Inventaris van het archief van de Stelling Amsterdam. Nummer archiefinventaris: Auteur: J.H. de Vries. Nationaal Archief, Den Haag 2008

Transcriptie

1 Nummer archiefinventaris: Inventaris van het archief van de Stelling Amsterdam Auteur: J.H. de Vries Nationaal Archief, Den Haag 2008 Copyright: cc0 This finding aid is written in Dutch.

2

3 3 I N H O U D S O P G A V E Beschrijving van het archief...5 Aanwijzingen voor de gebruiker...6 Openbaarheidsbeperkingen... 6 Beperkingen aan het gebruik... 6 Aanvraaginstructie... 6 Citeerinstructie... 6 Archiefvorming...7 Geschiedenis van de archiefvormer... 7 Inhoud en structuur van het archief...8 Verantwoording van de bewerking... 8 Verwant materiaal...9 Verwante archieven... 9 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen...11 A. Archief van de Sectie I Stukken betreffende bevelvoering, gezagsverhoudingen en over organisatorische aangelegenheden...11 A. Algemeen...11 B. Begrotingsstukken voor de verdediging...17 C. Verslagen etc. over de toestand in de Stelling...18 D. Verhoging van het verdedigingsvermogen van de Stelling...19 E. Uitbreiding en inrichting van de Stelling...21 F Uitvoeren etc. van aardwerken in en vóór de Stelling Stukken betreffende de groepen, forten en vestingen...24 A. Algemeen...24 Fort Abcoude / Groep Diemerbrug...25 Amsterdam, Hulpstelling...26 Groep Diemerbrug...26 Fort Krommeniedijk / Zuidwijkermeer / den Ham...27 Groep Naarden...27 Vesting Muiden / Muidenberg / Weesp / Uitermeer...28 Fort aan het Pampus...29 Fort Penningsveer / de Liebrug / de Liede...32 Groep Schiphol / Sector Sloten / Groep Halfweg...33 Fort nabij Velsen / Fort Veldhuis / Fort St. Aagtendijk / Fort Vijfhuizen...33 Fort Waver-Amstel...35 Groep Wormerveer / Groep Westzaan / Groep Edam / Groep Purmerend...35 Fort IJmuiden Stukken betreffende het verdedigen of het vernietigen van bruggen Stukken betreffende mobilisatie-aangelegenheden, verlofregelingen welke daarmede verband houden Stukken betreffende de oprichting en opheffing van legeronderdelen Stukken betreffende vliegtuigen, luchtwachtdiensten en luchtbescherming Inlichtingen en bezoeken van / door militairen aan en over vreemde legers Stukken betreffende de Triangulatiedienst en over driehoeksmetingen Stukken betreffende inundatie-aangelegenheden Stukken betreffende de Geneeskundige Dienst a. Stukken betreffende de verpleging van de burgerbevolking b. Jaarverslagen van de Verplegingsdienst en van de Verplegingscommissie Stukken betreffende de verdediging van rivieren en havens Stukken betreffende het Militair Gezag en over censuurmaatregelen Stukken betreffende de spoorwegen en het vervoer met de spoorwegen Stukken betreffende de Telegraaf- en Telefoondienst, radio...49

4 4 17A. Stukken betreffende het beschikbaarstellen en beproeven van materieel en munitie B. Stukken betreffende het electrisch verlichten in de Stelling C. Stukken betreffende het aanleggen of gebruiken van versperringen in de Stelling Personeelsaangelegenheden Stukken betreffende de Kondschap- en Postduivendienst Stukken betreffende verboden kringen in de Vesting Holland (Noord- en Zuidfronten) Agenda's c.q. registers van in- en uitgaande archiefstukken, brievenboeken Memoriën van verdediging van de forten, sectoren, groepen en vakken in de Stelling van Amsterdam...56 Sectoren...57 Groepen...57 Vakken...57 Forten, vestingen en andere werlen...58 B. Archief van de Sectie V Organisatorische aangelegenheden...60 A. Algemeen...60 B. Verhoging van het verdedigingsvermogen...62 C. Verhoging van het verdedigingsvermogen van de Stelling Spaarndam...63 D. Verhoging van het verdedigingsvermogen van de positie IJmuiden...63 E. Water- en drinkwatervoorziening in de Stelling Verdedigen of vernielen van bruggen Stukken betreffende vliegtuigen Inlichtingen en bezoeken van en door militairen aan en over vreemde legers Inundatie-aangelegenheden Aanlegen en gebruiken van versperringen en schuilplaatsen...68 A. Versperringen...68 B. Schuilplaatsen Personeelsaangelegenheden...69 A. Algemeen...69 B. Krijgsraad-aangelegenheden...69 C. Verlofregelingen Agenda's van in- en uitgaande archiefstukken...70

5 5 Beschrijving van het archief BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF Naam archiefblok: Periode: merendeel Archiefbloknummer: 3414 Omvang: 7.80 meter; 557 inventarisnummers. Taal van het archiefmateriaal: Het merendeel der stukken is in het Nederlands. Een klein aantal stukken is gesteld in het Engels, Duits of Frans. Soort archiefmateriaal: Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften. Het archief bevat voorts (bouw)tekeningen en veel kaartmateriaal. Archiefbewaarplaats: Nationaal Archief, Den Haag Archiefvormers: Commandant van de Stelling van Amsterdam Sectie I Sectie V Samenvatting van de inhoud van het archief: De Stelling van Amsterdam bestond uit een kring van forten en inundatiegebieden rond de hoofdstad, in aansluiting op de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het archief bevat voornamelijk correspondentie, kaarten en bouwtekeningen met betrekking tot de aanleg en onderhoud van deze defensiewerken. Andere onderwerpen zijn plannen met betrekking tot de verdediging van strategische doelen (bruggen, spoorwegen), logistiek en communicatie (postduiven, telegraaf, telefoon en radio), verpleging van gewonde militairen en burgers en vanaf 1915 bescherming tegen aanvallen met nieuwe wapens als gifgas en vliegtuigen. Het groot deel van het archief bestrijkt de Eerste Wereldoorlog. Bijzondere vermelding verdienen de verslagen van militaire waarnemers in het buitenland over deze oorlog.

6 6 Aanwijzingen voor de gebruiker Aanwijzingen voor de gebruiker Openbaarheidsbeperkingen OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN Volledig openbaar. Beperkingen aan het gebruik BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht. Aanvraaginstructie AANVRAAGINSTRUCTIE Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen: 1. U maakt een profiel aan op en logt vervolgens in; 2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. Citeerinstructie CITEERINSTRUCTIE Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. VOLLEDIG: Nationaal Archief, Den Haag,, nummer toegang, inventarisnummer... VERKORT: NL-HaNA,,, inv.nr....

7 Archiefvorming Archiefvorming Geschiedenis van de archiefvormer GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER 7

8 8 Inhoud en structuur van het archief Inhoud en structuur van het archief Verantwoording van de bewerking VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING De archieven van de secties I en V van het stellinghoofdkwartier waren oorspronkelijk in hoofdzaak chronologisch geordend. De stukken waren gerangschikt op jaar, en daarbinnen op agendanummer. Zo bevatte pak "AA 1" stukken uit de jaren , "AA 2" stukken uit de jaren , etc. Slechts enkele algemene dossiers waren buiten deze ordening gehouden en in afzonderlijke pakken ondergebracht. De eerste bewerking van het archief vond plaats in het kader van de overdracht aan het Algemeen Rijksarchief rond In de inventaris die toen tot stand kwam, werd de oorspronkelijke chronologische structuur van het archief losgelaten en werden de archiefstukken geordend in rubrieken (onderwerpen). Hierbij werd gebruik gemaakt van een rubrieksindeling die ook in een aantal andere archieven van het ministerie van Defensie voorkomt en blijkbaar indertijd gold als een algemeen sjabloon. Anders dan gebruikelijk werd bij deze bewerking nagelaten de dossiers te voorzien van unieke aanvraagnummers. In plaats daarvan moesten de stukken worden aangevraagd onder het nummer van de archiefdoos, waarin meerdere stukken konden zijn geborgen. De nummering van de archiefdozen liep redelijk parallel aan de oorspronkelijke chronologische ordening van vóór de bewerking: zo bevatte doos 65 vrijwel alle stukken uit pak "AA 1" ( ), en doos 66 vrijwel uitsluitend die uit pak "AA 2" ( ), etc. De doosgewijze nummering betekende dat de aanvraagbare eenheid (= doos) stukken uit verschillende rubrieken kon bevatten, terwijl omgekeerd stukken uit dezelfde rubriek waren geborgen in verschillende dozen. Erg verwarrend was bovendien de tabellarische opmaak van de inventaris, waarin eigentijdse dossiernummers, oude paknummers en nieuwe doosnummers naast elkaar werden gepresenteerd. Voor menig bezoeker op de studiezaal was het niet altijd meteen duidelijk onder welk nummer een dossier moest worden aangevraagd. In 2008 is de inventaris in zoverre herzien dat de dossiers nu elk van een uniek aanvraagnummer werden voorzien. De indeling in rubrieken bleef gehandhaafd, doch daarbinnen is getracht de oorspronkelijke chronologische ordening te herstellen, voor zover die in de oude inventaris was verstoord. Tevens is een concordantie opgenomen waarin voor elk vervallen inventarisnummer de corresponderende nieuwe nummers worden gegeven. In de inventaris zelf zijn de oude paknummers en dossiernummers (eigenlijk: agendanummers) opgenomen onder de beschrijving van het dossier. Bij de hernummering werden twaalf stukken die wel in de oude inventaris waren beschreven, niet in het archief teruggevonden. Onduidelijk is of ze reeds bij de overdracht werden vermist of dat ze in een later stadium zijn verwijderd - en door wie. Deze stukken zijn gewoon opgenomen in de nieuwe inventaris, doch met de vermelding dat ze worden vermist. Daarnaast werden zeven stukken aangetroffen die niet in de oude inventaris waren beschreven. Deze stukken zijn in de nieuwe inventaris opgenomen.

9 9 Verwant materiaal Verwant materiaal Verwante archieven VERWANTE ARCHIEVEN De belangrijkste correspondenten van de Stellingcommandant waren de Minister van Oorlog, de Inspecteur der Genie en de Inspecteur der Artillerie. Laatstgenoemden waren in vredestijd tevens hoofd van de afdeling Geniezaken en Artilleriezaken van het ministerie. Hun archieven zijn beschreven in de volgende toegangen: : Ministerie van Defensie: Verbaalarchief (gewoon en geheim) van het Ministerie van Oorlog, (1811) (1992); : Ministerie van Oorlog: Geheim Verbaalarchief en Gedeponeerde Archieven, , ; : Ministerie van Oorlog: Grensbescheiden der Genie 'Verboden Kringen', ; : Staf der Genie: Centraal Inundatie- en Technisch Bureau, De Stelling van Amsterdam sloot in het zuidoosten aan op de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW). In het archief van de NHW is materiaal aanwezig over de coördinatie tussen beide verdedigingssystemen. Dit archief is beschreven in de volgende toegangen: : Nieuwe Hollandse Waterlinie: Hoofdkwartier, : Nieuwe Hollandse Waterlinie, Secties I t/m V, De Stelling van Amsterdam is in 1922 met o.m. de Nieuwe Hollandse Waterlinie opgegaan in de Vesting Holland. Het archief van de Vesting Holland is beschreven in de volgende toegangen: : Vesting Holland - Hoofdkwartier, : Vesting Holland - Oostfront, : Vesting Holland - Westfront, : Vesting Holland - Zuidfront, LOWH: Vesting Holland - Luchtfoto's Oost- en Westfront,

10

11 11 Beschrijving van de series en archiefbestanddelen BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN A. Archief van de Sectie I A. ARCHIEF VAN DE SECTIE I Staf 1. Stukken betreffende bevelvoering, gezagsverhoudingen en over organisatorische aangelegenheden A. Algemeen 1. STUKKEN BETREFFENDE BEVELVOERING, GEZAGSVERHOUDINGEN EN OVER ORGANISATORISCHE AANGELEGENHEDEN A. ALGEMEEN 1 Brief betreffende de indeling en over het commando in de Stelling 1886 Dossier 28 2 Brieven betreffende een werkschema over de uitvoering van permanente werken in sommige delen van de Stelling Dossier 37 3 Brief betreffende de Stelling van Amsterdam "tot aan zee gericht" verzonden aan de Minister van Oorlog met bijbehorende stafkaart 1889 Dossier -Bijbehorende stafkaart niet in het dossier aangetroffen. 4 Brieven betreffende de onderverdeling van de Sectoren der permanente Stelling 1889 Dossier 18 5 Stafkaarten van de Stelling met haar voorwerken, liniën etc Dossier Overzicht van de hoeken door de fortassen met de noordlijn en door de grenzen van de gewichtsdekking der keelkazematten van de Stelling 1893 Pak AA 2 Dossier Lijst met de namen van de forten en werken in de Stelling 1895 Pak AA 2 Dossier Algemeen jaarlijks verslag betreffende de vestingwerken en een overzicht van de

12 12 verdedigbare aardwerken en permanente forten 1896 Pak AA 3 Dossier I 9 Brieven betreffende de aansluiting van de grenzen van de Stelling aan die van de Nieuwe Hollandse Waterlinie 1896 Pak AA 3 Dossier Verzameling brieven betreffende wijziging van de grenzen van de Stelling en van de Nieuwe Hollandse Waterlinie 1897 Pak AA 3 Dossier Brief betreffende het nemen van proeven met Wells bliksemlicht 1897 Pak AA 4 Dossier Verzameling brieven betreffende het nemen van proeven met Wells bliksemlicht 1898 Pak AA 4 Dossier Brieven en tekeningen betreffende het plaatsen van vuurmonden buiten de forten 1898 Pak AA 4 Dossier Brieven over het aanschaffen van een Wells bliksemlichtlamp in de Stelling van Amsterdam 1899 Pak AA 4 Dossier Ontwerpen met bijbehorende tekeningen voor gepantserde uitkijken voor de forten in de Stelling 1899 Pak AA 4 Dossier Brief met tekening betreffende de beproeving van dekkingen voor kleine magazijnen 1899 Pak AA 4 Dossier Organisatieplan voor te verrichten werkzaamheden in en voor de Stelling 1902 Pak AA 5 Dossier 211

13 18 13 Organisatieplan voor de Stellingwerkzaamheden 1903 Pak AA 6 Dossier Beschouwingen over de min of meer aannemelijke gevallen waarin en de wijze waarop een vijand ter zee een vijand ter zee tegen elk onzer pantserforten afzonderlijk zou kunnen optreden 1904 Pak AA 6 Dossier Verslag van de Staatscommissie ter voorlichting omtrent de meest economische wijze waarop ware te voorzien in de behoefte aan brand- en lichtstoffen bij een insluiting van de Stelling in oorlogstijd 1907 Pak AA 7 Dossier I 21 Brieven en kaarten betreffende het opstellen van kanonnen in de Stelling 1909 Pak AA 8 Dossier Brieven betreffende het onderverdelen van de Stelling 1909 Pak AA 8 Dossier Verslag van de beproeving van cementbeton voor bomvrije gebouwen in de Stelling 1909 Pak AA 8 Dossier Brief betreffende de pantserconstructies voor enkele forten behorende tot de Stelling 1910 Pak AA 8 Dossier Brief betreffende de voorziening van benzine voor de Stelling 1910 Pak AA 8 Dossier Verzameling stukken betreffende het aanvullen van voorraden en uitrusting 1912 Pak AA 9 Dossier Brieven en een tekening over de schuilplaatsen bij de mitrailleuropstellingen 1912 Pak AA 9 Dossier 733

14 14 28 Bijzondere bezettingsstaat 1913 van de 1913 Pak AA 9 Dossier I Volledig organisatie overzicht. 29 Brieven betreffende de wijziging in de grenzen van de Stelling en de Nieuwe Hollandse Waterlinie Dossier Brieven en kaarten betreffende de samenwerking tussen de Stelling en de Nieuwe Hollandse Waterlinie Dossier Overzicht van de encadrering der Infanterie van leger en landweer op 20 januari Dossier Circulaires van Generaal Snijders betreffende het in veiligheid brengen van Rijks- en gemeentekassen Dossier Brieven betreffende de handhaving van de krijgstucht in verband met de schorsing van de periodieke verloven 2 Dossier IV 34 Brief betreffende de mededeling van de politie te Amsterdam over een ongunstig bekend staande nachtsociëteit welke bezocht wordt door officieren in uniform 2 Dossier V 35 Brieven betreffende de bewaking van kunstwerken in de Stelling door het Landstorm-korps "" 2 Dossier Lijst van alle gemeenten der provinciën, met aanduiding welke gemeenten of onderdelen daarvan in Staat van Oorlog of in Staat van Beleg zijn verklaard en met vermelding van de gezagsgebieden waartoe zij behoren alsmede van de Koninklijke Besluiten waarbij het in Staat van Oorlog of in Staat van Beleg-verklaren plaats vond

15 15 2 Dossier I 37 Brief betreffende de regeling van de gezagsverhouding bij het beschikbaar komen van een versterkte bezetting van de Nieuwe Hollandse Waterlinie 3 Dossier Brief betreffende de wijziging van "Marine-Artillerie Detachement" in Detachement Artillerie buiten de Forten 4 Dossier Ontwerp-regeling van de dienst aan- en afvoer bij de strijdmacht op voet van oorlog 4 Dossier Brieven betreffende de drinkwatervoorziening in de Stelling 4 Dossier Beschouwingen over het afsluitings- en stormvuur Dossier Brieven betreffende de reorganisatie van het 2e Regiment Vesting-Artillerie Dossier Brieven betreffende de teruggave van eigendommen die volgens de Wet op de Staat van Oorlog en Beleg ingebruik zijn genomen Dossier Bijzondere bezettingsstaat 1920 voor de Stelling Dossier Bepalingen voor korpsen of korpsgedeelten welke in scholen of andere gebouwen worden gelegerd Dossier Brief betreffende de teruggave van eigendommen die volgens de Wet op de Staat van Oorlog of Beleg ingebruik zijn genomen.

16 Dossier Brieven en kaart betreffende wijzigingen van de grenzen tussen de gebieden van de Stelling en de Nieuwe Hollandse Waterlinie Dossier Brief betreffende de vredesbevelvoering over de Vesting Holland Dossier Overzicht van de bestaande garnizoenen na de reorganisatie van de Koninklijke Landmacht Dossier Verzameling stukken betreffende artilleriezaken, samengesteld door het Hoofd van Sectie IV van de Stelling Dossier I Algemene opmerkingen over te boven posten. Grondslagen voor de berekening van Stormvuur. Dichtheid van het Stormvuur. Aanwijzingen voor het Beheer, de aanvoer en verstrekking van artilleriematerieel en munitie. Indeling van het geschut. 51 Toelichting van de Minister van Oorlog op de rangschinkkingen-regeling vervat in de Legerorder nr. 455 van 1922 (indeling personeel) Dossier II 52 Verzameling oude kaarten betrekking hebbende op de (historie) Dossier III 53 Overzicht van forten behorende tot de Stelling en het doel van de forten Dossier V 54 Brieven, kaarten, beschouwingen en instructies betreffende de Stelling Pak AA 20 Dossier I Memorandum van de Directie te Amsterdam. Mobilisatie instructiën. Groep de Nes. Groep Schiphol.

17 17 Inrichting op het Zuidfront. 55 Beschouwing van verdediging voor het werk aan het IJ op het vuurtoreneiland met bijbehorende kaarten 1910? Pak AA 24 Dossier IV B. Begrotingsstukken voor de verdediging B. BEGROTINGSSTUKKEN VOOR DE VERDEDIGING 56 Voorstellen tot het aanvragen van credieten, bestemd voor de oorlogsbegroting, tot het voltooien van de Stelling 1899 Pak AA 4 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 5 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 5 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 6 Dossier Begrotingsplan voor de totale afwerking van de Stelling 1902 Pak AA 5 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 5 Dossier Begrotingsplan voor de totale afwerking van de Stelling 1903 Pak AA 6 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 6 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 6 Dossier 270

18 18 65 Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 6 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 7 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 7 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 7 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 8 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 9 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 9 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 9 Dossier Brieven betreffende de Vestingbegroting dienstjaar Pak AA 9 Dossier 298 C. Verslagen etc. over de toestand in de Stelling C. VERSLAGEN ETC. OVER DE TOESTAND IN DE STELLING 74 Rapport over de slechte toestand van de Stelling en voorstellen tot verbetering daarvan 1873 Dossier Verzameling brieven betreffende de inventaris van de toestand van de Stelling

19 19 Amsterdam opgesteld door Generaal Majoor Den Beer Poortugaal 1889 Dossier Verzameling brieven betreffende de inventaris van de toestand van de Stelling Amsterdam opgesteld door Generaal Majoor Den Beer Poortugaal 1890 Dossier Verslag betreffende de toestand van de Stelling 1903 Pak AA 6 Dossier Verslag betreffende de toestand van de Stelling Dossier 175 D. Verhoging van het verdedigingsvermogen van de Stelling D. VERHOGING VAN HET VERDEDIGINGSVERMOGEN VAN DE STELLING 79 Stukken betreffende de overgang van de tijdelijke in de permanente verdedigingslijn van de 1886 Dossier Stukken betreffende de volgorde van uitvoering der permanente werken en de overgang van de tijdelijke in de permanente verdedigingslijn van de Stelling van Amsterdam 1886 Dossier Nota van toelichting omtrent de verdediging van een gedeelte van de Stelling 1886 Dossier Boekwerkje betreffende het in staat van verdediging stellen van de Sector Zaandam 1887 Dossier I 83 Brief betreffende de voorbereidingen voor de bouw van verdedigingswerken in het noordelijk en westelijk deel van de Stelling en over de kustbatterij te Uitdam 1890 Dossier Brieven betreffende de verdediging van de bij strenge vorst zoals heeft plaats gevonden in de winter

20 20 Dossier Brieven betreffende de verdediging van en beveiligingspijlers in de spoorbrug bij Velsen 1909 Pak AA 8 Dossier Brief van generaal Snijders over de Raden van Verdediging en wijziging van het Stellinggebied 1912 Pak AA 9 Dossier 453 Tekening van de Groep Nieuwersluis. 87 Brieven betreffende het in staat van verdediging brengen van de Stelling Dossier Brieven en een verslag over de toestand van de Stelling voor wat betreft het verdedigingsvermogen op 1 september Dossier Brief en een kaart betreffende ondersteuning door de marine bij de verdediging van de Stelling Dossier Brief betreffende de voorgezette verdediging achter de Nieuwe Hollandse Waterlinie Dossier Brieven betreffende het verdedigingsvermogen van de Stelling 3 Dossier Ontbreekt. 92 Brief en een rapport betreffende opgave van werkzaamheden welke nog in uitvoering zijn ter verhoging van het verdedigingsvermogen van de Stelling 4 Dossier Brief betreffende de verhoging van het verdedigingsvermogen in de Stelling 4 Dossier 36695

21 94 21 Brieven betreffende de verdediging van het aaneengesloten kustgedeelte der provinciën Noord- en Zuid-Holland, hetgeen in tijd van oorlog onder een eenhoofdig bevel wordt gebracht Dossier Brief met kaart betreffende de gevechtsleiding in de bewegingsoorlog van een detachement uit verschillende wapens bestaande Dossier Beschouwing over de verdediging voor Amsterdam en voor de Groep Amsterdam met een terreinkaart 1910 Pak AA 21 Dossier I Instructie voor de Commandant der gewapende vaartuigen. Troepenopstellingen. E. Uitbreiding en inrichting van de Stelling E. UITBREIDING EN INRICHTING VAN DE STELLING 97 Verzameling brieven betreffende de inrichting van de Stelling 1889 Dossier Brieven betreffende de inrichting van de tijdelijke Stelling en een memorie van verdediging voor die tijdelijke Stelling 1892 Dossier Rapport met bijlagen van de Commissie tot onderzoek omtrent een uitbreiding van de Stelling naar zee 1893 Pak AA 2 Dossier Verzameling brieven betreffende uitbreiding en/of wijziging van de Stelling 1896 Pak AA 3 Dossier 439 Voltooiing en inrichting. 101 Verzameling stukken betreffende uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam met bijbehorende kaarten 1897 Pak AA 3 Dossier Verzameling brieven en kaarten betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling

22 Pak AA 4 Dossier Brief betreffende de uitvoering van werken in de Stelling van Amsterdam 1900 Pak AA 5 Dossier Brieven betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam 1900 Pak AA 5 Dossier Brieven betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam 1903 Ontbreekt Pak AA 6 Dossier 287 Ontbreekt. 106 Brieven betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam 1904 Pak AA 6 Dossier Brieven betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam 1905 Pak AA 6 Dossier Brieven betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam 1906 Pak AA 7 Dossier Brieven betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam 1907 Pak AA 7 Dossier II 110 Brieven betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam 1908 Pak AA 7 Dossier Brieven betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam

23 Pak AA 7 Dossier Brieven betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam 1910 Pak AA 8 Dossier Brieven betreffende de uitbreiding of wijziging, voltooiing en inrichting van de Stelling van Amsterdam 1911 Pak AA 8 Dossier 20 Met bijbehorende kaarten. 114 Verzameling stukken en tekeningen betreffende uitbreiding of wijziging, afwerking en inrichting van de Stelling 1912 Pak AA 9 Dossier 41 Fort aan de Jisperweg en Middenweg. Gewijzigd ontwerp nabij het Fort Muiderberg. Fort aan de Winkel. Wijziging van de grens etc. 115 Brieven met bijbehorende tekening betreffende de wijziging in de grenzen van de Stelling en de Nieuwe Hollandse Waterlinie 1913 Pak AA 9 Dossier Brieven en kaarten betreffende de uitbreiding of wijziging en afwerking en inrichting van de Stelling Dossier Brieven en kaarten betreffende de uitbreiding of wijziging, afwerking en inrichting van de Stelling 3 Dossier Verhoging van het verdedigingsvermogen. 118 Brieven betreffende uitbreiding, afwerking, verandering en/of verbetering van de Stelling Dossier 1171 Vleugelaanleuning van de Stelling Gouda. F Uitvoeren etc. van aardwerken in en vóór de Stelling F UITVOEREN ETC. VAN AARDWERKEN IN EN VÓÓR DE STELLING 119 Brief betreffende een wijziging en over het maken van aardwerken in de Stelling

24 Pak AA 2 Dossier Brieven en tekeningen betreffende het wijzigen en maken van aardwerken in de Stelling 1895 Pak AA 2 Dossier Brieven en een tekening betreffende het uit te voeren aardwerk van en vóór de westbatterij bij Muiden 1895 Pak AA 2 Dossier Overzicht van de verdedigbare aardwerken en permanente forten 1896 Pak AA 3 Dossier I 2. Stukken betreffende de groepen, forten en vestingen A. Algemeen 2. STUKKEN BETREFFENDE DE GROEPEN, FORTEN EN VESTINGEN A. ALGEMEEN 123 Brief betreffende gegevens omtrent het Fort bij Nigtevecht 1894 Pak AA 2 Dossier Brieven met bijbehorende kaart betreffende een batterij voor groot flankement in de val, Kudelstaart / Uithoorn 1908 Pak AA 7 Dossier Brieven betreffende pantserkoepels voor het Fort bij Spijkerboor 1910 Pak AA 8 Dossier Brieven en een tekening betreffende het keelkazemat van het Fort Spijkerboor 1911 Pak AA 9 Dossier Tekening van de Groep Nieuwersluis 1912 Pak AA 9 Dossier Brieven betreffende de voorpositie bij de Crucquius, Stelling Cramwinckel Dossier 7773

25 Verzameling dagboeken van Groep Westzaan,, Sector Arts te Oudekerk, Sector Commandant 4 Dossier I 129 Staatsbladen betreffende de opheffing van de Forten Isabella en Kraijenhof 4 Dossier Verzameling tekeningen, bestekken etc. betreffende het maken van betongebouwen met toebehoren te Krommendijk-Zuidwijkermeer en te MarkenBinnen Dossier II 131 Staatsbladen betreffende de opheffing van vestingwerken Dossier 152 o.a. Kustbatterijen nr. 9, 10 en 11 met bedekte weg. Werken bij Geertruidenberg met de lunet aan de Donge. 132 Staatsblad met het besluit tot opheffing als vestingwerk van het Fort de Pol Dossier Brieven betreffende de vleugelaanleuning van de Stelling Gouda Dossier Beschouwing van verdediging van de Groep de Nes, met bijbehorende kaarten 1910 Pak AA 22 Dossier I 134 Beschouwing van verdediging voor de Sector Oudekerk met bijbehorende tekening z.d. Pak AA 23 Dossier III Fort Abcoude / Groep Diemerbrug FORT ABCOUDE / GROEP DIEMERBRUG 135 Brieven betreffende de beplanting op het Fort Abcoude 1904 Pak AA 6 Dossier Brieven betreffende de verdediging van de Groepen Diemerbrug en Abcoude 1909

26 26 Pak AA 7 Dossier Brieven en kaarten betreffende het inrichten van een vóórstelling in de Schrobberpolder behorende bij Groep Abcoude 3 Dossier Amsterdam, Hulpstelling AMSTERDAM, HULPSTELLING 138 Brieven betreffende het aanleggen van een hulpstelling om Amsterdam 1885 Dossier Brieven betreffende het aanleggen van een hulpstelling om Amsterdam 1886 Dossier Verslag betreffende de voorbereidingsmaatregelen tot de aanleg van een hulpstelling om Amsterdam 1886 Dossier Brieven van het ministerie van Oorlog betreffende het inrichten van de hulpstelling, de inundatie, de commandovoering, opruimingen etc. in en om de Stelling van Amsterdam met de beantwoording van stelling C 1887 Dossier Brieven betreffende de inrichting van de tijdelijke of hulpstelling Amsterdam 1891 Dossier Brieven betreffende de inrichting van de tijdelijke stelling en een memorie van verdediging voor die tijdelijke stelling 1892 Dossier Organisatie-overzicht van de tijdelijke stelling Amsterdam 1893 Dossier I Groep Diemerbrug GROEP DIEMERBRUG 145 Brieven, richtlijnen en tekeningen betreffende de Groep Diemerbrug i.v.m. terugtochtswegen Oostelijk Front en over de uitwatering Naardermeer -

27 2 Dossier Verzameling kaarten en tekeningen betreffende de Groep Diemerbrug z.d. Pak AA 20 Dossier III 146 Beschouwing van verdediging voor de Groep Diemerbrug met bijbehorende kaarten. 1910? Pak AA 21 Dossier II Voorstelling Muiderberg. Troepenopstellingen. 147 Fort bij Hoofddorp z.d. Pak AA 25 Dossier IV 148 Batterij aan de Sloterweg z.d. Pak AA 25 Dossier V Fort Krommeniedijk / Zuidwijkermeer / den Ham FORT KROMMENIEDIJK / ZUIDWIJKERMEER / DEN HAM 149 Brieven en schetsen van een fort in de Zuidwijkerpolder tegenover Zijkanaal B, tevens de batterijbouw bij genoemd Zijkanaal B 1890 Dossier Brieven en tekeningen met toelichting voor de ontworpen forten Krommeniedijk, Zuidwijkermeer en den Ham 1899 Pak AA 4 Dossier 722 Groep Naarden GROEP NAARDEN 151 Brieven betreffende de bewaking van de Groepen Naarden, Nieuwersluis aansluitend aan de Groep Diemerbrug 1896 Pak AA 3 Dossier Brief betreffende het hospitaal voor de Groep Naarden 1896 Pak AA 3 Dossier Brieven betreffende de vestiging van een Groepspark voor de Groep Naarden behorende tot de Nieuwe Hollandse Waterlinie 27

28 Pak AA 8 Dossier Brief en bevelen voor het houden van een oefening in de Stelling Naarden Dossier Brieven betreffende de beveiliging van de Groep Naarden van de zeezijde Dossier Stafkaart etc. 156 Brieven betreffende de beveiliging van de keel van Naarden 2 Dossier Brieven betreffende maatregelen in de Stelling Naarden door de 1ste Divisie te doen bezetten voor het zelfstandig maken ervan 2 Dossier Brieven en richtlijnen over de uitwatering van het Naardermeer - 2 Dossier Beschouwing van verdediging voor de Groep Naarden met bijbehorende kaarten 1908 Pak AA 25 Dossier I Sterkte-indeling. Fort Uithoorn, Fort aan de Drecht, Fort Waver-Amstel, Fort bij Nigtevecht, Fort bij de Kwakel, Fort bij Abcoude. 159 Memorie van verdediging van de Groep Naarden z.d. Ontbreekt Pak MM 11 Dossier Ontbreekt. Vesting Muiden / Muidenberg / Weesp / Uitermeer VESTING MUIDEN / MUIDENBERG / WEESP / UITERMEER 160 Brieven betreffende een memorie van verdediging voor de Vestingen Muiden en Weesp 1892 Dossier 197 Ontbreekt. 161 Brief betreffende de wijziging van de groepsindeling der Nieuwe Hollandse

29 29 Waterlinie o.a. de positie Muiderberg en de Vesting Muiden 1893 Dossier Versterking van Muiderberg 1895 Ontbreekt Pak AA 2 Dossier Brieven betreffende de bewapening van het Fort Uitermeer 1910 Pak AA 8 Dossier Brieven betreffende de aanleg van een inundatiekering van het Fort Muiderberg Dossier Brieven etc. betreffende de voorstelling van de Vesting Muiderberg 1910? Pak AA 21 Dossier II 165 Beschouwing van verdediging voor het Fort Uitermeer met bijbehorende kaarten. z.d. Pak AA 24 Dossier II Fort aan het Pampus FORT AAN HET PAMPUS 166 Brieven betreffende het voltooien van het Fort aan het Pampus 1892 Dossier Brieven betreffende de opstelling van hefkoepels op het Fort aan het Pampus 1893 Pak AA 2 Dossier Brieven met kaart over het bouwen van een aanlegsteiger voor het Fort aan het Pampus 1893 Pak AA 2 Dossier Brieven betreffende het plaatsen van snelvuurkanonnen op het Fort aan het Pampus 1894 Pak AA 2 Dossier 418

30 Verzameling brieven betreffende het inrichten ter bevordering van de nabijverdediging van het Fort aan het Pampus en over de tijdelijke versterking van Muiderberg en Hakkelaarshek met bijbehorende stafkaarten 1895 Pak AA 2 Dossier Memorie van verdediging voor het Fort aan het Pampus met bijbehorende tekening 1896 Pak AA 3 Dossier Verslag van het onderzoek naar de deugdelijkheid der elektrische installatie en der zoeklichten op het Fort aan het Pampus 1896 Pak AA 3 Dossier Verzameling stukken betreffende de organisatie van de verdediging van het Fort aan het Pampus met een bijbehorend boekje betreffende "Regelingen van de Veiligheidsdienst en de gevechtsindeling voor het fort" 1897 Pak AA 3 Dossier Verzameling stukken betreffende oefeningen door de bezetting van het Fort aan het Pampus met de daarvoor aangewezen marinevaartuigen 1897 Pak AA 3 Dossier Verzameling stukken betreffende de drinkwatervoorziening op het Fort aan het Pampus 1897 Pak AA 3 Dossier Rapport betreffende de stormvrijheid van het Fort aan het Pampus met bijbehorende kaart 1897 Pak AA 5 Dossier Brieven betreffende de drinkwatervoorziening op het Fort aan het Pampus 1898 Pak AA 4 Dossier Brieven betreffende de organisatie van de verdediging voor het Fort aan het Pampus met bijbehorende tekeningen over elektrische verbindingen der posten voor alarm- en vuurleiding 1898 Pak AA 4 Dossier 117

31 Verslag en een nota betreffende het opstellen van de zoeklichten op het Fort aan het Pampus met bijbehorende kaart 1901 Pak AA 5 Dossier Brieven betreffende het opstellen van zoeklichten op het Fort aan het Pampus 1903 Pak AA 6 Dossier Brieven betreffende telefonische verbindingen op het Fort aan het Pampus 1907 Pak AA 7 Dossier Brieven betreffende oefeningen met defensiesloepen bestemd voor het Fort aan het Pampus 1907 Pak AA 7 Dossier Verzameling brieven betreffende het opstellen van zoeklichten op het Fort aan het Pampus 1908 Pak AA 7 Dossier Brieven betreffende een voorstel tot voorzieningen aan het Fort aan het Pampus, waarbij een afwijzende ministeriële beschikking 1908 Pak AA 7 Dossier Brieven betreffende het onbruikbaar maken van de kanonnen van 24 cm. L.35 op het Fort aan het Pampus 1908 Pak AA 7 Dossier Brieven met tekeningen over het opstellen van het westelijk zoeklicht op het Fort aan het Pampus 1909 Pak AA 8 Dossier Advies met tekening over de steun die de nevenwerken van het Fort aan het Pampus kunnen verlenen 1909 Pak AA 8 Dossier Brieven, voorstellen en tekeningen over wijzigingen en verbeteringen van het Fort aan het Pampus

32 Pak AA 8 Dossier Brieven en tekeningen betreffende het strijkbaar maken van de seintoestellen en het opstellen van het westelijk zoeklicht op het Fort aan het Pampus 1910 Pak AA 8 Dossier Brieven en tekeningen betreffende verbeteringen van het Fort aan het Pampus door de nabijverdediging 1911 Pak AA 9 Dossier Brieven en tekeningen betreffende het strijkbaar maken van de seintoestellen op het Fort aan het Pampus 1911 Pak AA 9 Dossier Brieven en tekeningen betreffende het strijkbaar maken van de seintoestellen op het Fort aan het Pampus 1912 Pak AA 9 Dossier 111 Fort Penningsveer / de Liebrug / de Liede FORT PENNINGSVEER / DE LIEBRUG / DE LIEDE 193 Verzameling brieven en kaarten betreffende de voltooiing van de forten Penningsveer en De Liebrug 1898 Pak AA 4 Dossier Brieven betreffende het in staat brengen van de verdediging van het Fort Penningsveer 1899 Pak AA 4 Dossier Verzameling brieven en kaarten betreffende geschutemplacementen aan de wal Liebrug - De Liede 1899 Pak AA 4 Dossier Brief van Generaal Snijders betreffende het plaatsen van een batterij aan de Liede 1911 Pak AA 9 Dossier Instructie voor de bezetting van de zuidelijke flankkazemat van het Fort aan de Liede

33 33 Ontbreekt Pak AA 20 Dossier II Ontbreekt. 198 Beschouwing over de verdediging van het Fort aan de Liede met bijbehorende kaarten z.d. Pak AA 24 Dossier III Dienstvoorschriften. Groep Schiphol / Sector Sloten / Groep Halfweg GROEP SCHIPHOL / SECTOR SLOTEN / GROEP HALFWEG 199 Brieven en een kaart betreffende de Geneeskundige Verpleging van de Groep Schiphol, Sector Sloten Dossier V 54 Verzameling stukken betreffende de Groep Schiphol Pak AA 20 Dossier I 200 Beschouwing over de verdediging van de Groep Schiphol met bijbehorende kaarten Pak AA 22 Dossier II Troepenopstellingen. Opruimingen 201 Beschouwingen over de verdediging van de Groep Halfweg met bijbehorende kaarten Pak AA 23 Dossier I 202 Beschouwing over de verdediging van de Sector Sloten met bijbehorende kaarten ? Pak AA 24 Dossier I Fort nabij Velsen / Fort Veldhuis / Fort St. Aagtendijk / Fort Vijfhuizen FORT NABIJ VELSEN / FORT VELDHUIS / FORT ST. AAGTENDIJK / FORT VIJFHUIZEN 203 Verzameling stukken betreffende de versterking van de Positie Vijfhuizen 1895 Pak AA 2 Dossier I 204 Brieven betreffende een ontwerp voor werken tot meerdere verzekering van de Stormvrijheid van het Fort Vijfhuizen met bijbehorende kaarten 1895 Pak AA 2 Dossier 193

34 Brieven en tekeningen betreffende geschutemplacementen achter de St. Aagtendijk 1895 Pak AA 2 Dossier Brieven betreffende het afwerken en plaatsen van koepels op de Forten St. Aagtendijk, Velsen en de Liede 1896 Pak AA 3 Dossier Verzameling brieven betreffende het afwerken van de Forten Veldhuis, St. Aagtendijk, Velsen en Spaarndam 1897 Pak AA 3 Dossier Verzameling stukken betreffende geschutemplacementen op en voor de Forten Veldhuis, St. Aagtendijk en Vijfhuizen met bijbehorende kaarten 1898 Pak AA 4 Dossier Verzameling brieven en tekeningen betreffende pantserkoepels, snelvuur- en andere kanonnen en affuiten voor het Fort bij Velsen 1898 Pak AA 4 Dossier Verzameling stukken betreffende geschutemplacementen op en voor de Forten Veldhuis, St. Aagtendijk en Vijfhuizen met bijbehorende kaarten 1899 Pak AA 4 Dossier Verzameling stukken betreffende pantserkoepels, snelvuur- en andere kanonnen en affuiten voor het Fort bij Velsen 1899 Pak AA 4 Dossier 31 Zie ook stuk Brieven en circulaires betreffende pantserkogels, snelvuurkanonnen en andere kanonnen en affuiten voor het Fort bij Velsen 1900 Pak AA 5 Dossier 28 Zie ook stuk Verzameling brieven met bijbehorende tekeningen etx. over geschutemplacementen, neven-batterijen en geschut voor de Forten Veldhuis en Vijfhuizen 1900 Pak AA 5

35 35 Dossier 171 Zie ook stuk Brieven betreffende het opstellen van snelvuurgeschut bij de brug over het Noordzeekanaal bij Velsen 1902 Pak AA 5 Dossier Brieven betreffende de terrein verlichting bij het Fort Velsen 1903 Pak AA 6 Dossier Verzameling brieven betreffende de terreinverlichting bij Velsen Pak AA 6 Dossier Verzameling kaarten en een memorie van verdediging over het Fort bij Velsen Dossier Verzameling kaarten en tekeningen betreffende het Fort Veldhuis z.d. Pak AA 20 Dossier III Fort Waver-Amstel FORT WAVER-AMSTEL 217 Berekeningen van het benodigde artillerie-personeel voor het ontwerp-fort WaverAmstel 1909 Pak AA 7 Dossier I Groep Wormerveer / Groep Westzaan / Groep Edam / Groep Purmerend GROEP WORMERVEER / GROEP WESTZAAN / GROEP EDAM / GROEP PURMEREND 218 Brieven met een tekening betreffende het plaatsen van reserve-vuurmonden op het Fort Purmerend 1910 Pak AA 8 Dossier Verzameling kaarten en een bijbehorende memorie van verdediging voor en van de Groep Wormerveer Dossier 4561 Groep Westzaan Vak Assendelft. Fort bij Veldhuis. Militaire Gezagsrichtlijnen. 220 Dagboek betreffende de Groep Westzaan

36 36 Ontbreekt 4 Dossier I Ontbreekt. 221 Brieven, kaarten en regelingen betreffende de verdediging van de Groep Westzaan (Sector Zaandam) Dossier 507 Inclusief Militair Gezag. Memorie van verdediging van 1897, 1910 en Geneeskundige memorie. 222 Brief, kaarten etc. betreffende maatregelen t.b.v. het in staat van verdediging brengen van de Groep Edam z.d. 8 Dossier VII 223 Brieven en een kaart betreffende de geneeskundige verpleging voor de Sector Zaandam Dossier III Voorschriften voor de inrichting van, alsmede het toezicht, de directie en het administratief beheer over de militaire ziekeninrichtingen, boekje. 224 Brieven en een kaart betreffende de geneeskundige verpleging voor de Groep Wormerveer Dossier IV 225 Verzameling kaarten en tekeningen betreffende de Groep Wormerveer c.a. z.d. Pak AA 20 Dossier III Schema over gezagsverhoudingen. Groep Edam. Groep Diemerbrug. Tekening van een brisantgranaat van 15 c. <.K.Gd. Fort bij Veldhuis. 226 Beschouwing van verdediging voor de Groep Edam met bijbehorende kaarten z.d. Pak AA 21 Dossier III Instructies voor het gebruik van handgranaten. Instructies en opstellingen. Instructies luchtalarmposten. Instructies voor het telefoneren, op Artillerieverbindingen. Voorschrift Rookmarkeringen. 227 Beschouwingen van verdediging voor de Groep Purmerend met bijbehorende kaarten.

37 ? Pak AA 23 Dossier II Fort IJmuiden FORT IJMUIDEN 228 Brieven met bijlagen betreffende de beschrijving van het Fort IJmuiden 1890 Dossier 17 Sterkte der bezetting Het in staat brengen van verdediging. 229 Brieven betreffende voorstellen tot verbetering van het Fort IJmuiden in het belang van de verdediging welke bij oefeningen zijn gebleken 1897 Pak AA 3 Dossier Brieven en tekeningen betreffende het zoeklicht van het Fort IJmuiden en de doorgang in de ijzerdraadversperring 1905 Pak AA 6 Dossier Brieven en een tekening van het Fort IJmuiden waarop de bewapening, het plaatsen der trapgaten en de vuursectoren zijn aangegeven 1905 Pak AA 6 Dossier Verzameling brieven betreffende de terreinverlichting bij Velsen en bij IJmuiden met permanente verlichtingsopstellingen 1908 Pak AA 7 Dossier 8 Rapport. Memorie van toelichting. 233 Schetsontwerp met tekeningen betreffende een kustfort ten zuiden van de haven van IJmuiden 1910 Pak AA 8 Dossier Brieven en een tekening betreffende het maken van een kustfort ten zuiden van de haven van IJmuiden 1911 Pak AA 9 Dossier Brieven betreffende de verdediging van de positie IJmuiden in samenwerking met de 1ste Divisie 2 Dossier 14517

38 Ontwerp-beschouwing van verdediging voor de positie van IJmuiden met bijbehorende kaarten en foto's 1910? Pak AA 25 Dossier II Stukken over de bruggebouw. 3. Stukken betreffende het verdedigen of het vernietigen van bruggen 3. STUKKEN BETREFFENDE HET VERDEDIGEN OF HET VERNIETIGEN VAN BRUGGEN 237 Brieven betreffende het bouwen van een spoorbrug over het Noordzee-Kanaal te Velsen met bijbehorende kaarten en tekeningen 1901 Pak AA 5 Dossier 542 Bestekken en voorwaarden. 238 Brieven betreffende het inrichten van een kazemat in de te bouwen beveiligingspeiler van de spoorbrug te Velsen 1903 Pak AA 6 Dossier Stukken betreffende mobilisatie-aangelegenheden, verlofregelingen welke daarmede verband houden 4. STUKKEN BETREFFENDE MOBILISATIE-AANGELEGENHEDEN, VERLOFREGELINGEN WELKE DAARMEDE VERBAND HOUDEN 239 Brieven en een aanwijzing betreffende de mobilisatie van de schutterijen 1902 Pak AA 5 Dossier Mobilisatiebepalingen voor de artillerie, opgesteld door de minister van Oorlog 1913 Pak AA 9 Dossier Algemene aanwijzingen voor de stationscommandanten ingeval van een tweede mobilisatie 2 Dossier Bijzondere instructie voortvloeiende uit de regeling voor de tweede mobilisatie voor de autoriteiten van de landmacht 2 Dossier Brief betreffende de indeling bij een tweede mobilisatie van de koloniale reserve bij het leger hier te lande 2 Dossier 20092

39 39 6. Stukken betreffende de oprichting en opheffing van legeronderdelen 6. STUKKEN BETREFFENDE DE OPRICHTING EN OPHEFFING VAN LEGERONDERDELEN 244 Brieven betreffende ontwerpen voor nieuwe forten in de Stelling Dossier Circulaires betreffende het opruimen van verdedigingswerken en het ontruimen van legerinrichtingen etc. 4 Dossier Brieven en kaarten betreffende het opheffen der sectoren in de Stelling Dossier Brief betreffende de opheffing van de Afdeling Landmacht van het StellingHoofdkwartier van de Stelling van de Monden der Maas en der Schelde Dossier Organisatie van de op te richten Korpsen Motordienst en Vaartuigendienst met de bepaling waaronder de vrijwilligers kunnen worden aangenomen Dossier Brief betreffende de opheffing van de Kringstelling Amsterdam Dossier Briefkaart betreffende de opheffing van de tuchtklasse te Edam Dossier Brieven betreffende de opheffing vab de Stelling van Amsterdam en het indelen van het Vredesscommando "Vesting Holland" Dossier Stukken betreffende vliegtuigen, luchtwachtdiensten en luchtbescherming 7. STUKKEN BETREFFENDE VLIEGTUIGEN, LUCHTWACHTDIENSTEN EN LUCHTBESCHERMING 252 Brief betreffende maatregelen te nemen bij luchtaanvallen tegen grote steden Dossier 13147

40 Brieven betreffende maatregelen bij luchtaanvallen en voor luchtwachtdiensten Dossier Brieven en voorwaarden voor het inrichten van een vliegkamp bij Schiphol 2 Dossier Brieven betreffende het nemen van maatregelen bij luchtaanvallen van vliegtuigen en voor de luchtwachtdiensten 1 Dossier I 256 Verzameling brieven betreffende het nemen van maatregelen bij luchtaanvallen en voor de luchtwachtdiensten. 3 Dossier Brieven, kaarten en een overzicht van de luchtwachtdienst betreffende maatregelen tegen luchtaanvallen van vliegtuigen en over het verduisteren van Amsterdam 3 Dossier Circulaires betreffende de herkenning van en schieten op luchtvaartuigen 3 Dossier Brief betreffende de inrichting van een hulplandingsterrein voor vliegers ter versterking van de kustverdediging in de Sector Zandvoort 3 Dossier Verzameling brieven en verslagen betreffende maatregelen bij luchtaanvallen en over de luchtwachtdiensten 4 Dossier Brieven betreffende de herkenning van en schieten op vreemde vliegtuigen 4 Dossier Brief betreffende de bediening van mitrailleurs en lichte bommenwerpers door de infanterie 1919

41 41 5 Dossier Brieven betreffende maatregelen bij luchtaanvallen en voor de luchtwachtdiensten Dossier Brieven betreffende de organisatie van de luchtwacht-artillerie Dossier Brieven van de inlichtingendienst over luchtverkenningen bij de Engelse luchtvaart Dossier Brieven en een instructie betreffende de luchtwachtdiensten Dossier Inlichtingen en bezoeken van / door militairen aan en over vreemde legers 8. INLICHTINGEN EN BEZOEKEN VAN / DOOR MILITAIREN AAN EN OVER VREEMDE LEGERS 267 Brief betreffende een uitspraak van een Duits militair attaché over het geïnundeerde Nederlandse terrein Dossier Brieven en een richtlijn omtrent de Inlichtingendienst inzake gegevens over vreemde legers 2 Dossier Brieven en foto's betreffende de Inlichtingendienst over gegevens van vreemde legers 2 Dossier III Verdediging van Londen. Verordeningen uit Wenen. Foto's over het front te België. 270 Verzameling brieven van de Inlichtingendienst omtrent gegevens van vreemde legers 3 Dossier Bezoek aan verschillende fronten. Beveiliging tegen vliegeraanvallen. Regeling van het verkeer. Bescherming van sluizen.