Programma 6 Werk en Inkomen Missie Kaderstellende beleidsnota s Context en achtergrond Ontwikkelingen Decentralisaties (Participatiewet)

Transcriptie

1 Programma 6 Werk en Inkomen Missie De gemeente heeft een zorgplicht voor de burgers. Iedereen kan in de situatie komen dat hij of zij niet meer in het eigen levensonderhoud kan voorzien en daarom afhankelijk wordt van een (tijdelijke) financiële ondersteuning. Door het bevorderen van actieve deelname aan de Krimpense samenleving streven wij er naar deze personen te helpen om zo snel mogelijk (weer) op eigen benen te staan. Kaderstellende beleidsnota s a. Notitie ontwikkeling deelname gemeente Krimpen aan Werkplein IJsselgemeenten 2011 b. Kadernota 2013 c. Beleidsnota Wet participatiebudget 2009 d. Nota Stimulering Zelfredzaamheid en Ondersteuning Minima 2008 Elke inwoner moet in staat gesteld worden om naar vermogen te participeren in de samenleving. Voor veel mensen gaat dat vanzelf, maar soms lukt dat niet op eigen kracht. In dat geval kunnen inwoners rekenen op ondersteuning door middel van verschillende voorzieningen op gebied van (re)integratie en educatie. Hierbij zijn maatwerk en flexibiliteit de leidende principes. Context en achtergrond De Wet werk en bijstand (WWB) vormt het sluitstuk van sociale zekerheid. In principe wordt iedere burger geacht zelfstandig in zijn bestaan te kunnen voorzien. Indien er geen andere voorzieningen beschikbaar zijn, heeft de gemeente de taak te helpen met het zoeken naar werk en, zo lang nog geen zelfstandig bestaan mogelijk is, met inkomensondersteuning. Sinds 1 januari 2009 zijn, op grond van de Wet Participatiebudget, de gemeentelijke middelen voor reintegratie, inburgeringsvoorzieningen en volwasseneneducatie gebundeld. Het participatiebudget geeft meer bestedingsvrijheid. Gemeenten kunnen met het participatiebudget participatievoorzieningen financieren voor iedere in Nederland woonachtige van achttien jaar en ouder. Hiernaast kan het participatiebudget ook worden ingezet voor zestien- en zeventienjarigen die zijn ontheven van de kwalificatieplicht of die al aan de kwalificatieplicht hebben voldaan en voor jongeren van zestien of zeventien jaar voor wie schooluitval dreigt, maar die door een werk-leertraject alsnog een startkwalificatie kunnen behalen. De Wet Inburgering is per 2013 gewijzigd. Inburgeraars dienen zelf hun traject te organiseren en bekostigen. De gemeente heeft nog slechts een beperkte taak met betrekking tot doorlopende trajecten die onder het overgangsrecht vallen. Zij krijgt per 2014 geen middelen meer toegekend - als onderdeel van het participatiebudget - voor de bekostiging van doorlopende inburgeringsvoorzieningen uit voorgaande jaren. Wel heeft de gemeente een taak op het gebied van Maatschappelijke begeleiding voor asielgerechtigden. Zij krijgt daar ook budget voor. De bovenstaande wetten hebben technisch gezien het karakter van een kaderwet met een grote mate van beleidsvrijheid voor de gemeenten. Deze beleidsvrijheid wordt vertaald middels de vormvrijheid binnen de opgestelde (van de wet afgeleide) verordeningen. Daarnaast werkt de gemeente met eigen opgestelde beleidsregels. De hoogte van het participatiebudget is de laatste jaren afgenomen. De gemeente geeft daarom bij de besteding prioriteit aan trajecten ten behoeve van personen die niet in staat zijn de kosten van een participatietraject zelf te dragen. Ontwikkelingen Decentralisaties (Participatiewet) Met de invoering van de nieuwe Participatiewet worden de Wet werk en bijstand (Wwb), de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en een deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wet wajong) samengevoegd. De streefdatum voor inwerkingtreding was 1 januari 2014, maar is met het sluiten van het sociaal akkoord uitgesteld tot 1 januari

2 Het kabinet wil mensen zo veel mogelijk laten participeren, bij voorkeur via een reguliere baan. Met de invoering van één regeling via de Participatiewet wordt beoogd mensen die nu aan de kant staan meer kansen te bieden. Meer kansen op regulier werk of, als dat (nog) niet kan, meer kansen op andere vormen van participatie. De nieuwe wet houdt in grote lijnen het volgende in. Een Wajong-uitkering is per 1 januari 2015 alleen nog mogelijk voor mensen die helemaal niet meer kunnen werken ( volledig en duurzaam arbeidsongeschikt ). Wie nog wel kan werken, valt dan onder de Participatiewet. Wie nu al een Wajong-uitkering ontvangt, wordt herkeurd. Als uit de herkeuring blijkt dat de persoon over arbeidsvermogen beschikt, kan hij een beroep doen op de gemeente voor re-integratieondersteuning en/of een uitkering. Daarnaast veranderen per 1 januari 2015 de voorwaarden voor een plaats in de sociale werkvoorziening. Wie nu in een sociale werkplaats werkt, wordt niet herkeurd. Gemeenten kunnen vanaf 1 januari 2015 zelf beschutte werkplekken (werken onder begeleiding) scheppen. Zij krijgen hiervoor geld van de Rijksoverheid. Op zo n werkplek kan iemand het wettelijke minimumloon verdienen. Tot slot geldt voor iedereen die straks onder de Participatiewet valt (mensen met bijstand, Wajong, Wsw) het instrument loonkostensubsidie. Bij loonkostensubsidie compenseert de overheid de werkgever, die iemand in dienst neemt met een productiviteit van minder dan 80% van het minimumloon, voor het verschil tussen de loonwaarde en het wettelijk minimumloon. Er komt een quotumwet per 1 januari 2015, maar deze treedt alleen in werking als werkgevers (inclusief overheid) zich niet houden aan de gemaakte afspraak om vanaf 2014 jaarlijks een oplopend aantal banen voor mensen met een arbeidsbeperking open te stellen. De doelstelling is om per extra banen voor arbeidsgehandicapten bij werkgevers te hebben gerealiseerd en extra banen bij de overheid. Voor de verdeling van het inkomensdeel Wwb gaat vanaf 2014 een nieuwe systematiek gelden. In opdracht van het ministerie van SZW heeft een extern adviesbureau een brede verkenning uitgevoerd naar mogelijke nieuwe verdeelmodellen. Drie à vier modellen worden nu onderzocht. De verwachting is dat het aantal Wwb-ers met de Participatiewet per jaar zal stijgen door de instroom van mensen die nu niet meer in kunnen stromen in de Wajong en Wsw. Daarnaast stijgt het aantal Wwb-ers, met een niet te voorspellen percentage, door de huidige slechte economische situatie. De verwachting is dan ook dat de instroom in de Wwb de komende periode zal stijgen. Dit terwijl het participatiebudget juist gaat dalen. Geheel volgens het Projectplan Decentralisaties in het Sociaal Domein zullen de gevolgen van de invoering van de Participatiewet en de decentralisaties verder uitgewerkt worden in een beleidsplan dat vervolgens aangeboden zal worden aan de gemeenteraad. 6.1 Werk Wat willen wij bereiken? A. Werkzoekenden in Krimpen aan den IJssel stromen op een efficiënte (kortste route) en effectieve (duurzame) wijze uit de bijstand. B. Beperking op de toename van de instroom van nieuwe klanten. C. Toename van uitstroom van (zowel oude als nieuwe) klanten. D. Snelle integratie van nieuwkomers. E. Een snellere toeleiding van WSW-geïndiceerden. 45

3 6.1.2 Wat gaan wij er voor doen? A. 1. Uitvoering geven aan de geformuleerde doelstellingen op het gebied van werk. 2. Door het Werkplein IJsselgemeenten worden gezamenlijke activiteiten georganiseerd, zoals het verzorgen van banenmarkten en workshops voor bijstandsgerechtigden. B Acquisitie werk-leerplaatsen en stageplaatsen intensiveren. Hierbij hebben wij aandacht voor een goede afstemming tussen de vraag- en aanbodzijde van de (lokale) arbeidsmarkt. Het ontwikkelen van een portfolio van de opleidingsmogelijkheden en werk-leerplekken binnen onze regio. Speciale aandacht voor jongeren die te kampen hebben met voortijdige schooluitval. Intensivering aanpak jongeren met meervoudige problematiek door specifieke trajectinzet en extra inzet begeleiding/coaching. Er is sprake van integrale aanpak met prestatieveld 5 (maatschappelijke participatie van kwetsbare groepen) Wmo beleidsplan Tabel effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving E/P Bron Aantal cliënten dat middels inzet reïntegratie instrumentarium uit de bijstand stroomt Aantal afgesloten trajectplannen reactivering (sociale activering) 6.2 Inkomen C. Het toepassen van een strengere Poortwachtersfunctie door Werkplein IJsselgemeenten. D. Er wordt ingezet op een mix tussen groepsbenadering en individueel maatwerk. E. Bij het aanbod van een WEB voorzieningen wordt een duidelijkere link met de WWB gelegd. Nulmeting Realisatiewaarde Streefwaarde (Jaar) E SL P SL Wat willen wij bereiken? A. Aan bijstandsgerechtigden klantgericht en rechtmatig algemene bijstand verstrekken Wat gaan wij er voor doen? A. 1. Uitvoering geven aan de geformuleerde doelstellingen op het gebied van inkomensondersteuning. 2. Het toepassen van een strenge Poortwachtersfunctie op het gebied van a. rechtmatigheid: via de Quick Scan methodiek. Hierbij wordt direct ten tijde van de aanvraag al beoordeeld op de belanghebbende terecht een beroep op bijstand doet en b. doelmatigheid: via de Work First methodiek op het Werkplein IJsselgemeenten. 3. Voortzetten van fraudeaanpak binnen zittend bestand mede door intensivering inzet sociale recherche. 46

4 6.2.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving E/P Bron Aantal cliënten met een periodieke uitkering levensonderhoud % bijstandsdichtheid per 31 december (gemeente Krimpen aan den IJssel) Aantal fraude onderzoeken door controleur rechtmatigheid Nulmeting Realisatiewaarde Streefwaarde (Jaar) P SL (2008) E SL 1,23 P SL 24 (2011) 1, Aantal beëindigde uitkeringen o.g.v. onderzoek controleur rechtmatigheid P SL 6 (2011) Minima Wat willen wij bereiken? A. Het stimuleren van zelfredzaamheid en inkomensondersteuning op maat van minima. B. Het verstrekken van uitkeringen bijzondere bijstand en overige voorzieningen voor de minima (o.a. voorzieningenfonds en langdurigheidstoeslag) Wat gaan wij er voor doen? A. 1. Uitvoering geven aan de Nota Stimulering Zelfredzaamheid en Ondersteuning Minima. Speerpunten binnen deze Nota zijn de volgende doelgroepen: ouderen, gezinnen met (jonge) kinderen, chronisch zieken en gehandicapten, alsmede inwoners die behoefte hebben aan schuldhulpverlening. 2. Intensivering van Schuldhulpverlening mede als gevolg van de invoering van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij de nieuwe mogelijkheden, zoals activering van maatschappelijk veld d.m.v. het instrument tegenprestatie, die de participatiewet biedt. 3. Het (beter) benutten van bestaande samenwerkingsstructuren en reeds bestaande activiteiten binnen de keten van armoedebestrijding (o.a. Voedselbank, Stichting Fair Chance, Formulierenbrigade, Diaconieën en Stichting De Zellingen). 4. Daar waar mogelijk wordt in het brede perspectief van de drie decentralisaties (Wmo, Jeugdwet en Participatiewet) uitvoering gegeven. B. Uitvoering geven aan de geformuleerde doelstellingen op het gebied van (aanvullende) inkomensondersteuning. C. Het geven van goede en actuele voorlichting over voorzieningen voor minima door een periodieke update van voorlichtingsmateriaal en informatieverstrekking door en met hulp van de Formulierenbrigade. Dit gebeurt o.a. middels het toezenden van de voorlichtingsfolder Hoe zit het met de regelingen voor mensen met een minimum inkomen? aan alle cliënten en betrokken instellingen (scholen, kerken, e.d.). 47

5 6.3.3 Tabel effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving E/P Bron Aantal gebruikers bijzondere bijstand Aantal cliënten dat gebruik maakt van het ziektekostenpakket Aantal verstrekkingen voorzieningenfonds Aantal gebruikers langdurigheidstoeslag voor personen jonger dan 65 jaar Nulmeting Realisatiewaarde Streefwaarde (Jaar) P SL P SL 496 P SL 143 P SL Aantal afgesloten trajecten schuldhulpverlening P SL

6 Wat mag het kosten? Rekening Begroting Begroting Meerjarenraming bedragen x Lasten Bestaand beleid Stelpost dekkingsmaatregelen Nieuw beleid & intensivering pm pm pm pm Totaal Baten Bestaand beleid Stelpost dekkingsmaatregelen Nieuw beleid & intensivering pm pm pm pm Totaal Totaal saldo baten en lasten Reservemutaties Resultaat Thema Saldo 6.1 Werk Inkomen Minima