Capaciteit van VO scholen en leerlingenprognose 2014/ 15 vergeleken

Transcriptie

1 Capaciteit van VO scholen en leerlingenprognose 2014/ 15 vergeleken

2 In opdracht van: Onderwijs, Jeugd en Zorg (OJZ) Projectnummer: Merel van der Wouden MSc Lotje Cohen MSc drs. Manilde van der Oord dr. Esther Jakobs Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal 300 Telefoon Postbus 658, 1000 AR Amsterdam Amsterdam, april 2015 Foto voorzijde: Zeeburgereiland, fotograaf Edwin van Eis (2014) 2

3 Inhoud Samenvatting en conclusie 4 Inleiding 8 1 Bepaling capaciteit Methode/werkwijze Centrum/Zuid Noord Oost/Zuidoost (Nieuw-)West Loten 15 2 Vergelijking capaciteit en prognose: Centrum/Zuid Tekort aan leerlingplekken: vooral op gymnasia en havo/vwo scholen Conclusie: druk blijft groot in Centrum/Zuid 20 3 Vergelijking capaciteit en prognose: Noord Nieuwbouw lost tekort aan leerlingplekken maar deels op Conclusie: op meerdere schoolsoorten ontstaan tekorten 23 4 Vergelijking capaciteit en prognose: Oost/Zuidoost Toename aantal leerlingen deels opgevangen door IJburg College 2, De Hof en nieuwbouw Metis Montessori Conclusie: Recent gestarte scholen en nieuwbouw vangen groei leerlingaantal op 27 5 Vergelijking capaciteit en prognose: (Nieuw-)West Klein tekort op een aantal scholen Conclusie: op meeste scholen geen tekort aan leerlingplekken 30 6 Scenario s nieuwe scholen Damstede DENISE De Amsterdamse Mavo Vinse School Conclusie: blijvend tekort op havo/vwo scholen en categorale vwo/gymnasium scholen 37 3

4 Samenvatting en conclusie Uit de jongste leerlingenprognose 2014/ 15 1 blijkt dat het leerlingaantal op het Amsterdamse VO de komende jaren zal gaan groeien. Deze groei zal met 21% in Noord sterker zijn dan gemiddeld in de stad (11%). Het aantal leerlingen op middelbare scholen in Noord ligt echter (fors) lager dan in andere delen van de stad, dus de absolute groei van het aantal leerlingen is alsnog lager in Noord dan in Zuid/Centrum of Oost/Zuidoost. Om inzichtelijk te maken in hoeverre er in de toekomst voldoende capaciteit zal zijn op de scholen of dat er een tekort zal ontstaan aan leerlingplekken, is de capaciteit per school vergeleken met de leerlingenprognose 2014/ 15 per school. Er is aan de hand van de prognose van het aantal leerlingen voor de komende tien jaar een vergelijking gemaakt van de capaciteit ofwel feitelijke bewoning van bestaande en in de nabije toekomst te realiseren nieuwe scholen. Daarnaast is bekeken of er de laatste jaren geloot wordt op de scholen. Loten geeft namelijk een beeld van de huidige druk op de capaciteit van scholen. Grootste tekort op categorale vwo/gymnasia en havo/vwo scholen Een indeling naar type school maakt duidelijk dat er met name op categorale vwo/gymnasia en op havo/vwo scholen een tekort aan leerlingplekken zal ontstaan. Op deze typen scholen zullen de leerlingaantallen sterker groeien dan op andere typen scholen. Dit is voornamelijk een gevolg van de toename van vwo-adviezen die we de laatste jaren zien in de stad. Figuur S.1 Scholen waar wel of niet geloot wordt en wel of niet een tekort aan leerlingplekken ontstaat in schooljaar 2025/ 26, naar soort school (procenten) praktijkonderwijs (n=5) vmbo* (n=23) categoraal vmbo-t (n=7) (brede) scholengemeenschap (n=14) havo/vwo (n=10) categoraal vwo/gymnasium (n=7) % loten en tekort niet loten en wel tekort loten en geen tekort niet loten en geen tekort overig** *sommige vmbo scholen bieden ook praktijkonderwijs aan **overig: scholen met minder dan 25 plekken te weinig of minder dan 25 plekken over bron: OIS 1 OIS, Leerlingenprognose VO 2014/ 15, Amsterdam, april

5 Ook op brede scholengemeenschappen en categorale vmbo-t scholen is te zien dat bij een groot deel een tekort ontstaat. Bij vmbo-t scholen is dit met name op scholen waar momenteel nog niet geloot wordt. Op het praktijkonderwijs en op vmbo scholen ontstaan er minder problemen. Als er wordt gekeken naar leerlingaantallen zien we op havo/vwo scholen en brede scholengemeenschappen een groter tekort aan plekken ontstaan dan op categorale vwo/gymnasium scholen. Recent gestarte scholen en nieuwbouw lossen tekort leerlingplekken deels op, maar druk op scholen Centrum/Zuid blijft groot In Centrum/Zuid staan veel van de typen scholen die een tekort aan leerlingplekken laten zien. Vergeleken met de andere gebieden is de druk op de scholen in Centrum/Zuid dan ook groot, op de scholen in dit gebied worden ieder jaar namelijk veel leerlingen uitgeloot. De druk op deze scholen zal de komende jaren naar verwachting nog verder toenemen en dus zal het tekort aan leerlingplekken verder toenemen. Dit is te zien in figuur S.2. Op deze figuur staan alle huidige middelbare scholen weergegeven waarbij met een kleurtje is aangegeven of er geloot werd op de school en/of er in de toekomst een tekort of overschot van minimaal 25 leerlingen zal ontstaan. Figuur S.2 Scholen waar wel of niet geloot wordt en wel of niet een tekort aan leerlingplekken ontstaat* Scholen: nooit geloot en in 2025 tekort geloot en in 2025 tekort geloot en in 2025 geen tekort nooit geloot en in 2025 geen tekort overige scholen *Tekort/geen tekort alleen als de school in 2025/ 26 minimaal een tekort of overschot van 25 leerlingplekken zal hebben volgens de prognose. bron: OIS In de overige gebieden (Noord, Oost/Zuidoost en (Nieuw-)West) is de druk op de scholen minder: er worden de afgelopen jaren minder leerlingen uitgeloot dan in Centrum/Zuid. Het leerlingaantal zal echter ook in deze gebieden gaan toenemen, waardoor de druk op de bestaande scholen groter wordt. 5

6 In Noord, Oost/Zuidoost en (Nieuw-)West zijn recent scholen opgericht, of er staat nieuwbouw van bestaande scholen op de planning. In Noord zal de nieuwbouw van het Hyperion naar verwachting in schooljaar 2016/ 17 gereed zijn. In Oost/Zuidoost zijn IJburg College 2 en Pieter Nieuwland Havo De Hof opgericht en in 2017 zal de nieuwbouw van het Metis Montessori gereed zijn. In (Nieuw-) West zal de nieuwbouw van het Calandlyceum-2 in de zomer van 2017 gereed zijn en het Comenius Lyceum verhuist in 2016 naar een andere locatie. In deze windrichtingen zien we dan ook dat er op de meeste scholen geen tekort aan leerlingplekken zal ontstaan (zie figuur S.2). Toch zijn er ook in deze gebieden een aantal scholen waar wel een tekort zal ontstaan, in Noord zijn dit er meer dan in (Nieuw-)West en Oost/Zuidoost (respectievelijk 5, 4 en 2). Toekomstscenario s: blijvend tekort aan leerlingplekken op havo/vwo scholen en categorale vwo/gymnasium scholen Er zijn vier initiatieven voor nieuwe scholen die recent gestart zijn of gepland zijn vanaf schooljaar 2015/ 16 of 2016/ 17, en die nog niet zijn meegenomen in de leerlingenprognose: Damstede 2 is een extra locatie van de havo/vwo school Damstede in Noord die gaat starten in schooljaar 2015/ 16. Op de nieuwe locatie wordt de onderbouw gevestigd (Damstede 2) en op de huidige locatie komt de bovenbouw (Damstede). Een deel van de huidige leerlingen op Damstede (onderbouw) zal dus overgaan naar Damstede 2; DENISE is een internationale brede scholengemeenschap die in schooljaar 2014/ 15 is gestart in Zuid; de Amsterdamse Mavo is een categorale vmbo-t school op humanistische grondslag die zal starten in schooljaar 2016/ 17; de Vinse School is een brede scholengemeenschap voor creatieve leerlingen die vastlopen op een reguliere school. Deze school zal starten in schooljaar 2015/ 16. Op basis van de toekomstscenario s (per school een optimistisch scenario en een minder optimistisch scenario) van deze vier scholen (zie tabel S.3) is de verwachting dat de scholen het tekort aan leerlingplekken op categorale vmbo-t scholen en brede scholengemeenschappen kunnen gaan oplossen. Het is echter onwaarschijnlijk dat Damstede 2 in Noord (en eventueel het alternatief dat bijvoorbeeld DENISE biedt voor de leerlingen) het tekort aan leerlingplekken op havo/vwo scholen in de hele stad zal gaan oplossen. De nieuwe scholen zullen waarschijnlijk ook weinig veranderen aan het tekort aan leerlingplekken op categorale vwo/gymnasium scholen. Op basis van dit rapport kan niet worden gezegd of de nieuwe scholen qua concept of profiel zullen aansluiten bij de behoeftes van ouders en leerlingen, dit geldt met name voor de specifiekere concepten van DENISE, de Amsterdamse Mavo en de Vinse School. Het nieuwe matchingsysteem dat recent is gestart zal meer inzicht geven in welke scholen daadwerkelijk aantrekkelijk zijn voor ouders en leerlingen. Dit kan ook meer inzicht geven in de levensvatbaarheid van de hierboven beschreven scenario s en in de levensvatbaarheid van mogelijk andere (nieuwe) scholen. 6

7 Tabel S.3 Toekomstscenario s Damstede 2, DENISE, Amsterdamse Mavo en Vinse school, 2015/ / 26 (aantallen) Damstede 2 Scenario 1 Scenario /' /' /' /' DENISE Scenario Amsterdamse Mavo 2019 /' Scenario Scenario Scenario Vinse School Scenario Scenario /' /' /' /' /' /' bron: OIS Drie van de vier scholen hebben als wens zich te vestigen in Centrum/ Zuid. In Centrum/Zuid bestaat grote druk op de capaciteit van de bestaande scholen (zie figuur S.2). Dit wil echter niet zeggen dat nieuwe scholen zich ook in dit deel van de stad moeten vestigen. Naast dat er hier weinig tot geen fysieke ruimte voor is, hebben andere nieuwe scholen bewezen dat vestiging in andere delen van de stad ook kans van slagen heeft. Denk bijvoorbeeld aan het Hyperion Lyceum, het Calandlyceum-2 of aan het 4e Gymnasium. Als het concept aansluit bij de behoeftes van Amsterdamse ouders en leerlingen en de school een bepaalde mate van kwaliteit biedt, dan is men bereid hiervoor te reizen. Dit blijkt ook uit de leerlingenpopulatie op scholen in Zuid: veel van deze leerlingen wonen hier niet en zijn dus blijkbaar bereid voor deze scholen verder te reizen. 7

8 Inleiding In opdracht van OJZ heeft OIS in schooljaar 2013/ 14 voor het eerst de leerlingenprognose 2 voor het VO gemaakt en in schooljaar 2014/ 15 heeft OIS een nieuwe leerlingenprognose 3 gemaakt. Hieruit blijkt dat verwacht wordt dat het leerlingaantal op het Amsterdamse VO in 2015/ 16 zal stijgen met bijna leerlingen en dat dit zal doorzetten tot een uiteindelijke stijging van 11% in 2025/ 26. In stadsdeel Noord zal de stijging van het leerlingaantal met 22% aanzienlijk sterker zijn dan gemiddeld in de stad. OJZ en de schoolbesturen willen weten of deze toename van het leerlingaantal zal leiden tot een tekort aan leerlingplekken op scholen, en in hoeverre bestaande plannen voor nieuwe scholen dit zullen oplossen. Om antwoord te geven op deze vragen is een onderzoek in twee delen uitgevoerd. Ten eerste is per windrichting inzichtelijk gemaakt of er in de toekomst een tekort zal ontstaan aan leerlingplekken en waar in de stad en op welk type scholen dit tekort zal zijn. Er is een vergelijking gemaakt van de huisvestingscapaciteit ofwel feitelijke bewoning van bestaande en in de nabije toekomst te realiseren scholen aan de hand van de jongste leerlingenprognose (2014/ 15). Op deze manier is een beeld geschetst per jaar tot en met schooljaar 2025/ 26 van waar er plaatsen nodig zullen zijn voor bepaalde groepen leerlingen en waar eventueel nog plaatsen beschikbaar zijn. 4 Ook de nieuwe capaciteit van bestaande scholen die op korte termijn gerealiseerd zullen worden (Calandlyceum-2, IJburg College 2, nieuwbouw Hyperion en nieuwbouw Metis Montessori) is meegenomen. Verder is rekening gehouden met de huidige druk op scholen. Hiervoor is gekeken op welke scholen in de laatste zes jaar geloot moest worden om inzichtelijk te maken in welke scholen veel interesse is ofwel de druk groot. Er wordt in dit onderzoek naar de situatie per windrichting gekeken omdat dat aansluit bij het Regionaal Plan Onderwijshuisvesting (RPO). In het tweede deel van het onderzoek is onderzocht of plannen voor nieuwe scholen die nog niet zijn meegenomen in de leerlingenprognose het tekort aan leerlingplekken in de stad zullen oplossen. Er is bekeken wat de effecten kunnen zijn van vier initiatieven voor nieuwe scholen die recent gestart zijn of gepland zijn vanaf 2015/ 16 of 2016/ 17: Damstede 2 met Technasium (tweede locatie van Damstede), DENISE, de Amsterdamse Mavo en de Vinse School. Er zijn gesprekken gevoerd met betrokkenen bij deze nieuwe scholen om een goed beeld te krijgen van onder andere het soort school, het gewenste aantal leerlingen en de (gewenste) locatie. Voor alle vier de scholen zijn twee toekomstscenario s uitgewerkt, op basis van een startpunt met een 2 O+S, Leerlingenprognose VO 2013/ 14, Amsterdam, april OIS, Leerlingenprognose VO 2014/ 15, Amsterdam, april Er zijn altijd onzekerheden in een prognose. Zo speelt bij leerlingenprognoses de aantrekkingskracht van de school een grote rol. Deze hangt voor een groot deel af van moeilijk te voorspellen factoren als het imago en de kwaliteit van het onderwijs. Deze zijn voor nieuwe scholen nog niet bekend. In de prognose is uitgegaan van de ontwikkelingen uit het verleden en de huidige situatie. 8

9 bepaald aantal leerlingen in schooljaar 2015/ 16 of 2016/ 17 en een eindpunt in schooljaar 2025/ 26. Leeswijzer In hoofdstuk 1 gaan we in op de achtergrondgegevens bij de analyse. Eerst wordt uitgelegd hoe de capaciteit in dit onderzoek is bepaald (paragraaf 1.1) en vervolgens wordt per windrichting per school beschreven van welke capaciteit we uitgaan (paragraaf 1.2, 1.3, 1.4 en 1.5). Daarna is in paragraaf 1.6 te zien op welke scholen er de laatste jaren geloot moest worden. Vervolgens wordt per windrichting besproken hoe het aantal leerlingplekken op de bestaande scholen zich de komende jaren zal ontwikkelen ten opzichte van het leerlingaantal volgens de prognose. In hoofdstuk 2 komt windrichting Centrum/Zuid aan bod, in hoofdstuk 3 Noord, in hoofdstuk 4 Oost/Zuidoost en in hoofdstuk 5 (Nieuw-)West. In hoofdstuk 6 wordt ingegaan op het tweede deel van de onderzoeksvraag: in hoeverre zullen plannen voor nieuwe scholen het tekort aan leerlingplekken in de stad oplossen? Achtereenvolgend worden vier nieuwe of geplande scholen besproken: Damstede 2 met Technasium (paragraaf 6.1), DENISE (paragraaf 6.2), de Amsterdamse Mavo (paragraaf 6.3) en de Vinse School (paragraaf 6.4), met tot slot een concluderende paragraaf (6.5). Voorin het rapport is een samenvatting en een overkoepelende conclusie te vinden. 9

10 1 Bepaling capaciteit In dit hoofdstuk wordt de capaciteit besproken van de scholen die zal dienen als uitgangspunt voor de analyse. Daarnaast wordt besproken op welke scholen er de laatste jaren geloot moest worden zodat duidelijk is op welke scholen en waar in de stad er momenteel een tekort aan leerlingplekken is. 1.1 Methode/werkwijze Er zijn drie bronnen gebruikt om de capaciteit te bepalen: De feitelijke capaciteit zoals vastgesteld door OJZ op basis van vierkante meters van de schoolgebouwen; De bewoning in 2014/ 15; het aantal leerlingen dat in schooljaar 2014/ 15 op de school zat (gegevens van DUO, peildatum 1 oktober 2014); De gewenste capaciteit die scholen zelf hebben aangegeven in het Regionaal Plan Onderwijsvoorzieningen (RPO). 5 Om de capaciteit te bepalen geldt: Als de bewoning hoger ligt dan de feitelijke capaciteit, dan gaan we uit van de bewoning. Als de feitelijke capaciteit hoger ligt dan de bewoning, dan gaan we uit van de feitelijke capaciteit. Als de gewenste capaciteit lager ligt dan de feitelijke capaciteit en de school hier een goede reden voor heeft, dan gaan we uit van de gewenste capaciteit. Er kan bijvoorbeeld een onderwijsinhoudelijke reden zijn om een gewenste capaciteit te hebben die lager ligt dan de feitelijke capaciteit. Deze stappen worden hierna per windrichting in een tabel uitgewerkt. Hierbij wordt al een eerste analyse gemaakt om te bekijken welke scholen veel voller of leger zijn dan bedoeld (op basis van het aantal vierkante meters). De scholen waarbij sprake is van een uitzondering worden onder elke tabel genoemd. 5 BMC advies, Concept Regionaal Plan Onderwijsvoorzieningen Amsterdam periode ; Bijlage 6 Schoolportretten, Amersfoort, september

11 1.2 Centrum/Zuid Tabel 1.1 Uitgangspunt capaciteit scholen in Centrum/Zuid (aantallen) uitgangs- bewoning capaciteit feitelijke bewoning gewenste type school stadsdeel naam school punt hoger dan hoger dan capaciteit 2014 /'15 capaciteit capaciteit capaciteit* bewoning* praktijkonderwijs Zuid Atlant, De vmbo Zuid Berkhoff/Hubertus categoraal vmbo-t (en havo) Zuid Mediacollege Amsterdam Zuid Tobiasschool Zuid Zuiderlicht Zuid Apollo, de Zuid IVKO Zuid Sweelinck College Zuid MLA MAVO brede scholengemeenschap Zuid Berlage Lyceum Cheider, Joodse Zuid Kindergemeenschap Zuid Christelijke Scholengemeenschap Buitenveldert Zuid Geert Groote College Amsterdam Zuid Maimonides, Joodse Scholengemeenschap Zuid Spinoza Lyceum Daltonscholengemeenschap havo/vwo school Zuid Fons Vitae Lyceum categoraal vwo/gymnasium internationale school *verschil ten minste 25 leerlingen Zuid Gerrit van der Veen College Zuid Hervormd Lyceum Zuid Zuid Nicolaas Lyceum, Sint Zuid Montessori Lyceum Amsterdam Zuid Amsterdams Lyceum, Het Centrum Barlaeus Gymnasium Zuid Ignatiusgymnasium Zuid Vossius Gymnasium Zuid AICS Zuid DENISE Groen= feitelijke capaciteit (bron: OJZ) Geel= bewoning 2014/ 15 (bron: DUO) Blauw= gewenste capaciteit (bron: BMC advies) In Centrum/Zuid gaan we voor bijna alle scholen uit van of de feitelijke capaciteit, of de huidige bewoning, Voor drie scholen maken we een aanpassing: De Berkhoff (in Oost) en Hubertus (in West) zijn op weg naar één school op de Zuidas per 1 augustus De nieuwe locatie ligt in Centrum/Zuid (totaal m2, voor 572 leerlingen). Vanaf schooljaar 2015/ 16 gaan we daarom uit van een locatie in dit gebied. AICS heeft plannen voor nieuwbouw, maar het is nog onbekend wanneer dit klaar is. Daarom gaan we uit van situatie nu (feitelijke capaciteit minus het deel dat door leerlingen in PO wordt gebruikt). Bij het Hervormd Lyceum Zuid gaan we uit van de gewenste capaciteit. Bij zes scholen is de huidige bewoning hoger dan de vastgestelde capaciteit. Bij vier van de zes scholen scheelt dit fors, er zitten meer leerlingen in het gebouw dan waar het gebouw normatief voor bedoeld is: het Amsterdams Lyceum, het Barlaeus Gymnasium, het Hervormd Lyceum Zuid 11

12 en het Gerrit van der Veen College. Dit is een bewuste keuze van betreffende scholen en mogelijk door efficiënt gebruik van de beschikbare ruimte. Bij zes scholen is de capaciteit juist hoger dan de bewoning. Bij twee scholen gaat het om een groot verschil en is er sprake van zogenoemde leegstand 6, namelijk bij de Tobiasschool en bij het Montessori Lyceum Amsterdam. 1.3 Noord Tabel 1.2 Uitgangspunt capaciteit scholen in Noord (aantallen) uitgangs- bewoning capaciteit feitelijke bewoning gewenste type school stadsdeel naam school punt hoger dan hoger dan capaciteit 2014 /'15 capaciteit capaciteit capaciteit* bewoning* praktijkonderwijs Noord Kolom praktijkcollege Noord vmbo Noord B. Nieuwentijt Coll. `t Hogelant categoraal vmbot (en havo) havo/vwo school categoraal vwo/gymnasium *verschil ten minste 25 leerlingen Noord Bredero Beroepscollege Noord Clusius College Amsterdam Noord Rosa Beroepscollege Zorg en Welzijn Noord Rosa/Waterlant (per 2016/ 17 samen op adres Waterlant) Noord Waterlant Beroepsopleidingen IJdoorn Noord Bredero Mavo Noord Over-Y College Noord De nieuwe HAVO (Bredero Lyceum) Noord Damstede Noord Hyperion Lyceum Groen= feitelijke capaciteit (bron: OJZ) Geel= bewoning 2014/ 15 (bron: DUO) Blauw= gewenste capaciteit (bron: BMC advies) In Noord gaan we voor de meeste scholen uit van of de feitelijke capaciteit, of van de huidige bewoning. Bij drie scholen gaan we uit van de gewenste capaciteit, bij het Bredero Beroepscollege, de Bredero Mavo en t Hogelant. Hiervoor heeft het schoolbestuur inhoudelijke redenen en bovendien zitten op deze locaties ook MBO'ers. We kunnen hier in het kader van de gewenste analyse dus niet uitgaan van de feitelijke capaciteit. We gaan daarom uit van de gewenste capaciteit. In overleg met OJZ gaan we voor het Damstede uit van de gewenste capaciteit na oprichting van een tweede vestiging: 300 leerlingen van de huidige gewenste capaciteit van leerlingen zullen meegaan naar deze nieuwe locatie. Voor de berekening in het eerste deel van het rapport gaan we echter uit van de huidige bewoning (1.090 leerlingen). Daarnaast maken we voor enkele scholen nog een aanpassing: Medio 2016 gaan Rosa Beroepscollege en Waterlant College IJdoorn samen als nieuwe school op het adres van Waterlant. Op deze locatie komt nieuwbouw met een capaciteit van 600 leerlingen. 6 Er is sprake van leegstand als op basis van de feitelijke normatieve huisvestingscapaciteit meer ruimte voor leerlingen in het schoolgebouw beschikbaar is dan het aantal leerlingen dat op enig moment daar schoolgaand is. Dit kan diverse oorzaken hebben en betekent niet dat deze plekken automatisch een oplossing kunnen betekenen voor leerlingengroei of ruimtegebrek elders. Dat hangt mede af van het type school, onderwijsniveau en populariteit. 12

13 Nieuwbouw van Hyperion is in 2017 gereed. Vanaf 2017/ 18 gaan we daarom uit van de gewenste capaciteit. Bij de meeste scholen in Noord is de capaciteit hoger dan de huidige bewoning. Bij De nieuwe HAVO (Bredero Lyceum), het Bredero Beroepscollege en de Bredero Mavo is dit verschil relatief groot en is er dus formeel sprake van leegstand van onderwijshuisvesting VO. 1.4 Oost/Zuidoost Tabel 1.3 Uitgangspunt capaciteit scholen in Oost/Zuidoost (aantallen) uitgangspunt hoger dan hoger dan bewoning capaciteit feitelijke bewoning gewenste stadsdeel naam school capaciteit 2014 /'15 capaciteit capaciteit capaciteit* bewoning* praktijkonderwijs Zuidoost Dreef, de Oost Luca vmbo** Oost Montessori College Oost brede scholengemeenschap havo/vwo school Oost Stelle College Oost Berkhoff, de - ROC van Amsterdam Zuidoost Bindelmeer College Oost College De Meer Zuidoost ROC op maat ZO Oost Wellantcollege Linnaeus Oost Metis Montessori Oost IJburg College Oost IJburg College Zuidoost Open Schoolgemeenschap Bijlmer Zuidoost Reigersbos Scholengemeenschap Oost Pieter Nieuwland College (incl. Havo De Hof) categoraal vwo/gymnasium *verschil ten minste 25 leerlingen **sommige scholen bieden ook praktijkonderwijs aan Oost Cygnus Gymnasium Groen= feitelijke capaciteit (bron: OJZ) Geel= bewoning 2014/ 15 (bron: DUO) Blauw= gewenste capaciteit (bron: BMC advies) In Oost/Zuidoost gaan we voor de meeste scholen uit van of de feitelijke capaciteit, of van de huidige bewoning. Voor twee scholen maken we een aanpassing: De nieuwbouw van het Metis Montessori is gereed in Vanaf schooljaar 2017/'18 gaan we in de berekeningen daarom uit van de gewenste capaciteit. Voor het Pieter Nieuwland geldt dat ze sinds het huidige schooljaar zijn gestart met een HAVO-dependance, De Hof. In ons capaciteitsoverzicht gaan we uit van de totale capaciteit van het Pieter Nieuwland inclusief de leerlingen en de ruimte van De Hof. Bij drie scholen is de huidige bewoning hoger dan de vastgestelde capaciteit. Bij het Metis Montessori en de Open Schoolgemeenschap Bijlmer scheelt dit fors. Hier zitten dus meer leerlingen in het gebouw dan waar het gebouw voor bedoeld is. De nieuwbouw van het Metis Montessori zal in 2017/ 18 gereed zijn, dus dan verandert de situatie. Bij de meeste scholen in Oost/Zuidoost is de capaciteit juist hoger dan de huidige bewoning. Dit geldt met name voor het 13

14 IJburg College (1&2), het Pieter Nieuwland College, de Reigersbos Scholengemeenschap, het Bindelmeer College en College De Meer. Bij deze scholen is dus sprake van enige mate van leegstand. In sommige gevallen gaat dit om nieuwe scholen die nog vol moeten groeien, zoals het IJburg College 2 en Havo De Hof van het Pieter Nieuwland College. 1.5 (Nieuw-)West Tabel 1.4 Uitgangspunt capaciteit scholen in (Nieuw-)West (aantallen) uitgangspunt hoger dan hoger dan bewoning capaciteit feitelijke bewoning gewenste stadsdeel naam school capaciteit 2014 /'15 capaciteit capaciteit capaciteit* bewoning* praktijkonderwijs Nieuw-West Plein, Het vmbo** West Hubertus Vakschool categoraal vmbo-t (en havo) brede scholengemeenschap Nieuw-West Wellantcollege Sloten West ROC op maat West Nieuw-West Calvijn met Junior College Nieuw-West Iedersland College Nieuw-West Mundus College West Marcanti College West Wissel, De West Huygens College Nieuw-West Meridiaan College Nieuw-West Hervormd Lyceum West Nieuw-West Calandlyceum Nieuw-West Calandlyceum havo/vwo school Nieuw-West Comenius Lyceum West Cartesius Lyceum categoraal vwo/gymnasium *verschil ten minste 25 leerlingen **sommige scholen bieden ook praktijkonderwijs aan West 4e Gymnasium Groen= feitelijke capaciteit (bron: OJZ) Geel= bewoning 2014/ 15 (bron: DUO) Blauw= gewenste capaciteit (bron: BMC advies) In (Nieuw-)West gaan we voor de meeste scholen uit van of de feitelijke capaciteit, of van de huidige bewoning. Bij het Mundus College gaan we uit van de gewenste capaciteit omdat dit een onderwijsinhoudelijke reden heeft (o.a. vanwege doelgroep en schoolveiligheid). Voor enkele scholen in (Nieuw-)West maken we een aanpassing: De nieuwbouw van het Calandlyceum-2 zal medio 2017 gereed zijn. Vanaf 2017/ 18 gaan we daarom uit van de gewenste capaciteit. Het Comenius Lyceum gaat in 2016 over naar een andere locatie. Vanaf schooljaar 2016/ 17 gaan we daarom uit van een capaciteit van 900 leerlingen. Bij vier scholen is de huidige bewoning hoger dan de vastgestelde capaciteit, namelijk bij het Calandlyceum, het Comenius Lyceum, het Calandlyceum-2 en het Cartesius Lyceum. Hier zitten dus meer leerlingen in het gebouw dan waar het gebouw voor bedoeld is. Het Comenius Lyceum gaat echter in 2016 over naar een andere locatie, dus dan verandert de situatie. Het Calandlyceum-2 zal medio 2017 gereed zijn, dus op het Calandlyceum zal de bezetting dan waarschijnlijk weer naar leerlingen gaan. 14

15 Bij veel scholen in (Nieuw-)West is de capaciteit juist (fors) hoger dan de huidige bewoning. Dit geldt met name voor het Mundus College, de Hubertus Vakschool en ROC op maat West. Bij deze scholen is dus sprake van leegstand. Vanaf schooljaar 2015/ 16 gaat de Hubertus Vakschool echter samen met de Berkhoff, dus dan verandert ook bij deze school de situatie. 1.6 Loten Naast de capaciteit en de prognose cijfers moet er bij plannen voor nieuwe scholen ook rekening gehouden worden met scholen die veel leerlingen uitloten. Dit zegt namelijk iets over interesse in bepaalde scholen: scholen die leerlingen moeten uitloten zijn blijkbaar scholen waar veel leerlingen naartoe willen. In tabel 1.5 staan de uitgelote leerlingen per school in de laatste zes jaar. Op scholen in Centrum/Zuid moet altijd veel geloot worden, wat betekent dat de interesse in scholen in dit gebied erg groot is. In de andere windrichtingen wordt minder geloot en als er wordt geloot is dit op categorale gymnasia, havo/vwo scholen of brede scholengemeenschappen. Zo hoeft er in Noord alleen geloot te worden op het Damstede en het Hyperion Lyceum. In Oost/Zuidoost zien we in de laatste jaren dat er (bijna) jaarlijks leerlingen uitgeloot worden op het IJburg College, het Pieter Nieuwland College en de OSB. In (Nieuw-) West is de laatste jaren met name sprake van loting op het Calandlyceum en het Cartesius Lyceum. 15

16 Tabel 1.5 Aantal uitgelote leerlingen, loting eerste ronde (aantallen) 2014/' /' /' /' /' /'10 Barlaeus Centrum Fons Vitae Zuid Geert Groote Zuid Gerrit vd Veen Zuid Amsterdams Lyceum Zuid Hervormd Lyceum Zuid Zuid Vossius Gymnasium Zuid Ignatius Zuid IVKO Zuid Mediacollege Zuid Montessori Lyceum (MLA) Zuid Sint Nicolaas Zuid Spinoza Lyceum Zuid totaal Centrum/Zuid Damstede Noord Hyperion Lyceum Noord totaal Noord IJburg College Oost Pieter Nieuwland Oost Open Schoolg. Bijlmer Zuidoost totaal Oost/Zuidoost Het 4e Gymnasium West Calandlyceum Nieuw-West Cartesius Lyceum Nieuw-West Wellantcollege Sloten Nieuw-West totaal (Nieuw-)West bron: OJZ Belangrijk om te weten is dat de leerlingenprognose 2014/ 15 is gebaseerd op de situatie ná het loten en niet op het aantal leerlingen dat bij de eerste inschrijving naar de verschillende scholen wil. Bij de scholen waarop geloot wordt is al jarenlang sprake van een stabiel leerlingaantal, omdat zij aan hun maximale capaciteit zitten. De leerlingenprognose 2014/ 15 is berekend op basis van de leerlingaantallen per middelbare school van de voorgaande drie jaar (bij scholen waar geloot wordt is dit meestal stabiel). Er zijn twee redenen waarom een school groeit in de prognose. De eerste is als er in de afgelopen drie jaar sprake was van groei van de school. Deze groei wordt dan in de prognose met een afvlakkende trend van drie jaar doorgezet. De tweede reden is dat het leerlingaantal in het voedingsgebied van de school groeit. Dus dat er in de gebieden waar de leerlingen van een school wonen sprake is van een groei van het aantal kinderen. 7 Scholen die de afgelopen drie jaar een stabiel leerlingenaantal hebben en waarvan de leerlingenaantallen in de voedingsgebieden niet groeien, zullen in de prognose dus ook stabiel blijven, ook al loten ze jaarlijks leerlingen uit. Daarom kijken we in de rest van dit onderzoek niet 7 Zie het onderzoeksrapport voor een gedetailleerde uitleg van de leerlingenprognose: OIS, Leerlingenprognose VO 2014/ 15, Amsterdam, april

17 alleen naar een vergelijking tussen de capaciteit en de prognose maar ook of scholen de afgelopen jaren hebben moeten loten. Centrale matching Vanaf schooljaar 2015/ 16 gaat het toewijzen van leerlingen aan middelbare scholen anders dan in de jaren ervoor. De schoolbesturen stappen namelijk over op het systeem Centrale matching. 8 Hiermee zullen de schoolbesturen en de gemeente meer zicht krijgen op de daadwerkelijke voorkeursscholen van leerlingen, omdat verwacht wordt dat zij zich minder strategisch zullen inschrijven

18 2 Vergelijking capaciteit en prognose: Centrum/Zuid In dit hoofdstuk worden de capaciteit van scholen in Centrum/Zuid en de leerlingenprognose 2014/ 15 vergeleken. In totaal zal de toename van het aantal leerlingen tot en met 2024/ 25 naar verwachting 8% zijn, wat neerkomt op ongeveer extra leerlingen in Zuid en Centrum. Omdat het aantal leerlingen vooral op scholen die hogere niveaus aanbieden stijgt, is deze stijging dan ook vooral terug te zien bij de scholengemeenschappen (+300 leerlingen), havo/vwo scholen (+500) en vwo scholen (+200). Daarnaast is de verwachting dat er meer leerlingen internationaal onderwijs zullen volgen, en de enige scholen die dit aanbieden zitten in Zuid Tekort aan leerlingplekken: vooral op gymnasia en havo/vwo scholen In tabel 1.5 in paragraaf 1.6 is te zien dat er op veel scholen in Centrum/Zuid geloot moet worden. De interesse in scholen in deze windrichting is dus groot. Tabel 2.1 laat zien dat de druk op scholen hier de komende jaren groot zal blijven: er zal in de komende tien jaar op meerdere scholen in Centrum/Zuid een tekort aan leerlingplekken ontstaan. 9 OIS, Leerlingenprognose VO 2014/ 15, Amsterdam, april

19 Tabel 2.1 Prognose t.o.v. capaciteit leerlingplekken in Centrum/Zuid, naar type school, 2015/ / 26 (aantallen) capa citeit prog nose 2015/ 2015 '16 /' /' /' /' /' /' /' /' /'23 capaciteit t.o.v. prognose pro Atlant, De vmbo categoraal vmbo-t (en havo) brede scholengemeenschap havo/vwo school categoraal vwo/ gymnasium internationale school Berkhoff/ Hubertus* Mediacollege A dam Tobiasschool Zuiderlicht Apollo, de IVKO Sweelinck College MLA MAVO Berlage Lyceum Cheider, Joodse Kindergemeenschap Christelijke Scholengemeenschap Buitenveldert Geert Groote College Amsterdam Maimonides, Joodse Scholengemeenschap Spinoza Lyceum Fons Vitae Lyceum Gerrit van der Veen College Hervormd Lyceum Zuid Nicolaas Lyceum, Sint Montessori Lyceum Amsterdam Amsterdams Lyceum, Het Barlaeus Gymnasium Ignatiusgymnasium Vossius Gymnasium AICS DENISE * School start in 2015/ 16. De capaciteit en prognose van deze school zijn daarom gebaseerd op dat jaar. bron: OIS In tabel 2.2 staan de scholen waar in 2024/ 25 een tekort van minimaal 25 leerlingplekken zal gaan ontstaan. Er zal in Centrum/Zuid een tekort ontstaan op verschillende soorten scholen. Ten eerste zien we een duidelijk tekort op de categorale vwo/gymnasia in Centrum/Zuid: op het Amsterdams Lyceum, het Vossius Gymnasium en het Barlaeus Gymnasium. Daarnaast zien we ook een duidelijk tekort op havo/vwo scholen, namelijk op het Gerrit van der Veen College, op het Sint Nicolaas Lyceum, op het Hervormd Lyceum Zuid en op het Fons Vitae Lyceum. Verder zien we nog een tekort ontstaan op de brede scholengemeenschappen het Spinoza Lyceum, het Geert Groote College en het Berlage Lyceum. Tot slot zien we een tekort aan leerlingplekken ontstaan op de categorale vmbo-t scholen het Sweelinck College en MLA MAVO /' /' /'26 19

20 Tabel 2.2 Tekort leerlingplekken Centrum/Zuid, 2015/ / 26 (aantallen)* 2015 /' /' /' /'19 Sweelinck College MLA MAVO categoraal vmbo-t Berlage Lyceum Geert Groote College Amsterdam Spinoza Lyceum brede scholengemeenschap Fons Vitae Lyceum Gerrit van der Veen College Hervormd Lyceum Zuid Nicolaas Lyceum, Sint havo/vwo school Amsterdams Lyceum, Het Barlaeus Gymnasium Vossius Gymnasium categoraal vwo/gymnasium /' /' /' /' /' /' /'26 totaal tekort van scholen met een tekort van minstens 25 leerlingen *Alleen scholen die in 2025/ 26 minimaal een tekort van 25 leerlingplekken zullen hebben volgens de prognose. bron: OIS 2.2 Conclusie: druk blijft groot in Centrum/Zuid Concluderend kunnen we stellen dat de druk op de scholen in Centrum/Zuid groot is en groot zal blijven. In figuur 2.3 is te zien dat er op veel scholen al geloot wordt en dat op bijna al deze scholen een tekort aan leerlingplekken gaat ontstaan in 2025/

21 Figuur 2.3 Huidige en toekomstige capaciteit van scholen in Centrum/Zuid* Nooit geloot Sweelinck Berlage CSB Tobiasschool In 2025 tekort In 2025 geen tekort HLZ Fons Vitae lyceum Amsterdams Lyceum Sint Nicolaas Geert Groote College Barlaeus Vossius Spinoza Gerrit van der Veen College MLA MAVO MLA Geloot *Alleen scholen die in 2025/ 26 minimaal een tekort of overschot van 25 leerlingplekken zullen hebben volgens de prognose. bron: OIS/OJZ/DUO/BMC-advies 21

22 3 Vergelijking capaciteit en prognose: Noord In dit hoofdstuk worden de capaciteit van scholen in Noord en de leerlingenprognose 2014/ 15 vergeleken. Uit de leerlingenprognose 2014/ 15 blijkt dat in Noord sprake is van de relatief grootste groei in leerlingaantallen. Dit is een gevolg van de vele plannen voor nieuwbouw in dit stadsdeel. De verwachting is dat er tot en met 2024/ 25 bijna leerlingen bij zullen komen, een stijging van 21%. In absolute aantallen is de stijging in Noord echter lager dan Zuid/Centrum en Oost/ Zuidoost. Het aantal leerlingen in dit gebied is namelijk lager dan in de andere gebieden. De stijging is in Noord op alle onderwijssoorten terug te zien, wat een gevolg is van een groei in de basisgeneratie. Op het Hyperion Lyceum, de enige categorale vwo-school in Noord is de groei sterker, dat komt omdat deze school recent gestart is Nieuwbouw lost tekort aan leerlingplekken maar deels op In tabel 1.5 in paragraaf 1.6 is te zien dat er twee scholen zijn in Noord waar geloot moet worden. Uit de leerlingenprognose blijkt dat het leerlingaantal in Noord flink zal gaan stijgen in de toekomst, de druk op de scholen in dit gebied zal dus toenemen. In tabel 3.1 is te zien dat op de scholen waar momenteel al geloot moet worden, het Damstede en het Hyperion Lyceum, ook in de toekomst druk zal blijven bestaan. Tabel 3.1 Prognose t.o.v. capaciteit leerlingplekken in Noord, naar type school, 2015/ / 26 (aantallen) capaci progn teit ose capaciteit t.o.v. prognose 2015/' /' /' /' /' /' /' /' /' /' /' /' /'26 praktijkonderwijs Kolom praktijkcollege vmbo B. Nieuwentijt Coll. `t Hogelant Bredero Beroepscollege categoraal vmbo-t (en havo) havo/vwo school Clusius College Rosa Zorg en Welzijn Rosa/Waterlant* Waterlant Ber. IJdoorn Bredero Mavo Over-Y College De nieuwe HAVO (Bredero Lyceum) Damstede cat. vwo/gymn. Hyperion Lyceum * School start in 2016/ 17. De capaciteit en prognose van deze school zijn daarom gebaseerd op dat jaar. bron: OIS 10 OIS, Leerlingenprognose VO 2014/ 15, Amsterdam, april

23 In tabel 3.2 staan de scholen weergegeven waarop in 2024/ 25 een tekort van minimaal 25 leerlingplekken zal gaan ontstaan. De scholen waarop het grootste tekort zal ontstaan zijn Rosa/Waterlant 11, Damstede en het Hyperion Lyceum. Daarnaast ontstaat er een klein tekort aan leerlingplekken op het Clusius College 12 en op het Over-Y College. Op het Damstede zal een tekort ontstaan aan leerlingplekken, maar deze school wil gaan uitbreiden met een nieuwe nevenvestiging in Noord (Damstede 2). Dit zou het tekort aan plekken kunnen oplossen. In hoofdstuk 6 wordt het toekomstscenario van Damstede 2 met Technasium verder onderzocht. De nieuwbouw van Hyperion zal naar verwachting in schooljaar 2016/ 17 gereed zijn. Zoals te zien is in tabel 3.2 zal het nieuwe gebouw een deel van het tekort aan leerlingplekken oplossen, maar zal er later weer een tekort aan leerlingplekken ontstaan. Tabel 3.2 Tekort leerlingplekken Noord, 2015/ / 26 (aantallen)* 2015 /' /' /' /'19 Clusius College Amsterdam Rosa/Waterlant* vmbo school Over-Y College vmbo-t Damstede havo/vwo Hyperion Lyceum categoraal vwo totaal tekort van scholen met een tekort van minstens 25 leerlingen *Alleen scholen die in 2025/ 26 minimaal een tekort van 25 leerlingplekken zullen hebben volgens de prognose. bron: OIS 2019 /' /' /' /' /' /' /' Conclusie: op meerdere schoolsoorten ontstaan tekorten Concluderend kunnen we stellen dat het leerlingaantal zal groeien in Noord maar dat met de nieuwbouw van het Hyperion al een deel van het tekort aan leerlingplekken wordt opgevangen. Daarnaast is er een plan van Damstede om te gaan uitbreiden. Ook dit zal een deel van het tekort oplossen. In figuur 3.3 is te zien dat er een aantal scholen zijn waar de druk echter duidelijk zal toenemen. Op twee van deze scholen, het Hyperion Lyceum en Damstede, wordt momenteel al geloot. Op andere scholen zal in de toekomst echter geen probleem ontstaan en zoals we eerder zagen hebben deze scholen nog genoeg plek om leerlingen op te nemen. 11 Leerlingenprognose van Rosa en Waterlant samengenomen vanaf schooljaar 2016/ Huisvesting van deze school is geen gemeentelijke verantwoordelijkheid. 23

24 Figuur 3.3 Huidige en toekomstige capaciteit van scholen in Noord* Nooit geloot Rosa/Waterlant Over Y College Clusius College Bredero Beroepscollege Bredero MAVO Nieuwe HAVO In 2025 tekort In 2025 geen tekort Hyperion Damstede Geloot *Alleen scholen die in 2025/ 26 minimaal een tekort of overschot van 25 leerlingplekken zullen hebben volgens de prognose. bron: OIS/OJZ/DUO/BMC-advies 24

25 4 Vergelijking capaciteit en prognose: Oost/Zuidoost In dit hoofdstuk worden de capaciteit van scholen in Oost/Zuidoost en de leerlingenprognose 2014/ 15 vergeleken. In de windrichting Oost/Zuidoost zal het aantal leerlingen met 13% groeien van in 2014/ 15 tot in 2024/ 25. Er komen dus in totaal leerlingen bij. In Oost is de toename van het leerlingaantal vooral zichtbaar op IJburg. Deze kinderen hoeven echter niet allemaal op IJburg naar school te gaan. De groei is voornamelijk te zien bij de nieuwe scholen in het stadsdeel: IJburg College 1&2 en bij de nieuwe Havo dependance De Hof van het Pieter Nieuwland College Toename aantal leerlingen deels opgevangen door IJburg College 2, De Hof en nieuwbouw Metis Montessori In tabel 1.5 in paragraaf 1.2 is te zien dat er op dit moment twee scholen zijn in Oost/Zuidoost waar (bijna) elk jaar geloot moet worden, namelijk het IJburg College en de Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB). Met de start van IJburg College 2 zien we in tabel 4.1 dat de druk op het IJburg College afneemt. De nieuwbouw van het Metis Montessori zal vanaf schooljaar 2017/ 18 gereed zijn en in tabel 4.1 is te zien dat deze nieuwbouw vanaf dat schooljaar ook een deel van het tekort aan leerlingplekken oplost. 13 OIS, Leerlingenprognose VO 2014/ 15, Amsterdam, april

26 Tabel 4.1 Prognose t.o.v. capaciteit leerlingplekken in Oost/Zuidoost, naar type school, 2015/ / 26 (aantallen) capaci progn teit ose capaciteit t.o.v. prognose 2015/ ' /' /' /' /' /' /' /' /' /' /' /' /'26 praktijkonderwijs Dreef, de vmbo** brede scholengemeenschap havo/vwo school categoraal vwo/gymnasium Luca Berkhoff, de - ROC van Amsterdam* Bindelmeer College College De Meer Montessori College Oost ROC op maat ZO Stelle College Wellantcollege Linnaeus Metis Montessori IJburg College IJburg College Open Schoolgemeenschap Bijlmer Reigersbos Scholengemeenschap Pieter Nieuwland College (incl. De Hof) Cygnus Gymnasium *gaat in 2015/ 16 samen met de Hubertus Vakschool (zie hoofdstuk 2) **sommige scholen bieden ook praktijkonderwijs aan bron: OIS In tabel 4.2 staan de scholen waarop in 2024/ 25 een tekort van minimaal 25 leerlingplekken zal gaan ontstaan. We zien dat er een tekort ontstaat op het OSB. Dit tekort aan leerlingplekken is niet onverwachts, aangezien deze school de laatste jaren heeft moeten loten. Daarnaast ontstaat er een (klein) tekort aan leerlingplekken op het Wellantcollege Linnaeus. 14 Tabel 4.2 Tekort leerlingplekken Oost/Zuidoost, 2015/ / 26 (aantallen)* 2015 /' /' /'18 Wellantcollege Linnaeus vmbo Open brede scholengemeenschap Schoolgemeenschap Bijlmer totaal tekort van scholen met een tekort van minstens 25 leerlingen *Alleen scholen die in 2025/ 26 minimaal een tekort van 25 leerlingplekken zullen hebben volgens de prognose. bron: OIS 2018 /' /' /' /' /' /' /' /'26 14 Huisvesting van deze school is geen gemeentelijke verantwoordelijkheid. 26

27 4.2 Conclusie: Recent gestarte scholen en nieuwbouw vangen groei leerlingaantal op Concluderend kunnen we stellen dat het leerlingaantal zal groeien in de komende tien jaar in Oost/Zuidoost, maar dat het IJburg College 2, de nieuwbouw van het Metis Montessori, en de dependance van het Pieter Nieuwland College De Hof een deel van het tekort aan leerlingplekken oplost. In figuur 4.3 is te zien dat er op de meeste scholen geen probleem zal ontstaan: hier wordt niet geloot en er ontstaat geen tekort aan leerlingplekken in 2025/ 26. Wel zien we een tekort aan leerlingplekken ontstaan op het Wellantcollege Linnaeus en het OSB. Figuur 4.3 Huidige en toekomstige capaciteit van scholen in Oost/Zuidoost* Nooit geloot Wellantcollege Linnaeus Reigersbos College de Meer Bindelmeer College Metis Montessori MCO Stelle Luca In 2025 tekort In 2025 geen tekort OSB Geloot IJburg College 1 IJburg College 2 Pieter Nieuwland (incl. De Hof) *Alleen scholen die in 2025/ 26 minimaal een tekort of overschot van 25 leerlingplekken zullen hebben volgens de prognose. bron: OIS/OJZ/DUO/BMC-advies 27

28 5 Vergelijking capaciteit en prognose: (Nieuw-)West In dit hoofdstuk worden de capaciteit van scholen in (Nieuw-)West en de leerlingenprognose 2014/ 15 vergeleken. In windrichting West is de stijging met 8% van het leerlingenaantal t/m 2024/ 25 gemiddeld te noemen, er komen in totaal 850 leerlingen bij. De grootste groei is te zien bij de nieuwe school het Calandlyceum-2. Daarnaast is de groei over de verschillende schoolsoorten redelijk evenwichtig verdeeld Klein tekort op een aantal scholen In tabel 1.5 in paragraaf 1.6 is te zien dat er op dit moment twee scholen zijn in (Nieuw-)West waar (bijna) elk jaar geloot moet worden, namelijk het Cartesius Lyceum en het Calandlyceum. Daarnaast is er in het verleden ook geloot op het 4e Gymnasium en op het Wellantcollege Sloten. Er is dus relatief weinig druk op de scholen in (Nieuw-)West. Dit blijft in de toekomst ook zo, met name door de nieuwbouw van het Calandlyceum-2. Deze nieuwbouw zal vanaf 2017/ 18 gereed zijn en zoals in tabel 5.1 te zien is, lost de nieuwbouw vanaf dat schooljaar een deel van het tekort aan leerlingplekken op. 15 OIS, Leerlingenprognose VO 2014/ 15, Amsterdam, april

29 Tabel 5.1 Prognose t.o.v. capaciteit leerlingplekken in (Nieuw-)West, naar type school, 2015/ / 26 (aantallen) capaci progn capaciteit t.o.v. prognose teit ose 2015/ '16 /'16 /'16 /'17 /'18 /'19 /'20 /'21 /'22 /'23 /'24 /'25 /'26 praktijkonderwijs Plein, Het Vmbo** Calvijn met Junior College Hubertus Vakschool* Huygens College Iedersland College Marcanti College Mundus College ROC op maat west Wellantcollege Sloten Wissel, De cat. vmbo-t (en havo) Meridiaan College brede scholengemeenschap Calandlyceum Calandlyceum Hervormd Lyceum West havo/vwo school Cartesius Lyceum Comenius Lyceum cat.vwo/gymn. 4e Gymnasium *gaat in 2015/ 16 samen met de Berkhoff (zie hoofdstuk 2) **sommige scholen bieden ook praktijkonderwijs aan bron: OIS In tabel 5.2 staan de scholen weergegeven waarop in 2024/ 25 een tekort van minimaal 25 leerlingplekken zal gaan ontstaan. Er zal een tekort ontstaan op de brede scholengemeenschap het Hervormd Lyceum West en op de havo/vwo school het Cartesius Lyceum. Daarnaast ontstaat er een klein tekort aan leerlingplekken op het Wellantcollege Sloten. Tot slot zien we een tekort ontstaan op het Calandlyceum, maar het Calandlyceum-2 zal dit tekort waarschijnlijk oplossen. Tabel 5.2 Tekort leerlingplekken (Nieuw-)West, 2015/ / 26 (aantallen)* 2015 /' /' /'18 Wellantcollege Sloten vmbo Calandlyceum brede scholengemeenschap Hervormd Lyceum brede scholengemeenschap West Cartesius Lyceum havo/vwo totaal tekort van scholen met een tekort van minstens 25 leerlingen *Alleen scholen die in 2025/ 26 minimaal een tekort van 25 leerlingplekken zullen hebben volgens de prognose. bron: OIS 2018 /' /' /' /' /' /' /' /'26 29

30 5.2 Conclusie: op meeste scholen geen tekort aan leerlingplekken Concluderend kunnen we stellen dat op de meeste scholen in (Nieuw-)West er geen tekort aan leerlingplekken zal gaan ontstaan, zie figuur 5.3. Figuur 5.3 Huidige en toekomstige capaciteit van scholen in (Nieuw-)West* Nooit geloot HLW Calandlyceum-2 Comenius ROC op maat West Calvijn met Junior De Wissel Huygens College Meridiaan Iedersland Mundus Marcanti In 2025 tekort In 2025 geen tekort Calandlyceum Wellantcollege Sloten Cartesius Lyceum Geloot *Alleen scholen die in 2025/ 26 minimaal een tekort of overschot van 25 leerlingplekken zullen hebben volgens de prognose. bron: OIS/OJZ/DUO/BMC-advies 30

31 6 Scenario s nieuwe scholen In dit hoofdstuk worden vier middelbare scholen besproken die zeer waarschijnlijk gaan starten in Amsterdam of zeer recent zijn gestart en die niet zijn meegenomen in de leerlingenprognose 2014/ 15. Er zijn gesprekken gevoerd met betrokkenen bij deze nieuwe scholen om een goed beeld te krijgen van onder andere het soort school, het gewenste aantal leerlingen en de (gewenste) locatie. De volgende scholen worden achtereenvolgend besproken: Damstede 2 met Technasium, DENISE, de Amsterdamse Mavo en de Vinse School. Voor alle vier de scholen worden twee toekomstscenario s uitgewerkt, op basis van een startpunt met een bepaald aantal leerlingen in schooljaar 2015/ 16 of 2016/ 17 en een eindpunt in schooljaar 2025/ 26. Aan de hand van verschillende scenario s voor de scholen wordt vervolgens ingegaan op wat deze vier scholen kunnen gaan betekenen voor het totale aanbod aan leerlingplekken op de Amsterdamse middelbare scholen. 6.1 Damstede 2 De havo/vwo school Damstede in Amsterdam Noord heeft momenteel te weinig ruimte voor de leerlingen die ze willen huisvesten en in de komende jaren zal het leerlingaantal bij deze school volgens de prognose blijven stijgen (zie tabel 3.1 in paragraaf 3.1). Om deze reden wordt er in schooljaar 2015/ 16 gestart met een tweede locatie van Damstede: Damstede 2. De school wordt gesplitst in onderbouw (eerste en tweede klas) op de nieuwe locatie, en bovenbouw op de huidige locatie. Beide locaties bevinden zich in Amsterdam Noord. Damstede 2 wil starten met drie soorten brugklassen: vwo, vwo/havo en havo. Tegelijkertijd wil Damstede innoveren om voor een aantrekkelijk onderwijsaanbod in de toekomst te zorgen. De leerlingen op het vwo en vwo/havo krijgen de modules klassieke cultuur, onderzoek en ontwerpen (Technasium) en kunstzinnige vorming. Op de havo krijgen de leerlingen sport, onderzoek en ontwerpen en kunstzinnige vorming. Damstede 2 zal starten met ongeveer 300 leerlingen en het streven is dat dit uiteindelijk ongeveer 700 leerlingen worden. In totaal zouden de twee locaties van Damstede dan uitkomen op leerlingen. In schooljaar 2015/ 16 zullen huidige leerlingen in de onderbouwlocatie gehuisvest worden, en daarbovenop de nieuwe leerlingen die dat schooljaar instromen. Het eerste scenario dat wordt uitgewerkt gaat uit van 300 leerlingen op Damstede 2, ongeveer 200 leerlingen die momenteel al op Damstede zitten en 100 nieuwe leerlingen. In het tweede scenario wordt uitgegaan van 700 leerlingen op de school (200 leerlingen die momenteel al op Damstede zitten en 500 nieuwe). Scenario 1 Damstede heeft momenteel een tekort aan leerlingplekken en dit tekort zal volgens de prognose gaan toenemen (zie tabel 6.1). Met de start van een tweede locatie waar de onderbouw gehuisvest wordt en uiteindelijk 300 leerlingen terecht kunnen, zal de capaciteit van Damstede toenemen van tot ongeveer leerlingen. De leerlingen die in schooljaar 2015/ 16 in de 31

32 tweede klas zitten op Damstede gaan dan over naar Damstede 2. Door deze toename van de capaciteit wordt het tekort aan leerlingplekken op Damstede opgelost, dit zal namelijk worden gedekt door Damstede 2 (zie tabel 6.1 en tabel 6.2). Er zijn geen andere havo/vwo scholen in Noord met een tekort aan leerlingplekken. Tegelijkertijd blijft er op andere typen scholen in Noord een tekort aan leerlingplekken bestaan: bij vmbo scholen (Clusius College en Rosa/Waterlant) en op het Hyperion Lyceum (categoraal vwo). Daarnaast blijft er een klein tekort bestaan op de categorale vmbo-t school het Over-Y College (zie tabel 6.1). Tabel 6.1 Tekort leerlingplekken Noord, 2015/ / 26 (aantallen)* /'16 /'17 /'18 /'19 /'20 /'21 /'22 /'23 /'24 /'25 /'26 Clusius College Amsterdam Rosa/Waterlant* vmbo school Over-Y College vmbo-t Damstede havo/vwo Hyperion Lyceum categoraal vwo totaal tekort van scholen met een tekort van minstens 25 leerlingen *Alleen scholen die in 2025/ 26 minimaal een tekort van 25 leerlingplekken zullen hebben volgens de prognose. bron: OIS Tabel 6.2 Scenario s Damstede 2*, 2015/ / 26 (aantallen) 2015 /' /' /' /' /' /' /' /' /' /' /'26 Scenario Scenario *Ongeveer 200 leerlingen komen van het huidige Damstede bron: OIS Scenario 2 Uiteindelijk streeft Damstede 2 naar 700 leerlingen, waardoor de totale capaciteit van Damstede zal toenemen tot leerlingen, een stijging van 500 leerlingen. Als Damstede met Damstede 2 gaat uitbreiden dan kan het zijn dat de school aantrekkelijk wordt voor leerlingen die geen plek kunnen krijgen op het Hyperion en dat de school mogelijk (meer) leerlingen uit de omliggende gemeentes of andere stadsdelen zal aantrekken. Daarnaast zien we dat het Bredero Lyceum/ de Nieuwe Havo de afgelopen jaren in leerlingenaantal terugloopt. Voor havo leerlingen die binnen de school een doorstroommogelijkheid naar het vwo willen kan Damstede een aantrekkelijke optie zijn. In Centrum/Zuid zal er naar verwachting ook een vrij groot tekort aan leerlingplekken ontstaan op havo/vwo scholen in de komende jaren (zie tabel 2.2). Het blijft echter onzeker of er genoeg leerlingen zijn om de school in Noord te laten uitgroeien tot een school van 700 leerlingen. Daarnaast zal, zoals beschreven bij scenario 1, een tekort aan leerlingplekken blijven bestaan op een aantal andere scholen in Noord, voornamelijk vmbo-scholen. 32

33 6.2 DENISE De Nieuwe Internationale School van Esprit (DENISE) is een afsplitsing van het Berlage Lyceum en is in schooljaar 2014/ 15 gestart in Amsterdam Zuid met ongeveer 45 leerlingen in het basisonderwijs, 30 leerlingen op het Middle Years Curriculum en 70 nieuwkomers in internationale schakelklassen. Er is momenteel een wachtlijst voor het basisonderwijs, hierop staan ongeveer 100 kinderen. De school staat voor internationaal onderwijs van hoge kwaliteit en wil tegelijkertijd een goede basis bieden voor het opgroeien in de Nederlandse samenleving. De school biedt een tweetalig Nederlands-Engels programma op basis van het International Primary Curriculum (IPC) voor het basisonderwijs en het International Middle Years Curriculum (IMYC) voor het middelbaar onderwijs. De school biedt ook een doorstroomprogramma (Internationale Schakelklas) aan waarin nieuwkomers worden voorbereid op een overstap naar vmbo-t, havo of vwo (dit zijn de leerlingen die eerder naar het Berlage Lyceum gingen, dit gaat om ongeveer 150 leerlingen per jaar). DENISE richt zich op drie doelgroepen: kinderen van expats, nieuwkomers en Nederlandse leerlingen. De verwachting is dat expats en nieuwkomers samen ongeveer de helft van de school zullen vormen en Nederlandse leerlingen de andere helft. Vanaf schooljaar 2016/ 17 zal de school deelnemen aan het stedelijke toelatings- en matchingsysteem. In totaal streeft de school naar ongeveer leerlingen, waarvan 450 leerlingen in het voortgezet onderwijs (en 450 op het basisonderwijs en 100 in taalklassen voor nieuwkomers). Het DENISE zal de niveaus vmbo-t, havo en vwo aanbieden. Het eerste scenario dat wordt uitgewerkt gaat uit van een iets minder optimistisch scenario, namelijk 300 leerlingen, in het tweede scenario wordt uitgegaan van 450 leerlingen op de school. De nieuwkomers op DENISE zijn meegenomen in de stedelijke leerlingenprognose 2014/ 15. Dit maakt echter voor deze scenario s niet uit, omdat het hierbij niet gaat om de Internationale Schakelklas. Er is dus geen sprake van een dubbeltelling. Scenario 1 De internationale school DENISE zal vmbo-t, havo en vwo aanbieden, en past dus in tabel 6.3 tussen de brede scholengemeenschappen. Daarnaast kan DENISE ook een alternatief zijn voor leerlingen die anders naar een havo/vwo school zouden gaan. Twee scholen die een tekort laten zien aan leerlingplekken in tabel 6.3 bieden tweetalig onderwijs aan, namelijk de brede scholengemeenschap het Berlage Lyceum en de havo/vwo school het Sint Nicolaaslyceum. Daarnaast kan het zijn dat ouders/leerlingen die voorheen kozen voor het AICS of the British School of Amsterdam nu zullen kiezen voor DENISE. Het kan dus zijn dat DENISE leerlingen zal aantrekken die anders naar één van deze scholen zouden gaan. De oprichting van DENISE kan een deel van het tekort aan leerlingplekken in de stadsdelen Centrum en Zuid op brede scholengemeenschappen en havo/vwo scholen oplossen. Er zal echter een tekort blijven bestaan op categorale vmbo-t scholen en op categorale gymnasia (zie tabel 6.3). 33

34 Tabel 6.3 Tekort leerlingplekken Centrum/Zuid, 2015/ / 26 (aantallen)* 2015 /' /' /' /'19 Sweelinck College MLA MAVO categoraal vmbo-t Berlage Lyceum Geert Groote College Amsterdam Spinoza Lyceum brede scholengemeenschap Fons Vitae Lyceum Gerrit van der Veen College Hervormd Lyceum Zuid Nicolaas Lyceum, Sint havo/vwo school Amsterdams Lyceum, Het Barlaeus Gymnasium Vossius Gymnasium categoraal vwo/gymnasium totaal tekort van scholen met een tekort van minstens 25 leerlingen *Alleen scholen die in 2025/ 26 minimaal een tekort van 25 leerlingplekken zullen hebben volgens de prognose. bron: OIS Tabel 6.4 Scenario s DENISE, 2015/ / 26 (aantallen) /'16 /'17 /'18 /'19 /'20 /'21 /'22 /'23 /'24 /'25 /'26 Scenario Scenario bron: OIS Scenario 2 DENISE streeft naar 450 leerlingen in het voortgezet onderwijs. Zoals we in hoofdstuk 2 zagen is er sprake van grote druk op de capaciteit van scholen in Zuid. Daarnaast is er in de gemeente Amsterdam interesse in tweetalig en/of internationaal onderwijs. In het Coalitieakkoord staat dat er zal worden ingezet op meer tweetalig onderwijs. Dit mag volgens het akkoord niet beperkt zijn tot privéscholen, dus het college heeft aangegeven ervoor te willen zorgen dat de wachtlijsten voor internationaal onderwijs op gewone scholen worden weggewerkt en het aanbod wordt vergroot. Het oprichten van DENISE past dus goed in de plannen die beschreven zijn in het Coalitieakkoord. Momenteel is er bij DENISE een wachtlijst van 100 leerlingen voor het basisonderwijs. Als deze leerlingen uiteindelijk doorstromen naar het voortgezet onderwijs bij DENISE, dan kan het hen lukken om het streven van 450 leerlingen te halen. Ook bij dit scenario geldt dat de oprichting van DENISE een deel van het tekort aan leerlingplekken in Centrum/Zuid op brede scholengemeenschappen en havo/vwo scholen kan oplossen, maar dat er een tekort zal blijven bestaan op categorale vmbo-t scholen en op categorale gymnasia /' /' /' /' /' /' /'26 34

35 6.3 De Amsterdamse Mavo De Amsterdamse Mavo start als categoraal vmbo-t waarschijnlijk in schooljaar 2016/ 17 en wordt de eerste humanistische middelbare school in Nederland. De school heeft geen specifiek didactisch concept. Uitgangspunt is dat er wordt gestreefd naar een schoolklimaat waarin verdraagzaamheid, eerbied voor de menselijke waardigheid en medemenselijkheid centraal staan. Humanistische kernwaarden als participeren en verbinden, gelijkwaardigheid, zelfontplooiing, zelfbeschikking en verantwoordelijkheid zullen leidend zijn. De Amsterdamse Mavo wordt een kleinschalige school met maximaal ongeveer 400 leerlingen. Dit is belangrijk omdat kleinschaligheid volgens de oprichters een voorwaarde is om kwalitatief hoogstaand onderwijs te leveren. De school wil zich vestigen in Amsterdam Zuid, maar het is nog niet duidelijk of hier een geschikte locatie gevonden kan worden. De leerlingen worden ofwel geleid naar een niveau 4 opleiding in het MBO, ofwel naar havo op een andere middelbare school. Om deze twee trajecten soepel te laten lopen zal er contact zijn met MBO opleidingen en zullen er samenwerkingsverbanden worden gezocht met verschillende scholen die havo aanbieden. De school wil starten met twee brugklassen, met ongeveer 52 leerlingen in totaal. Vanaf het tweede jaar is de verwachting elk jaar te starten met drie brugklassen. In totaal zullen er naar verwachting ongeveer 312 leerlingen op de school zitten. Een optimistischere inschatting is dat er uiteindelijk een instroom van vier brugklassen zal zijn, en er in totaal ongeveer 416 leerlingen naar de Amsterdamse Mavo gaan. Het eerste scenario dat wordt uitgewerkt gaat uit van 312 leerlingen en in het tweede scenario wordt uitgegaan van 416 leerlingen op de school. Scenario 1 De meeste Amsterdamse categorale vmbo-t scholen bevinden zich in stadsdeel Zuid: het IVKO, de MLA MAVO, het Sweelinck College en de Apollo. Bij een deel van deze scholen zien we de laatste jaren een toename van het aantal leerlingen, namelijk bij het MLA MAVO en bij het Sweelinck College. Tegelijkertijd zien we een afname bij het IVKO en een stabiel leerlingaantal bij de Apollo. In het algemeen zien we de afgelopen 5 jaar een sterke groei in het categoraal vmbo-t onderwijs. Ook zal in de toekomst een tekort ontstaan aan plekken op een deel van de categorale vmbo-t scholen in Centrum/Zuid (zie tabel 6.3). De Amsterdamse Mavo kan met het streven van 312 leerlingen het tekort aan leerlingplekken op categorale vmbo-t scholen in Centrum/Zuid oplossen. Er zal echter een tekort blijven bestaan op havo/vwo scholen en categorale gymnasia (zie tabel 6.3). Tabel 6.5 Scenario s Amsterdamse Mavo, 2015/ / 26 (aantallen) /'16 /'17 /'18 /'19 /'20 /'21 /'22 /'23 /'24 /'25 /'26 Scenario Scenario bron: OIS 35

36 Scenario 2 De Amsterdamse Mavo moet een kleinschalige categorale vmbo-t school worden. Er wordt gestreefd naar een maximale instroom van vier brugklassen, wat zal leiden tot ongeveer 416 leerlingen in totaal (zie tabel 6.5). Net als bij scenario 1 geldt bij dit scenario dat de Amsterdamse Mavo het tekort aan plekken op categorale vmbo-t scholen kan oplossen. Als de school ook aantrekkelijk wordt voor vmbo-t leerlingen die twijfelen tussen categoraal vmbo-t en een brede scholengemeenschap, dan zou het kunnen zijn dat deze school ook een deel van het tekort aan ruim 200 leerlingplekken (in schooljaar 2025/ 26) op brede scholengemeenschappen oplost. Er zal echter een tekort blijven bestaan op havo/vwo scholen en categorale gymnasia (zie tabel 6.3). 6.4 Vinse School De Vinse School heeft als streven om te starten in schooljaar 2015/ 16 en wordt een brede scholengemeenschap met vmbo-t, havo en vwo. De school wordt opgericht specifiek voor leerlingen die niet passen in het huidige schoolaanbod in Amsterdam, namelijk creatieve leerlingen die vastlopen op een reguliere school. Als locatie wordt gedacht aan de rand van stadsdeel Centrum. De school wil in schooljaar 2015/ 16 starten met 44 leerlingen, afkomstig uit het tweede tot en met het zesde leerjaar, en van alle niveaus (vmbo-t, havo en vwo). De school wil in het startjaar alleen schoolwisselaars aannemen op de school, dus ze zullen niet meteen starten met een reguliere instroom vanuit het basisonderwijs. Vanaf het tweede jaar, dus schooljaar 2016/ 17, wil de school gaan starten met een directe instroom vanuit het basisonderwijs van ongeveer 44 leerlingen. De school verwacht dan geen schoolwisselaars meer in grote getalen op te nemen. De school verwacht in schooljaar 2019/ 20 ongeveer 220 leerlingen te hebben. Uiteindelijk is het streven van de school maximaal 300 leerlingen. Het eerste scenario dat wordt uitgewerkt gaat uit van 220 leerlingen en in het tweede scenario wordt uitgegaan van 300 leerlingen op de school. Scenario 1 Het concept van de school lijkt in bepaalde mate op het vrijeschoolconcept. In het basisonderwijs is de vrijeschool Geert Groote I de laatste jaren sterk gegroeid en er wordt verwacht dat deze groei nog door gaat zetten. 16 Daarnaast is de Vrijeschool Amsterdam-Noord gestart in schooljaar 2014/ 15 en er wordt verwacht dat ook deze school gaat groeien. Bij de derde vrijeschool in Amsterdam, het Geert Groote II, is het leerlingaantal al jaren vrij stabiel en er wordt verwacht dat dit ook zo zal blijven. Er is één middelbare vrijeschool in Amsterdam, namelijk het Geert Groote College in stadsdeel Zuid. Op deze school worden bijna elk jaar leerlingen uitgeloot (zie tabel 1.5 in hoofdstuk 1) en in de toekomst zal het tekort aan leerlingplekken op deze school blijven toenemen (zie tabel 6.3). Ook op andere brede scholengemeenschappen in Centrum/Zuid zien we een tekort aan leerlingplekken ontstaan. De Vinse School kan met een streven van 220 leerlingen het tekort aan leerlingplekken op brede scholengemeenschappen, onder andere op de vrije school het Geert Groote College, oplossen. 16 OIS, Leerlingenprognose PO 2014/ 15, Amsterdam, april

37 Er zal echter wel een tekort blijven bestaan aan leerlingplekken op categorale vmbo-t scholen, havo/vwo scholen en categorale gymnasia (zie tabel 6.3). Tabel 6.6 Scenario s Vinse School, 2015/ / 26 (aantallen) /'16 /'17 /'18 /'19 /'20 /'21 /'22 /'23 /'24 /'25 /'26 Scenario Scenario bron: OIS Scenario 2 Uiteindelijk streeft de Vinse School naar 300 leerlingen. Ook hierbij geldt dat de school het tekort aan leerlingplekken op brede scholengemeenschappen kan oplossen, maar dat er wel een tekort zal blijven bestaan aan leerlingplekken op categorale vmbo-t scholen, havo/vwo scholen en categorale gymnasia in Centrum/Zuid. 6.5 Conclusie: blijvend tekort op havo/vwo scholen en categorale vwo/gymnasium scholen In dit hoofdstuk zijn verschillende scenario s uitgewerkt van vier nieuwe middelbare scholen die zeer waarschijnlijk gaan starten in Amsterdam of zeer recent zijn gestart: een havo/vwo school in Noord, een categoraal vmbo-t in Centrum/Zuid en twee brede scholengemeenschappen, ook in Centrum/Zuid (waarvan één internationale school). Op basis van de toekomstscenario s in dit hoofdstuk kan gesteld worden dat de nieuwe scholen het tekort aan leerlingplekken op categorale vmbo-t scholen en brede scholengemeenschappen (deels) kunnen gaan oplossen. Het is echter onwaarschijnlijk dat Damstede 2 in Noord (en eventueel het alternatief dat bijvoorbeeld DENISE biedt voor de leerlingen) het tekort aan leerlingplekken op havo/vwo scholen in de hele stad zal gaan oplossen. De nieuwe scholen zullen ook niets veranderen aan het tekort aan leerlingplekken op categorale vwo/gymnasium scholen. Op havo/vwo scholen lijkt stadsbreed een groter tekort aan leerlingplekken te ontstaan dan op vwo/gymnasium scholen. Op basis van dit rapport kan niet worden gezegd of de nieuwe scholen qua concept zullen aansluiten bij de behoeftes van ouders en leerlingen, dit geldt met name voor de specifiekere concepten van DENISE, de Amsterdamse Mavo en de Vinse School. Het nieuwe matchingsysteem dat recent is gestart zal meer inzicht geven in welke scholen daadwerkelijk aantrekkelijk zijn. Dit kan ook meer inzicht geven in de levensvatbaarheid van de hierboven beschreven scenario s en in de levensvatbaarheid van mogelijk andere nieuwe scholen. Drie van de vier scholen die in dit hoofdstuk zijn besproken hebben als wens zich te vestigen in Centrum/ Zuid. In Centrum/Zuid bestaat grote druk op de capaciteit van de bestaande scholen. Dit wil echter niet zeggen dat nieuwe scholen zich ook in dit deel van de stad moeten vestigen. Naast dat er hier weinig tot geen fysieke ruimte voor is, hebben andere nieuwe scholen bewezen dat vestiging in andere delen van de stad ook kans van slagen heeft. Denk bijvoorbeeld aan het Hyperion Lyceum, het Calandlyceum-2 of aan het 4e Gymnasium. Als het concept aansluit bij de behoeftes van Amsterdamse ouders en leerlingen en de school een bepaalde mate van kwaliteit biedt, dan is men bereid hiervoor te reizen. Dit blijkt ook uit de leerlingenpopulatie op scholen in 37

38 Zuid: veel van deze leerlingen wonen hier niet en zijn dus blijkbaar bereid voor deze scholen verder te reizen. 38

39 39

40