16 Grasspriet 19 Boomkwekerij

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "16 Grasspriet 19 Boomkwekerij"

Transcriptie

1 2 Bomen op transport Psst! Psst!, klinkt het. Een hoog opgeschoten beuk opent loom de ogen. Wie roept daar? Weet die niet dat onze beuk morgen een hele lange reis voor de boeg heeft en zijn nachtrust meer dan nodig heeft. Weer klinkt het: Psst! Psst! Is hier dan niemand wakker? Is hier dan niemand die eens een praatje wil slaan met mij? Onze beuk zucht diep en opent zijn ogen nu volledig. Hij staat in een enorme hal waar heel wat bomen en struiken klaar staan om op reis te vertrekken. Daar ziet hij de lawaaimaker: een piepjong toverhazelaartje, waarschijnlijk nog maar net de pampers ontgroeid. Duidelijk een boompje dat pas aan zijn reis door de boomkwekerij begint. Zuchtend denkt onze beuk terug aan toen hij ook zo oud was. In een gespecialiseerd bedrijf was hij gegroeid uit zorgvuldig geselecteerde zaadjes. Die werden op een zaaibed gezaaid. Eens de zaadjes gekiemd, bleef het plantje een paar jaar op het zaaibed staan. Wat werd ons beukje daar vertroeteld. De teler zag er nauwlettend op toe dat hij voldoende voedsel en water kreeg. Tot hij sterk genoeg was om verplant te worden. Waar gaan al die bomen heen? Maar heel lang zou het beukje niet op hetzelfde bedrijf blijven. En dat wisten de mensen die er werkten ook. Ze moesten er dan ook voor zorgen dat het beukje snel een stevige en compacte wortel kreeg. Daarom kwamen zij een of twee maal per jaar met de ondersnijmachine langs. Op die manier kon ons beukje na twee jaar een eerste maal verhuizen. Voor hem ging de reis naar een ander tuinbouwbedrijf waar hij rustig verder mocht groeien. Maar een aantal van zijn broertjes en zusjes belandden in een tuincentrum. Hopelijk kwamen ze snel in een mooie tuin terecht en werden ze er goed verzorgd. Misschien staat er wel een bij jou in de tuin! 16

2 De teler zag er nauwlettend op toe dat hij voldoende voedsel en water kreeg. Ondertussen had het toverhazelaartje gezien dat onze beuk wakker was. Waarom heb jij een zak rond je voeten?, vroeg het. Ja, wakker was het boompje wel. Er waren inderdaad grote verschillen. De jonge plantjes stonden gewoon met blote wortels in de hal. Hopelijk kregen ze geen koude voeten! De iets grotere planten hadden rond de wortel een aardkluit met daar rond een jutezak. Bij de hele zware planten werd er over de jutezak nog een draadkorf gespannen. En dan was er nog een laatste soort waarbij de wortels na het rooien in een pot gedrukt werden. Maar hoe leg je het verschil uit aan zo n jong boompje? In feite kan je hem alleen maar vertellen dat de wortels van een boom zo belangrijk zijn dat de kweker ze beschermt. En hoe ouder de boom, hoe meer bescherming er nodig is. Weer glijden de gedachten van onze beuk naar vroeger. Toen kwam hij op een tweede bedrijf terecht en mocht hij rustig verder groeien tot zijn huidige grootte. Ook daar werden zijn wortels regelmatig bijgeknipt en verzorgd. Terwijl hij groeide zag hij regelmatig bomen verdwijnen en nieuwe bij komen. De baas van het bedrijf vond altijd nieuwe klanten. Soms waren dat tuincentra, een andere keer bedrijven die nog grotere bomen kweekten of aan de mensen die je tuin aanleggen. Maar heel vaak zag hij vrachtwagens met vreemde nummerplaten die planten kwamen ophalen. Meer dan de helft van de bomen op het bedrijf komen vroeg of laat in het buitenland terecht. En morgen moet hij ook met zo n vrachtwagen mee. In welk land zou hij terecht komen? Plots kreeg onze beuk een binnenpretje. Hij moest terugdenken aan zijn eerste reis. Toen werd hij samen met een heleboel broertjes en zusjes vastgebonden en in een palletbox gestapeld. En dat met blote wortels. Dat was helemaal niet comfortabel. Dat zou het toverhazelaartje binnenkort ook wel ondervinden. Zou het dan nog zo n grote mond opzetten? Voor de reis van vandaag stond de beuk in een palletbox. Die was een stuk hoger en de bomen stonden rechtop. De beuk had eens gehoord dat hele grote bomen of struiken gewoon los op de vrachtwagen vervoerd werden. Maar of dat waar was, wist hij niet. In elk geval, morgen begint de beuk aan een lange reis. Hoog tijd dus om een beetje te slapen. Het belooft een lastige reis te worden, zo rechtstaand. Ondertussen is ook het toverhazelaartje in dromenland. Wie weet waar hij terecht zal komen 17

3 1. Ga je mee een boompje opzetten? Surf naar: Mits een beetje zoekwerk kan je de antwoorden op onderstaande opdrachten op die site vinden. Hoe plant ik een boom? Op de site vind je hoe je te werk gaat bij het planten van een boom. Noteer die handleiding in een stappenplan en maak bij elke stap een passende tekening

4 Bomen rooien Om bomen te rooien gebruikt de boomkweker meestal geen spade meer. Daarvoor heeft hij machines die het werk lichter maken. Welke rooimachines worden gebruikt op de boomkwekerij? Waarvoor gebruikt hij elke machine? Kleef bij elke naam een foto van de rooimachine. Naam Gebruikt voor Afbeelding. 19

5 2. Planten vermeerderen Voor deze opdracht neem je best Grasspriet 8 over fruitteelt bij de hand. Lees eerst nog eens aandachtig de tekst Kun je appelbomen zaaien? door. Los dan volgende vragen op. Noteer de verschillende vermeerderingswijzen die in de tekst aan bod komen. Schrijf er telkens kort bij hoe de kweker daarbij te werk gaat: Welke vermeerderingswijze(n) wordt (worden) volgens jou het meest gebruikt in de bomenteelt? Tip: Wil je zelf eens iets uitproberen? In grasspriet nummer 8 vind je bij de doe-opdrachten hoe je zelf aan de slag kan. 20

6 1. Ook bomen hebben een identiteitskaart Als je op bezoek gaat in een tuincentrum of bij een boomkweker zul je merken dat elke boom een etiketje heeft. Daarop staan letters en cijfers. Wat is de betekenis van die letters en cijfers? Vraag meer uitleg aan de boomkweker. Vraag hem of je zo n etiket mag meenemen. Staan er bij jullie op school ook bomen? Maak dan voor elke boom zo n etiket. Denk goed na wat je op het etiket moet noteren. Welk materiaal heb je daarbij nodig? Maak daarna een overzichtslijst met daarop de gegevens van elke boom. Deze identiteitskaart kan je voor elke plant invullen. Probeer zoveel mogelijk info te noteren. Informatie vind je via het internet of in specifieke boeken. Kopieer dit stuk van de pagina (vergroot het 160 % en je hebt een voledige A4 pagina) 21

7 2. Wilgenhut Als de tenen van een wilg worden gesnoeid kan je best bij de pinken zijn. Vraag de eigenaar van de wilg of jij de tenen van één wilg krijgt. Je maakt hiermee een fantastische wilgenhut. Aan het werk: Bepaal hoe groot je de hut wil. Teken op de grond een cirkel met behulp van een paaltje en een stuk touw. Plant de wilgentenen op die cirkel. Zorg ervoor dat ze stevig vastzitten in de grond. Neem de takken bovenaan bij elkaar. Deze kan je vastknopen met een touw of overblijvende wilgentak. Begiet de wilgentenen met water. De hut wordt een fijne schaduwtent die gecamoufleerd is tussen het groen in de tuin. 22

BIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is.

BIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is. BIOBOER 1 Hoe het elk jaar gaat... Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5 vakjes vooruit! Maar vandaag is het aardoliealarm.

Nadere informatie

4 Grasspriet 19 Boomkwekerij

4 Grasspriet 19 Boomkwekerij 1 Is bomen kweken makkelijk? De taken van een boomkweker Sinds een paar maanden heeft Fran nieuwe buren. Je kon er niet naast kijken want er verrees een gloednieuwe boomkwekerij naast de deur. Fran werd

Nadere informatie

Aardoliealarm in het bos

Aardoliealarm in het bos de graad > Landbouw > lesmateriaal > spelkaarten Aardoliealarm in het bos BIOBOER Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5

Nadere informatie

DE VURIGE HOUTHAKKER

DE VURIGE HOUTHAKKER DE VURIGE HOUTHAKKER Het kinderverhaal De vurige houthakker is een onderdeel van de website Krachtenspel.nl. Werkmateriaal Sociaal Emotionele Educatie (SEE). Alle informatie is te vinden op de website

Nadere informatie

ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN..

ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN.. ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN.. DIT BOEKJE GAAT OVER ZADEN EN WAT ER MEE GEBEURT ALS JE ZE IN DE GROND STOPT Heb jij wel eens wat in de tuin gezaaid? ja / nee Misschien woon je in een huis zonder tuin

Nadere informatie

kweek je eigen boompje(s) in de klas!

kweek je eigen boompje(s) in de klas! Zaaifiche Met de boom de klas in Opkweek van zaad tot boom in de klas In de vrije natuur is de weg van een klein zaadje naar een grote boom een heus hindernissen-parcours! Zaadjes en jonge plantjes worden

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

ZWAAR, LICHT. Je kan honderden voorbeelden geven van wat gewicht is, maar je herinnert je er maar één.

ZWAAR, LICHT. Je kan honderden voorbeelden geven van wat gewicht is, maar je herinnert je er maar één. ZWAAR, LICHT Je kan honderden voorbeelden geven van wat gewicht is, maar je herinnert je er maar één. Wanneer je honderdtwintig kilo weegt omdat je tegen iemand op wilde lopen die tegen je zegt: je kan

Nadere informatie

Kinderrechten. Doelstellingen. Materiaal

Kinderrechten. Doelstellingen. Materiaal Dag van de Rechten van het Kind Kinderrechten Doelstellingen De kinderen leiden uit concrete ervaringen af wat een kinderrecht is. De kinderen zien in hoe belangrijk het is dat kinderrechten gerespecteerd

Nadere informatie

Bronnen. Meer info. Naam: Co-wetenschapp(st)er: Klas:

Bronnen. Meer info. Naam: Co-wetenschapp(st)er: Klas: Bronnen - Het grote experimenteerboek, uitgeverij Deltas, 2003 - Aan de slag met Findus, uitgeverij Davidsfonds/Infodok, 2000 - Grasspriet Themadossier 4 Tuinbouw, Plattelandsklassen vzw Meer info Telefoon:

Nadere informatie

Moeder Natuur BESCHUIT MET MUISJES

Moeder Natuur BESCHUIT MET MUISJES Naam: Moeder Natuur BESCHUIT MET MUISJES Bekijk het clipje: Beschuit met muisjes Groep: LES 8 - WERKBLAD 1 a) Weet je hoe het was toen jij een baby was? Bijvoorbeeld: Was je het eerste kind bij jou thuis

Nadere informatie

Materiaal Groen. Deel 4: Thuis tuinieren

Materiaal Groen. Deel 4: Thuis tuinieren Materiaal Groen Deel 4: Thuis tuinieren Colofon Deel 4: Thuis tuinieren Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren

Nadere informatie

In je kracht. Werkboek voor deelnemers

In je kracht. Werkboek voor deelnemers In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers

Nadere informatie

Samen met Jezus op weg

Samen met Jezus op weg Samen met Jezus op weg KERK & WERELD Korte Schipstraat 16 2800 Mechelen Tekst: Myrjam De Keyser 1. De laatste keer samen Jezus en zijn leerlingen willen graag het paasfeest vieren. Daarvoor zijn ze naar

Nadere informatie

Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben

Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Droppie in de Kwebben Hallo allemaal! Wat fijn dat jullie straks naar de Kwebben in Vught gaan! Mijn naam is Droppie en ik weet alles over water. Wist je dat water

Nadere informatie

Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs

Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs 31 oktober 2010 Zacheüs Ellen Zuijdwegt-Dronkers Van dit verhaal is een schetsbord verhaal gemaakt Dit is tekenen of schilderen terwijl je vertelt. Dit kan heel eenvoudig

Nadere informatie

Een kreeft in de klas

Een kreeft in de klas Een kreeft in de klas Leerdagboek van:... Een kreeft in de klas Wat doet de kreeft? Kijk een poosje heel nauwkeurig naar de kreeft. Schrijf heel nauwkeurig op wat de kreeft doet en hoe hij dat doet. Doe

Nadere informatie

Ontdek je kracht voor de leerkracht

Ontdek je kracht voor de leerkracht Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te

Nadere informatie

Experimenten KIT. werkboekje. Dokter in de wetenschap: Klas:

Experimenten KIT. werkboekje. Dokter in de wetenschap: Klas: Experimenten werkboekje KIT Dokter in de wetenschap: Klas: 1 Licht/zon Zonnebaden in het licht Zonlicht is heel belangrijk voor planten. Als een plant enkele dagen geen of onvoldoende licht krijgt, begint

Nadere informatie

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Gebruiksaanwijzing leerdagboek Miniatuur Een kreeft in de klas Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Aanwijzingen Schrijf- en tekenruimte

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op informatie

Hoofdstuk 2 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op informatie Hoofdstuk 2 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op informatie In dit hoofdstuk vind je een antwoord op de volgende vragen. 1. Wat is het recht op informatie? 2. Wat is begrijpelijke informatie? 3. Op welke

Nadere informatie

Een jonge sequoia opgegroeid tussen de as van een bosbrand en een jonge sequoia in een pot.

Een jonge sequoia opgegroeid tussen de as van een bosbrand en een jonge sequoia in een pot. Hoofdstuk 8. De levensloop van de Sequoia gigantea: van zaadje tot reuzenboom Niet elk zaadje dat uit de kegel valt ontkiemt. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat van de zaadjes die in een groene

Nadere informatie

Hoe werk je met het projectenboek?

Hoe werk je met het projectenboek? Hoe werk je met het projectenboek? In dit boek ga je allerlei opdrachten maken met groen in de hoofdrol. Je gaat toepassen wat je in de afgelopen jaren hebt geleerd. Ook leer je er nog een hoop nieuwe

Nadere informatie

Tomaten in de puree. dag 1. Hallo,

Tomaten in de puree. dag 1. Hallo, Tomaten in de puree dag 1 Mijn naam is Valérie en ik woon in Togo, één van de kleinste landen in Afrika. Veel mensen in mijn land zijn arm. Vroeger teelden mijn mama en papa katoen. Maar toen zij het katoen

Nadere informatie

Oppervlakte op het schoolplein versie A

Oppervlakte op het schoolplein versie A Oppervlakte op het schoolplein versie A Doe deze opdracht met vier kinderen. Nodig: een rolmaat 1. Maak met zijn vieren een vierkant van 1 x 1 meter. Op elke hoek van het vierkant staat een kind. Gelukt?

Nadere informatie

RSW Logboek De Toekomstboom

RSW Logboek De Toekomstboom RSW Logboek De Toekomstboom Wij begonnen helaas met een achterstand. Wij kregen de zaadjes een week later dan de rest omdat er van onze groep De Ashanti Padvindsters drie groepen meiden meedoen aan de

Nadere informatie

Sinterklaas. en de. smikkelende Smulpiet

Sinterklaas. en de. smikkelende Smulpiet en de smikkelende Door Maarten Stevens http://www.cts-producties.nl http://www.schooltoneel.net http:// Rollen: Behoeft geen verdere uitleg De baas van alle pieten. Een verantwoordelijke, rustige piet.

Nadere informatie

Zal ik jullie vertellen over een oma die ik ken? Het is een heel vreemd oud. Bloemen op het dak. Door Ingibjörg Sigurdardóttir

Zal ik jullie vertellen over een oma die ik ken? Het is een heel vreemd oud. Bloemen op het dak. Door Ingibjörg Sigurdardóttir loemen op het dak oor Ingibjörg Sigurdardóttir Zal ik jullie vertellen over een oma die ik ken? Het is een heel vreemd oud dametje met veel pit! Haar echte naam is Gonnema, maar ik noem haar altijd oma

Nadere informatie

Billie de Beer en de Tuinstedebrigade (3): Ontmoeten de vogels Juni 2014

Billie de Beer en de Tuinstedebrigade (3): Ontmoeten de vogels Juni 2014 Billie de Beer en de Tuinstedebrigade (3): Ontmoeten de vogels Juni 2014 Janneke Blaauwbroek & Michael Janse, juni 2014 Pagina 1 Billie de Beer woont nu al een paar dagen bij de hamsters in Tuinstede.

Nadere informatie

Zaden en Kiemplanten

Zaden en Kiemplanten Zaden en Kiemplanten Lesbrief groep 5 t/m 7 Inhoud Inleiding... 1 Les 1: zaden en kiemplanten... 2 Les 2: Lekker... 4 Werkblad 1 Onderzoek: het zaad... 6 Werkblad 2 Proefje: kiemplanten... 7 Milieu Educatie

Nadere informatie

het begin van dit boek

het begin van dit boek De autisme survivalgids 9 het begin van dit boek Ken je dat gevoel? Je bent een kind. Een jongen of een meisje. Om je heen zijn er heel veel andere kinderen. Allemaal zien ze er net een beetje anders uit.

Nadere informatie

Plak hier een foto van jou in verwachting.

Plak hier een foto van jou in verwachting. Plak hier een foto van jou in verwachting. DIT ZWANGERSCHAPSDAGBOEK IS VAN: ADRES: WOONPLAATS: GEBOORTE UITGEREKEND OP: NAAM VAN DE PARTNER: GEBOORTE BROERTJES EN ZUSJES VAN DE BABY: GEFELICITEERD! JE

Nadere informatie

Het Drakenfeestje Tekst Mathias Dellaert Illustraties Siri Austvik

Het Drakenfeestje Tekst Mathias Dellaert Illustraties Siri Austvik Het Drakenfeestje Tekst Mathias Dellaert Illustraties Siri Austvik Het Drakenfeestje Tekst Mathias Dellaert Illustraties Siri Austvik Voor Rune s vijfde verjaardag. Voor hem, zijn vriendjes en zijn klasgenootjes

Nadere informatie

Het Drakenfeestje. Tekst Mathias Dellaert Illustraties Siri Austvik

Het Drakenfeestje. Tekst Mathias Dellaert Illustraties Siri Austvik Lies is een speciaal el e: door een ongeluk in haar jeugd kan ze niet vliegen en toveren. Toch houdt Lies van avonturen. Het Drakenfeestje Maar wat kan ze doen als er plotseling een draak in Bosopdeheuvel

Nadere informatie

Contextgebied Gebruiksvoorwerpen Andere culturen Een dromenvanger

Contextgebied Gebruiksvoorwerpen Andere culturen Een dromenvanger Thema: Indianen _ gespreid over meerdere lessen Probleem Hoe maak ik een dromenvanger? Concrete doelen Informatie inwinnen op Internet door het bedienen van een zoekrobot. Zelf een dromenvanger ontwerpen;

Nadere informatie

Practicum: Het ontkiemen van zaadjes

Practicum: Het ontkiemen van zaadjes Naam: Klas: Practicum: Het ontkiemen van zaadjes Oefenen Theorie Op dit moment ben je bezig met Hoofdstuk 2 dat gaat over planten. Planten groeien uit zaden, bollen of knollen. In dit practicum gaan we

Nadere informatie

RITUEEL. schrijven. Word de persoon die je altijd al had willen zijn.

RITUEEL. schrijven. Word de persoon die je altijd al had willen zijn. RITUEEL schrijven d a g b o e k Word de persoon die je altijd al had willen zijn. Welkom De persoon worden die je altijd al had willen zijn. Daarom schrijf ik. Door ritueel te schrijven kom je in verbinding

Nadere informatie

ZOEK HET UIT! KinderBijbelKeet-week Grote Kerk Hilversum. 28 tot en met 31 augustus. dit boekje is van:.

ZOEK HET UIT! KinderBijbelKeet-week Grote Kerk Hilversum. 28 tot en met 31 augustus. dit boekje is van:. ZOEK HET UIT! KinderBijbelKeet-week 2018 28 tot en met 31 augustus Grote Kerk Hilversum dit boekje is van:. Themalied Couplet 1: Ik heb gehoord, van een man, Die een storm stoppen kan. Die een storm stoppen

Nadere informatie

Lesbrief nr 1. Opdracht 1. voor Groep 7 + 8 +

Lesbrief nr 1. Opdracht 1. voor Groep 7 + 8 + Lesbrief nr 1 voor Groep 7 + 8 + ad Downlo ief ook r b deze les.net am op sams Wat is Samsam? Samsam is een cross-mediale methode over mondiaal burgerschap, kinder rechten en duurzaamheid. Het doel van

Nadere informatie

Voor jou. Verhalen van mantelzorgers. Anne-Rose Hermer

Voor jou. Verhalen van mantelzorgers. Anne-Rose Hermer Voor jou Verhalen van mantelzorgers Anne-Rose Hermer 6 Inleiding In dit boek maak je kennis met Martine, Koos en Sara. Ze zijn alledrie in een andere fase van hun leven. Maar één ding is hetzelfde voor

Nadere informatie

Lees : Mattheüs 25:14-30

Lees : Mattheüs 25:14-30 De gelijkenis van de talenten Lees : Mattheüs 25:14-30 Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

V O L G E R S F A C E B O O K / D E D R E S S C O A C H W W W. G L A N C Y. N L

V O L G E R S F A C E B O O K / D E D R E S S C O A C H W W W. G L A N C Y. N L SIMPEL STAPPENPLAN VAN JE PASSIE JE WERK MAKEN 3.278 VOLGERS FACEBOOK/DEDRESSCOACH WWW.GLANCY.NL Mijn reis: van passie naar ondernemer Gefeliciteerd! Je hebt een eerste stap gezet. Wat fantastisch dat

Nadere informatie

Handleiding. Boom planten. Tielsestraat 83 A 4043 JR Opheusden Tel:

Handleiding. Boom planten.  Tielsestraat 83 A 4043 JR Opheusden Tel: Handleiding Boom planten www. Tielsestraat 83 A 4043 JR Opheusden Tel: 0488 48 2266 info@ www. Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Instructie boom planten 3. Instructie beukenhaag planten 4. Veelgestelde vragen

Nadere informatie

rage [spreek uit: raa zju] su per markt super markt supermarkt Die ne ke Dieneke ra dijs radijs

rage [spreek uit: raa zju] su per markt super markt supermarkt Die ne ke Dieneke ra dijs radijs Tekst lezen en een schema invullen 1. Luister en lees mee. kwe ken kweken rage raa zju] moes tuin moestuin bakje moestuinbakjes actie aksie] tv teevee] tv pro gram ma tv-programma su per markt super markt

Nadere informatie

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN

ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN Een boom is... Een boom is een plant, alleen noemen de onderdelen anders. Een boom is namelijk een vaste plant met een houten stam en een kruin. Delen van de boom Laat

Nadere informatie

Paasklok krijgt hulp. Klingel

Paasklok krijgt hulp. Klingel Paasklok krijgt hulp Klingel BIM BAM BOM BIM BAM BOM! De klokken luiden voor de laatste keer. Nee, niet echt voor de laatste keer! Vandaag is het Witte Donderdag, dan vertrekken alle klokken op reis naar

Nadere informatie

Wat ga je schrijven: een verklarende tekst. Voorbereiden op het schrijven: een film bekijken

Wat ga je schrijven: een verklarende tekst. Voorbereiden op het schrijven: een film bekijken Les 1: Verklaren hoe planten groeien Wat ga je schrijven: een verklarende tekst Hoe komt het eigenlijk dat planten groeien? Je schrijft een verklarende tekst voor leerlingen van een andere klas. Welke

Nadere informatie

Een goed leven voor.

Een goed leven voor. Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een

Nadere informatie

Inhoud. 1 Planten in allerlei soorten en maten 6. 2 Zorg voor planten Plagen en ziekten Voortplanting: een nieuw begin 90

Inhoud. 1 Planten in allerlei soorten en maten 6. 2 Zorg voor planten Plagen en ziekten Voortplanting: een nieuw begin 90 Inhoud 1 Planten in allerlei soorten en maten 6 2 Zorg voor planten 32 3 Plagen en ziekten 60 4 Voortplanting: een nieuw begin 90 5 Vermeerderen zonder seks 114 INHOUD 5 1 Planten in allerlei soorten en

Nadere informatie

Monique Picavet Twee hondjes in het gras

Monique Picavet Twee hondjes in het gras Monique Picavet Twee hondjes in het gras Twee hondjes in het gras Beide van een duister ras Ze rennen achter elkaar Zij achter hem, hij achter haar Tot ze bij hun baasje uit gaan hijgen En wat te eten

Nadere informatie

Ik ben Juul de giraf en ik heb gehoord dat jij je eerste communie

Ik ben Juul de giraf en ik heb gehoord dat jij je eerste communie Iedereen welkom 1 Hallo, Ik ben Juul de giraf en ik heb gehoord dat jij je eerste communie wil doen. Klopt dat? Weet je wel wat dat is: communie? Het is zo n moeilijk woord. Wees gerust het is geen ziekte

Nadere informatie

Les 3: en toen ging het mis. Het begin

Les 3: en toen ging het mis. Het begin Les 3: en toen ging het mis Het begin Les 3: en toen ging het mis. Dit verhaal kun je lezen in Genesis 3 Heerlijk, wat is het hier toch heerlijk! Eva voelt de zonnestralen op haar blote armen. Ze loopt

Nadere informatie

De grond waarop wij wonen.

De grond waarop wij wonen. De grond waarop wij wonen. GROEP 7/8 Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen. Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de vegetatie in de omgeving van de kinderen van de bovenbouw.

Nadere informatie

Lelijke griet. Dino is nog steeds te verbaasd om iets normaals te zeggen. Het enige dat hij kan bedenken is: Heet je echt Belle?

Lelijke griet. Dino is nog steeds te verbaasd om iets normaals te zeggen. Het enige dat hij kan bedenken is: Heet je echt Belle? Rolstoeltaxi Dino, wil jij even helpen? Dino reageert niet. Hij is ingespannen bezig met zijn tekening. De opdracht is om het bovenaanzicht van de school te maken. En dat valt niet mee. Dino, vraagt de

Nadere informatie

A) Schrijf het verbum in de best passende tijd en vorm, eventueel met een hulpverbum

A) Schrijf het verbum in de best passende tijd en vorm, eventueel met een hulpverbum A) Schrijf het verbum in de best passende tijd en vorm, eventueel met een hulpverbum 1. Wat voor rare mensen waren dat daarstraks? (zijn) 2. Zodra we de film, zullen we je vertellen wat we ervan vonden.

Nadere informatie

PLANTEN GROEIEN. Stappenplan. Benodigdheden. Apps. Tijd ZADENRACE

PLANTEN GROEIEN. Stappenplan. Benodigdheden. Apps. Tijd ZADENRACE Stel 4 onderzoeksvragen op Maak een goede opstelling Noteer je resultaten in de tabel ZADENRACE Vooraleer we aan de grote opdracht beginnen moeten we planten hebben. Zoals je wel weet, gebeurt de voortplanting

Nadere informatie

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en

Nadere informatie

Thema: kom er maar eens achter. Moeilijkheid : **** Tijdsduur : *** Juf Yvonne. Natuurkunde en techniek Licht en geluid Geluid&communicatie

Thema: kom er maar eens achter. Moeilijkheid : **** Tijdsduur : *** Juf Yvonne. Natuurkunde en techniek Licht en geluid Geluid&communicatie Thema: kom er maar eens achter Natuurkunde en techniek Licht en geluid Geluid&communicatie Moeilijkheid : **** Tijdsduur : *** Juf Yvonne Doel: Na deze opdracht weet je hoe de ontwikkeling van tele-communicatie

Nadere informatie

Lotte is er erg blij mee. Ik wilde altijd al een huisdier voor mezelf, zegt ze tegen opa. En nu heb ik er opeens een heleboel.

Lotte is er erg blij mee. Ik wilde altijd al een huisdier voor mezelf, zegt ze tegen opa. En nu heb ik er opeens een heleboel. Lotte heeft Luizen Buiten is het koud. Er vallen dikke druppels uit de bomen en de wind blaast hard door de straat. Lotte loopt hand in hand met opa Generaal over het schoolplein. Ze moest eerder van school

Nadere informatie

INHOUD. 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN

INHOUD. 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN INHOUD 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN 7 Verdriet uit je hart en verdriet om je zorgen 11 De belangrijkste relatie is die met jezelf 14 In dankbaarheid ligt geluk

Nadere informatie

Over taaie taboes en lastige liefdes

Over taaie taboes en lastige liefdes Seksuele diversiteit graad 3 Lesvoorbereiding Over taaie taboes en lastige liefdes Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print het artikel Huwelijken

Nadere informatie

8 5 Aarde en heelal. Lees de vragen over de planeten in de tabel hieronder. Vragen over de planeten. Aarde Maan Mars

8 5 Aarde en heelal. Lees de vragen over de planeten in de tabel hieronder. Vragen over de planeten. Aarde Maan Mars Lees de vragen over de planeten in de tabel hieronder. Vragen over de planeten. Aarde Maan Mars Is er water? ja beetje ja (vooral ijs!) Kunnen er planten groeien? ja nee nee Kunnen er dieren leven? ja

Nadere informatie

Bijlagen Projectenboek Groen

Bijlagen Projectenboek Groen Bijlagen Projectenboek Groen Bijlage 1 Werkplan Namen:. Taakverdeling en planning Taken Taakverdeling Tijdsplanning Begin Einde Af Overlegmomenten met docent Onderwerp Datum Tijdstip Plaats overleg Gemaakte

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

'Waar komt melk vandaan?' 'Uit de winkel!'. Natuurlijk weet iedereen dat melk uit de koe komt, maar je staat er niet zo vaak bij stil!

'Waar komt melk vandaan?' 'Uit de winkel!'. Natuurlijk weet iedereen dat melk uit de koe komt, maar je staat er niet zo vaak bij stil! Kijkje in de keuken 'Waar komt melk vandaan?' 'Uit de winkel!'. Natuurlijk weet iedereen dat melk uit de koe komt, maar je staat er niet zo vaak bij stil! Tussen de productie van voeding en het opeten

Nadere informatie

Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto.

Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto. Schaapje Schaap en de Wolkjes Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto. De schaapjes hebben een mooie stal, met zacht stro om in te slapen. Kom, zegt Nina, we gaan slapen, ik ben moe. Maar

Nadere informatie

Voorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3

Voorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3 Voorbereiding post 2 Met de mens mee Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 2: Met de mens mee, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands Een stelletje mooie vrienden door Jacques Vriens

Boekverslag Nederlands Een stelletje mooie vrienden door Jacques Vriens Boekverslag Nederlands Een stelletje mooie vrienden door Jacques Vriens Boekverslag door C. 1236 woorden 29 augustus 2016 3,1 2 keer beoordeeld Auteur Genre Jacques Vriens Jeugdboek, Kinderboek Eerste

Nadere informatie

Zijn paarden soms eenzaam?

Zijn paarden soms eenzaam? 2 Zijn paarden soms eenzaam? Ha, die Bles! Hé, Beauty! Lang geleden dat ik je nog eens gezien heb! Je kent mij toch nog! Natuurlijk, met mijn paardengeheugen is nog niets mis, hoor. Inderdaad, vergeten

Nadere informatie

Team 5: Natuur. Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel

Team 5: Natuur. Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel Zonnepanelen op school Team 5: Natuur Onderzoek naar de natuurlijke zonnecel Jullie gaan onderzoeken of de plant een zonnecel is en wie daar gebruik van maken 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken

Nadere informatie

* Dit is belangrijk.?? Dit snap ik niet / dit is een moeilijk woord. Verkopen voor het goede doel

* Dit is belangrijk.?? Dit snap ik niet / dit is een moeilijk woord. Verkopen voor het goede doel Tekst lezen en een tekstschema maken 1. Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. Let op de titel, de kopjes en de plaatjes. 2. Lees de tekst actief. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de

Nadere informatie

Tot kijk. Sylvia Vanden Heede met tekeningen van Thé Tjong-Khing

Tot kijk. Sylvia Vanden Heede met tekeningen van Thé Tjong-Khing Tot kijk Sylvia Vanden Heede met tekeningen van Thé Tjong-Khing In dezelfde reeks Vos en Haas Vos en Haas Op het eiland Het dikke boek van Vos en Haas Vos en Haas en de dief van Iek Koek koek Vos en Haas

Nadere informatie

Les 3 Vragenstellen Leestekst: De inbreker. 1. "Vandaag gaan we voor de derde keer een tekst lezen en daarbij vragen maken."

Les 3 Vragenstellen Leestekst: De inbreker. 1. Vandaag gaan we voor de derde keer een tekst lezen en daarbij vragen maken. Les 3 Vragenstellen Leestekst: De inbreker "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vandaag gaan we voor de derde keer een tekst lezen en daarbij vragen maken." 2. Vraag: "Welke vraag hebben we daarbij nodig?"

Nadere informatie

inh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9.

inh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9. Dieren in de winter inhoud 1. Dieren in de winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. De koe 11 10. Filmpjes 12 Pluskaarten

Nadere informatie

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Opdracht 1 bij 3.2 Jullie zijn bij het consultatiebureau. Cursist A: je bent arts bij het consultatiebureau. Cursist B: je bent met je baby van twee maanden bij het consultatiebureau.

Nadere informatie

Ik ben waardevol challenge

Ik ben waardevol challenge 26 t/m 30 juni 2017 Ik ben waardevol challenge Commit Happiness In deze pdf vind je alle opdrachten bij elkaar. Dag 1 Waarom wil je je waardevol voelen? Ik wil je vandaag laten stilstaan bij de redenen

Nadere informatie

van zwaartekracht hebben weet dat hoe groter de zwaartekracht van een hemellichaam is, hoe kleiner hun sprong is

van zwaartekracht hebben weet dat hoe groter de zwaartekracht van een hemellichaam is, hoe kleiner hun sprong is Zwaartekracht GROEP 5-6 48 65 minuten 1 en 23 De leerling: herkent de zwaartekracht ontdekt dat een kleine sprong op aarde een veel grotere sprong op de maan is ontdekt dat een kleine sprong op aarde een

Nadere informatie

Wilgenhut bouwen. 2011 Dieter Willems

Wilgenhut bouwen. 2011 Dieter Willems Wilgenhut bouwen 2011 Dieter Willems 2 Bouwen van de hut Wat? Met deze handleiding is het de bedoeling dat je een wilgenhut kan bouwen met een doorsnede van 5 meter met een korte tunnel als ingang. De

Nadere informatie

DIERGEDRAG IN ARTIS. Lespakket diergedrag voor bovenbouw vmbo STARTOPDRACHT

DIERGEDRAG IN ARTIS. Lespakket diergedrag voor bovenbouw vmbo STARTOPDRACHT DIERGEDRAG IN ARTIS Lespakket diergedrag voor bovenbouw vmbo STARTOPDRACHT Diergedrag in Artis, oktober 2008 INLEIDING Binnenkort ga je naar dierentuin Artis in Amsterdam. Dieren in de dierentuin zijn

Nadere informatie

groep 4/5 en de moestuin

groep 4/5 en de moestuin groep 4/5 en de moestuin 7 mei 2014 we gaan voor de derde keer naar onze moestuin We hebben er zin in! De lucht is wat donker, maar soms ook stralend blauwtuinweer! het weer Het weer staat voorlopig in

Nadere informatie

Kijk voor de gratis digibordles op rianvisser.yurls.net

Kijk voor de gratis digibordles op rianvisser.yurls.net Rian Visser Voor alle vrienden en vriendinnen die heel verschillend zijn Gertie Jaquet Voor mijn allerbeste vrienden, mijn gekozen familie Kijk voor de gratis digibordles op rianvisser.yurls.net 2018 Tekst:

Nadere informatie

Droge boon. Ik heb nodig: - een droge boon - een geweekte boon - weegschaal - een liniaal - kleurpotloden

Droge boon. Ik heb nodig: - een droge boon - een geweekte boon - weegschaal - een liniaal - kleurpotloden De boon Ik heb nodig: - een droge boon - een geweekte boon - weegschaal - een liniaal - kleurpotloden 1. Bekijk een droge en een geweekte boon. Vul het schema hieronder in. Droge boon Geweekte boon Welke

Nadere informatie

Het nachtmerrieneefje

Het nachtmerrieneefje Paul van Loon Het nachtmerrieneefje Tekeningen Hugo van Look Leopold / Amsterdam 1 Olaf Hé, Dolf, weerwolven! Gaaf, Timmie. Het is bijna zeven uur s avonds. Dolfje en Timmie kijken naar Het Klokhuis. Moniek

Nadere informatie

Annie van Gansewinkel. Vast

Annie van Gansewinkel. Vast Annie van Gansewinkel Vast 4 Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen De groeten Je krijgt de groeten van je vader. Jim haalt zijn schouders op. Hij blijft tegen de bal schoppen. De bal knalt tegen

Nadere informatie

Weer kijkt Kees in zijn binnenspiegel. Naar de man op de achterbank. De lifter. Slaapt die man nou? Kees heeft hem al een uur niet meer gehoord.

Weer kijkt Kees in zijn binnenspiegel. Naar de man op de achterbank. De lifter. Slaapt die man nou? Kees heeft hem al een uur niet meer gehoord. Gevaarlijke tijd Soms moet Kees hard remmen. De bochten in Frankrijk zijn lang. Het waait hard. Af en toe waait er iets over de snelweg. En er liggen zelfs takken op de weg. Kees is al een paar keer erg

Nadere informatie

Vierde Leerjaar. www.lessenpakket.be

Vierde Leerjaar. www.lessenpakket.be Vierde Leerjaar Planten in en rondom onze nieuwe woonst Doelen kennis maken met planten die je in een plantencentrum kunt kopen; een bijsluiter bij een plant begrijpend lezen en dan uitvoeren; het aantal

Nadere informatie

1. staat precies in de tekst 2. moest ik zoeken in de tekst 3. heb ik zelf bedacht

1. staat precies in de tekst 2. moest ik zoeken in de tekst 3. heb ik zelf bedacht 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en moeilijke woorden en stukjes tekst In de tekst Hooikoorts staat veel informatie. Het is een informatieve tekst. De informatie in de tekst heb je nodig als je vragen moet

Nadere informatie

Groenten onder glas 1. Op het land 2. Blad 1. Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten.

Groenten onder glas 1. Op het land 2. Blad 1. Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten. 5 Lastige woorden Blad Groenten onder glas Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten. Ziektekiem Een bacterie of virus waar je ziek van kunt worden. Stapelbed Bedden

Nadere informatie

contains recycled plastics

contains recycled plastics contains recycled plastics by we are elho Elho verrast je telkens weer met vrolijke, functionele en creatieve producten die je blijven inspireren en je huis of tuin nog gezelliger maken. by we all love

Nadere informatie

15 februari: Ik ben het brood dat leven geeft (Johannes 6:32-40)

15 februari: Ik ben het brood dat leven geeft (Johannes 6:32-40) Liturgisch bloemstuk bij de 40 dagen tijd en Pasen 2015 Elke week wordt één kaars gedoofd, van de kandelaar met 8 kaarsen. Er is elke week een boog bekleed met klimop, als beeld van het verbond van God

Nadere informatie

Kleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014. Gezinsbond Stekene

Kleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014. Gezinsbond Stekene Kleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014 Gezinsbond Stekene Inleiding Kinderen houden van tuinieren Tuinieren bevat 2 elementen waar kinderen zot op zijn: aardegrond en buitenlucht. De zomerzon zal

Nadere informatie

1 Teeltgebieden in Nederland

1 Teeltgebieden in Nederland 1 Teeltgebieden in Nederland Oriëntatie Als beginnend vakgenoot heb je je misschien wel eens afgevraagd waar je je planten vandaan moet halen. Uiteraard niet bij de bloemist op de hoek, maar ook niet bij

Nadere informatie

"Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5"

Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5 "Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5" Voor het eerst alleen Ik werd wakker in een kamer. Een witte kamer. Ik wist niet waar ik was, het was in ieder geval niet de Isolatieruimte. Ik keek om me

Nadere informatie

Lucas 22,39-46 Jezus bidt

Lucas 22,39-46 Jezus bidt Lucas 22,39-46 Jezus bidt Tweede zondag van de Lijdenstijd Gezinsdienst Liturgie Lied: opwekking 489 Lied: opwekking 430 Votum / groet Lied: psalm 22:1,5 Gebed Wet Lied: E&R bundel 245: 1,2,3 Lezing: Lucas

Nadere informatie

Inhoud. Zaai- en plantkalender 72. EHBG: Eerste Hulp Bij Groenteproblemen 70

Inhoud. Zaai- en plantkalender 72. EHBG: Eerste Hulp Bij Groenteproblemen 70 Inhoud Aan de slag 7 Moestuinquiz 9 Stappenplan: Stap 1: Een stukje grond 13 Stap 2: Kies een plek 13 Stap 3: Doe de schudproef 14 Stap 4: Basisgereedschap 16 Stap 5: Zaden 18 Stap 6: Alles over zaaien,

Nadere informatie

Derde Leerjaar. www.lessenpakket.be

Derde Leerjaar. www.lessenpakket.be Derde Leerjaar Anjers zaaien Doelen zaaivoorschriften in tekst of schema kunnen lezen en verklaren; de uitdrukkingen volle grond en onder glas bij het zaaien, begrijpen; met eigen woorden het principe

Nadere informatie

2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen

2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen Liturgie Emmen, 13 september 2015 (buitendienst) Thema: samen onderweg (startzondag) 1. Votum 2. Zegengroet Genade voor u en vrede van God onze Vader in de Heer Jezus Christus. Amen 3. Zingen: Sela: breng

Nadere informatie

Aardoliealarm in het bos

Aardoliealarm in het bos Landbouw graad 3 Aardoliealarm in het bos Lesvoorbereiding Print de stickers zoveel keer uit als je groepjes van 4 kunt maken. Aanwijzingen voor de indeling van de groepjes: zie verder. Als je niet over

Nadere informatie