De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) roept in 2007 de gemeenten op om Millennium Gemeente te worden.

Transcriptie

1 Raadsnota Raadsvergadering d.d.: 31 oktober 2011 Agenda nr: Onderwerp: Millennium Gemeente Aan de gemeenteraad, 1. Doel, Samenvatting en Advies van het raadsvoorstel De lidstaten van de Verenigde Naties besluiten in 2000 om de mondiale armoede voor 2015 te halveren. Zij stellen daartoe acht millenniumdoelen op: De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) roept in 2007 de gemeenten op om Millennium Gemeente te worden. Thans wordt uw Raad voorgesteld te besluiten tot de status van Millennium Gemeente. Het voorstel behelst het uitspreken van een intentieverklaring. De Gemeente Valkenburg aan de Geul is vrij om haar eigen koers te varen in het behartigen van een of meer of alle millenniumdoelen. In de beginselverklaring wordt uw Raad voorgesteld te kiezen voor de millenniumdoelen 1, 2 en 8. De nota Millennium Gemeente, een Euregionale uitdaging gaat nader in op de meerwaarde van de status Millennium Gemeente. U treft deze nota als bijlage aan. Een deelnemende Millennium Gemeente kiest voor een eigen invulling onder een herkenbare gezamenlijke vlag. Deze eigen invulling is een Mondiale Ontwikkelingsagenda. U stelt deze samen met de kennishouder, het Platform Wereldburgerschap op. Pagina 1 van 7

2 2. Situatie / Aanleiding / Probleem De VNG start in 2007 met de campagne Millennium Gemeente. Dit naar aanleiding van een toespraak van voormalig Secretaris-Generaal van de VN Kofi Anan op 10 september 2005: Cities and local authorities have a critical role to play. Ultimately it is in the streets of your cities and towns that the value of what s decided here will be t est ed. While our Goals are global, t hey can most effectively be achieved through action at local level. A state which treats local authorities as partners, and allows public tasks to be carried out by those closest to the citizens, will be stronger, not weaker. Strong local democracy can be a key factor enabling a country to thrive. De Gemeente Valkenburg aan de Geul kent diverse particuliere initiatieven (PI). Deze stichtingen voeren in hun projectland(en) projecten uit en doen daartoe aan fondswerving. De Mondiale Werkgroep komt halfjaarlijks bij elkaar en bestaat momenteel niet uit alle, maar uit een aantal PI. Het gemeenschappelijke kenmerk van particuliere initiatieven is dat mensen zich als bestuurder en daarnaast als vrijwilliger belangeloos inzetten voor de medemens in hun projectland(en) en hierdoor als ingezetenen eveneens de Gemeente Valkenburg aan de Geul internationaal promoten. De PI is de ervaringsdeskundige op het gebied van millenniumdoelen. De Gemeente Valkenburg aan de Geul huisvest eveneens vluchtelingen. Stichting VluchtelingenWerk Nederland is de belangenorganisatie voor vluchtelingen. Raju Thurajrajah is namens Stichting VluchtelingenWerk Zuid-Limburg de coördinator voor de Gemeente Valkenburg aan de Geul. Hier gaat het (vaak) om mensenrechten. De Gemeente Valkenburg aan de Geul heeft bij de aanbesteding van de basalt natuursteen voor de reconstructie van het centrum de voorwaarden van de International Labour Organization (ILO) opgenomen in de aanbesteding. Hiermee is kinderarbeid uitgesloten en beschermt de gemeente kinderrechten en vrouwenrechten. Daarom wordt voor de status Millennium Gemeente voorgesteld te kiezen voor een bredere opzet. Voorgesteld wordt een Platform Wereldburgerschap te formeren. De benaming wereldburgerschap sluit aan bij het beleid en de koers van het Rijk om bij ontwikkelingssamenwerking zorg te dragen voor bewustwording en draagvlak. Het Platform Wereldburgerschap bestaat uit een kerngroep en een groep ambassadeurs (hulpgroep). Zo benoemt de Millennium Gemeente Beek per PI één ambassadeur. Doordat het werkterrein van het platform millenniumdoelen, kinderrechten, mensenrechten en vrouwenrechten is, ontstaat er een band tussen PI, mensenrechtenorganisaties, vrouwenorganisaties en vluchtelingenorganisaties en is er een thuisgevoel voor de vluchteling. Deze voelt zich welkom in de gastvrije toeristische Gemeente Valkenburg aan de Geul. 3. Relatie met bestaand beleid De Gemeente Valkenburg aan de Geul woont op 28 september 2011 de inspiratiebijeenkomst Millenniumdoelen, gaat ook ú aan! bij in Geleen. Hier wisselen Millennium Gemeenten hun ervaring en best practices uit met aspirant-leden. U treft het verslag als bijlage aan. Deze bijeenkomst leidt tot een pilot project om raads(commissie)leden kennis te laten maken met millenniumdoelen. Een internationaal projectteam uit Kenia (Lucy Nyambura), Nederland (Gemeente Valkenburg aan de Geul, Stichting Global Exploration) en Tanzania (Hans Kitundu, rector van Precious Blood, de tweede beste school van Tanzania) organiseert op 6 april 2011 een jongerenactiviteit in de Raadzaal. De Skypeverbinding tussen leerlingen van Stella Maris College en Mytylschool Adelante in Nederland met meisjes van Precious Blood uit Tanzania is een groot succes. De NCDO (Nationale Commissie voor internationale samenwerking en Duurzame Ontwikkeling) keurt de verantwoording van de subsidie van 2.100,- goed. Hierdoor is een door het College van Burgemeester en Wethouders geoormerkt startbedrag van 1.750,- voor de status Millennium Gemeente voorhanden. U treft als bijlage twee documentatiemappen van de jongerenactiviteit aan. Pagina 2 van 7

3 Deze jongerenactiviteit krijgt een vervolg in het najaar van De keuze voor het aanhaken bij jongerenactiviteiten houdt verband met het beleid van het Rijk om jongeren meer bewust te maken van ontwikkelingssamenwerking. Hier vormen de acht millenniumdoelen de core business. De financiering van ontwikkelingssamenwerking is niet langer vrijblijvend. Het Rijk houdt zich aan de hand van de ResultatenRapportage bezig met een resultaatsmeting. De rapportage houdt zich bezig met het bereikte resultaat van de ontwikkelingsbijdrage, de transparantie van deze bijdrage en de lessen die hieruit geleerd kunnen worden. De rapportage komt tot stand door een samenwerking van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (waaronder Ontwikkelingssamenwerking ressorteert), het bedrijfsleven en het maatschappelijke middenveld. De Raad wordt in dit kader als budgethouder in de positie gebracht om de resultaten van de lokale ontwikkelingssamenwerking te meten. Voorgesteld wordt dat Uw Raad samen met het Platform Wereldburgerschap een Mondiale Ontwikkelingsagenda opstelt en vervolgens de prioriteit van de uitvoering van haar beginselverklaring in samenspraak met de kennishouders van millenniumdoelen, mensenrechten, kinderrechten en vrouwenrechten bepaalt. De VNG campagne Millennium Gemeente uit 2007 kent tenslotte ook een Jonge Raadsleden platform, waarin j onge raadsleden van de Gemeente Valkenburg aan de Geul kunnen participeren bij een positief raadsbesluit om Millennium Gemeente te worden. Alle raadsleden van Millennium Gemeenten van maximaal 36 jaar kunnen lid worden van dit platform. Zij blijven ook lid als zij de leeftijd van 37 jaar bereiken, totdat zij aangeven niet langer lid te willen zijn. 4. Gewenst beleid en mogelijke opties De Nota Millennium Gemeente, een Euregionale uitdaging somt in paragraaf 7 (pagina 6-8) kansen voor diverse doelgroepen (gemeente, ondernemer, particuliere initiatieven, vluchtelingen, Euregio Maas-Rijn) op. Deze kansen tonen aan dat de status van Millennium Gemeente een meerwaarde heeft. Het Platform Wereldburgerschap is een ontmoetingsplaats voor diverse kennishouders op verschillende terreinen. Eenheid in verscheidenheid is het motto. In gezamenlijkheid wordt een Mondiale Ontwikkelingsagenda opgesteld. Deze agenda voert enerzijds de beginselverklaring uit en is anderzijds een middel tot fondswerving. 5. Samenwerking Het College van B&W heeft via haar collegebesluit van 30 augustus 2011 het Platform Wereldburgerschap benoemd als haar adviesorgaan. Zij stelt samen met het platform een Mondiale Ontwikkelingsagenda op. Via uw Raadsbesluit benoemt u het platform eveneens als uw adviesorgaan en stelt u zelfstandig dan wel in samenwerking met het College van B&W samen een Mondiale Ontwikkelingsagenda op. Deze agenda dient er voor te zorgdragen dat het niet enkel bij een intentieverklaring blijft. Uw Raad heeft de keuze in gezamenlijkheid te bepalen hoe u de millenniumdoelen 1, 2 en 8 wilt behartigen. De overige vijf millenniumdoelen vallen niet geheel af, u concentreert zich (vooralsnog) op drie millenniumdoelen. Als Millennium Gemeente vallen alle acht millenniumdoelen onder uw demarcatie. Door de status van Millennium Gemeente onderschrijft u alle millenniumdoelen. U kiest in uw beginselverklaring echter specifiek voor drie doelen en haakt daarmee aan bij de praktijk van de PI van de Gemeente Valkenburg aan de Geul (millenniumdoel 2 vormt hier de gemeenschappelijke noemer). U spreekt zich ook uit voor mensenrechten. De acht millenniumdoelen liggen in wezen in het verlengde van sociaal culturele mensenrechten. De VN meten de tussentijdse resultaten van alle millenniumdoelen. Het monitoren heeft als doel om daadwerkelijk de mondiale armoede voor 2015 te halveren. Ook na 2015 blijven particuliere initiatieven actief op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Zij vormen als vrijwilligers samen met het verenigingsleven het cement van onze lokale samenleving en slaan internationale bruggen met lokale overheden in de projectlanden. Hier kan uw Raad ondersteuning bieden. Pagina 3 van 7

4 Verder is de Euregio Maas-Rijn in beeld. In België, Duitsland en Nederland zijn diverse PI actief op het gebied van ontwikkelingssamenwerking en vormen de millenniumdoelen het startpunt van de eigen koers. Regelgeving verschilt. Fondswerving stopt bij de landsgrenzen. Door te streven naar een euregionaal platform kan kennis worden uitgewisseld en kunnen krachten worden gebundeld. De Gemeente Valkenburg aan de Geul neemt het voortouw om in overleg met Eine Welt Forum Aachen e.v. (vergelijkbaar met COS Limburg) deze upgrading te bewerkstelligen. Juist de euregio is bij uitstek een ontmoetingsplaats van bestuurders (politiek) en maatschappelijke organisaties. Ook kan uw Raad in de toekomst besluiten om een stedenband aan te gaan om zo het mondiale beleid nog concreter in te vullen en het lokale bestuur te versterken in haar streven om welvaart en welzijn voor haar ingezetenen te waarborgen. Dit kan vooral door het uitwisselen van kennis, vooral op het gebied van onderwijs en techniek. 6. Aanbestedingen N.v.t. 7. Financiën Zoals reeds aangegeven heeft het College van B&W een startbudget van gesteld ,- beschikbaar Uw Raad hoeft vooralsnog geen extra budget ter beschikking te stellen. Uw Raad verbindt zich wel door akkoordverklaring van de beginselverklaring om een deel van uw begroting beschikbaar te stellen voor activiteiten ter ondersteuning van (internationale) samenwerking gericht op het behalen van de millenniumdoelen. Om te waarborgen dat u als budgethouder de regie (be)houdt, bepaalt u de hoogte aan de hand van de Mondiale Ontwikkelingsagenda en toetst u de resultaten van de prioriteiten die u samen met het Platform Wereldburgerschap stelt. Als richtlijn kiezen diverse Millennium Gemeenten (bijvoorbeeld Millennium Gemeente Beek) voor 1,- per inwoner, maar u bepaalt in een later raadsbesluit het beschikbare budget. Dit budget kunt u te allen tijde bij een (her)nieuw(d) raadsbesluit bijstellen. 8. Communicatie De ambassadeur van Millenniumdoelen, Christiaan Rebergen is op 14 november 2011 te gast in het Stadhuis en kan uw Raadsbesluit om Millennium Gemeente te worden extra cachet verlenen door de Gemeente Valkenburg aan de Geul ten overstaan van de burgemeester als voorzitter van de Raad en het College van B&W als nieuwe Millennium Gemeente welkom te heten en de burgemeester het Millennium Gemeente bord te overhandigen: Het Platform Wereldburgerschap zal bij de externe communicatie nauw samenwerken met de Afdeling Voorlichting van de Gemeente Valkenburg aan de Geul en hierdoor een gezamenlijke koers varen. De campagne Millennium Gemeente heeft haar eigen televisiekanaal Millennium Gemeente TV (zie nader Hierdoor komt de onderscheidende Millennium Gemeente Valkenburg aan de Geul in beeld. Daarnaast is er het digitale kanaal Goed TV ( waar onze gastvrije gemeente zich kan profileren bij de uitvoering van de Mondiale Ontwikkelingsagenda. Pagina 4 van 7

5 9. Afwegingen en Advies Voorgesteld wordt dat Uw Raad de volgende beginselverklaring aanneemt om Millennium Gemeente te worden: Overwegende dat alle regeringen, waaronder de Nederlandse, zich in 2000 hebben verbonden aan de Millenniumdoelen, gericht op het uitbannen van armoede; Overwegende dat nog steeds meer dan één miljard mensen minder dan 1 Euro per dag hebben om van te leven; Overwegende de uitspraak van voormalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties Kofi Anan dat de steun en inzet van gemeenten en gemeenschappen onmisbaar zijn in het behalen van de Millenniumdoelen; Overwegende dat onze gemeente en onze gemeenschap in staat zijn om een bijdrage te leveren aan de strijd tegen armoede en ongelijkheid; Ondersteunt de VN campagne voor de Millenniumdoelen; Roept nationale en internationale donoren op om lokale overheden in ontwikkelingslanden meer te betrekken bij ontwikkelingssamenwerking; Zet zich in voor het behalen van de Millenniumdoelen in ontwikkelingslanden, met eigen middelen en in samenwerking met de eigen bevolking; Zet zich speciaal in voor Millenniumdoel 1: het uitbannen van extreme armoede en honger door boeren in het Zuiden bij te staan met de teelt van gezonde en voedzame gewassen en de lokale overheid van kennis te voorzien om erosie tegen te gaan en in hun aankoopbeleid van grond voor het verbouwen van gezondheidsbevorderende gewassen en het stimuleren van bijenteelt. Zet zich speciaal in voor Millenniumdoel 2: alle jongens en meisjes volgen onderwijs door het tegengaan van kinderarbeid en het bieden van basisonderwijs en voortgezet onderwijs als startkwalificatie van beroepsonderwijs, daarbij aansluitend op een van de kernactiviteiten van particuliere initiatieven van de Gemeente Valkenburg aan de Geul; Zet zich speciaal in voor Millenniumdoel 8: het bevorderen van duurzaam ondernemen (biologische producten, streekproducten, fair trade) als een vorm van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Zet zich in om binnen de Euregio Maas-Rijn samenwerking tussen particuliere initiatieven, ondernemers en gemeenten op het terrein van millenniumdoelen te bevorderen; Ziet ook de vluchteling als een doelgroep die millenniumdoelen aangaat en die vanuit de vluchtsituatie ook op de hoogte is van benodigde humanitaire hulp en aanverwante voorziening(en) in het land van herkomst. Stelt een gedeelte van de gemeentebegroting beschikbaar voor activiteiten ter ondersteuning van (internationale) samenwerking gericht op het behalen van de Millenniumdoelen; Benoemt het Platform Wereldburgerschap als ambassadeur van millenniumdoelen, stelt met haar en het college in gezamenlijkheid een Mondiale Ontwikkelingsagenda op en; Roept het college en de Raad op om onze gemeente een verklaarde Millennium Gemeente te laten zijn. Deze beginselverklaring en de komende Mondiale Ontwikkelingsagenda vormen samen de basis om uw beleid inzake Millennium Gemeente vorm te geven. Enerzijds spreekt u zich evenals het College van B&W uit dat u waarde hecht aan het belang van de millenniumdoelen om mondiale armoede uit te bannen in ontwikkelingslanden en anderzijds opent u de weg om externe fondsen te werven om uw beleid mede gestalte te geven. Maar vooral geeft u een impuls om de uitdaging aan te gaan om de bestaande Nederlandse Millennium Gemeenten en Belgische, Duitse en Nederlandse PI te verenigen in een euregionaal platform en daartoe één van de initiatiefnemers te zijn. Resumerend wordt Uw Raad voorgesteld: 1. De Gemeente Valkenburg aan de Geul te beschouwen als Millennium Gemeente en de gemeente als zodanig aan te melden bij de VNG campagne Millennium Gemeente. 2. Daartoe de beginselverklaring als leidraad te beschouwen. 3. Het Platform Wereldburgerschap in te stellen als adviesorgaan van de Raad. Pagina 5 van 7

6 4. Om (twee)jaarlijks in samenspraak met het Platform en het College van B&W een Mondiale Ontwikkelingsagenda op te stellen. 5. Het geoormerkte bedrag van 1.750,- vanuit de goedgekeurde subsidie van NCDO als startbudget te beschouwen en bij uitputting van het budget de hoogte te bepalen van de begrotingspost die toeziet op de status van Millennium Gemeente. Terzake krijgt Uw Raad een separaat voorstel met daarbij de demarcatie van het Platform Wereldburgerschap, in de besteding van het budget nader te bepalen evenals het aangeven van richtlijnen ter financiële verantwoording naar Uw Raad. 10. Bijlagen - Nota Millennium Gemeente, een Euregionale uitdaging van 26 j uli Verslag Inspiratiebij eenkomst Millenniumgemeente gaat ook ú aan! van 28 september Documentatiemappen Jongerendebat Millennniumdoelen van 6 april Millennium Gemeente, Markant, september Het college van burgemeester en wethouders van Valkenburg aan de Geul, L.T.J.M. Bongarts algemeen directeur/gemeentesecretaris Drs. M.J.A. Eurlings burgemeester Pagina 6 van 7

7 De raad van de gemeente Valkenburg aan de Geul, Gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders d.d. 20 september 2011; Gehoord de raadsadviescommissie CSWO d.d. 10 oktober 2011 B e s l u i t : 1. De Gemeente Valkenburg aan de Geul te beschouwen als Millennium Gemeente en de gemeente als zodanig aan te melden bij de VNG campagne Millennium Gemeente. 2. Daartoe de beginselverklaring als verwoord in het voorstel als leidraad te beschouwen. 3. Het Platform Wereldburgerschap in te stellen als een adviesorgaan van de Raad. 4. Om (twee)jaarlijks in samenspraak met het Platform Wereldburgerschap en het College van B&W een Mondiale Ontwikkelingsagenda op te stellen. 5. Het geoormerkte bedrag van 1.750,- vanuit de subsidie van NCDO als startbudget te beschouwen. Bij uitputting van het budget zal middels een separaat besluit de hoogte worden bepaald van de begrotingspost die toeziet op de status van Millennium Gemeente. Hierbij zal tevens de demarcatie van het Platform Wereldburgerschap in de besteding van het budget nader worden bepaald evenals het aangeven van richtlijnen ter financiële verantwoording naar de Raad. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van 31 oktober De raad voornoemd, A.M. Hoeberigs griffier Drs. M.J.A. Eurlings voorzitter Pagina 7 van 7