Bijscholingsdag urotherapie Aart Klijn Edith Dekker

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bijscholingsdag urotherapie Aart Klijn Edith Dekker"

Transcriptie

1 Bijscholingsdag urotherapie 2015 Aart Klijn Edith Dekker

2 Workshop casuïstiek Doel: van elkaar leren Opzet: casus, diagnose, discussie, verloop, urologische beeld, valkuilen.

3 Casus 1: Maud Leeftijd: 12 jaar Gezin: vader en moeder, 1 zusje 10 jaar. School: voortgezet onderwijs, VMBO, klas 1. Karakter: perfectionistisch

4 Mictieanamnese Incontinentie dag/nacht MF 9 Urge imperatief Vochtintake 1200 ml Def: dagelijks Geen obstipatie RUWI Flowmetrie:. Volume: 191 ml Patroon: Klokvormig Qmax: 23 ml/sec Duur: 11 sec Echografisch geen residu

5 Wat zou uw werkdiagnose zijn? a) Dysfunctional voiding b) Overactieve blaas c) Hypoactieve blaas d) Uitstel

6 Verloop Vanaf 7 jaar gezien vanwege : Dysfunctional voiding Getraind: kinder fysiotherapie: (7 jaar) urotherapie (8 jaar) bekkenbodem fysiotherapie (10 jaar) Psycholoog (12 jaar). Na 5 jaar resultaat: minder nat, dagelijks nog druppel inco Gaat naar de brugklas, ervaart veel hinder

7 Welke volgende stap gaat u adviseren? a) Opnieuw naar psycholoog b) Verwijzen uroloog c) Niets doen, afwachten d) Opnieuw trainen urotherapie/fysiotherapie

8 De uroloog kijkt mee Lichamelijk onderzoek Echo Flow VUDO?

9 Welke diagnose zou u nu stellen? a) Dysfunctional voiding b) Overactieve blaas c) Meatusstenose

10 Voorgestelde behandeling a) Alleen Chirurgie b) Fysiotherapie c) Chirurgie en daarna opnieuw trainen d) Eerst trainen en daarna chirurgie

11 Resultaat Meatuscorrectie is verricht: maar nog steeds nat Opnieuw trainen Resultaat Na trainen droog!

12 Casus 2: MAX Leeftijd: 7 jaar Gezin: vader en moeder, 1 zusje School: groep 3, moeite met concentratie Karakter: speels.

13 Mictieanamnese MF 6, regelmatig gestuurd Imperatieve aandrang met ophoudmanoeuvres Inco 7/7, Nacht: nat Def: dagelijks. Flowmetrie Patroon: klokvormig Volume 50 ml Qmax 15 ml/sec. Duur 8 sec Residu: nihil Rectum: 2,1 cm

14 Welke werkdiagnose zou u stellen? a) Dysfunctional voiding b) Overactieve blaas c) Hypoactieve blaas d) Incontinentie door uitstel

15 Verloop Gezien 5 jarige leeftijd vanwege OAB en inco Dridase gebruikt: bij dridase minder nat gestopt van wege bijwerkingen Blaastraining gevolgd: geen resultaat

16 Voor welke behandeling zou u kiezen? a. Anticholinergica switchen hertrainen evt dan verwijzen uroloog b. Trainen zonder Anticholinergica c. Verwijzen uroloog d. Afwachten nog te jong.

17 Wat is het advies van de uroloog? Medicatie Trainen VUDO

18 Uitslag VUDO Hoge drukken en lage flow=obstructief Uiteindelijk :cystoscopie en opheffen obstructie

19 Resultaat Na cystoscopie en klepresectie Nat 7/7 Nacht nat Def gb Opnieuw trainen : ja? of nee? Poliklinisch? Poliklinische met fysiotherapie? Klinisch? Uiteindelijk besluit nog steeds jong en speels : afwachten.

20 Casus 3 Toine Leeftijd 11 jaar Gezin: vader en moeder, 1 broer School: basisschool groep 7 Psychosociaal: ASS, hoogbegaafd, woede aanvallen.

21 Mictieanamnese MF 9 Inco 7/7, Imperatieve aandrang Nacht: nat, luier Def: om de dag Fecale inco: 3/7 veeg. Veel hinder van natte broeken, sociaal isolement. Flowmetrie Patroon: staccato Volume 100 ml Qmax: 16 ml/sec Duur: 11 sec Residu: 20 ml Rectum: 4 cm.

22 Plaatje echo rectum

23 Welke diagnose zou u stellen? a) Dysfunctional voiding b) Overactieve blaas c) Hypoactieve blaas d) Obstipatie

24 Verloop Gezien op 8 jarige leeftijd ivm DV Begeleiding psycholoog ivm ASS Bekkenbodemfysiotherapie Dridase zonder effect, veel gedragsproblemen Resultaat: nog steeds dagelijks nat

25 Welke volgende stap zou u zetten? a) Uroloog b) Urotherapie c) Psycholoog d) Obstipatie verhelpen en defaecatietraining

26 De uroloog kijkt mee Medicatie: oxybutinine en vesicare Resultaat: Geen effect

27 Echoplaatjes Echo dikke blaaswand Flowplaatje: klein volume, geen obstructie

28 Hoe gaan we nu verder a) Verwijzen voor klinisch trainen b) Psycholoog c) Gerichte bekkenbodemfysiotherapie d) VUDO

29 valkuilen ASS en hoogbegaafd Sociale hinder

30 Resultaat Klinische training met toiletzit Resultaat: droog en schoon

31 Casus 4 Renske Leeftijd: 7 jaar Gezin: vader en moeder, Renske School: basisschool groep 3 Karakter: slim, eigenwijs.

32 Mictieanamnese MF 4 Inco 7/7, hele dag, draagt een luier. Wordt gestuurd. Nacht: nat, luier Def: dagelijks, toilet. RUWI Flowmetrie: Patroon: staccato Volume: 160 ml Qmax: 19 ml/sec Duur: 22 sec. Residu: 25 ml Rectum: 1,6 cm

33 Wat zou uw werkdiagnose zijn? a) Dysfunctional voiding b) Overactieve blaas c) Hypoactieve blaas d) Niet ontwikkelde zindelijkheid.

34 Verloop Gezien op leeftijd van 4 jaar Poliklinisch getraind door urotherapeut Kinderfysiotherapie RUWI Resultaat: dagelijks nat, draagt een luier. Wil niet zelf naar toilet.

35 Welke volgende stap zou u nemen? a) Medicatie b) Uroloog c) Psycholoog d) Urotherapeut.

36 De uroloog kijkt mee VUDO: dysfunctioneel plaspatroon, matige residuen, kan bekkenbodem niet ontspannen. Start ABOH

37 Welke volgende stap zou u nemen? a) Urotherapeut b) Psycholoog en daarna trainen c) Bekkenbodemfysiotherapie d) Afwachten met ABOH

38 Resultaat Psychologische begeleiding-moeder en Renske Klinische training: Resultaat: droog

39 Tijd voor thee!

40 Goede reis naar huis!

Bijscholingsdag urotherapie Janita Ekelmans, Saskia de Bruijn, Edith Dekker

Bijscholingsdag urotherapie Janita Ekelmans, Saskia de Bruijn, Edith Dekker Bijscholingsdag urotherapie 2016 Janita Ekelmans, Saskia de Bruijn, Edith Dekker Pro en Contradebat casuïstiek urotherapie Doel: van elkaar leren! Opzet: door middel van een kijkje in de spreekkamer van

Nadere informatie

Workshop/QUIZ richtlijnen

Workshop/QUIZ richtlijnen Workshop/QUIZ richtlijnen Saskia Bruijn urotherapeut AMC/EKZ Lottie Peerdeman urotherapeut WKZ Keetje de Mooij kinderuroloog WKZ Edith Dekker urotherapeut WKZ Vraag 1 Welke terminologie wordt gebruikt

Nadere informatie

Zindelijkheid voor urine en ontlasting bij kinderen

Zindelijkheid voor urine en ontlasting bij kinderen Zindelijkheid voor urine en ontlasting bij kinderen Marion Salwegter, huisarts en kaderhuisarts urogynaecologie Edwin Knots, kinderarts CZE Bas Zegers, kinderarts-sociale pediatrie MMC Maar 80 minuten

Nadere informatie

Is er meerwaarde van urodynamica? (U d )

Is er meerwaarde van urodynamica? (U d ) Is er meerwaarde van urodynamica? (U d ) Workshop bijscholingsdag urotherapie 23 maart 2018 Aart Klijn, kinderuroloog Voor wie zou U d meerwaarde hebben? Kinderen die bij een urotherapeut komen: Kinderen

Nadere informatie

Successen & failures in de urotherapie. E.C van der Kuur, kinderarts P. Schutte, bekkenfysiotherapeut

Successen & failures in de urotherapie. E.C van der Kuur, kinderarts P. Schutte, bekkenfysiotherapeut Successen & failures in de urotherapie E.C van der Kuur, kinderarts P. Schutte, bekkenfysiotherapeut - Casus 1 - Discussie second opinion - Casus 2 - Discussie management van verwachtingen casus 1-2016:

Nadere informatie

Geboren met extra kleppen!

Geboren met extra kleppen! Geboren met extra kleppen! Stida Vreede-ten Brink Verpleegkundig consulent kindernefrologie Gespecialiseerd in stoma,continentie en huidverzorging UMCG Beatrixkinderziekenhuis Groningen Functioneren

Nadere informatie

PLASPROBLEMEN BIJ KINDEREN

PLASPROBLEMEN BIJ KINDEREN PLASPROBLEMEN BIJ KINDEREN A1008 Wat is het probleem? Wanneer uw kind last heeft van natte (onder)broeken overdag, terugkerende blaasontstekingen of bedplassen is er mogelijk sprake van een verkeerd aangeleerd

Nadere informatie

Vragenlijst nachtelijke incontinentie

Vragenlijst nachtelijke incontinentie kindergeskunde Vragenlijst nachtelijke incontinentie De kinderarts of uroloog heeft uw kind doorverwezen naar de continentiepoli, omdat uw kind regelmatig s nachts nat is. Om een goed beeld te krijgen

Nadere informatie

UROLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

UROLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN 1 april 2003 herzien maart 2004 UROLOGIE ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Casusschets 1 Zie Werkafspraak Pijnloze Hematurie onder Microscopische hematurie Antwoord:

Nadere informatie

Bekkenbodemproblematiek CASUSSCHETSEN

Bekkenbodemproblematiek CASUSSCHETSEN INTERLINE Bekkenbodemproblematiek Concept dd 27 maart 2007 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Mw Adams, 46 jaar, komt op het spreekuur voor een uitstrijkje. Voor het inbrengen van het speculum vraagt u haar wat

Nadere informatie

Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT

Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT Uw huisarts of een andere specialist heeft uw kind verwezen naar het kinderincontinentiespreekuur van het Maasziekenhuis Pantein. Incontinentieproblemen zijn vaak

Nadere informatie

Dr. E. Verlinden Marjan Claes

Dr. E. Verlinden Marjan Claes Dr. E. Verlinden Marjan Claes Urineverlies gedurende de dag bij een kind oud genoeg om blaascontrole te hebben Primair : blijvende natte broeken na potjestraining (3-4 jaar) Secundair : herval van natte

Nadere informatie

UROLOGIE achtergronden casusschetsen

UROLOGIE achtergronden casusschetsen UROLOGIE achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. 1 april 2003 herzien maart 2004 Casusschets 1 UROLOGIE ACHTERGRONDEN

Nadere informatie

Plaspoli, kind (2) Kindergeneeskunde

Plaspoli, kind (2) Kindergeneeskunde Plaspoli, kind (2) Kindergeneeskunde Inleiding Uw kind is aangemeld voor de plaspoli van MST in verband met plasproblemen. Deze folder geeft algemene informatie over wat u van een bezoek aan de plaspoli

Nadere informatie

Inhoud. Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus

Inhoud. Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus Urine incontinentie bij ernstige MS: zijn er nog opties? Bertil Blok, uroloog Inhoud 1. Definitie 2. Diagnostiek 3. Behandeling 4. Casus 1. Definitie blaasproblemen bij ernstige MS De ernstige MS patient

Nadere informatie

Incontinentie bij kinderen

Incontinentie bij kinderen Incontinentie bij kinderen Deel 1 N.J. Langendoen, Kinderarts Sept 2016 urethra 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 1 Lower urinary tract function International children s continence society (ICCS) Dagfrequentie (betrouwbaar

Nadere informatie

Bedplassen bij kinderen: Praktische aanpak. AZ Sint-Jan Brugge-Oostende Greet Pauwels

Bedplassen bij kinderen: Praktische aanpak. AZ Sint-Jan Brugge-Oostende Greet Pauwels Bedplassen bij kinderen: Praktische aanpak AZ Sint-Jan Brugge-Oostende Greet Pauwels Bedplassen 6 mythes 1. Bedplassen is een gedragsprobleem 2. Bedplassen is iemands schuld (ouders, kind, leerkrachten,

Nadere informatie

plasbuis ontspannen zich.

plasbuis ontspannen zich. Hoe werkt het plassen normaal? De blaas lijkt op een ballon, die groter en kleiner kan worden afhankelijk van de hoeveelheid vocht die erin zit. Aan het uiteinde van de blaas zitten de sluitspieren (kinderen

Nadere informatie

Vragenlijst nachtelijke incontinentie

Vragenlijst nachtelijke incontinentie Vragenlijst nachtelijke incontinentie Uw kind is doorverwezen naar de continentiepolikliniek, omdat uw kind regelmatig 's nachts nat is. Om een goed beeld te krijgen van de problematiek, vragen wij u deze

Nadere informatie

Kinderen met blaasproblemen

Kinderen met blaasproblemen Kinderen met blaasproblemen Inleiding Zindelijk worden is een leerproces dat normaal gesproken grotendeels vanzelf gaat. Als een kind van vijf jaar of ouder nog regelmatig nat is, vaak blaasontstekingen

Nadere informatie

Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT

Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT Boxmeer Kinder Incontinentie Team: Bo-KIT Uw huisarts of een andere specialist heeft uw kind verwezen naar het kinderincontinentiespreekuur van het Maasziekenhuis Pantein. Incontinentieproblemen zijn vaak

Nadere informatie

Multiple Sclerose en urologie

Multiple Sclerose en urologie Multiple Sclerose en urologie Bertil Blok, uroloog Blaasfunctiestoornissen vaak bij MS Meer dan 80% van de MS patienten heeft urologische symptomen 96% van de MS patienten met meer dan 10 jaar MS krijgen

Nadere informatie

Radicale Prostatectomie. Incontinentie. na een. AZ Damiaan Oostende. Dr. Jochen Darras Dienst Urologie

Radicale Prostatectomie. Incontinentie. na een. AZ Damiaan Oostende. Dr. Jochen Darras Dienst Urologie Incontinentie na een Radicale Prostatectomie Dr. Jochen Darras Dienst Urologie AZ Damiaan Oostende Prostaatkanker Frequentst ontdekte kanker bij de man Tweede doodsoorzaak door kanker (na longkanker) Breed

Nadere informatie

Bijlage 6 Begeleiding incontinentie en enuresis Regionale transmurale afspraak Zuidoost Brabant

Bijlage 6 Begeleiding incontinentie en enuresis Regionale transmurale afspraak Zuidoost Brabant Bijlage 6 Begeleiding incontinentie en enuresis Regionale transmurale afspraak Zuidoost Brabant Overdag nat Vóór 3 jaar: Uitleg, wegnemen druk/straf, positieve aandacht. Leg uit dat overdag nog niet zindelijk

Nadere informatie

welkom in de Pipostraat

welkom in de Pipostraat welkom in de Pipostraat www.mca.nl/kids www.mca.nl/kids welkom in de Pipostraat Hulp bij plasproblemen Binnenkort verwachten we u samen met uw zoon of dochter in de Pipostraat van de polikliniek kindergeneeskunde.

Nadere informatie

Welkom in de Pipostraat Kindergeneeskunde, locatie Alkmaar.

Welkom in de Pipostraat Kindergeneeskunde, locatie Alkmaar. Welkom in de Pipostraat Kindergeneeskunde, locatie Alkmaar www.nwz.nl Binnenkort verwachten we u samen met uw zoon of dochter in de Pipostraat van de polikliniek kindergeneeskunde van locatie Alkmaar.

Nadere informatie

Workshop Bekkenfysiotherapie & biofeedback

Workshop Bekkenfysiotherapie & biofeedback Workshop Bekkenfysiotherapie & biofeedback Hanna van Asma Bekkenfysiotherapeut, gespecialiseerd in kinderen met zindelijkheidsproblemen Bekken&Bodem Bekkenfysiotherapie Zwolle Marja Schoenmakers Kinderfysiotherapeut,

Nadere informatie

Vragenlijst continentiepoli

Vragenlijst continentiepoli Vragenlijst continentiepoli Inleiding De kinderarts of uroloog heeft uw kind doorverwezen naar de continentiepoli. Om een goed beeld te krijgen van de problematiek van uw kind vragen wij u de lijst, voor

Nadere informatie

Welkom in de Pipostraat

Welkom in de Pipostraat Welkom in de Pipostraat Kindergeneeskunde mca.nl Inhoudsopgave Hulp bij plasproblemen 3 Oorzaken van plasproblemen 4 Uitleg, onderzoek en training in de Pipostraat 5 Uw vragen 7 Colofon Redactie: polikliniek

Nadere informatie

Urodynamicadag Workshop tracés ontleden en beknopte verslaggeving. Dr Anne-Françoise Spinoit & Mevr Inge Ragolle

Urodynamicadag Workshop tracés ontleden en beknopte verslaggeving. Dr Anne-Françoise Spinoit & Mevr Inge Ragolle Urodynamicadag 2016 Workshop tracés ontleden en beknopte verslaggeving Dr Anne-Françoise Spinoit & Mevr Inge Ragolle st art stop First sensation Pves k urge Full bladder Pv es Normal filling Pabd = Pa

Nadere informatie

Informatie over zindelijkheid

Informatie over zindelijkheid Informatie over zindelijkheid voor ouders, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en scholen JGZ Richtlijn Zindelijkheid urine en feces Informatie voor ouders, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en scholen

Nadere informatie

BBD: Bowel Bladder Dysfunction

BBD: Bowel Bladder Dysfunction BBD: Bowel Bladder Dysfunction Bladder Dysfunction Dr. Leen Geyskens Kinderarts, interesse in bedplassen en continentieproblematiek Symposium 5 jaar kindergeneeskunde 20/9/2014 Blaasdysfunctie: moeilijkheden

Nadere informatie

Patiënteninformatiedossier (PID) Poep- en plaspoli. onderdeel PLASPOLI. Informatie voor ouders. POEP- EN PLASPOLI Plaspoli, info ouders

Patiënteninformatiedossier (PID) Poep- en plaspoli. onderdeel PLASPOLI. Informatie voor ouders. POEP- EN PLASPOLI Plaspoli, info ouders Patiënteninformatiedossier (PID) Poep- en plaspoli onderdeel PLASPOLI Informatie voor ouders POEP- EN PLASPOLI 2 Inhoud Plaspoli, informatie voor ouders/verzorgers...4 Wat is incontinentie?...4 Behandeling

Nadere informatie

Presentatie. ICCS 2006 Classificatie Urine-incontinentie bij kinderen. Kind is geen kleine volwassene. OAB Multifactorieel 22-4-2012

Presentatie. ICCS 2006 Classificatie Urine-incontinentie bij kinderen. Kind is geen kleine volwassene. OAB Multifactorieel 22-4-2012 Presentatie Overactieve Blaas op Kinderleeftijd Is er plaats voor Fysiotherapie? Overactieve blaas op kinderleeftijd Twee casussen Hoofdpuntendiagnostiek OABof OABb? Therapeutischeopties Fysiotherapie:

Nadere informatie

De Plasklas noodzaak tot consensus over wat het is en hoe het kan

De Plasklas noodzaak tot consensus over wat het is en hoe het kan De Plasklas noodzaak tot consensus over wat het is en hoe het kan Vereniging voor Urotherapie J uni 2015 A. Bartels 1, R. Dellink - Vlietstra, K. Bakker, L. Tornabene - Poesse Inhoud Inhoud 1 Inleiding...

Nadere informatie

TIKA, Team Incontinentie Kinderen Arnhem en omgeving. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

TIKA, Team Incontinentie Kinderen Arnhem en omgeving. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! TIKA, Team Incontinentie Kinderen Arnhem en omgeving Uw kind heeft een afspraak op de polikliniek Kindergeneeskunde van Rijnstate voor poep- en/of plasproblemen. In deze folder leest u wat u van dit bezoek

Nadere informatie

Naam Adres. Geb.datum Postcode... Woonplaats... Telefoon... Tweede telefoon (mob.)... Naam huisarts... Naam verwijzend arts...

Naam Adres. Geb.datum Postcode... Woonplaats... Telefoon... Tweede telefoon (mob.)... Naam huisarts... Naam verwijzend arts... De PIPO poli van het LangeLand Ziekenhuis Vragenlijst kinderincontinentie (4-12 jaar) Naam Adres. Geb.datum..-..-. Postcode... Woonplaats... Telefoon... Tweede telefoon (mob.)... Naam huisarts... Naam

Nadere informatie

Procesbeschrijving. MS-Gastro enterologie-nieuw. Jeannette Verkerk. Groene Hart Ziekenhuis

Procesbeschrijving. MS-Gastro enterologie-nieuw. Jeannette Verkerk. Groene Hart Ziekenhuis Procesbeschrijving MS-Gastro enterologie-nieuw Jeannette Verkerk Groene Hart Ziekenhuis Type Werkkopie Gereserveerd door Jeannette Verkerk Creatiedatum 14-03-2011 10:17:03 Afgedrukt door Jeannette Verkerk

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie. multidisciplinair samenwerken

Bekkenfysiotherapie. multidisciplinair samenwerken Bekkenfysiotherapie multidisciplinair samenwerken MSc Bekkenfysiotherapie: Lieke Wiggers (Fysiotherapie Noordman) Margo Versteeg (Fysiotherapie de Werfheegde) 3 november 2016, EZH-conferentie Inhoud Bekkenbodem

Nadere informatie

Geachte ouders/verzorgers,

Geachte ouders/verzorgers, Geachte ouders/verzorgers, Binnenkort bezoekt u met uw kind polikliniek Kindergeneeskunde van Isala Vrouw-kindcentrum, omdat uw kind plasproblemen heeft. Het kan zijn dat uw kind blaasontstekingen heeft,

Nadere informatie

Multiple sclerose en blaasklachten

Multiple sclerose en blaasklachten Multiple sclerose en blaasklachten Zaterdag 8 februari 2014 Dr. Evert Koldewijn uroloog Catharina Ziekenhuis Eindhoven Vanuit dit gebied wordt de blaas en de plasbuis bestuurd f-mri beelden 4 Urine opslag

Nadere informatie

In deze folder wordt beschreven hoe het zindelijk worden voor plassen en poepen bij kinderen werkt.

In deze folder wordt beschreven hoe het zindelijk worden voor plassen en poepen bij kinderen werkt. Zindelijkheid In deze folder wordt beschreven hoe het zindelijk worden voor plassen en poepen bij kinderen werkt. Zindelijkheidstraining: wanneer? Om onzindelijkheid te voorkomen is het belangrijk de zindelijkheidstraining

Nadere informatie

Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog

Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog Anatomie Terminologie Prevalentie Onderzoek Co-morbiditeit Conservatieve maatregelen Medicamenteuze therapie Operatieve therapie Anatomie Terminologie: richtlijn

Nadere informatie

Plasproblemen. Urologie. bij kinderen. Inleiding. Hoe werkt de blaas normaal?

Plasproblemen. Urologie. bij kinderen. Inleiding. Hoe werkt de blaas normaal? Urologie Plasproblemen bij kinderen Inleiding Zindelijk worden is een leerproces dat normaal gesproken grotendeels vanzelf gaat. Als een kind van vijf jaar of ouder nog regelmatig nat is, blaasontstekingen

Nadere informatie

Omgaan met blaasproblemen

Omgaan met blaasproblemen Deze brochure kwam tot stand met medewerking van Leven met Multipele Sclerose uitgave 6 mevrouw Farida van Rey. Zij was werkzaam als artsonderzoeker in het Universitair Medisch Centrum St. Radboud en heeft

Nadere informatie

Urine-incontinentie bij vrouwen

Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie is het ongewild verlies van urine. Het is een veel voorkomend probleem. Een op de vier vrouwen jonger dan 65 lijdt aan

Nadere informatie

Parkinson Blaas en Darm problemen

Parkinson Blaas en Darm problemen Parkinson Blaas en Darm problemen 7 november 2015 JP Kerklaan, Neuroloog Stellingen 1. Obstipatie komt weinig voor bij ziekte van parkinson 2. Vaak s nachts plassen past niet bij parkinson 3. Problemen

Nadere informatie

Urologie. Prostaatklachten

Urologie. Prostaatklachten Urologie Prostaatklachten Urologie Inleiding In deze folder vindt u informatie over prostaatklachten. Deze informatie is bedoeld om u inzicht te geven in de oorzaak van de klachten en de mogelijkheden

Nadere informatie

Incontinentie voor plas bij kinderen Achtergrond informatie over blaasproblemen voor ouders en kind.

Incontinentie voor plas bij kinderen Achtergrond informatie over blaasproblemen voor ouders en kind. Incontinentie voor plas bij kinderen Achtergrond informatie over blaasproblemen voor ouders en kind. Inleiding Uw kind komt op de Plas&PoepPoli van Meander Medisch Centrum omdat het incontinent is voor

Nadere informatie

Bekkenbodemspreekuur. Patiënteninformatie Bekkenbodemspreekuur

Bekkenbodemspreekuur. Patiënteninformatie Bekkenbodemspreekuur Bekkenbodemspreekuur Patiënteninformatie Bekkenbodemspreekuur Inhoudsopgave: 1 Bekkenbodemspreekuur 2 Inleiding 3 Het spreekuur 4 Voorbereiding 5 Continentieverpleegkundige 6 Uroloog 7 Gynaecoloog 8 Eindgesprek

Nadere informatie

Incontinentiepoli voor Vrouwen. Algemene informatie

Incontinentiepoli voor Vrouwen. Algemene informatie Incontinentiepoli voor Vrouwen Algemene informatie 1 Incontinentie In deze folder geven wij u in het kort informatie over verschillende vormen van incontinentie. Incontinentie is ongewild urineverlies.

Nadere informatie

Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011)

Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011) Richtlijn Zindelijkheid van urine en feces (2011) Begeleiding en behandeling door de JGZ Te vroeg actief en tegen de zin in van het kind begeleiden/behandelen van onzindelijkheid is in het algemeen niet

Nadere informatie

BEKKENBODEMKLACHTEN BIJ VROUWEN ONDERZOEKEN

BEKKENBODEMKLACHTEN BIJ VROUWEN ONDERZOEKEN BEKKENBODEMKLACHTEN BIJ VROUWEN ONDERZOEKEN 215 Inhoudsopgave BEKKENBODEMECHOGRAFIE... 3 CYSTOSCOPIE... 5 URODYNAMISCH ONDERZOEK... 7 PLASLIJST... 11 VRAGENLIJST INDICATOR URINE-INCONTINENTIE... 16 2 BEKKENBODEMECHOGRAFIE

Nadere informatie

Plaspoli, kind. Kindergeneeskunde

Plaspoli, kind. Kindergeneeskunde Plaspoli, kind Kindergeneeskunde Inleiding Uw kind is aangemeld voor de plaspoli van MST in verband met plasproblemen. Deze folder geeft algemene informatie over wat u van een bezoek aan de plaspoli kunt

Nadere informatie

Urodynamisch onderzoek

Urodynamisch onderzoek Urodynamisch onderzoek Binnenkort wordt bij u een urodynamisch onderzoek verricht. Het doel van dit onderzoek is na te gaan wat de oorzaak is van uw plasklachten. Urodynamisch onderzoek wordt vaak verricht

Nadere informatie

JGZ. Incontinentie bij kinderen. T. van den Brand, arts JGZ Volksgezondheid gemeente Utrecht

JGZ. Incontinentie bij kinderen. T. van den Brand, arts JGZ Volksgezondheid gemeente Utrecht JGZ Incontinentie bij kinderen T. van den Brand, arts JGZ Volksgezondheid gemeente Utrecht Komende 25 minuten. De rol van de JGZ Hoe werkt de JGZ Zindelijkheid /incontinentie Urine Zindelijkheid/incontinentie

Nadere informatie

Urine incontinentie bij vrouwen

Urine incontinentie bij vrouwen Urine incontinentie bij vrouwen Ellen van der Linden, uroloog Mesos Annemiek ter Horst, bekkenfysiotherapeut stelling Uitgaand van een standaardpraktijk van 2350 patiënten, verwacht je ongeveer 30 vrouwen

Nadere informatie

Urine-incontinentie bij vrouwen

Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie bij vrouwen Gynaecologie alle aandacht Urine-incontinentie bij vrouwen Urine-incontinentie is het ongewild verlies van urine. Het is een veel voorkomend probleem. Een op de vier vrouwen

Nadere informatie

Vragen over plasgedrag

Vragen over plasgedrag Algemene gegevens: Voornaam kind:. Achternaam kind:.. Geslacht: jongen / meisje Geboortedatum kind: Invuldatum: Vragen over plasgedrag Urineverlies overdag Verliest uw kind urine in de broek? Z, op welke

Nadere informatie

Additional pelvic floor rehabilitation in children with functional LUTD does it improve outcome?

Additional pelvic floor rehabilitation in children with functional LUTD does it improve outcome? Additional pelvic floor rehabilitation in children with functional LUTD does it improve outcome? Frank-Jan van Geen ANIOS verzekeringsgeneeskunde, UWV Den Haag Bijscholingsdag urotherapie 22 maart 2019

Nadere informatie

Informatie voor ouders/verzorgers van kinderen met blaasproblemen

Informatie voor ouders/verzorgers van kinderen met blaasproblemen Kindergeneeskunde Informatie voor ouders/verzorgers van kinderen met blaasproblemen Zindelijk worden is een leerproces dat meestal vanzelf gaat. Als een kind van 5 jaar of ouder nog regelmatig nat is,

Nadere informatie

Buikpijn, obstipatie en fecale incontinentie bij kinderen

Buikpijn, obstipatie en fecale incontinentie bij kinderen Buikpijn, obstipatie en fecale incontinentie bij kinderen Congres Kinderverpleegkunde 2.0 laat je upgraden! Rita van den Tooren-de Groot Kinderarts HMC Haaglanden Medisch Centrum Den Haag 27 september

Nadere informatie

OAB, urodynamica en behandelingsmogelijkheden. De blaas de baas. Pieter M. Groenendijk Uroloog MC Haaglanden, Den Haag/Leidschendam

OAB, urodynamica en behandelingsmogelijkheden. De blaas de baas. Pieter M. Groenendijk Uroloog MC Haaglanden, Den Haag/Leidschendam OAB, urodynamica en behandelingsmogelijkheden De blaas de baas Pieter M. Groenendijk Uroloog MC Haaglanden, Den Haag/Leidschendam Iets over mijzelf Uroloog in het MCH sinds 2011, hiervoor 8 jaar in RdGG

Nadere informatie

PowerPoint presentatie

PowerPoint presentatie PowerPoint presentatie Urine-incontinentie bij ouderen Doreth Teunissen huisarts/onderzoeker 2 december 2010, RAI Amsterdam Opzet - (patho)fysiologie continentie - prevalentie - wie zoekt hulp - behandelingsmogelijkheden

Nadere informatie

Symbolen. De plas- en drankkalender: overdag ongelukje ongelukje opgestaan s nachts plassen overdag s nachts om te plassen. droog.

Symbolen. De plas- en drankkalender: overdag ongelukje ongelukje opgestaan s nachts plassen overdag s nachts om te plassen. droog. De plas- en drankkalender: In de vorige bladzijden probeerden we duidelijk te maken dat bedplassen verschillende oorzaken kan hebben. Een van de meest frequente objectieve stoornissen is dat de nachtelijke

Nadere informatie

Een casus met een staartje

Een casus met een staartje Een casus met een staartje Tatjana Van Der Heggen ASO pediatrie UZ Gent / Groene Hart Ziekenhuis Gouda 9 januari 2017 Meisje, 14 jaar Presentatie 2 dagen acute urineretentie 2x gesondeerd in huisartsenwachtpost

Nadere informatie

kinesiste gespecialiseerd in de pelvische reëducatie en plasgedrag Els De Deckere AZ Sint-Jan AV campus Brugge Blaastraining

kinesiste gespecialiseerd in de pelvische reëducatie en plasgedrag Els De Deckere AZ Sint-Jan AV campus Brugge Blaastraining Blaastraining en plasgedrag Els De Deckere kinesiste gespecialiseerd in de pelvische reëducatie AZ Sint-Jan AV campus Brugge De bekkenbodem 5 belangrijke functies van de bekkenbodemspieren Belang van

Nadere informatie

Natte ongelukjes bij kinderen

Natte ongelukjes bij kinderen Sanne Steffens, Doreth Teunissen, Toine Lagro-Janssen Klinische les Natte ongelukjes bij kinderen Inleiding U herkent het vast wel: ouders die bezorgd op uw spreekuur komen en melden dat hun kroost met

Nadere informatie

Plassen moet, maar gaat het ook altijd goed? Marina Hovius Uroloog OLVG. 20 januari 2018

Plassen moet, maar gaat het ook altijd goed? Marina Hovius Uroloog OLVG. 20 januari 2018 Plassen moet, maar gaat het ook altijd goed? Marina Hovius Uroloog OLVG No disclosures(geen conflicterende belangen). Plassen moet, maar gaat het ook goed. UROLOOG, wat is dat? Specialisme dat zich bezig

Nadere informatie

Om onzindelijkheid te voorkomen is het belangrijk de zindelijkheidstraining op het juiste moment en op de juiste manier te starten.

Om onzindelijkheid te voorkomen is het belangrijk de zindelijkheidstraining op het juiste moment en op de juiste manier te starten. Zindelijkheid Informatie voor ouders Deze flyer gaat over zindelijkheid van kinderen tussen 1,5 en 5 jaar. We geven informatie over de basis zindelijkheidstraining en een korte uitleg over de aanpak van

Nadere informatie

Kinderen met blaas en/of ontlastingsproblemen. Uitleg voor ouder en kind

Kinderen met blaas en/of ontlastingsproblemen. Uitleg voor ouder en kind Kinderen met blaas en/of ontlastingsproblemen Uitleg voor ouder en kind 1. Inleiding Zindelijk worden is een leerproces dat meestal vanzelf gaat. Als een kind van vijf jaar of ouder nog regelmatig nat

Nadere informatie

Kindergeneeskunde. Dagtraining.

Kindergeneeskunde. Dagtraining. Kindergeneeskunde Dagtraining www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Informatie voor kinderen... 3 De trainsters... 4 Algemene informatie voor ouders... 5 Uw rol als ouder, topsport!... 6 Alles wat jij wilt

Nadere informatie

Kinderen met blaasproblemen

Kinderen met blaasproblemen Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Kinderen met blaasproblemen z Kinderen met blaasproblemen 1 Zindelijk worden is een leerproces dat normaal gesproken grotendeels

Nadere informatie

VRAGENLIJST BEKKENBODEMKLACHTEN (urineverlies en verzakking)

VRAGENLIJST BEKKENBODEMKLACHTEN (urineverlies en verzakking) VRAGENLIJST BEKKENBODEMKLACHTEN (urineverlies en verzakking) Geachte mevrouw, Voor u ligt de vragenlijst die u hebt ontvangen van uw behandelende gynaecoloog. De vragenlijst is bedoeld om meer inzicht

Nadere informatie

Afdeling Kinderurologie. Sophia Kinderziekenhuis

Afdeling Kinderurologie. Sophia Kinderziekenhuis Afdeling Kinderurologie Sophia Kinderziekenhuis Op de afdeling Kinderurologie worden kinderen behandeld die een afwijking hebben aan de urinewegen en/of geslachtsorganen. Meestal zijn het aangeboren afwijkingen

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Urine-incontinentie

PATIËNTEN INFORMATIE. Urine-incontinentie PATIËNTEN INFORMATIE Urine-incontinentie Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over urine-incontinentie. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig te lezen. Urine-incontinentie

Nadere informatie

Verantwoorde zorg bij toiletgang en incontinentie:

Verantwoorde zorg bij toiletgang en incontinentie: Verantwoorde zorg bij toiletgang en incontinentie: Optimaliseren zorg bij toiletgang Verminderen functionele incontinentie Aanpak plotselinge en chronische incontinentie Deze handleiding is bestemd voor

Nadere informatie

Post ICS 2014 Stress incontinentie. Jetske van Breda 28-11-2014

Post ICS 2014 Stress incontinentie. Jetske van Breda 28-11-2014 Post ICS 2014 Stress incontinentie Jetske van Breda 28-11-2014 Disclosure-slide voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten (potentiële) Belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

Deze vragenlijsten, medicatielijst en het mictiedagboekje neemt u ingevuld mee bij uw bezoek aan de continentiepoli.

Deze vragenlijsten, medicatielijst en het mictiedagboekje neemt u ingevuld mee bij uw bezoek aan de continentiepoli. Uro-gyn poli De uro-gyn poli Dit is een gezamenlijk spreekuur van de uroloog, gynaecoloog, fysiotherapeut en de continentieverpleegkundige. U bent naar dit spreekuur verwezen door een medisch specialist

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Incontinentiepoli. Incontinentiepoli Incontinentiepoli.indd 1

Patiënteninformatie. Incontinentiepoli. Incontinentiepoli Incontinentiepoli.indd 1 Patiënteninformatie Incontinentiepoli Incontinentiepoli 1172109 Incontinentiepoli.indd 1 1 08-04-13 10:34 Incontinentiepoli Polikliniek Urologie, route 2.5 Telefoon (050) 524 5840 (Gynaecologie) Algemeen

Nadere informatie

Blaasspoeling met Chemotherapie

Blaasspoeling met Chemotherapie Blaasspoeling met Chemotherapie Uw behandelend uroloog heeft met u besproken dat in uw blaas poliepen zijn geconstateerd. Hoewel deze poliepen kwaadaardig zijn, blijven ze meestal beperkt tot het slijmvlies

Nadere informatie

Informatie. Botoxinjecties bij overactieve blaas

Informatie. Botoxinjecties bij overactieve blaas Informatie Botoxinjecties bij overactieve blaas Inleiding Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw uroloog met u besproken dat er een overactiviteit van uw blaas is vastgesteld. U heeft de

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kinderen, jongeren en problemen met ontlasting

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kinderen, jongeren en problemen met ontlasting Kinderen, jongeren en problemen met ontlasting KINDEREN, JONGEREN EN PROBLEMEN MET ONTLASTING INLEIDING Er zijn regelmatig kinderen of jongeren die in het ziekenhuis komen met ontlastingsproblemen. Dit

Nadere informatie

Yunio: Zindelijk worden

Yunio: Zindelijk worden Yunio: Zindelijk worden Informatie en adviezen voor ouders Yunio is onderdeel van. Zindelijk worden Yunio ondersteunt (aanstaande) ouders in de ontwikkeling van hun kind. Zindelijk worden is een ingewikkeld

Nadere informatie

Goedaardige Prostaatvergroting

Goedaardige Prostaatvergroting Prostate Awareness Day Dinsdag 24 september 2013 Prostate Awareness Day Dinsdag 24 september 2013 In het kader van de Europese week van de Urologie informeert de dienst Urologie van Az Damiaan over prostaataandoeningen.

Nadere informatie

Welkom op de Pipo poli. Afdeling Kindergeneeskunde

Welkom op de Pipo poli. Afdeling Kindergeneeskunde Welkom op de Pipo poli Afdeling Kindergeneeskunde Binnenkort verwelkomen wij uw kind en u op de Pipo polikliniek van het Waterlandziekenhuis. In deze folder kunnen uw kind en u veel informatie vinden over

Nadere informatie

Trainingsmap Kinder Incontinentie Poli

Trainingsmap Kinder Incontinentie Poli Trainingsmap Kinder Incontinentie Poli 1 van 17 Colofon Deze trainingsmap is een uitgaven van het Zaans Medisch Centrum met dank aan de kinderincontinentieteams van de alysis zorggroep Arnhem/Zevnaar en

Nadere informatie

Psychosomatische fysiotherapie als hulp voor zin in seks?

Psychosomatische fysiotherapie als hulp voor zin in seks? Psychosomatische fysiotherapie als hulp voor zin in seks? Jolanda Kragten Bekkenfysiotherapeut, psychosomatisch fysiotherapeut,haptonomisch werkend fysiotherapeut Zorggroep Almere, NPI 22-03-2013 Verwijzingen

Nadere informatie

C. U heeft de tijd voor deze fase en bent gemotiveerd.

C. U heeft de tijd voor deze fase en bent gemotiveerd. ZINDELIJKHEID In deze brochure wordt het zindelijkheidsproces beschreven van plassen en poepen. Daarnaast worden problemen met zindelijkheid benoemd en worden algemene adviezen aangeboden. Zindelijkheidstraining:

Nadere informatie

Welkom op de Pipo poli. Afdeling Kindergeneeskunde

Welkom op de Pipo poli. Afdeling Kindergeneeskunde Welkom op de Pipo poli Afdeling Kindergeneeskunde Binnenkort verwelkomen wij uw kind en u op de Pipo polikliniek van het Waterlandziekenhuis. In deze folder kunnen uw kind en u veel informatie vinden over

Nadere informatie

Bedplassen Informatie voor (ouders van) kinderen en jongeren

Bedplassen Informatie voor (ouders van) kinderen en jongeren Bedplassen Informatie voor (ouders van) kinderen en jongeren Bedplassen kan heel vervelend zijn Zowel voor ouders als kinderen kan bedplassen heel vervelend zijn. Kinderen schamen zich er vaak voor, zeker

Nadere informatie

Vragenlijst voor kinderen met plas- en/of poepproblemen

Vragenlijst voor kinderen met plas- en/of poepproblemen Vragenlijst voor kinderen met plas- en/of poepproblemen U kunt deze lijst voor het polikliniekbezoek invullen. De arts zal deze lijst met u doornemen tijdens het bezoek. Bij sommige vragen zijn meerdere

Nadere informatie

2. Alles wat je moet weten over poepen en plassen: dysfunctional voiding

2. Alles wat je moet weten over poepen en plassen: dysfunctional voiding 2. Alles wat je moet weten over poepen en plassen: dysfunctional voiding Als je verkeerd plast, wordt dit met een moeilijk woord ook wel dysfunctional voiding genoemd. Dit betekent dat je je bekkenbodemspieren

Nadere informatie

De Plasstraat. Vragenlijst voor ouders. Kind & Jeugd. Locatie Hoorn/Enkhuizen

De Plasstraat. Vragenlijst voor ouders. Kind & Jeugd. Locatie Hoorn/Enkhuizen De Plasstraat Vragenlijst voor ouders Kind & Jeugd Locatie Hoorn/Enkhuizen Vragenlijst: Algemene gegevens Voornaam kind: Achternaam kind: Geslacht: O jongen O meisje Geboortedatum kind: Invuldatum vragenlijst:

Nadere informatie

Wanneer zijn de kinderen klaar voor een zindelijkheidstraining? Kinderen zijn mogelijk klaar voor een zindelijkheidstraining wanneer ze:

Wanneer zijn de kinderen klaar voor een zindelijkheidstraining? Kinderen zijn mogelijk klaar voor een zindelijkheidstraining wanneer ze: Zindelijkheidstraining Net als de meeste ouders kijkt u misschien uit naar de dag dat uw kind geen luiers meer nodig heeft. Uw kind zindelijk maken kan een enorme opgave lijken, vooral wanneer familie,

Nadere informatie

Informatiefolder voor ouders

Informatiefolder voor ouders Informatiefolder voor ouders Plasproblemen van uw kind Gezondheidscentrum de Volgerlanden Afdeling Fysiotherapie: contactpersoon: Elize de Snoo Druivengaarde 15 3344 PK Hendrik Ido Ambacht Website: www.gc-devolgerlanden.nl

Nadere informatie

Medische Publieksacademie. Buik- en bekkenbodemdisfunctie bij mannen & vrouwen. Wat is onze missie? Wie zijn er welkom: Wie zijn wij?

Medische Publieksacademie. Buik- en bekkenbodemdisfunctie bij mannen & vrouwen. Wat is onze missie? Wie zijn er welkom: Wie zijn wij? Medische Publieksacademie Wie zijn wij? Buik- en bekkenbodemdisfunctie bij mannen & vrouwen A.L. Stel W.H. de Muinck Keizer Urologen Gynaecologen MDL arts J. Stekelenburg H.J.A. Jebbink M. van Selm M.

Nadere informatie

Incontinentiespreekuur voor vrouwen. Urologie en Gynaecologie

Incontinentiespreekuur voor vrouwen. Urologie en Gynaecologie Incontinentiespreekuur voor vrouwen Urologie en Gynaecologie Incontinentiespreekuur U bent door uw huisarts doorverwezen naar het Incontinentiespreekuur voor vrouwen van Zuyderland Medisch Centrum. Dit

Nadere informatie

Kinder Incontinentie Training Sophia (KITS) Sophia Kinderziekenhuis. Mogelijke oorzaken van blaasproblemen. Multidisciplinair team

Kinder Incontinentie Training Sophia (KITS) Sophia Kinderziekenhuis. Mogelijke oorzaken van blaasproblemen. Multidisciplinair team Sophia Kinderziekenhuis De kinderuroloog heeft uw kind doorverwezen naar de Kinder Incontinentie Training Sophia (KITS). Dit is een multidisciplinair spreekuur van de afdeling Kinderurologie. Uw kind is

Nadere informatie

Kennismaking en presentatie in overleg gynaecologenverloskundigen-verpleegkundigen

Kennismaking en presentatie in overleg gynaecologenverloskundigen-verpleegkundigen Kennismaking en presentatie in overleg gynaecologenverloskundigen-verpleegkundigen BovenIJ Ziekenhuis 14-04-2014 Cora van Senten Carla de Winter Geregistreerd Bekkenfysiotherapeuten Onderwerpen Oefeningen

Nadere informatie