The Pentagon Papers Profielwerkstuk Geschiedenis

Transcriptie

1 The Pentagon Papers Profielwerkstuk Geschiedenis DE FEITEN EN DE FICTIE Wouter van Kuijk GECENSUREERD

2 Niet gespecificeerde inhoudsopgave Naam: Pagina nummer(s): Voorpagina - Inhoud 1 Inleiding 2 Deel I 3 t/m 7 Deel II 8 t/m 15 Deel III 16 t/m 27 - Interview 20 t/m 24 Conclusie 28 Bronnen 29 1

3 Inleiding De oorlog in Vietnam is een verschrikkelijke, langslepende en bloedige oorlog geweest, waarover tot op de dag van vandaag over wordt gediscussieerd. Want waarom heeft deze oorlog zolang moeten duren en hoe is deze verschrikkelijke oorlog begonnen? Heeft politiek Amerika veel belang bij een oorlog in Vietnam en in welke mate speelde de angst voor het Communisme een rol? Met dit Profielwerkstuk willen we de ware feiten over de Vietnamoorlog en de Amerikaanse inmenging aan het licht proberen te brengen. We willen proberen een scheiding te maken tussen de feiten en de fictie en dat beargumenteren met diverse onderzoeksresultaten en een dubieuze citaten. Hierbij spelen met name de Pentagon Papers en de Nixon tapes een belangrijke rol. Deze dienen als informatiebron en bewijslast tegen de Amerikaanse schijnheiligheid. Eerst vertellen we een stukje achtergrond informatie, dit wordt gevolgd door de belangrijkste gebeurtenissen zoals de VS zeggen dat ze zijn gegaan en tot slot proberen we deze gebeurtenissen te weerleggen tegen het bewijs uit de vele onderzoeken, rapporten en opnamen. Veel leesplezier! 2

4 Deel I: Wat vooraf ging De belangrijkste gebeurtenissen vooraf. Achtereenvolgens komt aan bod: De Koude Oorlog en dekolonisatie. De Fransen en Indo-China. De Geneefse Akkoorden en Amerikaanse inmenging. De aanleiding tot de oorlog in Vietnam. 3

5 De Koude Oorlog en Dekolonisatie Het was in augustus van het jaar 1945 dat de Amerikanen, met het gooien van de twee nucleaire bommen op het onverslaanbare Japan, een einde maakte aan de Tweede Wereldoorlog. Na de Tweede Wereldoorlog brak er een periode aan waarin er grote spanningen waren tussen het oosten en het westen, voornamelijk tussen het kapitalistische Amerika en het communistische bewind in de Sovjet-Unie. De Verenigde Staten hebben met de aanvang van de Koude Oorlog een kapitalistische samenleving onder leiding van president Harry Truman, die de plotseling, op 12 april 1945 overleden president Franklin Roosevelt, opvolgde. Met de kapitalistische idealen in het achterhoofd was de Amerikaanse regering van mening dat het communisme de grootste dreiging was voor het voortbestaan van de moderne wereld. Het moest daarom ook koste wat het kost de kop in gedrukt worden. Voor het begin van de Tweede Wereldoorlog hadden veel westerse landen een kolonie in het Verre Oosten. Deze koloniale gebieden werden veelal door de kolonisten geëxploiteerd en de bevolking werd slecht behandeld. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het betreffende de koloniën net RISK; het ene gebied na het andere werd veroverd en wisselde van leider en bewind. Na afloop van de oorlog wilden de naar eigen land teruggetrokken kolonisten weer terugkeren naar hun koloniaal gebied alsof er niets gebeurd was. Maar de inheemse bevolking van deze gebieden wilde onafhankelijk zijn en een golf van nationalistische gevoelens maakte dat de dekolonisatie in gang gezet werd. Gelukkig hebben we de foto s nog: Foto 1: De "paddestoelwolk" na een nucleaire explosie. Met twee van deze enorme explosies kwam er een einde aan de Tweede Wereldoorlog. Foto 1 Foto 2 Foto 2: Na de Tweede Wereldoorlog raakten het kapitalistische Amerika en het communistische oosten, waaronder ook de Sovjet-Unie, verwikkeld in een tweestrijd. De partijen stonden lijnrecht tegenover elkaar. 4

6 De Fransen en Indo-China Zoals de Nederlanders terugtrokken naar Nederlands-Indië, trokken de Fransen naar hun kolonie Indo-China welke tijdens de oorlog bezet was door de Japanners. Het Franse Indo- China besloeg een gebied van het huidige Laos, Cambodja en Vietnam. Laos en Cambodja werden samen apart van Vietnam bestuurd en de Vietnamezen waren niet in voor het herintroduceren van het Franse bewind. De Fransen hadden in de koloniale periode voor de Tweede Wereldoorlog veel goeds gedaan in het huidige Vietnam, ze verbeterden de infrastructuur en zorgden voor snelle en goede technologische ontwikkelingen. Dit vonden de Vietnamezen prima, maar zij waren echter niet te spreken over de manier waarop de Fransen omgingen met de inlandse bevolking. De Vietnamezen hadden niets te vertellen in het land en vooral de boerenbevolking (ongeveer 90%) had het zeer slecht. Nationalistische groeperingen bundelden hun krachten onder de anti-franse en anti-japanse organisatie; de Vietminh. Deze groepering was voor een onafhankelijk Vietnam en wilde de Fransen zo snel mogelijk uit Vietnam verdrijven. Na diverse mislukte pogingen de Fransen te verdrijven kwam medio maart 1954 de genadeklap voor de Fransen. Ze werden bij Dien-Bien-Phu omsingeld en genadeloos verslagen, dit was voor de Fransen de aanleiding zich uit Vietnam terug te trekken en Vietnam verder met rust te laten. Gelukkig hebben we de foto s nog: Foto 3: Het Indo-Chinese grondgebied ten tijde van de Franse overheersing bestond uit het huidige Vietnam, Laos en Cambodja. Foto 4 Foto 3 Foto 4: De Fransen verloren uiteindelijk de grote machtsstrijd in de slag bij Dien-Bien-Phu. De Vietminh bereidde een hinderlaag voor en de Fransen werden dermate overweldigd dat ze de strijd moesten opgeven. 5

7 De Geneefse Akkoorden en Amerikaanse inmenging De Fransen waren vertrokken en de vredesbesprekingen van Genève gingen van start. Tijdens deze besprekingen werd een aantal dingen besloten: Ten eerste zou Vietnam tijdelijk worden opgedeeld langs de 17e breedtegraad in Noord-Vietnam en Zuid-Vietnam. Ten tweede dienen beide gebieden zich te houden aan een neutraliteitsclausule. Ten slotte zouden er in 1956 nationale verkiezingen worden gehouden die de twee delen weer moesten verenigen tot één Vietnam. Het overwegend communistische Noord-Vietnam was in handen van de communistische Vietminh met Ho Chi Minh, de oprichter van de Vietminh, als president. Het nietcommunistische Zuid-Vietnam stond onder leiding van Ngo Dinh Diem die middels een referendum van de vorige leider Bao Dai won. Diem was tegen de akkoorden van Genève, omdat hij van mening was dat de verkiezingen pas konden worden gehouden wanneer de Noord-Vietnamese regering afgetreden zou zijn. Hij kreeg bijval van de Verenigde Staten die ook tegen de akkoorden van Genève waren en deze dus ook niet ondertekend hebben. Diem probeerde van Zuid-Vietnam een net, beschaafd en bovenal veilig land te maken en koos voor een zerotolerant beleid. Nadat Diem diverse maatregelen doorgevoerd had, is hij er redelijk in geslaagd de netheid en de beschaafdheid van het land te verbeteren, maar de veiligheid was er nog altijd ver te zoeken. De populariteit van Diem ebde langzaam weg en zijn eigen bevolking kwam in opstand. Diem had zijn volk niet meer onder controle en besloot de orde te handhaven door het leger in te zetten. Vooral de boeddhisten keerden zich tegen Diem en staken zichzelf in brand als blijk van tegenstand en protest. Als gevolg van het machtsverlies van Diem zochten meer en meer mensen hun heil bij de Vietcong. De Vietcong was een groep communistische guerrillastrijders en een in Zuid-Vietnam opererende tak van de Vietminh. De Amerikanen zagen dat het beleid van Diem faalde en ze trokken hun handen ervan af. Ze besloten tevens bij een eventuele coup niet in te grijpen. Gelukkig hebben we de foto s nog: Foto 5 Foto 5: Foto van Ngo Dinh Diem. Foto 6: Boeddhistische monnik heeft zichzelf in brand gestoken uit protest tegen het bewind van Diem. Foto 6 Foto 7 Foto 7: Foto van Ho Chi Minh. 6

8 De aanleiding tot de oorlog in Vietnam In Vietnam woedde een heftige guerrillaoorlog tussen, het door China en de Sovjet-Unie gesteunde, Noord-Vietnam en, het door Amerika gesteunde, Zuid-Vietnam. Noord-Vietnam elimineerde niet-communistische nationalisten en Zuid-Vietnam deed hetzelfde met de Vietminh-aanhangers die in het zuiden waren achtergebleven. De Vietminh en de Vietcong streden voor één onafhankelijke en communistisch Vietnam. De Verenigde Staten dachten dat het communistisch idee hoogtij zou gaan vieren als ze de strijd laten uitvechten zonder iets te doen. De motieven voor de Verenigde Staten om een oorlog te beginnen waren: De plannen van Diem, gesteund door Amerika, flopten en hadden een averechts effect. De Vietcong won aan sympathie. De hysterie rondom het uitbreiden van het communisme bereikte, met de toegenomen steun van China en de Sovjet-Unie, een kookpunt. Amerika moest zich eigenlijk wel in de oorlog mengen en behield zich het recht voor de wereld te "redden" van het communisme. Daarom grepen ze in Vietnam in voordat het zou vallen voor het communisme. Met een aanval op 2 augustus 1964 door een vijftal patrouilleboten van Noord-Vietnam op de Amerikaanse mijnenveger USS Maddox in de Golf van Tonkin had Amerika de aanleiding gevonden om Vietnam aan te vallen. Een tweede aanval op het schip twee dagen later was voor de Amerikanen de druppel en besloten een vergeldingsactie. De Amerikanen deden een beroep op de dominotheorie en wisten zo de wereld te overtuigen van de grote, communistische dreiging vanuit Vietnam. De aanvallen op het Amerikaanse schip wordt ook wel het Tonkin-incident genoemd. Gelukkig hebben we de foto s nog: Foto 8: De dominotheorie: Je kunt landen zien als dominostenen. Als er één valt (communistisch wordt), dan gaan de volgende vanzelf. Foto 8 Foto 10 Foto 9: De USS Maddox. Foto 10: R. McNamara, toenmalig Minister van Defensie. Een invloedrijk man. Foto 9 7

9 Deel II: Het verloop van de oorlog De belangrijkste gebeurtenissen tijdens de oorlog. Achtereenvolgens komt aan bod: Het begin van de oorlog. De belangrijkste gebeurtenissen. o Operatie "Rolling Thunder". o Hanoi. o Tet-offensief. o My Lai. Het politiek beleid ten tijde van de oorlog. Het einde van de oorlog. 8

10 Het begin van de oorlog Johnson vroeg om de volmacht om alles te doen om een volgende aanval te voorkomen. De president kreeg het recht verdere agressie te verhinderen en werd gemachtigd alles te doen wat noodzakelijk was. Als vergelding voor de aanvallen van Noord-Vietnam tegen de USS Maddox liet Johnson de havenstad Haiphong (Tonkin), van waaruit de torpedoboten van Noord-Vietnam opereerden, bombarderen. Met deze Amerikaanse actie was de Vietnamoorlog waarin de Verenigde Staten echt actief meedeed een feit. Wegens het domino-effect bleven de Amerikanen in Vietnam om zo de uitbreiding van het communisme te voorkomen. Plannen om Noord-Vietnam permanent te bombarderen lagen al jarenlang klaar. Amerika zou daarmee zo een snelle, korte maar effectieve oorlog ontketenen om zo het communisme uit te bannen. Het wachten was dus op een goede aanleiding om de geplande bombardementen ook in gang te zetten. Die aanleiding kwam begin februari, toen de Vietcong een mortieraanval deed op een kampement van Amerikaanse adviseurs. Een paar dagen later werd een tweede Amerikaanse basis aangevallen. De Amerikanen zagen deze aanvallen als aanleiding voor het permanent bombarderen van Noord-Vietnam te beginnen met twee vergeldingsacties voor de aanvallen begin februari. Gelukkig hebben we de foto s nog: Foto 1 en 2: De eerste bommen vallen op Tonkin. Hiermee begon Amerika een permanent bombardement op Vietnam en speelden ze een actieve rol in de oorlog. Foto 1 Foto 2 Foto 3: De haven van Haiphong (Tonkin) is tegenwoordig een belangrijke handelshaven voor heel Vietnam. Deze haven is naar Zuidoost-Aziatische standaard goed ontwikkeld. Foto 3 9

11 De belangrijkste gebeurtenissen 1 OPERATIE "ROLLING THUNDER" Operatie "Rolling Thunder" begon op 24 februari 1965 duurde tot eind oktober De operatie, die voornamelijk bestond uit het voortdurend bombarderen en het aanvallen van Noord-Vietnam, had als doel Ho Chi Minh op de knieën te krijgen en zo uitvoer van zijn plannen Zuid-Vietnam te bezetten te voorkomen. Hiermee wilden Amerika haar kracht tonen en het moraal onder de Zuid-Vietnamezen hoog houden. De operatie werd heviger en heviger, met alle gevolgen van dien. De Amerikanen gebruikten napalmbommen om de Vietcong te verzwakken en "Agent Orange", een ontbladeringsmiddel, werd ingezet om de vijand beter te kunnen zien in de dichtbegroeide jungle. Deze methoden hadden echter ook een keerzijde, zo waren heel veel burgers slachtoffer van de napalmbombardementen en was de ecologische schade door "Agent Orange" niet te overzien. Al snel merkten de Verenigde Staten dat de operatie zijn doel de Vietcong te verzwakken voorbij streefde, want de vijand vertoonde geen enkele tekenen van verzwakking. Johnson bracht op 31 maart 1968 operatie "Rolling Thunder" tot een einde, omdat hij inzag dat de methode faalde. 2 HANOI De oorlog omvatte het eerste halfjaar van 1964 vooral de acties in Hanoi, de hoofdstad van Noord-Vietnam, omdat deze ondersteuning bood voor de guerrilla. Hanoi werd zwaar onder vuur genomen door de Amerikanen en vooral de infrastructuur zijnde bruggen en spoorwegen kregen veel te voorduren. De Amerikanen ondernamen een aantal acties: - Ze voerden verkenningsvluchten met door U2-toestellen uit. - Ze lieten torpedobootjagers van de Amerikaanse Zevende Vloot patrouilles uitvoeren in de Golf van Tonkin voor de Noord-Vietnamese kust, welke waren bedoeld om informatie te verzamelen over de Noord-Vietnamese kustverdediging. - Ze lieten sabotageacties uitvoeren door commandotroepen in het Noorden, gericht tegen strategische doelen. - Ze bombardeerden troepenbewegingen langs de Ho Chi Minh-route in het oosten van het land, omdat dat de belangrijkste bevoorradingsroute voor de strijders van de Vietcong was. Zowel de Amerikaanse inlichtingendienst als de militaire top achtten de kans gering dat Hanoi zich door dit soort prikacties zou laten afschrikken van de ondersteuning van de guerrilla. Het Witte Huis en het Pentagon waren daarom in het geheim al bezig minutieuze plannen op te stellen voor zwaardere militaire operaties die Hanoi wel op de knieën zouden kunnen dwingen. Het Amerikaanse publiek werd intussen onkundig gehouden van de omvang die de acties tegen Hanoi hadden aangenomen. De Verenigde Staten waren een clandestien programma van voortdurend in hevigheid toenemende provocaties aan het afwerken, maar haast niemand in Washington geloofde in dat "gerucht". 10

12 3 TET-OFFENSIEF Johnson was optimistisch over de overwinning, dat dit op niets gebaseerd was werd duidelijk toen het Tet-offensief van de nationalistische Vietnamezen begon. In januari werd de basis Khe Sanh door Noord-Vietnamese troepen aangevallen. Om de dreiging af te wenden voerde het Amerikaanse opperbevel ijlings versterkingen aan, maar daarvoor moesten de posities in de rest van het land aanzienlijk verzwakt worden. Op het moment dat de troepen het zwakst waren ontketende de Vietcong in heel Zuid-Vietnam een algemeen offensief dat uiterst zorgvuldig was voorbereid. Dit wordt het Tet-offensief genoemd, omdat het plaatsvond tijdens de traditionele festiviteiten rond Tet (het Vietnamees nieuwjaar). Bij dit offensief werden de Amerikanen van het platteland naar de steden verdreven en kwamen in korte tijd negentig steden en vijftig dorpen in handen van de guerrillaleider Giap en zijn troepen. Kortom: De Vietcong had succes. Eén van de grote successen die de Vietcong behaalde tijdens het Tet-offensief was het innemen van de cultureel zeer waardevolle stad Hué. Om deze stad weer in handen te krijgen besloten de Amerikanen de stad op een zodanig gewelddadige en gruwelijke wijze met napalm te bombarderen en met scheepsgeschut te beschieten, dat er weinig cultureels meer over bleef. In Saigon drong een zelfmoordcommando van de Vietcong door tot in de bijgebouwen van de Amerikaanse ambassade en beschoten vandaar het hoofdgebouw met bazooka s. De Amerikanen reageerden met onbeteugeld geweld; de luchtmacht voerde nietsontziende bombardementen uit. Desondanks boden de in de steden doorgedrongen troepen van de Vietcong en de Noord-Vietnamezen hardnekkig tegenstand. Of de Vietcong hoopte door middel van het Tet-offensief in één klap de burgeroorlog te beslissen is niet bekend. Of het nu een succes was of niet, het Amerikaanse moreel was er in ieder geval definitief door gebroken. Het wordt daarom ook wel beschouwd als het keerpunt in de oorlog. De manier waarop de Amerikanen reageerden is een goed voorbeeld van het beleid waarmee ze te werk gingen in Vietnam. 4 MY LAI Na het Tet-offensief kwam de Amerikaanse inlichtingendienst met een rapport waaruit bleek dat een bataljon Vietcongstrijders zich schuilhield in het dorp My Lai. In het rapport stond ook dat er zich geen vrouwen of kinderen meer in het dorp zouden bevinden. Op 15 maart 1968 vielen de Amerikanen, onder leiding van Luitenant Calley, aan vanuit het oosten ( met 1 troep) en het westen (met 3 troepen). Op 16 maart vielen ze het dorp binnen en toen ze eenmaal begonnen waren met schieten, stopten ze niet voordat bijna alle dorpelingen gedood waren. Onder hen veel baby s en kinderen die op gruwelijke wijzen aan hun einde kwamen. Er bestaat veel twijfel over de precieze opdracht van de Amerikaanse soldaten; de opdracht zou zijn geweest alle Vietcongstrijders te doden evenals al het vee, maar achteraf verklaarde een aantal soldaten dat hun missie simpelweg was geweest alle mensen die ze tegenkwamen te doden. Een interview met Paul Meadlo, een van de My Lai veteranen, staat achterin dit verslag en geeft inzicht in de opdrachten van de Amerikaanse soldaten. Het werd pijnlijk duidelijk dat er fouten waren gemaakt, waardoor niet alleen Vietcongstrijders waren gedood, maar ook veel onschuldige burgers en daar werden de Amerikanen niet populairder op. Het exacte aantal doden is nooit officieel vastgesteld, maar het monument ter plaatse telt 504 namen. 11

13 Gelukkig hebben we de foto s nog: Foto 4 en 5: "Hoe veel bommen krijgen we in een zo kort mogelijk tijdsbestek op Noord-Vietnam?" Dat was een beetje het idee van het Rolling Thunder. Doel: Vietminh verzwakken. Effectief? Nauwelijks. Foto 6: De Ho Chi Minh-route; een bevoorradingsroute voor de Vietcong in Zuid- Vietnam. Een doelwit van Amerikaanse bombardementen. Foto 6 Foto 4 Foto 5 Foto 8 Foto 7 Foto 7: Inslagkrater van een bom nabij Hanoi-city. Foto 8: Drie Amerikaanse soldaten verschuilen zich nadat twee medesoldaten zijn gedood door de fanatieke Vietnamezen. Foto 9 Foto 10 Foto 9: De Amerikanen worden door het Tet-offensief in de hoek gedreven en verliezen de hoop. Foto 10: Luitenant Calley; bevelhebber over de troepen die het bloedbad in My Lai aanrichtten. Foto 11: Enkele slachtoffers. Foto 11 12

14 Het politiek beleid ten tijde van de oorlog Dwight D. Eisenhower was president van de VS van 1953 tot Na 20 jaar een democratisch bewind eindelijk eens een Republikein. Eisenhower was een echte leider en hij zorgde er dan ook voor dat Amerika zijn internationale verplichtingen nakwam en zette de containmentpolitiek van Truman, zijn voorganger, voort. Een makkelijke periode was het zeker niet, want Amerika stond op het punt in oorlog te gaan met Noord-Vietnam. Of dat zou gaan gebeuren was een Eisenhower. Toen het hem duidelijk was dat de Fransen de koloniale strijd aan het verliezen waren zag hij de bui al hangen; als Vietnam communistisch zou worden gaat de rest ook. Hij stond voor een moeilijk keuze: De Fransen helpen om het communisme te onderdrukken of niets doen en het risico nemen dat straks de halve wereld communistisch is. Hij besloot het eerste en startte daarmee de Vietnamoorlog. John F. Kennedy was president van de VS van 1961 tot Hij was een democraat en had grootse plannen voor een "New Frontier": bestrijding van armoede en rassentegenstellingen in de VS. In de buitenlandse politiek wilde hij het opnemen tegen de SU. Kennedy stuurde helikopters en ongeveer militaire adviseurs naar Vietnam. De taak van hen was het trainen van het Zuid-Vietnamese leger. In 1963 werd hij doodgeschoten. Lyndon B. Johnson was president van de VS van 1963 tot Hij was vice-president tijdens de regering van zijn voorganger Kennedy. Johnson was een democraat en ontwikkelde een groots plan voor binnenlandse hervormingen in de VS om de ongelijkheid in de Amerikaanse samenleving tegen te gaan: de Great Society. Door de oorlog in Vietnam was hier onvoldoende geld voor. Johnson stuurde in 1965 Amerikaanse grondtroepen naar Vietnam en liet de luchtmacht Noord-Vietnam bombarderen (operatie "Rolling Thunder"). President Johnson wilde dat de oorlog in Vietnam een beperkte oorlog zou blijven en geen bedreiging voor de wereldvrede zou zorgen. Hij had weinig succes en kreeg steeds meer kritiek op zijn Vietnambeleid. Daarom stelde hij zich in 1968 niet meer herkiesbaar. Richard M. Nixon was president van de VS van 1969 tot Hij was vice-president tijdens de regering van Eisenhower en was een republikein. Hij beloofde een "eervolle vrede" in Vietnam. Hij hoopte dat te bereiken door een combinatie van militaire maatregelen en diplomatieke stappen. Nixon streefde naar "vietnamisering" van de oorlog. Het Zuid-Vietnamese leger moest de strijd van de Amerikanen overnemen. Hij liet zware bombardementen uitvoeren om deze "vietnamisering" te laten slagen. In 1973 sloot hij vrede met Vietnam. Nixon zocht toenadering tot China en de SU. Met de SU sloot hij een verdrag tot kernwapenbeheersing. Hij bezocht daarvoor Peking en Moskou. In 1974 trad hij af wegens een schandaal. 13

15 Henry Kissinger was veiligheidsadviseur van president Nixon en minister van buitenlandse zaken. Hij was geboren in Duitsland en vluchtte voor de nazi s naar de Verenigde Staten van Amerika. Kissinger gaf advies aan de presidenten Kennedy en Johnson over buitenlandse politiek en het te voeren beleid. Ook was hij de belangrijkste Amerikaanse onderhandelaar bij de vredesbesprekingen in Parijs. Hij bedacht Nixons politiek van toenadering tot China en de SU, de driehoeksdiplomatie en reisde daarom ook naar Peking af. Later kreeg hij een Nobelprijs voor de vrede. Kortom: De Vietnamoorlog heeft uiteindelijk vier Amerikaanse presidenten versleten. Het begon bij Eisenhower. Deze man stond voor een grote keuze. Oorlog om het communisme te verdrijven, of geen oorlog met het risico dat het communisme de wereld in haar macht neemt. Hij koos voor de oorlog waar Kennedy na Eisenhower twee jaar lang midden in zat. Ook Kennedy had het zwaar: Meer troepen? Minder troepen? Terugrekken misschien? Hij koos ervoor om keihard de oorlog in te gaan. Helaas werd hij na twee jaar regeren op brute wijze vermoord. Lyndon B. Johnson nam zijn positie in. Hij wilde door middel van de oorlog laten zien hoe sterk hij en Amerika waren maar dit pakte niet helemaal volgens plan uit. Het werd een bloederige, zware oorlog waardoor Johnson na het Tet-offensief met zijn staart tussen de benen de presidentspositie doorspeelde naar Richard M. Nixon. Nixon kreeg de taak om aan de oorlog die ondertussen richting einde ging een net einde te breien. Hij zorgde ervoor dat Amerika zonder al te veel gezichtsverlies de oorlog verliet maar offerde hiervoor wel veel mensenlevens op. 14

16 Het einde van de oorlog In 1975 klapte het Zuid-Vietnamese leger in elkaar. Het bezweek onder de enorme druk die de Vietcong en het reguliere Noord-Vietnamese leger (NVA) middels lange, krachtige en voortdurende aanvallen creëerden. De Zuid-Vietnamezen trokken zich terug en de overwinning van de Vietcong was een feit. In maart 1975 werd Da Nang, een belangrijke grensstad, veroverd en op 21 april dat zelfde jaar nam de Zuid-Vietnamese president Nguyen Van Thieu de benen en vluchtte uit Saigon. De Amerikanen evacueerden in allerijl de ambassade en namen enkele Vietnamezen die hen hadden gesteund mee, maar verreweg de meesten bleven achter en zouden door de Vietcong vermoord worden. Dit was de grootste militaire vernedering in de geschiedenis van de VS. Op 30 april tekende Zuid-Vietnam de capitulatie, wat erin resulteerde dat Noord- en Zuid- Vietnam weer herenigd waren tot één Vietnam. Met deze capitulatie kwam er ook een einde aan de Vietnamoorlog die maar liefst 27 jaar geduurd had. De kosten in mensenlevens waren hoog: Amerikaanse doden, gewonden, vermisten Vietnamese burgers hadden het leven verloren, het Zuid-Vietnamese leger had bijna doden en gewonden te betreuren, het Noord-Vietnamese leger ruim doden en een onbekend aantal gewonden. En het resultaat van de Vietnamoorlog? Exact hetzelfde resultaat had ook in 1956 gehaald kunnen zijn als de Amerikanen de verkiezingen hadden laten doorgaan. De Vietnamoorlog stelde de hereniging simpelweg 20 jaar uit tegen een gruwelijk hoge prijs. Gelukkig hebben we de foto s nog: Foto 12 Foto 12: Na de capitulatie werd het, in noord en zuid opgesplitste Vietnam weer herenigd onder één vlag De rode met gele ster. Foto 13 Foto 14 Foto 13: President Thieu werd het te heet onder de voeten en hij nam de benen en vluchtte uit Ho Chi Minhstad (Saigon). Foto 14: Dit soort beelden waren weer verleden tijd. 15

17 Deel III: Achteraf De fictie gescheiden van de feiten. Achtereenvolgens komt aan bod: Amerika; een regering vol leugens. Van het Tonkin-incident tot een "Toneelschool-incident". Van My Lai tot "My Lie". Het Pentagondossier. Leugentjes om bestwil; een politiek spel. 16

18 Amerika; een regering vol leugens Dat Amerikanen goed kunnen liegen en tijden lang de schijn weten op te houden is tegenwoordig bij iedereen bekend. Met het Watergate-schandaal van Nixon, het Iran-Contraschandaal van Reagan en het Lewinsky-schandaal van Clinton, om maar een paar voorbeelden te noemen, kon niemand er meer omheen: Amerikanen en daarmee vooral hooggeplaatst figuren waren erg bedreven in liegen en bedriegen. De zin die Clinton ooit sprak is daar een van de beste getuigen van: I did NOT have a sexual relationship with that women. Hij stond gewoon glashard tegenover de hele wereld te liegen. Een slechte eigenschap die de VS diep in de problemen heeft gebracht toen de oorlog in Vietnam onder het bewind van Johnson volledig en onomkeerbaar escaleerde. Een foute beslissing van een president, waarna alle schijn tegenover het volk en de buitenwereld over de werkelijke toestand werd opgehouden. "Keeping up appearances" is de kernzin die het beleid van de verschillende bewindslieden over Vietnam kort samenvat. In de komende paragrafen proberen we een duidelijk verschil te maken tussen de politieke fictie en de werkelijke gebeurtenissen. Deze zullen we met argumenten en fragmenten uit officiële documenten versterken en proberen te bewijzen. 1 Van het Tonkin-incident tot een "Toneelschool-incident" De aanleiding voor inmenging in een oorlog die eigenlijk helemaal niet van de Amerikanen was, was duidelijk: Amerika werd aangevallen door Noord-Vietnamese bommen en moest zich verdedigen. Simpel zo leek het, de Amerikaanse burgers en diverse andere landen zouden daardoor geen bezwaar zien een tegenaanval te doen, maar al vrij snel ging het gerucht te ronde dat het hele Tonkin-incident door de VS in scène gezet was om een goede aanleiding te hebben zich te mengen in de oorlog die de Fransen duidelijk aan het verliezen waren. Wat is er nu eigenlijk waar van die hele heisa die er destijds gaande was? Uit ons onderzoek hebben we een aantal dingen kunnen vaststellen: De oorlog tegen het bewind van Saddam Hoessein in Irak wordt door verschillende mensen sterk vergeleken met de oorlog die destijds in Vietnam begon. George W. Bush heeft als aanleiding tot een oorlog met Irak aangegeven dat hij ervan overtuigd was dat er massavernietigingswapens in het spel waren. Hij kreeg het hele Congres achter zich en toestemming om Irak binnen te vallen een soort volmacht. Later is echter gebleken dat er helemaal geen massavernietigingswapens aanwezig waren en dat de oorlog dus onder valse voorwendselen is gestart. Zo kreeg Johnson ook ooit, via de Tonkin-resolutie, een volmacht om met Vietnam te kunnen doen wat hem juist leek. De aanval op de Amerikaanse schepen hadden tot deze beslissing bijgedragen. Achteraf is, met het uitlekken van de Pentagonpapers, gebleken dat er wel een aanval heeft plaatsgevonden, maar dat deze door de Amerikanen is uitgelokt om zo een oorlog te kunnen starten. Veel paragrafen uit dit deel van het dossier zijn spoorloos verdwenen en dat maakt het moeilijk echt harde bewijzen te vinden. Toeval? Waarschijnlijk niet. Tot op de dag van vandaag word er nog gespeculeerd over de ware feiten, maar voor ons is het meer dan duidelijk: de aanval is uitgelokt uit angst voor het oprukkende communisme. 17

19 Uit verschillende passages uit het Pentagondossier blijkt dat minister R. McNamara het niet helemaal eens was met het gevoerde beleid dat van leugens en politiek spel aan elkaar hing. Later is hij door president Johnson ontslagen en weggepromoveerd tot president van de wereldbank bank. Zomaar? Nee, hij wist te veel en ze waren bang dat hij de ware feiten zou uitbrengen om zo de reputatie van Amerika en de relevantie van de oorlog in twijfel te trekken. De wapenindustrie was gebaat bij de escalatie want dat leidde tot meer investeringen van de overheid. Defensie zag door deze oorlog haar kans schoon het hele legerapparaat grondig te updaten en flink uit te breiden. Fabrieken zoals Honeywell (hoogwaardige technologie), Grumann, Lockheed en Boeing (vliegtuig- en helikopterbouwers) maar ook de chemische industrie (ontbladeringsmiddelen) vaarde hier wel bij. Defensie wilde altijd een meer dominantere rol van het militaire apparaat in de Amerikaanse samenleving als schild tegen het internationale communisme en nu hadden ze die mogelijkheid. Daarnaast hadden de inlichtingendiensten, waarvan de CIA de grootste en belangrijkste is, ook belang bij de oorlog in Vietnam en de escalatie ervan. Aan het hoofd van de inlichtingendiensten stond McCone. Net als bij Defensie betekende de escalatie van de oorlog het vrijmaken door het Congres van extra fondsen aan de CIA. De CIA was in de Koude Oorlog het wapen tegen de communisten. Zij kregen door de escalatie van de oorlog aanzienlijk meer fondsen, aanzien, menskracht en invloed. Amerika heeft deze gang van zaken altijd ontkend en zegt zo niet te werk te zijn gegaan. Dus Amerika had zelf veel belang bij het starten van een oorlog in Vietnam. Ze zouden erzelf flink beter van worden, tenminste dat hadden ze ingeschat. Er werd immers een korte, snelle en doeltreffende oorlog verwacht. Maar het liep helemaal anders en uiteindelijk is Amerika er zelf niet op vooruitgegaan. Je zou toch zeggen na al deze ervaringen en foute inschattingen dat de VS en haar regering hiervan wat hebben opgestoken. President Bush echter schijnt alles nog een keertje grondig over te gaan doen met zijn snelle, korte doch doeltreffende oorlog in Irak die nu al jaren voorsleept zonder veel resultaat en vele slachtoffers maakt. 18

20 2 Van My Lai naar "My Lie" Een groot militair succes was het volgens de Amerikaanse regering en dan hebben ze het over de My Lai moorden een gruwelijke gebeurtenis en misschien wel de zwartste bladzijde uit de geschiedenis van de Verenigde Staten. Toch hebben ze heel lang volgehouden dat het een overwinning was voor de Amerikanen en dat er grote schade was toegebracht aan de Vietcong troepen. Een slordige 500 Vietnamezen kwamen om het leven waaronder inderdaad een aantal Vietcongstrijders, maar voornamelijk waren de onschuldige burgers, vrouwen en kinderen het slachtoffer. Amerika heeft heel lang volgehouden dat de troepen correct en menswaardig hebben gehandeld. Uit een interview op de volgende pagina s, met Paul Meadlo, een Vietnamveteraan die betrokken was bij de massamoord, komen de ware feiten aan het licht over de gruwelijkheden en het, door Luitenant Calley gevoerde, harde bevel. Protesteren heeft Meadlo niet gedaan uit vrees voor zijn eigen leven. Wat waren de ware feiten over My Lai en werd het een doofpotoperatie omdat de VS eigenlijk wel inzagen dat er iets verschrikkelijk fout was gegaan maar dat liever wilden verbergen? Over de Vietcong die zich schuilhield in dorpen (o.a. My Lai) Taylor: We konden maar heel weinig bewijs vinden van infiltraties, behalve op de boerderijen. Robert McNamara: Ik denk meneer de president, dat wij een middel moeten hebben om ons los te maken van dit gebied(vietnam). Wij moeten het ons land kunnen aantonen. Het is de vraag of we de oorlog kunnen winnen in 1964 of in Ik ben daar niet zeker van. McNamara wil graag weg uit Vietnam omdat hij denk dat Amerika nooit zonder gezichtsverlies en redelijk ongeschonden uit de oorlog gaat komen. Ze zullen het zeker niet winnen, dat stond volgens hem al vast. Ze negeren hem min of meer en als hij te veel zou zeggen zat het er dik in dat hij zijn baan zou verliezen in het belang van de schijn van een geslaagde oorlog. Op de volgende pagina s staat het interview. Deze behoort tot deze paragraaf. 19

21 Interview Hieronder staat een interview met Paul Meadlo, een Amerikaanse oorlogsveteraan die deelnam aan de massamoord in My Lai. Meadlo (afgebeeld op de foto) verteld over zijn belevingen in My Lai en hoe het er in het algemeen aan toeging. Er ontstaat een duidelijk beeld van dat hij niet wist waar hij eigenlijk mee bezig was en dat het achteraf gezien heel erg fout was. Meadlo heeft later tegenover de rechtbank verklaard dat hij voor zijn leven vreesde wanneer hij zijn opdrachtgever, luitenant Calley, niet zou gehoorzamen. GEGEVENS PASPOORT BIJZONDERHEDEN NAAM: LEEFTIJD: BEROEP: VEROORDEELD: Nee Paul Meadlo Toen 22 jaar Militair Zoon van een mijnwerker. Zijn vader werd later ingezetene in een dorpje in Indiana. Lid van het Eerste Peloton, C Compagnie, 1/20 Infanterie. Vader van twee kinderen. Het transscript Wat deed u in het dorp? Wij verzamelden de mensen en leidden hen naar een aangewezen gebied. Hoeveel mensen verzamelde u? Tussen de dertig en vijftig. Mannen, vrouwen en kinderen. Welk soort kinderen? Zij waren gewoon kinderen. Waar vond u deze mensen? De meeste waren in de rijstvelden toen wij hen verzamelden. Waarom verzamelde u hen? Wij verdachten hen van het zijn van Vietcong leden. En wat mij betreft, zijn zij nog steeds Vietcong Wat deed u toen u daar kwam? Ik bewaakte hen alleen. Zag u Luitenant Calley? Ja. Wat deed hij? Hij kwam naar me toe en hij zei: "U weet wat u met hen moet doen, Meadlo,". En ik nam aan dat ik hen moest bewaken. Dat is wat ik deed. 20

22 Wat deden de mensen? Zij stonden daar maar... Calley heeft tegen je gezegd: "Hoe komt het dat zij niet dood zijn?". Ik zei: Ik wist niet dat we hen moesten vermoorden." Hij zei: Ik wil ze dood hebben." Hij trok zich enkele meters terug en begon te schieten naar de mensen. Hij stond naast me. Hij verbruikte vier of vijf magazijnen. Ik verbruikte ook een paar magazijnen. Ik hielp hem met het schieten. Wat waren de mensen aan het doen nadat u op hen had geschoten? Zij lagen op de grond. Waarom lagen zij op de grond? Zij waren heel ernstig gewond. Hoe voelde u zich op dat ogenblik? Ik was van slag, bang, wegens het rapport dat wij de dag ervoor hadden ontvangen. Huilde u? Ik denk dat ik huilde ja Waren er daar Vietnamezen? Ja, de Vietcong was daar. Ongeveer 75 tot 100 man, ze stonden buiten bij het ravijn... Toen zei Luitenant Calley tegen mij: "Wij hebben nog iets anders te doen, Meadlo". Wat gebeurde er toen? Hij begon ze te duwen en schoot ze het ravijn in. Hoeveel keer schoot hij? Ik kan het me niet herinneren. Schoot u? Ja. Ik schoot tegen de Vietcong. Hij gaf opdracht om te helpen mensen te doden. Ik begon ze te duwen en schoot ze neer. Hoe lang was u bezig met schieten? Ik weet het niet. Verwisselde u de magazijnen? Ja. Verwisselde Calley de magazijnen? Ja. Hoe vaak verwisselde hij de magazijnen? Tien tot vijftien keer. Hoeveel kogels zitten er in 1 magazijn? Twintig, normaal gesproken. Hoe was Luitenant Calley bewapend? Hij had een M-16. Wat waren de mensen aan het doen, nadat u en Luitenant Calley op hen hadden geschoten? De mensen lagen daar gewoon met bloed over hen heen. Hoe waren de mensen eraan toe? Ik kan niet zeggen hoe ze eraan toe waren. Ik ging niet naar beneden naar de sloot om ze te controleren. Waren zij gewond? Zij hadden wonden in het hoofd, in het lichaam, in de borst en in de maag. Waar was u toen u op de mensen schoot? Wij stonden bovenaan het ravijn en schoten naar beneden. Miste u? Op automatisch? Ja. Miste Luitenant Calley? Op automatisch? Ja. Was er iemand nog in leven toen u ophield met schieten? Ik heb ze niet gecontroleerd. U startte niet met het schieten tegen die groep, toch? Nee. 21

23 U doodde mannen, vrouwen en kinderen? Ja. Had u hiervoor een bevel gekregen? Ja. Waarom voerde u dat bevel uit? Ik had een bevel gekregen en ik was emotioneel verstoord. Zij waren allemaal Vietcong en Vietcong-sympathisanten en ik geloof nog steeds dat zij allemaal sympathisanten van de Vietcong en leden van de Vietcong waren. Zag u Kapitein Medina? Ja. En hij zei niets en heeft zelfs geen moeite gedaan om er een einde aan te maken. Daarom dacht ik dat wij het juiste deden. Wat was uw indruk van Luitenant Calley op de plaats waar hij u deze bevelen gaf? Ik dacht dat de man zijn plicht deed en zijn werk deed. Was Luitenant Calley gewelddadig? Nee. Waarom schoot u niet toen u in de linie stond? Ik weet niet het. Er waren heel wat schietgevechten en ik wist niet of het inkomend of uitgaand was. Had u geen bevel gekregen om in dat dorp te schieten? Ik herinner me niet of het bevel was om te schieten toen wij de grond raakten. Waren de anderen niet aan het schieten? Ik weet het niet. Wanneer zag u voor het eerst een Vietnamees? Direct nadat wij landden. Op een open gebied. Begon u te schieten? Nee. Waarom niet? Ik had geen bevel gekregen om te schieten. Was hij een ingezetene van het dorp? Hij was een Vietcong, ja. Waarom schoot u dan niet? Ik had geen bevel gekregen om te mogen schieten. Kreeg u geen bevel van Medina om hem te doden? Nee. Bovendien werd hij bewaakt. Wanneer zag u de volgende Vietnamees? In het dorp. Hij was dertig tot vijftig jaar oud. Schoot u hem neer? Ja. Waarom? Ik had een bevel gekregen van Sergeant Mitchell, geloof ik. Bovendien, waarom zou ik risico s nemen? Daarna verzamelde u de mensen bij elkaar. Waarom? Dat was mijn opdracht. Het is niet aan mij om waarom te zeggen. Toen Luitenant Calley kwam en zei: "Zorg voor deze mensen," waarom bleef u hen bewaken? Ik dacht dat hij bedoelde om hen te bewaken. Waarom schoot u hen niet neer? Ik dacht dat hij hen misschien voor ondervraging wilde houden. Wat deed u? Ik hield mijn M-16 gericht op hen. Waarom? Omdat zij zouden kunnen aanvallen. Waren zij kinderen en baby s? Ja. 22

24 En zij zouden kunnen aanvallen? Zij zouden een volledig geladen granaat op hun gehad kunnen hebben. De moeders zouden hun naar ons gegooid kunnen hebben. Baby s? Ja. Waarom schoot u hen dan niet neer? Ik had geen bevelen gekregen om hen juist dan te doden. Waarom schoot u niet eerst toen Luitenant Calley zei: "Ik wil ze dood hebben?" Omdat Luitenant Calley als eerst begon te schieten. Ik weet niet waarom ik niet als eerst schoot. Wat deden de mensen toen Luitenant Calley aankwam? Zij gingen zitten. De vrouwen, de kinderen en de baby s gingen zitten? Ja. Vielen zij u aan? Ik nam aan dat ze elke minuut zouden kunnen compenseren. Ik dacht dat zij één of andere soort ketting of een koord hadden, waaraan zij moesten trekken en ons zouden opblazen. Aan dat soort dingen dacht ik. Wat deed u? Ik lette op hen. Ik was de hele tijd bang. Hoeveel mensen bracht u naar de sloot? Zeven of acht mensen. Waarom schoot u deze mensen niet neer in plaats van ze mee te nemen? Ik nam aan dat wij hen voor ondervraging gingen houden. Waarom doodde u hen niet? Ik had mijn bevelen niet gekregen om hen te doden. Het is niet aan mij om voor te stellen wat zij met hen gingen doen. Het was enkel een standaard procedure om hen voor het ondervragen te houden. Kapitein Medina's bevelen veranderde de standaard gebruiksprocedure voor deze zeven of acht mensen niet, om hen voor ondervraging te houden? Wat veranderde het bevel? Luitenant Calley: "Wij hebben nog iets anders te doen, Meadlo." U zei dat u onder emotionele spanning was. Kunt u de spanning beschrijven? Ik was bang en geschrokken. Nee, ik kan de spanning niet beschrijven. Bij wat? Bij het uitvoeren van de bevelen. Waarom? Omdat niemand werkelijk een menselijk wezen van het leven wil nemen. Maar zij waren leden van de Vietcong, toch? Ja, zij waren de Vietcong. En het was uw baan? Het was mijn baan, ja. Wat deden de kinderen in de sloot? Ik weet niet het. Waren de baby s in de armen van hun moeder? Ik denk het. En de baby s die een aanval konden plegen? Ik verwachtte op elk ogenblik dat zij op het punt stonden een aanval te plegen. 23

25 Hadden zij een beweging gemaakt om aan te vallen? Nee. Toen u de sloot verliet, stonden er toen mensen? Niet dat ik me herinner. Zag u iemand die niet was neergeschoten? Ik kan dat niet zeggen. Ik was niet naar beneden gegaan om het te controleren. Heeft u iemand gezien die niet was neergeschoten? Misschien een paar. Ik controleerde hen niet. Nu, meneer Meadlo, één laatste vraag: Gaf Luitenant Calley of gaf Kapitein Medina u een bevel om te doden? Ik nam bevelen van Luitenant Calley aan. Maar Dat was alles. 24

26 3 Het Pentagondossier Het Pentagon is het Amerikaanse ministerie van defensie, genoemd naar het gebouw waarin het is gehuisvest, het (vijfhoekige) Pentagon. The Pentagon Papers is een geheim onderzoeksrapport over de Amerikaanse inmenging in Vietnam. Het geheel bevatte meer dan 7000 pagina s. In dit dossier staan alle ware feiten, gesprekken en methoden over de oorlog in Vietnam. De Amerikanen hielden de schijn op door de zwarte kant van de oorlog niet te belichten en de Amerikaanse burgerbevolking onwetend te houden over de toestand in Vietnam. In dit dossier werden de vorderingen bijgehouden, dus ook de tegenslagen en de nederlagen van de Amerikanen. Dit dossier was ten tijde van de oorlog het grootste staatsgeheim van de Amerikanen. De voortgang van de oorlog zou in het geding komen mocht het dossier uitlekken, dat was de grote angst van de Verenigde Staten. Daar waar ze bang voor waren gebeurde in 1971; het dossier lekte uit via de media. In opdracht van de minister van defensie Robert McNamara hadden medewerkers van het ministerie de Amerikaanse inmenging in Vietnam onderzocht. Hij werkte vanaf 1946 in leidende functie bij Ford, maar werd door president Kennedy gevraagd om minister van defensie te worden. Hij steunde Kennedy en Johnson, ook al stond hij vanaf het begin kritisch tegenover het Vietnambeleid. Johnson ontsloeg McNamara in 1968, waarna hij president van de wereldbank werd. Een van die medewerkers, Daniel Ellsberg, gaf het geheime rapport door aan twee invloedrijke kranten, de New York Times en de Washington Post. Die publiceerden in juni-juli 1971 onthullende delen uit het rapport. Voordat Daniel Ellsberg het geheime rapport in 1971 aanbood aan de New York Times, had hij het in 1969 aangeboden aan de Senaatscommissie voor Buitenlandse Betrekkingen. Deze had het rapport niet openbaar willen maken. Uit de documenten bleek dat achtereenvolgende Amerikaanse presidenten niet altijd open waren geweest over hun beleid en bovendien niet altijd rekening hadden gehouden met de belangen van de Amerikaanse troepen. Het haalde de rechtvaardiging van de oorlog onderuit en maakte het regeringsbeleid om op een eervolle wijze een einde aan de oorlog te maken bijna onmogelijk. Hierdoor kwam aan het licht dat de regering zowel het Congres als de bevolking herhaaldelijk had misleid. Het Congres had nu sterke argumenten om de bevoegdheden van de president om op eigen houtje oorlog te voeren in te perken. De "War Powers Act " kwam tot stand. Daarin werd bepaald dat de president alleen na overleg met het Congres een militaire actie mocht beginnen. In The Pentagon Papers stonden onder andere de volgende openbaringen: - Ho Chi Minh had in 1945 acht boodschappen gestuurd naar Truman om Amerikaanse steun voor de Vietnamese onafhankelijkheid te vragen. - Het Witte Huis weigerde in 1963 in te grijpen, toen het werd ingelicht over een dreigende militaire staatsgreep tegen Diem. - De Amerikaanse luchtmacht voerde geheime bombardementen uit op de Ho Chi Minhroute in Laos en Cambodja. - De CIA had herhaaldelijk gewaarschuwd dat bombardementen op Noord-Vietnam niet zouden helpen en bevestigde vanaf 1965 dat ze geen effect hadden. - De VS hadden tot 1967 geen serieuze pogingen ondernomen om met Noord-Vietnam tot een politieke regeling of overleg te komen. 25

27 4 Leugentjes om bestwil; een politiek spel Schaken dat leken de bewindspersonen van de VS te doen. Ondertussen waren ze levend Stratego aan het spelen dat veel slachtoffer eiste. Hieronder een aantal politieke spelletjes. Over de economische politiek: Inflatie in de VS door de oorlog in Vietnam Conally: Ik zou niet tot volgend jaar wachten. Ik weet dat dat advies aan u wordt gegeven. Als u iets voor hen dit jaar doet, denken zij dat u het gedaan hebt omdat u hun vriend bent. Als u tot volgend jaar wacht krijgt u er geen krediet voor. Anders gaat het u volgend jaar een enorme hoeveelheid geld kosten en krijgt u er geen politiek voordeel uit. Hardin: En, uh, en, uh, de liberalen zullen proberen de president te vernederen. Ze zullen proberen zoveel mogelijk stemmen te winnen. President Nixon: Goed. Speel het spel hard. Dat is de manier waarop zij het spelen en de manier waarop wij het gaan spelen. Haldeman: O.K. Zullen wij doen. Door de oorlog is er een inflatie aan de gang slaande op de Amerikaanse Dollar. Hier is duidelijk aan te zien dat de invloed van de oorlog een grote invloed heeft op het bestuur. De zittende president Nixon dreigt de eerstvolgende verkiezingen te verliezen en wil dat tegen elke prijs voorkomen. "Anders gaat het u een enorme hoeveelheid geld kosten en krijgt u er geen politiek voordeel uit." Uit deze zin blijkt dat economische motieven belangrijker waren dat de Amerikanen zeiden dat ze waren en daarbij komt dat Nixon zijn eigen hachje wil redden door het hard te spelen en te zeggen tegen de buitenwereld dat de toestand volledig onder controle is. Niet dus, de toestand was verre van goed in Vietnam. Over Vietnam President Nixon: Laten we er volkomen koudbloedig over zijn. Als u het van het standpunt van ons spel met de Sovjets bekijkt en de Chinezen, van het standpunt van het runnen van dit land, denk ik dat wij, naar mijn mening, eerlijk gezegd bijna alles kunnen gebruiken, tegen Thieu. Ik ben van mening dat wij uiteindelijk geen gunst van hen vragen, toe te schrijven aan het feit dat ik van mening ben dat Noord- Vietnam zo slecht wordt dat het Zuiden waarschijnlijk vrij goed wordt. Zuid-Vietnam kan waarschijnlijk toch nooit overleven. Ik ben gewoon spontaan. We moeten ons ook realiseren, Henry, dat het winnen van een verkiezing verschrikkelijk belangrijk is. Het is verschrikkelijk belangrijk dit jaar, maar kunnen wij een haalbaar buitenlands beleid hebben als een jaar van nu of twee jaar van nu, Noord-Vietnam Zuid-Vietnam opslokt? Dat is wat we ons moeten afvragen. 26

28 Kissinger: Als een jaar van nu of over twee jaar van nu, Noord-Vietnam Zuid- Vietnam opslokt, kunnen we een haalbaar buitenlands beleid hebben, als het lijkt alsof het het resultaat is van Zuid-Vietnamese incompetentie. Als wij het regelen tot januari 74 zal niemand erom geven. Amerika heeft destijds besloten de Zuid-Vietnamezen te steunen, zodat ze een sterke positie konden verwerven tegen de Vietcong en de Vietminh. Uit dit fragment blijkt dat hij eigenlijk zelf wel inziet dat het beleid in Vietnam de VS geen goed doet en daarmee alleen maar dieper wegzakt in de peilingen van de verkiezingen. Hij heeft een grote eigendunk en wil de verkiezingen winnen. Hij twijfelt, ondanks eerdere uitspraken aan de effectiviteit van het pact met Zuid-Vietnam. De waarheid Robert McNamara: Meneer de president, Er zijn een aantal aanwijzingen dat de overheidskrachten in Zuid-Vietnam sterker worden. President Johnson: Maar ze begonnen met Diem bij mij. Dat hij corrupt was en hij vermoord moest worden. Dus we vermoordden hem. We kwamen allemaal bij elkaar en kregen godverdomme een hoopje criminelen en wij gingen naar binnen en vermoordden hem. Wij hebben sindsdien werkelijk geen politieke stabiliteit gehad. Heel droog zegt hij dat hij even Diem laat omleggen, omdat de opstanden tegen Diem de Amerikanen een slechte naam zouden brengen als de opstanden uit de hand zouden lopen. Hij baalt duidelijk van Diem die heel Amerika een slechte naam kan bezorgen. Lyndon B. Johnson over president Nixon Haldeman: Lyndon steunt het buitenlandse beleid van de president voor 1000%, hoewel hij de laatste tijd zich irriteert aan de president. Hij kan er niet uitkomen of de president naar slecht advies luistert of dat hij maar wat improviseert. Het is jammer dat het presidentschap niet in tweeën gesplitst kan worden. Dan zou Lyndon het binnenlandse beleid nemen en Nixon het buitenlandse. Quote van Lyndon: Nixon kan zijn reet niet eens vinden op een kaartmap in het binnenlandse beleid, maar hij heeft goede instincten voor het buitenlandse beleid. Johnson was het niet eens met het binnenlands beleid van Nixon, maar wel met het Buitenlands beleid van Nixon. Hij stond erop dat het binnenlands beleid naar zijn eigen hand te zetten, zodat hij de steun van het volk niet zou verliezen op de kwestie Vietnam. Het volk had een belangrijke invloed en kon alle plannen in de war schoppen, daarom moest het te vriend gehouden worden desnoods met een schijnwaarheid. 27

29 Conclusie Beroepend op de dominotheorie was Amerika vastbesloten de oorlog voort te zetten uit angst voor de uitbreiding van het communisme over heel de wereld. Het begin van de oorlog was een leugen, de politiek was één grote leugen, de hele oorlog was een grote leugen. Mede dankzij de inspanningen van Nixon zo min mogelijk gezichtsverlies te leiden en in zijn eigen belang te handelen is de VS er ondanks de vele leugens en verdraaiingen, die uit met het uitlekken van het Pentagondossier allemaal bekend werden, er goed vanaf gekomen. Conclusie: Het Vietnam beleid hing van leugens aan elkaar en heeft een heel hoge prijs in mensenlevens geëist die 20 jaar eerder met gemak voorkomen had kunnen worden. 28