training: Observeren, rapporteren, interpreteren voor OA

Transcriptie

1 training: Observeren, rapporteren, interpreteren voor OA

2 >Inhoud > Over deze training 3 > Observeren kun je leren 7 > Observatiemethodieken 10 > Interpreteren van het groepsproces 12 > Kinderen met opvallend gedrag 17 > Rapportagemethodieken 21 > Theoriebron 1: Observeren en observatiemethodieken 23 > Theoriebron 2: Interpreteren 26 > Theoriebron 3: Interpreteren van het groepsproces 30 > Theoriebron 4: Het sociogram 32 > Theoriebron 5: Kinderen met opvallend gedrag 33 > Theoriebron 6: Rapportagemethodieken 35 > Werkmodel: Observatieplan 37 > Werkmodel: Observatieschema 38 > Beoordeling 39 Colofon Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Postbus KB Meppel Tel.: Fax: info@edu-actief.nl Internet: Greke Heida, Lidy Sibon en ROC Mondriaan Observeren, rapporteren, interpreteren voor OA Auteurs Titel Vormgeving Binnenwerk DBD design/ruurd de Boer, Omslag: Tekst in Beeld/Hubi de Gast ISBN Copyright 2012 Uitgeverij Edu Actief b.v. Eerste druk/tweede oplage Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.

3 >Over deze training Kijken wordt observeren wanneer het kijken naar de ander bewust, doelgericht en systematisch gebeurt. Je kijkt bewust met een bepaald doel voor ogen. Je hebt specifiek gedrag gekozen waarover je nadere informatie wilt verzamelen. Groepsgedrag kan veel informatie geven over het gedrag van het individu in de groep. Je kunt een groep ook goed gebruiken om gerichte observaties uit te voeren. Het kan je helpen om opvallend gedrag waar te nemen en ook om te zien hoe opvallend gedrag tot stand kan komen. Wanneer je belangrijke informatie hebt opgedaan uit observaties, is het van belang die goed te interpreteren en te rapporteren. Een rapportage geldt als duidelijk communicatiemiddel richting ouders en je collega's. Doelstellingen Je kunt objectief observeren. Je kunt verschillende observatieformulieren en -methodieken inzetten. Je kunt het sociogram inzetten. Je kunt gegevens analyseren. Je kunt groepsgedrag analyseren en interpreteren. Je kunt conclusies trekken en aanbevelingen doen aan de hand van een observatie. Je kunt een rapportage schrijven. Je kunt opvallend gedrag van kinderen interpreteren. Je toekomstige collega Naam: Quincy van de Akker Leeftijd: 28 Werkzaam als: Medewerkers: Soort werkzaamheden: Belangrijkste tool in haar werk: Uitdaging in haar werk: Grootste moeilijkheid: Wat er moet veranderen: Grootste blunder: Waaraan je wilt werken: Pedagogisch medewerker jeugdzorg Ik werk in een multidisciplinair team met een gedragswetenschapper en een leidinggevende. Groepsleiding, activiteiten ondernemen met de jongeren, motiveren van jongeren om zich te ontwikkelen en wat van hun leven te maken. Passie voor mijn werk. Jongeren motiveren om wat van hun leven te maken en lastige dingen om te zetten in iets positiefs voor hun ontwikkeling. Ik moet me aan regels en vaste protocollen houden, ik interpreteer snel vanuit mijn eigen ideeën. Mijn enthousiasme voor het begeleiden van jongeren gebruiken om meer uit hen te laten komen in plaats van dingen voor hen in te vullen. Ik was zo betrokken bij een jongere die ik niet kon bereiken. Ik ben toen uit mijn slof geschoten. Ik was te veel op mijn gevoel aan het werk. Ik moet leren om methodieken te gebruiken en om minder snel van mijn eigen interpretatie uit te gaan. Uitgeverij Edu Actief b.v. 3

4 Beoordeling Je oefent tijdens de training veel. In welke mate je vooruit bent gegaan en hoe je meer inzicht hebt verworven in de theorie en de praktijk, wordt als volgt beoordeeld: 1. je actieve deelname tijdens de lessen 2. een persoonlijk verslag: het trainingslogboek een reflectie van de training volgens de STARR-methode. 3. een demonstratie van je communicatievaardigheden. Maak een planning voor deze training. Persoonlijk verslag Het persoonlijk verslag inleveren voor: Werkmodel: studieplanning op In het persoonlijk verslag houd je bij wat je hebt gedaan en geleerd. Het persoonlijk verslag bestaat uit een trainingslogboek en een reflectie volgens de STARR-methode. Het trainingslogboek bestaat uit een schrift of snelhechter waarin je notities bewaart. Voor elke opdracht of oefening noteer je de antwoorden op de vragen. Na elke oefening leg je ook de reflectie vast op papier. Het trainingslogboek werk je netjes uit. De reflectie volgens de STARR-methode doe je aan het eind van de training. Je kiest, met behulp van je trainingslogboek, enkele voor jou belangrijke opdrachten en oefeningen uit. Deze verwerk je in een STARR. Hieronder staat de opzet van een STARR. Situatie en Taak Omschrijf de situatie en geef daarbij aan welke taak/rol jij had. Actie en Resultaat Omschrijf welke acties/handelingen je op dat moment hebt ondernomen en wat hiervan het resultaat was. Reflectie Beschrijf hoe jij je op dat moment in de situatie voelde. Beschrijf waarom je op deze manier hebt gehandeld. Beschrijf hoe je het de volgende keer anders zou aanpakken. Demonstratie: Presentatie observatieverslag en rapportage Deze demonstratie doe je op: 1. Casus Kies een groepssituatie waarin je een kind/jongere (overeenkomend met je doelgroep) kunt gaan observeren. Je mag een situatie op je werk of stage kiezen, maar het mag ook iemand uit de familie zijn, bijvoorbeeld een neefje of nichtje. 2. Bijzonderheden De observatie moet aan een aantal eisen voldoen: Je observeert iemand in een groepssituatie. Je kunt iemand minimaal twintig minuten observeren. Je kunt voldoende observatiegegevens verkrijgen om een rapportage over te schrijven. 3. Voorbereiding Kies een geschikt moment om iemand in een groep te observeren en licht eventueel andere aanwezige personen daarover in. 4 Observeren, rapporteren, interpreteren voor OA

5 Zorg ervoor dat de observatiesituatie geschikt is om voldoende observatiegegevens te verkrijgen en daarover een rapportage te schrijven. Houd er ook rekening mee dat je iemand in een groepssituatie observeert. Je bereidt de observatie voor aan de hand van het observatiestappenplan. Je kiest van tevoren een observatiemethode, bijvoorbeeld het turfsysteem of intervalsysteem. Werkmodel: Observatieplan Je bereidt deze methode voor. Bij het turfsysteem zet je bijvoorbeeld verschillende gedragingen op papier. Deze methode vul je tijdens de observatie in. Je beschrijft ook waarom je voor deze observatiemethode hebt gekozen. Aan de hand van jouw observatiegegevens schrijf je een rapportage. Je beschrijft hierbij ook waarom je voor dezee rapportagemethode hebt gekozen. Waarom kies je bijvoorbeeld voor een observatieverslag of beoordelingsschaal? Let bij het schrijven van de rapportage op hoe je de observatiegegevens interpreteert. Wees zo objectief mogelijk. Eindig je rapportage met conclusies en/of aanbevelingen. 4. Uitvoering Observatie Let bij de observatie goed op de punten die je geleerd hebt over objectief observeren. Gebruik tijdens de observatie een observatiemethode en geef aan waarom je voor deze observatiemethodee hebt gekozen. Rapportage Schrijf een rapportage over dezee observatie. Laat in deze rapportage naar voren komen welkee invloed de groepssituatie had op de persoon die je hebt geobserveerd en doe aanbevelingen. Motiveer waarom je voor dezee rapportagemethode hebt gekozen. Presentatie Breng duidelijk naar voren welkee keuzes je hebt gemaakt en leg jouw keuzes uit. Richt je in de presentatiee ook op de groepssituatie en laat naar voren komen wat je in dezee training hebt geleerd over groepsgedrag. Je presenteert jouw observatie en rapportage aan de groep en de docent. In de presentatie komen in elk geval naar voren: de voorbereiding van de observatie aan de hand van het observatiestappenplan welke observatiemethode je hebt gebruikt en waarom wat de observatiesituatie was wat je hebt geobserveerd welk groepsgedrag je hebt geobserveerd (gebruik hierbij de theorie uit deze training) hoe je bent omgegaan met het interpreteren van de observatiegegevens (gebruik hierbij de theorie uit de training) hoe je rapportage eruitziet welke rapportagemethode je hebt gebruikt en waarom wat je hebt geleerd van dezee training en wat je het meest leerzaam vond. 5. Beoordeling De punten waarop je wordt beoordeeld tijdens je demonstratie, kun je achter in dit boek vinden in het hoofdstuk Beoordeling. Uitgeverij Edu Actief b.v.. 5

6 Taal Taal Taal Taal Neem deze training door en onderstreep de woorden die je niet kent. Neem deze woorden over in je woordenlijst en zet de betekenis erbij. Nieuwe onbekende woorden die je tegenkomt tijdens deze training voeg je toe aan de woordenlijst. Na afloop van de training neem je dit overzicht op in je taalportfolio. Werkmodel: Woordenlijst op Taalopdracht Bij het schrijven van een rapportage is het belangrijk dat je weet hoe een net werkstuk, verslag of rapportage eruitziet. Besteed zorg aan je eindopdracht, de rapportage, zodat je het begrijpelijk en aantrekkelijk maakt voor de lezer. Bij een werkstuk, verslag of rapportage is sprake van een inwendige structuur (de opbouw van de informatie) en een uitwendige structuur: de vormgeving of lay-out. Inwendige structuur: volgorde van de hoofdstukken indeling van de hoofdstukken uitwerking van de gestelde doelen volgorde van de alinea's zinsbouw. Uitwendige structuur: titelblad titel en subtitels pagina-indeling inhoudsopgave tabellen en/of grafieken illustraties paginanummering. Zorg dat de eindopdracht, de rapportage, die je inlevert, voldoet aan de volgende eisen. Denk aan een verzorgde lay-out. Maak een titelblad en vermeld daarop: de titel van de rapportage je naam, je groep, je opleiding de datum de naam van de docent. Maak een overzichtelijke inhoudsopgave en vermeld daarin: de titel Inhoud de titels van de verschillende hoofdstukken de bijbehorende paginanummers achter de hoofdstuktitels. Zorg voor een aantrekkelijke lay-out. Een aantrekkelijke vormgeving nodigt de lezer uit tot het lezen van je werkstuk, verslag of rapportage. Maak verschillende alinea's. Maak gebruik van korte zinnen. Maak voor opsommingen gebruik van bullets of een tabel zodat het er overzichtelijk uitziet. Gebruik eventueel illustraties, maar doe dit alleen als deze de tekst ondersteunen. 6 Observeren, rapporteren, interpreteren voor OA

7 >Observeren kun je leren Doelstellingen Je kunt objectief observeren. Om antwoord te krijgen op een specifieke vraag, is het nodig om systematisch te werk te gaan. De informatie die je door een observatie verkrijgt, zul je moeten vastleggen; je wilt daarmee iets kunnen doen. Je hebt in de eerdere training over observeren al het een en ander geleerd over observeren en de verschillende methodieken die daarvoor gebruikt worden. In dit hoofdstuk gaan we hier verder op in. 1. Opdracht: Waarom observeren? Er wordt veel gebruikgemaakt van observaties bij het werken met mensen. Schrijf voor jezelf op waarom observeren belangrijk is in je werk. Leg uit hoe observeren je kan helpen in het uitoefenen van je werk. Wat zijn de belangrijkste zaken waarmee je rekening moet houden bij observeren? Bespreek in de groep met elkaar welke antwoorden zijn opgeschreven. Schrijf de goede ideeën die je van anderen hebt gehoord ook op bij jouw antwoorden. 2. Oefening: In de groep observeren Voorbereiding Maak groepjes van vier. De docent deelt de casus uit. Twee groepsleden nemen de casus door en bereiden zich voor op het uitspelen ervan. Twee groepsleden observeren. Zij zorgen voor pen en papier om hun aantekeningen op te schrijven. Uitgeverij Edu Actief b.v. 7

8 Uitvoering De casus wordt uitgespeeld en geobserveerd. Controle Is het gelukt om de casus te spelen? Is het observeren goed gelukt? Kwam er genoeg informatie uit de observaties? Is er objectief of subjectief geobserveerd? Wat denk je dat straks zal gaan gebeuren (als de casus verder uitgespeeld zou worden)? Reflectiee Waren er verschillen tussen wat de twee observatoren is opgevallen? Wat maak je daaruit op? De groepsleden wisselen van taak (zodat elk groepslid een keer de casus heeft gespeeld en die geobserveerd heeft) en herhalen deze opdracht. Beschrijf het proces en jouw ervaringen in het trainingslogboek. 3. Oefening: Filmpje observeren Voorbereiding Zoek een rustige plek met toegang tot internet en zoek op YouTube het volgende filmpje: Supernanny the Orm Family 6/7, Uitvoering Bekijkk het filmpje en observeer de situatie die je te zien krijgt. Schrijf je observatiegegevens op. Bekijkk het filmpje meermalen wanneer dit nodig is. Zie voor meer informatie: Controle Wat heb je over de situatie in het filmpje opgeschreven? Wat was er volgens jou aan de hand? Reflectiee Ben je tevreden over wat je hebt opgeschreven over de situatie? Hoe zou jij na dezee observatie verder handelen in deze situatie? Theoriebron 1: Observeren en observatie- methodieken Beschrijf het proces en jouw ervaringen in het trainingslogboek. 4. Opdracht: Maak observatievragen Voordat je een observatie gaat doen, bereid je je voor door observatievragen te maken. Maak deze opdracht in tweetallen. Stel je voor dat je een klasgenoot gaat observeren omdat je erachter wilt komen of hij zich prettig voelt in de groep. Maak voor deze situatie observatievragen. Vergelijk jouw vragen met die van een klasgenoot. Bespreek in de groep waaraan observatievragen moeten voldoen. Noteer alle informatie die uit observatievragen naar voren is gekomen in je map. Tip Je wilt met het observeren van iemand bereiken dat je een betrouwbare uitslag krijgt. Tijdens een observatie is het dus van belang dat je zo objectief mogelijk observeert. 8 Observeren, rapporteren, interpreteren voor OA

9 5. Oefening: Objectief observeren Voorbereiding Maak groepjes van vier. Uitvoering Bespreek in je groepje wat objectief observeren inhoudt. Bespreek in je groepje hoe je kunt zorgen dat je zo objectief mogelijk observeert. Maak met je groepje een lijst met punten om rekening meee te houden om zo goed mogelijk objectief te observeren. Presenteer jullie lijst aan de rest van de klas. Controle Wisten jullie nog goed wat objectief observeren inhoudt? Is het gelukt om een lijst met punten te maken en die te presenteren? Reflectiee Waren er veel verschillende ideeën in je groepje? Waren er veel verschillende lijsten gekomen uit de verschillende groepen? Wat vond je van de lijst van jouw groepje en van de lijsten van de andere groepen? Houd deze lijst de helee training bij de hand en vul de lijst aan gedurende de training (in je trainingslogboek). Beschrijf het proces en jouw ervaringen in het trainingslogboek. 6. Opdracht: Start met de eindopdracht Voorafgaand aan de demonstratie ga je zelf een observatie doen. Lees de informatie over de eindopdracht nog eens goed door. Werkmodel: Observatieplan Maak een start met het observatieplan ter voorbereiding op de observatie van de eindopdracht. Neem voor de volgende bijeenkomst observatiemethodieken en rapportagemethodieken mee van je stage of zoek er zo veel mogelijk op internet. Uitgeverij Edu Actief b.v.. 9

10 >Theoriebron 1: Observeren en observatiemethodieken Om gerichte observaties te kunnen doen en daarover inhoudelijke rapportages te kunnen schrijven, bestaan er voor verschillende doelgroepen verschillende methodieken. Er zijn algemene observatielijsten en er zijn lijsten die gebruikt worden om specifiek meer op een bepaald onderdeel van gedrag te letten. Daarnaast kun je zelf betrokken zijn bij de situatie waarin je iemand observeert of kun je wat afstand nemen om te observeren. We bespreken enkele verschillende mogelijkheden: Participerende observatie: de observator neemt zelf deel aan de handelingen van de persoon die geobserveerd wordt. Niet-participerende observatie: de observator neemt zelf niet deel aan de handelingen van de persoon die geobserveerd wordt. Gestructureerde observatie: er worden vooraf strenge regels gesteld. De observatiecategorieën staan van tevoren vast en worden in de vorm van een observatielijst of observatieschema uitgewerkt. Ongestructureerde observatie: er zijn geen strenge regels opgesteld en geen vaste afspraken gemaakt over de beschrijving van de observatie. Er wordt niet gewerkt met van tevoren vastgestelde categorieën of schema's. Er zijn verschillende manieren waarop je kunt observeren. Er zijn drie manieren van observeren aan te geven: iemand continu observeren iemand op bepaalde momenten observeren iemand in een bepaalde situatie observeren. Je wilt met het observeren van iemand bereiken dat je een betrouwbare uitslag krijgt met betrekking tot het doel dat je je voor de observatie had gesteld. Je zult in veel situaties ook willen kiezen voor een methode waarmee je een zo objectief mogelijk resultaat krijgt. Je zult de observatiemethode, het registreren van de observatiegegevens, dus weloverwogen gaan kiezen voor een zo goed mogelijk inhoudelijk resultaat. Verschillende manieren van registreren tijdens de observatie: Ongestructureerde registratiemethode alles wat je waarneemt letterlijk opschrijven trefwoordensysteem. Wanneer je voor een ongestructureerde observatie kiest, schrijf je op wat je op dat moment waarneemt. Je hebt niet van tevoren categorieën vastgesteld waarover je iets invult. Je schrijft voor je vraagstelling alles op of noteert trefwoorden voor wat je waarneemt. Gestructureerde registratiemethode observatie met als doel een totaalbeeld van het gedrag van de persoon te krijgen toegespitste observatie van bepaalde aspecten van het gedrag van de persoon. Bij een gestructureerde observatie heb je van tevoren nagedacht over de categorieën waarover je iets wilt invullen tijdens de observatie. De methoden die je hiervoor kunt gebruiken, geven dus ook meer richting aan de observatie en de observatiegegevens die daaruit naar voren zullen komen. Uitgeverij Edu Actief b.v. 23

11 We richten ons hier verder op de verschillende gestructureerde observatiemethodieken. Je kunt voor een observatie vaak gebruikmaken van bestaande observatielijsten of - schema's. Op je werk zullen ze zeker enkele hebben liggen die je kunt gebruiken. Je kunt er ook voor kiezen om zelf een observatieschema te maken. Je hebt je observatiedoel duidelijk voor ogen en kiest daarbij de meest geschikte manier van registreren, bijvoorbeeld het intervalsysteem of het turfsysteem. Soms zijn in een instelling bestaande observatieschema's aanwezig. Deze zijn gemaakt door deskundigen. Wanneer zo'n observatieschema goed aansluit op wat jouw doelen zijn, kun je het prima gebruiken. Wanneer het erg afwijkt van waarvoor jij het wilt gebruiken, kun je beter zelf een observatieschema maken. Om te zorgen voor een zo objectief mogelijke observatie zijn de onderstaande punten een hulpmiddel: Zorg voor een duidelijke formulering van het observatiedoel en de daaruit voortvloeiende vraagstelling. Bepaal van tevoren op welk specifiek gedrag je gaat letten en formuleer duidelijke categorieën. Probeer niet-participerend te observeren. Werk met een observatielijst of een observatieschema. Formuleer geldige en betrouwbare conclusies. De vragen die centraal staan bij de voorbereiding en de beeldvorming van de observatie, zijn: Observatievragen/voorbereiding: Wie ga je observeren? Wat is de onderzoeksvraag? Op welk gedrag ga je letten? Hoe ga je observeren (methode)? Wanneer je de observatie uitgebreid gaat voorbereiden (zoals voor de eindopdracht van deze training), kun je het observatiestappenplan invullen. Wanneer je het stappenplan volledig hebt ingevuld, ben je goed voorbereid om de observatie te gaan uitvoeren. Stap 1: Geef de aanleiding voor de observatie aan. Wat is de aanleiding voor de observatie? Ben je ongerust over de ontwikkeling van een kind? Ben je nieuwsgierig hoe een nieuw groepslid contacten aangaat? Kies je zelf voor de observatie? Heb je de opdracht gekregen? Stap 2: Stel het observatiedoel vast en formuleer de vraagstelling. Met iedere observatie die je uitvoert, heb je een doel. Je zoekt informatie over een bepaald aspect van het gedrag van de persoon die je observeert. Het is heel belangrijk dat je van tevoren precies weet wat je met de observatie beoogt. Beschrijf dus zo duidelijk mogelijk wat je doel is. 24 Observeren, rapporteren, interpreteren voor OA

12 Stap 3: Inventariseer het concrete gedrag. Zorg dat je een beeld hebt van het gedrag waarop je precies moet gaan letten. Dit wordt het concrete gedrag genoemd. Stel jezelf de vraag: hoe kan ik het gedrag precies waarnemen? Voorbeeld: met gedrag aandacht vragen. Dit kun je waarnemen door bijvoorbeeld het roepen, huilen, lachen, schreeuwen, duwen of op schoot kruipen van de geobserveerde persoon. Dit noemt men het concrete gedrag. Stap 4: Bepaal de observatiecategorieën. Om te voorkomen dat je een enorme lijst met concrete gedragingen hebt wanneer je gaat observeren, is het goed om te bekijken of verschillende gedragingen binnen één categorie vallen. Met de vraagstelling als uitgangspunt maak je categorieën waarin de concrete gedragingen vallen. Dit werkt overzichtelijk bij de uitvoering van de observatie. Stap 5: Kies een observatiemethode en beschrijf de werkwijze. Kies de methode die het best past bij de vraagstelling. Je kunt kiezen voor een bestaande methode van je werk of stage. Of voor een observatieschema dat je zelf maakt, waarbij je bijvoorbeeld gebruikmaakt van het intervalsysteem of turfsysteem. Stap 6: Bepaal plaats, situaties, data, tijdstippen. Meestal observeer je meermalen om er zeker van te zijn dat je voldoende informatie hebt om je vragen te beantwoorden. Zet daarom de volgende zaken voor jezelf op papier: de ruimte waarin geobserveerd wordt de data waarop geobserveerd wordt de tijdstippen waarop geobserveerd wordt de personen die meewerken aan de observatie. Stap 7: Beschrijf de algemene gegevens. Je noteert alle gegevens die je hebt van de te observeren persoon. De volgende punten zijn altijd goed om te vermelden: persoonsgegevens (naam, leeftijd, geslacht) gegevens over de gezinssituatie, cultuur, samenstelling van het gezin gegevens over de gezondheid van de persoon (wanneer dat van belang is voor de observatie) jouw persoonlijke indruk van de persoon. Uitgeverij Edu Actief b.v. 25

13 >Werkmodel: Observatieplan Als je gaat observeren, begin je niet lukraak te schrijven. Je stelt eerst een observatieplan op. In dit observatieplan staan onder andere de volgende zaken beschreven: De beginsituatie: Achtergrondgegevens: Observatiedoel en de doelgroep: Observatievragen: Manier van observeren: Het observatiemoment: Observatiehulpmiddelen: Manier van rapporteren: Wat is de aanleiding van deze observatie? Wat is het probleem? Wat weet je allemaal van de geobserveerde persoon? Waar wil je uiteindelijk een antwoord op geven? Welk type cliënt is het? Waar ga je allemaal op letten? Kwalitatief? Kwantitatief? Continu? Participerend? Wanneer ga je observeren? Op welke datum? Hoe laat? Wat heb je nodig? Welke observatiehulpmiddelen zet je in? Mondeling? Schriftelijk? Open-observatieverslag? Voorgedrukt formulier? Checklist? Een voorbeeld naar aanleiding van een casus: Rob, een jongen van 6, gaat drie dagen per week na schooltijd naar de bso. Het valt de activiteitenbegeleider op dat Rob niet lang met hetzelfde speelgoed kan spelen. Ook bij andere activiteiten is zijn aandacht snel weg. Rob heeft een normale intelligentie. Hij heeft niet zo veel andere kinderen bij wie hij aansluiting vindt. De activiteitenbegeleider wil graag van jou weten of Rob inderdaad een korte spanningsboog heeft of dat hij zich dat inbeeldt. Observatieplan Beginsituatie: Achtergrondgegevens: Observatiedoel: Doelgroep: Observatievragen: Cliënt R R. is snel afgeleid. jongen, 6 jaar, 3 dagen per week bso, normale intelligentie, weinig aansluiting bij andere kinderen erachter komen of cliënt R. een korte spanningsboog heeft jongen op de bso - Hoelang speelt hij met hetzelfde speelgoed? - Hoelang doet hij mee met dezelfde activiteit? Manier van observeren: Observatiemoment: Observatiehulpmiddelen: Manier van rapporteren: kwantitatief, niet-participerend tijdens activiteiten, tijdens het spelen stopwatch, pen en papier schriftelijk Observatievoorbereiding Wie ga je observeren? Wat is de onderzoeksvraag? Welk gedrag ga je observeren? Hoe ga je observeren (methode)? Uitgeverij Edu Actief b.v. 37

14 >Beoordeling Naam deelnemer: Namen groepsgenoten: Groep: Docent: Blok/periode: Onderwerp: Onderdeel Criteria Voldoende Onvoldoende Actieve deelname Persoonlijk verslag De student was voldoende aanwezig. De student leverde een positieve bijdrage in zijn groepje. De student leverde een actieve bijdrage in de les. Compleet Het persoonlijk verslag bevat alle gevraagde onderdelen. Het persoonlijk verslag voldoet aan de punten die zijn genoemd bij de taalopdracht. Trainingslogboek Het trainingslogboek is goed bijgehouden. Het trainingslogboek is netjes en verzorgd. Het trainingslogboek voldoet aan de punten die zijn genoemd bij de taalopdracht. STARR Er is van zes opdrachten een reflectie volgens de STARR-methode gemaakt. De reflectie volgens de STARR-methode bevat de onderdelen situatie, taak, actie, resultaat en reflectie. De reflectie volgens de STARR-methode geeft aanleiding tot verbeterpunten. Demonstratie Rapportage voldoet aan de afgesproken punten. Presentatie voldoet aan de afgesproken punten. Uitgeverij Edu Actief b.v. 39

15 Onderdeel Criteria Voldoende Onvoldoende Demonstratie De student geeft blijk van voldoende theoretische achtergrond. Taalgebruik Mondeling taalgebruik Schriftelijk taalgebruik De schriftelijke producten zijn in correct Nederlands geschreven. Overig Eindbeoordeling: Onvoldoende Voldoende Goed > Datum:... Paraaf docent: Paraaf deelnemer: 40 Observeren, rapporteren, interpreteren voor OA