THEMA I.1. Aantal klassieke ziekenhuisverblijven

Transcriptie

1 THEMA I.1. Aantal klassieke ziekenhuisverblijven Selectiecriteria Onderstaande selectie omvat alle klassieke ziekenhuisverblijven (definitie cfr.: Inleiding 2.2.) die voldoen aan de algemene selectiecriteria (cfr. Inleiding 2.4.a.), ongeacht de pathologie of ingreep die aan de basis van de opname lag. Specifieke criteria worden hierbij niet gehanteerd. Daghospitalisatieverblijven (definitie cfr.: Inleiding 2.2.) werden niet weerhouden. In 1998 konden de Belgische ziekenhuizen deelnemen aan de vrijwillige registratie van alle pasgeborenen, ook degene waarvoor geen ligdagprijs mag aangerekend worden. Een aantal ziekenhuizen hebben aan deze registratie deelgenomen, andere niet. Om de gegevens vergelijkbaar te houden werden alle pasgeborenen die niet op een NIC-dienst verbleven uit de selectie verwijderd. Op basis van deze selectiecriteria werden klassieke ziekenhuisverblijven bekomen. Registratiejaar 1998 Geografisch niveau Administratieve arrondissementen Toelichting Kaart I.1. illustreert dat voor een aaneengesloten zone van arrondissementen in het Zuid-Zuidwesten van het land meer klassieke ziekenhuisverblijven voorkomen dan verwacht 1 (SAR > 100). Het gaat om de arrondissementen Oostende, Diksmuide, Ieper, Roeselare, Kortrijk, Moeskroen, Doornik, Aat, Bergen, Zinnik, Charleroi, Thuin, Philippeville, Dinant, March-en-Famenne, Bastenaken en Virton. Verder valt heel de provincie Antwerpen op en de arrondissementen Hasselt, Luik en Hoei. Ook hier komen meer klassieke ziekenhuisverblijven voor dan verwacht 1. Voor 2 arrondissementen (Halle-Vilvoorde en Nijvel) zijn er duidelijk minder ziekenhuisverblijven dan verwacht 1 (arrondissementen met SAR < 90). Over het algemeen dient echter opgemerkt te worden dat bijna alle arrondissementen in de klassen 3 en 4 terechtkomen, wat wil zeggen dat de afwijkingen ten opzichte van het verwachte 1 aantal eerder klein zijn. 1 Voor de berekening van het verwacht aantal verblijven wordt verwezen naar Inleiding 3. Methodologie.

2 In vergelijking met de kaart op basis van MKG 1996 kan er meer nivellering vastgesteld worden over het land. In 1996 bevonden zich 8 arrondissementen in de iets meer afwijkende klassen 2 en 5, in 1998 zijn dit nog slechts 3 arrondissementen. De exacte gegevens worden weergegeven in tabel I.1. Een groter aantal klassieke ziekenhuisverblijven dan verwacht 1 kan te wijten zijn aan verschillende factoren of een combinatie van factoren, met name: een ziekere populatie, hetgeen mogelijk te wijten is aan minder gunstige socioeconomische omstandigheden of een minder goed uitgebouwde preventieve geneeskunde; een opnamecultuur waarbij de drempel tot ziekenhuisopname relatief laag is; relatief weinig substitutie van klassieke naar daghospitalisatie; relatief veel, maar eerder korte verblijven; Omgekeerd kan een relatief laag aantal klassieke ziekenhuisverblijven wijzen op: een minder zieke populatie (gunstige socio-economische omstandigheden, een beter uitgebouwde preventieve geneeskunde, e.a.); een opnamecultuur waarbij de drempel tot ziekenhuisopname relatief hoog is; een grote substitutie van klassieke naar daghospitalisatie; relatief weinig, maar eerder lange verblijven. Bovenstaande lijsten sommen een aantal voor de hand liggende factoren op, maar zijn geenszins exhaustief. Figuur I.1. brengt de leeftijds- en geslachtsdistributie in beeld. Analyse van deze figuur laat een aantal concentraties van verblijven zien. Eerst en vooral springt het grote aantal verblijven van 0-jarigen in het oog : zij staan in voor 4,2% van de verblijven. De opnamen van jongetjes zijn talrijker dan de opnamen van meisjes. Wanneer enkel de mannelijke ziekenhuispopulatie wordt bekeken, stellen we vanaf de leeftijd van ongeveer 15 jaar een continue matige aangroei van het aantal klassieke ziekenhuisverblijven vast. Vanaf de leeftijd van ongeveer 55 jaar is een sterkere stijging van het aantal verblijven waarneembaar. Er wordt een piek bereikt rond de leeftijd van 65 tot 75 jaar. Nadien neemt het aantal klassieke ziekenhuisverblijven opnieuw af. Deze afname heeft te maken met een beperktere totale mannelijke populatie ouder dan 75 jaar. De leeftijdsdistributie voor de vrouwelijke patiënten vertoont een ander verloop. Een sterke stijging van het aantal klassieke ziekenhuisverblijven treedt op vanaf de leeftijd van 18 jaar. Een piek in het aantal klassieke ziekenhuisverblijven is er bij de leeftijd van 29 jaar, waarna een lichte terugval waargenomen wordt. Deze leeftijdsrange met een verhoogd aantal verblijven komt overeen met de periode waarbinnen de meeste vrouwen bevallen. Vanaf de leeftijd van iets meer dan 60 jaar is er opnieuw een sterke toename van het aantal klassieke ziekenhuisverblijven tot een leeftijd van bijna 80 jaar. Vanaf +/- 75 jaar valt het hoger aantal verblijven van vrouwelijke patiënten ten opzichte van de mannelijke patiënten op. De hogere levensverwachting voor vrouwen in vergelijking met deze voor de mannen, genereert dit groter aantal opnamen in het ziekenhuis.

3 Kaart I.1. Klassieke ziekenhuisverblijven - MKG 1998 Definitie klassen + (aantal arrondissementen) 120 < SAR (0) 110 < SAR =< 120 (1) 100 < SAR =< 110 (22) 90 < SAR =< 100 (18) 80 < SAR =< 90 (2) SAR =< 80 (0) De * geeft aan of de afwijking van de waarde van de SAR significant is voor het desbetreffende administratief arrondissement

4 Administratief arrondissement Naam Nummer Aantal verblijven SAR Klasse Ondergrens 95% BI Bovengrens 95% BI Significante afwijking SAR ANTWERPEN * MECHELEN TURNHOUT BRUSSEL-HOOFDSTAD HALLE-VILVOORDE * LEUVEN * NIJVEL * BRUGGE * DIKSMUIDE IEPER * KORTRIJK * OOSTENDE * ROESELARE * TIELT * VEURNE * AALST * DENDERMONDE * EEKLO * GENT * OUDENAARDE * ST-NIKLAAS * AAT * CHARLEROI * BERGEN * MOESCROEN * ZINNIK * THUIN * DOORNIK * HOEI LUIK * VERVIERS * BORGWORM HASSELT * MAASEIK * TONGEREN * AARLEN BASTENAKEN * MARCHE-EN-FAMENNE * NEUFCHATEAU VIRTON * DINANT * NAMEN PHILIPPEVILLE Totaal Tabel I.1. Aantal klassieke ziekenhuisverblijven - MKG 1998

5 Figuur I.1. Leeftijds- en geslachtsdistributie - MKG Leeftijd Aantal klassieke ziekenhuisverblijven Mannen Vrouwen