Verzorgingsstaat hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
|
|
- Jelle de Koning
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 17 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.
2 Inhoudsopgave Vooraf Leerdoelen Eindproduct-Werkwijze Aan de slag Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Stap5 Stap6 Stap7 Stap8 Stap9 Stap10 Begrippenlijst Verzorgingsstaat Over dit lesmateriaal Pagina 1
3 Vooraf Leerdoelen Nederland wordt een verzorgingsstaat De vierde opdracht gaat over de wederopbouw van Nederland na de Tweede Wereldoorlog. In Nederland waren grote verwoestingen aangericht. Tegelijkertijd kwamen er steeds meer mensen bij door de geboortegolf. Lukte het om Nederland op te bouwen en iedereen werk en een inkomen te geven? Leerdoelen Aan het eind van deze les: Ken je enkele ontwikkelingen die ervoor zorgden dat Nederland weer werd opgebouwd na de oorlog Ken je enkele politieke hoofdrolspelers en hun aandeel in de wederopbouw Kun je aangeven waardoor Nederland een verzorgingsstaat werd Kun je voorbeelden geven van continuïteit en verandering in de Nederlandse samenleving van voor en na de Tweede Wereldoorlog Begrijp je hoe samenwerking en harmonie zorgden voor het succes van de wederopbouw Eindproduct-Werkwijze Pagina 2
4 Eindproduct Als eindproduct van deze les maak je een vergelijkingsschema over het gezinsleven in Nederland, in de jaren vijftig en nu Werkwijze Groepsgrootte Je werkt alleen. Benodigdheden een computer met internet Tijd Je hebt ongeveer drie lessen nodig voor deze opdracht. Pagina 3
5 Aan de slag Stap1 Inleiding Ga naar de Kennisbank geschiedenis: KB: Sociaal-culturele veranderingen en toenemende pluriformiteit Lees de Inleiding en beantwoord daarna de onderstaande vragen. Inleiding kn.nu/eiju3 1 Hoe ontwikkelde Nederland zich na de tweede wereldoorlog? a. Er kwam weer welvaart, maar verder bleef Nederland hetzelfde. b. Er kwam weer welvaart en Nederland kreeg meer verschillende leefwijzen. c. De wederopbouw verliep moeizaam maar Nederland veranderde sterk. d. De wederopbouw was een succes maar de verzuiling bleef bestaan. 2 Zet de volgende ontwikkelingen in de juiste tijdsvolgorde: a. toenemende pluriformiteit b. economisch succes c. herstel en wederopbouw 3 Wat is een voorbeeld van toenemende pluriformiteit? Pagina 4
6 a. Ik ben opgegroeid in een katholiek gezin en ben die zuil altijd trouw gebleven. b. Vader is katholiek en moeder protestant, maar hun kinderen zijn onkerkelijk geworden. c. De Nederlanders zijn eraan gewend geraakt om steeds meer luxeproducten te kopen. d. De partijen van de verzuiling bleven nog heel lang aan de macht in de politiek. Stap2 Wederopbouw Tijdens de Tweede Wereldoorlogen waren in Nederland grote verwoestingen aangericht. Het herstel daarvan zou jaren werk kosten. Video: Venlo Opdracht 1. Bekijk de eerste 5 minuten van de video. Let op wat je ziet van de verwoestingen en het herstel. Neem het schema hieronder over en vul drie voorbeelden van verwoestingen en drie voorbeelden van herstel die je op de video hebt gezien. Verwoesting Herstel Voorbeeld 1 Voorbeeld 2 Voorbeeld 3 Vergelijk je schema met dat van enkele klasgenoten. Hebben jullie dezelfde voorbeelden gekozen? Opdracht 2 Op de afbeelding zie je het aantal geboortes in Nederland tussen 1925 en Pagina 5
7 Bron: CBS Wat valt je op als je kijkt naar het aantal geboortes vlak na de Tweede Wereldoorlog? Zoek een verklaring hiervoor op Wikipedia. Bedenk een oorzaak van de naoorlogse babyboom, die ook in veel andere landen plaatsvond. Vergelijk je antwoord met dat van een klasgenoot. Zijn jullie het eens over oorzaken van de naoorlogse babyboom? Opdracht 3. Op de video zag je ook kinderen bij hun nieuwe school. Bedenk nu twee verschillende redenen, waarom er na de oorlog zoveel nieuwe scholen moesten worden gebouwd. Vergelijk jouw antwoord weer met dat van je klasgenoot. Opdracht 4. Tegenwoordig is er in Nederland sprake van vergrijzing. Pagina 6
8 Er komen steeds meer oudere mensen. Deze groep ouderen wordt weleens 'babyboomers' genoemd. Kies hieronder de uitspraken die passen bij deze groep ouderen. Er zijn meerdere antwoorden mogelijk. A. "Ik heb het bombardement op Rotterdam ternauwernood overleefd". B. "In mijn tijd werd het leven steeds zwaarder, veel van onze buren werden straatarm en werkloos." C. "Tijdens de wederopbouw kon ik direct een baan als stratenmaker krijgen, werk genoeg!" D. "Onze generatie heeft kunnen profiteren van de economische ontwikkelingen na de oorlog!" Stap3 Verzuiling Ga naar de Kennisbank geschiedenis: KB: Verzuiling 1. Welke zinnen zijn juist? Er zijn meerdere antwoorden mogelijk. A. De zuil-partijen bleven bestaan maar hadden nieuwe namen gekregen. B. De SDAP werd ook na de oorlog weer de grootste partij. C. De sociaaldemocraten stelden hun nieuwe partij ook open voor confessionele en liberale kiezers. D. De PvdA, die de zuiltegenstellingen wilde doorbreken, had hiermee succes bij de verkiezingen. 2. Oude en nieuwe partijen: zoek ze bij elkaar! Neem het schema over en vul de onderstaande partijen in het schema in. PvdA - CPN - ARP - PvdV - KVP Voor de oorlog: Na de oorlog: ARP... SDAP... Liberale Unie... RKSP... CPN... Pagina 7
9 KB: Verzuiling Bestudeer ook de andere afbeeldingen van het onderdeel Verzuiling en beantwoord de volgende vragen: 1. Je leest dat de CPN veel stemmen won na de oorlog. Geef hiervoor een verklaring. 2. Hoe speelt het verkezingsaffice van de CPN in op de rol die communisten speelden tijdens de oorlog? 3. Je leest dat de CPN tijdens de Koude Oorlog veel kiezers verloor. Geef ook hiervoor een verklaring. 4. Het verkiezingsaffiche van de PvdA richt zich op intellectuelen. Waarom kun je dat een doorbraak noemen? Laat je antwoorden controleren door je docent. Stap4 Doorbraak? Na de oorlog kwam de Partij van de Arbeid als nieuwe partij in de plaats van de SDAP. De PvdA wilde ook kiezers trekken van andere zuilen. Zo moest de verzuiling 'doorgebroken' worden: de Doorbraak. KB: Verzuiling Bestudeer het schema in het onderdeel 'Verzuiling'. Maak daarna de opdrachten. Pagina 8
10 Doorbraak? kn.nu/rsa0u 1 Welke confessionele partijen deden in 1946 mee aan de verkiezingen? a. PvdA b. ARP c. CPN d. CHU e. RKSP f. PvdV g. SGP 2 Hoeveel zetels verloren deze partijen in totaal bij de verkiezingen van 1946? a. 1 b. 2 c. 3 d. 4 3 Lees de onderstaande uitspraak en geef aan of deze juist of onjuist is. De confessionele partijen kwamen na de oorlog bijna even sterk terug als daarvoor. Blijkbaar voelden de meeste christelijke kiezers niet veel voor een doorbraak. a. Juist b. Onjuist 4 Bekijk de spotprent over de verkiezingen na de oorlog. Welke uitleg past het beste bij deze sportprent? a. Wie bij verkiezingen stemt op de PvdA, heeft geen goede kijk op de politiek. b. Wie bij verkiezingen alleen maar naar zijn eigen zuil kijkt, heeft oogkleppen op. c. Als je gaat stemmen, moet je verstandig zijn en vasthouden aan je zuil zonder naar andere partijen te kijken. Stap5 Pagina 9
11 In goede harmonie Ga naar de Kennisbank geschiedenis: KB: Opbouw verzorgingsstaat Lees het onderdeel 'Opbouw verzorgingsstaat'. Bekijk ook de video en de afbeeldingen. Maak daarna de onderstaande oefening. In goede harmonie kn.nu/wp5sd 1 Harmonie betekent: goede samenwerking. Welke voorbeelden van harmonie vind je in dit onderdeel? Er zijn meerdere antwoorden mogelijk a. Samenwerking tussen werkgevers en werknemers b. Samenwerking tussen confessionele partijen en communisten c. Samenwerking tussen katholieken en sociaaldemocraten d. Samenwerking tussen regering en bedrijven 2 Tussen werkgevers en werknemers was er lang niet altijd harmonie. Vaak waren er juist conflicten, bijvoorbeeld over lonen en werktijden. De regering hield zich daar buiten. Hieronder lees je een uitspraak uit een conflict tussen werkgever en werknemer die tegenover elkaar staan en de regering die erbij staat te kijken. Lees de uitspraak en kies de juiste persoon waarbij deze uitspraak hoort. Als je niet harder werkt, zet ik je op straat! Pagina 10
12 a. Werkgever b. Werknemer c. Regering 3 Tussen werkgevers en werknemers was er lang niet altijd harmonie. Vaak waren er juist conflicten, bijvoorbeeld over lonen en werktijden. De regering hield zich daar buiten. Hieronder lees je een uitspraak uit een conflict tussen werkgever en werknemer die tegenover elkaar staan en de regering die erbij staat te kijken. Lees de uitspraak en kies de juiste persoon waarbij deze uitspraak hoort. Als ik geen beter loon krijg, ga ik staken! a. Werkgever b. Werknemer c. Regering 4 Tussen werkgevers en werknemers was er lang niet altijd harmonie. Vaak waren er juist conflicten, bijvoorbeeld over lonen en werktijden. De regering hield zich daar buiten. Hieronder lees je een uitspraak uit een conflictmodel tussen werkgever en werknemer die tegenover elkaar staan en de regering die erbij staat te kijken. Lees de uitspraak en kies de juiste persoon waarbij deze uitspraak hoort. Wij bemoeien ons niet met de bedrijven, zolang er maar belasting wordt betaald. a. Werkgever b. Werknemer c. Regering 5 In een Harmoniemodel zitten de werkgevers, werknemers en de regering samen aan tafel. Ze werken samen om de wederopbouw tot een succes te maken. Lees de uitspraak en kies de juiste persoon waarbij deze uitspraak hoort. OK, ik ben tevreden met mijn loon zolang alles betaalbaar is en ik werk heb. a. Werkgever b. Werknemer c. Regering Pagina 11
13 6 In een Harmoniemodel zitten de werkgevers, werknemers en de regering samen aan tafel. Ze werken samen om de wederopbouw tot een succes te maken. Lees de uitspraak en kies de juiste persoon waarbij deze uitspraak hoort. OK, ik zorg voor banen en houd lonen en prijzen laag, zodat iedereen toch kan rondkomen en mijn bedrijf kan blijven draaien. a. Werkgever b. Werknemer c. Regering 7 In een Harmoniemodel zitten de werkgevers, werknemers en de regering samen aan tafel. Ze werken samen om de wederopbouw tot een succes te maken. Lees de uitspraak en kies de juiste persoon waarbij deze uitspraak hoort. OK, ik zorg voor sociale zekerheid en goede regelingen voor bedrijven. En nu aan het werk! a. Werkgever b. Werknemer c. Regering 8 Waarom leidde het harmoniemodel tot economisch succes? Kies uit de onderstaande woorden en vul deze in.1. hoge / lage1. hoge / lage hoge / lage 2. meer / goedkoperdoordat arbeiders meer / goedkoperdoordat arbeiders Doordat arbeiders lonen accepteerden, konden bedrijven produceren. 9 Waarom leidde het harmoniemodel tot economisch succes? Kies uit de onderstaande woorden en vul deze in.1. af / toe1. af / toe af / toe 2. stegen / daaldenstegen / daalden 3. genoeg / minderde export nam dus genoeg / minderde export nam dus De export nam dus en de winsten van de fabrikanten. Hierdoor kreeg de regering ook belasting binnen om te zorgen voor wegen en sociale voorzieningen. Stap6 Pagina 12
14 Nederland wordt een verzorgingsstaat Vóór de Tweede Wereldoorlog moesten mensen die in financiële problemen kwamen, dit voor een groot deel zelf oplossen: door geld te sparen, door een verzekering af te sluiten of door lid te worden van een vakvereniging. De overheid gaf minimale hulp. Dit maakte de crisistijd voor veel Nederlanders tot een grauwe en verschrikkelijke periode. KB: Opbouw verzorgingsstaat Lees nog eens bij Opbouw verzorgingsstaat, welke wetten onder Drees tot stand kwamen om dit te veranderen! Voortaan zorgde de overheid voor wie dat zelf niet kon. Voor de kosten draaiden de Nederlanders gezamenlijk op, via belastingen en premies. Onderzoek de betekenis van de volgende sociale wetten en hoe die betaald worden. WW AOW AWW Hoe zorgt de overheid voor hen? Neem het schema hieronder over en zet de juiste wet bij elke situatie. Je kan kiezen uit de volgende wetten: WW - AOW - AWW Een fabriek gaat failliet, honderden arbeiders verliezen hun baan.... Opa wordt 65 jaar en is gelukkig nog goed gezond.... Een gezin wordt getroffen door het overlijden van de kostwinner.... Waarom vond de regering het belangrijk om een verzorgingsstaat op te bouwen? Kies de juiste redenen. Er zijn meerdere antwoorden mogelijk. A. Hiermee wilde Drees van Nederland een socialistische staat maken, waarin de overheid alles regelt, naar voorbeeld van de Sowjet-Unie. B. Hiermee wilde de regering voorkomen dat er sociale onrust zou ontstaan met stakingen en conflicten. Pagina 13
15 C. Hiermee wilde de regering ervoor zorgen dat zoveel mogelijk Nederlanders konden meewerken aan de wederopbouw. D. Hiermee wilde de regering voorkomen dat de crisistoestanden van voor de oorlog zouden terugkeren. E. Hiermee wilde Drees ervoor zorgen dat iedereen in Nederland luxeproducten kon aanschaffen om hiermee de economie op gang te houden. Bespreek je antwoorden met een medeleerling. Stap7 Nederland industrieland Industrialisatie werd gezien als hét antwoord op de malaise van de oorlog en zou moeten leiden tot grotere welvaart. Bekijk de poster Industrialisatie. Wat betekent het woord industrialisatie? Op de poster zie je een tandwiel met een vlag als band. Wat wil de poster hiermee duidelijk maken? Vergelijk je antwoord met dat van een klasgenoot. Ook in de Sovjet-Unie had Stalin gezorgd voor een snelle industrialisatie. Ook daar zorgde de staat voor alle burgers en bemoeide zich met de economie. Toch waren er belangrijke verschillen tussen de Sovjet-Unie en naoorlogs Nederland. Kies de kenmerken die bij Nederland horen: A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. bedrijven zijn staatsbezit bedrijven zijn particulier bezit alle grond is eigendom van de staat de meeste grond is privébezit de staat zorgt voor uitkeringen en sociale wetten de staat stelt de salarissen en de uitkeringen vast er is een vrije markteconomie met veel overleg, regels en wetten werknemers en werkgevers overleggen met elkaar en de overheid werkgevers en werknemers zijn in dienst van de overheid er is een planeconomie die door de overheid wordt gestuurd Onderzoek, welke bedrijven bij deze drie afbeeldingen behoren. Welke rol hebben deze bedrijven gespeeld in de periode na de oorlog: Pagina 14
16 Hoe belangrijk was dit bedrijf voor de export? Hoe belangrijk was dit bedrijf als werkgever? Hoe belangrijk was dit bedrijf voor de industrialisatie? Welke producten van dit bedrijf zijn in de naoorlogse jaren erg bekend geworden? Vergelijk je antwoorden met die van je klasgenoot. Stap8 Historische persoon: Willem Drees Je doet alleen of met een klasgenoot onderzoek naar de persoon van Willem Drees, met als hoofdvraag: Welke eigenschappen maakten Drees tot de ideale minister-president tijdens de wederopbouw? Deze hoofdvraag verdelen we in vier deelvragen die je eerst gaat onderzoeken. De antwoorden op de deelvragen helpen je om de hoofdvraag te beantwoorden. Maak om te beginnen een nieuw document aan met de naam Onderzoek Drees. Kopieer de hoofd- en deelvragen hierin. Deelvraag 1: Hoe populair was Drees, en hoe reageerde hij daarop? Deelvraag 2: Welke karaktereigenschappen had Drees? Deelvraag 3: Welke politieke opvattingen had Drees? Deelvraag 4: Hoe was de samenwerking van Drees met andere politieke partijen? Conclusie: Beantwoord de hoofdvraag Deelvraag 1: Hoe populair was Drees, en hoe reageerde hij daarop? Dit portret van schelpen kreeg minister-president Willem Drees, als cadeau toegezonden door een oudere man. Pagina 15 Het wordt nu bewaard in het Rijksmuseum.
17 Lees meer over Drees'populariteit op Beantwoord daarna de vragen. 1. Waarom was Drees zo populair bij de bejaarde Nederlanders? A. Hij zorgde voor een extra uitkering bovenop hun AOW B. Hij liet bejaardenhuizen bouwen, dat was toen iets nieuws C. Hij maakte een noodwet waardoor ouderen een staatspensioen kregen D. Hij liet een landelijke hulpactie organiseren voor arme bejaarden 2. Welke bewijzen van dankbaarheid kreeg Drees nog meer, behalve het schelpenportret? Er zijn meerdere antwoorden mogelijk. A. Een zeiljacht C. Bonbons E. Een Mercedes G. Gebeden B. Liederen D. Een vulpen F. Gedichten H. Een bonusuitkering 3. Probeer samen het briefje te lezen, dat minister-president Drees terugschreef =aan de schenker van het schelpenportret. Typ de tekst uit. Wat vinden jullie van zijn reactie - wat zegt dit over Drees als mens? Schrijf nu samen een antwoord op deelvraag 1. Deelvraag 2: Welke karaktereigenschappen had Drees? Misschien logisch, dat in die armoedige jaren vlak na de oorlog ook een minister-president in een rijtjeshuis woont? Of zegt dit ook iets over Drees' karakter? Bestudeer hiervoor het canonvenster over Drees. In de tekst en de andere media vind je genoeg aanknopingspunten voor een goed antwoord op deze vraag. Beantwoord de deelvraag weer samen in je document. Deelvraag 3: Welke politieke opvattingen had Drees? Drees was lid van de PvdA, de naoorlogse opvolger van de sociaaldemocratische SDAP. Deze partij had altijd veel aandacht gehad voor het lot van de arbeiders. Sommige socialisten droomden van grote veranderingen en een meerderheid in het parlement. Was Drees een radicale of een gematigde socialist? Wat wilde hij bereiken in de politiek? Hierover vind je veel informatie op deze website. Maak hierbij aantekeningen. Schrijf een antwoord op de deelvraag in je document. Pagina 16
18 Deelvraag 4: Hoe was de samenwerking van Drees met andere politieke partijen? Drees' kabinetten waren coalities: er zaten niet alleen ministers in van zijn eigen PvdA, maar ook van andere partijen met andere idealen. Gaf dat geen conflicten? Hoe hield Drees de partijen bij elkaar? Gebruik voor de beantwoording van deze deelvraag de bronnen die je al eerder hebt gebruikt. Geef in je antwoord duidelijk aan, welke partijen deelnamen aan de coalities waarvan Drees minister-president was. Probeer ook te vinden wat andere politici dachten over de samenwerking met Drees. Conclusie: Antwoord op de hoofdvraag Gebruik de antwoorden op je deelvragen om nu conclusies te trekken en de hoofdvraag te beantwoorden: Welke eigenschappen maakten Drees tot de ideale minister-president tijdens de wederopbouw? Schrijf dit antwoord op in je document en lever het ter beoordeling in bij je docent. Stap9 Canon: De haven van Rotterdam Nergens had de oorlog zoveel schade aangericht als in Rotterdam: Pagina 17
19 de binnenstad weggebombardeerd, de installaties en machines weggeroofd door de bezetter. Maar ook nergens werd de wederopbouw met zoveel kracht aangepakt. Ook de inwoners staan bekend als harde werkers: niet zeuren, maar aanpakken! De volgende opdrachten maak je alleen. 1. Lees de tekst van het canonvenster. Klik op de afbeelding om naar het canonvenster van Rotterdam te gaan. Maak daarbij notities over de volgende vragen: 1. Waarom was Rotterdam lange tijd NIET de belangrijkste haven van Nederland? 2. Welke veranderingen zorgden ervoor dat Rotterdam de belangrijkste haven van Nederland werd? 3. Welke veranderingen zorgden ervoor dat Rotterdam de grootste haven ter wereld werd? 4. Welk bedrijf heeft de grootste bijdrage geleverd aan het succes van de wederopbouw van de haven, en waarmee? 5. Welke nieuwe ontwikkelingen in onze tijd zorgen ervoor dat Rotterdam nog steeds een wereldhaven is? 2. Bekijk ook de canonclip voor het voortgezet onderwijs en Geoclips: Rotterdam wereldhaven. Vul je notities aan met nieuwe informatie die je hier vindt. 3. Zoek de website waarop je live zeeschepen kunt volgen. Door te scrollen en in te zoomen kun je lezen hoeveel schepen er in een grote haven aanwezig zijn. Noteer hoeveel schepen er op dit moment in de haven van Rotterdam aanwezig zijn. 4. Zoek de officiële website van de Haven van Rotterdam. Zoek daar onder Havenstatistieken / Kerncijfers naar de cijfers over werkgelegenheid. Noteer hoeveel banen de haven gemiddeld per jaar oplevert. 5. Toets je kennis! Maak de vragen en gebruik je notities om het juiste antwoord te kiezen. De haven van Rotterdam kn.nu/hcd07 1 Welke stad had tijdens de Gouden Eeuw de belangrijkste haven van Nederland? a. Amsterdam b. Rotterdam c. De Hanze 2 Waardoor werd de Rotterdamse haven vanaf eind 19e eeuw steeds belangrijker? a. De komst van stoomschepen bracht nieuw leven in de haven. b. De Nieuwe Waterweg maakte de haven beter bereikbaar voor zeeschepen. c. De Betuwelijn naar het snel groeiende Duitsland zorgde voor werk. Pagina 18
20 3 Waarom was het bedrijf van Verolme belangrijk in de tijd van de wederopbouw? a. Verolme betaalde hogere lonen aan zijn arbeiders dan andere scheepsbouwers. b. Verolme ontwierp de eerste containerschepen ter wereld. c. Verolme lieten een reusachtig dok bouwen voor grote zeeschepen. 4 Hoe is de haven van Rotterdam in het verleden begonnen? a. Als een vissershaven b. Als een zeehaven c. Als een overslaghaven 5 Wat moest er eerst gebeuren voordat de haven geschikt werd voor zeeschepen? a. De meeste inwoners moesten verhuizen om de Nieuwe Waterweg te verbreden b. De Maas moest worden verbreed en verdiept c. De duinen moesten worden doorbroken 6 Hoeveel mensen ongeveer vinden jaarlijks werk in en om de haven van Rotterdam? a. Meer dan b. Ongeveer c. Tussen 6000 en Hoeveel geld wordt er jaarlijks in de haven verdiend? a. 6 miljard b. 16 miljard c. 600 miljoen 8 Waardoor kon de Rotterdamse handel zich na de oorlog snel herstellen? a. Door de Europese samenwerking en de snelle economische groei van Duitsland b. Door de Marshallhulp en doordat de Duitse handel verminderde als gevog van de oorlog c. Door de financiële steun van de regering-drees en door de bevolkingsgroei (babyboom) 9 Wat was een bewijs van het succes van de wederopbouw al in de jaren vijftig? Pagina 19
21 a. Er moest een speciale treinroute worden aangelegd: de Betuwelijn b. Er moesten nieuwe terreinen worden aangelegd: de 1e en 2e Maasvlakte c. Er moesten nieuwe havens worden aangelegd: de Botlek en de Eemhaven 10 Waardoor kan Rotterdam ook nu nog een belangrijke wereldhaven blijven? a. Door uitbreiding en door nieuwe technieken zoals containerverwerking b. Door financiële steun en regelgeving van de Europese Unie c. Door de aanwezigheid van veel goedkope werkkrachten Stap10 Eindopdracht: Nederland toen en nu De jaren vijftig: dat zijn de jaren waarin je grootouders opgroeiden. Het dagelijks leven zag er wel anders uit dan nu! De gezinnen waren groot, vaders werkten hard en moeders deden de huishouding. Er was geen armoede meer zoals in de crisisjaren, maar luxe was ook ver te zoeken. Heel veel spullen die we nu gewoon vinden, bestonden nog niet of kwamen als nieuwigheden op de markt. Televisie bijvoorbeeld! Een bordspelletje doen aan de eettafel, of samen luisteren naar een hoorspel... Probeer je eens een beeld te vormen van het leven in de jaren vijftig! Je mag kiezen in welke vorm je dit doet: A. Een interview over het dagelijks leven in de jaren vijftig, bijvoorbeeld met je grootouders. B. Een presentatie (Prezi of Powerpoint) met 15 voorwerpen uit de jaren vijftig die nu niet meer bestaan. C. Drie posters over de jaren vijftig: Op straat - Op school - Thuis Pagina 20
22 Lees hier meer over het houden van een interview. Lees hier meer over het houden van een presentatie. Lees hier meer over het maken van posters. Gebruik voor B en C informatie die je op internet kunt vinden of in de bibliotheek. Tips: Uitzending gemist: Mooi was die tijd - de jaren '50 Geschiedenis 24: De broekriem aan - Het huishoudboekje Gebruik de volgende onderwerpen om vragen te stellen (A) of voorwerpen te kiezen (B en C). Vervoer Meubilair Verlichting Verwarming Het huishouden Pagina 21 Spelen Leren Werken Vakantie Gezin Amusement Kranten en tijdschriften Boeken Boodschappen Kleding
23 Begrippenlijst Verzorgingsstaat Rooms-rode samenwerking In de naoorlogse regeringen ging de Partij van de Arbeid (PvdA) samenwerken met de Katholieke Volkspartij (KVP). Concurrentiepositie Positie van een bedrijf ten opzichte van goederen of diensten produceren. Sociale voorzieningen Het geheel van voorzieningen waar men gebruik van kan maken ten tijde van pensioen, ziekte, arbeidsongeschiktheid, overlijden of werkloosheid. De sociale voorzieningen worden gefinancierd door belastingen. Verzuiling De verdeling van een samenleving in g bepaalde mate van elkaar zijn afgesche op sociaal-economische basis of op lev Wederopbouw Na WO II is enorm ingezet op de wederopbouw van het land. Nederland krijgt hierbij van 1947 tot 1953 steun van Amerika via het Marshallplan. Verzorgingsstaat In een verzorgingsstaat zorgt de regerin Het gaat onder andere om gezondheids en sociale zekerheid. Drees - AOW Kabinetten Drees bouwen na WO II aan de Nederlandse verzorgingsstaat. Een aspect van de verzorgingsstaat is de Algemene Ouderdomswet uit 1956: een ouderdomspensioen voor iedere Nederlander. Pagina 22
24 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 17 May 2016 om 14:36 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau HAVO 3; Leerinhoud en doelen De tijd van televisie en computer (vanaf 1950); Geschiedenis; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 3 uur en 20 minuten Pagina 23
De eerste spoorlijn hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61326 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieArmoede in Nederland hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 December 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52445 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieVerzet tegen kinderarbeid hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 19 October 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61327 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieJeugdculturen hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 07 September 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73230 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieKenmerken ontwikkelingslanden vmbo-kgt34
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 29 March 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73825 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatiePolitieke stromingen hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 June 2015 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61325 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieTekort of overschot vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/73822
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 29 March 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73822 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieOntwikkelingssamenwerking hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/76066
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 03 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/76066 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatiePolen in Nederland hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52467
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 30 April 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52467 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieArmoede in Nederland vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/63397
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/63397 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatieGeld en economie vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 24 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62262 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieVoetafdruk hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52457
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 31 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52457 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieThema: Vakantie vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 19 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/74613 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatiePoëzie vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/74615
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/74615 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieArm en rijk - Kenmerken van ontwikkelingslanden
Auteur VO-content StudioVO Laatst gewijzigd Licentie Webadres 31 December 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/45121 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatiePolitieke stromingen hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/61325
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 19 oktober 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/61325 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieDe patriotten hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 September 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/61319 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieDe grachtengordel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61311 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieWerkgelegenheid vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 28 September 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73707 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieVerzet in de oorlog vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 06 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62190 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieThema: Jij bent mijn ster HV 1. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52739
Thema: Jij bent mijn ster HV 1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52739 Dit lesmateriaal is
Nadere informatieSamenwerking hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur HENK KROON Laatst gewijzigd Licentie Webadres 08 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/82855 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van
Nadere informatieActiverende tekst vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/74506
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 18 April 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/74506 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieMassamedia - 1 vmbo12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/77309 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieSpreken - Feedback hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52706 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieGouden eeuw hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/61313
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 september 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/61313 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatiePresenteren vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/74547
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 18 April 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/74547 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieMeewerkend voorwerp hv12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52679 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieInkomsten overheid vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 24 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73818 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieTrade not aid hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52444
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 29 April 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52444 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieDiversiteit hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52440 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieArm en rijk - Armoede in Nederland. VO-content StudioVO. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content StudioVO Laatst gewijzigd Licentie Webadres 08 July 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/45306 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieEconomie en welvaart vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 20 October 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62263 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieJongeren als doelgroep vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/73701
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 March 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73701 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieSpreken - Presenteren HV 1. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52520
Spreken - Presenteren HV 1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52520 Dit lesmateriaal is gemaakt
Nadere informatieSociale zekerheid vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73699 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieVraag naar arbeid vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 20 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/73798 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieExtra: Brandwonden hv12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/76147 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieSamenwerking hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52442
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52442 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieVaardigheden - Enquête HV12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52705 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieWat is het geld waard? vmbo-b34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62239 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieEuropese Unie vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63403 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieThema: Arbeidsmarkt vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/73796
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 23 March 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/73796 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieBudgetteren vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62153
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 09 June 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62153 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieRebus maken. Marjolijn Feddema. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Marjolijn Feddema 02 November 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/67971 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Nadere informatieActiverende tekst vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/74620
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 03 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/74620 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieGeld en economie vmbo-b34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 September 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62237 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatiePolen in Nederland vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63404 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieFormulier invullen vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/74524
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 18 April 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/74524 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieExtra: Broodje gezond hv12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 October 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/76270 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieSchrijven - Controleren en verbeteren vmbo-b34
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/74536 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieBudgetteren vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 08 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62153 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van
Nadere informatieStedelijke burgerij hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62233
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62233 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieKoopkracht en inflatie vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 July 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62156 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieGodenrijk hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 03 October 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62221 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieSociale zekerheid vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 20 October 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73823 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieSpreekbeurt - KGT 2. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/61717
Spreekbeurt - KGT 2 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 02 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61717 Dit lesmateriaal is gemaakt met
Nadere informatieFictie - Songteksten vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 24 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/74526 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieProtest in de jaren 60 vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 06 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62193 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieVergaderen vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/74582
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 03 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/74582 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieJongeren als doelgroep vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 23 March 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/73802 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieEmigratie hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/63721
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 04 May 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63721 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieAanbod van arbeid vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 20 October 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73799 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieGrammatica - Tijden h3. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/80809
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 06 december 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/80809 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieVerzekeringsovereenkomst vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/73807
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 March 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73807 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieWonen - Eerste steden Middeleeuwen. VO-content StudioVO. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content StudioVO Laatst gewijzigd Licentie Webadres 14 August 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/44952 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieLevensfasen vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 12 July 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73615 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieEenheden lengtematen. Miranda de Haan. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/77026
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Miranda de Haan 13 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/77026 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieHet eerste schrift hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62211
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62211 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieThema: Dieren vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/74579
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 12 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/74579 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieVoetafdruk hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 12 October 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62170 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieNormen en waarden vmbo12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/77317
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 20 juni 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/77317 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieZelfstandig naamwoord HV12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 30 September 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52550 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieWat doe je met je geld? vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 20 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62277 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieLuisteren en kijken - Lichaamstaal vmbo-kgt34
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/74616 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieArm en rijk - kenmerken van ontwikkelingslanden
Auteur VO-content StudioVO Laatst gewijzigd Licentie Webadres 31 december 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/45121 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Nadere informatieSchrijven - Deelonderwerpen vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 30 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/74557 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieThema: Wat is economie? vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 03 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/76203 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieExtra Fiets vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 14 November 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73829 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieGrammatica - Stijl h3. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 06 December 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/80834 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieSpreken - Spreekbeurt HV12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52685 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieSpreken - Discussie en debat HV12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52710 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieMaak het waar hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/52446
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 18 augustus 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/52446 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieGeld en economie vmbo-b34
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 27 september 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62237 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieHunebedden hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62213 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieLezen - Bruikbaarheid van teksten hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/52676
Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 31 oktober 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/52676 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieDriehoekshandel hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 July 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61315 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieDe klassieke OS vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 12 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63415 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van
Nadere informatieFeodalisme hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62228 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieDagtoerisme vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 08 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63430 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van
Nadere informatieMachtsmisbruik vmbo12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 30 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/77314 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieGezonde voeding vmbo-b12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62382
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 07 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62382 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieExtra vmbo-b34-2. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Extra vmbo-b34-2 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/76205 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieUitgaven overheid vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62184
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 06 June 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62184 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieReis door Europa vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63401 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieOlympische sporter vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 13 October 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63419 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieOlympisch stadion vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 13 February 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63418 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieDiscriminatie? vmbo12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 26 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/77316 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieWoordenschat - Samenstellingen hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 21 July 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52557 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieOntwikkelingssamenwerking hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/76066
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 12 juli 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/76066 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatie