Ontwerp van een optimale Supplier Managed Inventory strategie in geval van stochastische stabiele vraag en eindige bevoorradingscapaciteit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ontwerp van een optimale Supplier Managed Inventory strategie in geval van stochastische stabiele vraag en eindige bevoorradingscapaciteit"

Transcriptie

1 Ontwerp van een optimale Supplier Managed Inventory strategie in geval van stochastische stabiele vraag en eindige bevoorradingscapaciteit Mark Vandepitte Promotor: prof. dr. El-Houssaine Aghezzaf Begeleiders: Carles Sitompul, Yiqing Zhong Masterproef ingediend tot het behalen van de academische graad van Master in de ingenieurswetenschappen: bedrijfskundige systeemtechnieken en operationeel onderzoek Vakgroep Technische bedrijfsvoering Voorzitter: prof. dr. ir. Hendrik Van Landeghem Faculteit Ingenieurswetenschappen Academiejaar

2 Design of an optimal Supplier Managed Inventory -strategy in the case of stochastic stable demand and finite supply capacity Mark Vandepitte Supervisor(s): Prof. dr. El-Houssaine Aghezzaf Abstract This article analyzes the SMI-model for a stochastic stable demand when capacity constraints are introduced for the distribution center. Furthermore the influences of the clusters and timetables on the inventory of the supplier are analyzed and improvements are being introduced. Keywords Supply Chain Management; Supplier Managed Inventory; Vendor Managed Inventory; Capacitated distribution center; Timeschedules; Clusters I. INTRODUCTION THE continuously growing competition and globalization during recent years emphasizes more and more the importance of an optimal supply chain which leads to minimal total costs. In this context, many studies are related to the Supplier Managed Inventory (SMI) / Vendor Managed Inventory (VMI). Both are aiming at reducing the total costs by combining costs caused by the clients and by the supplier. With the Supplier Managed Inventory -strategy the stocks of the clients are managed by the supplier and consequently the supplier takes full responsibility of the clients stocks. An important aspect of the SMI-strategy is the Inventory Routing Problem (IRP) where the inventory problem at the clients and the distribution problem from the supplier to the clients, are considered together. This IRP considers the distribution of a single product from one distribution center to many clients. The objective of the IRP is to determine a distribution plan that minimizes total costs, which are the sum of the costs listed below. fixed vehicle cost inventory costs at the clients distribution cost (loading, delivery, transport) It is important to notice that the IRP considers a uncapacitated distribution center and assumes that there are always products available at the distribution center. Because of this stockouts at the distribution center are not considered and clusters and timetables are created with the intention of minimizing the sum of above costs and are regarded as fixed for the whole time horizon. The objective of this thesis is to analyses the influences of these clusters and timetables on the stock of the supplier and the related costs. Improvements for both clusters and timetables will be introduced. II. INITIAL MODEL In the thesis a realistic example problem is introduced and the initial model is gradually built up by adding the different cost factors. Each step is demonstrated by applying it to the example problem. The initial model consist of following steps: location problem only transport, delivery and loading costs making clusters making optimal routes Traveling Salesman Problem (TSP) adding inventory costs at the clients calculating the optimal cycle time, T cycle and the minimal and maximal time between two deliveries of a tour: T min respectively T max implementing multi-tours and multiple frequencies construction of the timetables for the vehicles; fixing the delivery moments of the tours considering stochastic demand III. NEW MODEL: APPLYING A FINITE SUPPLY CAPACITY In the new model the view is extended with the management of the stock of the supplier. The assumption of an infinite supply capacity of the initial model is replaced by the assumption of a capacitated inventory at the supplier. Because of this this stockouts at the distribution center can exist, causing following costs: backordering costs : extra cost if a product is not available at the distribution center stockout costs : extra cost when the client suffers a stockout Decreasing the chance of a stockout at the distribution center (and consequently decreasing the two above costs) can be obtained by increasing the safety-stock of the distribution center and/or making more frequent orders. This could however result in higher total costs because of the two following costs at the distribution center: the inventory costs the order costs To minimize total costs trade-off s between the seven cost functions have to be made. In the new model the seven cost functions are considered together; also two different supply policies are compared with each other, the causes of the variance of the demand at the distribution center are examined and this variance is calculated in the case of the example problem. Furthermore the influences between the variance of the demand at the distribution center and the clusters and the timetables are analyzed and improvements are proposed.

3 .1 comparing two different supply policies In this thesis the periodical review supply policy with fixed supply amount is compared to the Q(S,s) supply policy. In the first deliveries are made at fixed time intervals and a fixed amount is delivered. The Q(S,s)-policy continuously checks the inventory and an order is placed (with leadtime two days) when the inventory drops below a certain reorder point (s) and the amount ordered is equal to S-s. The comparison resulted in the cost comparison, in the case of the example problem, and we can conclude that the Q(S,s)-policy has a slight advantage because of lower total costs. In the next figure 2 the daily demand at the distribution center is shown after improvements were made to the timeschedules and the clusters. These improvements aimed at spreading the daily demand at the distribution center over all days..2 calculation of the variance of the demand at the distribution center For the initial model, the average daily demand at the distribution center and his variance are calculated as in 1 respectively 2 50 µ dc = µ[dag i] i =1 = producten/dag 610 producten/dag (1) 50 σdc 2 i =1 = (µ[dag i] µ dc) = (2) σ dc = 486 (3).3 Influences of the clusters and timeschedules on the supplier s inventory In figure 1 we can see a part of the daily demand at the distribution center resulting from the initial model. It can be seen that this demand is far from optimal for the distribution center: days without demand alternate with days with very high demand. Because of this high safety-stock levels will be needed if we want to prevent stockouts at the distribution center. Fig. 2. new daily demand at the distribution center after improvements to the clusters and the timeschedules We can see immediately that these improvements will lead in a smoother inventory and, as a result, in a smaller needed safety-stock. In formula 5 we can see the new variance of the daily demand at the distribution center. n σdc 2 i =1 = (µ[dag i] µ dc) 2 n 1 50 i =1 (µ[dag i] 610)2 = = (4) 50 1 σ dc = 130 (5) Because of this lower variance, a smaller safety-stock is necessary for the same service-levels and in figure 3 we can see de costs for the initial Q(S,s)-policy and the Q(S,s)-policy in case of the improved clusters and timetables. These costs can be obtained after 1000 simulations of the model. Fig. 3. improvement of the total costs by improved clusters and timeschedules We can conclude that the improved clusters and timeschedules result in a total costs saving of 6,2% Fig. 1. initial daily demand at the distribution center

4 i Auteur en promotor geven de toelating deze scriptie voor consultatie beschikbaar te stellen en delen ervan te kopiëren voor persoonlijk gebruik. Elk ander gebruik valt onder de beperkingen van het auteursrecht, in het bijzonder met betrekking tot de verplichting uitdrukkelijk de bron te vermelden bij het aanhalen van resultaten uit deze scriptie. The author and promoter give the permission to use this thesis for consultation and to copy parts of it for personal use. Every other use is subject to the copyright laws, more specifically the source must be extensively specified when using from this thesis. Gent, Juni 2009 De promotor De begeleider De auteur Prof. dr. El-Houssaine Aghezzaf Carles Sitompul, Yiqing Zhong Mark Vandepitte

5 Woord vooraf Deze thesis werd in Juni 2009 opgemaakt door Mark Vandepitte met het oog op het behalen van de academische graad Master in de ingenieurswetenschappen: bedrijfskundige systeemtechnieken en operationeel onderzoek voor het academiejaar Dit aan de Universiteit van Gent (Ugent), faculteit Ingenieurswetenschappen, vakgroep Technische bedrijfs-voering. Graag bedankten we promotor prof. dr. El-Houssaine Aghezzaf voor de steun bij het onderzoek van de thesis en de begeleider Carles Sitompul voor de introductie en de hulp bij het gebruik van AMPL. Ook An Vandepitte en Bart Wydaeghe hielpen mee door het nalezen van de thesis, het aanbrengen van suggesties en corrigeren van spellingsfouten. Mark Vandepitte Gent 1 Juni 2009 ii

6 Samenvatting In de literatuur werd tot op heden bij het opstellen van de clusters en tijdschema s geen rekening gehouden met hun invloeden op het voorraadverloop bij het distributiecenter. De clusters en tijdschema s werden opgesteld met als doel een minimale som van de transport-, vrachtwagen-en voorraadkost bij de klanten, maar konden een klonterig voorraadverloop bij het distributiecenter tot gevolg hebben. Dit zorgde dan voor hoge voorraadkosten en/of hoge kans op een stockout bij het distributiecenter. Het doel van deze thesis is het ontwerp van een optimale Supplier Managed Inventory -strategie in geval van een stochastische vraag bij de klanten en een eindige voorraadcapaciteit bij het distributiecenter. Hiervoor wordt onder andere de invloeden tussen het voorraadverloop bij het distributiecenter en de clusters en tijdschema s onderzocht en worden twee bevoorradingspolitieken voor de leverancier met elkaar vergeleken. Eerst wordt gestart met de opbouw van een initieel model dat rekening houdt met de transport-, vrachtwagen-en voorraadkosten bij de klanten bij eerst een deterministische vraag en later ook een stochastische vraag. Vervolgens wordt een nieuw model voorgesteld waarbij een eindige voorraadcapaciteit bij het distributiecenter wordt geïntroduceerd. Volgende kosten worden hierdoor toegevoegd aan het initiële model: voorraadkost bij het distributiecenter backorder -kost bij het distributiecenter stockout -kost bij de klant bestelkost bij het distributiecenter Twee bevoorradingspolitieken voor het distributiecenter, namelijk de periodieke bevoorradingspolitiek met vaste bestelhoeveelheid en de Q(S,s)-bevoorradingspolitiek, worden met elkaar vergeleken en de optimale safety-stocks worden bepaald door een kostenafweging. Hieruit blijkt dat de grootte van de safety-stocks sterk toeneemt indien de variantie van de vraag per dag bij het distributiecenter toeneemt. Deze variantie wordt slecht licht beïnvloed iii

7 Hoofdstuk 0. Samenvatting iv door de variantie van de vragen bij de klanten en wordt voornamelijk bepaald door de wijze waarop de clusters en de tijdschema s gevormd worden. Aan de hand van een voorbeeldprobleem worden de gemiddelde totale kosten gesimuleerd en wordt geconcludeerd dat door een verbetering van de tijdschema s, die rekening houdt met de invloed op het voorraadverloop, en dus ook de variantie van de vraag per dag, bij het distributiecenter, er voor dit voorbeeldprobleem een verlaging van de gemiddelde totale kosten van 6,21% kan verwezelijkt worden. Verder wordt er ook een opbouw van een algoritme voorgesteld voor het opstellen van clusters die eveneens de variantie van de vraag per dag bij het distributiecenter trachten te verminderen. Keywords: Supply Chain Management; Supplier Managed Inventory; Vendor Managed Inventory; Capacitated distribution center; Timeschedules; Clusters

8 Inhoudsopgave Samenvatting Lijst van figuren iii vii 1 Inleiding Opbouw van de thesis Hoe het begon CMI versus SMI/VMI Client Managed Inventory (CMI) Supplier Managed Inventory (SMI)/Vendor Managed Inventory (VMI) Inventory Routing Problem (IRP) Literatuurstudie Vehicle Routing Problem (VRP) Exacte oplossingsmethodes Heuristieken Meta-heuristieken Inventory Routing Problem (IRP) Deelproblemen van het IRP Probleemstelling, doel en structuur van het onderzoek Probleemstelling Doel van het onderzoek Structuur het onderzoek Opbouw van het initieel ontwerp Verschillende invloedsfactoren Introductie voorbeeldprobleem Locatieprobleem Transport-, afleverings- en laadkosten One to one v

9 Inhoudsopgave vi One to many Verdelen van de klanten in clusters Traveling Salesman Problem Many to many Toevoegen van voorraadkosten T cycle one to one one to many Multi-tours en meerdere tour-frequenties Toevoegen tijdschema s Toevoegen stochasticiteit van de vraag Voorraadverloop initieel model Samenvatting initieel model Nieuw model voor VMI met eindige bevoorradingscapaciteit Eindige bevoorradingscapaciteit en extra kosten Vraaggemiddelde en -variantie bij het distributiecenter Backlogging Bevoorradingspolitieken bij de klanten Bevoorradingspolitieken bij het distributiecenter Periodieke bevoorradingspolitiek met vaste bestelhoeveelheid Q(S,s) bevoorradingspolitiek Vergelijking beide bevoorradingspolitieken Interacties tussen voorraadverloop dc en clusters en tijdschema s Aanpassing tijdschema s Aanpassing clusters Mogelijke uitbreidingen Samenvatting nieuw model A De AMPL-bestanden 100 A.1 het data-bestand A.2 het model-bestand A.3 het run-bestand Bibliografie 193

10 Lijst van figuren 1.1 transport- en voorraadkost apart geminimaliseerd (links) - som van beiden geminimaliseerd (rechts) de 4 kostenfuncties voorraadpolitiek S,B voorraadpolitiek S,R voorraadpolitiek Q,R cruciale zones bij de S,B-bevoorradingspolitiek vlak voorraadverloop klonterig voorraadverloop met een laag order-up-to level klonterig voorraadverloop met een hogere order-up-to level invoerparameters afstanden tussen de klanten onderling en tussen de klanten en het dc distributie bij one to one voorraadverloop klant (one-to-one met transport-, aflevering- en laadkosten) het VRP voor het voorbeeldprobleem opsplitsing VRP in bepalen clusters (links) en TSP per tour (rechts) opsplitsing VRP in bepalen clusters (links) en TSP per tour (rechts) De posities van de klanten bij het bezoeken van de tour (links) en de TSPafstanden in km (midden) en de cumulatieve vragen (rechts) de gebruikte wegen voor tour T min, T max en T cycle hoeveelheid die de vrachtwagens moeten meenemen per tour de tijdschema s voor de vrachtwagens tot dag verwacht voorraadverloop bij klant 16 op basis van deterministische vraag stochastisch vraagverloop bij klant de gemiddelde en de stochastische vragen voorraadopbouw bij klant 8 in het geval van stochastische vraag grafische voorstelling van het voorraadverloop bij klant vii

11 Lijst van figuren viii 5.1 de gemiddelde vragen bij de klanten en de varianties gemiddelde vraag per dag bij het distributiecenter gemiddelde bestelhoeveelheid en variantie van de tours vraag per dag bij het distributiecenter en hun varianties de safety-stocks bij de klanten voorraadverloop klant voorraad dc op basis van de verwachte, gemiddelde vragen en met een periodieke bevoorrading, zonder safety stock voorraad dc op basis van de verwachte, gemiddelde vragen en met een periodieke bevoorrading, met safety stock voorbeeld voorraad dc op basis van de stochastische vragen en met een periodieke bevoorrading, met safety stock parameters voor de Q(S,s)-bevoorradingspolitiek bij het distributiecenter voorraadverloop bij het dc bij een Q(S,s)-bevoorradingspolitiek en op basis van de verwachte, gemiddelde vragen voorraadverloop bij het distributiecenter met een Q(S,s)-bevoorradingspolitiek en op basis van stochastische vragen service-levels en kostenfuncties [euro] voor EOQ- en Q(S,s)-bevoorradingspolitiek gemiddelde vraag per dag bij het distributiecenter invloed van de tijdschema s op het vraagverloop bij het distributiecenter (1/2) invloed van de tijdschema s op het vraagverloop bij het distributiecenter (2/2) eerste verbetering tijdschema s 1/ eerste verbetering tijdschema s 2/ bestelhoeveelheid en bestelpunt voor de Q(S,s)-bevoorradingspolitiek, met de eerste verbeterde tijdschema s service-levels en kostenfuncties [euro] voor Q(S,s)-bevoorradingspolitiek bij de eerste verbetering van de tijdschema s vraagverloop per dag bij het distributiecenter na de eerste verbetering van de tijdschema s voor de vrachtwagens T cycle, T min en T max invloed van de 2de verbetering van de tijdschema s op de kostenfuncties service-levels en kostenfuncties [euro] voor Q(S,s)-bevoorradingspolitiek bij de tweede verbetering van de tijdschema s vraagverloop per dag bij het distributiecenter na de tweede verbetering van de tijdschema s voor de vrachtwagens tweede verbetering tijdschema s 1/ tweede verbetering tijdschema s 2/ verbetering van het voorraadverloop bij het distributiecenter door een betere keuze clusters met gelijkaardige bestelhoeveelheden

12 Lijst van figuren ix 5.29 kritieke zones bij het voorraadverloop van het distributiecenter

13 Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Opbouw van de thesis In deze thesis wordt een optimale Supplier Managed Inventory Strategie ontworpen in het geval van een stochastische stabiele vraag en in het geval van een eindige bevoorradingscapaciteit. In dit hoofdstuk geven we een korte inleiding tot het Supplier Managed Inventory (SMI) / Vendor Managed Inventory (VMI) waarna in hoofdstuk 2 een literatuurstudie wordt gedaan over de onderwerpen die relevant zijn voor de SMI-strategie. In hoofdstuk 3 definiëren we de probleemstelling, het doel en de structuur van het onderzoek van deze thesis. Het initiële model voor de SMI-strategie wordt opgesteld in hoofdstuk 4 waarna in hoofdstuk 5 het nieuwe model met eindige bevoorradingscapaciteit geïntroduceerd wordt. Tenslotte vatten we in hoofdstuk 6 onze conclusies samen. In de appendices zijn de ampl-bestanden voor het model terug te vinden. 1.2 Hoe het begon In de vrije markteconomie heeft de consument, mede door de groeiende globalisering, steeds een ruime keuze uit een groot aantal leveranciers voor gelijkaardige producten gehad. Hierdoor werden de leveranciers gedwongen hun producten continu te verbeteren om zo hun concurrenten steeds een stap voorop te blijven. Deze harde concurrentiestrijd leidde onverbiddelijk tot het elimineren van verspillingen ( waste ). Hierbij werden alle processen die leidden tot de verkoop van het product als het ware gezeefd met als doel enkel de processen met toegevoegde waarde ( added value ) over te houden. Tal van methodes focussen op het elimineren van waste op productieniveau; hierbij denken we spontaan aan Lean, 6-sigma, Business Process Management (BPM),... Recent groeide het besef dat ook het voorraadbeheer bij de klanten hierin een belangrijke 1

14 Hoofdstuk 1. Inleiding 2 rol kan spelen. Niet alleen zorgt een efficiënter voorraadbeheer voor een lagere kost (die logischerwijze resulteert in een lagere prijs voor de consument en/of een grotere winstmarge voor de klant), maar zorgt ze ook voor een toegevoegde waarde voor de klant in de vorm van productbeschikbaarheid, snellere en tijdige leveringen,... en andere vormen van klantenservice. Voor een efficiënter voorraadbeheer is het noodzakelijk dat de voorraadpolitiek bij een klant zich als een proactieve politiek gedraagt ipv de reactieve politiek zoals vroeger gebruikt werd. Met een proactieve politiek wordt een politiek bedoeld die al reageert op zaken voor die zich voordoen. De reactieve politiek reageert in tegenstelling tot de proactieve politiek enkel op de zaken wanneer die zich voordoen. Kort samengevat is het doel van de producenten het verkrijgen van een efficiënter voorraadbeheer en het middel hiervoor is het omschakelen van een reactieve (verkoop, lever) naar een proactieve (voorspel, lever, verkoop) voorraadpolitiek. Ook werden vroeger de voorraad- en distributiekosten als twee verschillende onderdelen gezien: enerzijds beheerden de bedrijven hun eigen voorraden en optimaliseerden ze hun safety-stocks, voorraadcapaciteiten, bestelperiodes,... zodanig dat de voorraadkosten voor het bedrijf minimaal waren. Op basis van deze optimalisatie verstuurden zij hun orders. Anderzijds waren er de leveranciers die deze orders ontvingen en die op hun beurt een zo laag mogelijke distributiekost probeerden te behalen door het samennemen van klanten in eenzelfde tour, kortste routes tussen de klanten,.... Deze werkwijze noemen we Client Managed Inventory (CMI) en het bleek al snel dat deze afzonderlijke behandeling van het voorraad- en distributieprobleem in de meeste gevallen niet tot een globale, kostenoptimale oplossing leidde. De laagste voorraadkosten bij de klanten gaan immers niet altijd gepaard met lage distributiekosten bij de leveranciers en omgekeerd. Wanneer nu echter de klanten en de leveranciers gingen samenwerken met als doel het minimaliseren van de som van de voorraad- én de distributiekosten, kan een lagere totale kost bereikt worden, waarbij zowel de klanten als de leveranciers voordeel hebben. Supplier Managed Inventory (SMI) of Vendor Managed Inventory (VMI) was geboren. Bij VMI staat een goede samenwerking tussen de klant en de leverancier centraal. Opdat de bevoorrading bij de klanten optimaal zou kunnen gebeuren, moet de leverancier over een continue weergave van de voorraadniveau s bij de klanten beschikken. Een van de grote succesfactoren bij de doorbraak van SMI/VMI is dan ook zonder twijfel het stijgende gemak en de dalende kost van de technologie die deze communicatie mogelijk maakt. Tegenwoordig is het meest gebruikte communicatiesysteem tussen de leverancier en zijn klanten EDI ( Electronic Data Interchange ). Hieronder worden beide strategieën, Client Managed Inventory (CMI) en Supplier/Vendor Managed Inventory (SMI/VMI), verder besproken en worden hun sterktes/voordelen en zwaktes/nadelen concreet in kaart gebracht.

15 Hoofdstuk 1. Inleiding CMI versus SMI/VMI Client Managed Inventory (CMI) Bij de CMI-strategie wordt de voorraad bij de klant door de klant zelf gemanaged. De klant streeft naar een zo laag mogelijke voorraadkost en bepaalt hiervoor de optimale orderhoeveelheden en -tijdstippen. Hierna belt de klant deze orders door en komt de leverancier bevoorraden. Deze strategie houdt verschillende nadelen in: indien de leveringstermijn kort wordt gekozen, is de leverancier vrijwel verplicht tot directe leveringen ( direct shipments ) waarbij telkens slecht één klant per tour bevoorraad wordt. Dit leidt tot hoge distributiekosten bij de leverancier (die logischerwijze doorgerekend worden aan de klant). Indien de leveringstermijn wordt vergroot om zo de leverancier toe te laten meerdere klanten in eenzelfde tour te bezoeken en bijgevolg de distributiekosten te laten dalen, heeft dit echter onvermijdelijk een stijging van de voorraadkosten bij de klanten tot gevolg. Client Managed Inventory (CMI): Klant: beheerst eigen voorraad plaatst orders naar leverancier Leverancier: maakt/koopt product levert en probeert in mate van mogelijke routing te optimaliseren Nadelen: onnodige transportkosten grote variantie in de vraag geen cyclische oplossing mogelijk op lange termijn geen gebalanceerde workload geen verschil tussen dringende en niet-dringende orders; er kunnen geen prioriteiten gesteld worden

16 Hoofdstuk 1. Inleiding Supplier Managed Inventory (SMI)/Vendor Managed Inventory (VMI) Zoals hierboven besproken werd het bij de Client Managed Inventory al redelijk snel duidelijk dat kleine toegevingen bij de klant tot een iets hogere voorraadkost leiden, maar voor een enorme besparing bij de distributiekosten kunnen zorgen. Omgekeerd kan door een lichte stijging bij de transportkosten een enorme besparing bij de voorraadkosten verwezenlijkt worden. Bij Supplier Managed Inventory komt het erop neer dat beide kosten samen bekeken worden. SMI heeft dan ook als doel de som van beiden te minimaliseren. In figuur 1.1 zien we dat er in de linker grafiek gestreefd wordt naar het minimaliseren van de voorraadkosten (met maximale transportkosten tot gevolg)enerzijds en het minimaliseren van de transportkosten (met maximale voorraadkosten tot gevolg)anderzijds. In de rechter grafiek zien we dat er een optimale verhouding voorraadkost transportkost kan gevonden worden zodanig dat de totale kost (voorraadkost + transportkost) minimaal is. Dit is de basisgedachte van SMI/VMI. Figuur 1.1: transport- en voorraadkost apart geminimaliseerd (links) - som van beiden geminimaliseerd (rechts) Bij de SMI-strategie komt de verantwoordelijkheid voor het beheren van de voorraden van de klanten geheel bij de leverancier te liggen. Deze laatste wordt door middel van een communicatiesysteem ( bv dmv Electronic Data Interchange, EDI) op de hoogte gehouden van het niveau van de voorraden bij de klanten. Op basis hiervan bepaalt de leverancier zelf wanneer en met hoeveel hij welke klanten zal bevoorraden zodanig dat de totale kost (transportkost + voorraadskost) geminimaliseerd wordt. Supplier Managed Inventory (SMI) / Vendor Managed Inventory (VMI): Klant: houdt leverancier continu op de hoogte van het voorraadniveau

17 Hoofdstuk 1. Inleiding 5 Leverancier: beslist welke klanten, op welk tijdstip en met hoeveel producten bevoorraad wordt probeert door deze beslissingen de totale kosten (voorraadkosten + transportkosten) te minimaliseren Voordelen: klant heeft een hogere zekerheid dat zijn producten aanwezig zullen zijn wanneer hij ze nodig heeft (minder stock-outs, hogere service-graad) door hogere vrijheid van de leverancier kan er een optimale oplossing gevonden worden voor de trade-off tussen voorraad- en transportkosten; de totale kosten worden geminimaliseerd Inventory Routing Problem (IRP) Een vraagstuk dat door het SMI ontstaat is het integreren van het managen van de voorraad bij de klanten, met het opstellen van zo efficiënt mogelijke routes voor de leveringen. Beiden zorgen immers opnieuw voor een trade-off tussen elkaar: de optimale leveringstijdstippen en -hoeveelheden voor een zo laag mogelijke voorraadkost kunnen immers tegenstrijdig zijn met de leveringstijdstippen en -hoeveelheden die leiden tot optimale routes voor een zo laag mogelijke transportkost. De integratie van beiden in één vraagstuk noemt met het Inventory Routing Problem (IRP). Bij het IRP beschouwen we de levering van één product van één distributiecenter naar N verschillende klanten, over een tijdshorizon van T periodes. Bij elke klant is er een vaste vraag per periode en verder worden alle gebruikte vrachtwagens homogeen (zelfde capaciteit, uurroosters, snelheden,...) beschouwd. Verderop in dit eindwerk wordt stap voor stap beschreven hoe we tot een optimale oplossing voor het IRP komen. In het volgende hoofdstuk wordt aan de hand van een literatuurstudie de nodige basiskennis en achtergrondinformatie voor een volledig begrip van het probleem meegegeven. Ook komen zaken aan bod die niet verder behandeld worden in deze thesis, maar waar het nuttig van kan zijn dat de lezer ook van deze zaken nota heeft genomen.

z x 1 x 2 x 3 x 4 s 1 s 2 s 3 rij rij rij rij

z x 1 x 2 x 3 x 4 s 1 s 2 s 3 rij rij rij rij ENGLISH VERSION SEE PAGE 3 Tentamen Lineaire Optimalisering, 0 januari 0, tijdsduur 3 uur. Het gebruik van een eenvoudige rekenmachine is toegestaan. Geef bij elk antwoord een duidelijke toelichting. Als

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel

Nadere informatie

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead

SAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead 7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you

Nadere informatie

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Examination 2DL04 Friday 16 november 2007, hours.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Examination 2DL04 Friday 16 november 2007, hours. TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica Examination 2DL04 Friday 16 november 2007, 14.00-17.00 hours. De uitwerkingen van de opgaven dienen duidelijk geformuleerd en overzichtelijk

Nadere informatie

Add the standing fingers to get the tens and multiply the closed fingers to get the units.

Add the standing fingers to get the tens and multiply the closed fingers to get the units. Digit work Here's a useful system of finger reckoning from the Middle Ages. To multiply $6 \times 9$, hold up one finger to represent the difference between the five fingers on that hand and the first

Nadere informatie

Classification of triangles

Classification of triangles Classification of triangles A triangle is a geometrical shape that is formed when 3 non-collinear points are joined. The joining line segments are the sides of the triangle. The angles in between the sides

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Tentamen Bewijzen en Technieken 1 7 januari 211, duur 3 uur. Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe.

Nadere informatie

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. The Effect of Difference in Peer and Parent Social Influences on Adolescent Alcohol Use. Nadine

Nadere informatie

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Tentamen Analyse 6 januari 203, duur 3 uur. Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel

Nadere informatie

Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk

Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.

Nadere informatie

Esther Lee-Varisco Matt Zhang

Esther Lee-Varisco Matt Zhang Esther Lee-Varisco Matt Zhang Want to build a wine cellar Surface temperature varies daily, seasonally, and geologically Need reasonable depth to build the cellar for lessened temperature variations Building

Nadere informatie

Travel Survey Questionnaires

Travel Survey Questionnaires Travel Survey Questionnaires Prot of Rotterdam and TU Delft, 16 June, 2009 Introduction To improve the accessibility to the Rotterdam Port and the efficiency of the public transport systems at the Rotterdam

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

Opgave 2 Geef een korte uitleg van elk van de volgende concepten: De Yield-to-Maturity of a coupon bond.

Opgave 2 Geef een korte uitleg van elk van de volgende concepten: De Yield-to-Maturity of a coupon bond. Opgaven in Nederlands. Alle opgaven hebben gelijk gewicht. Opgave 1 Gegeven is een kasstroom x = (x 0, x 1,, x n ). Veronderstel dat de contante waarde van deze kasstroom gegeven wordt door P. De bijbehorende

Nadere informatie

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE

FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Tentamen Analyse 8 december 203, duur 3 uur. Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als jeeen onderdeel

Nadere informatie

Quality requirements concerning the packaging of oak lumber of Houthandel Wijers vof (09.09.14)

Quality requirements concerning the packaging of oak lumber of Houthandel Wijers vof (09.09.14) Quality requirements concerning the packaging of oak lumber of (09.09.14) Content: 1. Requirements on sticks 2. Requirements on placing sticks 3. Requirements on construction pallets 4. Stick length and

Nadere informatie

i(i + 1) = xy + y = x + 1, y(1) = 2.

i(i + 1) = xy + y = x + 1, y(1) = 2. Kenmerk : Leibniz/toetsen/Re-Exam-Math A + B-45 Course : Mathematics A + B (Leibniz) Date : November 7, 204 Time : 45 645 hrs Motivate all your answers The use of electronic devices is not allowed [4 pt]

Nadere informatie

Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme

Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effects of Contact-oriented Play and Learning in the Relationship between parent and child with autism Kristel Stes Studentnummer:

Nadere informatie

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety

Nadere informatie

Operational Excellence & Lean. De belofte van Lean Management Prof.dr.ir. M.F. van Assen 逆 説

Operational Excellence & Lean. De belofte van Lean Management Prof.dr.ir. M.F. van Assen 逆 説 Operational Excellence & Lean De belofte van Lean Management Prof.dr.ir. M.F. van Assen 逆 説 Eén pet? Belang van consistente definities en het hebben van een gemeenschappelijke verbetertaal Bron onbekend

Nadere informatie

De Invloed van Innovatiekenmerken op de Intentie van Leerkrachten. een Lespakket te Gebruiken om Cyberpesten te Voorkomen of te.

De Invloed van Innovatiekenmerken op de Intentie van Leerkrachten. een Lespakket te Gebruiken om Cyberpesten te Voorkomen of te. De Invloed van Innovatiekenmerken op de Intentie van Leerkrachten een Lespakket te Gebruiken om Cyberpesten te Voorkomen of te Stoppen The Influence of the Innovation Characteristics on the Intention of

Nadere informatie

Chromosomal crossover

Chromosomal crossover Chromosomal crossover As one of the last steps of genetic recombination two homologous chromosomes can exchange genetic material during meiosis in a process that is referred to as synapsis. Because of

Nadere informatie

Uitwerkingen oefenopdrachten or

Uitwerkingen oefenopdrachten or Uitwerkingen oefenopdrachten or Marc Bremer August 10, 2009 Uitwerkingen bijeenkomst 1 Contact Dit document is samengesteld door onderwijsbureau Bijles en Training. Wij zijn DE expert op het gebied van

Nadere informatie

Meetkunde en Lineaire Algebra

Meetkunde en Lineaire Algebra Hoofdstuk 1 Meetkunde en Lineaire Algebra Vraag 1.1 Het trapoppervlak is een afwikkelbaar oppervlak met oneindig veel singuliere punten. Vraag 1.2 Het schroefoppervlak is een afwikkelbaar oppervlak met

Nadere informatie

Nieuw algoritme om de vraag doorheen de keten te voorspellen

Nieuw algoritme om de vraag doorheen de keten te voorspellen For a presentation in ppt format, Please call +31 6 11356703 or send an e-mail to info@flostock.com Nieuw algoritme om de vraag doorheen de keten te voorspellen Robert Peels Supply Chain Innovations April

Nadere informatie

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en Effecten van een op MBSR gebaseerde training van hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en compassionele tevredenheid. Een pilot Effects of a MBSR based training program of hospice caregivers

Nadere informatie

Introductie in flowcharts

Introductie in flowcharts Introductie in flowcharts Flow Charts Een flow chart kan gebruikt worden om: Processen definieren en analyseren. Een beeld vormen van een proces voor analyse, discussie of communicatie. Het definieren,

Nadere informatie

Lijnenspel. Remco van Groesen ( ) & Ellen Houbiers ( )

Lijnenspel. Remco van Groesen ( ) & Ellen Houbiers ( ) Lijnenspel Remco van Groesen (0769631) & Ellen Houbiers (0775493) Technische Universiteit Eindhoven Opdrachtgever: Benne de Weger Begeleider: Cor Hurkens 18 januari 2013 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2

Nadere informatie

Risk & Requirements Based Testing

Risk & Requirements Based Testing Risk & Requirements Based Testing Tycho Schmidt PreSales Consultant, HP 2006 Hewlett-Packard Development Company, L.P. The information contained herein is subject to change without notice Agenda Introductie

Nadere informatie

Geïntegreerde optimalisatievraagstukken

Geïntegreerde optimalisatievraagstukken in stedelijke logistiek Birger Raa, El-Houssaine Aghezzaf, Rodrigo Amaral, Ehsan Yadollahi, Le Tam Phuoc Department of Industrial Management Supply Networks & Logistics Research Center (SNLRC) Bij het

Nadere informatie

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:

Nadere informatie

University of Groningen. Quantitative CT myocardial perfusion Pelgrim, Gert

University of Groningen. Quantitative CT myocardial perfusion Pelgrim, Gert University of Groningen Quantitative CT myocardial perfusion Pelgrim, Gert IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check

Nadere informatie

Agenda: Rotary Industry Group

Agenda: Rotary Industry Group KiC MPI 21juni 2018 Rotary Industry Group Agenda: a) Korte introductie: wie zijn wij wat doen wij? b) Nieuwe ontwikkelingen binnen Rotary Industry Group c) Contactloze magnetische koppeling d) Business

Nadere informatie

EEN SIMULATIESTUDIE VAN DE SCHEDULE CONTROL INDEX

EEN SIMULATIESTUDIE VAN DE SCHEDULE CONTROL INDEX EEN SIMULATIESTUDIE VAN DE SCHEDULE CONTROL INDEX Universiteit Gent Faculteit economie en bedrijfskunde Student X Tussentijds Rapport Promotor: prof. dr. M. Vanhoucke Begeleider: Y Academiejaar 20XX-20XX

Nadere informatie

1. Een kortste pad probleem in een netwerk kan worden gemodelleerd als a. een LP probleem. b. een IP probleem. c. een BIP probleem. d.

1. Een kortste pad probleem in een netwerk kan worden gemodelleerd als a. een LP probleem. b. een IP probleem. c. een BIP probleem. d. 1. Een kortste pad probleem in een netwerk kan worden gemodelleerd als a. een LP probleem. b. een IP probleem. c. een BIP probleem. d. een toewijzingsprobleem. 2. Het aantal toegelaten hoekpunten in een

Nadere informatie

Life (KH-LOGIST-PROC-02)

Life (KH-LOGIST-PROC-02) Farmanager 2009-20102010 Kwaliteitshandboek Les 3: Logistiek Prof. dr. Nico Vandaele Gewoon Hoogleraar Operations Management & Operations Research nico.vandaele@econ.kuleuven.be Uittreksel Pharmacy Life

Nadere informatie

De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie

De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie Causale Relatie tussen intimiteit en seksueel verlangen 1 De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie The causal

Nadere informatie

Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit

Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit 1 Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit Nicola G. de Vries Open Universiteit Nicola G. de Vries Studentnummer 838995001 S71332 Onderzoekspracticum scriptieplan

Nadere informatie

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen

Nadere informatie

VEILIGHEIDSVOORRADEN BEREKENEN

VEILIGHEIDSVOORRADEN BEREKENEN VEILIGHEIDSVOORRADEN BEREKENEN 4 Soorten berekeningen 12 AUGUSTUS 2013 IR. PAUL DURLINGER Durlinger Consultancy Management Summary In dit paper worden vier methoden behandeld om veiligheidsvoorraden te

Nadere informatie

Non Diffuse Point Based Global Illumination

Non Diffuse Point Based Global Illumination Non Diffuse Point Based Global Illumination Karsten Daemen Thesis voorgedragen tot het behalen van de graad van Master of Science in de ingenieurswetenschappen: computerwetenschappen Promotor: Prof. dr.

Nadere informatie

Analyse van het Inventory Routing Probleem (IRP) met stochastische vraag en eindige bevoorradingscapaciteit

Analyse van het Inventory Routing Probleem (IRP) met stochastische vraag en eindige bevoorradingscapaciteit Analyse van het Inventory Routing Probleem (IRP) met stochastische vraag en eindige bevoorradingscapaciteit Kristof Depreux Promotor: prof. dr. El-Houssaine Aghezzaf Begeleider: Yiqing Zhong Masterproef

Nadere informatie

De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS

De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS Persoonskenmerken en ervaren lijden bij verslaving en PTSS 1 De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij Verslaafde Patiënten met PTSS The Relationship between Personality Traits and Suffering

Nadere informatie

Exercise P672 Lightweight Structures. A.P.H.W. Habraken. Report

Exercise P672 Lightweight Structures. A.P.H.W. Habraken. Report Exercise 2011-2012 7P672 Lightweight Structures A.P.H.W. Habraken Report Group 4: S.H.M. van Dijck J.C. Fritzsche J. Koeken T. Relker F.G.M. van Rooijen M. Slotboom M. Steenbeeke J.P.T. Theunissen Date:

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

Preschool Kindergarten

Preschool Kindergarten Preschool Kindergarten Objectives Students will recognize the values of numerals 1 to 10. Students will use objects to solve addition problems with sums from 1 to 10. Materials Needed Large number cards

Nadere informatie

Modererende Rol van Seksuele Gedachten. Moderating Role of Sexual Thoughts. C. Iftekaralikhan-Raghubardayal

Modererende Rol van Seksuele Gedachten. Moderating Role of Sexual Thoughts. C. Iftekaralikhan-Raghubardayal Running head: momentaan affect en seksueel verlangen bij vrouwen 1 De Samenhang Tussen Momentaan Affect en Seksueel Verlangen van Vrouwen en de Modererende Rol van Seksuele Gedachten The Association Between

Nadere informatie

HOTCO2: alternatief voor de WKK en ketel in de tuinbouw

HOTCO2: alternatief voor de WKK en ketel in de tuinbouw HOTCO2: alternatief voor de WKK en ketel in de tuinbouw Inschatting van de potentie van efficiëntere productie van warmte en CO2 met het HOTCO2 systeem in de tuinbouwsector Erin Kimball (TNO), Ronald-Jan

Nadere informatie

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691

Nadere informatie

CHROMA STANDAARDREEKS

CHROMA STANDAARDREEKS CHROMA STANDAARDREEKS Chroma-onderzoeken Een chroma geeft een beeld over de kwaliteit van bijvoorbeeld een bodem of compost. Een chroma bestaat uit 4 zones. Uit elke zone is een bepaald kwaliteitsaspect

Nadere informatie

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Bottlenecks in Independent Learning: Self-Regulated Learning, Stress

Nadere informatie

C - de totale constante kosten. N - de normale bezetting in stuks

C - de totale constante kosten. N - de normale bezetting in stuks STANDAARDKOSTPRIJS Een bedrijf moet een verkoopprijs bepalen om zijn producten te kunnen verkopen. De klant moet vooraf weten welke prijs betaald moet worden voor het aangeboden product. De standaardkostprijs

Nadere informatie

Integrated decision making. Op de ORTEC Plandag Donderdag 3 oktober, Fort Voordorp www.ortec.nl/plandag

Integrated decision making. Op de ORTEC Plandag Donderdag 3 oktober, Fort Voordorp www.ortec.nl/plandag Integrated decision making Op de ORTEC Plandag Donderdag 3 oktober, Fort Voordorp www.ortec.nl/plandag Integrated decision making 12-11-2013 2 Operatie Tactiek Strategie Integrated decision making Integrated

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/887/869 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Jong, Kim de Title: A chance for change : building an outcome monitoring feedback

Nadere informatie

MyDHL+ Tarief berekenen

MyDHL+ Tarief berekenen MyDHL+ Tarief berekenen Bereken tarief in MyDHL+ In MyDHL+ kunt u met Bereken tarief heel eenvoudig en snel opvragen welke producten er mogelijk zijn voor een bestemming. Ook ziet u hierbij het geschatte

Nadere informatie

De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior

De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:

Nadere informatie

Adam Marciniec, Grzegorz Budzik Zaborniak

Adam Marciniec, Grzegorz Budzik Zaborniak Journal of KONES Powertrain and Transport, Vol. 21, No. 3 2014 THE DETERMINATION OF ACCURACY OF THE DEMONSTRATOR OF AERONAUTIC BEVEL GEARBOX, ACCOMPLISHED BY SELECTED RAPID PROTOTYPING TECHNIQUES USING

Nadere informatie

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:

Nadere informatie

University of Groningen

University of Groningen University of Groningen De ontwikkeling van prikkelverwerking bij mensen met een Autisme Spectrum Stoornis en de invloed van hulp en begeleiding gedurende het leven. Fortuin, Marret; Landsman-Dijkstra,

Nadere informatie

Samenvatting. Beginselen van Productie. en Logistiek Management

Samenvatting. Beginselen van Productie. en Logistiek Management Samenvatting Beginselen van Productie en Logistiek Management Pieter-Jan Smets 5 maart 2015 Inhoudsopgave I Voorraadbeheer 4 1 Inleiding 4 1.1 Globalisering........................................... 4

Nadere informatie

Emotionele Arbeid, de Dutch Questionnaire on Emotional Labor en. Bevlogenheid

Emotionele Arbeid, de Dutch Questionnaire on Emotional Labor en. Bevlogenheid Emotionele Arbeid, de Dutch Questionnaire on Emotional Labor en Bevlogenheid Emotional Labor, the Dutch Questionnaire on Emotional Labor and Engagement C.J. Heijkamp mei 2008 1 ste begeleider: dhr. dr.

Nadere informatie

Optimalisatie van de distributie- en transportplanning bij PALM Breweries

Optimalisatie van de distributie- en transportplanning bij PALM Breweries Optimalisatie van de distributie- en transportplanning bij PALM Breweries Joost Denys Promotor: prof. dr. El-Houssaine Aghezzaf Begeleiders: Steven De Schrijver (Möbius), Alex De Smet (PALM) Masterproef

Nadere informatie

Sleutel tot voorraadverlaging

Sleutel tot voorraadverlaging pag.: 1 van 5 Sleutel tot voorraadverlaging Periodic Order Review Bron: Business Logistics, december 2005 Auteur: B. Desmet Bij de herbevoorrading van een supply chain moeten we een aantal beslissingen

Nadere informatie

3.D.1. Sector- en keteninitiatieven

3.D.1. Sector- en keteninitiatieven 3.D.1. Sector- en keteninitiatieven General Document approval by: John Waltman (Europe) Classification: Approved for External / 3rd Party Use Document version: 4.0 Approval status: Approved NON-DISCLOSURE

Nadere informatie

De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen

De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen Voorschoolse vorming en de ontwikkeling van kinderen 1 De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van Kinderen The Relationship between Early Child Care, Preschool Education and Child Development

Nadere informatie

The genesis of the game is unclear. Possibly, dominoes originates from China and the stones were brought here by Marco Polo, but this is uncertain.

The genesis of the game is unclear. Possibly, dominoes originates from China and the stones were brought here by Marco Polo, but this is uncertain. Domino tiles Dominoes is a game played with rectangular domino 'tiles'. Today the tiles are often made of plastic or wood, but in the past, they were made of real stone or ivory. They have a rectangle

Nadere informatie

Introduction Henk Schwietert

Introduction Henk Schwietert Introduction Henk Schwietert Evalan develops, markets and sells services that use remote monitoring and telemetry solutions. Our Company Evalan develops hard- and software to support these services: mobile

Nadere informatie

Meetkunde en Lineaire Algebra

Meetkunde en Lineaire Algebra Hoofdstuk 1 Meetkunde en Lineaire Algebra Vraag 1.1 Het trapoppervlak is een afwikkelbaar oppervlak met oneindig veel singuliere punten. vals Vraag 1.2 Het schroefoppervlak is een afwikkelbaar oppervlak

Nadere informatie

bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven

bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven Neuropsychologische Behandeling en Sociaal Emotioneel Welzijn bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie Neuropsychological Treatment and Social Emotional Well-being of Children with a Severe Form

Nadere informatie

Cover Page. Author: Zhiwei Yang Title: Meta-heuristics for vehicle routing and inventory routing problems Issue Date:

Cover Page. Author: Zhiwei Yang Title: Meta-heuristics for vehicle routing and inventory routing problems Issue Date: Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43073 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Zhiwei Yang Title: Meta-heuristics for vehicle routing and inventory routing problems

Nadere informatie

Calculator spelling. Assignment

Calculator spelling. Assignment Calculator spelling A 7-segmentdisplay is used to represent digits (and sometimes also letters). If a screen is held upside down by coincide, the digits may look like letters from the alphabet. This finding

Nadere informatie

Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy. Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders

Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy. Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders Influence of Mindfulness Training on Parental Stress, Emotional Self-Efficacy

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum

Ontpopping. ORGACOM Thuis in het Museum Ontpopping Veel deelnemende bezoekers zijn dit jaar nog maar één keer in het Van Abbemuseum geweest. De vragenlijst van deze mensen hangt Orgacom in een honingraatpatroon. Bezoekers die vaker komen worden

Nadere informatie

Kaizen, Lean en Six Sigma. Verschillen en overeenkomsten. Bert van Eekhout

Kaizen, Lean en Six Sigma. Verschillen en overeenkomsten. Bert van Eekhout Kaizen, Lean en Six Sigma Verschillen en overeenkomsten Bert van Eekhout Van Eekhout Consulting Lean, Six Sigma & Supply Chain Optimisation Telefoon +31 318 641387 Mobiel +31 6 46241071 E-mail: beekhout@wxs.nl

Nadere informatie

ALGORITMIEK: answers exercise class 7

ALGORITMIEK: answers exercise class 7 Problem 1. See slides 2 4 of lecture 8. Problem 2. See slides 4 6 of lecture 8. ALGORITMIEK: answers exercise class 7 Problem 5. a. Als we twee negatieve (< 0) getallen bij elkaar optellen is het antwoord

Nadere informatie

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual

Nadere informatie

Mentaal Weerbaar Blauw

Mentaal Weerbaar Blauw Mentaal Weerbaar Blauw de invloed van stereotypen over etnische minderheden cynisme en negatieve emoties op de mentale weerbaarheid van politieagenten begeleiders: dr. Anita Eerland & dr. Arjan Bos dr.

Nadere informatie

ESLog Supply Chain Management Blok 8

ESLog Supply Chain Management Blok 8 ESLog Supply Chain Management Blok 8 Voorraadbeheer Inhoud: - Vraagvoorspelling - Aggregatieniveau en voorspellingshorizon - Keuze voorspellingsmethode - Bedrijfskolom locaties voorraden - Afhankelijke

Nadere informatie

Retail analytics. Business Intelligence Cloud Services

Retail analytics. Business Intelligence Cloud Services Retail analytics Business Intelligence Cloud Services Retail Analytics De juiste informatie op het juiste tijdstip Insights Krijg antwoorden! Tegenwoordig worden Retail organisaties geconfronteerd met

Nadere informatie

Verschillen in het Gebruik van Geheugenstrategieën en Leerstijlen. Differences in the Use of Memory Strategies and Learning Styles

Verschillen in het Gebruik van Geheugenstrategieën en Leerstijlen. Differences in the Use of Memory Strategies and Learning Styles Verschillen in het Gebruik van Geheugenstrategieën en Leerstijlen tussen Leeftijdsgroepen Differences in the Use of Memory Strategies and Learning Styles between Age Groups Rik Hazeu Eerste begeleider:

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22618 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Schans, Martin van der Title: Blowup in the complex Ginzburg-Landau equation Issue

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet.

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. General: Please use the latest firmware for the router. The firmware is available on http://www.conceptronic.net! Use Firmware version

Nadere informatie

de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality

de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality De Relatie tussen Dagelijkse Stress en Emotioneel Eten: de Rol van Persoonlijkheid The Relationship between Daily Stress and Emotional Eating: the Role of Personality Arlette Nierich Open Universiteit

Nadere informatie

After that, the digits are written after each other: first the row numbers, followed by the column numbers.

After that, the digits are written after each other: first the row numbers, followed by the column numbers. Bifid cipher The bifid cipher is one of the classical cipher techniques that can also easily be executed by hand. The technique was invented around 1901 by amateur cryptographer Felix Delastelle. The cipher

Nadere informatie

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.

L.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering. De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen

Nadere informatie

Uitwegen voor de moeilijke situatie van NL (industriële) WKK

Uitwegen voor de moeilijke situatie van NL (industriële) WKK Uitwegen voor de moeilijke situatie van NL (industriële) WKK Kees den Blanken Cogen Nederland Driebergen, Dinsdag 3 juni 2014 Kees.denblanken@cogen.nl Renewables genereren alle stroom (in Nederland in

Nadere informatie

Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive

Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive 1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:

Nadere informatie

THE WORK HET WERK HARALD BERKHOUT

THE WORK HET WERK HARALD BERKHOUT THE WORK During the twenty years of its existence Studio Berkhout has evolved into the number one studio specialized in still life fashion photography. All skills needed for photography and styling, including

Nadere informatie

Het is geen open boek tentamen. Wel mag gebruik gemaakt worden van een A4- tje met eigen aantekeningen.

Het is geen open boek tentamen. Wel mag gebruik gemaakt worden van een A4- tje met eigen aantekeningen. Examen ET1205-D1 Elektronische Circuits deel 1, 5 April 2011, 9-12 uur Het is geen open boek tentamen. Wel mag gebruik gemaakt worden van een A4- tje met eigen aantekeningen. Indien, bij het multiple choice

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering The Relationship between Daily Hassles and Depressive Symptoms and the Mediating Influence

Nadere informatie

Activant Prophet 21. Prophet 21 Version 12.0 Upgrade Information

Activant Prophet 21. Prophet 21 Version 12.0 Upgrade Information Activant Prophet 21 Prophet 21 Version 12.0 Upgrade Information This class is designed for Customers interested in upgrading to version 12.0 IT staff responsible for the managing of the Prophet 21 system

Nadere informatie

Algorithms for Max-Flow

Algorithms for Max-Flow Algorithms for Max-Flow Consider a network with given upper bounds for the capacities of the arcs, and one entry and one exit node. The max-flow problem consists in finding a maximal flow through the network

Nadere informatie

Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij

Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij Een vergelijking van een depressieve en een niet-depressieve groep met Experience-Sampling-Method

Nadere informatie

Group work to study a new subject.

Group work to study a new subject. CONTEXT SUBJECT AGE LEVEL AND COUNTRY FEATURE OF GROUP STUDENTS NUMBER MATERIALS AND TOOLS KIND OF GAME DURATION Order of operations 12 13 years 1 ste year of secundary school (technical class) Belgium

Nadere informatie

Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten?

Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten? De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten 1 Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve

Nadere informatie