Wegwijs voor ondernemende ontwerpers

Transcriptie

1 GIDS

2

3 Inhoud Wegwijs voor ondernemende ontwerpers Is ondernemen iets voor jou? Het ondernemingsplan In hoofd- of bijberoep? Ondernemingsvormen Stappenplan Het ondernemingsloket Financiën Vraagprijs Administratie Hoe vind ik klanten? Portfolio Pers Intellectuele Eigendom Ondernemen zonder grenzen Ondersteuning Contact Notities - 1 -

4 Wegwijs voor ondernemende ontwerpers

5 Je bent net afgestudeerd als ontwerper, maar wat nu? Ga je op een bureau meedraaien? Of kies je ervoor om zelf een bedrijf op te richten? En waar moet je rekening mee houden als je eenmaal besloten hebt om zelfstandig een bedrijfje op te richten? Allemaal vragen waar we met deze ST_ARTgids een antwoord op geven Een bedrijf oprichten gaat niet vanzelf Tussen het moment dat je je beslissing genomen hebt en je bedrijf volledig op punt staat, zitten verschillende stappen - 3 -

6 Is ondernemen iets voor jou? Als je van plan bent een eigen zaak op te richten, stel je jezelf best eerst enkele vragen Is mijn bedrijf voldoende winstgevend? Waar moet ik naartoe om mijn zaak op te starten? Wat ga ik doen met mijn boekhouding? Wil ik een eenmansbedrijf of liever een vennootschap? Hoeveel omzet moet ik draaien om alles te kunnen betalen en mezelf van een loon te voorzien? Hoe ga ik mezelf bekend maken? Maar stel je ook de vraag: Zie je jezelf als ondernemer? Als creatief ondernemer heb je naast creatieve vaardigheden ook zakelijke vaardigheden nodig

7 Om te weten of ondernemen wel echt iets voor jou is, zijn er verschillende mogelijkheden Bij de VDAB kan je langsgaan als je je ondernemerscompetenties in kaart wil brengen Als werkende kan je dit samen met een loopbaanbegeleider doen Als werkzoekende gebeurt dit via een ondernemerstest, de Entrespiegel Op de website van de VDAB vind je ook een beperkte ondernemerstest Je kan je vaardigheden als toekomstig ondernemer ook testen via een E-scan op de website wwwondernemerstestbe Deze test genereert automatisch je ondernemersprofiel na het invullen van de online vragenlijst Via het nieuwe begeleidingstraject Bryo van Voka KvK Limburg kan je meten hoeveel goesting je wel hebt in ondernemen Doe de test via wwwgoestingmeterbe Zelfstandig ondernemen biedt tal van voordelen Je werkt zonder controle van bovenaf, bepaalt zelf je uren en organiseert zelf je werk Je beschikt over de vrijheid om je ideeën te realiseren en je plukt zelf de vruchten van je inspanning Wie zelfstandige wordt, creëert voor zichzelf een job op maat Laat je niet afschrikken door de nadelen, risico s en onzekerheden van een eigen zaak Hou er wel rekening mee Je toekomst is onzeker, onder meer door de financiële risico s die je neemt Je hebt een zware werklast als zelfstandige Een zelfstandige werkt volgens UNIZO gemiddeld 60 uur per week Er rust een grote verantwoordelijkheid op je schouders Een geslaagde start van je onderneming is het resultaat van persoonlijkheid, motivatie, passie, doorzettingsvermogen, vakkennis, kennis van bedrijfsbeheer en een goed ondernemingsplan De meeste projecten mislukken namelijk vaker door een slechte voorbereiding dan door brute pech Als ik er nu over nadenk vond ik het toch wel gedurfd, zonder veel ervaring meteen zelfstandig worden Maar uiteindelijk moet je het toch leren door het zelf te ervaren, dus hoe jonger hoe beter Naarmate je ouder wordt ga je misschien minder risico s nemen Steven Brouns - ZOINK Via Business as Unusual heb ik kennis gemaakt met het ondernemerschap Hier heb ik Agentschap Ondernemen en UNIZO leren kennen Na deze workshop ben ik ook naar UNIZO gestapt om extra informatie te verkrijgen over het ondernemerschap Roos de Krom Durf en onderneem! En met durven wil ik zeggen dat je ook bereid moet zijn om op je bek te gaan En investeer in een zo volledig mogelijk ondernemingsplan Een goed plan is een leidraad, een toetssteen en een werkinstrument in je dagelijks werken/ ondernemen Casimir Een eigen zaak opstarten vond ik geweldig! Ik kreeg felicitaties en voelde me een durver Linde Hermans Rode Schoentjes - 5 -

8 Het ondernemingsplan Volgens het Agentschap Ondernemen houdt één op vier startende ondernemers het binnen de twee jaar voor bekeken Het is een ontnuchterende vaststelling Toch is er geen reden tot paniek De meeste ondernemingen die het niet redden missen bij de start essentiële elementen Als je doordacht en goed voorbereid te werk gaat, verhoog je meteen je slaagkansen Met een goed ondernemingsplan kan je het risico alvast beter inschatten Een ondernemingsplan doet je nadenken over belangrijke aspecten Welke producten of diensten ga je aanbieden? Hoe ziet je markt eruit? Hoeveel moet je investeren? Hoeveel moet je omzetten om al je kosten te dekken en jezelf te voorzien van een loon? Ook na de opstartfase van je onderneming kan je ondernemingsplan nog van pas komen De bank wil een inzicht in de haalbaarheid van jouw project voor ze je geld leent Als je onderneming groeit, moet ze zich voortdurend aanpassen aan de veranderende markt waarin ze zich bevindt Als bedrijfsleider moet je op tijd stilstaan bij die veranderingen en de strategische positie van je onderneming Een ondernemingsplan helpt je hierbij Je kan je plan op verschillende manieren opstellen En er zijn verschillende organisaties die je daarbij kunnen helpen:

9 Op de site van Agentschap Ondernemen kan je Het Startkompas downloaden waarmee je de haalbaarheid (financieel en organisatorisch) van je project kan inschatten Dit kan bovendien ook dienen als basis voor je ondernemingsplan UNIZO Startersservice ontwikkelde de UNIZO Startsimulator, een online stappenplan waarin je via concrete stappen jouw eigen ondernemingsplan en financieel plan opmaakt VOKA Kamer van Koophandel Limburg biedt met Bryo BRight & Young een netwerk van jonge, gedreven mensen die goesting hebben om hun idee in de praktijk om te zetten Als deelnemer word je 3 jaar lang begeleid bij alle uitdagingen, problemen en beslissingen die op je weg liggen zowel voor, tijdens en kort na de opstart of overname van je eigen zaak Er zijn gezamenlijke activiteiten tussen gelijkgestemden, maar ook individuele coaching Bij SYNTRA of VIABO kan je een cursus bedrijfsbeheer volgen waar je stapsgewijs een ondernemingsplan leert opstellen Er is ook een jaarlijkse ondernemingsplanwedstrijd in Vlaanderen: Bizidee Deskundigen helpen deelnemers bij het opstellen van een ondernemingsplan Op hun website vind je een handleiding om een ondernemersplan op te stellen In de brochure Zelfpromotie van de kunstenaar van het NICC wordt een ondernemingsplan specifiek gericht op kunstenaars voorgesteld Hun brochure behandelt concrete situaties waarmee je als kunstenaar rekening moet houden Voor leden van het NICC is deze brochure gratis Surf zeker eens naar wwwsosideebe, een initiatief van Flanders DC, waar je een handleiding kan vinden met de stappen die je kan doorlopen om je idee op de markt te brengen Bijna elke bank geeft de mogelijkheid om een gratis ondernemingsplan of handleiding te downloaden Wil je al een eerste stap zetten in de juiste richting? In bijlage van deze ST_ARTgids vind je een ST_ARTplan terug wat je op weg zet Mocht ik mijn opstart vandaag opnieuw moeten overdoen dan zou ik eerst beginnen met een zeer uitgebreid ondernemingsplan en evenveel aandacht besteden aan het ondernemen als aan de creativiteit Design is voor mij zowel een creatieve als een economische activiteit Casimir Wij hadden geen financieel plan Voor een BVBA is dat verplicht Gelukkig kregen wij hulp van UNIZO, want voor beginnende ondernemers is dit niet gemakkelijk Ti+Hann Elk beroep en elke sector heeft zijn eigen bijzonderheden Het lijkt ons belangrijk je te laten bijstaan door een ervaringsdeskundige op zakelijk gebied, die tevens feeling heeft op architecturaal gebied Bart Coenegrachts De Gouden Liniaal - 7 -

10 In hoofdof bijberoep en andere mogelijkheden

11 Als je start als zelfstandig ontwerper kan je dat in hoofd- of bijberoep doen Je bent zelfstandig in hoofdberoep als je zelfstandige activiteit je enige of voornaamste bezigheid is en je geen ander eigen statuut hebt waarvoor je sociale zekerheidsbijdragen betaalt Als je tegelijkertijd met je zelfstandige activiteit nog een andere beroepsactiviteit uitoefent voor een werkgever, ben je een zelfstandige in bijberoep Je werkt minstens halftijds als loontrekkende, of minimum 6/10 van een volledig lesrooster als leerkracht Je kan ook als student al zelfstandig ondernemer worden Qua verplichtingen zijn er geen verschillen Je moet dezelfde attesten hebben en dezelfde formaliteiten doorlopen De minimum sociale bijdragen in bijberoep liggen lager dan de minimum sociale bijdragen in hoofdberoep Vanaf een bepaald niveau van inkomsten komt dit echter overeen met de sociale bijdragen in hoofdberoep Meer info over het sociaal statuut en de sociale bijdragen vind je bij het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekering der Zelfstandigen (RSVZ) of via de verschillende sociale verzekeringsfondsen Voor- en nadelen Als zelfstandig ondernemer kan je kiezen of je de onderneming start in hoofd- of bijberoep Beiden hebben hun voor- en nadelen Starten als zelfstandig ondernemer in bijberoep kan een goede leerschool zijn als je begint met je activiteit Je hebt als zelfstandige in bijberoep doorgaans meer zekerheid doordat je nog voor een vast inkomen zorgt Mocht het tegenvallen kan je sneller stoppen omdat je kan terugvallen op dat vast inkomen Onder een bepaalde inkomensgrens kan je kiezen voor een vrijstelling van sociale zekerheidsbijdragen Nadeel van een bijberoep is wel dat je je aandacht over twee verschillende jobs moet verdelen Daardoor is je vrijheid iets beknopter Als je als zelfstandig ondernemer in hoofdberoep werkt, zijn er meer risico s Je inkomen kan soms lager liggen dan wanneer je nog voor een baas werkt Het aantal uren ligt bij een zelfstandig ondernemer vaak hoog Toch heb je een grotere vrijheid, je werkt namelijk enkel voor jezelf en hebt geen verantwoording af te leggen aan een baas Ook het feit dat je je volledig kan concentreren op je onderneming is een groot pluspunt Als architect dienen wij 2 jaar verplichte stage te lopen op een architectenbureau Tijdens de stageperiode hebben wij al het statuut van zelfstandige en worden wij betaald op basis van de geleverde prestaties (uurverloning) Dit heeft het grote voordeel dat je naderhand bv 4/5 of 3/5 voor het bureau kunt werken en de resterende tijd kan spenderen aan eigen werk, en zo je eigen zaak geleidelijk aan kan opbouwen Bart Coenegrachts De Gouden Liniaal - 9 -

12 Buiten de keuze om in bijberoep te starten, zijn er nog andere mogelijkheden om je eigen zaak op je eigen tempo uit te bouwen en toch reglementair in orde te zijn: Ondernemersatelier Bij Ondernemersatelier, de activiteitencoöperatie van Limburg, creëren werkzoekenden hun eigen job als ondernemer Activiteitencoöperaties (er zijn er 12 in België) bieden een begeleide tussenstap naar ondernemerschap voor werkzoekenden die de drempel nog iets te hoog vinden Met steun van de overheid en met een begeleidingstraject erkend door de VDAB, kunnen kandidaat ondernemers bij een activiteitencoöperatie een traject volgen van maximum 18 maanden: Leren van en met elkaar: max 6 maanden interactieve uitwerking van het ondernemingsplan en uitzoeken of ondernemen iets voor je is via collectieve, interactieve workshops afgewisseld met individuele sessies Ervaren of het project rendabel is: max 12 maanden je project uitbouwen door te experimenteren, factureren, klantenbestand op te bouwen, kortom alles te doen wat een ondernemer doet en dit onder de vleugels van Ondernemersatelier Gedurende het hele traject behoudt de uitkeringsgerechtigde kandidaat ondernemer zijn uitkering en kan hij een vrijstelling bekomen van de RVA van max 18 maanden Dan pas besluit de kandidaat ondernemer om al dan niet te starten als zelfstandige Een risicoloze tussenstap naar ondernemerschap! De kleine vergoedingsregeling De kleine vergoedingsregeling voor kunstenaars is een forfaitaire kostenvergoeding die vrijgesteld is van sociale bijdragen en belastingen Je kan een kleine vergoeding vragen voor het leveren van een artistieke prestatie of het maken van een artistiek werk Let wel op: je mag maar een maximum bedrag per dag (sinds ,60 euro) en jaar (ongeveer 2291,90 euro) verdienen Ook het aantal dagen is beperkt tot 30 per jaar Meer informatie vind je op de website van het Kunstenloket Nadat ik informatie had ingewonnen bij T-heater, ben ik ten rade gegaan bij het Kunstenloket in Brussel Daar heb ik de mogelijkheid voor de kleine vergoeding leren kennen Roos de Krom Kunstenaarsstatuut Als kunstenaar kies je ook voor het werknemers- of het zelfstandigenstatuut Het kunstenaarsstatuut is geen apart statuut in de sociale zekerheid Het basisprincipe van het kunstenaarsstatuut is dat iedereen die een artistieke prestatie levert en/of artistieke werken produceert, in opdracht van een natuurlijke persoon of rechtspersoon en tegen betaling van een loon, het statuut van werknemer heeft De persoon die jou betaalt voor deze prestatie is de werkgever In vergelijking met het gewone werknemersstatuut is er geen gezagsrelatie

13 Het voordeel voor de kunstenaar is dat je losse opdrachten kan uitvoeren in het werknemerstatuut en je als werknemer een betere sociale bescherming geniet dan als zelfstandige Bovendien kan je, als je hier recht op hebt, dit combineren met een werkloosheidsuitkering voor de momenten dat je geen opdracht hebt De werkloosheidsreglementering kent dus bijzondere voordelen toe aan kunstenaars Meer informatie over het kunstenaarsstatuut kan je vinden op de website van het Kunstenloket Uitzendbureau s voor kunstenaars T-heater (T-Interim) en Tentoo zijn uitzendbureau s erkend als Sociaal Bureau voor Kunstenaars (SBK) De uitzendbureau s bieden aan freelancers en hun opdrachtgevers de mogelijkheid om kortetermijn-contracten binnen een wettelijk kader te regelen met een minimum aan administratie Als freelancer word je een werknemer van het uitzendbureau voor de duur van een opdracht Het bureau factureert op zijn beurt de opdracht aan het overeengekomen tarief aan de opdrachtgever Verder houdt het uitzendbureau de verplichte sociale bijdragen en belastingen in Tenslotte staat het in voor de tijdige uitbetaling van het nettoloon aan de freelancer en voor de aflevering van de sociale documenten Als freelancer geniet je op die manier van het statuut van werknemer, en bouw je je rechten op binnen de sociale zekerheid voor werknemers Dit betekent onder meer dat je recht hebt op eindejaarspremie, vakantiegeld, verzekering, opbouw van pensioenrechten en werkloosheidsuitkering Ook de Steungevende Maatschappij voor ARTiesten, SMart, is in 1998 in het leven geroepen om kunstenaars, technici en tijdelijke werknemers te helpen met hun complexe administratie, eigen aan de artistieke sector in België SMart is juridisch geen werkgever (dus geen SBK) maar een gemandateerde uitbetaler, die voorziet in een fonds dat de uitbetaling van de lonen garandeert Daarnaast kan je bij SMart terecht voor het productioneel en boekhoudkundig beheer van je artistieke projecten en voor alles wat je wilde weten over je sociale en fiscale rechten als kunstenaar en over auteursrechten Tot vandaag werk ik met T-heater (T-interim), Tentoo en SMart, omdat Jensdawn nog maar 3 jaar is en rustig opbouwt Ik krijg tijd en ruimte om te experimenteren Jens Pieters - Jensdawn

14 Ondernemingsvormen

15 Naast de keuze tussen hoofd- en bijberoep, moet je kiezen voor een ondernemingsvorm Je kan een eenmanszaak opstarten, of kiezen voor een vennootschap Beide hebben hun vooren nadelen Eenmanszaak De eenmanszaak is de eenvoudigste ondernemingsvorm Er is maar één persoon eigenaar en die draagt persoonlijk alle verantwoordelijkheid Er zijn verschillende voordelen: De winst is helemaal voor de eigenaar Hij of zij heeft slechts beperkte administratieve en boekhoudkundige verplichtingen De eigenaar van de zaak is aan niemand verantwoording verschuldigd Hij of zij moet geen minimumkapitaal kunnen voorleggen Maar waar er voordelen zijn, zijn natuurlijk ook nadelen: Zo is de ondernemer onbeperkt aansprakelijk Dat wil zeggen dat de ondernemer met zijn totale bezit verantwoordelijk is voor de goede afloop van zijn handelsverrichtingen Een faillissement van de onderneming kan leiden tot een persoonlijk faillissement Ziekte of dood van de ondernemer kan het einde van de zaak betekenen De inkomsten worden belast als personenbelasting De ondernemer zoekt zelf financiële middelen om zijn investering te financieren Een eenmanszaak is de meest geschikte ondernemingsvorm voor een bedrijf met een matige kapitaalsbehoefte dat niet te veel risico loopt en dat slechts uitzonderlijk beroep moet doen op financiering van derden Het bedrijf moet geleid kunnen worden door een enkele persoon Vennootschap Bij een vennootschap is er een verschil tussen het vermogen van de zaak en van de ondernemer Een gedeelte van het persoonlijke bezit kan dus worden afgezonderd van het ondernemersrisico Ook hier zijn verschillende voor- en nadelen De belangrijkste voordelen zijn: Het kapitaal wordt door verschillende mensen samengebracht De vennootschapsbelasting kent doorgaans lagere tarieven dan de personenbelasting waar je belasting afhangt van je inkomen Onbeperkte bestaansduur Er zijn ook enkele nadelen: Als je met meerdere mensen een onderneming start, zijn er bepaalde zaken contractueel vastgelegd Vanaf een bepaald belastbaar inkomen is de vennootschapsbelasting interessanter dan de personenbelasting Bij de personenbelasting hangt je belasting af van je inkomen Onbeperkte bestaansduur De oprichtingskosten zijn hoger dan bij een eenmanszaak Er zijn zwaardere boekhoudkundige en administratieve verplichtingen

16 De winst moet verdeeld worden onder de vennoten Afhankelijk van de vennootschapsvorm is een minimumkapitaal en een financieel plan vereist De beperkte aansprakelijkheid Er is wel een oprichtersaansprakelijkheid: onbeperkte aansprakelijkheid bij een faillissement in de eerste drie jaar na de oprichting Deze oprichtingsaansprakelijkheid kan ingeroepen worden wanneer er fraude werd gepleegd of indien er wordt bewezen dat het beginkapitaal ontoereikend was voor de levensvatbaarheid van de onderneming Er bestaan verschillende vennootschapsvormen: Je kan kiezen voor een Besloten Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid (BVBA) Die is zeer populair als familievennootschap en als vennootschap voor vrije beroepen De BVBA is een besloten vennootschap wat betekent dat de aandelen in handen zijn van vennoten die bij naam zijn gekend en die meebeslissen over de overdracht van aandelen aan derden Het is trouwens de enige vennootschapsvorm die geldig kan worden opgericht door één persoon De Naamloze Vennootschap ( NV) wordt meestal gebruikt door grotere kapitaalkrachtige ondernemingen Ze is gericht op het inbrengen van kapitaal De NV heeft minstens twee vennoten en een raad van bestuur met minimum drie bestuurders Net zoals bij de BVBA moeten er nogal wat administratieve en boekhoudkundige verplichtingen worden nageleefd, die de nodige kosten met zich meebrengen Vanaf 2010 bestaat er ook de Starters-BVBA, een light versie van de klassieke BVBA die starters moet toelaten om met een (zeer) bescheiden kapitaal (minimum 1 euro) toch een vennootschap op te richten zodat ze kunnen genieten van de beperkte aansprakelijkheid en hun privévermogen (en dat van hun partner) kunnen afschermen van schuldeisers De meeste creatieve ondernemers kiezen voor een eenmanszaak en in een later stadium voor een BVBA of een NV Een vennootschap oprichten Wanneer je één van bovenstaande vennootschappen wilt oprichten, moet je eerst een financieel plan laten opstellen met betrekking tot de voorgenomen activiteiten Dat plan geeft een gedetailleerd overzicht van de financiële inkomsten en behoeften gedurende de eerste twee werkjaren van de vennootschap Het plan wordt voorgelegd aan een notaris, die het bewaart Elk vennootschap moet ook een oprichtingsakte opstellen met daarin de statuten Dit gebeurt meestal bij de notaris In de oprichtingsakte staan onder andere de identiteit van de oprichters, naam en doel van de vennootschap, regeling met betrekking tot de algemene vergadering en nog enkele andere regels Daarna moet

17 het uittreksel van de oprichtingsakte worden neergelegd bij de griffier van de Rechtbank van Koophandel Binnen vijftien dagen na de neerlegging wordt de akte gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad De griffier zal de identificatiegegevens van de onderneming invoeren in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) en zo aan de vennootschap een ondernemingsnummer toekennen Ik ben begonnen met een eenmanszaak Die is simpeler van structuur en eenvoudiger omdat je privé en zakelijk kan mengen Sinds vier jaar heb ik een BVBA Die biedt meer bescherming, maar vergt ook meer discipline omdat privé en zakelijk strikt gescheiden moet worden Steven Brouns ZOINK Na onderzoek bleek voor ons een BVBA de meest interessante vorm Bart Coenegrachts De Gouden Liniaal

18 Stappenplan voor een vlotte ST_ART!

19 Een zichtrekening openen Deze rekening is volledig gescheiden van de privé-rekening en wordt enkel gebruikt voor de verrichtingen die verband houden met de beroepsactiviteiten Kies de geschikte ondernemingsvorm Ga je voor een eenmanszaak? Of voor een vennootschap? En welke vennootschapsvorm? Boekhouding, belastingstelsel en aansprakelijkheid verschillen grondig naargelang de gekozen formule Naar het ondernemingsloket Om een handels- of ambachtsactiviteit uit te oefenen moet je ingeschreven zijn bij de KBO (Kruispuntbank voor Ondernemingen) Hiervoor ga je naar een ondernemingsloket naar keuze Dit loket verifieert of je onderneming voldoet aan alle eisen Aangifte bij de BTW-administratie Met je ondernemingsnummer ga je naar het BTW-kantoor in je regio Je kan ook aan het ondernemingsloket vragen om dit tegen betaling voor je te doen Aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds en ziekenfonds Je betaalt sociale bijdragen aan het sociaal verzekeringsfonds per kwartaal Hiervoor bouw je pensioenrechten op, en heb je recht op gezinsbijslag en verzekering in geval van ziekte en faillissement Breng ook je ziekenfonds op de hoogte

20 Het ondernemingsloket

21 Voor je kan starten als zelfstandig ondernemer moet je enkele formaliteiten verrichten Hiervoor kan je terecht op één plaats: het ondernemingsloket Ondernemingsloketten zijn privéorganisaties (vzw s) die erkend zijn door de overheid Ze zijn bevoegd voor een aantal administratieve formaliteiten en dienstverleningen voor starters en ondernemers Het informeren bij de ondernemingsloketten is gratis Voor hun diensten betaal je doorgaans een kleine bijdrage Op de website van de Federale Overheidsdienst Economie vind je een lijst van de ondernemingsloketten in je buurt Voor je je eigen zaak kan starten moet je kunnen bewijzen dat je over voldoende kennis van bedrijfsbeheer beschikt door een erkend diploma voor te leggen of door voldoende relevante ervaring aan te tonen Designers die hoger onderwijs hebben gevolgd, hogeschool of universiteit, zijn in orde wat betreft bedrijfsbeheer Als je toch geen attest hebt, of je wil je bijscholen over thema s zoals boekhouding, administratie, marketing, ed kan je bij SYNTRA, VIABO of andere opleidingsinstanties een cursus bedrijfsbeheer volgen Als je eenmaal in orde bent met het attest bedrijfsbeheer kent het ondernemingsloket je een ondernemingsnummer toe Je gegevens worden doorgegeven aan de Kruispuntbank voor Ondernemingen, KBO, die al je gegevens in een centrale databank bundelt De gegevens kunnen zo door alle officiële instanties opnieuw opgevraagd of waar nodig gewijzigd worden Let er op dat je een zichtrekening opent bij een in België gevestigde financiële instelling vóór je naar het ondernemingsloket trekt Het nummer van je zichtrekening moet je vermelden op je offertes, bestelbonnen, facturen, Na je inschrijving bij het ondernemingsloket zijn er nog enkele dingen die je niet mag vergeten Bij je inschrijving bij de BTW wordt het ondernemingsnummer voor BTW-doeleinden geactiveerd Je kan je gaan inschrijven in het BTW-kantoor in je regio, of het ondernemingsloket het tegen betaling voor je laten doen Daarnaast moet je je nog aansluiten bij een erkend sociaal verzekeringsfonds Deze zorgt ervoor dat je sociaal verzekerd bent en hiervoor betaal je per kwartaal een bijdrage Het helpt je bij je pensioen, je gezinsbijslag en in geval van ziekte en faillissement Als ondernemer kies je vrij je sociaal verzekeringsfonds Maak je zelf geen keuze, dan wordt je automatisch aangesloten bij de Nationale Hulpkas, het verzekeringsfonds van het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekering der Zelfstandigen (RSVZ) Ook je ziekenfonds breng je op de hoogte van je stap naar een eigen zaak Het is mogelijk dat er, eventueel specifiek per beroepscategorie, nog andere formaliteiten gelden Vraag hiernaar bij je adviseur of ondernemingsloket

22 Financiën

23 Als je een onderneming van nul opstart kost dat geld Het is belangrijk om van in het begin te bekijken welke investeringen en eerste werkingskosten er nodig zijn en of je over genoeg middelen beschikt om deze te kunnen betalen Eigen middelen Best bekijk je eigen middelen als een eerste bron van kapitaal Je kan zowel gebruik maken van je spaargeld als van goederen waarover je al beschikt (een computer, een auto,) Eigen vermogen biedt de meeste financiële zekerheid bij tegenvallende resultaten Bovendien is het een noodzakelijke voorwaarde om een lening te bekomen Je kan deze eigen middelen aanvullen met vreemd vermogen Hiervoor kan je verschillende instanties aanspreken Lening Hiervoor kan je ondermeer naar de bank stappen De bank onderzoekt het risico van je ondernemingsidee aan de hand van je ondernemingsplan Daarnaast kijken ze ook of je over voldoende waarborgen beschikt Als je aan de voorwaarden van de bank voldoet, bestaat de kans dat je een lening krijgt De meeste banken hebben een specifieke afdeling voor startende ondernemers waar je ook terecht kan voor advies Ook de overheid heeft instrumenten ontwikkeld om de financiering van ondernemingen te bevorderen Op federaal niveau bestaat er het Participatiefonds Deze kent achtergestelde leningen toe, zowel voor starters als voor gevestigde bedrijven De leningen vormen slechts een gedeeltelijke financiering van het investeringsproject Enkele interessante formules van het Participatiefonds voor beginnende ondernemers: Solidaire lening: voor personen in een onzekere financiële situatie die een zelfstandige activiteit ontwikkelen - maximum euro Startlening: voor niet-werkende werkzoekenden die hun eigen zaak willen starten - maximum euro (voorwaarde: eigen inbreng van 1/4de van het nodige budget) - verloopt via gespecialiseerde steunpunten van het Participatiefonds Het Plan Jonge Zelfstandigen is een Startlening maar dan voor de niet werkende werkzoekende die jonger is dan 30 jaar, waarbij de aanvrager gedurende het eerste halfjaar extra ondersteund wordt Starteo: voor kleine opstartende ondernemingen (minder dan 4 jaar in hoofdberoep) - maximum euro (beperkt tot het bedrag van de lening van de kredietinstelling, of 4 maal de eigen inbreng) - verloopt via de kredietinstelling Initio: maximum euro (beperkt tot 50% van het totale investeringsbedrag door bank en eigen inbreng, of 5 maal de eigen inbreng) - verloopt via de boekhouder De Starteo en de Initio lening van het Participatiefonds zijn bedoeld voor zowel

24 natuurlijke als rechtspersonen, voor zover zij een kleine onderneming zijn Zij richten zich op zelfstandigen, zaakvoerders of bestuurders van een kleine onderneming die hun activiteiten sinds minder dan vier jaar in hoofdberoep uitoefenen Family Friends or Fools Uiteraard kan ook een privé-persoon (de zogenaamde Family, Friends or Fools) geïnteresseerd zijn in de financiering van je onderneming De winwinlening (een initiatief van de Participatiemaatschappij Vlaanderen) richt zich tot alle KMO s gevestigd in Vlaanderen met een economische activiteit Wie als vriend, familielid of kennis geld leent aan een Vlaamse onderneming, krijgt hierop jaarlijks een belastingsvermindering, gekoppeld aan een eventuele fiscale recuperatie indien de onderneming het bedrag niet kan terugbetalen Een ondernemer kan winwinleningen aangaan voor maximum eur Privé-personen kunnen maximaal eur uitlenen Risicokapitaal Voor financiering kan je ook terecht bij risicokapitaalverschaffers Ze investeren enkel in ondernemingen met een enorme groeipotentie Risicokapitaalverschaffers zijn namelijk blootgesteld aan het risico van de onderneming waarin zij investeren De meeste risicokapitaalverschaffers bieden ook strategisch, operationeel en financieel advies Het Agentschap Ondernemen heeft de brochure Risicokapitaal Je kan deze online vinden op hun website In de brochure worden de voorwaarden voorgesteld waaraan je moet voldoen en vind je een lijst van risicokapitaalverschaffers In Vlaanderen is de Participatiemaatschappij Vlaanderen actief Zij willen financiële middelen activeren naar Vlaamse starters en KMO s Zij bieden, naast de winwinlening, diverse producten aan die het voor private risicokapitaal- en kredietverschaffers gemakkelijker maken om kleine en middelgrote ondernemingen te financieren CultuurInvest valt onder Participatiemaatschappij Vlaanderen en is het investeringsfonds voor de Vlaamse cultuurindustrieën Het verstrekt risicokapitalen aan ondernemingen die producten of diensten met culturele inhoud creëren en naar de markt brengen Ook provincie Limburg heeft een culturele investeringsfonds Limburg, STROOMinvest genaamd STROOMinvest stelt zich primair tot doel om via achtergestelde leningen risicokapitaal te investeren in culturele ondernemingen in Limburg Verder wil het fonds een belangrijke hefboomfunctie vervullen naar andere financieringskanalen, inzetten op talentontwikkeling via advisering op maat en een bijdrage leveren tot de verdere ontwikkeling en groei van de Limburgse culturele sector Het Business Angels Netwerk Vlaanderen fungeert als bemiddelaar tussen een netwerk van anonieme informele investeerders en beloftevolle ondernemingen