onzichtbaar leven bovenbouw primair onderwijs
|
|
- David Eilander
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 onzichtbaar leven bovenbouw primair onderwijs
2 Als je de wereld van héél dichtbij bekijkt, gaat er een nieuwe voor je open. Mooier en bijzonderder dan je je ooit hebt kunnen voorstellen. Welkom in Micropia. Het eerste microbenmuseum ter wereld, midden in Amsterdam. In Micropia ontdek je een onzichtbare en onbekende wereld: de wereld van de microben. Gebruik de icoontjes bij de vragen en op de plattegrond ypsib op de achterkant om je weg door Micropia te vinden. naam leeftijd groep school datum
3 garicu SCHIMMELS EN PADDENSTOELEN Kijk bij de opstelling schimmels zijn overal eens naar beneden. Hier zie je schimmels en paddenstoelen groeien. Schimmels maken lange vertakte draden onder de grond. Hieruit groeien paddenstoelen. Waarom maakt een schimmel paddenstoelen? Kruis het goede antwoord aan. Onder de hoed van de paddenstoel zitten sporen, een soort zaadjes. a als parasol tegen de zon b om zich voort te planten De sporen zijn zo klein dat ze met de wind meewaaien. c om zich mooier te maken d om andere schimmels te laten zien dat dit zijn plek is Schimmels groeien niet alleen onder de grond. Komt dit je misschien bekend voor? Paddenstoelen hebben de mooiste vormen, zoals deze aardster. De voedselschimmel Aspergillus ochraceus - 60x vergroot. Sommige paddenstoelen, zoals deze vliegenzwam, zijn heel mooi maar ook giftig.
4 BEERDIERTJES Hypsibiu Beerdiertjes zijn echte overlevingsexperts. Ze kunnen tegen extreme hitte en vrieskou zonder dat ze dood gaan. Hierdoor vind je ze overal in de natuur terug. Ga naar de opstelling ultieme overlever, naast de twee grote beelden van beerdiertjes. Kijk nu goed door de microscoop en maak een tekening van het beerdiertje hieronder. In een glas slootwater zitten wel beerdiertjes. Kijk eens naar het verhaal. Hoe kan het beerdiertje zo goed overleven? Kruis het goede antwoord aan. a b het c d het het beerdiertje kan zich goed verstoppen beerdiertje heeft een heel dik pantser het beerdiertje graaft zich in beerdiertje maakt een beschermend tonnetje van zichzelf Het beerdiertje kan zelfs overleven op de bevroren top van de Mount Everest.
5 BLAUWALGEN 550x vergroot 150x vergroot Ga naar de opstelling klein leven, grote impact en bekijk de fles met groene vloeistof erin. De kleur in het water komt van de blauwalgen die in het water zweven. Deze blauwalgen, ook wel cyanobacteriën genoemd, zijn heel klein maar onmisbaar op aarde. blauwalgen - 10x vergroot Bekijk het verhaal en lees de tekst. Kruis aan of het antwoord waar of niet waar is. cyanobacteriën maken een groot deel van de zuurstof op onze planeet waar niet waar In de zomer groeien er soms zoveel blauwalgen in het water, dat je er niet mag zwemmen. in één druppel water leven soms wel tien miljoen cyanobacteriën waar niet waar zonder deze cyanobacteriën zou er nooit zuurstof op aarde zijn geweest waar niet waar
6 PARASOLMIEREN 1. Parasolmieren snijden met hun sterke kaken stukjes blad af. 2. Ze dragen de stukjes blad in een lange stoet boven hun kop naar het nest. Dit lijkt op een parasol. Vandaar hun naam. Er zijn meer dan 40 soorten parasolmieren, en iedere soort gebruikt weer een andere schimmel. Atta Ga op zoek naar de opstelling tuinierende mieren. Waar gebruiken de parasolmieren de witte schimmels voor? Vul hier je antwoord in. 3. In het nest worden de bladeren tot bladermoes fijn gekauwd door kleine werkstermieren en op een hoop gelegd. 4. Hier wordt de bladermoes langzaam bedekt door witte schimmels. 5. De parasolmieren gebruiken de witte schimmel als: Andersom maakt de schimmel ook gebruik van het leven met de parasolmier. Zonder de afgesneden stukjes blad zouden de schimmels geen eten hebben.
7 MICROBEN OP EN IN JE LICHAAM Je lichaam zit vol microben. Dit is niet vies of gevaarlijk. Het grootste deel van deze microben heeft je lichaam hard nodig, en andersom. Waar in je lichaam denk je dat de meesten zitten? Er zitten wel honderdduizend miljard bacteriën op en in je lichaam. Dat is veertienduizend keer het aantal mensen dat er op aarde woont. Scan jezelf. Waar zitten de meeste microben? Kleur het juiste lichaamsdeel hieronder in. Op elke vierkante centimeter huid leven miljoenen bacteriën. De darmbacterie Escherichia coli, of E. coli in het kort x vergroot. Voetschimmel leeft het liefst tussen je vierde en vijfde teen. Daar is de vochtigheid en temperatuur namelijk het hoogst. Vraag je klasgenoot. Kun je drie belangrijke taken van microben in je lichaam noemen? Heb je liever wel of geen microben in je lichaam? Leg uit.
8 VERROT EN BESCHIMMELD VOEDSEL Soms laat je eten te lang liggen. Microben zorgen er dan voor dat het gaat rotten of beschimmelen. Ga op de begane grond op zoek naar de opstelling microben op je bord. Bekijk hier de filmpjes. BONUSVRAAG Klaar met alle vragen? Ga dan eens naar de opstelling schoonmaakploeg op de eerste ver dieping en bekijk de ontbinding van een dood dier. Het ontbinden van dode dieren kun je vergelijken met het be derven van voedsel. BONUSOPDRACHT Welk onderdeel van het lichaam blijft het langst liggen denk je? Waarom is het handig dat voedsel bederft? Kruis het goede antwoord aan. a de c de microben kunnen het voedsel dan makkelijker vinden microben ruimen zo de voedselresten op b bedorven d het voedsel is veel gezonder neemt dan minder plaats in de afvalbak in ontdek microleven bij jou thuis Kan jij deze dingen bij jou thuis terug vinden? Bedenk per afbeelding wat het met microben te maken heeft. Ken je nog andere plekken in huis waar microben zitten? Vraag het vanavond eens aan je ouders. Maak er een foto van en neem die mee naar school. na 1 dag na 1 week na 2 weken na 2,5 week na 3 weken na 4 weken
9 ypsib aric Atta laboratorium Wist je dat het grootste levende wezen op aarde ook een microbe is? Wil je weten wat voor microbe dat is? Ga dan naar Volg Micropia via Facebook of Twitter en blijf op de hoogte van het onzichtbare leven. q facebook.com/micropia p twitter.com/micropia beneden entree lift boven + Peil lift
onzichtbaar leven groep 7-8 proefexemplaar
onzichtbaar leven groep 7-8 proefexemplaar Als je de wereld van héél dichtbij bekijkt, gaat er een nieuwe voor je open. Mooier en bijzonderder dan je je ooit hebt kunnen voorstellen. Welkom in Micropia,
Nadere informatieOnzichtbaar leven. Bovenbouw primair onderwijs
Onzichtbaar leven Bovenbouw primair onderwijs Als je de wereld van héél dichtbij bekijkt, gaat er een nieuwe voor je open. Mooier en bijzonderder dan je je ooit hebt kunnen voorstellen. Welkom in Micropia.
Nadere informatieantwoorden en uitleg bij Micropia-onderwijsmateriaal primair onderwijs (groep 7-8)
antwoorden en uitleg bij Micropia-onderwijsmateriaal primair onderwijs (groep 7-8) onzichtbaar leven In dit document vindt u de vragen uit het Micropia-opdrachtenboekje voor de bovenbouw van het primair
Nadere informatieeten en verteren proefexemplaar bovenbouw primair onderwijs
eten en verteren proefexemplaar bovenbouw primair onderwijs Als je de wereld van héél dichtbij bekijkt, gaat er een nieuwe voor je open. Mooier en bijzonderder dan je je ooit hebt kunnen voorstellen. Welkom
Nadere informatieEten en verteren. Bovenbouw primair onderwijs
Eten en verteren Bovenbouw primair onderwijs Als je de wereld van héél dichtbij bekijkt, gaat er een nieuwe voor je open. Mooier en bijzonderder dan je je ooit hebt kunnen voorstellen. Welkom in Micropia.
Nadere informatieAlleskunners. Bovenbouw primair onderwijs
Alleskunners Bovenbouw primair onderwijs Als je de wereld van héél dichtbij bekijkt, gaat er een nieuwe voor je open. Mooier en bijzonderder dan je je ooit hebt kunnen voorstellen. Welkom in Micropia.
Nadere informatieEcosysteem en evolutie. vmbo
Ecosysteem en evolutie vmbo Microben waren er al vroeg bij. Ze waren de eerste bewoners op aarde. En miljarden jaren lang ook de enige. Telkens hebben zij zich razendsnel aangepast aan veranderingen in
Nadere informatieZiek zijn en weer beter worden
Ziek zijn en weer beter worden Bovenbouw primair onderwijs In samenwerking met de Maag Lever Darm Stichting. Als je de wereld van héél dichtbij bekijkt, gaat er een nieuwe voor je open. Mooier en bijzonderder
Nadere informatieVoedsel en spijsvertering. vmbo
Voedsel en spijsvertering vmbo Bij onze voedselproductie spelen microben een belangrijke rol. En ze zijn noodzakelijk voor onze spijsvertering. Zonder deze microben zou er veel van ons voedsel niet zijn
Nadere informatieVerteren en fermenteren. havo/vwo 3-4
Verteren en fermenteren havo/vwo 3-4 Bij onze spijsvertering en voedselproductie spelen microben een belangrijke rol. Het gebruik van microben om voedsel te maken, heet fermentatie. Veel van ons eten en
Nadere informatieJouw lichaam vol microben. vmbo
Jouw lichaam vol microben vmbo Microben zitten overal. Ze waren er eerder dan de mens, doen nuttig werk en zijn met heel veel! Maar helaas zijn deze wezentjes onzichtbaar met het blote oog. Vandaag ontmoet
Nadere informatieBiosfeer vwo 5-6 BIOSFEER VWO MH.indd :36
Biosfeer vwo 5-6 De wereld waarin wij en andere organismen leven, heet de biosfeer. De mens leeft maar in een klein gedeelte ervan, maar overal in deze biosfeer leven microben. Zij zijn onmisbaar voor
Nadere informatieErfelijkheid en ordening. havo/vwo 3-4
Erfelijkheid en ordening havo/vwo 3-4 Microben waren er al vroeg bij. Ze waren de eerste en, bijna vier miljard jaar lang, de enige bewoners op aarde. Uit de eencellige micro-organismen evolueerden op
Nadere informatieVoedsel. kweek, productie en vertering. mbo
Voedsel kweek, productie en vertering mbo Microben en voedsel zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In de landbouw worden voedselgewassen constant bedreigd door ziekteverwekkers. Maar zonder microben
Nadere informatieEcosysteem havo/vwo 3-4
Ecosysteem havo/vwo 3-4 De natuurlijke balans van ecosystemen wordt bewaakt door microben. Zij staan aan het begin en einde van de voedselketen. Het ecosysteem bestaat niet alleen uit levende factoren
Nadere informatieBiosfeer havo 5 BIOSFEER HAVO 5 MH.indd :36
Biosfeer havo 5 De wereld waarin wij en andere organismen leven, heet de biosfeer. De mens leeft maar in een klein gedeelte ervan, maar overal in deze biosfeer leven microben. Zij zijn onmisbaar voor het
Nadere informatieGezondheid. ziekte, hygiëne en medicijnen. mbo
Gezondheid ziekte, hygiëne en medicijnen mbo Microben zijn onlosmakelijk verbonden met je gezondheid. In de gezondheidszorg wordt dagelijks strijd geleverd met microben. Verplegers en doktersassistenten
Nadere informatieBiotechnologie. havo 5
Biotechnologie havo 5 In de biotechnologie wordt steeds vaker gebruikgemaakt van de unieke eigenschappen van microben. Producten en processen op basis van microben maken een groot deel uit van jouw dagelijks
Nadere informatieGezondheid havo/vwo 3-4
Gezondheid havo/vwo 3-4 In samenwerking met de Maag Lever Darm Stichting. Microben en je gezondheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Sommige microben kunnen je ziek maken. Toch is het grootste
Nadere informatieVoedsel en vertering. vwo 5-6
Voedsel en vertering vwo 5-6 Kunnen wij eigenlijk zonder micro-organismen leven? Bij onze spijsvertering, voedselproductie en voedselkweek spelen microben een belangrijke rol. Microben in onze darmen helpen
Nadere informatieVoedsel en vertering. havo 5
Voedsel en vertering havo 5 Bij onze spijsvertering, voedselproductie en voedselkweek spelen microben een belangrijke rol. Microben in onze darmen helpen met het verteren van voedsel. Veel van ons eten
Nadere informatieDuurzame microben. vmbo
Duurzame microben vmbo Om te leven heeft de mens de natuur nodig. Maar de mens zorgt niet altijd goed voor de natuur. Denk maar aan milieuvervuiling, klimaatverandering en fossiele brandstoffen die opraken.
Nadere informatieGezondheid vwo 5-6. In samenwerking met de Maag Lever Darm Stichting.
Gezondheid vwo 5-6 In samenwerking met de Maag Lever Darm Stichting. Zijn microben nou goed of slecht voor onze gezondheid? Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie sterven jaarlijks 17 miljoen mensen aan
Nadere informatieBiotechnologie. vwo 5-6
Biotechnologie vwo 5-6 In de biotechnologie wordt steeds vaker gebruikgemaakt van de unieke eigenschappen van microben. Producten en processen op basis van microben maken een groot deel uit van jouw dagelijks
Nadere informatieGezondheid havo 5. In samenwerking met de Maag Lever Darm Stichting.
Gezondheid havo 5 In samenwerking met de Maag Lever Darm Stichting. Microben en je gezondheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Sommige soorten kunnen je ziek maken. Toch is het grootste gedeelte
Nadere informatieinhoud 1. Inleiding 3 2. Schimmel 4 3. De paddenstoel 5 4. Uit het leven van een paddenstoel 7 5. Soorten paddenstoelen 6.
Paddenstoelen inhoud 1. Inleiding 3 2. Schimmel 4 3. De paddenstoel 5 4. Uit het leven van een paddenstoel 7 5. Soorten paddenstoelen 8 6. Schimmelweetjes 11 7. Filmpjes 13 Pluskaarten 14 Colofon en voorwaarden
Nadere informatieSchimmels. http://www.soortenbank.nl/soorten.php?menuentry=quiz&soortengroep=paddenstoelen
Schimmels Waar zouden we zijn zonder de schimmel. Geen brood, bier, brie, champignons of penicilline. Ook ruimen ze planten- en dierenresten op (detritivoren). Jammer dat ze al aan planten en dieren beginnen
Nadere informatieDe schepping. Leerplan r.-k. godsdienst
De schepping Focus van dit verhaal De focus van dit verhaal ligt op de scheppingsdagen (Gen. 1:1 2:3). Dit verhaal is één van de heilige verhalen. Het verhaal hoort tot de kernpresentatie. Christenen beleven
Nadere informatieDit boekje is van: Paddenstoelenpracticum
Dit boekje is van: Paddenstoelenpracticum Doorsnede van een paddenstoel 2 3 Tafel 1. Champignons bekijken en tekenen 1. De steel van de champignon is ---------------------- cm lang 2. De steel is ------------------
Nadere informatieLESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van
LESPAKKET ECOLOGIE VMBO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK SPOREN Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen hier
Nadere informatieinhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten
Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon
Nadere informatieWerkbladen In NEMO. Zoeken naar leven. Naam. School. groep 7-8. Klas
Zoeken naar leven groep 7-8 Naam School Werkbladen In NEMO Klas Zoeken naar leven Wat is leven, wat is dood en wat is levenloos? Jij leeft, een plant leeft en een hond ook. Een steen leeft niet. Maar leeft
Nadere informatieonaangenaam! jouw data vergelijk weinig groen temperatuur binnenstad minder frisse lucht in de stad woonwijk hoe meer bebouwing hoe heter park
vergelijk jouw data platteland veel groen temperatuur heel heet! binnenstad zonnewarmte woonwijk park weinig groen Beton neemt 2x zoveel warmte op als aarde en straalt s nachts weer warmte af. warme nachten
Nadere informatieLESPAKKET ECOLOGIE. Naam. Dierenrijk is onderdeel van
LESPAKKET ECOLOGIE HAVO / VWO Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK ELAND Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie hebt, volgen
Nadere informatieOver haaien, vissen en bruinvissen. Leerlingen ontdekken het verschil tussen hondshaaien, bruinvissen en vissen.
VO Werkblad Doel: Leerlingen ontdekken het verschil tussen hondshaaien, bruinvissen en vissen. Materialen: - Werkblad 3: - Potlood - Filmpjes: Dolfijnen, bruinvissen en vissen. De filmpjes zijn te vinden
Nadere informatieAlles begint bij de vraag: Wat wil je meten? Dat heb je als het goed is al bedacht. Mooi! Dan kun je
Hoe schoon is de lucht die je inademt? Is zwemwater hetzelfde als drinkwater? Zitten er veel of weinig microben in de grond? En wat betekent dat? Ontdek hoe gezond jouw buurt is en wat je zelf kan doen
Nadere informatieJe onderzoekt de grond in jouw buurt. In de grond zitten miljoenen micro-organismen. Bijvoorbeeld
Hoe schoon is de lucht die je inademt? Is zwemwater hetzelfde als drinkwater? Zitten er veel of weinig microben in de grond? En wat betekent dat? Ontdek hoe gezond jouw buurt is en wat je zelf kan doen
Nadere informatieweinig microben vergelijk jouw data
vergelijk jouw data veel microben Microben zijn de allerkleinste levende wezentjes op aarde die je niet zomaar kunt zien. Bacteriën, micro-algen en schimmels zijn bijvoorbeeld zulke micro-organismen. In
Nadere informatieHet rijk van de schimmels
4 BASISSTOF 1 vwo gymnasium Het rijk van de schimmels thema 4 Ordening opdracht 10 Beantwoord de volgende vragen. 1 Heeft de gist die roos veroorzaakt (zie afbeelding 19) een celkern en een celwand? Gistcellen
Nadere informatieGebruiksaanwijzing leerdagboek
Gebruiksaanwijzing leerdagboek Exempel Sporen van schimmels Afdrukken pagina 2-21 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Aanwijzingen Schrijf- en tekenruimte
Nadere informatieDe composthoop Een composthoop bij school
De composthoop Afval in de natuur bestaat eigenlijk niet. Alles wat op de bodem komt, wordt uiteindelijk verteerd door bodemdieren, schimmels en bacteriën. In een composthoop gebeurt precies hetzelfde
Nadere informatieklimaatstad herfst Paddenstoelen klimaatstad
herfst Paddenstoelen Schrijf hier je naam... Stad Gent Milieudienst Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen 2014 Driepikkelstraat 32 9030 Mariakerke ( 09 226 15 01 7 bourgoyen.educatie@gent.be geen gezwam...
Nadere informatieHANDIG HET TROPISCH ZOETWATER- AQUARIUM
HANDIG HET TROPISCH ZOETWATER- AQUARIUM l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HET INRICHTEN
Nadere informatiePaddenstoelen De herfst is echt paddenstoelentijd. Vooral als het buiten lekker vochtig is schieten de paddenstoelen als paddenstoelen uit de grond!
Paddenstoelen De herfst is echt paddenstoelentijd. Vooral als het buiten lekker vochtig is schieten de paddenstoelen als paddenstoelen uit de grond! Raadseltje: Een stoel in een bakje zie ik in de koelkast
Nadere informatieinhoud blz. 1. Prikken en steken 2. De bij 3. De brandenetel 4. De mug 5. De kwal 6. De pieterman 7. De rode mier 8.
Ik prik! inhoud blz. 1. Prikken en steken 3 2. De bij 4 3. De brandenetel 5 4. De mug 6 5. De kwal 7 6. De pieterman 8 7. De rode mier 9 8. De pijlstaartrog 10 9. De schorpioen 11 10. De cactus 12 11.
Nadere informatieLesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel
Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 6 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel
Nadere informatieJeugd Verkeerskrant 7 Zie je mij?
Jeugd Verkeerskrant 7 Zie je mij? Een uitgave van Veilig Verkeer Nederland, schooljaar 2016-2017 groep 7/8 TRANSPORT Filmpje kijken Bekijk samen het filmpje. http://veilig-op-weg.nl/lesprogramma#trailer
Nadere informatieLesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel
Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel
Nadere informatieExperimenten KIT. werkboekje. Dokter in de wetenschap: Klas:
Experimenten werkboekje KIT Dokter in de wetenschap: Klas: 1 Licht/zon Zonnebaden in het licht Zonlicht is heel belangrijk voor planten. Als een plant enkele dagen geen of onvoldoende licht krijgt, begint
Nadere informatieLES 9 MICRO-ORGANISMEN A: BACTERIËN Wraps maken
VERWERKING van AGRARISCHE PRODUCTEN LES 9 MICRO-ORGANISMEN A: BACTERIËN Wraps maken INLEIDING De komende lessen gaan over micro-organismen. In deze les gaan we in op bacteriën. De lessen hierna kijken
Nadere informatieOpwarming van de aarde
Leerlingen Opwarming van de aarde 8 Naam: Klas: In dit onderdeel kom je onder andere te weten dat er niet alleen een broeikaseffect is, maar dat er ook een versterkt broeikaseffect is. Bovendien leer je
Nadere informatieVolg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...
Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Kijk goed naar deze boom om te zien of het
Nadere informatieBasiscursus planten: Bladvormen. Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:..
2012 Basiscursus planten: Bladvormen Klas:. Plantenpersnr: Namen van leerlingen: 1:.. 2:. Basiscursus planten: Bomen verliezen hun bladeren en sparen zo hun energie om straks na de winter weer helemaal
Nadere informatieZoeken naar leven. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:
Zoeken naar leven Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Zoeken naar leven Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 11-2014 1 Zoeken naar leven Wat
Nadere informatieVoedselweb van strand en zee
Spel Doel: Materialen: Groepsgrootte: Duur: De leerlingen leren dat verschillende zeedieren en planten van elkaar afhankelijk zijn, doordat ze elkaar eten. Alle dieren en planten zijn met elkaar verbonden,
Nadere informatieHerfstwerkboekje van
Herfstwerkboekje van Herfst werkboekje groep 5 1 De bladeren aan de bomen worden bruin en rood en vallen naar beneden, het is weer herfst! September wordt herfstmaand genoemd, dit omdat op 22 september
Nadere informatieWat weet jij over biologisch en over de bodem?
Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant
Nadere informatieDe woestijn. Uitgestrekt, droog en heet!
De woestijn Uitgestrekt, droog en heet! Bij een woestijn denken we vaak vooral aan zand, zand en nog eens zand. Maar er zijn ook heel andere woestijnen op aarde. Er zijn bijvoorbeeld ook kleiwoestijnen,
Nadere informatieIK HEB JE! Kindertour Jacht met de camera
KLIK! IK HEB JE! Kindertour Jacht met de camera Dit avonturierspaspoort is van: Bij de opdrachten in het boekje zie je steeds een icoon (plaatje) staan. Dit plaatje komt overeen met de ruimte waar je de
Nadere informatieLes 2 Docentenhandleiding van de presentatie
Les 2 Docentenhandleiding van de presentatie Leg de leerlingen uit dat jullie meer gaan leren over de universiteit. Bij elke dia over een lab kun je aan de leerlingen vragen: wat onderzoeken ze in dit
Nadere informatieLeven op aarde. Het verhaal. In dit werkboek stap je in een tijdmachine. Je reist terug in de tijd naar het ontstaan van de
Leven op aarde Het verhaal In dit werkboek stap je in een tijdmachine. Je reist terug in de tijd naar het ontstaan van de planeet aarde. Daarna reis je steeds in stapjes vooruit in de tijd. Je onderzoekt
Nadere informatie1. In welke 4 rijken worden organismen ingedeeld? 3. wat is de functie van de celkern in een cel?
Antwoorden door een scholier 1487 woorden 13 januari 2013 6 184 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Thema 4 Ordenen 1 t/m 5 Opdracht 2 1. In welke 4 rijken worden organismen
Nadere informatieMeander. Aardrijkskunde WERKBOEK
6 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK 6 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Carla Wiechers Leerlijnen: Mark van Heck Auteurs: Marc ter Horst, Meie Kiel, Dianne Manders, Jacques van der Pijl
Nadere informatie2 Soorten micro-organismen Bacteriën Gisten Schimmels Virussen Samenvatting 40
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 De geschiedenis van de microbiologie 9 1.1 De vroegste historie 9 1.2 Louis Pasteur 12 1.3 Ziekte: door micro-organismen of een straf van God? 14 1.4 De bestrijding van
Nadere informatieDe kolibrie. Lievelingsbloemen
Kolibries zijn piepkleine, kleurrijke vogeltjes. Ze eten nectar. Die halen ze met hun lange bek uit de bloemen. Soms lusten ze ook een spinnetje. Lievelingsbloemen Kolibries houden van buisvormige en borstelige
Nadere informatie11. o - 8 ... ... ... ... f e. d i. Apenrots Leeuwenterras Kleine-Zoogdierenhuis Uilenruïne Californische zeeleeuwen Insectarium
o - 8 11. We hadden al gezien dat sommige dieren toevallig bepaalde voordelige eigenschappen hebben. Je kunt je voorstellen dat zo n dier-met-voordeel meer nakomelingen krijgt dan andere dieren. En die
Nadere informatieNatuurschatten SPEELNATUUR
Naam: Natuurschatten SPEELNATUUR Groep: LES 10 - WERKBLAD 1 Bekijk het clipje: Speelnatuur a) Als je thuis buiten gaat spelen, waar speel je dan? b) Is er natuur waar jij buitenspeelt? Zo ja, waar speel
Nadere informatiePaddenstoelen in de klas. werkbladen
Paddenstoelen in de klas werkbladen Paddenstoelen bekijken 1 spiegeltje paddenstoelenzoekkaart iets om op te schrijven/tekenen (kleur)potloden Ga buiten op zoek naar paddenstoelen. Je vindt paddenstoelen
Nadere informatieUitsterven of wegwezen
Klimaatverandering 7 en 8 5 Uitsterven of wegwezen Voedselwebspel Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: kennen een aantal oorzaken waardoor dieren uitsterven of verdwijnen, waaronder de klimaatverandering.
Nadere informatieBomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in:
Antwoordenblad Vul hier eerst jullie namen in: 1......................................................................................... 3.........................................................................................
Nadere informatie' Educatieve dienst 2010 'Een bos vol leven' EEN BOS VOL LEVEN
EEN BOS VOL LEVEN Doelstellingen en eindtermen : bij deze activiteit komen vooral volgende eindtermen aan bod: wereldoriëntatie ET 1.3, ET 1.5, ICT ET 6 cognitief - herkennen en benoemen van twaalf organismen
Nadere informatievergelijk blije vissen helder water HEEL HELDER 100 KRAAKHELDER!
Zonlicht is niet alleen fijn voor het leven op het land... ook voor de planten en dieren onderwater is het heel belangrijk! lichtgrens in cm diepte vergelijk jouw data 10 20 HEEL TROEBEL! kortademige vis
Nadere informatieOp de website smartkidslab.nl vind je de meetinstrumenten en uitleg hoe je aan de slag kunt.
Hoe schoon is de lucht die je inademt? Is zwemwater hetzelfde als drinkwater? Zitten er veel of weinig microben in de grond? En wat betekent dat? Ontdek hoe gezond jouw buurt is en wat je zelf kan doen
Nadere informatie( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL:
( DATUM) WAARNEMERS : SCHOOL: GROEP:.. BOOM IN DE HERFST waarneemvel 1 WAT IS DE NAAM VAN JULLIE BOOM?.. 1. KRUIS AAN WAT JE ZIET AAN JULLIE TAK Nog groene bladeren Gekleurde bladeren Kale takken Vruchten
Nadere informatieSchematisch en natuurgetrouw
Proef 1 Schematisch en natuurgetrouw - Werkblad 1 - Tekenmateriaal - Liniaal Hieronder zie je een afbeelding van een vlinder. Maak hiervan een schematische tekening op werkblad 1. Maak ook een natuurgetrouwe
Nadere informatieGroep: Schrijf achter elk dier waar je denkt dat het woont. a) De mensen in het clipje laten aan andere mensen zien dat het hun huis en tuin is.
Naam: Groep: LES 3 - WERKBLAD 1 Kamertje te huur! SAMENWONEN Bekijk het clipje: Samenwonen. a) Met wie woon jij samen in en om jouw huis? Schrijf de namen op van de mensen die in jouw huis wonen. Welke
Nadere informatieOpdrachtkaarten Lente
Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Je onderzoekt straks in het duingebied allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten in de
Nadere informatieWant wat betekent die grote hoeveelheid zwerfafval voor de natuur, de dieren en de mensen?
Wereldschool lesdeal Zwerfafval groep 4 t/m 6 De familie Kooijman is in augustus vertrokken met de camper om de wereld bewust te maken van het grote zwerfafval probleem. Tijdens hun rondreis ruimen ze
Nadere informatieONDERZOEKERS:...(vul je naam in)
Rode opdracht: bomen Pak de Boomzoeker 1,2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Staat deze boom in bloei? 0 - Ja 0 - Nee
Nadere informatieZoeken naar leven. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:
Zoeken naar leven Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Zoeken naar leven Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-09-2015 1 Zoeken naar leven
Nadere informatieGrond onder je voeten
Grond onder je voeten Hé hé, wie heeft z n voeten niet geveegd? Overal ligt modder. Kijk allemaal onder je schoenen! Loop je even door de tuin en daar begint het gezeur. Grond op de vloer vinden we blijkbaar
Nadere informatieDoe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6
Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij
Nadere informatieinhoud 1. De mier 2. De teek 3. De regenworm 4. De pissebed 5. De hoofdluis 6. De vlieg 7. De mug 8. De vlo 9. Filmpje Pluskaarten Colofon
Kleine beestjes inhoud. De mier 2. De teek 4. De regenworm 5 4. De pissebed 6 5. De hoofdluis 7 6. De vlieg 8 7. De mug 9 8. De vlo 0 9. Filmpje Pluskaarten 2 Colofon 4 Bronnen en foto s 5 . De mier Een
Nadere informatieLespakket HERFST. Lessuggesties groep 5-8. Gemeente Rotterdam, Sport & Cultuur Natuur- & milieueducatie E-mail: sc_groenmo@rotterdam.
Lespakket HERFST Lessuggesties groep 5-8 Gemeente Rotterdam, Sport & Cultuur Natuur- & milieueducatie E-mail: sc_groenmo@rotterdam.nl Inhoud pakket Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal
Nadere informatieAftekenlijst. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Aftekenlijst 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Naam: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Werkblad 1 Schematisch
Nadere informatieDetermineren vmbo-kgt12
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 10 juli 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62476 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatiehet machtigste leven op aarde erfelijkheid & ordening
antwoorden en uitleg bij Micropia-onderwijsmateriaal Havo/VWO 3-4 het machtigste leven op aarde erfelijkheid & ordening In dit document vindt u de vragen uit het Micropia-onderwijsmateriaal voor Havo/VWO
Nadere informatieDocentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving
Docentenhandleiding Onderzoek Leefomgeving Doelgroep: Groep 6,7 en 8 Leerstofgebied: Natuur en techniek Werkvorm: Buiten in groepjes van 3 leerlingen Duur: 45 minuten buiten + 30 minuten nabespreken in
Nadere informatieIk weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter)
Ik weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter) Ik kan de sporen en poten van bepaalde dieren herkennen. (zie themaboekje pag. 2) Ik ken de 12 maanden
Nadere informatieBron afbeelding: [1] Voorbeeldles Onderzoekend leren Natuur rondom de school. Groep 1 & 2. Lerarenhandleiding
Bron afbeelding: [1] Voorbeeldles Onderzoekend leren Natuur rondom de school Groep 1 & 2 Lerarenhandleiding Algemene disclaimer Dit document is bedoeld ter algemene informatie, en dient als voorbeeld voor
Nadere informatie1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.
1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.
Nadere informatiegedichtjes herfst 2 Egeltje Prikkebol Egeltje, egeltje Prikkebol, Kruip maar in je warme hol. Holletje van gras en mos, Tussen stad en tussen bos.
gedichtjes herfst 2 Slakje Langzaam, langzaam, langzaam aan Slakje, kun je niet sneller gaan? Heb je geen voetjes, zoals ik? Wacht maar slakje, een ogenblik, Dan haal ik mijn speelgoed wagen En zal ik
Nadere informatieMicro-organismen kweken en bekijken. Zelf bacteriën kweken. Benodigdheden. Werkwijze. Ziek van virussen?
Micro-organismen kweken en bekijken Zelf bacteriën kweken Je gaat zelf bacteriën kweken. Benodigdheden twee lege petrischaaltjes met daarop je naam, klas en datum brander en lucifers vloeibare voedingsbodem
Nadere informatieSAFARIPARK BEEKSE BERGEN
SAFARIPARK BEEKSE BERGEN Lespakket groep 5 en 6 Zo, wij zullen jou eens een spannend lesje leren! Groep 5 Colofon In dit lesboekje staan opdrachten voor je eigen groep. Die kun je op school maken, maar
Nadere informatieVoorbereiding post 4. Opruiming: op = op Groep 7-8
Voorbereiding post 4 Opruiming: op = op Groep 7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 4: Opruiming: op = op, voor groep 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkblad
Nadere informatie3 Voedselweb van het wad
Spel Doel: De leerlingen leren dat verschillende waddieren en planten van elkaar afhankelijk zijn, doordat ze elkaar eten. Alle dieren en planten zijn met elkaar verbonden, in een voedselweb. Materialen:
Nadere informatieinhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8.
De oude eik inhoud De oude eik 3 1. In het park 4 2. De delen van de eik 5 3. Herfst 6 4. Dieren helpen de eik. 7 5. Winter 8 6. Lente 9 7. Rupsen 10 8. De galwesp 11 9. De boomklever 12 10. Filmjes 13
Nadere informatieEen kreeft in de klas
Een kreeft in de klas Leerdagboek van:... Een kreeft in de klas Wat doet de kreeft? Kijk een poosje heel nauwkeurig naar de kreeft. Schrijf heel nauwkeurig op wat de kreeft doet en hoe hij dat doet. Doe
Nadere informatieDetermineren vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62476
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 28 februari 2017 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/62476 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatiedroooo droooo oooom speurtocht je stad je toekomst 12 april - 3 juli oba is Paleis voor Volksvlijt
droooo oooom je stad speurtocht droooo oooom je toekomst 12 april - 3 juli oba is Paleis voor Volksvlijt Een speurtocht door de tentoonstelling Volksvlijt2056 voor jong (en oud) Ooit, heel lang geleden,
Nadere informatie