Quick scan Flora- en faunawet en bomeninventarisatie voor realisatie waterberging in De Lier

Transcriptie

1 NOTITIE Hoogheemraadschap van Delfland Postbus DB Delft DATUM: 25 maart 2013 ONS KENMERK: UW KENMERK: AUTEUR: PROJECTLEIDER: STATUS: CONTROLE: / /JosZu PR20B ing. J. van Zundert ir. E.J.F. de Boer concept drs. D. Emond Quick scan Flora- en faunawet en bomeninventarisatie voor realisatie waterberging in De Lier Hoogheemraadschap van Delfland is voornemens in het gemeenteplantsoen/parkje bij de Julianalaan in woonkern De Lier, waterberging te realiseren. Bureau Waardenburg heeft op basis van een oriënterend veldonderzoek (d.d. 20 maart 2013) en bronnenonderzoek de effecten van deze ingreep beoordeeld in het kader van de Flora- en faunawet. Plangebied en werkzaamheden Het plangebied is een klein park in De Lier, gemeente Westland. De Lier is een woonkern in agrarisch gebied (met voornamelijk glastuinbouw), nabij Delft. Het plangebied ligt ingesloten tussen de provinciale weg N223 (Burgemeester Crezeelaan) in het zuiden, en bebouwing van de woonkern De Lier. Op figuur 1 is de huidige situatie aangegeven. Het gearceerde deel is in de huidige situatie een parkje met een verhard wandelpad. De vegetatie bestaat uit grasbermen en groepen bomen (voornamelijk Spaanse aak en zwarte els) met in de ondergroei rode kornoelje en vlier. De op figuur 1 aangegeven felblauwe sloten zijn voorzien van een houten oeverbeschoeiing en onderwatervegetatie ontbreekt vrijwel. In de sloten is kroos aanwezig en drijft afval. De groenblauw gemarkeerde watergang is niet beschoeid maar wel voorzien van steile oevers (alsof deze recht zijn afgestoken). In een deel van deze oevers groeit rietgras. 1

2 Figuur 1 Foto links: 2 Huidige situatie plangebied. oostelijk deel van het gearceerde gebied, foto rechts: westelijk deel daarvan.

3 Foto links: noordelijke watergang, foto rechts: zuidelijke watergang. Na de herinrichting waterberging wordt wordt verwijderd en van de watergang in Figuur 2 is dit deel een waterpartij met een wandelpad/brug (figuur 2). De grotendeels gerealiseerd in het gearceerde gebied. De vegetatie de grond wordt afgegraven. Verder worden de oevers van het deel het noorden van het gebied verflauwd. Schetsontwerp 3

4 Methodiek Het plangebied is op 20 maart 2013 bezocht. Aanvullend op het terreinbezoek heeft beperkt bronnenonderzoek plaatsgevonden. Daarnaast is, voor zover nodig, gebruik gemaakt van achtergrond documentatie (zie literatuurlijst). Bij het veldbezoek is zijn de biotopen beoordeeld op geschiktheid voor beschermde soorten. Daarnaast is gelet op sporen van beschermde soorten en zijn de watergangen met een schepnet steekproefsgewijs bemonsterd. Van de bomen zijn de volgende gegevens opgenomen: de soort, stamdiameter en groeivorm 1. Daarnaast is het struweel en zijn de (in dit seizoen zichtbare) bodembedekkers genoteerd. Beschrijving bomen en struweel De boomlaag in het gearceerde gebied bestaat voornamelijk uit Spaans aak en zwarte els. De bomen zijn ongeveer 7 meter hoog en (regelmatig) opgesnoeid. In totaal staan er in het oostelijk deel dertien bomen waarvan acht Spaanse aak, vier zwarte els en één gewone es. De Spaanse aken zijn merendeels meerstammig met diameters van 15 tot 20 centimeter. De gewone es heeft een diameter van 28 cm. De elzen hebben diameters van 9 tot 30 cm. In de oostelijke helft staan drieëntwintig bomen, merendeels Spaanse aak en jonge elzen met diameters van 9 tot 34 cm. Daarnaast staat ook in dit deel één gewone es met en diameter van 28 centimeter. De struiklaag bedekt ongeveer 20% van het gearceerde gebied en bestaat voornamelijk uit 1 tot 2 meter hoge rode kornoelje. Daarnaast staat er vlier en liguster en op één plaats staat hulst. Daaronder groeit in het westelijk deel op dit moment (eind winter) voornamelijk speenkruid, in het oostelijke deel vooral fluitenkruid. Verder is de bodem onder de bomen deels bedekt klimop. De open delen zijn ingezaaid met grassen (bermen). In het oostelijke deel van het plantsoen lag een stapel snoeiafval. In het noordelijke deel (niet gearceerd, ten oosten van het noordelijk deel van de felblauwe watergang in figuur 1) staan enkele solitaire bomen, een Corsicaanse den, drie treurwilgen, twee lindes en één gewone esdoorn. En er staat een rij van drieëntwintig (jonge) beuken. Deze bomen worden niet gekapt. Mogelijk is het nodig één grote treurwilg met een diameter van 65 cm en één Corsicaanse den met een diameter van 39 cm te kappen om de oever van de watergang te kunnen verflauwen. 1 Omdat op de bomenkaart van de provincie Zuid-Holland alleen de laanbomen langs de N223 (Burgemeester Crezeelaan) zijn ingetekend en deze bomen geen onderdeel uitmaken van deze planlocatie, zijn de bomen niet op kaart genummerd en zijn de individuele gegevens niet per boom in tabelvorm gepresenteerd. 4

5 Resultaten quick scan 2 Planten Literatuur geeft aan dat in de regio de soorten grote kaardenbol, zwanenbloem dotterbloem (Tabel 1 FFwet) en rietorchis en brede orchis (Tabel 2) bij meer open delen van watergangen kunnen voorkomen (Boddeke et al., 2005). Tijdens het veldbezoek zijn planten van vochtige voedselrijke omstandigheden aangetroffen zoals speenkruid en fluitenkruid. Plaatselijk was de bodem bedekt met klimop (onder de bomen) of grassen (de bermen/gazons). Er zijn geen (restanten van) strikt beschermde soorten planten aangetroffen. Het park wordt veelvuldig als uitlaatplek voor honden gebruikt. Omdat de aanwezige biotopen niet geschikt zijn als groeiplaats voor strikt beschermde soorten planten, is het voorkomen van Tabel 2 en 3 soorten uit te sluiten. Op grond hiervan is beoordeeld dat het plangebied geen betekenis heeft voor beschermde soorten planten. Ongewervelden In de omgeving ten westen van De Lier komt platte schijfhoren voor (Telmee.nl). Het voorkomen van de platte schijfhoren in het plangebied kan worden uitgesloten omdat de watergangen in het plangebied te voedselrijk zijn en de watervegetatie niet of nauwelijks is ontwikkeld. Het voorkomen van overige ongewervelden kan op grond van biotoopkenmerken en verspreidingsgegevens worden uitgesloten. Het plangebied heeft geen functie voor beschermde ongewervelden. 2 Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van de Flora- en faunawet. In de Flora- en faunawet worden drie beschermingsregimes onderscheiden. Voor soorten uit Tabel 1 geldt vrijstelling van verbodsbepalingen bij werkzaamheden in het kader van ruimtelijke ontwikkeling en inrichting. In voorkomende gevallen hoeft geen ontheffing van de Flora- en faunawet te worden aangevraagd. Voor soorten van Tabel 2 of 3 geldt geen vrijstelling en kan aanvraag van een ontheffing aan de orde zijn bij overtreding van verbodsbepalingen. In de lopende tekst is per beschermde soort aangegeven in welke categorie deze is opgenomen. 5

6 Vissen In de polder in de omgeving van het plangebied komen bittervoorn en kleine modderkruiper voor (Boddeke et al., 2005). Tijdens het veldbezoek zijn de watergangen op geschiktheid beoordeeld en daarnaast is met een schepnet steekproefsgewijs bemonsterd. Er zijn daarbij geen beschermde soorten aangetroffen. De watergang in het noorden van het plangebied (felblauw in figuur 1) is ongeschikt voor genoemde beschermde soorten door de beschoeiing en de afwezigheid van submerse watervegetatie. De watergang in het zuiden (groenblauw in figuur 1) is beoordeeld als matig geschikt habitat. Het is niet uitgesloten dat in deze watergang incidenteel bittervoorn of kleine modderkruiper aanwezig is. Amfibieën In de omgeving van het plangebied komt rugstreeppad voor, met name in de duinen (ravon.nl). Ook de laagveengebieden in het oosten van de provincie Zuid-Holland zijn belangrijk leefgebied. Uit de omgeving van Delft zijn sinds 1996 geen waarnemingen meer bekend (denederlandsesoorten.nl). Omdat het veldbezoek plaats vond in de winter, was het niet mogelijk amfibieën waar te nemen. Wel is een inschatting gemaakt van de geschiktheid. Het plangebied is matig geschikt als landhabitat voor algemene amfibiesoorten. De noordelijke watergang is ongeschikt als voortplantingswater de beschoeiing en de afwezigheid van submerse vegetatie. De zuidelijke watergang is geschikt als voortplantingswater voor algemene amfibiesoorten. Reptielen Door de geïsoleerde ligging van het plangebied en de afwezigheid van geschikt biotoop is het plangebied beoordeeld als ongeschikt voor reptielen. Grondgebonden zoogdieren Het plangebied is geschikt voor algemeen voorkomende zoogdiersoorten zoals bosmuis, huisspitsmuis, woelrat, egel en mol. In Zuid-Holland kan de strikt beschermde waterspitsmuis in structuurrijke watergangen worden aangetroffen. Er zijn echter geen waarnemingen van waterspitsmuis in de directe omgeving van het plangebied bekend (Zoogdieratlas Zuid-Holland.nl) en de watergangen in het plangebied zijn ongeschikt omdat deze beschoeid zijn en/of weinig structuurrijk zijn. Het plangebied heeft geen betekenis heeft voor beschermde soorten grondgebonden zoogdieren van tabel 2-3 Flora- en faunawet. Vleermuizen In de directe omgeving van het plangebied zijn waarnemingen bekend van gewone dwergvleermuis, ruige dwergvleermuis, watervleermuis, laatvlieger en rosse vleermuis (Telmee.nl). Het plangebied is geschikt als foerageergebied voor vleermuizen. Door de beperkte omvang van het plangebied is deze niet van essentieel belang als foerageergebied voor vleermuizen. Bomen kunnen dienen als verblijfplaats voor ruige dwergvleermuis en rosse vleermuis. Het merendeel van de bomen is echter jong en daardoor ongeschikt. Tijdens het 6

7 veldbezoek zijn (vanaf de grond) geen holten in de bomen waargenomen, ook niet in de wat oudere bomen. Potentieel geschikte verblijfplaatsen ontbreken dan ook. Vogels Tijdens het veldbezoek zijn geen holten of nesten in de bomen aangetroffen. Bouwwerken ontbreken in het plangebied. Soorten met een jaarrond beschermd nest zijn tijdens het veldbezoek niet waargenomen. Op grond van het bovenstaande is beoordeeld dat het plangebied geen wezenlijke betekenis heeft voor vogels met jaarrond beschermde nestplaats 3. Voor broedvogels waarvan de nesten niet jaarrond beschermd zijn, heeft het gras geen betekenis. De te kappen bomen kunnen in het broedseizoen in principe nestgelegenheid bieden aan algemene soorten als houtduif, merel en heggemus. In het westelijk deel van het gearceerde gebied is een nestkastje aan één van de bomen gemonteerd. Effecten Het gebied heeft geen betekenis voor strikt beschermde planten, ongewervelden, amfibieën, reptielen, grondgebonden zoogdieren en voor vogels met een jaarrond beschermd nest. Vissen De zuidelijke watergang kan een (beperkte) functie hebben voor bittervoorn en kleine modderkruiper. Bij de verbreding van de watergang kunnen vissen wegvluchten. Na de ingreep is de watergang meer geschikt voor vissen. De herinrichting heeft daarom geen negatief effect voor vissen. Amfibieën De zuidelijke watergang kan een betekenis hebben voor algemene amfibiesoorten van tabel 1. Voor deze soorten geldt een vrijstelling van verbodsbepalingen bij ruimtelijke ingrepen. Wel geldt de zorgplicht. Vleermuizen Het park kan betekenis hebben als foerageergebied voor vleermuizen, maar van een essentiële betekenis is geen sprake. Deze (potentiële) functie wordt niet aangetast door de herinrichting. Ook na herinrichting is het gebied geschikt al foerageergebied voor vleermuizen. Er zijn daarom geen negatieve effecten voor vleermuizen. Vogels De te kappen bomen kunnen in het broedseizoen in principe nestgelegenheid bieden aan algemene vogelsoorten. In het westelijk deel van het gearceerde gebied is een nestkastje aan één van de bomen gemonteerd. Langs de slootkant kunnen algemeen voorkomende 3 Op grond van door het ministerie van LNV verstrekte handreikingen worden nesten van de volgende soorten als jaarrond beschermde nestplaatsen beschouwd: boomvalk, buizerd, gierzwaluw, grote gele kwikstaart, havik, huismus, kerkuil, oehoe, ooievaar, ransuil, roek, slechtvalk, sperwer, steenuil, wespendief, zwarte wouw. 7

8 watervogels broeden. Als de bomen gekapt worden of de oever vergraven wordt kunnen verbodsbepalingen worden overtreden. De ingreep kan uitgevoerd worden op voorwaarde dat voorkomen wordt dat broedende vogels worden verstoord (zie randvoorwaarden uitvoering project). Conclusie Bij uitvoering van de werkzaamheden dient rekening te worden gehouden met verbodsbepalingen van de Flora- en faunawet. Indien bij de werkzaamheden de hierna genoemde maatregelen worden getroffen, wordt overtreding van verbodsbepalingen voorkomen. Randvoorwaarden Flora- en faunawet voor uitvoering project Verstoring van broedvogels dient voorkomen te worden. Dit kan door bomen en struiken buiten het broedseizoen te verwijderen en de oever van de watergang buiten het broedseizoen vergraven. Het rooien van beplanting en graafwerkzaamheden zijn binnen het broedseizoen mogelijk indien is vastgesteld dat er met deze werkzaamheden geen nesten van broedvogels worden verstoord (er geen broedende vogels aanwezig zijn). Voor het broedseizoen wordt in het kader van de Flora- en faunawet geen standaard periode gehanteerd. Het broedseizoen verschilt per soort. Globaal moet rekening gehouden worden met de periode half maart tot half juli. Literatuur Boddeke, P.H.N., A.D.G. Koopman, N. van Kessel 2005 Beoordeling beschermde soorten locatie Kwintsheul, Westlandse Zoom. Quick scan in het kader van de Flora- en faunawet (rapportnr ). Provincie Zuid-Holland Beschermde planten en dieren in Zuid-Holland. De verspreiding van Europese Habitatrichtlijnsoorten in kaart. Internet: Denederlandsesoorten.nl Ravon.nl Telmee.nl Zoogdieratlas.nl Voor vragen over deze notitie kunt u contact opnemen met projectleider Edward de Boer 8

9 Akkoord voor uitgave: Teamleider Bureau Waardenburg bv drs. G.F.J. Smit Paraaf: Bureau Waardenburg bv is niet aansprakelijk voor gevolgschade, alsmede voor schade welke voortvloeit uit toepassingen van de resultaten van werkzaamheden of andere gegevens verkregen van Bureau Waardenburg bv; opdrachtgever vrijwaart Bureau Waardenburg bv voor aanspraken van derden in verband met deze toepassing. Bureau Waardenburg bv / Hoogheemraadschap van Delfland Dit rapport is vervaardigd op verzoek van opdrachtgever hierboven aangegeven en is zijn eigendom. Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden d.m.v. druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de opdrachtgever hierboven aangegeven en Bureau Waardenburg bv, noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Het kwaliteitsmanagementsysteem van Bureau Waardenburg bv is door CERTIKED gecertificeerd overeenkomstig ISO 9001: