigde PPS Structuur met een SPV P1 P2 Publieke Opdrachtgever PPS Contract PPS Aandachtspunten P3 Equity SPC Project vennootschap Lening Bank P4 D&B Contract Onderhoud & Beheer EPC MTC 12

13 PPS Aandachtspunten Banken Ins)tu)onal Shi] Private Equity Fondsen 100% Financing Providers* Pensioen fondsen Verzekeraars * Ongeveer 93% van alle infrastructuur gerelateerde investeringen werden voor de crisisperiode voor rekening van banken genomen. Debt Fondsen 13

14 PPS Aandachtspunten Waarom zijn infrastructuurleningen interessant voor ins)tu)onele investeerders? Ø Lange maturiteit/duur)jd stroken aan verantwoordelijkheden van ins)tu)onele spelers Ø Weinig of geen correla)e met andere asset klassen Ø Defensief risico profiel omwille van lage default rate (zie tabel moody s) en hoge recupera)e graad (80/90%) Ø Yield verbetering: spread tussen 150 en 350 bps 14

15 PPS Aandachtspunten Nieuwe spelers = nieuwe wesen! ü Fixed Rate leningen ü geen risico op de rente upfront financial close ü Vermijden van elk construc)e risico instapmoment 1 e betaling ü Bescherming tegen vervroegde terugbetaling (makewhole clauses) ü Credit Ra)ng vereisten zijn stricter dan bij banken >< afwezigheid ra)ng mechanisme (zekerheden bvb AGB vs Gemeente/OCMW) ü Eis van infla)on linked flows(minimaal op M/O component) ü Uitgebreid security package (zie hierna)

16 PPS Aandachtspunten Inhoud security package PPS financieringscontract: Aandelen SPV in pand Hypotheek en/of volmacht (geves)gd op de zakelijke rechten waarop de SPV beschikt) Cash deficiency Clause voor budget overruns of abstracte garan)e borgstelling vanwege aandeelhouders SPV Pand op de vorderingen en vergoedingen van de SPV waarop de SPV contractueel recht kan hebben : - Verzekeringen, Garan)efonds,... - Huurgelden, erfpachtcanons, verkoops- opbrengsten, Pand op bankrekeningen SPV Behoud aandeelhouderschap

17 PPS Aandachtspunten Niet- financiële clausules in financieringscontracten Behoud aandeelhoudersstructuur van SPV tenzij met goedkeuring Beperking van bijkomende schulden Verplich)ng om verzekeringen aan te houden Maatschappelijk doel van SPV mag niet wijzigen Behoud van de nodige vergunningen (vnl. Exploita)e vergunningen) Nega)ve pledge (= verbod om waarborgen te geven voor andere financieringen) Informa)e en rapportageverplich)ng rich)ng de sponsor

18 Tot slot

19 Bedenkingen Publiek vastgoed met o.a. zorginfrastructuur wordt mature asset Grote behoe]e aan moderne en gebruiksvriendelijke infrastructuur Behoe]e aan de debutge)sering bij publieke actoren Kleinschaligheid kan! PPS = autonome tak van projeczinanciering = specialisa)e Alterna)eve fundingstructuren zullen winnen aan belang Nieuwe spelers = nood aan standaardisa)e = blijvende interesse = realisa)e van succesvolle projecten Tot slot: Indexa)e! Budgesering, voorbereiding en duidelijke hypothesen

20 350 Leuvensesteenweg 3190 Boortmeerbeek Vragen / Opmerkingen Bart Vanhalle Managing Partner bart.vanhalle@fidescapitalgroup.com T

Financiering van maatschappelijk vastgoed

Financiering van maatschappelijk vastgoed van maatschappelijk vastgoed Naar nieuwe vormen van financiering? Arie van Oord KMVG Congres, 19 april 2011 BNG en maatschappelijk vastgoed Klantgroepen Gemeenten Woningcorporaties Zorginstellingen Onderwijsinstellingen

Nadere informatie

Actuele visie van een bankier op PPS projecten. S. De Loecker Financial Engineer Public Finance

Actuele visie van een bankier op PPS projecten. S. De Loecker Financial Engineer Public Finance Actuele visie van een bankier op PPS projecten S. De Loecker Financial Engineer Public Finance Brasschaat, 17 februari 2009 Agenda Huidige context Visie Dexia Bijlagen: Rol Dexia en PPS formules 2 Huidige

Nadere informatie

Alternatieve financieringen voor middelgrote bedrijven. 24 september 2013 1 1

Alternatieve financieringen voor middelgrote bedrijven. 24 september 2013 1 1 Alternatieve financieringen voor middelgrote bedrijven 24 september 2013 1 1 1 Inhoud Alternatieve vormen van financiering Een Europese Private Placement? Financiering van NPEX Contact: Victor Meijer (victor.meijer@nibc.com)

Nadere informatie

Najaarsseminar VAB Geld als Water

Najaarsseminar VAB Geld als Water Najaarsseminar VAB Geld als Water 7 november 2013 Lodewijk Kolfschoten Stelling 1 Mijn klanten willen alleen maar bankfinanciering Page 2 Crowdfunding Page 3 Wat is crowdfunding? Een alternatieve wijze

Nadere informatie

Adventure without risk is Disneyland. Douglas Coupland Nieuwe kansen voor PPS bij natte projecten

Adventure without risk is Disneyland. Douglas Coupland Nieuwe kansen voor PPS bij natte projecten Adventure without risk is Disneyland. Douglas Coupland Nieuwe kansen voor PPS bij natte projecten Jeroen in t Veld 8 oktober 2015 Inhoud Waarom is samenwerken eigenlijk moeilijk? Wat betekent dat voor

Nadere informatie

Business Valuation : groeiend belang

Business Valuation : groeiend belang Business Valuation : groeiend belang Inleiding Vandaag de dag worden we steeds vaker geconfronteerd met de vraag hoeveel een onderneming waard is en of ze gelet op de huidige crisis financieel gezond is.

Nadere informatie

Uw spaarrekening: een lage opbrengst in ruil voor veiligheid?

Uw spaarrekening: een lage opbrengst in ruil voor veiligheid? Inhoudstafel Deel 1. Uw spaarrekening: een lage opbrengst in ruil voor veiligheid? 1. Hoe werkt een spaarrekening eigenlijk?............................... 1 1.1. De rente op uw spaarrekening: basisrente

Nadere informatie

Publiek Private Samenwerking. Eric Van Herzele, Senior Advisor Dexia Infrastructure

Publiek Private Samenwerking. Eric Van Herzele, Senior Advisor Dexia Infrastructure Eric Van Herzele, Senior Advisor Dexia Infrastructure Tweede lokale openbare sector-studiedag Sint-Niklaas, hotel Serwir, 25 oktober 2007 Eric Van Herzele, Senior Advisor Dexia Infrastructure Tweede Lokale

Nadere informatie

Financieren anno 2015 BDO M&A - Debt Advisory Strategisch financieringsadvies

Financieren anno 2015 BDO M&A - Debt Advisory Strategisch financieringsadvies Financieren anno 2015 BDO M&A - Debt Advisory Strategisch financieringsadvies drs. Roel van der Sar RC RV Manager Corporate Finance Debt Advisory Introductie drs. Roel van der Sar RC RV Senior Manager

Nadere informatie

Agenda FINANCIERING PPS EN DBFM 20 maart PPS: een ruim begrip DBFM: Lessen uit de praktijk. Conclusie. Project finance.

Agenda FINANCIERING PPS EN DBFM 20 maart PPS: een ruim begrip DBFM: Lessen uit de praktijk. Conclusie. Project finance. FINANCIERING PPS EN DBFM 20 maart 2018 Agenda PPS: een ruim begrip DBFM: Project finance Tendensen Goede praktijken Lessen uit de praktijk Conclusie 2 1 PPS: een ruim begrip 1. Gebiedsontwikkeling Gebiedsgerichte,

Nadere informatie

Inhoudstafel. Deel I - Welk krediet heeft u nodig? dossier. 1. Enkele vuistregels... 2. 2. Meest courante kredietvormen... 10

Inhoudstafel. Deel I - Welk krediet heeft u nodig? dossier. 1. Enkele vuistregels... 2. 2. Meest courante kredietvormen... 10 Inhoudstafel Deel I - Welk krediet heeft u nodig? 1. Enkele vuistregels... 2 1.1. Kortetermijnkredieten voor kosten... 2 1.1.1. Wat is uw behoefte aan bedrijfskapitaal?... 2 1.1.2. Ook uw dienstenbedrijf

Nadere informatie

Fiscale aspecten DBFM

Fiscale aspecten DBFM Fiscale aspecten DBFM SPRYG: PPS & DBFM in vastgoed 2018 Datum: 20 maart 2018 Auteur: Stijn Vastmans - partner Tiberghien advocaten 1 INHOUD Inleiding Bespreking DBFM en btw De private partner heeft een

Nadere informatie

Hoe cashflow te interpreteren. Volgens de lesgever <> begin liquiditeit einde liquiditeit hoewel alle reporting modellen wel zo

Hoe cashflow te interpreteren. Volgens de lesgever <> begin liquiditeit einde liquiditeit hoewel alle reporting modellen wel zo Hoe cashflow te interpreteren. Volgens de lesgever begin liquiditeit einde liquiditeit hoewel alle reporting modellen wel zo zijn opgemaakt (ook onder IFRS) IAS 7 maakt gebruik van cashstroom tabellen,

Nadere informatie

FINANCIERING ESCO PROJECTEN. Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE

FINANCIERING ESCO PROJECTEN. Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE FINANCIERING ESCO PROJECTEN Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE 1 FINANCIERING ESCO PROJECTEN agenda BELFIUS BANK - BELFIUS LEASE FINANCIERINGSMOGELIJKHEDEN Klassiek krediet /

Nadere informatie

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden van Vliet Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten April 2011 7 april 2009 2 April 2011 - Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden 3 April 2011

Nadere informatie

Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking

Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking Financial Investigator Zeist 19 juni 2017 Frans Dooren directeur Agenda Introductie Nedlloyd Pensioenfonds

Nadere informatie

Financieel planner, trusted advisor ook op beleggingsgebied

Financieel planner, trusted advisor ook op beleggingsgebied Financieel planner, trusted advisor ook op beleggingsgebied PE Expertmeeting, FFP-congres 4oktober 2018 Drs. Jeroen J.A. Knol - knol@o4partners.nl O4 & Partners: financieel directeur voor uw vermogen Sparring-partner

Nadere informatie

MR WBM VONDENHOFF ADVOCAAT

MR WBM VONDENHOFF ADVOCAAT MR WBM VONDENHOFF ADVOCAAT TopTalks Bedrijfsfinanciering Mr. W.B.M. Vondenhoff 1. Stappen bedrijfsfinanciering A. Eigen vermogen: goed voor solvabiliteitsratio B. Kasstroom: inzichtelijk C. Werkkapitaal:

Nadere informatie

VIPA, DBFM en PPS: Een Babylonische spraakverwarring of opportuniteit? Cies Gysen Advocaat-vennoot

VIPA, DBFM en PPS: Een Babylonische spraakverwarring of opportuniteit? Cies Gysen Advocaat-vennoot VIPA, DBFM en PPS: Een Babylonische spraakverwarring of opportuniteit? Cies Gysen Advocaat-vennoot 1 I. ALGEMEEN Initiatieven ontwikkelen en in de financiering te voorzien van een kwaliteitsvolle, toegankelijke

Nadere informatie

PPS Zuidas investeren in een duurzame toekomst

PPS Zuidas investeren in een duurzame toekomst PPS Zuidas investeren in een duurzame toekomst leden Ir. J.D. Doets 8 februari 2007 PLANVORMING EN DOELSTELLING ZUIDAS 2 8 februari 2007 3 8 februari 2007 Zuidasopgave Integrale gebiedsontwikkeling Totaalprogramma

Nadere informatie

Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016

Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016 Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016 Per 1 augustus 2016 voert de beheerder van de Aegon Funds, de AEAM Funds en de Aegon Paraplu 1 Funds, Aegon Investment

Nadere informatie

Hybride Financieringstransacties. Marco van Bladel Raymond Hottentot, ABN AMRO Bank N.V.

Hybride Financieringstransacties. Marco van Bladel Raymond Hottentot, ABN AMRO Bank N.V. Hybride Financieringstransacties Marco van Bladel Raymond Hottentot, ABN AMRO Bank N.V. Structured Finance Structured Finance is het verzamelbegrip voor transacties/structuren die uiteindelijk een extra

Nadere informatie

Wat is gestapelde. financiering? Hoe werkt het? Credion realiseert bedrijfsfinancieringen

Wat is gestapelde. financiering? Hoe werkt het? Credion realiseert bedrijfsfinancieringen Wat is gestapelde financiering? Hoe werkt het? Wie is Angelique Hendriks? Bedrijfskundige Master Management en Organisatie 18 jaar ervaring bankbedrijf Diverse management functies 2 jaar zelfstandig ondernemer

Nadere informatie

Alternatieve projectfinanciering

Alternatieve projectfinanciering Alternatieve projectfinanciering 2 december 2013 Peter Van Heukelom Eric Van Herzele Financiering: algemeen Eigen middelen: Beperkt aanwezig Kostprijs Fiscaal Overheidssteun/subsidies: VIPA Serviceflats

Nadere informatie

Vergelijking verzekeraars en banken

Vergelijking verzekeraars en banken Vergelijking verzekeraars en banken Level playing field vanuit toezicht en kapitaaleisen? Presentatie door drs. Juriaan Borst AAG ACIS Symposium - Universiteit van Amsterdam 5 september 2014 2014 Towers

Nadere informatie

De staat van de Nederlandse hypothekenmarkt

De staat van de Nederlandse hypothekenmarkt De staat van de Nederlandse hypothekenmarkt Alex van de Minne alexvandeminne@gmail.com Real Capital Analytics Amsterdam Business School Finance Group, Faculty of Economics and Business May, 2015 Amsterdam

Nadere informatie

Presentatie Infraspeed voor Vereniging Publiek Vervoerrecht 5 June 2014. 5 Juni 2014 Infraspeed Presentatie voor Vereniging Publiek Vervoersrecht

Presentatie Infraspeed voor Vereniging Publiek Vervoerrecht 5 June 2014. 5 Juni 2014 Infraspeed Presentatie voor Vereniging Publiek Vervoersrecht Presentatie Infraspeed voor Vereniging Publiek Vervoerrecht 5 June 2014 1 Inhoud presentatie Korte geschiedenis van het HSL Zuid-project Infraspeed organisatie, contracten en betalingen De klant Enige

Nadere informatie

Hfst 6 : Solvabiliteit

Hfst 6 : Solvabiliteit Hfst 6 : Solvabiliteit De financiële draagkracht op LT wordt bekeken. Belangrijk voor de relatie tussen een onderneming en haar financiële instelling(en). 3 aspecten van solvabiliteit: 1. Statische solvabiliteit:

Nadere informatie

Strategisch Financieel Management Herstructureringen & M&A Strategieën

Strategisch Financieel Management Herstructureringen & M&A Strategieën Strategisch Financieel Management Herstructureringen & M&A Strategieën (Prof. N. Dewaelheyns) Voorbeeld-examenvragen Voorbeeld waar/vals stellingen Leg kort uit waarom de volgende stellingen waar of niet

Nadere informatie

Klaar voor een veranderende zorgmarkt? Themabijeenkomst PT Finance, DHK Tax & Legal en InterCare management 27 november 2014

Klaar voor een veranderende zorgmarkt? Themabijeenkomst PT Finance, DHK Tax & Legal en InterCare management 27 november 2014 Themabijeenkomst PT Finance, DHK Tax & Legal en InterCare management 27 november 2014 Agenda BNG Bank in het kort Bancaire kredietverstrekking zorgsector Toetsingskader financiers Bancaire kredietverstrekking

Nadere informatie

Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015

Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015 Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015 Bas Endlich Jacob Vijverberg 1 Marktontwikkelingen derde kwartaal 2015 Geen renteverhoging

Nadere informatie

PPS/Esco Praktijkdag 2014

PPS/Esco Praktijkdag 2014 PPS/Esco Praktijkdag 2014 Samenwerken als driver voor innovatie 10 december 2014 Private financiering en PPS financieringsprogramma Bert Mulders en Ronald Pereboom 1 1 Innovatieve financieringsvormen Inventarisatie

Nadere informatie

COUNTRY PAYMENT REPORT 2015

COUNTRY PAYMENT REPORT 2015 COUNTRY PAYMENT REPORT 15 Het Country Payment Report is ontwikkeld door Intrum Justitia Intrum Justitia verzamelt informatie bij duizenden bedrijven in Europa en krijgt op die manier inzicht in het betalingsgedrag

Nadere informatie

Financieren van grote windprojecten Juni 2013. Vertrouwelijk NWEA Winddag

Financieren van grote windprojecten Juni 2013. Vertrouwelijk NWEA Winddag Financieren van grote windprojecten Juni 2013 Green Giraffe Energy Bankers gespecialiseerd in duurzame energie financieringen Focus op de duurzame energie: Green Giraffe Energy Bankers is opgericht door

Nadere informatie

VASTGOEDFINANCIERING IN DE ZORG

VASTGOEDFINANCIERING IN DE ZORG VASTGOEDFINANCIERING IN DE ZORG PIM DIEPSTRATEN Doorn, 1 december 2015 AGENDA 1 Financieringsstrategie zorginstelling 2 Huidige financiers en het WFZ 3 Perspectief investeerder op de zorgmarkt 4 Alternatieve

Nadere informatie

NOTIONAL POOLING & BASEL III

NOTIONAL POOLING & BASEL III NOTIONAL POOLING & BASEL III STORM IN EEN GLAS WATER, OF DOOD IN DE POT? 15/12/2015 AGENDA Hot topic slightly different approach setting the scene & status bank & non-bank response Ontvangst: Start workshop:

Nadere informatie

PPS in Aruba: PPS contracten in de praktijk. PPP Knowledge Center Aruba Marcelle van Valkenburg Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Mark Birnage

PPS in Aruba: PPS contracten in de praktijk. PPP Knowledge Center Aruba Marcelle van Valkenburg Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Mark Birnage PPS in Aruba: PPS contracten in de praktijk PPP Knowledge Center Aruba Marcelle van Valkenburg Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Mark Birnage PPP Knowledge Center Aruba Ambition Promote and facilitate

Nadere informatie

Stapelen van financieringen

Stapelen van financieringen Stapelen van financieringen Hoe werkt het In deze speakernote leest u de thema s die voorbij kwamen in het seminar over het stapelen van financieringen. U kunt zo op uw gemak nog eens nalezen wat de mogelijkheden

Nadere informatie

Belgische bijlage bij het uitgifteprospectus

Belgische bijlage bij het uitgifteprospectus Belgische bijlage bij het uitgifteprospectus Dexia Bonds Beleggingsvennootschap conform Richtlijn 85/611/EEG 69, route d Esch, L 2953 Luxemburg Beleggingsvennootschap met veranderlijk kapitaal naar Luxemburgs

Nadere informatie

Pizzafinanciering: Hoe doe je dat? Samenvatting workshop. Susan van Koeveringe & Dwayne van der Klugt 3 november 2016

Pizzafinanciering: Hoe doe je dat? Samenvatting workshop. Susan van Koeveringe & Dwayne van der Klugt 3 november 2016 Pizzafinanciering: Hoe doe je dat? Samenvatting workshop Susan van Koeveringe & Dwayne van der Klugt 3 november 2016 Introductie Susan van Koeveringe CEO BB Capital Dwayne van der Klugt Teamleider Alternatieve

Nadere informatie

Als de Centrale Banken het podium verlaten

Als de Centrale Banken het podium verlaten Als de Centrale Banken het podium verlaten Als de centrale banken het toneel verlaten 1. Zichtbaar economisch herstel 2. Het restprobleem 3. Onbekend terrein 4. Wat betekent dit voor asset allocatie? Zichtbaar

Nadere informatie

Financiering van innovaties

Financiering van innovaties Financiering van innovaties Volgorde en taak van financiers en de financiële opties Mark Poldner, directeur Commerciële Zaken Rabobank Noord-Holland Noord 1 Inhoud 2 I Introductie Rabobank Groep 3 Rabobank

Nadere informatie

zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO

zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO Financiering in een reguliere bancaire omgeving Miti ganten Jaar verslag Basel 3 kosten van financiering Basel 3 Wat houdt

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Financieren van overnames met Crowdfunding

Financieren van overnames met Crowdfunding Themabijeenkomst 2 oktober Acquisition Finance Financieren van overnames met Crowdfunding Sandra van der Westen en Hans Minnaar Hans Minnaar Marketing/MKB/BB Marketing Corporte banking Acquisition finance

Nadere informatie

nr. 237 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 2 januari 2017 aan LIESBETH HOMANS Lokale besturen - Financieringsmogelijkheden

nr. 237 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 2 januari 2017 aan LIESBETH HOMANS Lokale besturen - Financieringsmogelijkheden SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 237 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 2 januari 2017 aan LIESBETH HOMANS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN,

Nadere informatie

Groei stimuleren bij beloftevolle startende en groeiende ondernemingen door hen in contact te brengen met privéinvesteerders.

Groei stimuleren bij beloftevolle startende en groeiende ondernemingen door hen in contact te brengen met privéinvesteerders. www.ban.be Groei stimuleren bij beloftevolle startende en groeiende ondernemingen door hen in contact te brengen met privéinvesteerders. De business angels investeren naast kapitaal ook hun eigen knowhow,

Nadere informatie

linkedin.com/company/spotcap-nederland

linkedin.com/company/spotcap-nederland facebook.com/spotcapnl @SpotcapNL linkedin.com/company/spotcap-nederland FinTech: Wat zijn de drijvende krachten? FinTech: Originally, the term applied to technology applied to the back-end of established

Nadere informatie

U zou nooit vooruit betalen voor uw kantoorruimte. Waarom zou u dat wel doen voor uw IT-oplossing?

U zou nooit vooruit betalen voor uw kantoorruimte. Waarom zou u dat wel doen voor uw IT-oplossing? U zou nooit vooruit betalen voor uw kantoorruimte. Waarom zou u dat wel doen voor uw IT-oplossing? Management summary Voor een optimale productiviteit en efficiëntie binnen uw bedrijf, is het belangrijk

Nadere informatie

Vastgoed financieren. In een commerciële omgeving. Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013

Vastgoed financieren. In een commerciële omgeving. Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013 Vastgoed financieren In een commerciële omgeving Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013 Welkom in de commerciële bancaire wereld Businessplannen Bancaire normen Business plan Focus aanbrengen

Nadere informatie

integratie van illiquiditeit in de Strategische Asset Allocatie

integratie van illiquiditeit in de Strategische Asset Allocatie integratie van illiquiditeit in de Strategische Asset Allocatie Jack Julicher, Chief Investment Officer a.s.r. Oktober 2017 opzet van de presentatie 1. wat is liquiditeit? 2. premie voor illiquide beleggingen

Nadere informatie

bankfinanciering / bedrijfswaardering

bankfinanciering / bedrijfswaardering bankfinanciering / bedrijfswaardering Masterclass Internationaal ondernemen in de tuinbouw 4 November 2015 H.A.Rijken 1 MKB financiering: bankiersperspectief 1 Relatieve kredietwaardigheid in het MKB 2

Nadere informatie

Instrument: Projectfinanciering bij een warmte-uitwisselingsproject

Instrument: Projectfinanciering bij een warmte-uitwisselingsproject Instrument: Projectfinanciering bij een warmte-uitwisselingsproject 1. WAT IS PROJECTFINANCIERING?...1 2. HET DOEL VAN PROJECTFINANCIERING...1 3. EISEN VAN FINANCIERS...2 4. PROJECTFINANCIERING BIJ WARMTE-UITWISSELINGSPROJECTEN...3

Nadere informatie

UW MENSEN, UW KAPITAAL. Beleggingsinformatie. Vrij beleggen. Life Cycle beleggen. Rendement en risico s. Kosten

UW MENSEN, UW KAPITAAL. Beleggingsinformatie. Vrij beleggen. Life Cycle beleggen. Rendement en risico s. Kosten UW MENSEN, UW KAPITAAL Beleggingsinformatie 2 Life Cycle beleggen Vrij beleggen Rendement en risico s 4 6 8 Kosten 9 Beleggingsinformatie Hoe werkt het beleggingspensioen van Cappital? In de pensioenregeling

Nadere informatie

Ruilverhouding fondsen

Ruilverhouding fondsen Ruilverhouding fondsen Dit document dient enkel ter informatie en is 1) geen voorstel of aanbod tot het aankopen of verhandelen van de financiële instrumenten hierin beschreven en 2) geen beleggingsadvies.

Nadere informatie

Nieuwsbrief februari 2016

Nieuwsbrief februari 2016 Nieuwsbrief februari 2016 In deze nieuwsbrief vindt u de volgende onderwerpen: - De beleggingsresultaten over 2015 - Vragen en antwoorden over de beleggingsresultaten en uw pensioenregeling bij Aegon PPI

Nadere informatie

Financiering Rudi Ceunen

Financiering Rudi Ceunen Financiering Rudi Ceunen rudi.ceunen@hefboom.be Financieringsmogelijkheden Wanneer welke financieringsvorm Een financieringsdossier samenstellen Financieringsmogelijkheden Eigen vermogen Risicodragend

Nadere informatie

HOOFDLIJNEN EKG REGELING OBLIGATIE STRUCTUUR

HOOFDLIJNEN EKG REGELING OBLIGATIE STRUCTUUR HOOFDLIJNEN EKG REGELING OBLIGATIE STRUCTUUR Het overzicht hieronder is bedoeld als toelichting op de Regeling Exportkredietgarantie Obligatie (de Regeling Uitgifte Obligatie) en om inzicht te geven in

Nadere informatie

VERMOGENSRAPPORTAGE Q1 2014

VERMOGENSRAPPORTAGE Q1 2014 VERMOGENSRAPPORTAGE Q1 2014 VERMOGENSRAPPORTAGE Q1 2014 April 2014 De heer en mevrouw Anoniem P ROVIDENCE CAPITAL FAMILY OFFICE BV Meerweg 7 1405 BA Bussum Postbus 286 1400 AG Bussum Tel: +(0)35-69 26

Nadere informatie

Projectfinanciering Projectfase: Verdieping

Projectfinanciering Projectfase: Verdieping Print dit instrument 43 Projectfinanciering Projectfase: Verdieping Financiering is een ambigu begrip. In dit geval verstaan we onder financiering: het vermogen dat verschaffers van vreemd vermogen ter

Nadere informatie

Gezond advies bij de overname van een officina

Gezond advies bij de overname van een officina Gezond advies bij de overname van een officina Inhoud Waardering van een apotheek Financiering van een overname 2 Uitbating apotheek Als fysieke persoon Als vennootschap Apotheker 3 Waardering handelsfonds

Nadere informatie

Alternatieve financieringsvormen voor bankkrediet. Bart P.M. Joosen

Alternatieve financieringsvormen voor bankkrediet. Bart P.M. Joosen Alternatieve financieringsvormen voor bankkrediet Bart P.M. Joosen 30 januari 2014 Aanbodzijde van de financieringsmarkt 2 Aanbodzijde van de financieringsmarkt Banken Institutionele beleggers Beurs (public

Nadere informatie

Herstructurering van swaps Hoe bereik je een Win/Win? 17 mei 2017

Herstructurering van swaps Hoe bereik je een Win/Win? 17 mei 2017 Herstructurering van swaps Hoe bereik je een Win/Win? 17 mei 2017 Swapcontracten 1 Typische kenmerken o.a: - geen onderpand - break clausules Gelijkwaardigheid? Bank is calculation agent Cross default

Nadere informatie

Terug naar de kern Bob Hendriks

Terug naar de kern Bob Hendriks Terug naar de kern Bob Hendriks Oktober 2013 Waarom nog beleggen? 2 Agenda BlackRock? Sparen & beleggen We leven langer/pensioen Inkomsten uit beleggen Conclusie 3 BlackRock is opgericht voor deze nieuwe

Nadere informatie

Vermogen opbouwen via Mijn Pensioen

Vermogen opbouwen via Mijn Pensioen Deelnemersbrochure Mijn Pensioen 2014 Stichting Pensioenfonds Gasunie Vermogen opbouwen via Mijn Pensioen Een unieke pensioenoplossing: Pensioenopbouw op maat; Altijd online inzage in uw vermogensopbouw.

Nadere informatie

De opdrachtgever van DBFM(O)

De opdrachtgever van DBFM(O) De opdrachtgever van DBFM(O) Rob Peters DACE contactbijeenkomst Soest Innovatieve contractvormen DBFM(O) Innovatief aanbesteden Life cycle Fysieke beschikbaarheid Operationele beschikbaarheid Bezettingsgraad

Nadere informatie

Incofin cvso: investeren in microfinanciering

Incofin cvso: investeren in microfinanciering Incofin cvso: investeren in microfinanciering Presentatie Finance Avenue 2013 Loïc De Cannière CEO Incofin Investment Management 16 november 2013 Agenda Incofin Investment Management: wie zijn we en wat

Nadere informatie

Implementatie Regeling beheerst beloningsbeleid Wft 2011 bij BNG

Implementatie Regeling beheerst beloningsbeleid Wft 2011 bij BNG Implementatie Regeling beheerst beloningsbeleid Wft 2011 bij BNG Koninginnegracht 2 2514 AA Den Haag T 070 3750 750 www.bng.nl Vastgesteld door de Raad van Bestuur op en goedgekeurd door de Raad van Commissarissen

Nadere informatie

Kwartaalrapportage Innovatiefonds Twente BV

Kwartaalrapportage Innovatiefonds Twente BV Kwartaalrapportage Innovatiefonds Twente BV Per 30 juni 2015 geschreven door PPM Oost datum 26 augustus 2015 documentnaam 2015 PPM Oost bestemd voor Regio Twente Deze rapportage bevat vertrouwelijke gegevens

Nadere informatie

EFSI Info-session for the Flemish Region

EFSI Info-session for the Flemish Region EFSI Info-session for the Flemish Region Publieke financiering van infrastructuurprojecten voor transport, ziekenhuizen, onderwijs, water en energie,... Brussels, 14 September 2015 1 Eligibility voor EFSI

Nadere informatie

Deutsche Bank Wealth Management 0

Deutsche Bank Wealth Management 0 0 Standaard risicoprofielen Bandbreedtes Vermogensbeheer Risico Profielen Conservative Core Growth Min Target Max Min Target Max Min Target Max Aandelen 0% 20% 40% 20% 40% 60% 40% 60% 80% Vastrentende

Nadere informatie

FINANCIERING IN HET MKB

FINANCIERING IN HET MKB FSV CORPORATE FINANCE FINANCIERING IN HET MKB N.T.O.C. 2.0 Geurt Hogenbirk Melvin Rademaker FSV CORPORATE FINANCE 2 Programma 1. Inleiding door Geurt Hogenbirk AA RV 2. Wat doet FSV Corporate Finance?

Nadere informatie

Uw vermogen. Huisartsen Chris Zegers 1

Uw vermogen. Huisartsen Chris Zegers 1 Uw vermogen Huisartsen Chris Zegers 1 Verandering in de Zorg! Huisartsen Chris Zegers 2 Veranderingen Huisarts is key Samenwerking eerste lijn Samenwerking tweede lijn Innovatie Overdracht praktijk, samenwerkingsmodel

Nadere informatie

Financial Management BDK A. Kapitaalkosten

Financial Management BDK A. Kapitaalkosten A. Kapitaalkosten In dit hoofdstuk wordt onderzocht hoeveel procent van elke bron van geld (eigen vermogen of vreemd vermogen) gebruikt moet worden om een bedrijf te financieren. Kapitaalkosten Kapitaalkosten

Nadere informatie

Ahead of Tax 2012. De waarde van fiscale verliezen. Amsterdam, 29 maart. Ahead of Tax 2012. Herman Huidink Maarten Gietelink Philippe Steffens

Ahead of Tax 2012. De waarde van fiscale verliezen. Amsterdam, 29 maart. Ahead of Tax 2012. Herman Huidink Maarten Gietelink Philippe Steffens Amsterdam, 29 maart De waarde van fiscale verliezen Herman Huidink Maarten Gietelink Philippe Steffens De waarde van fiscale verliezen Herman Huidink Partner, Corporate & International Tax herman.huidink@bakermckenzie.com

Nadere informatie

Directe investeringen Investeren buiten traditionele financiële markten

Directe investeringen Investeren buiten traditionele financiële markten Directe investeringen Investeren buiten traditionele financiële markten CLAVIS Vermogensstructurering Directievoering Trustdiensten Vermogensbeheer (Infra)structuur Vermogensplanning Transactiebegeleiding

Nadere informatie

Financieel risicobeheer op 1 A4. 2 november 2017 Armijn Eikelboom

Financieel risicobeheer op 1 A4. 2 november 2017 Armijn Eikelboom Financieel risicobeheer op 1 A4 2 november 2017 Armijn Eikelboom Financieel Risicobeheer op 1 A4 en in 5 stappen 1 Bepaal en controleer pijngrens en fijngrens 2 Bepaal en controleer omvang risicobudget

Nadere informatie

ONTWERPEN, BOUWEN, FINANCIEREN EN ONDERHOUDEN

ONTWERPEN, BOUWEN, FINANCIEREN EN ONDERHOUDEN ONTWERPEN, BOUWEN, FINANCIEREN EN ONDERHOUDEN KiVi-bijeenkomst 10 oktober 2017 KiVi-bijeenkomst 10 oktober 2017 Pagina 1 - EVEN VOORSTELLEN - ing. G. (Gerold) Schaap HTS Civiele techniek; Hogeschool Utrecht

Nadere informatie

Toenemende concurrentie op de Nederlandse hypotheekmarkt

Toenemende concurrentie op de Nederlandse hypotheekmarkt Toenemende concurrentie op de Nederlandse hypotheekmarkt FEBRUARI 2016 www.dmfco.nl Met de toenemende beleggingen van Nederlandse pensioenfondsen in Nederlandse hypotheken kent de hypotheekmarkt nu drie

Nadere informatie

Versie 14 december 2015 pagina 1/5

Versie 14 december 2015 pagina 1/5 Versie 14 december 2015 pagina 1/5 Algemeen Om tegemoet te komen aan de informatieverplichtingen naar Eurostat, moet ABB een gestandaardiseerde gegevensverzameling van de langetermijnprojecten voor vastgoed

Nadere informatie

BLACKROCK GLOBAL FUNDS

BLACKROCK GLOBAL FUNDS DIT IS EEN BELANGRIJK DOCUMENT DAT U ONMIDDELLIJK AANDACHTIG DIENT TE LEZEN. Indien u niet zeker weet wat u moet doen, dient u meteen uw effectenmakelaar, bankmanager, advocaat, boekhouder, relatiebeheerder

Nadere informatie

Pensioenen en Financiële planning. Congres "Grip op je vermogen" 20 april 2012 Den Haag

Pensioenen en Financiële planning. Congres Grip op je vermogen 20 april 2012 Den Haag Pensioenen en Financiële planning Tom Steenkamp Congres "Grip op je vermogen" 20 april 2012 Den Haag Wat is belangrijk voor beleggen voor uw pensioen? 1. Keuzes moeten simpel zijn, er moeten er niet te

Nadere informatie

Wijs & van Oostveen VISIE Robert Schuckink Kool Hoofd Beleggingsstrategie. drs. Martijn Meijer Hoofd Vermogensbeheer

Wijs & van Oostveen VISIE Robert Schuckink Kool Hoofd Beleggingsstrategie. drs. Martijn Meijer Hoofd Vermogensbeheer Wijs & van Oostveen VISIE 2014 Robert Schuckink Kool Hoofd Beleggingsstrategie drs. Martijn Meijer Hoofd Vermogensbeheer Driebergen - Rijsenburg, 22 januari 2014 Programma Visie 2013 - Programma Robert

Nadere informatie

Financiering van herontwikkeling van bedrijfsmatig vastgoed. Presentatie N.V. Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (NV OMU) Cees Busscher

Financiering van herontwikkeling van bedrijfsmatig vastgoed. Presentatie N.V. Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (NV OMU) Cees Busscher Financiering van herontwikkeling van bedrijfsmatig vastgoed Presentatie N.V. Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (NV OMU) Cees Busscher Datum: 2 juni 2015 1. Inleiding 2. De markt 3. Doelstelling OMU 4.

Nadere informatie

Vijandige financiële markten..

Vijandige financiële markten.. Vijandige financiële markten.. Universiteit van Amsterdam Amsterdam Center for Corporate Finance 16 april 2008 NIRV Ledenvergadering Crisis? 2 1 Cruciale observaties Vertrouwen sleutel voor financiële

Nadere informatie

Werkkapitaal Management & Marktontwikkelingen

Werkkapitaal Management & Marktontwikkelingen Advisory Finance Infrastructure Werkkapitaal Management & Marktontwikkelingen Investments 4 maart, 2010 Principal Financial Company B.V. Inhoud 1. Oorzaken kredietcrises 2. Katalysator kredietcrises 3.

Nadere informatie

Beleggingsupdate Allianz Pensioen

Beleggingsupdate Allianz Pensioen Allianz Nederland Levensverzekering N.V. Beleggingsupdate Allianz Pensioen Beleggingsupdate Q3 2017 Rendementen Allianz Pensioen Passieve en Actieve Lifecycles In deze Beleggingsupdate vindt u tabellen

Nadere informatie

Week van de financiën 2017

Week van de financiën 2017 Week van de financiën 2017 Online financiering 1 www.spotcap.co m Agenda Toelichting thema: Online financiering Voor- en nadelen Overzicht online financieringsmogelijkheden Spotcap en een voorbeeld uit

Nadere informatie

Het leven is aan de vroege vogels. KEYPRIVATE New Generation Portfolio Management

Het leven is aan de vroege vogels. KEYPRIVATE New Generation Portfolio Management Het leven is aan de vroege vogels KEYPRIVATE New Generation Portfolio Management Wat is vermogensbeheer? $ Roerend vermogen toevertrouwen aan een beheerder $ Beheerder neemt investeringsbeslissingen $

Nadere informatie

Experts aan uw zijde. 2013 Fedesco www.fedesco.be info@fedesco.be

Experts aan uw zijde. 2013 Fedesco www.fedesco.be info@fedesco.be Experts aan uw zijde Financiële aspecten van EPC Studiedag EPC Oostende, 16 mei 2013 Christophe Madam Algemeen Directeur Fedesco Ⅰ Financiering van energie-efficiëntie Ⅰ EPC maakt de (voor)financiering

Nadere informatie

Investeren in nieuwe sportinfrastructuur? Scenario s

Investeren in nieuwe sportinfrastructuur? Scenario s Investeren in nieuwe sportinfrastructuur? Scenario s Beslissingskader scenario s nieuwe sportinfrastructuur 10 vragen voor een optimale lokale keuze David Nassen Vooraf 10-tal scenario s (of combinaties)

Nadere informatie

UW MENSEN, UW kapitaal. Beleggingsinformatie. Vrij beleggen. Life Cycle beleggen. Rendement en risico s. Kosten

UW MENSEN, UW kapitaal. Beleggingsinformatie. Vrij beleggen. Life Cycle beleggen. Rendement en risico s. Kosten UW MENSEN, UW kapitaal Beleggingsinformatie 2 Life Cycle beleggen Vrij beleggen Rendement en risico s 4 6 8 Kosten 9 Beleggingsinformatie Hoe werkt het beleggingspensioen van Cappital? In de pensioenregeling

Nadere informatie

Vastgoedfinanciering in de cure-sector

Vastgoedfinanciering in de cure-sector Vastgoedfinanciering in de cure-sector Een onderzoek naar de potentie van financieringsconstructies voor investeringen in ziekenhuisvastgoed P4 Presentatie Simone Campman 4 oktober 2013 Inhoudsopgave Onderzoeksopzet

Nadere informatie

High Yield Bonds: de kameel van de bond markt?

High Yield Bonds: de kameel van de bond markt? High Yield Bonds: de kameel van de bond markt? 1. In veel beleggingsportefeuilles komen high yield bonds voor. Er zijn beleggers die er van uitgaan dat het dan gaat om gewone bedrijfsobligaties die een

Nadere informatie

Samenvatting M&O hoofdstuk

Samenvatting M&O hoofdstuk Samenvatting M&O hoofdstuk 10+ 11 Samenvatting door een scholier 1168 woorden 16 maart 2017 7 3 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans Hoofdstuk 10 vermogensmarkt 10.1 vrager van vermogen Vragers van

Nadere informatie

STEMMEN PER BRIEF. gedematerialiseerde aandelen

STEMMEN PER BRIEF. gedematerialiseerde aandelen STEMMEN PER BRIEF Dit behoorlijk ingevulde, gedateerde en ondertekende papieren formulier moet door WDP Comm. VA per aangetekend schrijven worden ontvangen ten laatste op donderdag 18 april 2019 op volgend

Nadere informatie

De week van het financieren Bancaire Financiering

De week van het financieren Bancaire Financiering De week van het financieren Bancaire Financiering Rob van Blokland, 16 februari 2017 Doelstelling Na afloop van deze presentatie: Heb je inzicht: - In hoe een bank naar een financieringsaanvraag kijkt

Nadere informatie

Outlook Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance 27 oktober 2015

Outlook Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance 27 oktober 2015 Outlook 2015 2018 Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance Profiel > 15 miljard beheerd vermogen Grootste beheerder van vastgoed en hypotheken in Nederland op de markt van

Nadere informatie

Registratie AFM Ons kantoor is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten onder nummer 12011036.

Registratie AFM Ons kantoor is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten onder nummer 12011036. DIENSTENWIJZER Informatie over onze dienstverlening op grond van de Wet financieel toezicht zijn wij verplicht u voorafgaand aan de totstandkoming van een financiële overeenkomst onderstaande informatie

Nadere informatie

De LifeCycle Mix bij Mijn Pensioen. LifeCycle Mix (LCM): online oplossing met maximale transparantie en gemak

De LifeCycle Mix bij Mijn Pensioen. LifeCycle Mix (LCM): online oplossing met maximale transparantie en gemak De LifeCycle Mix bij Mijn Pensioen LifeCycle Mix (LCM): online oplossing met maximale transparantie en gemak Gespecialiseerd team onderhoudt en ontwikkelt LCM WWW.INGIM.COM 2 ING INVESTMENT MANAGEMENT

Nadere informatie