Gesprekspuntenlijst 1

Transcriptie

1 Gesprekspuntenlijst 1 Inleiding Deze lijst is ontwikkeld om een anamnesegesprek te voeren met de dementerende oudere. Doel is om de dementerende de kans te geven zijn/haar verhaal te doen en om een indruk te krijgen van de zorgvragen van de oudere. Let op: Het gesprek is een momentopname. Wanneer blijkt dat de dementerende geïrriteerd raakt van al deze vragen is het belangrijk om eerst eens over andere zaken te praten om vertrouwen te winnen. Niet iedere dementerende zal in staat zijn om op vragen antwoorden te geven. Toch is het de moeite waard om te proberen de lijst af te nemen, omdat blijkt dat er vaak meer informatie uit komt dan vooraf gedacht wordt. Probeer de dementerende alleen te spreken te krijgen. Het afnemen van de lijst duurt ongeveer een half uur tot drie kwartier. Verderop in dit Hfdst. Deskundigheid is een formulier 'Inventarisatie problemen dementerende oudere' opgenomen: op deze lijst kan beknopt worden weergegeven welke problemen zich bij de dementerende oudere voordoen. 1 De lijst is ontwikkeld door M. Kootte en E. Hadderingh, Dementie Onderzoek in Groningen, 1994 KITTZ en Van Gorcum & Comp. bv Gesprekspuntenlijst: 1 (van 1)

2 Gesprekspunten- en observatielijst voor gesprek met de dementerende oudere De gesprekspunten- en observatielijst is géén screeningsinstrument. De lijst is een handvat voor het gesprek en bedoeld om een beeld te krijgen van de dementerende oudere en zijn/haar leefomgeving. Een deel van de vragen die hieronder volgt is al bekend. Toch is het zinvol om deze vragen te stellen om een indruk te krijgen van de oudere en van zijn/haar hulpbehoefte en mate van dementie. Het is niet noodzakelijk om deze volgorde van vragen aan te houden. Als de oudere vermoeid raakt of geïrriteerd is het raadzaam om een andere keer het gesprek te vervolgen. De antwoorden die gegeven worden kunnen juist of onjuist zijn. Het is niet nodig om de oudere te laten merken dat hij/zij een fout antwoord geeft. Probeer de oudere aan te moedigen de vragen te beantwoorden. De observatiepuntenlijst hoeft niet tijdens het gesprek ingevuld te worden, dit kan ook direct na afloop gebeuren. Naam cliënt:... Naam hulpverlener:... Datum gesprek:... 2 (van 2) Gesprekpuntenlijst KITTZ en Van Gorcum & Comp. bv

3 Hulpvragen voor een gesprek met de oudere: Wat is uw naam voluit?... Hoe oud bent u?... Wat is uw geboortedatum?... Waar bent u geboren?... Bent u getrouwd? o ja o nee Heeft u kinderen en hoeveel?... Heeft u kleinkinderen? o ja o nee Hoeveel broers en zussen heeft u?... Kunt u iets vertellen over het gezin vroeger?... Heeft u gewerkt? o ja o nee Wat voor werk heeft u gedaan?... Denkt u wel eens aan dingen die vroeger zijn gebeurd? o ja o nee Waar denkt u dan aan?... Hoe lang woont u in dit huis?... Vindt u het fijn om hier te wonen? o ja o nee KITTZ en Van Gorcum & Comp. bv Gesprekspuntenlijst: 3 (van 3)

4 Nu wil ik iets vragen over uw contacten met andere mensen: Vertelt u eens iets over uw man/vrouw?... Heeft/had u het goed samen? o ja o nee Kunt U daar iets meer over vertellen?... Ziet u de kinderen regelmatig? o ja o nee Bent u tevreden over het contact met de kinderen?... Welke andere mensen zijn belangrijk voor u? 4 (van 4) Gesprekpuntenlijst KITTZ en Van Gorcum & Comp. bv

5 Ik wil nu iets vragen over uw gezondheid: u problemen met uw gezondheid? o ja o nee Zo ja, waar heeft u last van?... Hoe lang al?... Heeft u hier al met de huisarts over gesproken? o ja o nee Hoe denkt u over de toekomst?... Heeft u wel eens problemen met slapen? o ja o nee Smaakt het eten u goed de laatste tijd? o ja o nee Maakt u zelf warm eten klaar? o ja o nee Gebruikt u medicijnen? o ja o nee u wel eens problemen met plassen? o ja o nee Kunt u goed lopen? Ook buitenshuis?... Kunt u alles goed zien? o ja o nee Kunt u alles goed horen? o ja o nee Leest u de krant? o ja o nee KITTZ en Van Gorcum & Comp. bv Gesprekspuntenlijst: 5 (van 5)

6 Doet u uw huishouden nog zelf of heeft u daar hulp bij?... Vergeet u meer dan vroeger? o ja o nee Heeft u daar last van in het dagelijks leven? o ja o nee Bent u de laatste tijd wel eens verdrietig of somber? o ja o nee Hebt u hulp nodig bij uw eigen verzorging of bij uw huishouden? o ja o nee Om een indruk te krijgen van iemands geheugen en oriëntatie kunnen de volgende vragen helpen. Nu stel ik u een aantal vragen over uw geheugen: Welke dag is het vandaag?... In welke maand/jaar/jaargetijde leven we?... Hoe heet deze straat?... Wat is het huisnummer?... In welke stad/plaats zijn we nu?... Wie is onze koningin?... Hoe oud bent u?... 6 (van 6) Gesprekpuntenlijst KITTZ en Van Gorcum & Comp. bv

7 Observatiepunten: We willen iets te weten komen over de gezondheid, zelfredzaamheid, gedrags(stoornissen), de manier waarop de oudere zijn/haar situatie beleeft, en de stemming. Om hiervan een indruk te krijgen zijn de volgende observatiepunten van belang. De indrukken die je tijdens het gesprek met de oudere opdoet, kun je naast het beeld van de centrale verzorger en andere hulpverleners leggen. Ook voor overdracht naar andere hulpverleners zijn deze punten zeer bruikbaar. Bedenk wel dat de observatie een momentopname is. Bescherming: Verzorging: o netjes o slordig o vervuild Opvallende kenmerken: odik/mager ooedeem oanders obleek/blozend owonden/krabplekken... Zich bewegen: osnel/kwiek/soepel osteun nodig ooverbeweeglijk/rustig oschuifelen/kleine pasjes otraag ohouterig/schokkerig otremor onormaal Zintuiglijk waarnemen: Gehoor Visus o slecht o slecht o matig/redelijk o matig/redelijk o goed o goed o gehoorapparaat o bril Sociaal functioneren: Verbaal o spraakzaam o beperkt tot antwoorden o zegt bijna niks In de omgang o aarzelend o gespannen o anders:... o zelfverzekerd o vriendelijk o rustig o achterdochtig Initiatief o neemt initiatief o neemt weinig initiatief o is geheel passief KITTZ en Van Gorcum & Comp. bv Gesprekspuntenlijst: 7 (van 7)

8 Psychisch functioneren: Gevoelens: o somber o mat o opgewonden o snel afgeleid o vrolijk/opgewekt o bezorgd/onbezorgd o angstig o agressief o ernstig o stemming wisselt o prikkelbaar o huilt/lacht Huishouding: Is het een rommel in huis? o nee o enigszins o ja Is het schoon of vies in huis? (bv. de koelkast/voorraad/wc) o schoon o matig vies o vies Zijn er huisdieren en hoe zien deze er uit? Hoe verlopen praktische handelingen? o niet te beoordelen o matig/redelijk o slecht o goed 8 (van 8) Gesprekpuntenlijst KITTZ en Van Gorcum & Comp. bv

9 Verschijnselen: Geheugen en inprentingsstoornissen: heeft moeite met onthouden heeft moeite met leren van nieuwe dingen vraagt steeds hetzelfde nooit soms vaak Desoriëntatie: tijd:weet niet hoe laat het is plaats:- kan in huis de weg niet vinden - is spullen kwijt - weet niet waar de winkel is persoon:herkent bekende mensen niet meer Karakterveranderingen: is geïrriteerd en mopperig is veeleisend Emotionele labiliteit: jammert en klaagt is neerslachtig of gedeprimeerd is snel overstuur als iets fout gaat heeft huilbuien zonder aanwijsbare reden Hallucinaties en wanen: dingen zien, voelen, ruiken, horen die er niet zijn angstig gedrag Perseveren: vertelt voortdurend hetzelfde doet steeds dezelfde handeling Confabuleren vertelt dingen die niet waar kunnen zijn; fantasie Verzamelwoede: verstopt allerlei spullen verzamelt van alles Gebrek aan inzicht in de eigen situatie: is ontevreden over de verzorging hoeft geen hulp (meer) Façadegedrag: gebruikt clichés in gesprek gebruikt geheugensteuntjes KITTZ en Van Gorcum & Comp. bv Gesprekspuntenlijst: 9 (van 9)

10 Weigerachtig gedrag verzet zich als hem/haar iets gevraagd wordt te doen werkt niet mee nooit soms vaak Decorumverlies ziet er slordig uit heeft slechte manieren en gewoonten is onaardig tegen bezoek Agressie: is driftig, kwaad Achterdocht: geeft anderen de schuld is wantrouwend Zwerfdrang: ergens op zoek naar lijken te zijn weg willen gaan Apathie en rusteloosheid: veelvuldig opstaan en rondlopen is in zichzelf gekeerd is nergens in geïnteresseerd heeft moeite met het nemen van beslissingen Apraxie: moet in de gaten gehouden worden kan geen apparaten bedienen Afasie: is onsamenhangend als hij/zij met je praat begrijpt niet wat je hem/haar duidelijk wilt maken kan niet op de juiste woorden komen Verstoring van het dag-/nachtritme: zit overdag te suffen is 's nachts onrustig Incontinentie: van urine van faeces Zelfverwaarlozing: wast zichzelf niet eet zelf niet Eenzaamheid: voelt zich alleen 10 (van 10) Gesprekpuntenlijst KITTZ en Van Gorcum & Comp. bv