de Brug Huismagazine voor bewoners, familieleden, personeel en betrokkenen van De Brug Jaargang 20124

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "de Brug Huismagazine voor bewoners, familieleden, personeel en betrokkenen van De Brug Jaargang 20124"

Transcriptie

1 over de brug 1 VER de Brug Huismagazine voor bewoners, familieleden, personeel en betrokkenen van De Brug Jaargang De stilte der natuur heeft vele geluiden

2 2 over de brug 3 Contactinformatie cliëntenraden en vertrouwenspersoon Centrale Cliëntenraad Commissie Wijkzorg Nassau Odijckhof Cliëntenraad Cliëntvertrouwenspersoon Rehoboth Cliëntenraad Cliëntvertrouwenspersoon Sparrenheide Cliëntenraad Cliëntvertrouwenspersoon Mevr. O. Waaldijk-Holl, voorzitter Dhr. S. Carton Mevr. A. Van Arnhem, voorzitter Mevr. M. Oskam Mevr. O. Waaldijk-Holl, voorzitter Mevr. C.L. Hettinga, secretaris Mevr. M. Oskam S. Carton, voorzitter Mevr. M. Oskam Alle cliëntenraden en de vertrouwenspersoon hebben een postvak op de locatie. Colofon Vijftiende jaargang nummer 4 oktober 2012 Over De Brug verschijnt vijf keer per jaar Kopij aanleveren Wij nodigen iedereen van harte uit voor het aanleveren van artikelen, foto s of ideeën. De redactie beslist vervolgens voor het wel of niet plaatsen of het inkorten ervan. Inleverdatum Voor het volgende nummer kunt u tot en met 19 november uw kopij inleveren. Bij de receptie of per naar redactie@iszdebrug.nl. Wilt u graag reageren op iets uit Over de Brug, dat stellen wij zeer op prijs. Dit kan ook via de receptie of via redactie@iszdebrug.nl Vormgeving Medeo Communicatie, Zeist Druk Van Ek Drukkerij en Kopieerservice Oplage: 1100 exemplaren Niets in deze uitgave mag worden overgenomen zonder uitdrukkelijke toestemming van de redactie. Redactie Caroline Huisman Annemarije Sjoerdsma (eindredactie) Marjolein de Souza Nassau Odijcklaan BN Driebergen Telefoon: Van de redactie Wat leer ik meteen al een hoop mensen kennen als nieuwe (eind) redacteur van Over de Brug! Zorgmedewerkers, fysiotherapeuten, bewoners, management iedereen levert zijn bijdrage. Een kort verslag, een diepzinnige kijk, grappige foto s, persoonlijke ervaringen of een overzicht van onze activiteiten. Mij was niet meteen duidelijk wie de doelgroep is van ons magazine. Want betaaldata, is dat ook interessant voor de familie? En zorgzwaartepakketten, zit keukenpersoneel daarop te wachten? Al snel begrijp ik dat het juist leuk is, deze allegaar aan informatie. Samen vormen wij immers ISZ De Brug: medewerkers, bewoners, cliënten, familie en vrijwilligers. Alleen samen maken wij het verschil. Dus is het leuk en handig om van alles over elkaar te weten en met elkaar te delen. In dit nummer staan natuur en tuinen centraal. Hoe een ieder dat ziet, beleeft, of wat-ie ermee doet, leest u in de verschillende bijdragen. Tot slot een gedicht: De stilte der natuur heeft vele geluiden De stilte der natuur heeft veel geluiden en is toch vol van rust voor ziel en zinnen die druppelt zacht en ongemerkt naar binnen tot in ons hart een zilv ren toon gaat luiden gelijk met haar. Als we dan weer beginnen te denken aan wereld-dingen en ze te duiden merken we dat een kracht, als die van kruiden in ons gekomen is en ons kalm doet minnen. Er zijn nu veel, die dit geluid nooit horen: zij missen het aandachtige en het tere als wie als kind geen moeder heeft gehad. Maar de tijd die komt zal mensen weer leren gelukkig te zijn onder haar akkoorden en drijven uit hun bloed de koorts der stad. Uit: De nieuwe geboort (1903), Henriëtte Roland Holst Tot ziens, en veel leesplezier, Annemarije Sjoerdsma, Communicatiemedewerker

3 4 over de brug 5 inhoudsopgave Van de directie In het volgende nummer van Over de Brug een interview met de heer Bertus Marlet, die diverse verhalen schreef voor ons magazine onder de noemer Verhalen van Vroeger. Contactinformatie cliëntenraden en vertrouwenspersoon 2 Van de redactie 3 Van de directie 5 Ter overweging: Manna, wat is dat? 6 Wat wordt er gekookt vandaag? 8 Voeding, nog een aanpassen, feestje! volgende versie 9 Nassau Odijckhof: Activiteiten in Nassau Odijckhof 10 Rehoboth: Berichten van Rehoboth 11 Meneer Weerstand: Hebben schoenen pootjes? 12 Wat schaft de pot? 13 Kerkdienst in Nassau Odijckhof 14 Oefentuin 14 Sparrenheide 15 U heeft een klacht, wat nu? 16 Jaarlijkse BHV oefening een succes 16 P&O: In- en uit diensttredingen 18 P&O: Dienstjubilea en Pensionering 17 P&O: Betaaldagen salarissen 19 Zingen rondom het orgel 19 Even voorstellen: Dien Teerds 19 Van de Cliëntenraad Sparrenheide 20 Even voorstellen: Axel Dittmer 21 Ontmoetingscentrum feestelijk geopend 22 Nieuwe bewoonster: Mevrouw A.G. Westerink-Hack 23 Eigen bijdrage bij schade 25 Agenda/Activiteiten Sparrenheide 26 Agenda/Activiteiten Rehoboth 27 Agenda/Activiteiten Nassau Odijckhof 28 Bertus Marlet 30 Koffieochtend extramuraal 30 Puzzel 31 Natuurlijk samen In deze rubriek kijkt Wat is een ooievaar zonder kikker, een kikker directeur Saskia van der zonder waterjuffer en de waterjuffer zonder Lyke terug op de afgelopen periode, vliegjes en water? maar ook vooruit naar Voor de meeste mensen zijn natuur en tuinen dingen die op het pad van plekken om tot rust te komen. Ik wandel graag De Brug gaan komen. in de natuur. En in mijn bescheiden tuin is het heerlijk buiten zitten of wroeten in de in aarde. Een heel contrast met de drukke dagelijkse werkzaamheden. Als management team (MT) zijn we druk in de weer. We richten dienstenpatronen in de zorg opnieuw in. We brengen afdelingshoofden met elkaar in contact, geven vorm aan een ander type kennis- en behandelcentrum en geven cursussen die medewerkers ondersteunen in hun werk. We werven nieuwe medewerkers, professionaliseren communicatie over ISZ de Brug, halen klanten binnen voor de maaltijdvoorzieningen, stellen nieuwe huurcontracten op en regelen de zorginkoop en de begroting voor We geven de eisen die inspectie aan ons stelt vorm en we zorgen dat het HKZ certificaat behouden blijft. En zoveel meer. Voor veel medewerkers en bewoners speelt dit alles zich wellicht ver van hun dagelijkse praktijk af. Maar wie er meer over wil weten, nodig ik van harte uit om vragen te stellen of een dagje met me mee te lopen. Wat ik hier zo leuk vind, is dat de werkzaamheden bij ISZ de Brug enorm divers zijn. Het werk van de Technische Dienst (TD) is nauwelijks te vergelijken met dat van onze financiële economische zaken (FEZ ) medewerkers. Het werk in de keuken lijkt niet op dat van de activiteitenbegeleiding (AB) en het werken in de zorg verschilt van dat van het MT. Maar hoe verschillend ook, we hebben elkaar nodig. Sterker nog: samen vormen we meer dan de som der delen. En zo lijkt ISZ de Brug ook weer een beetje op een systeem in de natuur. Ook daar kan de een niet zonder de ander. Wat is een ooievaar zonder kikker, een kikker zonder waterjuffer en de waterjuffer zonder vliegjes en water. Ze zijn van levensbelang. Ik besef dagelijks dat we elkaar hard nodig. Het is de kunst om steeds opnieuw te zien dat we samen het verschil maken. Dat is ISZ de Brug. Als we samen werken, praten mét elkaar, maken we er iets moois van. Ik weet dat het kan. Samen werken is heel natuurlijk. Saskia van der Lyke, directeur

4 6 over de brug 7 leg tuinen aan en eet van de opbrengst Pratend met mensen over mijn werkzaamheden binnen De Brug, concludeert een gesprekspartner nogal eens: Het zal wel zwaar zijn; ík zou er niet tegen kunnen, zoveel ellende. Ik ontken niet dat ik ellende hoor en zie. Maar wat mij eveneens raakt is de levenskunst die ik waarneem te midden van die ellende. Het woord ellende heb ik nu al drie keer laten klinken. Het is eigenlijk een naar woord en toch hou ik van dat woord. Of liever gezegd: ik hou van de achtergrond van dat woord. Ellende, el-lende, betekent eigenlijk uit-landig; doordat je buiten je vertrouwde land bent, ben je er uit-landig aan toe, kun je je ellendig voelen. Dat hoor ik een nieuwe bewoner wel eens zeggen: Ik weet dat ik moest verhuizen, maar ik mis m n huis, m n tuin; ik voel me ellendig. Zeker zo n eerste tijd na het losmaken van de vertrouwde omgeving kan het gevoel van uit-landigheid nog wel eens toeslaan. Jeremia verdiept zich in volksgenoten die hun vertrouwde land, eigen taal, geloof, familie en kerk moesten achterlaten. Misschien is het u wel bekend dat het Bijbelse volk Israël de meeste tijd el-lendig, buitenslands, geleefd heeft. Vierhonderddertig jaar in Egypte en daarna nog eens zeventig jaar in Babel (en om ook niet te vergeten: bijna twee millennia in de verstrooiing vóór de stichting van de staat in 1948). Veel en lang verkeerde het volk Israël in het buitenland en dat niet als vrije keuze maar eigenlijk altijd onder dwang van de omstandigheden. Als geen ander volk kent Israël de ellende dan ook van binnen uit. In deze overdenking leg ik mijn oor te luister bij een profeet van Israël die een pastorale brief schrijft aan de mensen die er ellendig aan toe zijn. De profeet, Jeremia, woont in Jeruzalem en heeft zojuist gezien dat een deel van zijn volk is weggevoerd naar Babel. Jeremia leeft zich in in zijn volksgenoten die hun vertrouwde land en eigen taal en geloof en familie en kerk moesten achterlaten. Wat Jeremia goed onder ogen ziet is dat de verhuizing naar Babel niet voor even maar voor de lange duur zal zijn. Met een luchtig kop op zou Jeremia in zijn brief de plank helemaal mis slaan. Wat schrijf je aan mensen van wie je weet dat hun uitlandige omstandigheden zullen voortduren en dat ze niet direct kunnen terugkeren naar het vertrouwde? Ik kan me voorstellen dat je dan iets schrijft dat nieuw vertrouwen kan wekken. Dat hoor ik de profeet dan ook doen, wanneer hij schrijft: Uit Jeruzalem, aan de ballingen in Babel: bouw huizen en ga daarin wonen, leg tuinen aan en eet van de opbrengst. Leg een nieuwe basis, maak een eigen plek, strijk er neer, dat hoor ik Jeremia schrijven aan de aanvankelijk unheimisch opgejaagden. En dat zie ik soms met eigen ogen gebeuren wanneer familie voor een plek zoekt op een kamer van vader of moeder in het verpleeghuis voor het meest dierbare. Een kast, voorwerpen uit een verzameling, foto s, een muziekapparaat voor lievelingsmuziek, snoeptrommeltje, chocolade in het laatje. Hoe minimaal ook, op de nieuwe plek wordt iets opgebouwd om nieuw vertrouwen te krijgen. Natuurlijk is het een behoorlijke klus en zijn tranen in deze omstandigheden gewoon. Maar ik ervaar ook dat het uitlandige gevoel vermindert wanneer de nieuwe omgeving vertrouwenwekkende vormen aanneemt waardoor bewoners zich durven overgeven voor de lange duur. leg tuinen aan, vervolgt Jeremia. En waarachtig: tussen het verpleeg- en verzorgingshuis in zie ik hoe bewoners werken in hun kleine tuintjes. Ook op de balkons en op en rond de terrassen zijn bewoners, familie en medewerkers in de weer met groei en bloei. Juist dat gerommel en een beetje wroeten in de aarde bezorgt je het gevoel van het gewone leven. Iedereen die het tuinleven kent, weet dat zaden en stekken niet van de ene op de Bouw je huis en ga er in wonen andere dag groeien maar we onze adem moeten afstellen op de langere duur. In woorden hebben we inmiddels een behoorlijke route afgelegd tussen Babel en de tuintjes van De Brug. Afrondend keer ik nog even terug naar het begin van deze overdenking. Dat ik word geraakt door de levenskunst van mensen die er ellendig aan zijn. Ik beschreef hoe er in de uit-landigheid letterlijk opgebouwd en getuinierd wordt, waardoor bewoners zich kunnen instellen op de langere duur. Bouwen doe je niet alleen met dode materialen. Bouwen gebeurt door ménsen. Veel medewerkers gebruiken het menselijk materiaal dat ze van huis uit meebrengen. Ze spreken geruststellende woorden, voltrekken deskundige handelingen, slaan een arm om een schouder, bewaren hun kalmte, lopen mee, wijzen de weg en herhalen dat iedere dag opnieuw, zodat in den vreemde vertrouwen en overgave kunnen groeien. En de uit-landigheid Wat mij zo ontroert zijn de trouwe partners. Goede en kwade dagen hebben ze beloofd. Maar hoe ga je verder met de uitlandigheid van de ander in je ziel? gaat wijken voor thuisvoelen. Daarnaast komen mensen ook van thuis naar de nieuwe plek. Familie of bekenden die de uitlandigen bezoeken en de vruchten van verbondenheid met elkaar blijven delen. Wat mij zo ontroert zijn de trouwe partners. Goede en kwade dagen hebben ze beloofd, maar hoe ga je verder met de uitlandigheid van de ander in je ziel? Jij hier en je lief daar. Soms zie ik ze eten van hun levensopbrengst: elke middag een uurtje samen wandelen of gewoon naast elkaar zitten in de beschutting van de door het huis omgeven tuin. Levenskunstenaars noem ik ze. In de uitlandigheid van de lange duur de zon zoeken, de wind voelen, in stilte bij elkaar zijn, de maaltijd met elkaar delen. Ik zou ze graag een belangrijke functie toekennen binnen de Haagse plantsoenendienst ; levenskunstenaars als beleidsinspirerende profeten. Henna van Hell, geestelijk verzorger Wilt u de brief van de profeet aan de ballingen nog eens nalezen, in hoofdstuk 29 van het boek Jeremia vindt u hem.

5 8 over de brug 9 Rehoboth even voorstellen Zomerzotheiddagen op Rehoboth Op Rehoboth begonnen de zomerzotheiddagen met een gezamenlijk ontbijt in de salon. Er was leuk versierd en de tafels waren gezellig gedekt met lekkernijen. Dinsdagmiddag 24 juli zat iedereen weer bij elkaar voor een optreden van Harald Veenstra (inmiddels een oude bekende). Tijdens het genieten van zijn liedjes werd er een High Tea geserveerd. We snoepten en we zongen. Het was een heerlijke middag. Vrijdag 27 juli vertrokken we met een volle bus naar paleis Soestdijk. Daar kregen wij een rondleiding en er werd veel verteld over het leven van onze vorsten. Na alles goed bekeken te hebben vertrokken we richting Garderen. Daar stonden de met veel prijzen. Zo ook een ijsmiddag. Ik wist zandsculpturen van het koninklijk huis. De gelijkenissen waren soms treffend. Iedereen kreeg de eten. Grote coupes ijs met vers fruit, advocaat en niet dat er mensen waren die zoveel ijs konden rest van de middag vrij om te kunnen genieten van slagroom. Je kon maar kiezen. En als je geen ijs de beelden de winkeltjes of de terrasjes. lustte, dan nam je alleen de advocaat. Maar wel De mensen die op Rehoboth waren gebleven, met slagroom. hebben die middag genoten van een lekkere Hollandse maaltijd. Op de laatste dag was er de bbq. De salon zat vol met bewoners en hun gasten. Er werd goed gegeten en gedronken, een mooi slot van deze dagen. IJsmiddag Er werd nog meer gedaan in de weken daar na. Nog even lekker bijkomen van al die zotheid. Zo werd er bowl gemaakt en er was een Bingo Rieneke Knappstein Muziektherapie van Hannina Boers Ah, gaan we weer zingen? Wat heerlijk dat je er weer bent! zegt een mevrouw van afdeling t Woerel als ze mij ziet binnen lopen met de gitaar in mijn hand. Sinds 1 maart 2012 ben ik als muziektherapeut in dienst bij De Brug. Een nieuwe discipline voor de organisatie en voor mij een uitdaging om dit hier zelfstandig op te zetten. Ik ben voor 12 uur aangesteld en verdeel die uren over de drie Als muziektherapeut is het een PG-afdelingen van de Nassau Odijckhof. Een kwestie van contact maken, jaar geleden rondde ik vierjarige HBO-studie interactie, aanvoelen en afstemmen, Muziektherapie aan het Conservatorium van zodat je de juiste snaar raakt. Enschede af. Waar verbaliteit verdwijnt, wordt dwijnt, wordt de kracht van muziek extra zichtbaar. Muziek heeft een positief effect op stem- de kracht van muziek extra zichtbaar. ming, concentratie, contact en zelfvertrouwen. In vaktermen is muziektherapie: een methodische vorm van hulpverlening waarbij je muzikale middelen binnen een therapeutische relatie herkennen als iets vertrouwds. Ze raken geïnte- Het is mooi om te zien hoe bewoners muziek hanteert ten einde verandering, ontwikkeling, resseerd, zingen mee, beginnen te stralen, halen herinneringen op en kunnen hele adequate stabilisatie of acceptatie op emotioneel, gedragsmatig, cognitief, sociaal of lichamelijk reacties geven. Die kracht van muziek gebruik gebied te bewerkstelligen. Bij muziektherapie ik in mijn (individuele en groeps-) therapieën. ga je uit van mogelijkheden, niet van beperkingen. Het samen muziek maken en beleven kan leven van bewoners. Als muziektherapeut is het Het is van grote waarde voor de kwaliteit van helpen een sociaal of emotioneel isolement te een kwestie van contact maken, interactie, aanvoelen en afstemmen, zodat de juiste snaar doorbreken. wordt geraakt. Muziek is voor veel mensen belangrijk. Muziek is emotie. Ik kan niet zonder muziek. Muziek Enkele voorbeelden zet aan tot bewegen. Als ik verdrietig ben zet Op afdeling t Woerel zing ik elke week een uur ik altijd bepaalde muziek op om me weer beter met de bewoners van de grootste huiskamer. te voelen. Met een rolkrukje rijd ik rond en geef iedereen even persoonlijke aandacht. Van bepaalde bewoners ken ik de achtergrond, waardoor ik hen Muziek blijkt van grote waarde voor veel mensen. Bij mensen met dementie is deze waarde met een speciaal lied persoonlijk kan toezingen. nog groter: het muziekgeheugen blijft lang Soms lijkt iedereen nog wat slaperig, maar door intact. Voor diep dementerenden kan het een de inzet van een bepaald lied zingen mensen ingang bieden voor contact. Voor licht en gemiddeld dementerenden kan het t haperende staat interactie, mensen reageren op elkaar en opeens mee of raakt iemand ontroert. Er ont- verbale kanaal omzeilen. Waar verbaliteit ver- hebben plezier.

6 10 over de brug 11 nieuws uit de zorg foto ontbreekt Mijn eerste jaar ISZ de Brug: Wat een bewogen jaar Terugkijkend zie ik dat er iedere dag opnieuw met veel inzet, passie en betrokkenheid wordt gewerkt aan de zorg en het woongenot van onze cliënten en bewoners. Ook heb ik ervaren dat het niet altijd makkelijk is. Er verandert veel in de zorg. Zo neemt bijvoorbeeld de zorgzwaarte en hulpvraag van onze bewoners toe, is het steeds moeilijker om vacatures op te vullen, worden er minder indicaties afgegeven voor dagbesteding en is er de overheveling van de revalidatiezorg van AWBZ naar de ziektekostenverzekering. Dit vraagt om creatieve oplossingen en een andere manier van zorgprocessen inrichten. Enerzijds ren op de zorg die we bieden vanuit de zorgzwaar- Ik constateer dat we veel meer moeten gaan stu- vraagt de overheid van ons om hier al goed over tepakketten (zzp s). Zzp s zijn een goede manier na te denken. Anderzijds dwingt de dagelijkse om het geld voor langdurige zorg te verdelen. Via praktijk ons ook te verdiepen in de interne bedrijfsvoeringcies het bedrag dat nodig is voor de zorg voor een het zorgzwaartepakket krijgt de Brug namelijk pre- bewoner. In de extramurale zorg zien we zowel bij de Huishouding WMO als bij de Wijkzorg dat we groeien. Tussenkop En de verwachting is, nu de overheid daadwerkelijk gaat kiezen voor het scheiden van wonen en maanden op een aantal afdelingen een eerste Om die reden deden wij ook in de afgelopen zorg, dat ISZ de Brug haar extramurale tak nog aanzet met het afstemmen van de personele inzetbaarheid op de zorgzwaarte mix van de afde- steviger moet gaan neer zetten. ling. Concreet betekent dit dat we met de teams Scheiden van wonen en zorg betekent dat de bespreken hoe het dienstenpatroon over de dag overheid het extramuraliseren van de zorg stimuleert en de zorg aan mensen meer in hun eigen zorg op het juiste moment kunnen bieden. En dat en de week er uit moet zien. Zodat we de juiste omgeving wil aanbieden. Dit betekent dat de indicaties voor zorgzwaartepakket 1, 2 en 3 vanaf aan de zorg en dat je samen bewust moet kiezen is best lastig, omdat je merkt dat er grenzen zijn 1 januari 2013 niet meer worden afgegeven. Binnen de Brug denken we hard na hoe we hier op wat je wel kunt inzetten en wat niet. gaan anticiperen en hoe ons woon- en zorgbeleid Ook belangrijk is dat we ons realiseren dat we bij hierop het beste aansluit. de zorg aan onze bewoners de inzet van vrijwilligers, familie en naasten hard nodig hebben. Om Sinds mei van dit jaar neem ik ook de honneurs die reden wil ik de komende maanden aandacht waar van mijn collega Roderic Gradenwitz vanwege zijn ziek zijn. Hierdoor is het beeld van ISZ onze cliënten en bewoners kunnen bieden. vragen voor hoe we samen zorg en welzijn aan de Brug voor mij nog completer. Ik heb namelijk Dagmar Hassink, manager Zorg de kans om ook mij te verdiepen in de intramurale zorg. Saskia van der Lyke loopt stage bij huishouding NOH Zoals jullie vast weten loop ik af en toe stage in ons mooie bedrijf. Ik doe dat om medewerkers en vooral hun werkzaamheden beter te leren kennen. Wat houdt hen bezig en waarom? Wat loopt lekker en wat minder goed? Ik leer van zien, meedoen en gesprekken. Op 26 juni loop ik stage bij Nel. Ze werkt binnen de huishouding van NOH op afdeling de Leyen. Als ik begin om 8.00u is Nel al een half uur bezig. Dan heeft ze al een huiskamer van de Leyen schoongemaakt. Daarvoor heeft ze met haar collegae koffie gedronken en werkbespreking gehad. Tussenkop Samen beginnen we aan de tweede huiskamer van de vier. Die maken we schoon evenals het kantoor. Tijdens het verschonen van de bedden vertelt Nel vertelt me wat wel handig is en wat minder. Ze probeert de huiskamers schoon te P&O hebben voor de bewoners komen ontbijten. Dat lukt aardig. Op mijn vraag hoe ze het vindt dat de huishoudelijk medewerkers niet langer onder de afdelingshoofden vallen, antwoordt ze positief. Ze heeft nu meer het idee dat ze bij een team hoort. Dat is voor mij goed te horen. Tenslotte is het de bedoeling dat een verandering ook tot een verbetering leidt. Ik zie ook dat er een kaartjessysteem voor het opmaken van de bedden is geïntroduceerd. Dat is handig. Tussenkop Even later stapt José, teamleider huishouding, binnen en vraagt of er nog bijzonderheden zijn. Die zijn er niet. De twee uren vliegen voorbij. Het is leuk te zien dat Nel ook echt contact met de bewoners maakt. Terwijl ik meewerk, komt een medewerkster van de linnenkamer wasgoed brengen. Of ik ook bij haar een keer stage kom lopen. Graag! Activiteiten waarmee we nieuwe collega s werven In de samenwerking tussen P&O en Communicatie is hard gewerkt aan een nieuwe personeelsadvertentie. Wij vinden dat we er zo mooi op staan als ISZ De Brug. Wij hopen jullie ook. Opleiding aangeboden Hiermee nodig we collega s uit de zorg die niet een volledig passende achtergrond hebben, uit voor het volgen van een opleiding bij ons en om vervolgens onze nieuwe collega s te worden. Om hen te helpen bij het kiezen of de ouderenzorg echt iets voor ze is, organiseren wij twee experience dagen in oktober. Tot nu toe meldden zich 35 kandidaten met een SPW/MMZ achtergrond. Een mooi resultaat. Wij hebben goede hoop dat wij met deze inspanningen een aantal nieuwe collega s als toekomstige VIG ers kunnen begroeten.

7 12 over de brug 13 Ik kan niet zonder bloemen Nassau Odijckhof In haar oude wijk in Driebergen missen ze haar. Mevrouw Nellestijn bracht kleur en fleur in de Winterfair straat. Ze had niet alleen een balkon vol bloemen Er kon nauwelijks meer iemand zitten door alle Kraampjes, lekkernijen, workshops potten, maar ze hield ook de gemeentegrond netjes. De rode geraniums bij haar voordeur inspireer- en spelletjes in Nassau Odijckhof. Om deze wens te helpen verwezenlijken, organiseert de activiteitenbegeleiding van Nassau den menig buurtbewoner om hetzelfde te doen. Wanneer Odijckhof een markt. Met diverse kraampjes, Sinds drie jaar woont ze op Sparrenheide. Haar balkonnetje op de eerste verdieping springt met- 10 november van uur Waar tweedehands kleding, lekkernijen, spelletjes en een rad van fortuin/loterij. Heeft u zin in een gezel- een in het oog. Vlijtige liesjes en begonia s buigen Verpleegcentrum Nassau Odijckhof, lige dag en draagt u graag een steentje bij aan de hun kopjes naar de zon. Langs de spijlen kringelt een bloemenslinger. Ik ben een tuinmens, vertelt Ook is het voor haar belangrijk om iets te doen Nassau Odijcklaan 3, 3971 BN Driebergen Wie koersbalmat? U kunt: mevrouw Nellestijn (89). Mijn moeder was dat te hebben. En wat is er dan leuker dan plantjes De markt is voor alle bewoners van ISZ de Brug, Een kraampje( ±150 cm bij 75 cm) huren (á 15 ook. Bloemen zorgen voor vrolijkheid. Zonder stekken! Om de week haalt ze bij de bloemenman familie, vrijwilligers, personeel, buurtbewoners en euro). De opbrengst van de verkoop is voor u. bloemen is het zo somber. En dat wil ik niet. een zakje potgrond. Hiermee geeft ze plantjes die alle andere geïnteresseerden. Uw spullen in een kraam verkopen. De op- het bijna begeven kans op een nieuw leven. Ze brengst is voor de koersbalsmat. Bloemen zorgen voor vrolijkheid. Zonder bloemen is het zo somber. wijst op een cyclaampje. Hij was geel, maar nu dus weer roze. Ook de vensterbank in de gang gedijt goed onder Opbrengst naar koersbalmat Op Nassau Odijckhof (NOH) willen ze er heel graag een: een koersbalmat! Koersbal is dé Bruikbare (nieuwe) spullen brengen die wij mogen verkopen. Als vrijwilliger helpen achter een kraam haar groene vingers. Hier zet ze regelmatig plant- activiteit die ouderen graag doen en kunnen doen, Iets inbrengen wat u leuk vindt: muziek maken, In haar appartementje vol met gebloemde kus- jes neer, keurig in een pot. Verdorde blaadjes knipt zelfs vanuit een rolstoel. spelletje, creativiteit. sens, sprei en schalen, heeft ze geen plek meer ze af. Laatst wilde een mevrouw aan de andere En vooral: gezellig langs komen. En als familie voor echte bloemen in een vaas. Maar als de bloe- kant van de gang haar anthuriums weggooien. de bewoners meenemen. menman Sparrenheide aandoet, kan ze het soms Dat vond ik zonde. Ik heb ze gestekt en kijk nu niet laten om een mooie bos te kopen. Die geeft eens. Aan het einde van gang staat-ie in vol Meer informatie of aanmelden? ze dan aan de zusters. Mooi voor op kantoor. En ornaat te bloeien. Voor opgave vrijwilligerstaken, huren van een daar loop ik dagelijks langs, dan zie ik ze ook. Annemarije Sjoerdsma kraam, spullen aanleveren voor de verkoop, ideeën of meer informatie, kunt u contact opnemen met: Guinhael Verheul, coördinator activiteitenbegeleiding Nassau Odijckhof via g.verheul@ iszdebrug.nl of telefoonnummer Wandeldriedaagse Het wordt al bijna een traditie want op 4, 5 en Eenmaal terug op de Nassau Odijckhof stond er 6 september werd er weer gewandeld met de elke dag drinken en wat lekkers klaar, donderdag wandeldriedaagse. Met de bewoners van Spar- werd iedereen welkom geheten door Kees renheide en Nassau Odijckhof wandelden we Kastrop, een accordeonist en pianist die er een verschillende routes. We zijn onder meer langs gezellige boel van maakte! Tot slot was er voor de Heidetuin gekomen en op de laatste dag pas- iedereen een klein aandenken. seerden we basisschool De Zonheuvel. Daar stond ons een leuke huldiging te wachten. Buiten Natuurlijk was dit alles niet mogelijk geweest wachtte een erehaag van schoolkinderen ons op. zonder de hulp van alles vrijwilligers, familie en Elke bewoner kreeg een luid applaus en een schit- personeel. Dank jullie wel daarvoor! terende zelfgemaakte bloem van de scholieren!

8 14 over de brug 15 Sparrenheide Olga sloot de middag af met de uitnodiging aan aanwezigen om met haar te bewegen op muziek Circusmiddag Tutti Frutti! Met deze sprankelende show veroverden rasentertainer Arthuro en circus-artiest Ron Ronnell de harten van de aanwezige toeschouwers van woonzorgcentrum Sparrenheide te Driebergen. De affiches met de aankondiging van deze circusmiddag (mede mogelijk gemaakt door de stichting Vrienden van Sparrenheide) hingen er al wekenlang. De verwachtingen waren dan ook meer dan gespannen. Onder het genot van lekkere hapjes en drankjes genoot het publiek bijna twee uur lang van tientallen circusacts en meeslepende meezingers. Jongleren, spelen met koeienbellen, een zingende zaag, een buikspreekact en nog veel meer! Niets was te gek voor het duo van Tutti Frutti. De interactie met het publiek speelde hierbij een belangrijke rol. Beweegweek met Olga Commandeur Van 22 t/m 26 september stond de Brug in het Op donderdagmiddag sloot Olga Commandeur de teken van bewegen. Op alle drie de locaties boden we verschillende en extra beweegactiviteiten aanwezigheid was gewonnen door een van onze week feestelijk af Mag ik deze dans van u. Haar aan. Zo werd er op Nassau Odijckhof volksdansen fysiotherapeuten. We begonnen het feest met de georganiseerd. Op Sparrenheide deden bewoners pimp je rollator modeshow. s Ochtends konden mee aan de oud Hollandse spelen en aten daarna alle bewoners hun loophulpmiddelen versieren om poffertjes. die in de show te presenteren. Een jury beoordeelde en er waren drie leuke prijzen. Olga Commandeur sloot de middag af met de uitnodiging aan Ons doel deze week was mensen laten ervaren dat bewegen leuk is en dat het in heel simpele aanwezigen om met haar te bewegen op muziek. activiteiten kan zitten. En we hopen natuurlijk dat We bedanken alle vrijwilligers en bewoners hartelijk voor hun enthousiasme, inzet en u na deze week wat vaker beweegt. hulp. Tientallen circusacts Dankzij de sponsoring van de stichting Vrienden De zaal was feestelijk aangekleed in circussfeer van Sparrenheide en de inzet van de activiteitenbegeleiders en vrijwilligers, hebben de bewoners met vrolijke clowns, serpentines en vlaggetjes. Bij aanvang werd iedereen verwelkomd door een van het centrum een onvergetelijke middag beleefd! groep vrijwilligers en... een echte clown! Autotocht rond Rijn en Lek Onze activiteitencommissie van de aanleuners denkt alweer over een tocht voor volgend jaar. Sparrenheide is er weer in geslaagd. Op 13 september staan er acht vrijwilligers klaar om met ons horigheid van ons als aanleuners bevorderen. Wij Mede door samen uit te gaan willen wij de saam- een prachtige route te rijden. Het weer werkt helemaal mee. Vanmorgen nog regen, nu zon. Eerst middag weer uitstekend in is geslaagd. vinden dat de activiteitencommissie daar deze gaat het via Doorn en Leersum naar het Amerongse veer. Na de overtocht doen we Maurik, Rijswijk J.J. Nieuweboer Goslinga, Sparrenheide en Beusichem aan. Hier vertelt Bas van Duuren interessante verhalen over dit oude dorp met onder meer een Herenlogement. Mevrouw Van der Krans vertelt dat zij en haar man hier 65 jaar geleden als bruid en bruidegom een jeugdherberg begonnen. In het Veerhuys van Beusichem genieten we van een lekkere kop koffie, voor wie wil met gebak. En van het prachtige uitzicht op de rivier. Rond half zes aanvaarden we via het Beusichemse veer de terugtocht. Foto Mevrouw Leeuw Mevrouw van Dam verzucht dat ze vannacht weer rustig kan slapen. Het was een hele organisatie om alles geregeld te krijgen. Wat meestal zo n twee keer per jaar plaatsvindt. Mijnheer Van Dam

9 16 over de brug 17 P&O Aftrap trainingen Beter omgaan met als probleem ervaren gedrag Maandag 10 september was de kick-off van de training Omgaan met als probleem ervaren gedrag. Medewerkers van het wijkzorgteam, de meerzorg, en de afdelingen De Leyen, De Heul, t Woerel en de Brink waren massaal aanwezig. Mevrouw van Klaveren zorgde bij binnenkomst meteen voor een levendige sfeer. De spreekster van het trainingsinstituut SVOZ ging in discussie met deze mevrouw (die naar later bleek de andere trainster was van SVOZ). Ook collega s spraken mevrouw van Klaveren aan op haar gedrag. Dit bleek heel goed: verantwoordelijkheid nemen en alle aanwezigen de gelegenheid geven om te ervaren wat een interventie doet bij alle betrokkenen. Ook leerden we van elkaar wat je een volgende keer anders zou doen en waarom. Dit beloven geen saaie trainingen te worden, hoorden wij col- Vergadering arbo commissie en ondernemingsraad Op de vergadering van de arbo commissie op 27 september waren ditmaal ook leden van de ondernemingsraad aanwezig. Dat doen zij tweemaal per jaar. De arbo commissie adviseert de directie over arbeidsomstandigheden en welzijn. Zo komen bijvoorbeeld de trainingen Omgaan met als probleem ervaren gedrag voor uit de RI&E (risico inventarisatie en evaluatie) die in opdracht van de arbo commissie zijn uitgevoerd. lega s al tegen elkaar zeggen. Woensdag 12 september is t Woerel als eerste gestart met de training. Ook de Leijen heeft inmiddels bijeenkomsten gehad. Als je nieuwsgierig bent naar de trainingen, vraag gerust je collega s naar hun ervaringen. We verwachten dat deze trainingen tegemoet komen aan de behoefte om ondersteuning bij het omgaan met gedrag dat als probleem ervaren wordt. Velen van de medewerkers gaven in de RI&E (risico inventarisatie en evaluatie) aan daar tegenaan te lopen. Vandaar dat de arbo commissie deze training in haar plan van aanpak heeft opgenomen. We hopen dat jullie er veel aan hebben in de praktijk! Marjolein Visser-Reijntjes, manager Organisatie & Communicatie Leden van de arbo commissie (vlnr) Anita de Vries (ergotherapeut, zij wordt straks vervangen door Crissy Bons), Martin Zoons (technische Dienst) Marjolein Visser-Reijntjes (manager O&C en voorzitter arbo commissie), Jeannette Hanisse (afdelingshoofd de Brink) en Christine Zwarts (opleidings- en arbo coördinator). Niet op de foto: Marion Bergema (beleidsmedewerker en voorzitter MIM MIC commissie). P&O Nieuwe CAO Op 22 mei 2012 bereikten werkgevers en werknemers een akkoord over de CAO-VVT (verzorging, verpleging, thuis- en kraamzorg). Niet alle bonden hebben dit onder tekend, maar CNV Publieke Zaak, Nu 91 en FBZ wel. AbvaKabo FNV vindt het bereikte akkoord onvoldoende en verspreidt hierover onjuiste verhalen. Er ligt echter een goed akkoord. Zeker in vergelijking met andere ook door AbvaKabo FNV afgesloten CAO s (gemeenten, jeugdzorg) en gezien de economische situatie. Alle afdelingshoofden hebben een exemplaar ontvangen. Op elke afdeling is een exemplaar aanwezig. Als je graag zelf een CAO boekje wilt, kun je dit aanvragen bij P&O. De belangrijkste punten uit het CAOakkoord: Beloning De lonen gaan dit jaar voor iedereen met 2,2% omhoog. De loonsverhoging bestaat uit een verhoging van de salarisschalen en een verhoging van de eindejaarsuitkering. Als eerste stap worden per 1 juni van dit jaar de lonen verhoogd met 1,2%. De jeugdsalarissen worden in drie jaar afgeschaft. Per 1 september is de overeengekomen salarisverhoging van 1,2% doorgevoerd (met terugwerkende kracht vanaf 1 juni 2012). Vakantieverlof Het persoonlijk levensfasebudget (PLB) als systeem vervalt. Iedereen behoudt wel het daarbij behorend verlof, maar er wordt niet langer onderscheid gemaakt tussen vakantieverlof en PLB-verlof. Concreet betekent dit dat deze uren worden omgezet in bovenwettelijke uren. Daarom zijn alle PLB-uren in september overgezet naar het verlofsaldo. Dit is te zien op de salarisstrook van september. In de nieuwe CAO is afgesproken dat voor alle verlofuren nu een verjaringstermijn van 5 jaar geldt. Er wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen wettelijke en bovenwettelijke uren. Je kunt dit nalezen in artikel uit de nieuwe CAO. Werktijden en contracten Vanaf 2013 moeten roosters (werktijden) in de verpleeg- en verzorgingshuizen en in de thuiszorg 28 dagen (was 14) van tevoren bekend worden gemaakt. Grote contracten en uitbreiding arbeidsduur worden zo mogelijk gestimuleerd. Duurzame inzetbaarheid en versterken rol professional Werkdruk, duurzame inzetbaarheid (planning, werktijden, grote contracten, balans werk-privé) en terugdringen administratieve lasten, worden aangepakt door middel van een actieprogramma. Rol professionals Er zullen proeven worden gedaan met het werken (in dienstverband) met nagenoeg zelfstandige professionals. Hulp bij het huishouden De tarieven in de WMO moeten omhoog. Er komt een code die gemeenten ertoe moet bewegen de juiste (hogere) tarieven te hanteren in de huishoudelijke zorg (WMO). Harmonisatie De verschillende toeslagregelingen (thuiszorg en verpleeg- en verzorgingshuizen) en de onregelmatige dienst uit de CAO worden met ingang van 2014 geharmoniseerd.

10 18 over de brug 19 Mijn gesprek met een boom Het was in de Hortus Botanicus in Leiden. Ik wandelde daar rond toen mijn aandacht werd getrokken door een grote, dikke, kale boom. Op een bordje stond: Gewone Vleugelnoot Land van herkomst: Kaukasus tot Irak Geplant in 1818 Ik ging op een bankje zitten, bekeek de boom en fantaseerde over de tekst op het bordje. Toen begon de boom een gesprekje met mij. op de bordjes! Trouwens kijk naar mijn dikke gerimpelde stam, vol met deuken en builen. Nee, het leven is niet ongeschonden aan mij voorbijgegaan. Zie mijn vele armen, waarvan er enkele afgezaagd zijn. Dat was niet om mij te helpen, maar om mijn buren ruimte te geven. Maar ik laat me niet klein krijgen, ik laat gewoon nieuwe takken ontspruiten. Mijn buurman de Taxus probeerde me een beetje dwars te zitten, maar hem heb ik een kopje kleiner laten maken. Vooral in de hoogte zit niets en niemand mij meer in de weg en geniet ik van de zon, de wind en de regen. Nog meer vragen? Zo hier sta ik dan. Ben je verbaasd mij hier te zien? Ik sta hier trouwens al vanaf Napoleon was net vertrokken toen ik hier, na een lange reis, gebracht werd. Rondom mij was het leeg en vlak, dat had ik nog nooit gezien. Ik heb de stad Leiden zien groeien. Duizenden studenten hebben me bekeken en betast, maar nooit heeft iemand een gesprek met me gevoerd. Wat wil je weten? Nou eh, bent u echt al 188 jaar oud? Ja, natuurlijk ben ik dat. De tuinman zet toch geen leugens Ja, hoe dik en hoe hoog bent u? Nou schat eens? Ik schat de omtrek van de stam ongeveer 6 meter en de hoogte 20 meter? Wel, niet slecht, je komt aardig in de buurt. Mijn laatste vraag boom: Waarom heet u Gewone Vleugelnoot? Daarop geef ik je nu nog geen antwoord. Daar moet je eerst zelf maar eens goed over nadenken. Bekijk me goed, kom terug als ik dik in het blad sta en probeer diep in mijn huid te kruipen. Misschien zal je dan het antwoord vinden... Dag Vleugelnootboom Dag. gezellige gesprekspartner. Isolde Kovar, cliëntenraadslid Rehoboth Gesponsord: Viltwerkplaats in Nepal In 2012 gaven medewerkers van ISZ De Brug een gift op de Kerstmarkt aan de Stichting Milan Bindu Nepal. Hiermee ondersteunen we de bouw van de viltwerkplaats voor HIV geïnfecteerde vrouwen in Dhandkhola. De fysieke mogelijkheden van deze HIV geïnfecteerde vrouwen zijn beperkt. Ook zijn ze psychisch beschadigd. In augustus 2012, na de natte tijd, is begonnen met de bouw van de viltwerkplaats. De coördinator van de viltwerkplaats in Kathmandu leidt de vrouwen op als vilster. Tilingo-Nepra in Nederland importeert de viltproducten. Zij ver kopen regelmatig viltmaterialen op handwerkbeurzen. Op deze manier wordt werk gecreëerd voor de vrouwen waardoor zij uiteindelijk zelf in hun levensonderhoud kunnen voorzien.

11 20 over de brug 21 De fysiotherapie is in beweging! In 2012 hebben we de activiteiten binnen de afdeling fysiotherapie uitgebreid. Onder andere door de komst van onze collega Anne Pepplinkhuizen, medewerker sport en bewegen, hebben we de gym op de Meerzorg, de strokegym op de afdeling revalidatie, de conditiegroep, gymgroepen en Parkinson-oefengroepen op de dagbehandeling en loopgroepen verder kunnen ontwikkelen. Zowel deelnemers als begeleiders nemen er met veel plezier aan deel. even voorstellen Annemarije Sjoerdsma, Communicatiemedewerker De combinatie communicatie en zorg vind ik erg leuk. Voorheen werkte ik op afdelingen communicatie bij kennisorganisaties. Erg interessant. Ik weet wat er speelt in de zorg. Maar het bleef nogal abstract. Vandaar dat ik het fantastisch vind dat ik bij ISZ De Brug midden in de organisatie werk. Ik ontmoet collega s, zorgmedewerkers, bewoners en cliënten. Ook hoop ik familie en vrijwilligers te betrekken bij de communicatie binnen en over ISZ De Brug. Geriafitness Daarnaast geven we twee keer in de week geriafitness op Nassau Odijckhof, bedoeld voor de actieve, thuiswonende 55-plusser. Onder begeleiding van een fysiotherapeut wordt er in groepsverband getraind aan een persoonlijk doel, aan de hand van diverse testen. De groepen vinden plaats op maandag- en vrijdagmiddag om uur. Specialisatie geriatrie en oedeem Onze geriatriefysiotherapeuten Nelleke Roosendaal en Jascha Rooswinkel hebben zich via een vervolgopleiding verdiept in de problematiek en ziektebeelden die bij ouderen veel voorkomen. Zij kunnen u adviseren en ondersteunen bij problemen met bewegen tijdens de dagelijkse bezigheden. Liv Ponjé is onze oedeemfysiotherapeut. Zij is gespecialiseerd in problemen rondom overtollig vocht in het lichaam. Zij kan u hierbij middels adviezen en verschillende behandelmethoden helpen. Voor de geriatriefysiotherapeut en de oedeemfysiotherapeut heeft u een verwijzing nodig van huisarts of specialist. Beweegweek Samen met de activiteitenbegeleiding hebben we de beweegweek georganiseerd. Van maandag 24 september tot en met 27 september stond alles geheel in het teken van bewegen. We sloten de week af met een feest onder leiding van Olga Commandeur. Begeleiding Parkinson Ook ontwikkelen we nieuwe activiteiten. Eén van de speerpunten binnen ISZ de Brug is de begeleiding en behandeling van mensen met de ziekte van Parkinson. Op maandag en donderdag is er een specifieke Parkinsonoefengroep voor bezoekers van de dagbehandeling. Liesbeth van Deventer begeleidt deze. Zij is als fysiotherapeut gespecialiseerd in de ziekte van Parkinson. Op 26 september was het Parkinson themadag. Deze was voor mensen met Parkinson en voor mantelzorgers. Zowel van binnen IZS De Brug als daarbuiten. Beweeggroep In april zijn we gestart met een beweeggroep op Sparrenheide. Deze is voor mensen die graag gericht aan een doel werken onder begeleiding van een fysiotherapeut en in groepsverband. De groep bestaat uit maximaal zes deelnemers. Deze beweeggroep is op dinsdagochtend van 9.30 uur tot uur in de oefenzaal fysiotherapie op Sparrenheide. Er is nog plek voor nieuwe deelnemers. U bent van harte welkom om een keer te komen kijken. Bent u geïnteresseerd in een van onze activiteiten en wilt u meer informatie hierover, kom dan naar een van onze oefenzalen. Graag tot ziens bij onze activiteiten of op de afdeling fysiotherapie! Immers, communicatie is interactie. Tussen iedereen die betrokken is bij zorg en welzijn voor de bewoners, cliënten en medewerkers. Waar is De Brug sterk in, waar zijn onze medewerkers goed in, en laten we dat zien? Wat leeft er bij onze doelgroep, vinden ze dat bij ons? Wat speelt er in de maatschappij, springen wij daar op in en hebben wij daar een mening over? Wat zoeken (nieuwe) medewerkers, hoe organiseren we dat? En onderling, gaan we goed met elkaar in gesprek? Ik ondersteun onze communicatie met middelen. Met website, folder, nieuwsbrief, social media persbericht en magazine. Met hulp en bijdragen van collega s, zorg medewerkers en cliënten. Ik hoop dat we samen duidelijk kunnen maken dat we bij ISZ zorg dragen voor elkaar. Samen met mijn man Ton hebben we een dochter Vera (8) en een zoon Koen (6). We wonen in Culemborg, en zo lang het weer het toelaat fiets ik lekker heen en weer van Houten naar Driebergen. Tot ziens! Betaaldata salarissen De data waarop de salarissen dit jaar, in principe, zullen worden overgemaakt zijn: 25 oktober november december 2012 Giften??? van culemborg of houten Juli Revalidatie d 70,00 en 25,00 Augustus Sparrenheide d 100,00, Revalidatie d 20,00 revalidatie d 20,00

12 Saaie pagina geen 22 foto s geen quotes over de brug tot 24 september stond in het teken van het thema De Boer Op. Boerenweek in Brasserie Sparrenheide In het kader van de Boerenweek was de Brasserie versierd met boerenzakdoeken, lag er een varken onder de buffettafel en stonden er ineens koeien op het buffet en tractors in de vensterbank. Voor een aangenaam verpoos kon een ieder die dit wenste plaatsnemen op het bankje met een keur aan boerenbonte kussens. Nieuwe Bewoonster: Mevrouw E. van Rhenen Als ik mevrouw van Rhenen ontmoet voor een kennismakingsbezoek, woont ze zes weken op de eerste etage van Sparrenheide, vlak boven de ingang. Een prachtige locatie waar ze zich heel gelukkig mee prijst. En wat heb ik een paling gegeten Ook de lunchgerechten stonden in het teken van Mevrouw Keja gaf het recept van een Boeren- Op tafel staat een theelicht met een potje erop. Eerst in Driebergen, voor 1 gulden 50 in de week. De Boer Op. De boerensandwich, boerentosti en stamppot, een stamppot met 3 soorten groenten, Onder het theedrinken vertelt mevrouw honderduit Van dit geld dat Beppie afdroeg aan haar moeder, het boerentoetje waren een succes. In de winkel appel en gegarneerd met uitgebakken spekjes. over haar 87-jarige levensweg die begon in een kreeg ze een kwartje terug als zakgeld. Toen naar kon je kennismaken met boerenzuivelproducten. De boerenzuivel was ter beschikking gesteld door Boerenstampot bedstee op de Sportlaan in Driebergen. Als negende kind werd Elisabeth van Rhenen geboren visboer Post, voor 2 gulden in de week. Jammer genoeg kon ze daar niet blijven, want door de oor- de firma Zuivelhoeve, specialist in onmeunig lek- Nodig voor vier personen in een gezin dat uiteindelijk twaalf kinderen telde. log kwam er geen vis meer binnen. Heel duidelijk kere boerenzuivelproducten. 1 kilo kruimige aardappelen Van dat grote gezin leven alleen nog een broer en voelde ze dat de visboer het vervelend vond haar Op donderdag stond de Boeren(thema)maaltijd op 600 gram gesneden spitskool zij zelf. te ontslaan: Je mag hier blijven tot je ander werk het menu. Zo n 35 gasten genoten van heerlijke 200 gram winterwortel in blokjes hebt. En ik roep je voor de eerste paling die na de gerechten. Het menu was het resultaat van de 200 gram gesneden prei Er was een klein zusje, ongeveer twee maanden oorlog aankomt. En wat heb ik later een paling receptenwedstrijd. Bewoners mochten een eigen 200 gram zoetzure appel in blokjes oud, dat waarschijnlijk een wiegendood stierf. En gegeten, heerlijk! recept van vroeger inleveren. Drie bewoners verdienden hiermee een gratis deelname aan de 100 gram uitgebakken rookspekblokjes terwijl de ouders dat kindje begroeven, was een broertje van 2 jaar hevig ziek van waarschijnlijk Rauwe aardappelen boerenmaaltijd. Kook de aardappelen gaar, samen met de spits- een longontsteking. De stoom uit het stoomma- Op naar de kruidenierszaak waar Beppie even- kool, winterwortel en prei. Voeg de laatste 10 chientje heeft hem niet gebaat, ook dit manneke eens 2 gulden per week verdiende. Midden in de Dit jaar zijn er nog twee themaweken. Van 15 tot minuten de appel toe en kook deze even mee. stierf. Wat dit verdriet met haar ouders gedaan Hongerwinter heeft ze daar haar loon soms wat 22 oktober is het Italiaanse week. En de Brasse- Stamp het geheel door elkaar. heeft, weet mevrouw alleen uit de verhalen van aangevuld met een handvol basterdsuiker die in rie staat van 19 tot 26 november in het teken van Garneer met de uitgebakken spekjes. haar oudste zus. Hoe erg het van binnen voelt, zakken op zolder stond: Wat knapte je daar van het Bruin Café. ervaart mevrouw Van Rhenen later zelf. op. De honger stuurde haar hand eveneens in De winnende recepten Mevrouw Van Dam Kaemingk bedacht het Mevrouw De Graaff koos voor het Oud Hollandse nagerecht Watergruwel in de volksmond ook wel krentjebrij genoemd. Nooit een klap van mijn vader Vol liefde tekent zij het verhaal van haar vader die de pan met kokend water waarin in de schuur de bonen kookten. maaltijdsoep, denk voorgerecht De Humpkessoep, een rijk gevulde snijbonensoep. Watergruwel aan het begin van zijn huwelijk bij het spoor in Amsterdam werkte. Toen zíjn vader stierf, vroeg Hoe erg de honger was, illustreert mevrouw aan de tocht die haar vader met een broer en een ik. De Humpkessoep Nodig voor acht personen Kook 150 gram parelgort gaar in 1½ liter water hij overplaatsing aan naar Driebergen om voor zijn moeder te zorgen. Nooit heb ik een klap van m n handkar naar Zwolle maakte. Toen zij daar een mes ruilden voor een halve mud aardappelen, at Nodig voor vier personen Voeg hieraan toe: vader gehad, ja, alleen met de pet, om stil te zijn. ze de aardappelen rauw. De honger was erg, kou 1 kilo snijbonen, in stukjes gesneden 2 dl rode bessensap Tegenover zo n beminnelijke vader moet de lagere echter heeft het gezin niet gekend. Daartoe trok Het vlees van 500 gram varkenribbetjes 75 gram gewelde krenten school het ontgelden: Dat was de slechtste tijd mevrouw er met haar broer op uit om in het Noor- verse worst 75 gram gewelde rozijnen van m n leven, wat heb ik daar een slaag gehad! derplantsoen of Bornia bomen te zoeken die mee 3 aardappelen in blokjes 75 gram suiker naar huis konden om het gezin te verwarmen. 2 tomaten in stukjes Geraspte schil van 1 citroen Na de Sportlaan volgde de Noorderstraat. De 1 wortel in blokjes Duitsers hebben die platgegooid vanwege de Na de bevrijding breidde mevrouw Van Rhenen gehakte peterselie wegenbouw die daar moest komen. Zo is het haar werkzaamheden uit naar Zeist. Hier kon je tij- 2 liter smakelijke bouillon (zelf gemaakt of niet alleen oorlog geworden, maar verhuizen we dens een Slotlaantje pikken jongens ontmoeten. van een bouillonblokje ook naar een villa in de Hoofdstraat van waaruit Aanvankelijk werd die omgang helemaal niks. Via het inmiddels 14-jarige meisje aan verschillende een zwager leert ze toch de vader van haar kin- Gaar de ingrediënten in de bouillon. dienstje in de huishouding zal beginnen. deren kennen. De jonggehuwden gaan in de Oos- Garneer met gehakte peterselie. terlaan wonen waar de kinderen worden geboren; vijf, maar het hadden er zes kunnen zijn.

13 24 over de brug 25 De oudste was een tweeling waarvan één dochtertje in de buik gestorven is. Na tien dagen mag ze haar kind zien Het is aangrijpend wanneer mevrouw Van Rhenen over die bevalling vertelt. Het levensvatbare kind is een meisje van 3 pond en 4 ons dat door de doktersvrouw naar het ziekenhuis in Zeist wordt vervoerd om in de couveuse te groeien. Na tien dagen mag de moeder haar kind pas zien en ondertussen hebben haar man, haar vader en begrafenisondernemer Strijland haar dode kindje heel plechtig begraven. Eenmaal vijf pond mag het kleine meisje naar huis. Wandelend met de kinderwagen ziet moeder altijd twee koppies voor zich. En ook later, toen de kleine peuter leerde lopen, liep het andere kindje (denkbeeldig) aan de andere hand altijd mee. Ook wanneer mevrouw de ziekte en dood van haar tweede kind beschrijft, klinken moederlijke woorden. Elke dag bezocht ze haar zieke 49-jarige dochter. Samen wandelden ze, ieder met de eigen rollator. Tot het, ondanks de liefdevolle zorg van haar hooggeprezen schoonzoon, niet meer ging. Zes jaar geleden kuste ze het nog warme voorhoofd van haar gestorven kind. Ze verzucht: Honderd hoef ik niet te worden; stel je voor dat er nog meer kinderen sterven, twee verliezen is genoeg. Zakdoekjes tussen de bladzijden Met enige schroom zoek ik naar een spoor van (waarschijnlijk sterk aangevochten) geloof. Tot mijn verbazing vertelt mevrouw Van Rhenen opnieuw een bijzonder verhaal. Het was haar vader die zijn laatste vier levensjaren bij haar inwoonde en die haar vroeg eens te luisteren. Van de Gereformeerde Evangelisatie had hij een bijbel gekregen. Ga nou eens zitten, dan lees ik je voor. Maar daar had Bep toen geen tijd voor. Pas na de dood van haar vader is ze gaan bladeren in het inmiddels met cellotape aan elkaar geplakte bijbelexemplaar. Vijftien keer heeft ze hem nu gelezen. En wat vindt ze de verhalen mooi. De verloren zoon maar ook Naomi. Ja, ik geloof. U ook? Tussen de verhalen heeft mevrouw Van Rhenen papieren zakdoekjes gelegd. Voor de kinderen. Kunnen ze na haar dood ook gaan lezen. Als ik mevrouw van Rhenen bedank voor het gesprek zegt ze: Ja, ik ben een mopperkont en je moet je niet met mij bemoeien. Het mag allemaal waar zijn, maar wat heb ik bijzondere verhalen gehoord van een ruwe bolster met een blanke pit aan die tafel met de theepot op een lichtje. Henna van Hell De Brug is in Beweging! Op 28 juni is de oefentuin achter de Brasserie bij Sparrenheide feestelijk geopend. De oefentuin is ingericht op het lopen met of zonder hulpmiddel en bestaat uit diverse onderdelen, zoals trappetjes, poortjes, stoepranden, grint, gras en stenen paden. De bewoners die hiermee oefenen, leren veiliger bewegen en durven daardoor ook vaker naar buiten. De oefentuin past helemaal in de ons credo De Brug is in Beweging. even voorstellen Veilig leren bewegen in de oefentuin Miriam Roozeman BIG Verpleegkundige Vanaf 1 september ben ik in dienst als BIG verpleegkundige. Dit betekent dat ik de trainingen en toetsen voor de voorbehouden handelingen verzorg. Met elkaar zorgen voor goede zorg vind ik belangrijk, en daar hoort scholing en training bij. Inmiddels heb ik al met veel plezier een aantal trainingen gegeven. Ik merk dat de theorie niet altijd klopt met de praktijk. Ik wil kijken hoe we dit verschil kunnen verminderen. Iedereen groet elkaar hier Wat ik leuk vind bij de Brug is dat iedereen elkaar groet. Vanuit mijn functie heb ik veel contact met verschillende mensen. Dat vind ik ook plezierig aan het geven van de trainingen. Elke keer een andere groep en een andere aanpak. Met mijn drie jongens woon ik onderaan de berg in Rhenen met uitzicht op de Rijn. In mijn vrije tijd lees ik heel graag en vind je me veel buiten in de natuur.

14 26 over de brug 27 Sparrenheide Agenda/Activiteiten Wekelijks terugkerende activiteiten Ma u handwerken (via wachtlijst) Kruispunt Di u sjoelen (via wachtlijst) vierhoutzaal Di u bewegen vierhoutzaal Wo u hobbyochtend (via wachtlijst) Kruispunt Wo u koersbal (door vrijwilligers) vierhoutzaal Wo u wisselende activiteiten (zie affiches) Kruispunt/VHZ Do u schilderclub (oneven weken) Kruispunt Do u voorlezen (even weken) Kruispunt Do u zingen vierhoutzaal Vrij u geheugentraining Kruispunt Vrij u Soos (door vrijwilligers) vierhoutzaal Vrij u advies/uitleenuur leesboeken bibliotheek SPH (2de verd) ma u gesprekskring (o.l.v. henna v. Hell) Kruispunt week u kerstdiners van alle afdelingen Sparrenheide ma u optreden Mooi was die tijd door Davide la Cara Vierhoutzaal Vitrine verkoop okt 2de hands artikelen door dhr. Balfoort Hal begane 2de hands boeken AB & Kettingen mw. van Soest Hal begane nov poppenkleertjes (babyborn) door mw. v. Capelle Hal begane zelfgemaakte houten auto s door dhr. van Beek Hal begane 2de hands boeken AB & Kettingen mw. van Soest Hal begane dec hindeloper schilderwerk door mw. Verbeek Hal begane 2de hands boeken AB & kettingen mw. van Soest Hal begane In het activiteitenprogramma kan altijd een wijziging of aanvulling ontstaan. Het infobulletin en de affiches zijn het meest actueel. Oktober 2012 Ma u Bijbelkring Meerzorgbewoners (o.l.v. Henna v. Hell) Kruispunt Wo u De film: Fanfare (onder voorbehoud) vierhoutzaal Wo u Muziek op Maat vierhoutzaal Ma u gesprekskring (o.l.v. Margriet Knuit) Kruispunt Wo u optreden Duo Romanticus vierhoutzaal Wo u natuuractiviteit i.s.m. Leonie Unbrandt Kruispunt Wo u Halloween workshop activiteiten (via opgave) Vierhoutzaal Ma u verkoop Vinckenmode vierhoutzaal Ma u gesprekskring (o.l.v. Henna v. Hell) Kruispunt Ma u Bijbelkring Meerzorgbewoners (o.l.v. Henna v. Hell) Kruispunt Wo u bingo vierhoutzaal Van 15 t/m 21 oktober Themaweek Bella Italia brasserie November 2012 za u tafelverkoop kaarten en 2de hands artikelen Brasserie ma u gesprekskring (o.l.v. Margriet Knuit) Kruispunt wo u Muziek op Maat vierhoutzaal ma u gesprekskring (o.l.v. Henna v. Hell) Kruispunt vr u verkoop Leyenburg kleding & sieraden vierhoutzaal wo u optreden: klassieke muziek (Marcel Timmermans) Vierhoutzaal ma u Bijbelkring Meerzorgbewoners (o.l.v. Henna v. Hell) Kruispunt wo 28 middag ouderenbondmiddag met optreden van ouderenkoor o.l.v. mw. Kingma vierhoutzaal do u tafelverkoop allerlei handwerk door mw. de Lange Brasserie Van 19 t/m 25 november Themaweek Bruin Café brasserie December 2012 ma u gesprekskring (o.l.v. margriet Knuit) Kruispunt wo u adventviering (door pastoraat) vierhoutzaal wo u Muziek op maat vierhoutzaal Rehoboth Agenda/Activiteiten Oktober do uur Optreden De Badparels Salon ma uur Modeshow LeyenBurg Mode Salon di uur Viering Heilig Avondmaal Salon wo uur Muziekmiddag Salon vr uur Gesprekskring Zingeving MFR ma uur Themamaaltijd Halloween Salon November ma uur Nicolle Hoortechniek Salon bijbelkring MFR di uur Maandopening Salon di uur Vergadering Cliëntenraad MFR wo uur Focus lezing met diapresentatie Salon uur Herdenkingsdienst Salon vr uur Gesprekskring Zingeving MFR wo uur Muziekmiddag Salon December ma uur Nicolle Hoortechniek Salon wo uur Sinterklaasviering Salon di uur Vergadering Cliëntenraad MFR ma uur Kerstwijding Salon vr uur Gesprekskring Zingeving MFR di uur Kerstliederen zingen voor bewoners door personeelsleden en vrijwilligers ma 31 oudejaarsviering Salon

15 28 over de brug 29 Nassau Odijckhof Agenda/Activiteiten Week 42 DATUM TIJD WAT WAAR Maandag 15 okt uur Muziekvereniging Nassauzaal Dinsdag 16 okt uur Agua Azul optreden de Meent Woensdag 17 okt uur Hobbyclub de Meent Donderdag 18 okt uur Bijbelkring het woerel Stiltecentrum uur Wandelclub Vrijdag 19 okt uur Zingen de Meent Week 43 DATUM TIJD WAT WAAR Maandag 22 okt uur Muziekvereniging Nassauzaal Dinsdag 23 okt uur Bloemschikken de Meent Woensdag 24 okt uur Hobbyclub de Meent Donderdag 25 okt uur Bijbelkring de Heul Stiltecentrum uur Wandelclub Vrijdag 26 okt uur Zingen de Meent uur Bloemschikken de Meent Woensdag 21 nov uur Hobbyclub de Meent Donderdag 22 nov uur Bijbelkring t Woerel Stiltecentrum uur wandelclub Vrijdag 23 nov uur Zingen de Meent Week 48 DATUM TIJD WAT WAAR Maandag 26 nov uur Muziekvereniging Nassauzaal Dinsdag 27 nov uur Poffertjes bakken de Meent Woensdag 28 nov uur Hobbyclub de Meent Donderdag 29 nov uur bijbelkring de Heul Stiltecentrum uur wandelclub Vrijdag 30 nov uur Zingen de Meent uur Bingo de Meent November Week 44 DATUM TIJD WAT WAAR Maandag 29 okt uur Muziekvereniging Nassauzaal Dinsdag 30 okt Herdenkingsbijeenkomst Woensdag 31 okt uur Hobbyclub de Meent Donderdag 1 nov uur Wandelclub Vrijdag 2 nov uur Zingen de Meent Week 45 DATUM TIJD WAT WAAR Maandag 5 nov uur Muziekvereniging nassauzaal Dinsdag 6 nov uur Zingen rondom het orgel De Leijen+de Heul Stiltecentrum Woensdag 7 nov uur Hobbyclub de Meent Donderdag 8 nov uur Bijbelkring Siltecentrum wandelclub Vrijdag 9 nov uur Zingen de Meent Zaterdag 10 nov uur WinterFair Nassau Odijckhof Overzicht Dienstjubilea en Pensionering 2012 Week 46 DATUM TIJD WAT WAAR Maandag 12 nov uur Muziekvereniging nassauzaal Dinsdag 13 nov uur Harald optreden de Meent Woensdag 14 nov uur Hobbyclub de Meent Donderdag 15 nov uur Bijbelkring de Leije Vrijdag 16 nov uur Zingen de Meent Week 47 DATUM TIJD WAT WAAR Maandag 19 nov uur Muziekvereniging Nassauzaal Dinsdag 20 nov uur Zingen rondom het orgel t Woerel+ de Brink Stiltecentrum Datum Naam medewerker Afdeling Omschrijving G.A. van Oostenbrugge Linnendienst, SPH 12,5 jaar in dienst W. van der Hoeven - Stam Flexpool 12,5 jaar in dienst H.F. van den Dolder - Weerman VZH zorg, SPH 12,5 jaar in dienst W.C. Kiers brink, NOH 12,5 jaar in dienst S. Douma Fysiotherapie 12,5 jaar in dienst J. van Reede brink, NOH 12,5 jaar in dienst g.h.a. den Teuling Lavendel/Meerzorg SPH 12,5 jaar in dienst R.C. van Rijnbach - Looren de Jong Receptie, REH 12,5 jaar in dienst Wim van Hussel HHD&Transport 12,5 jaar in dienst gea Jansen vzh zorg 25 jaar in dienst

16 30 over de brug 31 Bij ISZ De Brug is geen dag hetzelfde. In deze rubriek beschrijft Jaap Weerstand alledaagse en bijzondere gebeurtenissen. Sudoku Slaap nog maar even lekker saampies Ik denk dat u wel weet wat we bedoelen met telijke bezoekster het heft weer stevig in handen. 24-uurszorg. We genieten er toch elke dag van? Gaat het meneer? U hebt zich toch niet bezeerd? Dag en nacht is er hulp aanwezig. Even op de bel Gunst was dat even schrikken! Ik dacht wat gebeurt er nou toch! Maar nu bent u wel helemaal drukken en na tijdje wordt er gevraagd wat er aan de hand is. En soms gebeurt er dan weleens iets wakker. Dan kan ik nou ook wel hardop praten. waar je achteraf plezier om kunt hebben. Ze kwam om een uur of één binnen. Natuurlijk kenden we haar. Meestal zagen we haar overdag. Plotseling voel ik dat mijn bed in beweging komt. Maar het is wel erg eenzijdig. Maar nu had ze nachtdienst. Ze wist precies wat ze moest doen. Ze fluisterde: Dag! Bent u wakker? Ja? Ik zal u even helpen. Ja, voor mij is de Aan de ene kant blijven de poten staan. Ik begin zwaar slagzij te maken. nacht nog lang. Het is nog lang geen zeven uur. Het is erg druk. Ik geloof dat ik alweer een bel heb. Komt misschien wel door het weer. Dat heb Wat was dat een klap. Ik sta nog te trillen op mijn je soms. Het waait ook. En ik heb het ook nog benen. Nou goed, ik ga maar weer eens. Ligt u nu onweren. Maar wacht, ik zal eerst uw bed even lekker? Een glaasje water voor de schrik? Goed, omhoog doen. en slaap dan maar weer lekker saampies. Dag! Ze sliffert weg en doet het licht uit. Ik lig nog in het Ik heb haar allang gehoord, maar ik houd me slapend. Ik luister naar het zachte zoemen van de Mijn bed staat stevig en hecht op de bodem van duister van de nacht te kijken. Dan draai ik me om. motor die het bed in de richting van het plafond Sparrenheide. En zo hoort het ook. duwt. Langzaam maar zeker ga ik ook mee omhoog. Maar het is wel erg eenzijdig! Aan de ene Jaap Weerstand kant blijven de poten van mijn bed staan. Ik begin zwaar slagzij te maken. Nog even en ik rol eruit. Zou dat de bedoeling zijn? En het gaat maar door! Ik moet me stevig vastklemmen om niet uit mijn bed te glijden. Ik ben te verbouwereerd, of te slaperig, om iets te zeggen. De anderen blijken niets in de gaten te hebben. In wat voor nachtmerrie zit ik? Straks stort ik in een peilloze diepte! Help! Badend in het zweet word je dan wakker. Maar dit is geloof ik echt Plotseling een daverende klap. En in één keer lig ik weer recht. Bijna rol ik weer mijn bed uit, maar nu aan de andere kant. Dan begrijp ik ook ineens wat er gebeurd is. De rand van mijn bed stond zo dicht tegen het andere aan, dat het mee omhoog is geduwd. Onze lieve zuster naast het bed van mijn Noot van de redactie: vrouw kijkt me verschrikt aan. Haar gil klinkt nog Op 31 augustus, enige tijd na het schrijven van dit na in mijn oren. Ze ziet bleek van schrik. Dan begint ze zenuwachtig te lachen. Dat werkt aanste- Jaap Weerstand trekt binnenkort in een aanleun- artikel is mevrouw Weerstand helaas overleden. kelijk, want even later lig ik opnieuw te schudden. woning. Hij blijft gelukkig schrijven voor Over de Maar nu van het lachen! Dan neemt onze nach- Brug. De oplossing van de woordzoeker in het vorige nummer: Aan de vruchten kent men de boom. Mw G.H. Rijkse-van Hensbergen kan zich als winnaar verheugen op een diner bij ISZ De Brug. Ieder cijfer van 1 t/m 9 mag slechts eenmaal voorkomen in iedere rij, kolom, of blok (3x3 vierkant). Win een dinerbon Kopiëer, scan of knip de goed ingevulde sudoku en stuur deze uiterlijk 19 november o.v.v. Over de Brug 4 naar redactie@ iszdebrug.nl. Of via de post naar ISZ De Brug, tav redactie Over de Brug, Nassau Odijcklaan 3, 3971 BN Driebergen. Onder de juiste inzenders verloten wij een bon voor een themadiner bij onze Brasserie.

17

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Ons kent ons in De Spiker

Ons kent ons in De Spiker Ons kent ons in De Spiker DE SPIKER EEN KEER PER WEEK HELP IK DEZE CLIËNT MEE MET ZIJN GROTE HOBBY: BOUWEN MET LEGO. DAT GAAT HEEL GOED ZO SAMEN. In De Spiker is altijd wat te doen. Het is een plek van

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Een thuisgevoel in Ymedam YMEDAM

Een thuisgevoel in Ymedam YMEDAM Een thuisgevoel in Ymedam YMEDAM IK VIND HET LEUK OM MEE TE HELPEN MET HET ETEN. In woonzorgcentrum Ymedam zijn het vaak de kleine dingen die zorgen voor een echt thuisgevoel. Oude plaatjes draaien. Gezellig

Nadere informatie

Luisteren: muziek (A2 nr. 7)

Luisteren: muziek (A2 nr. 7) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk

Nadere informatie

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn: A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over

Nadere informatie

Melkweg. Een dagje ouder. Lezen van Alfa A naar Alfa B. Ouder worden

Melkweg. Een dagje ouder. Lezen van Alfa A naar Alfa B. Ouder worden Melkweg Lezen van Alfa A naar Alfa B Een dagje ouder Ouder worden Colofon Melkweg Lezen van Alfa A naar Alfa B: Een dagje ouder, 2013 Auteurs: Merel Borgesius Kaatje Dalderop Willemijn Stockmann Dit katern

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Boekje over de kerk voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Over dit boekje Wij hebben op catechisatie wat geleerd over de kerk. Daar willen we je wat over vertellen.

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis...

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis... Naam: School: Groep: 8 Laurens Tap De Trinoom Datum: 10 december 2012 Hoofdstuk: Inhoudsopgave Pagina 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave...2 Voorwoord...3 Inleiding...3 Hoofdstukken...4 1. Wat is een verpleeghuis?...4

Nadere informatie

Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November

Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November Parkinson Café Delft en omstreken website: Sophia Revalidatie (sportkantine), www.parkinsoncafedelfteo.nl Reinier de Graafweg 1, email:

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

De tijd die ik nooit meer

De tijd die ik nooit meer De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Boek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus.

Boek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus. Boek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus. De engel zei: God zal jou een kind geven. God zal jou Zijn Kind geven. God zal jou Jezus geven.

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Zorgboerderij Sterrenland 30-01-14

Zorgboerderij Sterrenland 30-01-14 Zorgboerderij Sterrenland 30-01-14 Inhoudsopgaven Inleiding...3 Bedrijfsgegevens...4 Afzetmarkt...5 De ligging...6 Het uiterlijk...7 De afdelingen...8 Regels... 9 Personeel...10 Vragen...11 Slot...12 Inleiding

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Opdracht 1 bij 3.2 Jullie zijn bij het consultatiebureau. Cursist A: je bent arts bij het consultatiebureau. Cursist B: je bent met je baby van twee maanden bij het consultatiebureau.

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet

Nadere informatie

de gelegenheid om te ervaren wat welkom is

de gelegenheid om te ervaren wat welkom is de gelegenheid om te ervaren wat welkom is Gravenallee 12 7591 PE Denekamp T. 0541-358 045 E. gravenstate@zorggroepsintmaarten.nl de gelegenheid om te ervaren wat welkom is 02 Welkom De gelegenheid om

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1

LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 12/11/14 1 LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 1. (lezen) Ik.... een lange tekst. 2 Hij.... een moeilijk boek. 3. Zij.... een gemakkelijk tekstje. 4..... jullie veel? Ja, wij.... graag kinderboeken.

Nadere informatie

U bent van harte welkom!

U bent van harte welkom! Seizoen 2017-2018 U bent van harte welkom! In dit boekje vindt u alle activiteiten die georganiseerd worden in de Hanzeborg voor het seizoen September 2017 September 2018. Het kan zijn dat er wijzigingen

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

Dagbehandeling De Horst

Dagbehandeling De Horst Dagbehandeling De Horst U wilt graag zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen, maar zonder extra ondersteuning lukt dat niet meer. U wordt ouder en krijgt geheugenproblemen. Het is niet meer zo gemakkelijk

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

WEEKBRIEF 11 DECEMBER 2015 / NUMMER 18

WEEKBRIEF 11 DECEMBER 2015 / NUMMER 18 WEEKBRIEF 11 DECEMBER 2015 / NUMMER 18 Aan de ouders/verzorgers van onze leerlingen, Onze school is afgelopen maandag weer in kerstsfeer gebracht. Zeker nu de ochtenden lang donker en schemerig zijn, geven

Nadere informatie

Een goed leven voor.

Een goed leven voor. Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een

Nadere informatie

Musical De Eendenclub verdwaalt

Musical De Eendenclub verdwaalt Pagina 1 van 9 Musical De Eendenclub verdwaalt Normale versie voor 3 typetjes (Otto/Elle/Izzi) Een eigen productie van Recrateam Zang: Leonie van Gent en Martijn Boer Stemmen op de cd-versie: Martijn Boer

Nadere informatie

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 FLIPPEN Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 Verantwoording: Opleiding: Media Vormgeven School: Media college Amsterdam Jaar: 1 Projectomschrijving: Het maken van

Nadere informatie

Azora Advies- en behandelcentrum. Wanneer maak ik een afspraak? Meer weten? Azora. Zo zorgen we voor elkaar in de Achterhoek.

Azora Advies- en behandelcentrum. Wanneer maak ik een afspraak? Meer weten? Azora. Zo zorgen we voor elkaar in de Achterhoek. Azora Advies- en behandelcentrum Industrieweg 115, 7061 AP Terborg T (0315) 33 81 11 E behandelcentrum@azora.nl I www.azora.nl Meer weten? Wanneer maak ik een afspraak? Het Azora Advies- en behandelcentrum

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

Februari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6

Februari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6 Februari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6 Mama Een roos is roze viooltjes zijn blauw maar het allerliefst Hou ik van jou mama. Joshua De beste

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF LINGEWAARDE juli augustus september 2017

NIEUWSBRIEF LINGEWAARDE juli augustus september 2017 NIEUWSBRIEF LINGEWAARDE juli augustus september 2017 VAN DE REDACTIE Beste lezers van de nieuwsbrief, Welkom bij de editie van: WIST U DAT? - We twee echte mannequins hebben in Lingewaarde. Riet Spies

Nadere informatie

De gelijkenis van de verloren zoon.

De gelijkenis van de verloren zoon. De gelijkenis van de verloren zoon. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen te leren.

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 3 April 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar: Cliëntzeggenschap,

Nadere informatie

Heer, U kent mij als geen ander U weet of ik zit of sta en U kent ook mijn gedachten voordat ik iets zeggen ga

Heer, U kent mij als geen ander U weet of ik zit of sta en U kent ook mijn gedachten voordat ik iets zeggen ga Hieronder staan de teksten van nieuwe liedjes, zodat jullie ze thuis ook kunnen oefenen: 'k Heb Jezus nodig heel mijn leven 'k Heb Jezus nodig, heel mijn leven. 'k Heb Jezus nodig, dag aan dag, in m'n

Nadere informatie

15. eten moet je toch

15. eten moet je toch GRATIS voorproefje 15. eten moet je toch Uitnodigen Ik zal zorgen dat ik honger heb. Hou het eenvoudig, hoor! Ik eet alles. Ik ben niet zo n moeilijke eter. Maar verder eet ik alles! Je ziet me wel verschijnen.

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten Doortje Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten isbn: 978-90-484-0769-9 nur: 344 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

taalkaart 1 Ik ga op reis en Ik ga op reis en Wat ga je doen? Je leert wat een reisverhaal is. Je schrijft er zelf een.

taalkaart 1 Ik ga op reis en Ik ga op reis en Wat ga je doen? Je leert wat een reisverhaal is. Je schrijft er zelf een. Ik ga op reis en Wat ga je doen? Je leert wat een reisverhaal is. Je schrijft er zelf een. Op verkenning tk taalkaart Ik ga op reis en Lees het verhaal van Aymen. 8 augustus 007 - In het vliegtuig Wat

Nadere informatie

WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF

WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF VOOR EEN LEVEN MET KLEUR Welkom bij De Lingehof het huis in het hart van het Over-Betuwse Bemmel In De Lingehof kunt u aangenaam wonen met gespecialiseerde verzorging

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Heilig Jaar van Barmhartigheid

Heilig Jaar van Barmhartigheid Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Woonzorgcentrum Theresia

Woonzorgcentrum Theresia zonnehuisgroep amstelland Woonzorgcentrum Theresia Het leeft hier. Er lopen altijd mensen rond. Net een dorp. Licht, vriendelijk en sfeervol. ruimte voor wensen Theresia is een kleinschalig woonzorgcentrum,

Nadere informatie

De mantelzorg DER LIEFDE

De mantelzorg DER LIEFDE De mantelzorg DER LIEFDE Ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders zorgen onbetaald en langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner of familielid. Ook op de HAN zijn veel medewerkers

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Goede buren. Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam

Goede buren. Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam Goede buren Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam Voorganger: ds. Joke van der Neut Organist: Alex Hommel Orgelspel Welkom door ouderling van dienst Jan

Nadere informatie

Gedichten werkboekje. Naam: Groep:

Gedichten werkboekje. Naam: Groep: Gedichten werkboekje Naam: Groep: Gedichten lezen 1. Wat valt je als eerste op bij dit gedicht? Bang Bang, dat ik het nooit vergeten zal. Ik zal het nooit vergeten. Ik zag hem daar voor het laatst in de

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113 Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling

Nadere informatie

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement 51 51 HOOFDSTUK 4 Te huur WOORDEN 1 1 Ik woon in een flat op de vierde.... a verdieping b appartement 2 Het is een rijtjeshuis met een grote woonkamer en drie.... a tuinen b slaapkamers 3 Mijn woonkamer

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin.

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 61 61 REGELS 1 Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 1 Ik woon met mijn gezin in een rijtjeshuis met vier slaapkamers. 2 De vijf appartementen in deze flat zijn heel klein. 3 Hij heeft een groot huis

Nadere informatie

Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden

Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden Voor wie is dit onderzoek? 1) Zelfstandig wonende ouderen

Nadere informatie

Verzorgingshuis Zonnewiede

Verzorgingshuis Zonnewiede Verzorgingshuis Zonnewiede Inhoud 1. Wonen in Zonnewiede 3 1.1 Eigen sfeer 3 1.2 Vragen 3 2. Hoe komt u in aanmerking? 4 2.1 Eigen bijdrage 4 2.2 Wachtlijst 4 3. Zorg en begeleiding 5 3.1 Eerstelijns (zorg)diensten

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

En rijke mensen werken niet. Die kunnen de hele dag doen wat ze leuk vinden.

En rijke mensen werken niet. Die kunnen de hele dag doen wat ze leuk vinden. Warm in Verona Romeo loopt een beetje rond. Dat doet hij bijna elke dag. Hij vindt het leuk om door het stadje te lopen. Door de kleine straatjes. Langs de rivier waar de meisjes de was doen. En over de

Nadere informatie

Boek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem

Boek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem Het overlijden van een broer of zus is een ingrijpende gebeurtenis. Toch wordt het onderwerp in de rouwliteratuur doodgezwegen. Tot verbazing van Minke Weggemans. De pastoraal therapeute schreef er daarom

Nadere informatie

Wonen bij Sprengenhof

Wonen bij Sprengenhof Wonen, welzijn en zorg onder één dak Wat biedt u? Waar vindt u? Hoe meldt u zich aan? Dorps karakter en winkels op loopafstand Aan de rand van het dorp Ugchelen vindt u in een kleinschalige woonwijk woonzorgcentrum.

Nadere informatie

ons Onder Verhuisd! Inhoud: Elk facet telt WoonZorgcentra Haaglanden 2 Berichten 3 Verhuizing naar het nieuwe WZH Transvaal in beeld

ons Onder Verhuisd! Inhoud: Elk facet telt WoonZorgcentra Haaglanden 2 Berichten 3 Verhuizing naar het nieuwe WZH Transvaal in beeld De digitale versie vindt u op www.wzh.nl/transvaal Onder nr 5 - september/oktober 2014 ons magazine voor cliënten van WZH Transvaal 5 Inhoud: 2 Berichten 3 Verhuizing naar het nieuwe WZH Transvaal in beeld

Nadere informatie

ONDERSTEUNING VAN MENSEN MET EEN LICHAMELIJKE HANDICAP EN/OF NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL

ONDERSTEUNING VAN MENSEN MET EEN LICHAMELIJKE HANDICAP EN/OF NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL Ondersteuning bij wonen ONDERSTEUNING VAN MENSEN MET EEN LICHAMELIJKE HANDICAP EN/OF NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL Voorpagina: Kjerke de Vries: Ik heb niet erg veel hulp nodig. Daarom verhuis ik van een

Nadere informatie

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel REALITY REEKS Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP marian hoefnagel Een gekke naam Rudsel?? Jims mond valt open van verbazing. Is dat een naam? Hij kijkt met grote ogen naar de jongen die naast hem zit.

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

MS Vereniging Nederland Regio Brabant West Paganinistraat 11 5144 XN Waalwijk T 0416-333074 www.msvereniging.nl

MS Vereniging Nederland Regio Brabant West Paganinistraat 11 5144 XN Waalwijk T 0416-333074 www.msvereniging.nl November 2009 MS Vereniging Nederland Regio Brabant West Paganinistraat 11 5144 XN Waalwijk T 0416-333074 www.msvereniging.nl Beste Leden, Met deze nieuwsbrief informeren wij u graag over de laatste ontwikkelingen

Nadere informatie

Ouderen en seksualiteit:

Ouderen en seksualiteit: Ouderen en seksualiteit: een oud taboe of een sexy verhaal? Vaak denken jongeren dat mensen van boven de 60 geen seks meer hebben, of daar toch zeker niet van genieten. Niets is minder waar. Maar ook in

Nadere informatie

Het beste uit jezelf

Het beste uit jezelf Het beste uit jezelf 2 3 Met elkaar bouwen aan het Huis van Philadelphia Philadelphia wil dat mensen met een beperking gelukkig kunnen zijn en het beste uit zichzelf kunnen halen. Daarom doen we ons werk

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk

Nadere informatie

Waarom zijn er ongelukkige mensen?

Waarom zijn er ongelukkige mensen? Eerste Communieproject 8 Waarom zijn er ongelukkige mensen? De mensen doen niet wat God wil Je hebt gezien wat geluk is. Als mensen van jou houden, word je gelukkig. Niet iedereen is gelukkig. Als andere

Nadere informatie

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten Goed voorbereid slagen voor het staatsexamen NT2 programma 1 Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN niveau B1 tijdsduur: 120 minuten Deel 1: Zinnen afmaken 15 opdrachten Maak de zinnen af: 1. Het is in de vakantie

Nadere informatie

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt Ben jij zo iemand die actief is en veel interesses heeft en daardoor ook veel bezigheden en spullen heeft?

Nadere informatie

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk. 1. Puzzelen Wie er het eerst is! Micha staat bij het schoolhek. Hij krijgt een harde klap op zijn schouder van Ruben, zijn grote broer. Oké. Micha is wel in voor een wedstrijdje. Hij begint meteen te rennen,

Nadere informatie

TOV! Meer dan een kribbe? Nieuwsbrief december. Geplande activiteiten. Belangrijke mededeling

TOV! Meer dan een kribbe? Nieuwsbrief december. Geplande activiteiten. Belangrijke mededeling Nieuwsbrief juni.docx Nieuwsbrief december TOV! Weerstraat 26, 4001LD Tiel, www.toveten.nl T: 0344-751223 info@toveten.nl Dit is wat wij hem hebben horen verkondigen en wat we u verkondigen: God is licht,

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie