Analyse mogelijke effecten varkenshouderij L. Verhaegh, Industrieweg 22 Sevenum, in het kader van aanvraag Natuurbeschermingswetvergunning

Transcriptie

1 Analyse mogelijke effecten varkenshouderij L. Verhaegh, Industrieweg 22 Sevenum, in het kader van aanvraag Natuurbeschermingswetvergunning Op de locatie aan de Industrieweg 22 te Sevenum is het gemengde agrarisch bedrijf van de heer L. Verhaegh gevestigd. Het bedrijf heeft een akkerbouw- en varkenshouderijtak. Om het bedrijf te laten voldoen aan de eisen uit het Besluit Huisvesting Ammoniak en Veehouderij en de continuïteit van het bedrijf te waarborgen is de heer Verhaegh, zijnde de initiatiefnemer, voornemens de varkenshouderijtak verder te ontwikkelen door de bouw van een nieuwe varkensstal en een mestsilo. Het bedrijf zal dan aan 2 paarden, 2 beren, 789 zeugen en biggen huisvesting kunnen bieden, verdeeld als volgt: 2 paarden: 2 stuks K1 2 beren: 2 stuks D zeugen: 168 stuks D stuks D stuks D stuks D stuks D biggen: stuks D stuks D Het is het voornemen voor de gewenste nieuwe situatie een Natuurbeschermingswetvergunning te verkrijgen. Het bedrijf is namelijk in de nabijheid (binnen straal van 10 km) van de Natura2000 gebieden Deurnsche- en Mariapeel en Maasduinen gelegen. Afbeelding 1. Ligging agrarisch bedrijf L. Verhaegh

2 De Deurnsche- en Mariapeel is zowel aangewezen als Vogelrichtlijngebied, als Habitatrichtlijngebied. Voor deze gebieden gelden daarom de data 10 juni 1994 en 7 december 2004 als referentieniveau s. Op 27 november 2012 heeft Gedeputeerde Staten van Limburg de beleidslijn Toetsing stikstofdepositie bij Limburgse Vogelrichtlijngebieden vastgesteld. Deze beleidslijn voorziet in de passende beoordeling voor de periode tussen de referentieniveau s op de data 10 juni 1994 en 7 december Onderhavige analyse voorziet in de passende beoordeling van de effecten van de beoogde uitbreiding van de varkenshouderij vanaf 7 december De Maasduinen binnen een afstand van 10 km van het bedrijf zijn uitsluitend aangewezen als Habitatrichtlijngebied. Voor dit gebied geldt daarom uitsluitend de datum 7 december 2004 als referentieniveau. In deze analyse worden de effecten van de varkenshouderij op de genoemde Natura2000 gebieden in beeld gebracht. In de effectindicator op de website van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie worden de potentiële effectoorzaken besproken. Met behulp van de genoemde effectoorzaken wordt een overzicht gegeven van de effecten die veroorzaakt worden door de uitbreiding van het bedrijf. Voor de meeste effectoorzaken geldt dat door de uitbreiding sprake is van eventuele of mogelijke effecten. Bij enkele effectoorzaken is echter een uitgebreidere bespreking gegeven. Effectenindicatoren 1. Deurnsche- en Mariapeel Dit natuurgebied bestaat uit de drie deelgebieden: Deurnsche Peel, Mariapeel en Grauwveen. Tezamen met de nabijgelegen Groote Peel zijn het restanten van wat eens een uitgestrekt oerlandschap was van levend hoogveen. Deze hoogvenen werden grotendeels afgegraven tot op de zandondergrond. Deze gebieden zijn de zuidelijkste representanten van de vlakke subatlantische hoogvenen, die elders en ook in de Peelregio door afgraving, ontginning en verveningen grotendeels zijn verdwenen. Het Ministerie van LNV heeft het Natura2000 gebied Deurnsche- en Mariapeel definitief vastgesteld. Uit de effectindicator is voor dit Natura2000-gebied onderstaande tabel afgeleid die de gevoeligheid van de habitattypen aangeeft. Duidelijk is dat vermesting en verdroging de belangrijkste problemen vormen.

3 2. Maasduinen Het aanzicht van Natura2000 gebied de Maasduinen wordt in hoofdzaak bepaald door oude rivierterrassen van de Maas en opgestoven rivierduinen. Door de werking van de Maas en de Rijn zijn er terrassen ontstaan, die nu nog zichtbaar zijn in het landschap. Extra reliëf is ontstaan door de werking van de wind. In de laag gelegen delen heeft zich veen gevormd, al dan niet bedekt met een dunne laag dekzand. Vennen zijn ontstaan in de laagtes boven ondoorlatende leemlagen. De paraboolduinen, ontstaan uit stuifzand uit de rivierdalen, vormen het karakteristieke landschap van de Hamert en de rest van de Maasduinen. In het begin van deze eeuw zijn er op grote delen eenvormige bossen aangelegd die mijnhout moesten leveren. Door de geïsoleerde ligging van de Maasduinen tussen de Maas en de Nederlands-Duitse grens is het gebied niet intensief ontwikkeld. Het Ministerie van LNV heeft het Natura2000 gebied de Maasduinen in ontwerp vastgesteld. Definitieve vaststelling dient nog plaats te vinden. Uit de effectindicator is voor dit Natura2000-gebied onderstaande tabel afgeleid die de gevoeligheid van de habitattypen aangeeft. Duidelijk is dat vermesting en verdroging de belangrijkste problemen vormen.

4 Effectenoorzaken Hieronder wordt per effectoorzaak weergegeven of dit in onderhavige geval aan de orde is. 1. Oppervlakteverlies Kenmerk: Afname beschikbaar oppervlak leefgebied soorten en / of habitattypen. De varkenshouderij is ver verwijderd van de betreffende Natura2000 gebieden (afstand tot Deurnsche- en Mariapeel bedraagt 7,6 km en afstand tot Maasduinen 9,1 km). Ontwikkelingen op het bedrijf leiden daarom niet tot een afname van de oppervlakte van de Natura2000 gebieden. 2. Versnippering Kenmerk: Van versnippering is sprake bij het uiteenvallen van een natuurgebied. De varkenshouderij is ver verwijderd van de betreffende Natura2000 gebieden. Ontwikkelingen op het bedrijf leiden daarom niet tot een doorsnijding van de Natura2000 gebieden. 3. Verzuring Kenmerk: Verzuring van bodem of water is een gevolg van de uitstoot (emissie) van vervuilende gassen door bijvoorbeeld fabrieken en (vracht)auto's. De uitstoot bevat onder andere zwaveldioxide (SO2), stikstofoxide (NOx), ammoniak (NH3) en vluchtige organische stoffen (VOS). Deze verzurende stoffen komen via lucht of water in de grond terecht en leiden aldus tot het zuurder worden van het biotische milieu. De belangrijkste bronnen van verzurende stoffen zijn de landbouw, het verkeer en de industrie. In droge natuurtypen geeft depositie van ammoniak een verzurend effect. In natte natuur leidt ammoniak alleen in een specifieke (oxiderende) omgeving tot verzuring (Beekman 2005). Vanuit de inrichting vindt emissie van ammoniak plaats. De kritische depositiewaarden die is opgegeven voor de verschillende habitattypen is leidend voor de kans op effecten veroorzaakt door ammoniak. Voor de depositie van stikstofverbindingen is bepaald dat deze niet mag toenemen boven de kritische depositiewaarden van het betreffende habitat. In de bijlagen met AAgrostacksberekeningen staat beschreven wat de depositie, op de referentieniveau s op 10 juni 1994 en 7 december 2004 voor de Deurnsche- en Mariapeel en 7 december 2004 voor de Maasduinen, vanuit het bedrijf op deze Natura2000 gebieden is. De kritische depositiewaarde van het meest gevoelige habitat in de Deurnsche- en Mariapeel is 400 mol/ha/jaar. Uit de

5 berekeningen blijkt dat op enkel punt in de Deurnsche- en Mariapeel sprake is van een toename van de depositie, na de toegepaste salderingen op de locaties Crommentuynstraat 44 Meterik en Hofweg 30 America. Voor de ontwikkeling is op alle meetpunten een afname van de depositie berekend in vergelijking met de referentiedata 1994 en Vanuit de varkenshouderij wordt een depositie op de Deurnsche- en Mariapeel van maximaal 0,40 mol/ha/jaar veroorzaakt. Dat is maximaal 0,10% van de kritische depositiewaarde. De kritische depositiewaarde van het meest gevoelige habitat in de Maasduinen is 1071 mol/ha/jaar. Uit de berekeningen blijkt dat op enkel punt in de Maasduinen sprake is van een toename van de depositie, na de toegepaste saldering van de locatie Voort 8 Velden. Voor de ontwikkeling is op alle meetpunten een afname van de depositie berekend in vergelijking met de referentiedatum Vanuit de varkenshouderij wordt een depositie op de Maasduinen van maximaal 0,46 mol/ha/jaar veroorzaakt. Dat is maximaal 0,043% van de kritische depositiewaarde. 4. Vermesting Kenmerk: Vermesting is de 'verrijking' van ecosystemen met name stikstof en fosfaat. Het kan gaan om aanvoer door de lucht (droge en natte neerslag van ammoniak en stikstofoxiden) of nitraat- en fosfaataanvoer door het oppervlaktewater. Zie bij verzuring ; er is toename van ammoniakdepositie, maar een afname. Zodoende is er dus ook negatief effect te verwachten, louter een positief effect. 5. Verzoeting Kenmerk: Verzoeting treedt op als het chloridegehalte in het water afneemt en niet meer geschikt is voor de beoogde zoute of brakke natuurtypen. Het houden van varkens binnen het bedrijf heeft gevolgen op het chloridegehalte in het water. 6. Verziliting Kenmerk: Verzilting betreft de ophoping van oplosbare zouten (kalium, natrium, magnesium, calcium) in bodems en wateren. In wateren komt verzilting over het gehele spectrum tussen zoet (<200 mg Cl/l) en zeer zout (> mg Cl/l) voor en is dus niet beperkt tot zoet en brak water.

6 Het houden van varkens binnen het bedrijf leidt niet tot ophoging van zout in de bodem of in het water. 7. Verontreiniging Kenmerk: Er is sprake van verontreiniging als er verhoogde concentraties van stoffen in een gebied voorkomen, welke stoffen onder natuurlijke omstandigheden niet of in zeer lage concentraties aanwezig zijn. Bij verontreiniging is sprake van een zeer brede groep van ecosysteem/gebiedsvreemde stoffen: organische verbindingen, zware metalen, schadelijke stoffen die ontstaan door verbranding of productieprocessen, straling (radioactief en niet radioactief), geneesmiddelen, endocrien werkende stoffen etc. Deze stoffen werken in op de bodem, grondwater, lucht. Er is sprake van toename van exogene stoffen die een effect kunnen hebben op de kwaliteit van de Natura2000 gebieden. Er is toename van straling of uitstoot van stoffen vanuit de stallen (anders dan ammoniak; zie verzuring ). 8. Verdroging Kenmerk: Verdroging uit zich in lagere grondwaterstanden en/of afnemende kwel. De actuele grondwaterstand neemt dan af ten opzichte van de gewenste / huidige grondwaterstand. De nieuwe varkensstal en mestsilo betekenen een toename van het verhard oppervlak. Hemelwater krijgt hierdoor niet meer de kans om in de bodem te infiltreren, wat uiteindelijk verdroging van het gebied kan betekenen. Om deze negatieve effecten weg te nemen wordt een infiltratievoorziening achter het bedrijf aangelegd. Het overtollige hemelwater wordt naar deze infiltratiesloot geleidt, waarna het water alsnog de mogelijkheid krijgt te infiltreren in de bodem. Er zijn daarom negatieve effecten te verwachten voor wat betreft verdroging. 9. Vernatting Kenmerk: Vernatting manifesteert zich in hogere grondwaterstanden en / of toenemende kwel veroorzaakt door menselijk handelen. De ontwikkelingen leiden niet tot een vernatting van de omgeving.

7 10. Verandering stroomsnelheid Kenmerk: Verandering van stroomsnelheid van beken en rivieren kan optreden door menselijke ingrepen zoals plaatsen van stuwen, kanaliseren of weer laten meanderen. Bij de varkenshouderij is sprake van stromend oppervlaktewater. De ontwikkelingen hebben dan ook effecten op stroomsnelheden van rivieren of beken. 11. Verandering overstromingsfrequentie Kenmerk: De duur en / of frequentie van de overstroming van beken en rivieren verandert door menselijke activiteiten. Bij de varkenshouderij is sprake van stromend oppervlaktewater. De ontwikkelingen hebben dan ook effecten op de overstromingsfrequentie. Het bedrijf ligt tevens niet in het stroomvoerend of waterbergend rivierbed van de Maas, zoals opgenomen in de Beleidslijn grote rivieren. 12. Verstoring door geluid Kenmerk: Verstoring door onnatuurlijke geluidsbronnen; permanent, zoals geluid van wegverkeer danwel tijdelijk, zoals geluidsbelasting bij evenementen. Geluid is een hoorbare trilling, gekenmerkt door geluidsdruk en frequentie. De varkenshouderij is ver verwijderd van de betreffende Natura2000 gebieden. Het is onmogelijk dat geluidsemissies vanuit de varkenshouderij ter plaatse van de Natura2000 gebieden waarneembaar zijn of tot een verstoring door geluid leiden. 13. Optische verstoring Kenmerk: Optische verstoring betreft verstoring door de aanwezigheid en / of beweging van mensen dan wel voorwerpen die niet thuishoren in de natuur. De varkenshouderij is niet zichtbaar vanuit de Natura2000 gebieden. De ontwikkelingen op het bedrijf leiden daarom niet tot een optische verstoring.

8 14. Mechanische effecten Kenmerk: Onder mechanische effecten vallen verstoring door betreding, golfslag, luchtwervelingen etc., die optreden ten gevolge van menselijke activiteiten. De oorzaken en gevolgen zijn bij deze storende factor zeer divers. De varkenshouderij is ver verwijderd van de betreffende Natura2000 gebieden. Er is sprake van betreding, golfslag of luchtwervelingen. Daarmee kan er ook sprake zijn van effecten. 15. Verandering in populatiedynamiek Kenmerk: De storende factor verandering in populatiedynamiek treedt op indien er een direct effect is van een activiteit op de populatie-opbouw en / of populatiegrootte. Er wordt hier vooral gedoeld of de situatie wanneer er sprake van sterfte van individuen door wegverkeer, windmolens, of door jacht of visserij. Er vindt ingrijpen plaats op de populatie-opbouw en / of populatiegrootte. Daarmee zijn eventuele effecten ook uit te sluiten. 16. Bewuste verandering soortensamenstelling Kenmerk: Er is sprake van bewust ingrijpen in de natuur door herintroductie van soorten, introductie van exoten, uitzetten van vis, inzaaien van genetisch gemodificeerde organismen etc.. Er vinden ingrepen plaats op de soortensamenstelling door de ontwikkelingen van het bedrijf. Er vindt introductie of herintroductie plaats van soorten binnen of buiten de varkenshouderij. Daarmee zijn eventuele effecten ook uit te sluiten. Conclusie Samengevat kan gesteld worden dat de ontwikkelingen op de varkenshouderij negatieve effecten veroorzaken op de Natura2000 gebieden Deurnsche- en Mariapeel en Maasduinen.