Kwartaalrapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kwartaalrapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen"

Transcriptie

1 Kwartaalrapportage Vermogensbeheer Stichting Pensioenfonds Productschappen 2013

2 Inhoudsopgave Management samenvatting 3 1 Kerncijfers 5 11 Dekkingsgraad 5 12 Rendement 8 13 Vermogen 8 14 Wegingen portefeuille 8 2 Toelichting risico s 9 21 Balansrisico 9 22 Renterisico Inflatierisico Valutarisico Kredietrisico Concentratierisico Illiquiditeitsrisico Liquiditeitsrisico Tegenpartijrisico 19 3 Rendementen en vermogens-posities Performance overzicht Performance attributie Beheervergoeding Vermogensposities 24 4 Toelichting vermogensbeheer Marktvisie Maatschappelijk verantwoord beleggen 27 5 Toelichting beleggingscategorieën Langlopende obligaties Stichting MN Services Euro Investment Grade Credit Fonds Bank Loans Stichting Mn Services Europees High Yield Fonds Stichting Mn Services US High Yield Fonds Stichting Mn Services Obligatiefonds Emerging Markets Stichting Mn Services Aandelenfonds Noord-Amerika Stichting Mn Services Aandelenfonds Europa I Stichting Mn Services Aandelenfonds Verre Oosten 42 Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

3 510 Stichting Mn Services Aandelenfonds Emerging Markets Private Equity Direct Onroerend Goed Nederland Onroerend Goed Direct Noord-Amerika Onroerend Goed Direct Asia Pacific Stichting Mn Services Hedgefunds Fonds Microfinance 50 Bijlage 1: Tabel derivatenposities 51 Bijlage 2: Standaard Risico Model 52 Bijlage 3: Grondslagen waardering en resultaten 54 Bijlage 4: Verklarende woordenlijst 56 Bijlage 5: Stijlen Hedge Funds 58 Bijlage 6: Stijlen Private Equity 59 Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

4 Management samenvatting Voor u ligt de vermogensbeheer kwartaalrapportage van Stichting Pensioenfonds Productschappen Deze rapportage heeft betrekking op het vierde kwartaal van 2013 Kernpunten - Daling dekkingsgraad op basis DNB rente - Vooral door verwerking indexatie van 125% per 31 december - Balansrisico in dalende trend sinds september door meetmethodiek - Rente afdekking aan onderkant van de bandbreedte - Verkoop CBRE Residential en grondstoffen - Opbrengst geïnvesteerd in Europese aandelen Ontwikkeling van de financiële positie Dekkingsgraad lager door indexatie De rente steeg licht in het vierde kwartaal, waardoor de matching portefeuille in waarde afnam De returnportefeuille behaalde wel een positief resultaat, waardoor per saldo een positief rendement op de beleggingsportefeuille werd behaald Daarnaast is per 31 december een indexatie van de pensioenuitkeringen van 125% doorgevoerd Kerncijfers 31 Dec Sept 2013 Mutatie Beleggingen (incl Balansposten) Pensioenvoorzieningen (obv DNB rente) Dekkingsgraad (DNB rente) 1160% 1172% -12% IRR (DNB rente) 270% 267% 003% IRR (feitelijke rente) 263% 254% 009% Risico Balansrisico in dalende trend Ten opzichte van het vierde kwartaal is het balansrisico gedaald De oorzaak van deze daling is gelegen in het volatiele laatste kwartaal van 2008 In september van dat jaar werd Lehman Brothers failliet verklaard Deze periode is uit de berekening voor het balansrisico gelopen Deze daling kan nog enkele maanden aanhouden, omdat het eerste half jaar van 2009 ook nog uiterst volatiel was Renteafdekking lager Het niveau van de afdekking is gedaald in het vierde kwartaal Dit verschil in verandering van de renteafdekking komt door de verschil in positionering op de verschillende looptijden van de renteafdekking en het betere resultaat van de returnportefeuille ten opzichte van de matchingportefeuille Risico (obv maatstaf beleggingsplan 2013) 31 Dec 2013 Mutatie tov vorig kwartaal Bandbreedte Balansrisico (obv actuele rente) 79% -13% 6% - 10% Rente afdekking (obv DNB rentecurve) 600% -10% 60% - 70% Conform beleid Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

5 Het balansrisico kan ook bepaald worden op basis van de door DNB voorgeschreven rentecurve Hieronder zijn beide weergegeven Risico obv DNB rentecurve obv actuele rente Balansrisico 68% 79% Rente afdekking 687% 600% Rendement Matching portefeuille lager door gestegen rente De langlopende obligaties daalden circa 1% door de gestegen rente De investment grade bedrijfsobligaties presteerden wel positief Zij profiteerden van een daling van de kredietopslag voor deze categorie Returnportefeuille positief Zakelijke waarden kenden een positief laatste kwartaal Aandelen blonken uit en stegen iets meer dan 5% Relatief gezien presteerden opkomende landen ook in het laatste kwartaal slecht ten opzichte van de ontwikkelde landen Lagere groei vooruitzichten en verslechtering van betalingsbalansen waren hier debet aan Binnen aandelen opkomende landen werd wel een forse outperformance behaald in 2013 Goede selectie van landen (onderweging Brazilie) en sectoren (IT en industrie) hebben hiertoe bijgedragen Rendement Q (ytd) Pensioenverplichtingen 017% -247% Beleggingen 029% -174% Portefeuille Ontwikkelingen In het vierde kwartaal is 171 mln geïnvesteerd in Europese aandelen Dit bedrag was vrijgekomen na de verkoop van het CBRE Residential fund en de grondstoffen beleggingen De keuze voor de Europese aandelen komt voort uit de relatief gunstige rendementsverwachtingen Verder zijn Europese aandelen een liquide investering Als in de loop van 2014 weer onttrokken moet worden dan zullen de kosten beperkt zijn In het vierde kwartaal is 28 mln onttrokken ten behoeve van pensioenuitkeringen Per saldo is in mln aan het door MN beheerde vermogen onttrokken Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

6 Return portefeuille Matching portefeuille Rendement verplichtingen Nominaal Overige Return portefeuille Matching portefeuille Rendement verplichtingen Nominaal Overige Kerncijfers 11 Dekkingsgraad Balanspositie met Nominale pensioenverplichtingen op basis van DNB rentecurve: Bedragen in mln EUR Beleggingen Overige balansposten Surplus Nominale Dekkingsgraad Vereiste Dekkingsgraad Ultimo % 1112% Ultimo % 1106% Ultimo Q % 1109% Ultimo Q % 1111% Ultimo Q % 1113% Ultimo Q % 1121% Balanspositie met Nominale pensioenverplichtingen op basis van actuele rentecurve: Bedragen in mln EUR Beleggingen Overige balansposten Pensioenverplichtingen Pensioenverplichtingen Surplus Nominale Dekkingsgraad Vereiste Dekkingsgraad Ultimo % 1112% Ultimo % 1106% Ultimo Q % 1109% Ultimo Q % 1111% Ultimo Q % 1113% Ultimo Q % 1121% De dekkingsgraad is vastgesteld op basis van de meest recente informatie van de pensioenverplichtingen, zoals aangeleverd door PBO-dienstverlening In de volgende figuren wordt de ontwikkeling van de nominale dekkingsgraad nader beschouwd YTD e kwartaal % -37% +29% -12% +11% -07% -02% -14% 1164% 1160% 1172% 1160% Figuur 11: ontwikkeling van de dekkingsgraad uitgesplitst naar diverse componenten Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

7 Op basis van risicoberekeningen kan een interval berekend worden waarbinnen zich de nominale dekkingsgraad het komende jaar naar verwachting bevindt De spreiding tussen de maximum en de minimum dekkingsgraad wordt kleiner naarmate het risicoprofiel van de beleggingsportefeuille dichter bij de verplichtingen ligt De risicoberekening is gebaseerd op een 95% betrouwbaarheidsinterval Dat wil zeggen dat er een statistische kans van 25% bestaat, dat de feitelijke ontwikkeling van de dekkingsgraad onder de weergegeven bandbreedte uitkomt en een kans van 25% dat de feitelijke ontwikkeling beter is dan de bovenkant van de bandbreedte 135% 130% 1311% 125% 1253% 120% 115% 1160% 27%* 110% 105% 100% 95% 90% Historische DGR Negatief scenario Positief scenario Minimaal vereiste dekkingsgraad Dekkingsgraad op actuele RTS Feitelijke DGR * Effect van overgang naar Dekkingsgraad op UFR basis Figuur 12: feitelijke ontwikkeling en jaarprognose ontwikkeling dekkingsgraad Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

8 Ter indicatie wordt in onderstaande tabel de ontwikkeling van de reële dekkingsgraad weergegeven Een reële dekkingsgraad van 100% betekent dat het aanwezige vermogen voldoende is ter dekking van de nominale pensioenverplichtingen inclusief de verwachte inflatie Balanspositie met Reële pensioenverplichtingen op basis van DNB rentecurve: Bedragen in mln EUR Beleggingen Overige Balansposten Reële Pensioenverplichtingen Surplus Reële Dekkingsgraad Ultimo % Ultimo % Ultimo Q % Ultimo Q % Ultimo Q % Ultimo Q % Balanspositie met Reële pensioenverplichtingen op basis van actuele rentecurve: Bedragen in mln EUR Beleggingen Overige Balansposten Reële Pensioenverplichtingen Surplus Reële Dekkingsgraad Ultimo % Ultimo % Ultimo Q % Ultimo Q % Ultimo Q % Ultimo Q % De reële pensioenverplichtingen zijn vastgesteld uitgaande van een scenario waarin alle thans opgebouwde rechten naar de toekomst jaarlijks worden verhoogd met de huidige inflatieverwachting De gehanteerde inflatieverwachting is gelijk aan de Europese prijsinflatie Harmonised Index of Consumer Prices excluding Tobacco, welke door de markt is ingeprijsd in de waarde van de inflatieswaps Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

9 12 Rendement Onderstaande tabel geeft het rendement van de beleggingsportefeuille op hoofdlijnen weer Ter vergelijking is ook het rendement van de voorziening pensioenverplichtingen opgenomen Het rendement op de voorziening pensioenverplichtingen bestaat uit de bijschrijving van rente (oprenting) en het effect van de renteverandering op de voorziening pensioenverplichtingen Vierde kwartaal Jaar 2013 Rendement Feitelijk Benchmark Verschil Feitelijk Benchmark Verschil Voorziening pensioenverplichtingen DNB RTS 017% -247% Actuele RTS -075% -537% Totaal Rendement portefeuille 029% 020% 009% -174% -176% 002% Matching Portefeuille -111% -109% -002% -576% -570% -006% Return Portefeuille 210% 174% 035% 408% 332% 076% Hoofdstuk 3 Rendementen en vermogensposities gaat nader in op de rendementen per beleggingscategorie 13 Vermogen Onderstaande tabel geeft de rendementsmutaties (RM) en de stortingen en onttrekkingen (S&O) in het afgelopen kwartaal en vanaf begin van het jaar weer De stortingen en onttrekkingen op het niveau van beleggingscategorieën betreffen feitelijk de netto aan- en verkopen binnen de verschillende beleggingscategorieën De stortingen en onttrekkingen op totaal portefeuille niveau betreffen het saldo van de in- en uitstroom van gelden van/naar PBOdienstverlening Vermogen in mln EUR Voorziening pensioenverplichtingen Vierde kwartaal Jaar 2013 Primo kwartaal RM S&O Ultimo kwartaal Primo jaar RM S&O Ultimo kwartaal DNB RTS Actuele RTS Totale Portefeuille Matching Portefeuille Return Portefeuille Wegingen portefeuille In het Beleggingsplan 2013 zijn de afspraken vastgelegd met betrekking tot de verdeling over de verschillende beleggingscategorieën, de actuele norm Onderstaande tabel zet deze actuele norm af tegen de feitelijke verdeling over de beleggingscategorieën Categorie Actuele norm Feitelijke weging Matching Portefeuille 538% 536% Return Portefeuille 462% 464% Totale Portefeuille 1000% 1000% Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

10 2 Toelichting risico s 21 Balansrisico Een maatstaf voor de mate waarin het gevoerde beleid aansluit op het gewenste risicorendementprofiel van het fonds is het balansrisico Dit is een maatstaf die de verwachte beweeglijkheid van de waarde van de beleggingen ten opzichte van de waarde van de (nominale) voorziening pensioenverplichtingen meet Balansrisico Feitelijk Nagestreefd Bandbreedte Ultimo kwartaal 79% 80% 6%-10% 12% 10% 8% 90% 92% 92% 91% 89% 15% 15% 15% 15% 14% Zone doelstelling Returnportefeuille Matchingportefeuille Beleggingsplan 92% 92% 92% 94% 92% 86% 84% 15% 15% 16% 16% 16% 79% 15% 15% 09% 6% 4% 75% 77% 77% 76% 75% 77% 78% 77% 78% 76% 71% 69% 70% 2% 0% Figuur 21: ontwikkeling maatstaf balansrisico In de figuur is weergegeven welke bijdrage aan het balansrisico voortkomt uit de Return Portefeuille en de Matching Portefeuille Het risico dat voortkomt uit de Matching Portefeuille is het gevolg van de mismatch tussen de beleggingen in deze portefeuille en de ontwikkeling van de waarde van de verplichtingen, welke gevoelig is voor veranderingen in de swaprente De mismatch ontstaat voornamelijk door verschillen in waardeontwikkeling tussen staatsobligaties en de swaprentecurve en de ontwikkeling van de creditspreads op bedrijfsobligaties ten opzichte van de swaprentecurve Het balansrisico dat voortkomt uit de Return Portefeuille betreft het risico op de zakelijke waarden beleggingen in relatie tot de beweeglijkheid van de pensioenverplichtingen door renteveranderingen Het feitelijke balansrisico kan boven het beoogde balansrisico uitkomen, zoals gehanteerd als uitgangspunt in het beleggingsplan De oorzaak kan liggen in een bewuste afwijking ten opzichte van het beleid in het beleggingsplan: indien er meer risico wordt genomen versus de verplichtingen en dus een hoger balansrisico wordt gerealiseerd Een andere oorzaak kan zijn dat de markten dusdanig volatiel zijn dat het feitelijke balansrisico hoger ligt dan het beoogde balansrisico uit het beleggingsplan, terwijl het beleid wel in lijn is met het beleggingsplan Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

11 Marginal Tracking Error In de volgende figuren is zichtbaar gemaakt door welke oorzaken de verandering van het balansrisico verklaard kan worden Figuur 22: ontwikkeling balansrisico De attributieanalyse in de figuur geeft inzicht in de ontwikkeling van het balansrisico en is uitgesplitst naar de volgende onderdelen: - Portefeuille samenstelling: verschuiving in de portefeuille door marktbewegingen en aanen verkopen - Volatiliteit: verandering in de beweeglijkheid (volatiliteit) van de beleggingen - Correlaties: verandering in de onderlinge samenhang (correlaties) van de beleggingen - Verplichtingen: veranderingen in het renteniveau en rentegevoeligheid van de pensioenverplichtingen waaraan het balansrisico wordt afgemeten In figuur 23 is een risicodecompositie weergegeven Hierin wordt de bijdrage van de individuele beleggingscategorieën aan het balansrisico getoond Een zeer groot deel van het risico wordt gevormd door de aandelenportefeuille 120% 100% Matching PF Risico decompositie 79% Return PF Risico-allocatie 115% 885% 80% 08% 03% 70% 60% 03% 03% 08% 40% 10% 02% 04% 06% 08% 20% 00% 00% 10% -14% 12% 16% 09% 09% -20% Nominaal -03% Credits 12% Matching 09% Aandelen 35% High yield 21% Altern 12% Vastgoed 03% Totaal 79% Cash Bonds Swaps Credits Matching EM VO VS Europa Bank L EMD EU HY US HY PE HF Vastgoed Return Matching Figuur 23: Decompositie balansrisico Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

12 22 Renterisico Het renterisico is het risico dat veranderingen in de marktrente leiden tot veranderingen in de waarde van de vastrentende portefeuille en van de pensioenverplichtingen In onderstaande tabel is de feitelijke rente-afdekking afgezet tegen de nominale renteafdekking volgens de norm van het Beleggingsplan Voor de berekening van de feitelijke renteafdekking is uitgegaan van de beleggingen die onderdeel uitmaken van de Matching portefeuille exclusief liquiditeiten Rente-afdekking Feitelijk (ex ante) Beleggingsplan 2013 Bandbreedte Nominaal in % van de pensioenverplichtingen 600% 650% 60%-70% In onderstaande grafiek is de positionering van de renteafdekking op de verschillende looptijden inzichtelijk gemaakt Hierbij is de waardeverandering getoond uitgaande van een renteverandering van 1 basispunt (1bp), van zowel de nominale verplichtingen als de Matching portefeuille Figuur 24: afdekking van de pensioenverplichtingen totaal (links) en verdeeld over looptijdsegmenten (rechts) De rentegevoeligheid kan worden gemeten door middel van de duration De duration is een maat voor de gewogen gemiddelde resterende looptijd in jaren van de kasstromen Als de duration van de beleggingen lager is dan de duration van de pensioenverplichtingen, betekent dit dat de pensioenverplichtingen gevoeliger zijn voor renteveranderingen dan de beleggingen Duration (jaar) Duratiebijdrage vastrentende waarden 56 Duratiebijdrage Rente Afdekking 24 Rentegevoeligheid beleggingen 80 Rentegevoeligheid pensioenverplichtingen 149 Rentegevoeligheid pensioenverplichtingen (obv DNB rente) 137 Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

13 Een andere manier om dit verschil in rentegevoeligheid zichtbaar te maken is door de invloed te meten die een renteschok heeft op de dekkingsgraad Dit is weergegeven in onderstaande tabel Hier is een viertal renteschokken gedefinieerd In kolom 3 en 4 wordt er een parallelle stijging en daling van de rentecurve met 1%-punt doorgerekend In kolom 5 en 6 wordt een stijging en daling van de spread tussen de 10 en de 30 jaars rente van 50 basispunten doorgerekend Dit leidt tot een versteiling respectievelijk vervlakking van de curve Deze scenario s komen ongeveer overeen met een twee standaard deviatie gebeurtenis Ervan uitgaande dat de overige beleggingen en balansposten niet in waarde veranderen, geeft dit de resultaten in de hierna volgende tabel NB De beleggingen in hoogrentende obligaties zijn overigens niet meegenomen in deze berekening vanwege het feit dat deze (dollar)beleggingen geen eenduidige correlatie hebben met de euro renteontwikkeling Bedragen in mln EUR Huidige positie Parallelle renteschok: de gehele rentecurve Niet-parallelle renteschok: verschil tussen de 10 en 30 jaars rente stijgt 1%-punt daalt 1%-punt stijgt 0,5%-punt daalt 0,5%-punt Matching Portefeuille (excl Liquiditeiten) Overige beleggingen Overige balansposten Pensioenvermogen Pensioenverplichtingen Dekkingsgraad 1160% 1230% 1096% 1173% 1146% Verandering in dekkingsgraad +70% -64% +13% -13% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 05% 30 september sept 2013 DNB rentecurve op UFR basis 31 december dec 2013 DNB rentecurve op UFR basis 00% Looptijd > Figuur 25: ontwikkeling rentetermijnstructuur In onderstaande figuur is de gemiddelde nominale rentevoet (IRR) van het fonds weergegeven waartegen de pensioenverplichtingen worden verdisconteerd Als de gemiddelde rentevoet daalt, stijgt de waarde van de pensioenverplichtingen en omgekeerd Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

14 40% 35% 345% 30% 25% 20% 273% 255% 237% 213% 245% 223% 244% 238% 267% 254% 270% 263% 15% 10% 05% 00% Dec 2010 Dec 2011 Dec 2012 IRR IRR (gemiddelde RTS/UFR) Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec 2013 Figuur 26: ontwikkeling gemiddelde interne nominale rentevoet van de pensioenverplichtingen 23 Inflatierisico Inflatie vormt een risico voor pensioenfondsen die immers veelal de ambitie hebben om pensioentoezeggingen te indexeren De ontwikkeling van de inflatietermijnstructuur werkt op twee manieren door in de balans van een pensioenfonds Aan de ene kant beïnvloedt de ontwikkeling van de inflatieverwachting de waarde van de reële verplichtingen Maar ook de waardeontwikkeling van de beleggingen in (deels aan) inflatiegerelateerde producten, zoals (inflatie)obligaties en infrastructuur, is afhankelijk van de ontwikkeling van de inflatieverwachting Figuur 27: inflatietermijnstructuur Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

15 25% 20% 15% 123% 10% 05% 00% -05% Dec % 013% Dec % -008% Dec % 003% 034% 033% 061% 073% 044% Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec % IRR Reëel Figuur 28: ontwikkeling gemiddelde interne reële rentevoet IRR Reëel (gemiddelde RTS) 24 Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van beleggingen verandert als gevolg van veranderingen in valutakoersen - De kolom Feitelijke afdekking tov beoogde afdekking in de tabel geeft het resultaat van het afdekkingsbeleid op totaal portefeuilleniveau weer - De kolom Totale positie in valuta geeft aan welk percentage van de totale portefeuille is belegd in de desbetreffende valuta - De kolom Beoogde afdekking conform beleid geeft weer welk percentage afgedekt moet worden volgens het Beleggingsplan De feitelijke omvang van de valuta-afdekking staat in de kolom Omvang afdekking - De laatste twee kolommen geven het verschil aan tussen de twee laatstgenoemde percentages en de bandbreedte waarbinnen dit verschil moet liggen Alle percentages zijn uitgedrukt in de omvang van de totale portefeuille tenzij anders vermeld Valuta Feitelijke afdekking tov beoogde afdekking* Totale positie in valuta Beoogde Afdekking conform beleid Omvang afdekking Afwijking Bandbreedte (+/-) Amerikaanse dollar (USD) 501% 206% 103% 103% 01% 10% Britse pond (GBP) 993% 28% 28% 28% 00% 03% Japanse yen (JPY) 1000% 07% 07% 07% 00% 01% Overig 00% 101% 00% 00% 00% 00% *) De afdekking van de Amerikaanse dollar is 50% van de portefeuille Het getoonde percentage in de eerste kolom is de uitkomst van dit beleid op totaal portefeuilleniveau De afdekking van de Britse Pond en Japanse Yen is 100% van de portefeuille Vanaf 1 januari 2012 is het beleid om 50% van de USD beleggingen af te dekken Deze keuze is gedreven vanuit risicomanagement oogpunt In tijden van crisis toont de Amerikaanse dollar haar currency of the World status Bij een sterke verzwakking van de euro kan er een grote liquiditeitsbehoefte ontstaan, die in een eurocrisis potentieel samenvalt met verliezen op andere beleggingen De overige valuta zijn met name opgebouwd uit Europese beleggingen (met name Zwitserse Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

16 frank) en uit Opkomende landen van zowel aandelen als obligaties Bij deze valuta moet dan met name gedacht worden aan: Braziliaanse reaal, Zuid Afrikaanse rand, Koreaanse won, Chinese renminbi en Mexicaanse peso In totaal zijn circa 30 vreemde valuta vertegenwoordigd in de portefeuille Onderstaande figuren tonen de ontwikkeling van de euro ten opzichte van de valuta die, conform het Beleggingsplan moeten worden afgedekt 155 EUR/USD dec-12 jan-13 feb-13 mrt-13 apr-13 mei-13 jun-13 jul-13 aug-13 sep-13 okt-13 nov-13 dec EUR/GBP dec-12 jan-13 feb-13 mrt-13 apr-13 mei-13 jun-13 jul-13 aug-13 sep-13 okt-13 nov-13 dec EUR/JPY dec-12 jan-13 feb-13 mrt-13 apr-13 mei-13 jun-13 jul-13 aug-13 sep-13 okt-13 nov-13 dec-13 Figuur 29: wisselkoersontwikkeling afgedekte valuta Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

17 25 Kredietrisico Kredietrisico is het risico van financiële verliezen als gevolg van faillissement of betalingsonmacht van tegenpartijen waarop het pensioenfonds (potentiële) vorderingen heeft Dit betreft voornamelijk beleggingen in obligaties, in derivaten en in geldmarktproducten Het kredietrisico wordt beperkt door spreiding van de vastrentende waarden naar regio, de creditrating van de tegenpartijen en de sector Het nemen van kredietrisico levert extra rendement op ten opzichte van staatsobligaties De creditspread is een maatstaf voor kredietrisico en drukt de opslag uit die de markt vraagt boven de risicovrije rente Hoe hoger deze opslag, hoe hoger de markt het kredietrisico op een partij beoordeelt en hoe hoger de vergoeding (de spread) is die beleggers willen ontvangen voor het nemen van dit kredietrisico De duration geeft de koersgevoeligheid weer van vastrentende waarden bij veranderingen in de creditspread Categorie Waarde in mln EUR Duration Creditspread Langlopende Staatsobligaties % Investment Grade Bedrijfsobligaties % Hoogrentende Bedrijfsobligaties Europa* % Hoogrentende Bedrijfsobligaties Verenigde Staten* % Hoogrentende Staatsobligaties Opkomende Markten* % Bank Loans % Totaal % *Het verschil tussen de hier getoonde saldi en het belegd vermogen in Emerging Markets Debt zoals genoemd in paragraaf 34 Vermogensposities betreft gealloceerde cash die bij de berekening van de duration buiten beschouwing gelaten is NB Uitstaande derivatenposities en liquide middelen zijn in deze tabel buiten beschouwing gelaten Paragraaf 29 Tegenpartijrisico gaat nader in op deze posities De hierna volgende grafiek geeft een beeld van de spreadontwikkeling van de verschillende beleggingscategorieën 21% 18% 15% 12% Hoogrentende waarden Europa Hoogrentende waarden US Emerging Market Debt - in lokale valuta Emerging Market Debt - in US Dollar 9% 6% 3% 0% dec-08 jun-09 dec-09 jun-10 dec-10 jun-11 dec-11 jun-12 dec-12 jun-13 dec-13 Figuur 210: ontwikkeling creditspread vastrentende waarden Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

18 In de volgende tabel staat de verdeling over de verschillende ratingklassen van de posities in de portefeuilles vastrentende en hoogrentende waarden Elke regel telt op tot 100% en geeft daarmee de procentuele verdeling weer binnen die betreffende deelportefeuille Bij langlopende obligaties is voor Nederlandse obligaties de gemiddelde rating gebruikt Standard & Poor s heeft de Nederlandse overheid gedowngrade naar AA, echter Moody s en Fitch houden de rating vooralsnog op AAA Totale verdeling Vast- en Hoogrentende portefeuilles AAA AA A BBB BB B CCC en lager Geen rating Cash binnen portefeuille 51% 4% 12% 13% 8% 10% 1% 0% 1% Matchingportefeuille Langlopende Obligaties 100% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% Bedrijfsobligaties 1% 14% 45% 38% 1% 0% 0% 0% 1% Returnportefeuille - Hoogrentend Hoogrentende Bedrijfsobligaties Europa 0% 0% 0% 0% 57% 39% 2% 0% 2% Hoogrentende Bedrijfsobligaties VS 0% 0% 0% 3% 42% 50% 3% 0% 2% Hoogrentende Staatsobligaties Opkomende Markten 0% 2% 12% 49% 15% 10% 4% 4% 4% Bank Loans 0% 0% 0% 2% 11% 85% 1% 1% 0% Liquiditeiten 38% 17% 45% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 26 Concentratierisico Concentratierisico is het risico dat een te groot deel van het vermogen bij één debiteur geconcentreerd blijkt te zijn Mocht deze debiteur failliet gaan, dan zijn de gevolgen aanzienlijk groter dan wanneer het vermogen meer gespreid belegd is In onderstaande tabel zijn de tien grootste posities in de vastrentende waarden en liquiditeitenportefeuilles per ultimo kwartaal opgenomen Vastrentende posities incl liquiditeiten Marktwaarde in mln EUR % van totaal vermogen 1 Duitse overheid % 2 Nederlandse overheid % 3 Finse overheid % 4 Rabobank International 46 09% 5 Russische overheid 23 05% 6 Mexicaanse overheid 20 04% 7 Braziliaanse overheid 20 04% 8 Turkse overheid 19 04% 9 Indonesische overheid 17 03% 10 Poolse overheid 16 03% De exposure van derivaten en deposito's zijn opgenomen in paragraaf 29 Tegenpartijrisico Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

19 27 Illiquiditeitsrisico Het illiquiditeitsrisico is het risico dat beleggingen niet tijdig en/of niet tegen een aanvaardbare prijs kunnen worden omgezet in liquide middelen, waardoor het fonds op korte termijn niet aan zijn verplichtingen kan voldoen De tabel geeft de omvang van de illiquide beleggingen weer (inclusief liquiditeiten binnen deze categorieën) als onderdeel van de totale beleggingen Categorie Marktwaarde in mln EUR vorig kwartaal Marktwaarde in mln EUR huidig kwartaal Private Equity Direct Onroerend Goed Special Products Totaal illiquide posities Totaal portefeuille Percentage illiquide beleggingen 76% 61% 28 Liquiditeitsrisico Onderstaande tabel geeft weer hoeveel middelen er aan het einde van het kwartaal beschikbaar zijn om te kunnen voldoen aan onderpand verplichtingen indien de waarde van de posities in derivaten daalt De liquide middelen bestaan uit de daadwerkelijke liquide middelen in de portefeuille (bijvoorbeeld cash, deposito s, liquiditeitenfondsen), ontvangen cash onderpand en de aanwezige staatsobligaties Een stijgende rente zorgt ervoor dat de renteafdekking zich negatief ontwikkelt en er onderpand moet worden gestort Hetzelfde geldt voor een 10% zwakkere euro: de valutatermijncontracten ontwikkelen zich negatief en er moet onderpand worden bijgestort Om de liquiditeitsbehoefte onder normale omstandigheden vast te stellen, wordt gerekend met een rentestijging van 07%, een 10% zwakkere euro en een correlatie tussen beide gebeurtenissen van 01 De tabel is gesplitst in de posities bij tegenpartijen waar zowel het leveren van fysiek als cash onderpand mogelijk is, en partijen waarbij alleen uitwisseling van cash onderpand mogelijk is De werkelijke liquiditeitsbehoefte kan, onder normale omstandigheden, of in een stressscenario, hoger zijn dan de beschikbare liquide middelen In dat geval kan het noodzakelijk zijn om (liquide) beleggingen te liquideren om aan de onderpandverplichtingen te voldoen Ultimo kwartaal Uitsluitend uitwisseling Cash in mln EUR % portefeuille Mogelijkheid tot uitwisseling cash en obligaties mln eur % portefeuille Liquiditeiten 26 05% NVT NVT Obligaties DE & NL nvt NVT % Waarde rentederivaten 40 08% % Waarde valutaderivaten 00 00% 04 01% Totaal beschikbaar 65 13% % Gevoeligheidsanalyse Normaal scenario 35 07% 76 16% Stress scenario 70 14% % Kwartaalrapportage Stichting Pensioenfonds Productschappen

FEB/2011 MAAND. Rapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen

FEB/2011 MAAND. Rapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen FEB/2011 MAAND Rapportage Vermogensbeheer Stichting Pensioenfonds Productschappen Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Kerncijfers... 3 1.1. Dekkingsgraad... 3 1.2. Rendement... 4 1.3. Vermogensmutaties...

Nadere informatie

Rapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen. 2012 december

Rapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen. 2012 december Rapportage Vermogensbeheer Stichting Pensioenfonds Productschappen 2012 december Inhoudsopgave Management samenvatting 2 1 Kerncijfers 4 1.1 Dekkingsgraad 4 1.2 Rendement 6 1.3 Vermogensmutaties 7 1.4

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland in liquidatie

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland in liquidatie Vermogensbeheerrapportage 4e kwartaal 2017 In het vierde kwartaal van 2017 steeg wettelijke dekkingsgraad 1 met 1,4% punt van 108,1% naar 109,5%. De actuele dekkingsgraad 2 daalde met 0,1%-punt van 109,9%

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland Vermogensbeheerrapportage 4e kwartaal 2013 In het vierde kwartaal van 2013 steeg de dekkingsgraad 2,5%-punt van 99,8% naar 102,3%. Die stijging wordt grotendeels verklaard door Opname van de vordering

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland Vermogensbeheerrapportage 4e kwartaal 2014 In het vierde kwartaal van 2014 steeg de wettelijk dekkingsgraad 1,4%-punt van 105,3% naar 106,7%. Die stijging wordt grotendeels verklaard door: een verdere

Nadere informatie

Kwartaalrapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen

Kwartaalrapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen Kwartaalrapportage Vermogensbeheer Stichting Pensioenfonds Productschappen 2012 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Management samenvatting 3 1 Kerncijfers 5 1.1 Dekkingsgraad 5 1.2 Rendement 8 1.3 Vermogen

Nadere informatie

Kwartaalrapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen

Kwartaalrapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen Kwartaalrapportage Vermogensbeheer Stichting Pensioenfonds Productschappen 2013 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Management samenvatting 3 1 Kerncijfers 5 11 Dekkingsgraad 5 12 Rendement 8 13 Vermogen 8 14

Nadere informatie

Kwartaalrapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen

Kwartaalrapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen Kwartaalrapportage Vermogensbeheer Stichting Pensioenfonds Productschappen 2012 Inhoudsopgave Inleiding 2 1 Kerncijfers 4 1.1 Dekkingsgraad 4 1.2 Rendement 6 1.3 Vermogen 6 1.4 Wegingen portefeuille 6

Nadere informatie

Marktwaardedekkingsgraad per 30 september ,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013.

Marktwaardedekkingsgraad per 30 september ,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013. Kwartaalbericht 2013 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 september 2013 122,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013. Meer informatie vindt u op de website. Beleggingsrendement

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind maart 2017 is 112,6% en is gestegen ten opzichte

Nadere informatie

Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013.

Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013. Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 31 maart 2014: 128,6%, een toename van 3,3%-punt ten opzichte van 31 december 2013. Meer informatie vindt u op de website. Beleggingsrendement

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Tweede kwartaal april 2012 t/m 30 juni Samenvatting: Lage rente drukt dekkingsgraad

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Tweede kwartaal april 2012 t/m 30 juni Samenvatting: Lage rente drukt dekkingsgraad Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2012-1 april 2012 t/m 30 juni 2012 Samenvatting: Lage rente drukt dekkingsgraad Nominale dekkingsgraad is gedaald van 110,0% naar 105,1% Beleggingsrendement

Nadere informatie

Kwartaalrapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen

Kwartaalrapportage Vermogensbeheer. Stichting Pensioenfonds Productschappen Kwartaalrapportage Vermogensbeheer Stichting Pensioenfonds Productschappen 2013 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Management samenvatting 3 1 Kerncijfers 5 11 Dekkingsgraad 5 12 Rendement 7 13 Vermogen 8 14

Nadere informatie

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het tweede kwartaal gestegen van 15.941 miljoen naar 16.893 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013).

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het tweede kwartaal gestegen van 15.941 miljoen naar 16.893 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013). Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 juni 2014 129,5%, een toename van 0,9%-punt ten opzichte van 31 maart 2014. Over de eerste zes maanden steeg de marktwaardedekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal 2014-1 april 2014 t/m 30 juni 2014. Samenvatting: dalende rente

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal 2014-1 april 2014 t/m 30 juni 2014. Samenvatting: dalende rente Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2014-1 april 2014 t/m 30 juni 2014 Samenvatting: dalende rente Nominale dekkingsgraad gestegen van 123,6% naar 123,7% Reële dekkingsgraad

Nadere informatie

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het derde kwartaal gestegen van 16.893 miljoen naar 17.810 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013).

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het derde kwartaal gestegen van 16.893 miljoen naar 17.810 miljoen ( 15.008 miljoen ultimo Q4 2013). Kwartaalbericht 2014 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 september 2014 130,4%, een toename van 0,9%-punt ten opzichte van 30 juni 2014. Over de eerste negen maanden steeg de marktwaardedekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2016 t/m 31 maart Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2016 t/m 31 maart Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2016-1 januari 2016 t/m 31 maart 2016 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gedaald van 106,3% naar 98,1%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Beleggingsrendement 3% over het vierde kwartaal van 2012 (14,4% over geheel 2012); waarde van de beleggingen gestegen naar miljoen.

Beleggingsrendement 3% over het vierde kwartaal van 2012 (14,4% over geheel 2012); waarde van de beleggingen gestegen naar miljoen. Kwartaalbericht 2012 Samenvatting DNB-dekkingsgraad 125,2% per 31 december 2012, toename van 3,6%-punt ten opzichte van 30 september 2012. Meer informatie over de dekkingsgraad vindt u op de website Beleggingsrendement

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Samenvatting: dalende euro en dalende rente Nominale dekkingsgraad gedaald van 117,4% naar 115,1%

Nadere informatie

Dekkingsgraad 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012.

Dekkingsgraad 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012. Kwartaalbericht 2012 Samenvatting 121,8% per 30 september 2012, toename van 9,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2012. Meer informatie over de dekkingsgraad vindt u op de website. Beleggingsrendement 4,2%

Nadere informatie

De marktwaardedekkingsgraad per 30 juni 2015 was 135,1%. Dit is een toename van 5,7% ten opzichte van 31 maart 2015.

De marktwaardedekkingsgraad per 30 juni 2015 was 135,1%. Dit is een toename van 5,7% ten opzichte van 31 maart 2015. Kwartaalbericht 2015 Samenvatting De marktwaardedekkingsgraad per 30 juni 2015 was 135,1%. Dit is een toename van 5,7% ten opzichte van 31 maart 2015. De reële dekkingsgraad ultimo tweede kwartaal was

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 105,7% naar 110,5%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2013 t/m 31 december Samenvatting: stijgende aandelen

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2013 t/m 31 december Samenvatting: stijgende aandelen Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2013-1 oktober 2013 t/m 31 december 2013 Samenvatting: stijgende aandelen Nominale dekkingsgraad gestegen van 120,6% naar 123,0% Reële

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2012 t/m ultimo juni Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2012 t/m ultimo juni Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2012-1 april 2012 t/m ultimo juni 2012 Samenvatting: Nominale dekkingsgraad gedaald van 107,6% naar 101,9% Beleggingsrendement is 1,6%

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2014-1 januari 2014 t/m 31 maart 2014. Samenvatting: stijgende aandelen

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2014-1 januari 2014 t/m 31 maart 2014. Samenvatting: stijgende aandelen Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2014-1 januari 2014 t/m 31 maart 2014 Samenvatting: stijgende aandelen Nominale dekkingsgraad gestegen van 123,0% naar 123,6% Reële dekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal 2017-1 oktober 2017 t/m 31 december 2017 Samenvatting: De (12 maands)beleidsdekkingsgraad is gestegen van 112,7% eind september 2017 naar 115,3%

Nadere informatie

Samenvatting: positief sentiment en gewijzigde rekenrente (UFR) stuwen dekkingsgraad

Samenvatting: positief sentiment en gewijzigde rekenrente (UFR) stuwen dekkingsgraad Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2012-1 juli 2012 t/m 30 september 2012 Samenvatting: positief sentiment en gewijzigde rekenrente (UFR) stuwen dekkingsgraad Nominale dekkingsgraad

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Arthur van der Wal Nieuwegein, 28 september 2006 Agenda < Huidig Mandaat bij ING IM < Performance, Beleid en Vooruitzichten < Financieel Toetsingskader

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2016 t/m 31 december Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2016 t/m 31 december Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2016-1 oktober 2016 t/m 31 december 2016 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 98,8% naar 105,7%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2015 t/m 31 december Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2015 t/m 31 december Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2015-1 oktober 2015 t/m 31 december 2015 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 103,7% naar 106,3%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Eerste kwartaal januari 2013 t/m 31 maart 2013

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Eerste kwartaal januari 2013 t/m 31 maart 2013 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2013-1 januari 2013 t/m 31 maart 2013 Nominale dekkingsgraad is gestegen van 116,5% naar 119,9% Beleggingsrendement is 2,2% Het belegd vermogen

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2017-1 juli 2017 t/m 30 september 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind september 2017 is 117,8% en is gestegen ten opzichte

Nadere informatie

Beleggingsbeleid Pensioenfonds PGB. 29 april 2016

Beleggingsbeleid Pensioenfonds PGB. 29 april 2016 Beleggingsbeleid Pensioenfonds PGB 29 april 2016 1 Uw pensioen bij PGB in 2016 3 september 2015 Pensioenfonds balans 50% 50% Bezittingen Matching portefeuille Staatsobligaties Bedrijfsobligaties Hypotheken

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Derde kwartaal 2015-1 juli 2015 t/m 30 september 2015. Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Derde kwartaal 2015-1 juli 2015 t/m 30 september 2015. Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Derde kwartaal 2015-1 juli 2015 t/m 30 september 2015 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is fors gedaald van 115,4% naar 103,7%. Dit

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015. Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015. Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is fors gestegen van 105,7% naar 115,4%. Dit komt

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2016 t/m 30 juni Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2016 t/m 30 juni Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2016-1 april 2016 t/m 30 juni 2016 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gedaald van 98,1% naar 97,9%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015 Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015 Samenvatting: dalende euro en dalende rente door monetair beleid De beleidsdekkingsgraad is gedaald

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2019

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2019 KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2019 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2019 bedroeg 118,7%. Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2019 bedroeg 7,1%. Het pensioenvermogen per

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal juli 2016 t/m 30 september 2016

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal juli 2016 t/m 30 september 2016 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2016-1 juli 2016 t/m 30 september 2016 De maandelijkse nominale dekkingsgraad ultimo september is 102,4% en is gestegen ten opzichte van eind juni

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg Beleggingsplan 2011

Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg Beleggingsplan 2011 Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg Beleggingsplan 2011 April 2011 ING Investment Management / ICS Inleiding Jaarlijks stelt het Bestuur van de Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg (Huntsman)

Nadere informatie

Persbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011

Persbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Persbericht Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Hoofdpunten: Dekkingsgraad van 94% is te laag: aanvullende maatregelen nodig Beschikbaar vermogen stijgt met ruim 11 miljard Door gedaalde rente nemen

Nadere informatie

Vermogensbeheerrapportage

Vermogensbeheerrapportage A.B. Stier en/of C.D. Stier-Jansen NL01BINK0123456789 256500 Kerkstraat 1 1000 AB Amsterdam Nederland Care IS vermogensbeheer Mgr. Cornelis Veermanlaan 1G 1131 KB Volendam Tel: 0299-720961 Email: info@care-is.nl

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2017-1 april 2017 t/m 30 juni 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind juni 2017 is 115,7% en is gestegen ten opzichte van

Nadere informatie

1. Het pensioenfonds loopt beleggingsrisico. Dat betekent dat in het MVEV een bijdrage van 4% van de technische voorzieningen (TV) is opgenomen.

1. Het pensioenfonds loopt beleggingsrisico. Dat betekent dat in het MVEV een bijdrage van 4% van de technische voorzieningen (TV) is opgenomen. Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen 1 BIJLAGE: VASTSTELLING MVEV EN VEV Vaststelling minimaal vereist eigen vermogen Op grond van artikel 126 van de Wet verplichte beroepspensioenregeling dient

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1 Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De beleidsdekkingsgraad is gestegen van 114,6% naar 117,4%. Het beleggingsrendement

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal juli 2014 t/m 30 september 2014

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal juli 2014 t/m 30 september 2014 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2014-1 juli 2014 t/m 30 september 2014 Nominale dekkingsgraad is gedaald van 123,1% naar 117,0% Beleggingsrendement is 1,8%, Obligaties stegen

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal januari 2016 t/m 31 maart 2016

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal januari 2016 t/m 31 maart 2016 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2016-1 januari 2016 t/m 31 maart 2016 De maandelijkse nominale dekkingsgraad ultimo maart is 101,8% en is gedaald ten opzichte van eind december

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Derde kwartaal juli 2017 t/m 30 september Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Derde kwartaal juli 2017 t/m 30 september Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Derde kwartaal 2017-1 juli 2017 t/m 30 september 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 113,6% naar 116,5%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

KWARTAAL. Stichting Pensioenfonds Productschappen KW3/2010. Rapportage Vermogensbeheer

KWARTAAL. Stichting Pensioenfonds Productschappen KW3/2010. Rapportage Vermogensbeheer Rapportage Vermogensbeheer KW3/2010 KWARTAAL Stichting Pensioenfonds Productschappen Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Kerncijfers... 5 1.1. Dekkingsgraad... 5 1.2. Rendement... 7 1.3. Vermogen... 8 2. Risicoparagraaf...

Nadere informatie

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2017 t/m 30 juni Samenvatting:

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2017 t/m 30 juni Samenvatting: Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede 2017-1 april 2017 t/m 30 juni 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 110,5% naar 113,6%; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal april 2015 t/m 30 juni 2015

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal april 2015 t/m 30 juni 2015 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2015-1 april 2015 t/m 30 juni 2015 De maand dekkingsgraad ultimo juni is sterk gestegen t.o.v eind maart De beleidsdekkingsgraad is gedaald van

Nadere informatie

Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015

Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015 Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015 Bas Endlich Jacob Vijverberg 1 Marktontwikkelingen derde kwartaal 2015 Geen renteverhoging

Nadere informatie

Persbijeenkomst ABP Jaarverslag 2010

Persbijeenkomst ABP Jaarverslag 2010 Persbijeenkomst ABP Jaarverslag 2010 Joop van Lunteren, vicevoorzitter Xander den Uyl, vicevoorzitter Amsterdam, 11 mei 2011 2010: jaar van contrasten Positief: - goed rendement - dekkingsgraad op 105%

Nadere informatie

Renterisico Scan. Een second opinion voor pensioenfondsen. met betrekking tot hun rente afdekkingsbeleid. For professional investors

Renterisico Scan. Een second opinion voor pensioenfondsen. met betrekking tot hun rente afdekkingsbeleid. For professional investors Renterisico Scan Een second opinion voor pensioenfondsen met betrekking tot hun rente afdekkingsbeleid For professional investors 1 Onderwerpen > Waarom deze Scan? > Hoe werkt het? > Contact over de scan

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2016

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2016 KWARTAALVERSLAG VIERDE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 december 2016 bedroeg 108,0% Het rendement van 1 oktober tot en met 31 december 2016 bedroeg -2,8% Het rendement van 1

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2015

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2015 KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2015 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2015 bedroeg 112,6% Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2015 bedroeg -1,6% Het pensioenvermogen

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2016

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2016 KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2016 bedroeg 107,9% Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2016 bedroeg 2,3% Het rendement van 1 januari

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Derde kwartaal juli 2013 t/m 30 september 2013

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM. Derde kwartaal juli 2013 t/m 30 september 2013 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2013-1 juli 2013 t/m 30 september 2013 Nominale dekkingsgraad is gestegen van 113,3% naar 120,3% Beleggingsrendement is 1,8% Het belegd vermogen

Nadere informatie

Beleggen in het Werknemers Pensioen

Beleggen in het Werknemers Pensioen Kwartaalbericht Beleggen in het Werknemers Pensioen Het Werknemers Pensioen van a.s.r. is een moderne DC-regeling. Het kent drie lifecycles: defensief, neutraal en offensief. Alle lifecycles van het Werknemers

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2016

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2016 KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2016 bedroeg 109,6% Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2016 bedroeg 5, Het pensioenvermogen per 31

Nadere informatie

Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2015

Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2015 Levensloop Rendement Bouw Informatie beleggingsfondsen per 31 december 2015 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd.

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal januari 2015 t/m 31 maart 2015

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal januari 2015 t/m 31 maart 2015 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2015-1 januari 2015 t/m 31 maart 2015 De beleidsdekkingsgraad is gedaald van 120,5% naar 117,4%; Het beleggingsrendement is 8,6% in het eerste

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 TWEEDE KWARTAAL 2017

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 TWEEDE KWARTAAL 2017 KWARTAALVERSLAG TWEEDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2017 bedroeg 112,5% Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2017 bedroeg 0,8% Het rendement van 1 januari tot

Nadere informatie

4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016

4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016 Kwartaalbericht 4e kwartaal 2015 Den Haag, 21 januari 2016 Samenvatting cijfers per 31 december 2015 Dekkingsgraad (UFR): 100,5% Beleidsdekkingsgraad: 104,4% Belegd vermogen: 19,9 miljard Rendement 4 e

Nadere informatie

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden

Nadere informatie

Kwartaalbericht. 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli 2015. Samenvatting cijfers per 30 juni 2015

Kwartaalbericht. 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli 2015. Samenvatting cijfers per 30 juni 2015 Kwartaalbericht 2e kwartaal 2015 Den Haag, 14 juli 2015 Samenvatting cijfers per 30 juni 2015 Dekkingsgraad (UFR): 108,3% Beleidsdekkingsgraad: 110,0% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2015 1 e halfjaar:

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2015-1 juli 2015 t/m 30 september 2015

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2015-1 juli 2015 t/m 30 september 2015 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2015-1 juli 2015 t/m 30 september 2015 De maandelijkse nominale dekkingsgraad ultimo september is gedaald ten opzichte van eind juni; De beleidsdekkingsgraad

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds VIERDE KWARTAAL In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds VIERDE KWARTAAL In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 KWARTAALVERSLAG VIERDE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 december 2018 bedroeg 119,8%. Het rendement van 1 oktober tot en met 31 december 2018 bedroeg -3,8%. Het rendement van

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal april 2016 t/m 30 juni 2016

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal april 2016 t/m 30 juni 2016 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2016-1 april 2016 t/m 30 juni 2016 De maandelijkse nominale dekkingsgraad ultimo juni is 101,7% en is gedaald ten opzichte van eind maart (101,8%);

Nadere informatie

STICHTING PENSIOENFONDS CARIBISCH NEDERLAND. Performancevergelijking PCN - ABP februari 2017

STICHTING PENSIOENFONDS CARIBISCH NEDERLAND. Performancevergelijking PCN - ABP februari 2017 STICHTING PENSIOENFONDS CARIBISCH NEDERLAND Performancevergelijking PCN - ABP 2011-2015 24 februari 2017 Inhoud Uitgangspunten Risicohouding Vergelijking strategisch beleggingsbeleid Performancevergelijking

Nadere informatie

Beleggingsbeginselen

Beleggingsbeginselen Beleggingsbeginselen Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus Versie april 2015 Deze Verklaring beleggingsbeginselen maakt onderdeel uit van het beleggingsbeleid van het pensioenfonds en is aangepast

Nadere informatie

Kwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014

Kwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Kwartaalbericht 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015 Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Dekkingsgraad: 111,5% Beleidsdekkingsgraad: 112,6% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2014: 27,6%

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 TWEEDE KWARTAAL 2016

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 TWEEDE KWARTAAL 2016 KWARTAALVERSLAG TWEEDE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2016 bedroeg 108,2% Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2016 bedroeg 5,1% Het pensioenvermogen per 30 juni

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 EERSTE KWARTAAL 2017

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 EERSTE KWARTAAL 2017 KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2017 bedroeg 110,3% Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2017 bedroeg 1,2% Het pensioenvermogen per 31

Nadere informatie

Risico pariteit -1- 1 Aandelen Wereldwijd Ontwikkelde Markten - MSCI World Index MSCI Daily Net TR World Euro, Aandelen Wereldwijd

Risico pariteit -1- 1 Aandelen Wereldwijd Ontwikkelde Markten - MSCI World Index MSCI Daily Net TR World Euro, Aandelen Wereldwijd Risico pariteit Risico pariteit is een techniek die wordt ingezet om de risico s in een beleggingsportefeuille te reduceren. Sinds 2008 heeft risico pariteit om drie redenen veel aandacht gekregen: 1.

Nadere informatie

Advies Commissie Parameters

Advies Commissie Parameters Advies Commissie Parameters Voorstel tot herziening van verwachte rendementen Sprenkels&Verschuren Maart 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel

Nadere informatie

Financiële positie ABP versterkt in tweede helft 2009

Financiële positie ABP versterkt in tweede helft 2009 Persbericht Financiële positie ABP versterkt in tweede helft 2009 Hoofdpunten: Rendement in 2009 20,2% Dekkingsgraad stijgt in tweede halfjaar Gestegen levensverwachting heeft drukkend effect op dekkingsgraad

Nadere informatie

Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2015

Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2015 Levensloop Rendement Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2015 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd. Door Loyalis

Nadere informatie

visie op 2018 Vice seminar a.s.r. vermogensbeheer 1 november 2017 Jack Julicher, Chief Investment Officer

visie op 2018 Vice seminar a.s.r. vermogensbeheer 1 november 2017 Jack Julicher, Chief Investment Officer visie op 2018 Vice seminar a.s.r. vermogensbeheer 1 november 2017 Jack Julicher, Chief Investment Officer de zon schijnt, maar centrale banken vinden het nog fris 2 okt-16 nov-16 dec-16 jan-17 feb-17 mrt-17

Nadere informatie

Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008

Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008 Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008 Hoofdpunten Rendement over eerste helft 2008 is 5,1%. De dekkingsgraad is medio 2008 uitgekomen op 132%. De kredietcrisis eist zijn tol. Vooral aandelen en onroerend

Nadere informatie

Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking

Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking Financial Investigator Zeist 19 juni 2017 Frans Dooren directeur Agenda Introductie Nedlloyd Pensioenfonds

Nadere informatie

Flexibel Spaarpensioen Stichting GE Pensioenfonds

Flexibel Spaarpensioen Stichting GE Pensioenfonds Worksheet A Factsheets Fondsen Flexibel Spaarpensioen Stichting GE Pensioenfonds Datum: ultimo juni 2009 In het kader van het Flexibel Spaarpensioen zijn door uw pensioenfonds 8 fondsen geselecteerd, waarin

Nadere informatie

3e kwartaal 2016 Den Haag, oktober 2016

3e kwartaal 2016 Den Haag, oktober 2016 Kwartaalbericht 3e kwartaal 2016 Den Haag, oktober 2016 Samenvatting cijfers per 30 september 2016 Dekkingsgraad (UFR): 99,7% Beleidsdekkingsgraad: 99,1% Belegd vermogen: 24,3 miljard Rendement 2016 t/m

Nadere informatie

Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2016

Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2016 Levensloop Rendement Informatie beleggingsfondsen per 30 juni 2016 Productomschrijving Met Levensloop wordt geld gereserveerd waarmee in de toekomst (tussentijds) verlof kan worden gefinancierd. Door Loyalis

Nadere informatie

Het nieuwe FTK: plussen en minnen

Het nieuwe FTK: plussen en minnen Het nieuwe FTK: plussen en minnen Onno Steenbeek Johan de Wittlezing Utrecht, 5 juni 2015 HET NIEUWE FTK Waardering verplichtingen & dekkingsgraden Nieuwe parameters Herstelplannen, premie en indexatie

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2018

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 DERDE KWARTAAL 2018 KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2018 bedroeg 120,7%. Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2018 bedroeg 0,6%. Het rendement van 1

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal oktober 2016 t/m 31 december Samenvatting:

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal oktober 2016 t/m 31 december Samenvatting: Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal 2016-1 oktober 2016 t/m 31 december 2016 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad ultimo december is 108,4% en is gestegen ten opzichte

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal januari 2014 t/m 31 maart 2014

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal januari 2014 t/m 31 maart 2014 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2014-1 januari 2014 t/m 31 maart 2014 Nominale dekkingsgraad is gestegen van 122,1% naar 122,8% Beleggingsrendement is 3,0%, obligaties stegen

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 TWEEDE KWARTAAL 2018

KWARTAALVERSLAG. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 TWEEDE KWARTAAL 2018 KWARTAALVERSLAG TWEEDE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2018 bedroeg 119,9%. Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2018 bedroeg 1,4%. Het pensioenvermogen per 30

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2017

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2017 KWARTAALVERSLAG VIERDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 december 2017 bedroeg 117,2% Het rendement van 1 oktober tot en met 31 december 2017 bedroeg 3,0% Het rendement van 1

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2018

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2018 KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2018 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2018 bedroeg 119,0%. Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2018 bedroeg -0,6%. Het pensioenvermogen per

Nadere informatie

2e kwartaal 2016 Den Haag, juli 2016

2e kwartaal 2016 Den Haag, juli 2016 Kwartaalbericht 2e kwartaal 2016 Den Haag, juli 2016 Samenvatting cijfers per 30 juni 2016 Dekkingsgraad (UFR): 99,0% Beleidsdekkingsgraad: 99,6% Belegd vermogen: 23,3 miljard Rendement 1 e halfjaar 2016:

Nadere informatie

Persbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende

Persbericht. ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Persbericht ABP verlaagt pensioen in 2013 met 0,5% Ondanks goed rendement stijgt dekkingsgraad in 2012 onvoldoende Hoofdpunten: Verlaging pensioen met 0,5% per 1 april 2013 definitief Mogelijk aanvullende

Nadere informatie

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal oktober 2014 t/m 31 december 2014

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal oktober 2014 t/m 31 december 2014 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Nominale dekkingsgraad is gedaald van 117,0% naar 116,3%; Het beleggingsrendement is 3,5% in het vierde

Nadere informatie

Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016

Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016 Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016 Per 1 augustus 2016 voert de beheerder van de Aegon Funds, de AEAM Funds en de Aegon Paraplu 1 Funds, Aegon Investment

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 DERDE KWARTAAL 2017

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 DERDE KWARTAAL 2017 KWARTAALVERSLAG DERDE KWARTAAL 2017 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 september 2017 bedroeg 114,8% Het rendement van 1 juli tot en met 30 september 2017 bedroeg 1,4% Het rendement van 1 januari

Nadere informatie

Beleggingsstatuut Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds Vastgesteld 9 februari 2016

Beleggingsstatuut Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds Vastgesteld 9 februari 2016 Beleggingsstatuut Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds Vastgesteld 9 februari 2016 I Inleiding De Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds (het Fonds ) heeft ten doel: (i) de financiele ondersteuning

Nadere informatie

BELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen

BELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen A. ALGEMENE DOELSTELLINGEN 1. Doelstelling van Fonds 1818 Stichting Fonds 1818 tot nut van het algemeen heeft als doel het verhogen van de kwaliteit van de

Nadere informatie