jaar 2, nummer 2 juli - december 2014 Wijk&co-magazine Sociaal makelaarschap in Overvecht en Utrecht Noordoost

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "jaar 2, nummer 2 juli - december 2014 Wijk&co-magazine Sociaal makelaarschap in Overvecht en Utrecht Noordoost"

Transcriptie

1 jaar 2, nummer 2 juli - december 2014 Wijk&co-magazine Sociaal makelaarschap in Overvecht en Utrecht Noordoost?

2 Introductie Colofon Team Noordoost Reilif Bonse Petra Jongerius Rosa Balrak Jeroen Ouwerkerk Wies Kool Ron Reese Bep van Rees Anna Maria Schotborgh Team Overvecht Noord Wana Sideris-Goula Neeltje Spit Marzouka Boulaghbage Dien van Strien Rabia Harchaoui Jelle de Boer Yvonne van Druten Miña Beumer Gert Beffers Jolanda van Deventer Tjitske van der Woude Barbara del Court König Team Overvecht Zuid Wendela Vernooij Emine Goktekin Liza de Laat Hind Dhassi Gülay Alp Aicha Zekri Souad Klidou Yasmina al Mourabit Remco Hordijk Karim el Hamdioui Priscilla Symons Leo Noteboom Manager Pascal van Wanrooy Eindredactie Rachella Dubbeldam Fleur van IJperen Jelle de Boer Jeroen Ouwerkerk Wendela Vernooij Bijdragen van vrijwilligers Nellie Roordink, Vrijwilligerscoördinator AC Vulcanus Babette van Rumt, student Hogeschool voor de Journalistiek Mariëlle Wisse, student Hogeschool voor de Journalistiek Inhoud 3 Introductie 4 Nederland verandert... Nieuws uit Utrecht Noordoost 5 Teamontwikkeling Noordoost 6 Gezamenlijk beheer op Griftsteede 7 Ouders kunnen de weg naar opvoedpunt nog niet vinden 8 Vuilnisbakkenvermindering speeltuin Griftsteede blijkt succesvol 10 Het leven delen 12 Democratisch burgerschap door kinderen 14 Het ontstaan van buurtcoöperatie Wederzijds 16 Van vrijwilliger naar betaalde kracht Nieuws uit Overvecht Noord 18 Team Noord: Van coaching tot couscous 19 De ervaringscoaches van Doen & Laten 20 Dialoogtafel over veranderingen in de zorg 21 Stagiaire Française 22 Betrokken ouders in speeltuin de Gagel 23 Wij(k)connect 24 Een normale woensdag in buurthuis de Boog Nieuws uit Overvecht Zuid 25 BHV-cursus : lachwandelend op weg naar een team 27 Overvecht in dialoog 28 Tijd voor vernieuwing - een klankbordgroep voor De Bram 29 Versterken vrijwilligers Voor u ligt het tweede (e)magazine van Wijk&co. Dit magazine wordt verspreid omdat we graag op informele wijze bewoners, partners en ook elkaar op de hoogte houden rondom het wel en wee van Wijk&co. Wat doen wij nu als sociaal makelaars? Hoe gaat het met die zelfsturende teams? Wie bereiken we en wat voor activiteiten zien wij terug in de wijk? Het eerste jaar is er veel aandacht geweest voor het neerzetten van de organisatie en we zijn nog niet klaar. We blijven leren. Meer en meer vormt het inhoudelijke werk de hoofdmoot van ons werk. Daar zijn wij blij mee, want daar ligt ons hart. We werken op basis van 6 thema s: 1 De pedagogische civil society, 2 Versterken zelfredzaamheid van beperkt zelfredzame bewoners, 3 Wijkvoorzieningen in gezamenlijk beheer, 4 Ondersteunen en versterken bewonersinitiatieven, 5 Het versterken van de inzet van vrijwilligers, 6 Ontwikkelen wijknetwerk 3.0. De drie teams: Overvecht Noord, Overvecht Zuid en Utrecht Noordoost, laten op verschillende manieren en vanuit verschillende perspectieven zien wat er in hun gebied gebeurd met betrekking tot de genoemde thema s. Het gaat om voorbeelden en het is zeker geen uitputtend verslag. De sociaal makelaars zijn natuurlijk altijd bereid om u verder te informeren over een project of thema. Alle contactgegevens vindt u op Veel leesplezier! De redactie Meedoen met het e-magazine? Wil je meewerken of meedenken aan het e-magazine van Wijk&co? Wij willen je namelijk graag betrekken bij het verhaal wat wij vertellen. Graag horen wij over welke onderwerpen je meer wilt weten en in welke vorm wij dat kunnen presenteren. Als je mee wilt werken aan de verslaglegging in beeld, tekst of geluid door middel van interviewen, schrijven, meelezen/redigeren, tekenen, fotograferen of iets anders dan ben je van harte welkom! Een volgend magazine zouden we graag samen met buurtbewoners willen maken. De vorm is nog niet vastgelegd, dus ideeën zijn welkom. Meld je aan bij info@wijkenco.nl. 2 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

3 N I E U W S U I T U t r e c h t N o o r d o o s t Petra Jongerius Sociaal makelaar team Noordoost Nederland verandert... Sinds 1 januari leven we in een ander zorg- en welzijnsland. Nederland verandert en de zorg verandert mee... Er wordt binnen zorg en welzijn meer gefocust op eigen kracht en netwerk en minder op gesubsidieerde steun vanuit instellingen en overheden. De rol van Wijk&co in de transitie is het versterken van het zogenaamde voorveld oftewel de leefwereld. Dit doen we door mensen, nog vóór zij zorg of hulp nodig hebben, te helpen hun capaciteiten te ontdekken en te versterken. Dit doen wij door hen te verbinden aan anderen en mensen te stimuleren tot samenwerking en co-creatie. Empowerment, verbinding en activering versterkt de zelfredzaamheid van mensen waardoor ze beter in staat zijn zelf regie te nemen, ook op de momenten dat het lastiger wordt in hun leven. Bij Wijk&co geloven we in deze kanteling. Niet alleen omdat er bezuinigd kan worden in zorg- en welzijnsland omdat mensen minder beroep doen op formele zorg en hulpverlening, maar voornamelijk omdat zelfredzaamheid een maat is voor geluk in het leven. Dit is echter niet het hele verhaal. Het grote gevaar is namelijk dat eigen kracht en zelfredzaamheid de maat der dingen wordt. In de trant van: zo lang je nog niet zelfredzaam bent ben je nog niet klaar als mens. Ik was dan ook blij met het pleidooi vóór kwetsbaarheid van Andries Baart tijdens zijn presentatie op het congres van de Gezonde wijk Overvecht afgelopen december. Het is niet alleen onmogelijk om kwetsbaarheid op te lossen, het is vooral onwenselijk. Iedereen is kwetsbaar, alleen heeft de één meer last Pascal van Wanrooy Manager Wijk&co van zijn kwetsbaarheid dan de ander. Juist in kwetsbaarheid zit kracht. Andries noemde het voorbeeld van de kunstenaar die door zijn kwetsbaarheid tot grootse dingen komt. Onze kwetsbaarheid houdt ons met beide voeten aan de grond. Het leert ons te relativeren, de nuances te zien en wijst op wat echt belangrijk is in het leven. Vanuit onze kwetsbaarheid kunnen we elkaar veel leren en bieden. Dat roept de vraag op welke rol Wijk&co heeft, juist in het beschermen van de kwetsbaarheid. Formeel hebben wij die niet, tenzij we kunnen aantonen dat kwetsbaarheid de leefwereld kan versterken. Stap één is dan om kwetsbaarheid niet zielig te vinden maar serieus te nemen. Dit doen we onder andere door onze samenwerking met de ervaringscoaches van Stichting Herstelwerk. Voorwaarde voor de inzet van kwetsbaarheid is het onderling vertrouwen. In een samenleving waar het onderling vertrouwen wordt ondergraven is steeds minder ruimte voor kwetsbaarheid. Zonder vertrouwen sluiten mensen zich. Zij omgeven zich, uit angst, met meningen en vooroordelen. Als dit gebeurt heeft dit grote invloed op onze inspanningen om de leefwereld in de wijken Overvecht en Noordoost te versterken. De huidige ontwikkeling van opkomend extremisme en de reactie uit de samenleving hierop noopt juist tot dialoog. Wij hopen hier als Wijk&co een rol in te kunnen spelen. Juist nu verdient de kwetsbaarheid al onze aandacht. Nederland verandert maar waarin? Team Noordoost Teamontwikkeling Noordoost Team Noordoost is het afgelopen half jaar uitgegroeid tot een hecht team dat bereid is met elkaar te groeien. Een team dat het sociaal makelaarschap in Noordoost verder ontwikkelt en zichtbaar maakt. Wat ons bindt is een open houding, aandacht voor elkaar en de bereidheid van en met elkaar te willen leren. Verschillen in persoonlijkheden, kennis, kwaliteiten en interesses worden geaccepteerd. We hebben met elkaar een stevig fundament gebouwd. Toch zijn we er nog niet! Er wordt immers veel gevraagd in een zelfsturend team met een opdracht en werkveld dat ook de komende tijd nog volop in ontwikkeling blijft. Ieder van ons kent momenten of perioden van onzekerheid over eigen willen en kunnen. Dit betekent voor de komende periode dat we elkaar goed blijven volgen en ondersteunen om de juiste balans te vinden tussen leren en kwalitatief goede resultaten behalen. Keuzes maken en prioriteiten stellen is belangrijk als het verantwoordelijkheidsgevoel groot is. Samen bouwen met aandacht, passie en vertrouwen zal ook de komende periode ons motto zijn! 4 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

4 N I E U W S U I T U t r e c h t N o o r d o o s t Jeroen Ouwerkerk Sociaal makelaar team Noordoost Gezamenlijk beheer op Griftsteede Mariëlle Wisse Student Hogeschool voor de Journalistiek Gezamenlijk beheer op Griftsteede In de speeltuin en het speelhonk op de Griftsteede worden activiteiten georganiseerd door buurtbewoners zoals muziek maken, tekenles geven en voorlezen voor peuters. Ook zijn er ondernemers uit de buurt die ruimte krijgen om activiteiten te organiseren, zoals het kerstvakantieprogramma door BSO de Boshut. Dit sluit aan op de filosofie van Vernieuwend Welzijn vanuit waar Wijk&co werkt. Deze filosofie gaat uit van een positief mensbeeld waarbij de kracht en het willen en kunnen van mensen centraal staat. De sociaal makelaars van Wijk&co ondersteunen de initiatieven van bewoners om activiteiten op te zetten maar houden ook de regie om te zorgen dat iedereen welkom blijft en er niemand wordt uitgesloten. Verantwoordelijkheden liggen zo veel mogelijk bij de bezoekers zelf. Een ieder ruimt op de Griftsteede zijn eigen afval op, ouders houden zelf toezicht bij het badje, ouders doen samen de peuterclub en we houden samen het speelhonk netjes. Daarnaast zijn er momenten dat het speelhonk niet bemenst wordt door een sociaal makelaar, maar door vrijwilligers of ZZP ers. Een krachtig voorbeeld hiervan is Petra. Petra is een opvoedcoach die toezicht houdt bij het speelhonk op de Griftsteede. Gelijktijdig aan het toezicht houden kunnen er aan Petra opvoedkundige vragen aangesteld kunnen worden. In januari heeft zij haar eerste betaalde opdracht binnengehaald via contact met ouders op de Griftsteede en na de goede ervaringen in december en januari wordt de samenwerking dan ook verlengt. Twee studenten van de Hogeschool voor journalistiek hebben artikelen geschreven over deze voorbeelden van Vernieuwend Welzijn. Ouders kunnen de weg naar opvoedpunt nog niet vinden Tuinwijk Oost - Per 1 december 2014 kunnen ouders langsgaan bij pedagoge Petra Teerink. Van december tot maart is Petra elke dinsdag aanwezig op Griftsteede om opvoedvragen van ouders te beantwoorden. Vanaf 1 april is dit elke vrijdagochtend. Teerink: Het zal wel even duren voordat mensen weten dat ik hier zit. Per 1 januari 2015 zijn de bij consultatiebureaus aangesloten opvoedondersteuningspunten gesloten. Bij die punten konden ouders terecht met verschillende opvoedingsvragen. Zoals: Eet mijn kindje wel genoeg? Wat moet ik doen als mijn kind niet naar bed wil? Hoe ga ik om met een driftbui? Die vragen kun je in principe ook stellen bij de opvoedpoli, deze blijft namelijk wel gewoon bestaan. Maar volgens de pedagoge kan het voor ouders best lastig zijn om daar je vraag neer te leggen. Het punt is dat je daar echt heen moet. Daarom hebben wij deze locatie gekozen. Ouders komen hier toch langs als ze met hun kinderen naar de speeltuin gaan. De stap om mij even aan te spreken, is dan natuurlijk heel klein. Dat is precies wat we willen bereiken: de drempel verlagen. Marjan Vente loopt met haar kleinzoon door het Griftpark. Daar zou ik echt geen gebruik van maken. Ik weet bijna zeker dat mijn dochter het ook niks zou vinden. Als ze vragen heeft komt ze wel naar mij of naar haar schoonmoeder. Dat is toch vertrouwder. ln principe is het een goed initiatief hoor. Maar nee, mij zul je er niet zien. Petra Teerink van The Parenting Company Volgens Teerink gaan veel ouders niet met hun vraag naar een pedagoog omdat ze zich schamen. Het opvoedpunt moet het taboe op vragen stellen doorbreken. Teerink: Dat je om hulp vraagt, betekent niet dat je een slechte ouder bent. Een moeder van vier kinderen is het daarmee eens. Veel ouders gaan toch liever naar vrienden of familie met vragen. Mij lijkt het juist goed om naar een pedagoog te gaan. Die heeft er tenminste voor geleerd. Ik wist eerlijk gezegd niet dat dit punt was geopend maar nu ik dat dus wel weet, is het zeker iets waar ik gebruik van zou maken. Juist fijn, toch?! Ook buurtbewoonster Krista van de Steeg is erg positief. De vragen die ik heb, stel ik nu bij het consultatiebureau. Als het daar straks niet meer kan, is zo n initiatief toch wel heel aantrekkelijk. Het opvoedpunt is ontstaan uit een samenwerking tussen Wijk&co en het bedrijf van Teerink, The Parenting Company. De pedagoge was op zoek naar werk en hing flyers op in de buurt. Toen ze Jeroen Ouwerkerk van Wijk&co tegen het lijf liep is het balletje gaan rollen. We zijn gaan zitten en hebben besproken wat precies de bedoeling zou worden. En nu zit ik hier. Ouwerkerk is sociaal makelaar bij Wijk&co. Je zult hem of een van zijn collega s vaak in het speelhonk treffen. Ouwerkerk: Het is een win-win situatie. Ik zeg wel eens dat het mes in dit geval aan drie kanten snijdt: De ouders kunnen laagdrempelig advies vragen over de opvoeding, Teerink heeft een werkplek en ik kan af en toe het speelhonk uit omdat zij daar dan is. Over de opkomst maakt hij zich nog geen zorgen. Of het een succes gaat worden, weet ik niet. Maar dit was de eerste keer en het is buiten ijskoud. Er is nu ook bijna niemand in de speeltuin die om advies zou kunnen vragen. 6 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

5 N I E U W S U I T U t r e c h t N o o r d o o s t Gezamenlijk beheer op Griftsteede Babette van Rumt Student Hogeschool voor de Journalistiek Vuilnisbakkenvermindering speeltuin Griftsteede blijkt succesvol Tuinwijk - De pilot van de vermindering van het aantal prullenbakken bij de speeltuin van Griftsteede is succesvol, vindt beheerder Wijk&co. Zij hebben namelijk significant minder werk én is er minder zwerfafval. Het aantal vuilnisbakken is van achttien naar nul gegaan, er staat nu alleen nog een grote container waar bezoekers hun afval kunnen deponeren. Later zullen hier nog een kliko en een container bij geplaatst worden. We hebben hiervoor gekozen omdat de gemeente vond dat het onze taak als beheerder is om zorg te dragen voor het vuilnis in de speeltuin, maar dat zien we niet als onze taak, verklaart Jeroen Ouwerkerk. Hij is sociaal makelaar bij Wijk&co, wat inhoudt dat hij onder andere bewonersinitiatieven ondersteunt. Ouwerkerk vertelt verder: We hebben er dan ook voor gekozen om de verantwoordelijkheid bij de bezoekers te leggen, zodat wij er minder tijd aan kwijt zijn. Onze enige taak omtrent de prullenbakken is het eenmaal per week legen van de container. De bezoekers zijn wisselend enthousiast. Aan de ene kant begrijp ik het wel. Er werd natuurlijk veel troep om de vuilnisbakken heen gegooid, dat kost tijd, vertelt Mieke van der Stroom. Ze is, samen met haar kleinzoon, aan het spelen in het bezoekerscentrum dat Wijk&co beheert. Ik snap best dat het roer om moet, maar wat mij betreft hadden ze het sigaretten-probleem aangepakt, vult ze aan. Volgens van der Stroom liggen deze verspreid door heel de speeltuin. Hier is echter niet voor gekozen. Prullenbakken zijn namelijk een bron van verontreiniging. Kauwen trekken vuilnisbakken leeg, waardoor afval in de speeltuin wordt verspreid. Ook gooien mensen afval rond de prullenbakken, verklaart Ouwerkerk. uit. Ze zouden juist prullenbakken moeten bijplaatsen om de speeltuin netjes te houden. Natuurlijk zijn mensen zelf verantwoordelijk, maar prullenbakken maken het toch makkelijker om je afval weg te gooien. Ze heeft een tip om meer bewustwording te creëren: Zet een doorzichtige bak neer, zodat mensen kunnen zien hoeveel er wordt weggegooid. Toch is een merendeel van de bezoekers van speeltuin Griftsteede wel tevreden. Wijk&co heeft namelijk een enquête afgenomen onder 84 bezoekers van het Griftsteede. Daar kwam uit dat de speeltuin over het algemeen wordt gezien als een schone plek: mensen beoordelen het terrein met maar liefst een 8.2. Marina Ashma is ook tevreden over de vermindering van het zwerfafval. Ze komt wekelijks in de speeltuin met haar kleinkind en ziet zeker verbetering. Ashma legt het probleem van het zwerfafval als volgt uit: Mensen moeten hun kinderen beter opvoeden. Kinderen zijn ten slotte de toekomst, dus daar moet je mee beginnen. Als ze eenmaal weten dat je je afval gewoon in de prullenbak gooit, en níét op straat, dan wijken ze daar nooit meer van af. Ik kom oorspronkelijk uit Arnhem, daar merk je echt dat mensen veel netter zijn. Zelf ben ik ook opgevoed met het idee dat je je afval in een zak mee naar huis neemt. Bezoeker Evelien Honkoop heeft samen met haar zoontje een halfuurtje in de speeltuin gespeeld. Als ze naar buiten lopen, hebben ze een zakje bij zich met afval. Als vervanging van de prullenbakken verstrekt de speeltuin namelijk afvalzakken. In Tuinwijk kan deze pilot wel een succes worden. Over het algemeen worden de kinderen hier goed opgevoed en zijn de volwassenen beschaafd. Ik denk trouwens dat het vaker legen van de prullenbakken ook een oplossing tegen het zwerfafval was geweest, vertelt ze. Annemarie Pierik begrijpt er daarentegen niks van. Ze woont in de buurt van de speeltuin en komt er vaak met haar zoontje. Op deze manier maak je het de mensen juist zo moeilijk mogelijk! Het is niet echt gebruiksvriendelijk, roept ze Je verwacht het misschien niet, maar blijkbaar leidt het verminderen van het aantal prullenbakken echt tot minder afval. In New York gebeurde dat als eerste. Daar haalde vervoersmaatschappij MTA alle prullenbakken in metrostations weg, wat leidde tot 50 tot 67 procent minder afval, volgens de New Yorkse autoriteiten. Ook in Nederland is het verschijnsel niet onbekend. In de bossen rond Arnhem en Renkum heeft de gemeente er voor gekozen om alle prullenbakken bij bankjes weg te halen. Ine Haandappel van Geldersch Landschap, dat de natuur in Gelderland beheert, ziet alleen maar voordelen. Het scheelt ons veel tijd en geld, omdat we minder afval hoeven op te ruimen, verklaart zij. 8 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

6 N I E U W S U I T U t r e c h t N o o r d o o s t Jeroen Ouwerkerk Sociaal makelaar team Noordoost Het leven delen mens en wijk HET magazine voor utrecht noordoost verschijnt 4x per jaar nummer 5 zomer 2014 mens en wijk HET magazine voor utrecht noordoost herfst 2014 nr 6 Sporten in het Griftpark met Spark SO De Pelsschool bekeken van drie kanten Buurtinitiatief opknappen Gasthuismolenbrug Meekijken met Theaterhuis De Berenkuil Foto Dani ZonDerlanD Het leven delen is mijn persoonlijke motto en een belangrijk element in mijn werk als sociaal makelaar. Het gaat daarbij om het delen van talent, ervaring, tijd en contacten in mijn netwerk. Het is niet altijd mijn motto geweest. Tot zo n zeven jaar geleden hielp ik een vriend met verhuizen en gaf ik een donatie na de Tsunami, maar daar hield de inzet voor mijn omgeving wel mee op. Ik was vooral druk met geld verdienen, de hypotheek, mijn relatie en leuke dingen doen. Genoeg geld verdienen stond voor mij gelijk aan veiligheid. Aangezwengeld door persoonlijke problemen en meerdere perioden van ziekte met burn out-achtige verschijnselen ontstond een zoektocht naar wat mijzelf van binnen uit in beweging zet. Door het werken met vrijwilligers op de Boswerf ( in Zeist, het activeren van gezinnen voor familievrijwilligerswerk bij Stichting Present ( en het vrij willige diaconaal wijkwerk in Zuilen ben ik omgeschoold van milieucoördinator bij een gemeente naar sociaal makelaar. In het bijzonder heb ik veel geleerd van mijn vrijwilligerswerk in Zuilen. De coördinatie van verhuizingen, opknappen van woningen, het beheer van een loods met hulpgoederen en het koken in een buurthuiskamer, dat doe je niet in je eentje. Door het feit dat ik ook een baan had en niet kon kiezen was ik gedwongen om zoveel mogelijk samen te doen en te vertrouwen op de talenten en inzet van anderen. Gaandeweg is er een netwerk ontstaan in Zuilen en weten organisaties en mensen elkaar te vinden om samen hun ambities waar te maken. Opgedane ervaringen worden gedeeld. Het was en is nog steeds een mooie oefenschool voor mijn werk als sociaal makelaar. In het nieuwe welzijnswerk en de participatiemaatschappij hebben wij als sociaal makelaars de opdracht om bewonersinitiatieven te ondersteunen, om mensen te laten ontdekken wat ze kunnen (empowerment), mensen te activeren/enthousiasmeren en met elkaar te verbinden. Dit alles ten behoeve van het welzijn van iedereen in de wijk. Om dit goed te kunnen doen moeten wij weten wat er in de wijk leeft, wie waar mee bezig is, wie wat kan of zou willen. Ik haal mijn informatie uit de wijkbladen, van twitter, facebook, websites maar vooral ook uit gesprekken met mensen. Sommige mensen kom ik spontaan tegen in Buurtcentrum De Leeuw, Griftsteede of op straat, anderen zoek ik specifiek op omdat ik over ze gelezen of gehoord heb. Soms zoeken mensen mij op. Om zelf vindbaar te zijn en mensen te laten weten waar voor ze bij mij en mijn collega s terecht kunnen deel ik mijn avonturen/werkzaamheden via dit magazine, het blad Mens en Wijk ( berichten op twitter (twitter.com/@jeroeninutrecht), de facebook pagina s van De Leeuw ( en Wijk&co Noordoost ( en korte verhalen die ik publiceer op de website van Wijk&co ( onder de titel BLOGS. Mijn deur staat altijd open. Op maandag en woensdag werk ik vanuit Buurtcentrum De Leeuw en op dinsdag en donderdag in het speelhonk op Griftsteede. Thema Duurzaamheid Foto Dani ZonDerlanD Jeroen Ouwerkerk 10 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

7 N I E U W S U I T U t r e c h t N o o r d o o s t Rosa Balrak, Petra Jongerius en Anna Maria Schotborgh Sociaal makelaars team Noordoost Het begon allemaal in mei 2014, toen de eerste kinderraad staatslieden samen kwam. Onder begeleiding van sociaal makelaars Rosa Balrak, Petra Jongerius en Anna Maria Schotborgh is de eerste kinderraad van start gegaan. Deze bestaat uit kinderen van de Dokter Bosschool en basisschool de Fakkel. In december werd er weer een nieuwe kinderraad gekozen. Door te presenteren en het maken van een poster kon de jezelf verkiesbaar stellen. En dan maar hopen dat je genoeg stemmen krijgt! Democratisch burgerschap door kinderen De kinderen vonden de oversteekplek op het Willem van Noortplein onveilig. Daar moest wat aan gedaan worden. Kunnen jullie stoplichten of een bord plaatsen? Ik durf niet over te steken! Wij denken zelf meer aan een wegversmalling. Na een workshop presenteren van MIX Station zijn de kinderen naar het wijkbureau gegaan. Ook hebben zij hun plan gepresenteerd voor de koersbalgroep in Buurthuis de Leeuw. Wat vinden jullie van ons plan? Zo, nu weten we precies hoe we moeten presenteren. Nog één laatste keer oefenen. Jullie zijn toppers! Ook wij hebben last van de onveilige verkeerssituatie. Ik ben geadopteerd en vind dat iedereen het recht heeft om te weten wie zijn ouders zijn! Stem op mij! Groep 6, 7, en 8 van beide scholen deden erg hun best. Ze hielden prachtige presentaties en vertelden hun bijzonder mooie ideeën. En vooral waarom zij geschikt zijn voor de kinderraad. Daarna deed iedereen zijn voorkeur in de stembus. En de uitslag werd direct bekent gemaakt. Wat was het spannend! Petra, Rosa en Anna Maria begeleiden in 2015 drie kinderraden in Tuindorp, Voordorp/Tuindorp en in de Staatsliedenbuurt. Een kinderraad is een groep kinderen uit de bovenbouw van verschillende basisscholen die met elkaar onderzoeken welke vragen en/of kwesties er spelen in hun buurt met betrekking tot de kinderen. Ze bedenken zelf oplossingen en gaan een concrete buurtactie uitvoeren. Met de kinderraad geven we kinderen een stem en stimuleren we hen een bijdrage te leveren aan een positief wijkklimaat. We geven hen daarmee gelegenheid vaardigheden te oefenen die bijdragen aan actief en democratisch burgerschap, zoals luisteren naar elkaar, een mening vormen en beargumenteren, open staan voor de mening van een ander en samen zoeken naar oplossingen die voor iedereen goed zijn. Dezelfde week verscheen er een artikel in de krant waarin stond dat er geld vrij komt. Daaruit blijkt dat de gemeente het probleem oppakt. Dit alles moet natuurlijk gevierd worden. Daarom maken we met z n allen pizza. Lekker smullen! Daarna dansen we nog even. Hiermee sloten we de eerste kinderraad van Staatslieden af. Wij willen allemaal in de kinderraad. Op wie gaan jullie stemmen? Daar zitten ze dan. De nieuwe kinderraad Staatslieden. Uitgekozen door de kinderen uit eigen klas. Zij zullen de komende periode werken aan een mooie actie voor de wijk. Wij hebben de beste ideeën! 12 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

8 N I E U W S U I T U t r e c h t N o o r d o o s t Reilif Bonse Sociaal makelaar team Noordoost en interviews oplevert. Ook op Twitter wordt er positieve aandacht gegeven aan het initiatief. Op 19 november 2014 is er een huiskamerbijeenkomst georganiseerd door twee leden van de buurtcoöperatie met als doel kennis te maken met elkaar en behoeften uit te wisselen. Hier was ik ook bij aanwezig. Ik koppelde tijdens deze avond een journalist van de buurtkrant De Votulastkrant aan Christel. Het resultaat was een pagina groot artikel op de voorpagina van De Voltulastkrant (editie dec 2014-jan 2015)! Het ontstaan van buurtcoöperatie Wederzijds De bestaande professionele zorg wordt steeds minder toegankelijk en het spreekt niet meer vanzelf dat iedereen straks de hulp kan krijgen die hij of zij nodig heeft. Daarom wordt het steeds belangrijker dat je een stevig netwerk van mensen om je heen hebt. Sociale contacten dicht in de buurt; met mensen die elkaar diensten willen verlenen en zich wat van elkaar aantrekken. Deze ontwikkelingen maakte dat Christel Terwiel, bewoonster van Wittevrouwen, zich wilde inzetten om een buurtcoöperatie op te richten. Het resultaat is de Vereniging Wederzijds, een buurtcoöperatie voor de wijk Utrecht Noordoost. De leden van de buurtcoöperatie zijn erop gericht elkaar zorg en diensten te verlenen, zonder dat daar betaling tegenover staat. Zo wordt het gemakkelijker om zelf ook om hulp te vragen als je dat nodig hebt. De ene wijkbewoner voor de ander en iedereen biedt datgene aan wat hij of zij graag of met weinig moeite voor iemand anders kan doen. De ondersteuning van Wijk&co bij de oprichting van Wederzijds Christel Terwiel informeerde bij ons wat een sociaal makelaar van Wijk&co qua ondersteuning kon bieden om haar droom te verwezenlijken. Samen werden we uitgenodigd bij Christel thuis. We bespreken de wens van Christel om een buurtcoöperatie te vormen en luisteren goed naar de ideeën die Christel heeft. We nemen afscheid maar verliezen elkaar niet uit het oog! Christel bouwt ondertussen aan een netwerk en verzameld veel van wat zij nodig heeft om tot een startbijeenkomst van de buurtcoöperatie te komen. Wijk&co faciliteert in de ruimte voor de eerste kennismakingsavond voor de leden. Op 24 september 2014 was de eerste kennismakingsavond van Vereniging Wederzijds een feit! Een van de belangrijke dingen aan het ondersteunen van een initiatief is het present zijn. Zo ook bij de kennismakingsavond van Wederzijds. De aanwezigen zijn in groepen gaan brainstormen over wat de buurtcoöperatie kan betekenen voor hun buurt. Als sociaal makelaar begeleid ik het brainstormproces. De resultaten bespreek ik uitvoerig met de aanwezigen. De inbreng en het enthousiasme van de vele aanwezige mensen met vertegenwoordigers uit alle wijken van Noordoost maakte de avond tot een groot succes. Om dit succes naar buiten te brengen stel ik samen met Christel een persbericht op wat veel aandacht in de media Inmiddels zijn er zeker zo n honderd buurtbewoners die op de een of andere manier hebben aangegeven geïnteresseerd te zijn. Op 15 oktober 2014 is Vereniging Wederzijds officieel opgericht. De droom van Christel is dat in alle driehonderd straten van de wijk Noordoost in ieder geval één aanspreekpunt van de buurtcoöperatie woont. Ik hoop dat deze droom een werkelijkheid wordt en we zullen haar ook in het nieuwe jaar graag ondersteunen om deze droom te realiseren. Wilt u Wederzijds volgen? Kijk dan op zie: destadutrecht.nl zie: destadutrecht.nl 14 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

9 N I E U W S U I T U t r e c h t N o o r d o o s t Petra Jongerius Sociaal makelaar team Noordoost Van vrijwilliger naar betaalde kracht Adil woont al sinds 1976 in de Vogelenbuurt. Hij woont er nu samen met zijn moeder. Vroeger vond hij dat hij in een rustige straat woonde met vrij uitzicht. Maar vooral sinds de komst van de Jumbo is de straat waar hij in woont hectisch geworden. Er rijden veel auto s, fietsers en brommers. Ook is meer rotzooi op straat, zoals chipszakjes en blikjes die bezoekers van de Jumbo op straat gooien. Adil kwam regelmatig langs buurtcentrum De Leeuw in zijn wijk, maar was er nog nooit binnen geweest. Buurt centrum De Leeuw kende hij alleen van naam en zijn schoonzus komt er regelmatig. Als kind kwam hij vaak in buurthuis De Montere Koekoek. Daar kon je elke woensdagmiddag meedoen met activiteiten. In de vakantieweken kon je voor 1 gulden mee naar het zwembad of een pretpark. De tijden zijn veranderd. Wanneer ik aan Adil vraag waarom hij vrijwilligerswerk in buurtcentrum De Leeuw is gaan doen antwoordt hij: Eerlijk gezegd werd ik verplicht door mijn uitkerende instantie. Ik kreeg drie maanden de tijd om iets te zoeken. Via de vacaturebank van de vrijwilligerscentrale aan het Janskerkhof vond ik een vacature voor administratief werk bij De Leeuw. Toen ik belde vertelde Wies Kool, sociaal makelaar bij Wijk &co, dat die vacature helaas al was vervuld. Maar zij vertelde mij toen dat er nog wel gezocht werd naar een vrijwilliger voor het sociaal beheer. Aangezien De Leeuw dichtbij is en de werktijden gunstig waren, halve dagen van tot uur, ben ik begonnen als gastheer. Adil vertelt dat hij wel even moest wennen. Hij vond het vooral in het begin een beetje te rustig. Vandaar dat hij vijf keer per middag bij de sociaal makelaars langs kwam om te vragen of ze thee wilden. Hij vond de collega s leuk, maar hij zag het wel echt als een tijdelijke oplossing. Zijn uiteindelijke doel was om betaald werk te vinden. Na tien maanden vrijwilligerswerk is het Adil gelukt om betaald werk te vinden. Ik vraag aan hem hoe dit is gegaan. Ik zat voor de deur een sigaretje te roken toen Sharda (ook vrijwilliger bij De Leeuw) langskwam. Zij werkte inmiddels voor de Sociale Verzekeringsbank en vertelde dat ze daar nog meer mensen zochten. Ik ben toen naar het uitzendbureau gegaan en kon ook aan de slag! Adil vertelt mij dat hij vroeger de MAVO gedaan heeft en daarna MEAO. Deze heeft hij niet afgemaakt. Vervolgens heeft hij allerlei baantjes gehad door de jaren heen. Hij is begonnen in een postkamer, toen licht administratief werk gaan doen en nu krijgt hij allerlei ingewikkelde dossiers voor zijn neus en kan hij blind typen. Hij vindt het leuk dat zijn inzet wordt gewaardeerd. In zijn huidige baan doet Adil administratief werk voor een afdeling die zich bezighoudt met het Persoonlijk Gebonden Budget (PGB). Hij doet van alles wat. Hij is een autodidact en krijgt hij steeds meer taken en verantwoordelijkheden. Ik vraag Adil wat het vrijwilligerswerk bij De Leeuw hem heeft opgeleverd. Hij antwoordt: Ik werd gedwongen om vrijwilligerswerk te doen en had er niet zo n goed beeld van. Nu besef ik dat er een heleboel nobele mensen zijn die zich vrijwillig inzetten, zonder dwang. Daar heb ik wel waardering voor gekregen. Ook heb ik een beter beeld gekregen van het huidige buurthuiswerk. Ik weet nu dat je met allerlei ideeën of initiatieven bij de sociaal makelaars van Wijk&co terecht kan. Veel mensen weten dat nog niet. Adil heeft nu de tijd niet meer om langs De Leeuw te gaan. Hij werkt nu fulltime. Als hij thuis komt helpt hij zijn moeder in huis of drinkt een kop koffie met haar. Daarna eten en een beetje televisie kijken. Helaas is er dan geen tijd meer over om De Leeuw nog te bezoeken. Zijn doel was het vinden van betaald werk. Hierover zegt Adil: Ik ben blij dat ik mijn doel behaald heb. Maar ik kijk zeker met een goed gevoel terug. Uiteindelijk heb ik door contact met een andere vrijwilliger die ik ken vanuit De Leeuw betaald werk gevonden! 16 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

10 N I E U W S U I T O V E R V E C H T N O O R D Jelle de Boer Sociaal makelaar team Overvecht Noord Remco Hordijk Sociaal makelaar team Overvecht Zuid Team Noord: Van coaching tot couscous positieve insteek en we laten mensen zien welke kansen ze hebben. Aziz vult breed gebarend aan: Wij proberen mensen vanuit onze eigen ervaringen te helpen, wij weten hoe je sommige dingen aan moet pakken als je in contact staat met hulpverleners. Vanaf de start van Wijk&co in 2013 is team Overvecht Noord voortvarend van start gegaan. De ruime werkervaring van de verschillende professionals in het team had direct als resultaat dat er meteen kon worden doorgepakt in concrete acties voor en door de wijk. Halverwege dit jaar bleek wel dat iedereen steeds meer aan het werken was op zijn eigen bekende werkgebied. Het gevolg hiervan is dat wij als team vinden dat onze onderlinge binding en het teamgevoel versterkt moet worden. Tijd om hier met z n allen mee aan de slag te gaan. Om de eerste stappen te nemen in het verstevigen van de binding binnen het team is er een terugkerende lunch georganiseerd door en voor het team. In een gezellige omgeving hebben we gezamenlijk genoten van cactusvruchten, heerlijke groetensoep, couscous, Marokkaanse thee en heerlijk gezoete baklava. Het formele met het informele afwisselen bleek een succes voor team Noord. Daarnaast zijn we bij aanvang van de wekelijkse teamvergadering gestart met een binnenkomer. Elkaar op luchtige wijze leren kennen door het beantwoorden van vragen zoals: Welk boek heb je voor het laatst gelezen? Wat is je favoriete vakantieland? Ook gaan we in 2015 als team deelnemen aan een workshop toneel met als doel het leren inspelen op je collega s. Ook inhoudelijk zijn we, onder begeleiding van Mirjam Gademan, met z n allen aan de slag gegaan met thema s vanuit het Kenniscentrum Sociale Innovatie aan de Hogeschool Utrecht. Hierdoor is het op een juiste manier geven van feedback scherp gesteld, hebben we verschillende teamrollen verkend en werd duidelijk dat elkaar bevragen vaak lastiger is dan het uiteenzetten van een mening. Helaas hebben we dit jaar afscheid moeten nemen van twee collega s. Samia en Fatouch hebben ervoor gekozen om een andere weg in te slaan. Gelukkig blijven zij nog wel actief Team Overvecht Noord samenwerken met Wijk&co en de wijk Overvecht vanuit hun nieuwe functie en worden er nog een aantal projecten door de dames afgerond. Goed nieuws is dat we vanaf februari 2015 een leuke nieuwe collega hebben mogen verwelkomen in de vorm van Rabia. Haar inzet en enthousiasme is een aanvulling op het team en we willen haar dan ook van harte welkom heten! U vraagt zich natuurlijk ook af wie die andere positieve kracht is die zich nu al een paar maanden vol enthousiasme vanuit Wijk&co voor de wijk inzet? Dit is Barbara, die zo snel en gemakkelijk haar weg heeft gevonden binnen Wijk&co dat het haast lijkt alsof ze al jaren in ons team zit! 2015 gaat vast en zeker een mooi jaar worden voor team Noord. Iedereen is opgeladen na een welverdiende vakantie, de werkplannen liggen zo goed als klaar, nieuwe samenwerkingen zijn opgezocht en wij als sociaal makelaars hebben er vooral erg veel zin in! De ervaringscoaches van Doen & Laten Negatieve ervaringen omzetten in positieve energie Met ingang van 1 januari van dit jaar zijn er een aantal grote veranderingen gaande in de zorg en binnen de WMO. Dit heeft ook zijn invloed op het werk van Wijk&co. Met zo n grote verschuiving van verantwoordelijkheden en taken, bestaat het risico dat er mensen in kwetsbare posities verdwalen tussen kastjes en muren. Ook voor die mensen wil Wijk&co er zijn. We zijn daarom afgelopen jaar een samenwerkingsverband aangegaan met stichting Doen & Laten, een bonte verzameling mensen die vanuit hun eigen ervaringen als cliënten in de zorg en hulpverlening andere willen helpen en ondersteunen. Ook willen zij zich actief inzetten voor de wijk en haar bewoners. In het hele land is deze groep aan een opmars bezig: de zogeheten ervaringscoaches. Om inzicht te geven in de activiteiten van Doen & Laten heb ik ervaringscoaches Hajar en Aziz gevraagd om een interview. Ik had graag een mooi gestructureerde weergave willen schrijven van vraag en antwoord. Als ik echter iets heb geleerd van de ervaringscoaches dan is het wel dat je je vooronderstellingen als professional los moet laten. Wat nu volgt is dan ook een poging tot weergave van een geanimeerd en geëngageerd gesprek in buurthuis de Bram, het hoofdkwartier van de ervaringscoaches in Overvecht. Om bij het begin te beginnen vertelt Hajar over de geschiedenis en de bedoeling van Doen & Laten: Doen & Laten is ontstaan als project bij stichting de Achterkant. Daaruit zijn weer andere projecten ontstaan. Om deze projecten te waarborgen, hebben de ervaringscoaches in overleg met het bestuur samen besloten Doen & Laten in het leven te roepen. De vraag wat ze dan doen als ervaringscoaches wordt met veel enthousiasme beantwoord. Hajar vertelt: Soms lopen mensen vast bij hulpverleners omdat het volgens het boekje niet lukt, wij hebben een andere aanpak met een Uiteraard staan we ook stil bij wat ze tot nu toe bereikt hebben. Aziz, die zelf betrokken is bij het opzetten van een speluitleen bij de Apollodreef, zegt: Er zijn verschillende initiatieven gestart, zoals een inloop voor ouders die met jeugdzorg te maken, Willem heeft een scootmobielclub, we ondersteunen bij het koken in de Blauwe Loper, we sporten met mensen die in isolement leven of met de reclassering te maken hebben. Hajar voegt daar aan toe: We zijn ook een samenwerkingsverband gestart met professionals, dat noemen we het Kernteam, daarin werken we samen met buurtteammedewerkers, hulpverleners en sociaal makelaars. Samenwerking tussen professionals en ervaringscoaches gaat niet altijd vanzelf of zonder hobbels, zoals Hajar aangeeft: We hebben een kloof ervaren, maar die zat ook wel bij ons in het hoofd. Aziz springt haar bij: Sommige professionals vonden het moeilijk om niet alles voor zichzelf te houden, los te laten. Hajar vervolgt: Bij het opzetten van de speluitleen hebben we het vertrouwen gekregen van de sociaal makelaars en mogen we het heft in eigen hand nemen. En voor de toekomst? Hajar ziet dat de ervaringsdeskundigheid steeds meer erkend wordt als meerwaarde: Wij zijn een voorbeeld voor anderen hoe je negatieve ervaringen om kan zetten in positieve energie. Meer weten: 18 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

11 N I E U W S U I T O V E R V E C H T N O O R D Dien van Strien Sociaal makelaar team Overvecht Noord Miña Beumer Sociaal makelaar team Overvecht Noord Stagiaire Française Dialoogtafel over veranderingen in de zorg U hoorde het al: in 2015 gaat er veel veranderen in de zorg. De AWBZ gaat vallen onder de gemeente. Veel wijkbewoners maken zich zorgen: wat betekent dit voor mij, voor mijn dierbaren en andere wijkbewoners? Er is veel onduidelijkheid, daarom wilden we samen kijken welke vragen er leven onder wijkbewoners. Op 12 november 2014 organiseerde Wijk&co, samen met U-Centraal en De Wilg, een dialoogtafel met zes wijkbewoners in de natuurtuin de Klopvaart. In een dialoogtafel is ieders afzonderlijke bijdrage van belang. We debatteren niet, we discussiëren niet, maar we onderzoeken samen wat er aan de hand is en hoe het eenieder raakt. De input was ontroerend en ook helder. We luisterden naar verhalen over onzekerheid: hoe ziet mijn zorg er uit in 2015? Waar vind ik duidelijke informatie? Wat kan ik wel en niet verwachten? Ook de bevlogen verhalen van twee dames in een rolstoel waren bijzonder. Ze willen zich inzetten en passend vrijwilligerswerk vinden. Maar kan en mag dat nog in de nieuwe zorgwet? Niemand klaagde. Het was een mooie uitwisseling van ervaringen en het was bijzonder om te merken hoe mensen naar elkaar luisterden en elkaar ruimte gaven. Een wijkbewoonster verwoordde het volgende: Ik vond het fijn dat ik uitgenodigd was aan de dialoogtafel. Ik ontmoette mensen die net als ik vragen hadden over het buurtteam, de gemeente en de nieuwe zorgwet. Er waren gelukkig ook professionals die informatie konden geven vanuit hun vak. Toch is er nog veel onbekend. Bijvoorbeeld, hoe gaat de gemeente het geld verdelen? Het is fijn om te weten dat het in januari duidelijk wordt. We hebben samen een nieuwe Dialoogtafel afgesproken in januari. Het is fijn dat er een vervolg is. Ik hoop iedereen terug te zien. Het was een leerzame bijeenkomst! In januari 2015 heeft Wijk&co weer de dialoogtafel met dezelfde bewoners georganiseerd. Er is gekeken hoe iedereen er voor staat wat betreft de zorg. Ook heeft Wijk&co in januari 2015 een dialoogtafel voor mantelzorgers georganiseerd. Het is halverwege de herfstvakantie voor de kinderen in Overvecht. Bij sommigen begint de verveling toe te slaan. Gelukkig komt er op deze regenachtige woensdagmiddag een jonge stagiaire in speeltuin de Gagel die een activiteit organiseert en begeleidt. Haar naam is Clémence, ze is 15 jaar en woont in een klein vissersdorp aan de westkust van Frankrijk. Dat ze Frans spreekt is geen enkel probleem, als sociaal makelaar vertaal en verbind ik. Clémence heeft Loom-elastiekjes meegenomen van huis en op de tafel klaar gezet. Met engelengeduld helpt ze de kinderen in de speeltuin. Ze weet precies hoe het moet. Thuis maakt ze ook Loom armbandjes. Iedereen die mee doet is enthousiast en de dag vliegt voorbij. Het is niet de eerste keer dat ze in Utrecht is. Al twee keer eerder heeft ze activiteiten gedaan met kinderen in Overvecht, in de speeltuin en op straat. Ze ging met de toenmalig kinderwerker mee omdat ze vrij was van school. Ze was met haar stiefmoeder in Nederland en verveelde zich. Vooral het project Speel Mee trok haar belangstelling. Ze speelde met kinderen op de Ivoordreef en de Haifa- en Ankaradreef. Het beviel haar zo goed dat ze er later haar beroep van wilde maken. Op school heeft ze geïnformeerd naar de mogelijkheden. Ze kon een opleiding volgen om in de buitenschoolse opvang te gaan werken maar dat was volgens haar niet hetzelfde. Juist de vrijheid van het buiten zijn bij de kinderen op het plein, met een bakfiets vol speelgoed en dan samen iets kiezen om mee te spelen vindt ze leuk. Helaas bestaat dat werk niet in Frankrijk. Wel vonden ze het op school goed dat ze in Nederland stage ging lopen. Een unieke ervaring en een kijkje in het vernieuwende welzijn, zoals dat alleen hier bestaat! Voordat haar stage officieel begon kreeg ze een hoop nieuwe informatie te verwerken. De kinderwerker van toen is nu sociaal makelaar kinderen. Het verschil is in het Frans moeilijk uit te leggen. De werkplek is hetzelfde maar de functie is wel degelijk veranderd. Gelukkig begreep ze na lang praten een klein beetje van de uitleg over het nieuwe van mijn baan. Het begrip is wederzijds. In het dorp waar Clémence woont spelen kinderen buiten op het strand. Ook is er een speeltuin aan het strand. Daar werken geen beroepskrachten, iedereen let op elkaar. De ideale pedagogische civil society. Gedragen door ouders, opa s en oma s en dorpsgenoten. Heel vanzelfsprekend en weinig vernieuwend. Volgens Clémence, een opgroeiende puber, soms beklemmend en ouderwets. De individualisering van de Nederlandse samenleving heeft zijn tol geëist. Of juist niet? Na lang na te hebben gedacht over haar beroepskeuze gaat Clémence volgend jaar een opleiding volgen in de richting toerisme. Hopelijk dat haar droombaan in de toekomst werkelijkheid wordt Merci Clémence 20 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

12 N I E U W S U I T O V E R V E C H T N O O R D Yvonne van Druten Sociaal makelaar team Overvecht Noord Barbara del Court König Sociaal makelaar team Overvecht Noord Betrokken ouders in speeltuin de Gagel Ouders zijn op veel verschillende manieren betrokken bij hun kinderen. In speeltuin de Gagel zie je dit terug doordat ouders samen met hun kinderen naar de speeltuin komen. Dit vind ik gewoon top! Daar word ik blij van. Ik geloof namelijk dat ouders veel meer kunnen dan dat ze zelf denken. Oefenen en proberen zijn volgens mij de sleutelwoorden. schrijven is moeilijk, maar helpt wel. Gülseren vult aan: Door de agenda op te schrijven leer ik de taal en kinderen en ouders kunnen zo het programma bekijken. Wij(k)connect Sommige ouders vinden het leuk om meer te betekenen in de speeltuin, dan alleen als begeleider van hun eigen kind. Zulke ouders zijn bijvoorbeeld Gülseren en Özlem. Zij hebben elkaar leren kennen op de babygroep en later kwamen ze elkaar tegen bij de ouderkindgroep. We vinden het leuk dat we elkaar hebben leren kennen, eerst werden de kinderen vrienden, later zijn onze mannen zelfs vrienden geworden en de kinderen spelen nog steeds samen. Door Gülseren en Özlem te interviewen kwam ik erachter dat Gülseren veel beter Nederlands spreekt dan dat ze zelf denkt. De vragen tijdens het gesprek gingen steeds dieper. Ik was blij verrast er achter te komen dat Gülseren eigenlijk over een jaar zelfstandig op de speeltuin wil staan als vrijwilliger en in een speeltuin ouderraad wil plaatsnemen. Özlem vindt het heel erg spannend om geïnterviewd te worden, want haar taalbeheersing acht ze zelf nog niet goed genoeg. Ze is een ouder die druk is met haar werk, huishouden, man en dochter. Vooral de balletles van haar dochter vindt ze belangrijk. Dit is op zaterdagmorgen en daarom heeft ze in het weekend eigenlijk geen tijd voor andere zaken. Ook komt er in het weekend vaak bezoek langs. Doordeweeks is zij aan het werk, maar hier mist ze de dialoog met anderen. In de speeltuin ervaart ze dat ze de taal kan leren: Ik kan zo beter de taal leren, andere mensen leren kennen en Nederlands praten. Met elkaar stellen we samen een agenda op. Hierin zetten wij wat we op een dag gaan doen en wie hier voor verantwoordelijk is. De agenda geeft Gülseren en Özlem houvast. Door de agenda buiten op te hangen komen ouders en kinderen kijken. Het is duidelijk voor andere mensen. De agenda opzetten is fijn omdat je hierdoor de taal beter leert schrijven, stelt Özlem. De agenda Wanneer ik aan Gülseren vraag wat haar droom is, dan wil ze graag meer verantwoordelijkheid: Over een jaar wil ik de sleutel van de speeltuin beheren en samen met andere ouders wil ik nadenken over de speeltuin. Opvoeden is leren loslaten. Tot 3 jaar is het goed als ouders en kinderen samen spelen, maar kinderen tussen de 4 en 7 jaar moeten leren steeds meer zelf te spelen. Het is belangrijk dat de ouders er zijn wanneer kinderen met elkaar spelen. Ouders moeten mee om op de kinderen te letten. Bij 8 jaar kunnen kinderen helemaal zelf naar de speeltuin. Gülseren vindt het belangrijk dat haar kind mee mag naar de speeltuin. Dat geeft haar de ruimte om te werken op de speeltuin. Als ik aan Özlem vraag of ze nog een idee heeft voor speeltuin de Gagel antwoordt ze: Als er meer ouders zijn die helpen, kun je elkaar afwisselen. Hoe meer kinderen er in de speeltuin spelen, hoe beter het voor alle kinderen is. Leren samen spelen is belangrijk. Hé, ben jij niet die van die website en verbinden in de wijk en dat op internet?, vroeg Elena mij toen ze me zag. Inderdaad, goed geheugen! En het grappige is, deze week komt de nieuwe versie die super makkelijk is om in te vullen. Hier heb je een foldertje. En daar ging Elena met een blij gezicht. Wijkconnect ( is een online platform dat is opgericht omdat er zoveel is te delen met elkaar. Er worden regelmatig mooie buurtinitiatieven opgestart en er moeten veel mensen op de hoogte worden gehouden, zodat iedereen kan deelnemen. Via dit platform worden initiatieven en betrokkenen aan elkaar gekoppeld. Ook jij kan jouw activiteit en passie delen met de wijk, vanuit je huis en wanneer het jou uitkomt. En ik, Barbara, wil je hier graag bij helpen. Je kunt me bellen of mailen als je een handje nodig hebt met het invullen of het bedenken wat je zou willen delen (mobiel: / barbara.delcourtkonig@wijkenco.nl). Mijn wens is dat Wijkconnect de wijk ook echt gaat verbinden, dat mensen die zich geïsoleerd voelen toch een lichtpuntje hebben thuis. Dat ze weten dat ze overal welkom zijn. En als ze niet alleen de deur uit willen om die lichtpuntjes te vinden, dat we dan Wijkconnect in kunnen zetten om een gezelschapsmaatje te vinden die met ze mee gaat. Ik verwacht dus veel van Wijkconnect! Toch verwacht ik niet dat iedereen Wijkconnect kan inzetten. Mijn uitdaging is om de juiste mensen te matchen met elkaar die dit samen invullen. Mijn ambitie is dat aan het einde van het jaar de hele website vol staat met alles wat reilt en zeilt in de buurt en dat we als sociaal makelaars elkaar hierin ondersteunen. 22 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

13 N I E U W S U I T O V E R V E C H T N O O R D Tjitske van der Woude Sociaal makelaar team Overvecht Noord N I E U W S U I T O V E R V E C H T Z U I D Nellie Roordink Vrijwilligerscoördinator AC Vulcanus Een normale woensdag in buurthuis de Boog 9.00 uur Januari, het is koud buiten en in de Boog zijn alle activiteiten weer opgestart. Stagiaire Bilal van de Hogeschool Utrecht en beheervrijwilliger Wim zijn al aanwezig. Ook het buurtteam staat (zit) paraat om mensen die vragen hebben te ontvangen. Miranda van Harten voor Sport gebruikt de Boog vandaag als flexplek om alle roosters voor schoolvoetbal en volleybal in orde te maken. Vanuit bewoonster Yamna worden er lessen Thaigym gegeven. Een groep vrouwen die komt sporten sjouwt grote tassen met schopkussens naar boven. In lokaal 1 gaat een groep van Taal & Ontmoeting o.l.v. vrijwilligster Ina aan de slag. Ze hebben net een afspraak gemaakt met sociaal makelaar, om over twee weken in de les het spel Zet een stap te spelen, welke is ontwikkeld door Volksgezondheid en Wijk&co. In het gebouw naast de Boog, het jongeren centrum, komt elke week een ontmoetingsgroep van vrouwen bij elkaar. Zij ondersteunen elkaar op verschillende vlakken, zoals binnen de zorg en opvoeding uur Ilse van Volksgezondheid helpt een aantal vrouwen om weer wat beter in hun vel te zitten, door middel van gesprek en beweging. Vrijwilligster Sedaf komt binnen om een paar uur stage te lopen, in het kader van de Nederlandse les die zij volgt. Een gezellig mens die het leuk vindt om wat te babbelen en ondertussen ook haar handen laat wapperen. Fijn. Het buurtteam heeft het druk, een aantal mensen wachten rustig in de ontmoetingsruimte totdat ze aan de beurt zijn. Een medewerker van het buurtteam en een mevrouw die gastvrouw wil worden in het buurthuis komen samen aangelopen. We hebben meteen geregeld dat zij maandagmiddag kan komen proefdraaien. Even langsgeweest bij de kokkin van het spontane kerstdiner dat door een aantal mensen op 20 december verzorgd werd voor wijkbewoners. Zij vertelde mij dat ze ook een wensboom hadden neergezet waar mensen hun wens in konden ophangen, zij heeft de wensen verzameld en gaat kijken of er ook wensen van vervuld kunnen worden uur De eerste handwerkdames van De Wollige club komen al binnen lopen. Ze zijn vorig jaar gestart terwijl de Bridge club hier ook draaide, maar die heeft nu zijn plek gevonden in het Doe mee Centrum uur Ha, daar is Yamna al weer, nu om met kinderen te sporten. Fijn, zulke actieve en betrokken bewoners in de wijk! The Mall start met hun meiden club, gericht op kinderen van de bovenbouw. De groep wordt steeds groter, daarom wordt er uitgebreid met een tweede meidengroep. Ook de meiden voor de club van Zeneb komen ook binnen, deze kinderen zitten voornamelijk in groep 5 en 6. Tussendoor heb ik even contact over hoe morgen alles geregeld is omtrent een bijeenkomst in het kader van de opvoedconferentie die op zondag 7 juni georganiseerd wordt uur Vijf vrouwelijke studenten van het ROC komen binnen om een door hen georganiseerde bijeenkomst voor te bereiden. Ze zijn enthousiast maar hebben hier nog geen ervaring mee, daarom krijgen zij volop ondersteuning. Ze hebben diverse bewonerscom missies en het bewonersplatform Overvecht uitgenodigd uur Ik ga naar huis, maar de activiteiten in de Boog gaan nog wel even door. Vanavond start voor de tweede keer een opleiding tot sportmasseur. Daarnaast is er een ontmoetingsmoment van een groep Koerdische mannen, die wekelijks bijeenkomen. Ook is er vanavond een bijeenkomst over het nieuwe kindercluster dat wordt gerealiseerd op de Ibis dreef. Gert, een collega van Wijk&co, zal bij dit overleg aanschuiven om mee te denken over de inzet van beheervrijwilligers en om te kijken of er in de avonduren of het weekend ruimte vrijkomt in het pand, waar de wijk wat aan heeft. Tot morgen de Boog! Op 8 september heb ik meegedaan met de BHV-cursus voor vrijwilligers van Wijk&co. Ik ben zelf vrijwilliger bij Wijk&co in activiteitencentrum Vulcanus. Er waren vijf vrijwilligers van buurtcentrum de Bram aanwezig en er deed een professional van Wijk&co mee. Het was fijn dat we met een kleine groep waren. Dit zorgde ervoor dat we lekker snel door de stof heen gingen en dat iedereen de kans kreeg om elk onderdeel goed uit te proberen. BHV-cursus Om negen uur begonnen we met een voorstelrondje waarbij iedereen mocht vertellen of zij al situaties hadden meegemaakt waarin hulpverlening nodig was. Na de voorstelronde startten we met de theorie. Er werd uitgelegd welke noodsituaties we in de praktijk tegen kunnen komen, zoals brand of een ongeval. Ook werd ons verteld welke volgorde we moeten handhaven bij het vaststellen van welke hulpverlening er nodig is. Uiteindelijk kregen wij uitleg over verschillende soorten brand en op welke manier en met welke middelen die bestreden moeten worden. Na een korte koffiepauze gingen we buiten aan de slag. We mochten om de beurt een gasbrand blussen. Eerst met een poederblusser en daarna met een branddeken. Dit onderdeel vonden de meesten van ons toch wel het spannendste deel van de cursus, maar iedereen heeft het goed gedaan. Na de lunch startten we met het tweede praktijkdeel. Eerst leerden we hoe je iemand uit een brandende ruimte kan redden. Vervolgens oefenden we om elkaar in de stabiele zijligging te leggen. Op het einde van de cursus leerden we reanimeren. Dit onderdeel maakte ook veel indruk op de groep. Al met al was het een zeer leerzame dag. Ik merk dat ik nu minder bang ben dat er iets gebeurt als ik in het activiteitencentrum ben, omdat ik nu weet wat ik kan doen tot de echte hulpverleners er zijn. 24 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

14 N I E U W S U I T O V E R V E C H T Z U I D Remco Hordijk Sociaal makelaar team Overvecht Zuid Gülay Alp Sociaal makelaar team Overvecht Zuid een heerlijke lunch van zelf gemaakte hapjes, broodjes en salades. Bovendien hadden we als team een mooie uitdaging toen bleek dat de busdienst die ons weer naar onze auto s zou brengen pas een week later van start zou gaan, en de hele wandeling van een kilometer of vijf nog een keer lopen geen optie was. Team Overvecht Zuid 2014: lachwandelend op weg naar een team Na de start van Wijk&co was het voor iedereen zoeken naar Dit en nog vele, vanwege een woordenlimiet, onvermelde zaken hebben er aan bijgedragen dat we in 2014 als team nauwer zijn gaan samen werken. Op een aantal speelpleintjes in de wijk zijn er koppels van van sociaal makelaars gevormd en wordt er enthousiast gewerkt om de buurt betrokken te maken bij het samen creëren van een betere en prettige leef- en speelomgeving. Maar ook in buurthuis de Bram en in speeltuin de Watertoren wordt er samengewerkt op een manier zoals dat in een, zo lijkt het, grijs verleden nooit is gebeurd. De schotten zijn aan het smelten. Op de Dag van de Dialoog komen verschillende bewoners bij elkaar om over een bepaald onderwerp te praten. Samen met mensen met diverse achtergronden wordt er gekeken naar een thema. Aan de hand van vier vragen wordt er met elkaar vanuit verschillende hoeken gekeken en besproken welke knelpunten dit thema kent. zijn plek binnen een nieuw team. Het was wennen aan een nieuwe manier van werken en verandering van werkgebied. In het afgelopen jaar zijn we als team Overvecht Zuid naar elkaar toegegroeid, bleken de onderlinge verschillen alleszins mee te vallen en neemt het vertrouwen in elkaar de overhand. Een aantal factoren zijn in dat proces van groot belang geweest. Zo hebben we een nieuwe collega in ons midden mogen verwelkomen. Zij had haar plek snel gevonden en was een belangrijke schakel door met een frisse blik het team over allerlei teamzaken enthousiast te ondervragen. Ook moesten we als team samen werken aan het teamwerkplan. Collega s gingen in gesprek over hun werkzaamheden en hebben elkaar kritisch ondervraagd over hun doelen, uitgangspunten en motieven. Uiteindelijk hebben we het teamwerkplan als team op een ingelaste woensdagavond samen geschreven. Maar vooral het teamuitje naar Castricum heeft de fundering gelegd voor de bereidheid om er met en voor elkaar te zijn als steun en toeverlaat. Een lachwandeling onder begeleiding van een lachcoach in de mooie Noord- Hollandse duinen heeft het ijs definitief gebroken en in een beschutte duinpan hebben we samen genoten van Op de valreep van het afgelopen jaar hebben we een communicatiedeskundige aangetrokken die ons gaat ondersteunen bij het optuigen van de social media infrastructuur en ons stevig aan de tand gaat voelen hoe we met de mensen in de wijk willen communiceren en hoe we onszelf als team willen presenteren en profileren. Altijd spannend om in die spiegel te kijken. Al met al weer een bewogen jaar en dynamisch jaar waarin als team weten waar we staan en hoe we in 2015 met elkaar verder willen. We zijn er dan natuurlijk ook uitermate trots op dat we onder ceremoniële omstandigheden op het eindejaarsfeest allen beëdigd zijn, met het Groot Hart in de Orde van Sociaal Makelaars van Wijk&co. En dit jaar gaan we naar een paardenfluisteraar... Als gespreksleider zag ik aan het begin van de dialoog een onzekere groep die niet wist wat hen te wachtend stond, terwijl zij een week van te voren waren geïnformeerd. Een gesprek in een grote groep kan best intimiderend zijn en de groep was afwachtend. Daarom nam ik als gespreksleider het initiatief door te starten. Door een oefening kwamen de deelnemers los, hadden zij meer vertrouwen en waren opener naar elkaar. Tijdens het gesprek werden tips en ervaringen uitgewisseld. Een deelneemster gaf aan: Ik kreeg goede tips van de anderen die aan de dialoogtafel deelnamen. Ik ben bewuster geworden en zelf verder gaan denken hoe ik dingen kan doen om eigen regie in handen te nemen. Als gespreksleider vroeg ik aan alle deelnemers hoe ze de dialoog hebben ervaren en of ze zelf in de toekomst een dialoogtafel willen organiseren. De helft van de groep heeft zich opgegeven om in de toekomst getraind te worden om zelf een dialoogtafel te organiseren. Een deelneemster stelt: Ja dat wil ik wel. Ik vind het belangrijk en in gesprek gaan helpt om elkaar te vertrouwen. Tijdens de dialoog ondersteun je elkaar en zorgt de dialoog ervoor dat de problemen van mensen boven tafel komen. Er worden tips gegeven aan elkaar rondom het thema. Wanneer ik aan de deelnemers vraag wat ze geleerd hebben, wat ze mee naar huis nemen en wat ze gaan delen met anderen is een antwoord wat iedere deelnemer deelt: durf te vragen en je staat er niet alleen voor. Een deelneemster vertelt: Ik heb geleerd hoe ik met bepaalde dingen om moet gaan. Ik heb geleerd om elkaar te vertrouwen en je emoties en gevoelens te delen. Ik heb geleerd om alleen te vragen wat ik belangrijk vind. Daarnaast heb ik geleerd om voor mezelf op te komen, alhoewel ik dat erg moeilijk vind. Dit bevestigt voor mij als sociaal makelaar het belang van de dialoogtafels. Ik kijk uit naar volgende dialoogtafel. 26 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

15 N I E U W S U I T O V E R V E C H T Z U I D Wendela Vernooij Sociaal makelaar team Overvecht Zuid Een klankbordgroep voor de Bram Tijd voor vernieuwing Buurthuis De Bram is voor 1970 gebouwd in het Camera Obscuragebied in Overvecht. Het buurthuis is vernoemd naar Rudolf van Brammen, een van de personages uit de Camera Obscura van Hildebrand. In de loop der tijd vonden er verbouwingen en uitbreidingen plaats van De Bram en is er in 1990 een kunstwerk van Nora Baetens in het troosteloze binnenplaatsje van de Bram geplaatst. Het kunstwerk staat op een onooglijke plek er wat verloren bij en tussen de opslag verscholen voor iedereen. Anno 2015 heeft elke steen en elke ruimte een geschiedenis, maar is het pand aan vernieuwing toe. Hierbij speelt ook de trend van de Brede School een rol, waarin welzijn ook een plek heeft. De Brede School wordt honderd meter verder, op de Van Brammendreef, gebouwd. Naast het buurthuis worden in de Brede School ook de OBO T, de Cleophasschool, vier gymzalen en een kindercluster gehuisvest. Afstemming over het ontwerp Door alle veranderingen binnen het welzijnswerk stonden de wijk en de gebruikers van buurthuis de Bram ver van het gemaakte ontwerp van het nieuwe buurthuis af. Door verschuivingen van ruimte binnen de Brede school, bleek in september 2014 een nieuw ontwerp voor het buurthuis mogelijk te zijn. Daarmee diende zich de kans aan om de buurt en de gebruikers toch bij het ontwerp te betrekken. Op woensdag 8 oktober kwamen vijftien bewoners en professionals bijeen, om de ontwerptekeningen van het nieuwe buurthuis te bekijken en hun visie erop te geven. Deze deelnemers zijn betrokken bij verschillende activiteiten en organisaties die gebruik maken van de Bram, zoals Doen en Laten, de voedselbank, Gastvrouw, stichting Jou, Marokkaans Dialoog Overvecht (MDO)en het Bewonersplatform. Over het algemeen was men erg positief over het ontwerp, wel waren er nog een aantal verbeterpunten volgens de gebruikers. In het ontwerp waren bijvoorbeeld geen laad- en losdeur voor de voedselbank en een woonkamer voor jongeren of de ervaringscoaches van Doen en Laten opgenomen. Ook waren er zorgen over de grote ontvangstruimte: hoe ga je die zo inrichten dat de sfeer toch persoonlijk blijft? De Utrechtse Vastgoed Organisatie (UVO) neemt deze aandachtspunten voor zover het mogelijk is in het ontwerp mee. Het hoogtepunt van deze bijeenkomst was dat iedereen open stond voor het idee dat het gehele buurthuis multifunctioneel moet zijn. Ook was men het eens over het punt dat buurt bewoners ook in de avonduren van de kantoorruimtes gebruik moeten kunnen maken. Alle deelnemers van de bijeenkomst hebben zich aangemeld als lid van een klankbordgroep. Zo blijven zij betrokken bij de ontwikkelingen rondom de bouw en inrichting van het nieuwe buurthuis en in de toekomst wellicht over het beheer! Uitstel De terugkoppeling van het nieuwe ontwerp aan de klankbordgroep, die gepland stond voor de tweede week van januari, is helaas verschoven. Aya Bos (beleidsadviseur portefeuille management) heeft de klankbordgroep geïnformeerd over de reden van de verschuiving. Het programma van eisen voor de scholen en de gymzaal kan mogelijk gewijzigd worden, dit heeft in alle waarschijnlijkheid invloed op de bouwtekeningen van de nieuwe Bram. Deze ontwikkelingen leiden tot een vertraging in de oplevering van het nieuwe buurthuis. Een nieuwe bijeenkomst over de nieuwe Bram wordt gepland wanneer er genoeg duidelijkheid is en er weer verder gekeken kan worden naar de ontwerpplannen van het buurthuis. Dit betekent dat we voorlopig nog in het oude vertrouwde buurthuis zitten, maar hier wel zo veel mogelijk de kwaliteit van de klankbordgroep blijven gebruiken! Bij de nieuwe Bram hoort ook een nieuwe plek voor het kunstwerk van Nora Baetens. Het zou mooi zijn wanneer de twee fantasiefiguren die om elkaar heen dansen door alle buurtbewoners gezien kunnen worden. 28 Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

16 N I E U W S U I T O V E R V E C H T Z U I D Leo Noteborn Sociaal makelaar team Overvecht Zuid Versterken vrijwilligers Taal&Ontmoeting is het taal- en ontmoetingsproject van Wijk&co, dat taalcoaching combineert met ontmoeting en activering van buurtbewoners uit Overvecht die de Nederlandse taal niet machtig zijn. Al sinds 2002 zorgen ongeveer 15 vrijwillige taalcoaches voor lesmomenten voor ongeveer 150 wijkbewoners, waarbij sociaal makelaars Aicha Zekri, Liza de Laat en Leo Noteborn vanuit Wijk&co faciliteren in de uitvoering van het project. De samenwerking tussen de sociaal makelaars en wijkbewoners is tegenwoordig meer en meer een co-creatie proces, waarin de sociaal makelaars en vrijwilligers of actieve bewoners elkaar vinden in het formuleren van een antwoord op de vragen en behoeften uit de wijk. De verzelfstandiging van de rol van de taalcoaches in 2014 is hier een mooi voorbeeld van. De sociaal makelaars hebben de aangeboden lessen gekoppeld aan activering en participatie op andere plekken in de wijk. De vrijwillige taalcoaches bij Taal&Ontmoeting hebben zeer uiteenlopende achtergronden. Sommigen zitten nog volop in hun werkende leven, maar de meesten zijn gepensioneerd. Daarnaast hebben we verschillende taalcoaches die zelf het Nederlands als tweede taal hebben geleerd. Dankzij de veelzijdigheid van onze taalcoaches kunnen we veel wijkbewoners een aanbod op maat bieden. De nieuwe rol van de sociaal makelaars en de verwachting van vrijwilligers betekent dat we de vrijwilligers proberen te stimuleren om met ons mee te denken en mee te ontwikkelen. We hebben dat dit jaar opgepakt door brainstormsessies te organiseren waarbij de vrijwilligers hun hart hebben kunnen luchten. Ook kregen zij de ruimte om kritische noten te plaatsen en aanbevelingen te doen aan Wijk&co, vanuit hun eigen ervaring. Dit is gedaan om met de grotere mate van zelfstandigheid, ook een sterk aanbod voor de wijkbewoners neer te zetten. Duidelijke kaders voorafgaand aan de brainstormsessies, maar vooral veel flipovervellen en gekrabbel op een whiteboard, hebben geleid tot een gezamenlijke visie op de toekomst die als basis dient voor nieuwe afspraken met elkaar en met Wijk&co. Bijvoorbeeld over het aantrekken van een ander type vrijwilliger voor sommige taken in het Taal&Ontmoeting project. In een veranderende maatschappij waarin vrijwilligers steeds meer taken oppakken, moet Taal&Ontmoeting laten zien dat het voor deze nieuwe rolverdeling ontzettend belangrijk is dat zowel haar eigen verwachtingen, alsook de verwachtingen van de vrijwilligers en wijkbewoners continu in beeld blijven. Als sociaal makelaars zijn wij dan ook aan het co-creëren met de wijk. Dat betekent ook dat er niet altijd direct antwoorden zijn op gestelde vragen, maar dat we er in een samenwerking naar zoeken. Als sociaal makelaars hebben wij zelf ook te maken met veranderingen in ons werkveld. Dit helpt ons bij het kunnen inleven in de veranderingen. Ook geeft het inzicht in de betekenissen van deze veranderingen onder vrijwilligers. Helaas maakt het de veranderingen niet altijd makkelijker. Gelukkig zijn de eerste resultaten veelbelovend. Voor Wijk&co en de vrijwilligers staan de wijkbewoners voorop. Door de laagdrempelige vorm van taalles, ontmoeting en activering is het aanbod van Taal&Ontmoeting voor wijkbewoners een uitkomst. Dankzij de inzet van de vrijwilligers is dit aanbod zonder onderbreking voortgezet. Met de ideeën van Wijk&co en de vrijwilligers als basis gaan we verder met het neerzetten met maatwerk voor onze wijkbewoners in Wijk&co Magazine jaar 2, nummer 2 Wijk&co Magazine juli - december

17 T r a n s i s t o r d r e e f O V E R V E C H T N O O R D V e c h t Z a m e n h o f d r e e f O V E R V E C H T Z U I D K a r d i naa l d e J o n g w e g U T R E C H T N O O R D O O S T B i l t s t r a a t

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen

3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen 3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen en die het managen veel simpeler en succesvoller maken! Door Esther Mallant 2012 Esther Mallant www.hrmallant.nl Introductie De 3 vragen die managers

Nadere informatie

> TAALWERKBLAD PARTICIPATIE

> TAALWERKBLAD PARTICIPATIE TAALWERKBLAD PARTICIPATIE aanpak coach cultuur deelnemen doel eigenschappen heden integreren kwaliteiten meedoen mentor nu plan samenleving toekomst vaardigheden verleden verwachtingen wensen DE WERKWOORDSTIJDEN

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Gewoon meedoen! www.estinea.nl

Gewoon meedoen! www.estinea.nl Gewoon meedoen! Hoe wil jij meedoen? Dat vragen we aan iedereen die bij Estinea komt voor ondersteuning bij wonen, werken of leren. Meedoen in de samenleving - op je eigen niveau en je eigen manier - levert

Nadere informatie

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING...

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... 1 Gegevens leerling Naam Adres Postcode Woonplaats Geboortedatum Telefoon Afdeling/leerweg Gegevens school Naam Schoolbegeleider Adres Plaats Telefoon

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Werkboek MEER KLANTEN OP JOUW MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER KLANTEN DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST

Werkboek MEER KLANTEN OP JOUW MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER KLANTEN DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST Werkboek MEER MANIER! ANNEMIEKE TISSINK KRIJG MEER DOOR MARKETING IN TE ZETTEN OP EEN MANIER DIE BIJ JOU PAST MANIER! Hoofdstuk 1 Nieuwe klanten nodig? Marketing is een vakgebied waar veel om te doen is.

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus

FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding

Nadere informatie

Zorg voor je carrière. Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl

Zorg voor je carrière. Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl Hoe presenteer ik mijzelf? Wat wil ik? Zorg voor je carrière Door het dagelijkse contact met mijn coach

Nadere informatie

JONGEREN IN GELDERLAND OVER

JONGEREN IN GELDERLAND OVER JONGEREN IN GELDERLAND OVER een sterk bestuur en hun gemeente Aanleiding De provincie Gelderland werkt samen met VNG Gelderland aan het project Sterk Bestuur Gelderland (SBG). In het project wordt het

Nadere informatie

Waarde-volle zorg is ook nog JONG!

Waarde-volle zorg is ook nog JONG! Waarde-volle zorg is ook nog JONG! LOC maakte een nieuwe visie op de zorg. Die heet Waarde-volle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt doordat die gaat over dingen die voor ons allemaal

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

5 manieren om je eigen pad te bewandelen

5 manieren om je eigen pad te bewandelen 5 manieren om je eigen pad te bewandelen Hierbij het nieuwe artikel met als onderwerp: 5 manieren om je eigen pad te bewandelen. Het is geschreven door wandelcoach Tineke Franssen. Tineke wandelt al een

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

Ouders over kindcentra

Ouders over kindcentra Ouders over kindcentra Oberon, september 2015 Wat vinden ouders eigenlijk van kindcentra? Kennen zij de gedachte achter Kindcentra2020? We besloten om het maar eens aan ze te vragen. Onderzoeksbureau Oberon

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Afval Anne en de Sorteerbrigade

Afval Anne en de Sorteerbrigade Afval Anne en de Sorteerbrigade Verhaal ontwikkeld voor educatieproject Afval groep 3 School en Cultuur Veenendaal 2014 Geschreven door: Sanne Heymann Tekeningen door: Sjoerd Kreijns Dit is Afval Anne.

Nadere informatie

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen + > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,

Nadere informatie

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig

Hele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Een goed leven voor.

Een goed leven voor. Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een

Nadere informatie

Nieuwsbrief 8: 3 november 2017

Nieuwsbrief 8: 3 november 2017 Nieuwsbrief 8: 3 november 2017 Data om te onthouden: Week van 30 okt. t/m 3 nov.: evt. oudergesprekken vanuit ZIEN! Maandag 13 november: 8.30 uur - 9.30 uur inloopuur Jeugd- en gezinscoach Dinsdag 14 november:

Nadere informatie

Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan?

Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan? Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan? Jolanda gaat op pad met onze Wandelcoach Tineke Franssen Jolanda (33) werkt als hypotheekadviseur in het bankwezen.

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Tekst en Beeld Fotoverhaal En heel veel foto s! Even voorstellen... De redactie van HVT Nieuws Vakantieplannen

Tekst en Beeld Fotoverhaal En heel veel foto s! Even voorstellen... De redactie van HVT Nieuws Vakantieplannen Hoedje van Papier in de Wijk - Kindermagazine HVT Nieuws - Editie 1 - Juni 2009 Even voorstellen... De redactie van HVT Nieuws Vakantieplannen Tekst en Beeld Fotoverhaal En heel veel foto s! Van de redactie

Nadere informatie

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief:

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief: Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015 In deze nieuwsbrief: Wist je dat... Thema's en cursussen in maart Lezersvraag: "Moet ik mijn zoon verplichten met andere kinderen te spelen?" Mamatijd Moeders

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Stappenplan organiseren buurtbijeenkomst

Stappenplan organiseren buurtbijeenkomst Stappenplan organiseren buurtbijeenkomst Dit stappenplan voor het organiseren van een buurtbijeenkomst is onderdeel van de Buurten met Energie toolbox, een project van Nudge. Deze toolbox is samengesteld

Nadere informatie

BEHEERDER ZIJN BIJ DE DORPSBOERDERIJ IN WASPIK Het is inmiddels al een jaar geleden (maart 2012) dat onze Dorpsboerderij haar deuren officieel opende. Dankzij de inzet van een team van ongeveer 30 beheerders

Nadere informatie

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

No Distance. We make the difference. Hallo allemaal, Hartelijke groet, Team No Distance. Nieuwsbrief januari Uitje van de maand januari

No Distance. We make the difference. Hallo allemaal, Hartelijke groet, Team No Distance. Nieuwsbrief januari Uitje van de maand januari Nieuwsbrief januari 2017 Hallo allemaal, In deze nieuwsbrief een terugblik op het uitje van december, maar ook informatie over het uitje van de maand januari. Marianne zal zich voorstellen in deze nieuwsbrief.

Nadere informatie

Projectkosten ophalen met fondsenwerving

Projectkosten ophalen met fondsenwerving Projectkosten ophalen met fondsenwerving Het is soms ook best duur om vrijwilligerswerk te doen in het buitenland, of stage te lopen over de grens. Voor Local Dreamers, en voor onze Ecuadoriaanse partnerorganisaties,

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

Een uitgave van Careander Kort & Krachtig. Talent ontwikkelen

Een uitgave van Careander Kort & Krachtig. Talent ontwikkelen Contact Een uitgave van Careander - 1 2019 Kort & Krachtig Talent ontwikkelen VAN DE BESTUURDER: Ontdek je talent Talent. Dat betekent dat je iets goed kunt. Zoals eten koken. Of genieten van muziek. Je

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

goede redenen voor het bezoeken van een zelfhulpgroep

goede redenen voor het bezoeken van een zelfhulpgroep 10 goede redenen voor het bezoeken van een zelfhulpgroep InTact Zelfhulp Zelfhulp is er voor jou. Deze informatie is voor alle mensen met een verslavingsprobleem, ongeacht welke verslaving en voor naasten

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo. Relaties HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Relaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het omgaan

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk

Nadere informatie

Wmo krant Nummer 1. Samen tot goede oplossingen komen. Wmo is meedoen. voor cliënten van Syndion voor ouders / vertegenwoordigers

Wmo krant Nummer 1. Samen tot goede oplossingen komen. Wmo is meedoen. voor cliënten van Syndion voor ouders / vertegenwoordigers Wmo krant Nummer 1 voor cliënten van Syndion voor ouders / vertegenwoordigers Samen tot goede oplossingen komen Voor u ligt de Wmo-krant van Syndion. We hebben deze krant gemaakt omdat er veel verandert

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Werkblad. Les 1 Jouw droom wordt zichtbaar

Werkblad. Les 1 Jouw droom wordt zichtbaar Werkblad Les 1 Jouw droom wordt zichtbaar Korte cursus Politica op social media Met jouw ideeën en jouw waarden heb jij alles in handen om mee te bouwen aan het welzijn en geluk van mensen in jouw gemeente,

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Cliënten. Een uitgave van Careander Contact. THEMANUMMER: De strategische koers

Cliënten. Een uitgave van Careander Contact. THEMANUMMER: De strategische koers Een uitgave van Careander - 1 2018 Cliënten Contact THEMANUMMER: De strategische koers VAN DE BESTUURDER: Aan de slag Careander heeft een nieuwe visie. We hebben de visie opgeschreven, hier staat in hoe

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

nieuwsbrief We zullen doorgaan Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Maart 2012

nieuwsbrief We zullen doorgaan Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Maart 2012 Maart 2012 We zullen doorgaan In deze nieuwsbrief een nieuw gezicht: Diana Davelaar. Diana is de opvolger van Patrick Veenendaal. Patrick moest om gezondheidsredenen stoppen. Diana heeft in oktober het

Nadere informatie

Verslag stage ID-dance

Verslag stage ID-dance Verslag stage ID-dance 1 Gabriëlle van Tussenbroek, 4D Inhoud Motivatie (pagina 3) Algemene gegevens (pagina 4) Gesprek werkplanning (pagina 5) Verloop stageperiode (pagina 6) Afsluitende beschouwing en

Nadere informatie

Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze?

Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Korte omschrijving workshop In deze workshop ontdekken de deelnemers

Nadere informatie

Zou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap.

Zou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap. Zou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap. Zorggemeenschap. Wat bedoelen we daar eigenlijk mee? Wanneer we het hebben over een gemeenschap als samenleving, dan weet iedereen precies

Nadere informatie

1 Ben of word jij weleens gepest?

1 Ben of word jij weleens gepest? Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6

Nadere informatie

Een vertrouwd thuis, een huiskamer zaterdag, 13 oktober 2012 00:00. Willem Braak

Een vertrouwd thuis, een huiskamer zaterdag, 13 oktober 2012 00:00. Willem Braak Willem Braak Maandag 15 oktober start Opleidingscentrum Granbeeuw met een fundraiser voor een nieuw initiatief: Vrienden van Opleidingscentrum Granbeeuw. Het bedrijfsleven zal benaderd en aangemoedigd

Nadere informatie

Rotterdams Ambassadrices Netwerk

Rotterdams Ambassadrices Netwerk De ambassadrice als werver van inburgeraars 1. Inleiding; eigen ervaringen 2 A. Wat is werven 2 B. Het belang van werven 2 C. Verwachtingen 3 D. Rollenspel 4 E. Opdracht 4 2. Voortraject: 4 A. Doel 4 B.

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou

Nadere informatie

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor SDWNIEUWS Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers oktober 2010 BELANGRIJKE Informatie voor jou, lees dit blad goed! Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord > Lees verder op

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

DE AARDE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. Mueller/GP

DE AARDE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. Mueller/GP DE AARDE IS OOK TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS Mueller/GP Wilkins/GP Een wereld die draait op schone energie, met rijke bossen en oceanen vol leven. Dat is de wereld volgens Greenpeace. We doen

Nadere informatie

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging. FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl

Nadere informatie

Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken

Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken (in)formatieblad - eenvoudig verteld Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken november 2014 2 De Wet maatschappelijke ondersteuning 13 Ben je ouder dan 18 jaar? Woon je in je eigen

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Geeft je inzicht in jouw persoonlijke

Nadere informatie

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Communiceren met de achterban

Communiceren met de achterban 1 Communiceren met de achterban Je wilt weten hoe je het beste communiceert met de achterban. Je wilt direct aan de slag en snel resultaten. Je hebt een hoe-vraag. Zoals iedereen. Maar als je werkelijk

Nadere informatie

Intact. goede redenen om een zelfhulpgroep te bezoeken

Intact. goede redenen om een zelfhulpgroep te bezoeken 10 goede redenen om een zelfhulpgroep te bezoeken Intact Zelfhulp is er voor jou. Deze informatie is voor alle mensen met een verslavingsprobleem en hun naasten, ongeacht welke verslaving. De eerste stap

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli? INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in

Nadere informatie

Inspirerend Presenteren

Inspirerend Presenteren Inspirerend Presenteren Door Kai Vermaas & Charis Heising Bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla Inleiding Wil je leren hoe jij een presentatie kunt geven waar je zeker bent van je verhaal? En

Nadere informatie

Hoofdstuk 1. Introductie

Hoofdstuk 1. Introductie Hoofdstuk 1 Introductie Wat kan dit boek voor jou betekenen? Als je dit boek leest, sta je op het punt een enorm succes te maken van je bedrijf. Dat vind ik geweldig cool. Welkom! Mijn naam is Marielle

Nadere informatie

Ondernemerschapsblokkades

Ondernemerschapsblokkades Ondernemerschapsblokkades Wat houdt je tegen om je droom werkelijkheid te laten worden? En hoe los je dat op? 7 tips om in actie te komen! Samengesteld door Willemijn Lau Hoi toekomstig professional, Wat

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Borstkanker ''Angst voor het onbekende''

Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Ellen Wagter-Streep Schrijver: Ellen Wagter-Streep ISBN: 9789402129663 Ellen Wagter-Streep Inhoud Inhoud... 05 Voorwoord...

Nadere informatie

VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES

VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES ONDERWIJSMAGAZIJN VOOR LOB VRAGEN BIJ DE COMPETENTIES Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo VRAGEN BIJ ONTDEK COMPETENTIES JE PASSIE MOTIEVEN INLEIDING In LOB-trainingen en tijdens gesprekken met

Nadere informatie