Jongeren en alcohol. Amersfoort 16 Maart 2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jongeren en alcohol. Amersfoort 16 Maart 2016"

Transcriptie

1 Jongeren en alcohol Amersfoort 16 Maart 2016

2 Niet crack of heroïne, maar bovenaan een nieuw samengestelde lijst van de meest schadelijke drugs staat alcohol. The Lancet 2010

3 Verleden

4 Jongeren met alcoholintoxicatie, een groeiend probleem Jonger Meisjes Thuissituatie Sterke drank Promillage hoger Delft Studie aantal NTvG, december 2006 British Medical Journal december 2006

5 Gedaan

6 Poliklinieken Jeugd en Alcohol Kindergeneeskunde

7 Schadelijke effecten alcohol, korte termijn Alcoholintoxicatie en kater Agressie toename Sexueel risicogedrag Alcohol gecorreleerde ongevallen

8 Schadelijke effecten alcohol, lange termijn Schade cognitief potentieel Recidief opname; 42 % kans IQ drop Verhoogde kans alcoholproblematiek oudere leeftijd Verhoogde kans alcohol problemen nageslacht; FAS tot misbruik

9 Onderzoek Voorlichting Advisering

10 Onderzoek

11 Risicofactoren beschadiging brein tgv alcohol Geslacht ( meisjes!) Co morbiditeit ADHD/ anders Leeftijd starten drinken Drinkpatroon ( binge) Ander drugsgebruik Verslavingsproblematiek bij ouders/ familie

12 Voorlichting

13

14 van der Lely RdGG 2009

15 November 2011 Oktober2013

16 NHS 2010 The Daily Telegraph January 29, 2010

17 Advisering

18

19 Schade gemeten middels.. Neuro psychologische tests Blood flow veranderingen EEG activiteit veranderingen CT /MRI studies

20 Voorbeeld patient

21 Jongen, 14 jaar s Avonds opname Suf, braken en onderkoeling Veel bier Gold Strike, Smirnoff Ice A/B feest Hockey club / Speler Out geraakt, in zijn braaksel van rand van de sloot rand weggesleept, 112 en naar SEH

22 Lichamelijk onderzoek Rillend, alcoholgeur, bewustzijn verminderd Temperatuur 35 0 C Extern letsel, Longen niet schoon

23 Opname Medisch Protocol Richtlijnen Polikliniek Jeugd en Alcohol Infuus, opwarmen, Foto longen Controle Bloed en Urine

24 Lab. Ethanolspiegel 2,8 0/00 Anamnese Veel gedronken en licht ging uit volgens vrienden.

25 C eth. x V x Lg A = p x 0,01 x 0,8

26 Voor deze jongen 2500 ml gedronken Policontrole op alcoholpolikliniek Gevaren, herhalingskans

27 Goudhoudende kaneellikeur gebrouwen door Lucas Bols. Alcoholpercentage van 50% kan puur en gekoeld gedronken worden.

28 Goudhoudende kaneellikeur gebrouwen door Lucas Bols. Alcoholpercentage van 50% kan puur en gekoeld gedronken worden. Leent zich ook voor mixdrankjes. De bekendste combinaties: Gold Digger (met wodka) Fort Knox (met tonic) Black Gold (met cola) Stuiterbal (met Blue Curacao) Fireball (met Fanta).

29 Heden

30 Beleid i.h.a. richten op Leeftijdsgenoten ( Zelfcontrole ) Ouders ( Sociale controle ) Overheden; ( Formele Controle ) Wet makers en uitvoerders

31 Betreffende Sociale controle Ouders minder drinken! (imitatie effect) Start jong drinken MET kind = slecht! Invloed ouders verder dan 16 jaar! Prof. RCME Engels, Orthopedagogiek AZN

32 Hockey Voetbal

33 Misvattingen A. 2/3 leert niets van neg ervaring B. Kinderen vinden ouders minder streng dan dat de ouders zich streng vinden

34 Frits Spangenberg

35 Ouders Socio Economisch Kleinere gezinnen, minder correctie Rijkdom; middenklasse kopieert Grenzeloosheid Scholen problemen Frits Spangenberg

36

37 Ouders Socio Economisch Scholen groter, onpersoonlijker Tot 12: wat ouders zeggen, zeggen kids Na 12: zoeken rol model die hen vormt In media In sportwereld Frits Spangenberg

38

39

40

41 Achtergrond

42 Effecten alcohol naar dosis Out raken Oppervlakkige ademhaling Minder motorisch onrust

43 Waarom maken wij ons zo druk??

44 Onderzoek heeft aangetoond Hersenschade* bij A. Veel drinken B. Vaak drinken C. Jong starten Start drinken < 16 dan 4 tot 6x meer kans op veelgebruik! * Susan Tapert Alcohol Research & Health 2005

45

46

47

48 Amygdala Angst Agressie Sexualiteit Legt verbanden informatie/ gezichtsuitdrukking en emoties

49 Hippocampus Opslaan nieuwe informatie

50 MRI Fractional anisotropy

51 Is het zinvol wat we doen?

52 Of een Belgische reanimatie

53 NSCK Algemeen en demografie Huidige opname Achtergrond patiënt

54 van der Lely RdGG 2009

55 Komt meer in stad of dorp voor?

56 Aantal meldingen van alcohol gerelateerde opnames + 13% +48% +37% +11% -7% +1% +10%

57 Schoolniveau

58 Onderzoek

59 Alcohol gen AUTS2 ** Schade +, dan 5 x hogere kans op meergebruik later in leven ** Brenda Penninx, Prof. Psych Epidemiologie VU, April 2011 AD

60 Kanker 3 % bij vrouwen 10 % bij mannen Madlen Schutze et all Alcohol attributable burden of incidence of cancer in eight European countries. BMJ Volkskrant NPO 2

61

62 Samenwerking

63 Trend in het aantal SEH-behandelingen i.v.m. een alcoholvergiftiging bij 15- tot en met 19-jarigen Aantal SEH-behandelingen j. totaal trend : + 280% j. jongens trend : + 200% j. meisjes trend : + 420% Info 24 February 2010

64 Trend in het aantal SEH-behandelingen i.v.m. een alcoholvergiftiging bij 15- tot en met 19-jarigen Aantal SEH-behandelingen j. totaal trend : + 280% j. jongens trend : + 200% j. meisjes trend : + 420% Info 24 February 2010

65 Wat rest mij

66

67 En genieten van alcohol!

68 Bij de nasi.

69 En werken aan mind change in de sport!

70 Alcoholverkoop aan jongeren 2013 VWS rapport. Nuchter, Kenniscentrum Leeftijdsgrenzen.

71 Alcoholverkoop aan jongeren 2013 VWS rapport. Nuchter, Kenniscentrum Leeftijdsgrenzen.

72

73

74

75

76

77

78 Samenvattend Overzicht ontwikkelingen en ons antwoord Zorgtraject : Polikliniek Jeugd en Alcohol De samenwerkingen, onderzoek

79

80 Dose Respons Curve The more you drink, the harder you fall: A systematic review and meta-analysis of how acute alcohol consumption and injury or collision risk increase together. Taylor B. Drug and alcohol dependence Volume 110,Issue1,Pages

81 Dose Respons Curve The more you drink, the harder you fall: A systematic review and meta-analysis of how acute alcohol consumption and injury or collision risk increase together. Taylor B. Drug and alcohol dependence Volume 110,Issue1,Pages

82 Dose Respons Curve The more you drink, the harder you fall: A systematic review and meta-analysis of how acute alcohol consumption and injury or collision risk increase together. Taylor B. Drug and alcohol dependence Volume 110,Issue1,Pages

83 Dank voor uw aandacht!

84

Jongeren en alcohol. Gouda 15 februari 2018

Jongeren en alcohol. Gouda 15 februari 2018 Jongeren en alcohol Gouda 15 februari 2018 Niet crack of heroïne, maar bovenaan een nieuw samengestelde lijst van de meest schadelijke drugs staat alcohol. The Lancet 2010 Verleden Februari 2017 aantal

Nadere informatie

Jongeren en Alcohol Westland 14 September2011 Poliklinieken Jeugd en Alcohol Kindergeneeskunde Dr. N. van der Lely, kinderarts M.D.C. de Visser, Kinderpsycholoog Presentatie A. Ontwikkelingen in Delft

Nadere informatie

Drinken is geen sport

Drinken is geen sport Drinken is geen sport Verantwoord alcoholgebruik 21 maart 2016 binnen de sport(club) Dia 1 Wie zijn wij? Dr. Nico van der Lely (Stichting Jeugd en Alcohol) Matthea Kwint (NOC*NSF/KNLTB/KNVB/KNHB/KNKV/NGF)

Nadere informatie

Jongeren en Alcohol Zwolle 12 juni 2012

Jongeren en Alcohol Zwolle 12 juni 2012 Jongeren en Alcohol Zwolle 12 juni 2012 van der Lely RdGG 2012 Presentatie A. Ontwikkelingen in Delft B. Casuïstiek C. Achtergronden van der Lely RdGG 2012 Niet crack of heroïne, maar bovenaan een nieuw

Nadere informatie

Jongeren en Alcohol. Poliklinieken Jeugd en Alcohol Kindergeneeskunde. Presentatie. A. Ontwikkelingen in Delft stiek C.

Jongeren en Alcohol. Poliklinieken Jeugd en Alcohol Kindergeneeskunde. Presentatie. A. Ontwikkelingen in Delft stiek C. Jongeren en Alcohol Ridderkerk 15 September 2011 Poliklinieken Jeugd en Alcohol Kindergeneeskunde Dr. N. van der Lely,, kinderarts M.D.C. de Visser, Kinderpsycholoog Presentatie Alcohol is schadelijker

Nadere informatie

Gevolgen al n coholmisbru bru k bij k bij i k nderen; de n; o ploss s i s ng? K t a w t i w jk j, k,0 7 feb ruar uar 2008 A coho

Gevolgen al n coholmisbru bru k bij k bij i k nderen; de n; o ploss s i s ng? K t a w t i w jk j, k,0 7 feb ruar uar 2008 A coho Gevolgen alcoholmisbruik bij kinderen; de oplossing? Katwijk, 07 februari 2008 Alcoholpolikliniek Kindergeneeskunde Reinier de Graaf Gasthuis Delft Dr. N. van der Lely, kinderarts M.D.C. de Visser, Kinderpsycholoog

Nadere informatie

Jongeren en Alcohol. Utrecht 18 Maart 2010. van der Lely RdGG 2010

Jongeren en Alcohol. Utrecht 18 Maart 2010. van der Lely RdGG 2010 Jongeren en Alcohol Utrecht 18 Maart 2010 Poliklinieken Jeugd en Alcohol Kindergeneeskunde Dr. N. van der Lely, kinderarts M.D.C. de Visser, Kinderpsycholoog Presentatie A. Ontwikkelingen in Delft B. Casuïstiek

Nadere informatie

Regionale keten casusbespreking Jongeren en Alcohol. Michiel Dethmers. Verslavingsarts. Opzet

Regionale keten casusbespreking Jongeren en Alcohol. Michiel Dethmers. Verslavingsarts. Opzet Regionale keten casusbespreking Jongeren en Alcohol Michiel Dethmers Verslavingsarts Opzet 2 Stellingen Cijfers Schade jeugdig gebruik Casuïstiek Nazorg Meldingsprotocol ziekenhuizen Drenthe Aantallen

Nadere informatie

Gaan zitten bij ooit gebruik

Gaan zitten bij ooit gebruik 1 Gaan zitten bij ooit gebruik 2 3 Speciaal bedoeld voor ouderavonden, voor ouders van basisonderwijs of beginnend middelbaar onderwijs. Deze quiz is bedoeld om met elkaar wat kennis op te doen, maar ook

Nadere informatie

Jongeren en alcohol. Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ. Dokters op dinsdag 22 januari 2013

Jongeren en alcohol. Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ. Dokters op dinsdag 22 januari 2013 Jongeren en alcohol Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ Dokters op dinsdag 22 januari 2013 U voelt u onrustig en krijgt het volgende voorgeschreven: Suspensie

Nadere informatie

Factsheet Alcohol intoxicaties NSCK 2007 tot en met 2012

Factsheet Alcohol intoxicaties NSCK 2007 tot en met 2012 710 Factsheet Alcohol intoxicaties NSCK 2007 tot en met 2012 Onderzoekers Drs. G Boeynaems, arts-assistent kindergeneeskunde Reiner de Graaf Gasthuis Delft Dr. N. van der Lely, kinderarts-opleider Reiner

Nadere informatie

Schadelijke effecten van alcohol

Schadelijke effecten van alcohol Schadelijke effecten van alcohol Jong geleerd? Saskia Wolt kinderarts Gerda de Boer GZ-psycholoog K&J Flevoziekenhuis DeKinderkliniek/DeKinderGGZ 2-11-2015 Club Cell, Almere Inhoud Alcohol en uw puber:

Nadere informatie

Lekker alcoholvrij Lezing Oudervereniging 30 juni 2016 Barlaeus Gymnasium

Lekker alcoholvrij Lezing Oudervereniging 30 juni 2016 Barlaeus Gymnasium Lekker alcoholvrij Lezing Oudervereniging 30 juni 2016 Barlaeus Gymnasium Mireille de Visser kinder- en jeugdpsycholoog Reinier de Graaf Gasthuis alcoholpolikliniek 9 jaar alcoholpoli 900 pa&ënten en hun

Nadere informatie

Tabel 1 - Overzicht aantal meldingen van alcohol gerelateerde opnames en aantal verwerkte rapportages

Tabel 1 - Overzicht aantal meldingen van alcohol gerelateerde opnames en aantal verwerkte rapportages Sinds 2007 worden in Nederland gegevens verzameld over jongeren met een alcoholintoxicatie (alcoholcoma). Wanneer een adolescent wordt opgenomen op de kinderafdeling vanwege een alcoholintoxicatie, wordt

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Alcoholintoxicatie. Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie (comazuiper) terTER_

Patiënteninformatie. Alcoholintoxicatie. Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie (comazuiper) terTER_ Patiënteninformatie Alcoholintoxicatie Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie (comazuiper) 1234567890-terTER_ Alcoholintoxicatie Informatie voor ouders na opname van

Nadere informatie

Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers

Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers Ziekenhuis Gelderse Vallei Alcohol drinken is een onderdeel van het sociale leven geworden. De Nederlandse jongeren behoren tot de grootste drinkers van Europa.

Nadere informatie

Aantal kinderen met alcoholvergiftiging in 2011 opnieuw toegenomen.

Aantal kinderen met alcoholvergiftiging in 2011 opnieuw toegenomen. PERSBERICHT 25 april 2012 Aantal kinderen met alcoholvergiftiging in 2011 opnieuw toegenomen. Het aantal kinderen en jongeren met een acute alcoholvergiftiging is in 2011 opnieuw toegenomen. In het afgelopen

Nadere informatie

ALCOHOLINTOXICATIES BIJ JONGEREN IN NEDERLAND

ALCOHOLINTOXICATIES BIJ JONGEREN IN NEDERLAND ALCOHOLINTOXICATIES BIJ JONGEREN IN NEDERLAND Een onderzoek bij kinderafdelingen in Nederlandse ziekenhuizen. Cijfers van 2007, 2008, 2009 en 2010 1 Colofon: Nico van der Lely (kinderarts, Reinier de Graaf

Nadere informatie

Factsheet alcoholintoxicaties 2007 tot en met 2017

Factsheet alcoholintoxicaties 2007 tot en met 2017 Factsheet alcoholintoxicaties 2007 tot en met 2017 Inleiding Sinds 2007 worden in Nederland gegevens verzameld over jongeren met een alcoholintoxicatie (ook wel alcoholcoma genoemd). Wanneer een adolescent

Nadere informatie

Gevolgen van alcoholgebruik

Gevolgen van alcoholgebruik Gevolgen van alcoholgebruik Katwijk 7 februari 2008 Programma Trends in alcohol gebruik Effecten en risico s Gevolgen (bij jongeren) Mogelijke oplossingen Conclusies 1 Algemene trends bij jongeren Steeds

Nadere informatie

Factsheet alcoholintoxicaties 2007 tot en met 2013

Factsheet alcoholintoxicaties 2007 tot en met 2013 Factsheet alcoholintoxicaties 2007 tot en met 2013 Meldingen 2013 Kinderartsen meldden over 2013 in totaal 713 gevallen waarbij een minderjarige, met alcohol in het systeem, door een kinderarts in het

Nadere informatie

Vragenlijst alcoholgerelateerde ziekenhuisopnames

Vragenlijst alcoholgerelateerde ziekenhuisopnames NVK, Postbus 0059, 50 LB Utrecht Tel. + (0)0 8 06, e-mail: nsck@nvk.nl Vragenlijst alcoholgerelateerde ziekenhuisopnames Naar aanleiding van de signalering via het Nederlands Signaleringscentrum Kindergeneeskunde

Nadere informatie

Alcoholgebruik? Tips en adviezen Voor ouders/verzorgers

Alcoholgebruik? Tips en adviezen Voor ouders/verzorgers Alcoholgebruik? Tips en adviezen Voor ouders/verzorgers Ziekenhuis Gelderse Vallei Alcohol drinken is een onderdeel van het sociale leven geworden. De Nederlandse jongeren behoren tot de grootste drinkers

Nadere informatie

FACTSHEET ALCOHOLINTOXICATIES 2007 TOT EN MET 2014

FACTSHEET ALCOHOLINTOXICATIES 2007 TOT EN MET 2014 Onder embargo tot maandag 16-02-2015 06:00 FACTSHEET ALCOHOLINTOXICATIES 2007 TOT EN MET 2014 1. Meldingen 2014 Kinderartsen in Nederland behandelden in 2014 in totaal 783 minderjarige jongeren als gevolg

Nadere informatie

Algemeen quiz kaarten.indd :14:52

Algemeen quiz kaarten.indd :14:52 Algemeen Algemeen 01 Waar kan je drugs laten testen? Think for yourself, care about others. Algemeen Algemeen 02 Welke middelen kun je wel en welke kun je niet laten testen bij de test-service? Think for

Nadere informatie

Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol bij jongeren van 10 tot en met 24 jaar

Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol bij jongeren van 10 tot en met 24 jaar Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol bij jongeren van 10 tot en met 24 jaar H.Valkenberg S. Nijman Uitgegeven door Stichting Consument en Veiligheid Postbus 75169 1070 AD Amsterdam juni 2011

Nadere informatie

Jeugd en alcohol. Oefeningen

Jeugd en alcohol. Oefeningen 2009-16 tekst 1 Delft, 16 april 2009 Jongeren drinken steeds meer alcohol. En ze drinken vaker. Ook zijn ze jonger als ze beginnen. Het is een groeiend probleem. Cijfers van 2008 337 jongeren kwamen in

Nadere informatie

Help, mijn kind gaat uit!?

Help, mijn kind gaat uit!? Help, mijn kind gaat uit!? Uit met ouders Time Out 29-11-2017 Bas Zegers, kinderarts sociale pediatrie Mathijs de Croon, preventiewerker Novadic-Kentron 5-12-2017 2 Er zijn ouders die zich helemaal geen

Nadere informatie

ALCOHOLINTOXICATIES bij JONGEREN. Alcoholintoxicaties bij jongeren in Nederland

ALCOHOLINTOXICATIES bij JONGEREN. Alcoholintoxicaties bij jongeren in Nederland Alcoholintoxicaties bij jongeren in Nederland 1 Colofon: Wim van Dalen E-mail: wvandalen@stap.nl T: (030) 6565041 Joris J. van Hoof m.m.v. Matthijs de Rover E-mail: j.j.vanhoof@utwente.nl T: (053) 489

Nadere informatie

rapport Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol

rapport Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol rapport Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol Disclaimer Bij de samenstelling van deze publicatie is de grootst mogelijke zorgvuldigheid in acht genomen. VeiligheidNL aanvaardt echter geen verantwoordelijkheid

Nadere informatie

1 Alcoholvergiftigingen

1 Alcoholvergiftigingen Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol Ongevalscijfers Samenvatting In 2012 zijn naar schatting 5.300 personen behandeld op een Spoedeisende Hulp (SEH) afdeling van een ziekenhuis naar aanleiding

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Alcoholintoxicatie bij jongeren

Alcoholintoxicatie bij jongeren Alcoholintoxicatie bij jongeren Beter voor elkaar Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie ( comazuiper ) Inleiding Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging in

Nadere informatie

Middelengebruik: Alcoholgebruik

Middelengebruik: Alcoholgebruik Resultaten HBSC : Alcoholgebruik Middelengebruik: Alcoholgebruik Inleiding Alcoholgebruik is onderdeel van verschillende culturen en tevens één van de grote globale risicofactoren voor sociale en fysieke

Nadere informatie

Nieuwe Drank- en Horeca Wet. Sportverenigingen. Zeelandia 02-04-2013

Nieuwe Drank- en Horeca Wet. Sportverenigingen. Zeelandia 02-04-2013 Nieuwe Drank- en Horeca Wet Sportverenigingen Zeelandia 02-04-2013 Programma 19.30 uur welkom door burgemeester Harald Bergmann 19.40 uur toelichting op de nieuwe Drank- en Horecawet 20.00 uur vragen over

Nadere informatie

PUBERS EN SOCIALE MEDIA

PUBERS EN SOCIALE MEDIA UW KIND EN RISICOVOL GEDRAG DE PUBERTEIT UW KIND EN SOCIALE MEDIA PUBERS EN SOCIALE MEDIA Dit is de periode waarin meisjes en jongens zich tot volwassene ontwikkelen. Ze worden geslachtsrijp en ontwikkelen

Nadere informatie

Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol bij jongeren van 10 tot en met 24 jaar

Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol bij jongeren van 10 tot en met 24 jaar Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol bij jongeren van 10 tot en met 24 jaar H. Valkenberg Uitgegeven door Stichting Consument en Veiligheid Postbus 75169 1070 AD Amsterdam maart 2012 Bij de

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Polikliniek voor Jeugd & Alcohol

Polikliniek voor Jeugd & Alcohol Polikliniek voor Jeugd & Alcohol Kind & Jeugd Locatie Hoorn/Enkhuizen Polikliniek voor Jeugd & Alcohol Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging in het ziekenhuis geweest. Dit kan voor zowel u

Nadere informatie

ALCOHOLINTOXICATIES BIJ JONGEREN IN NEDERLAND

ALCOHOLINTOXICATIES BIJ JONGEREN IN NEDERLAND ALCOHOLINTOXICATIES BIJ JONGEREN IN NEDERLAND Een onderzoek bij kinderafdelingen in Nederlandse ziekenhuizen. Cijfers van 2007 t/m 2011 Colofon: Nico van der Lely (kinderarts, Reinier de Graaf Groep) E:

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Alcohol en jongeren. Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos. Gordon Slabbers. Internist. Kinderarts

Alcohol en jongeren. Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos. Gordon Slabbers. Internist. Kinderarts Alcohol en jongeren Ziekenhuis Bernhoven 8 juli 12 juli Allert Vos Internist Gordon Slabbers Kinderarts 16-7-2010 1 De Jeugd deugt, maar met alcohol??? 2 Opbouw informatie-avond Een gewoon weekend in 2008

Nadere informatie

tot 24 jaar Monitor jongeren 12

tot 24 jaar Monitor jongeren 12 Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Trendonderzoek: Alcoholkennis bij jongeren tussen 12 en 25 jaar

Trendonderzoek: Alcoholkennis bij jongeren tussen 12 en 25 jaar - Factsheet - Trendonderzoek: Alcoholkennis bij jongeren tussen 12 en 25 jaar NIGZ, Project Alcohol Voorlichting en Preventie 3 juli 2003 Inleiding Het NIGZ voert elk jaar, als onderdeel van het Alcohol

Nadere informatie

Trimbos-instituut Binge drinken bij jeugd. Prof dr. Rutger Engels. Improving Mental Health by Sharing Knowledge

Trimbos-instituut Binge drinken bij jeugd. Prof dr. Rutger Engels. Improving Mental Health by Sharing Knowledge Trimbos-instituut 2015 Binge drinken bij jeugd Prof dr. Rutger Engels Improving Mental Health by Sharing Knowledge 1. Verandering in maatschappelijke normen over alcohol 2. Stijging in startleeftijd 3.

Nadere informatie

Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol bij jongeren van 10 tot en met 24 jaar

Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol bij jongeren van 10 tot en met 24 jaar Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol bij jongeren van 10 tot en met 24 jaar H. Valkenberg Uitgegeven door Stichting Consument en Veiligheid Postbus 75169 1070 AD Amsterdam maart 2013 Bij de

Nadere informatie

Nico Mensing van Charante Lezing 2014. Grenzen aan de Geneeskunde

Nico Mensing van Charante Lezing 2014. Grenzen aan de Geneeskunde Nico Mensing van Charante Lezing 2014 Grenzen aan de Geneeskunde Hermitage Amsterdam, Vrijdag 17 januari 2014 Deel 1: Grenzen aan de diagnostiek prof dr Patrick Bindels, huisarts Deel 2: Grenzen aan de

Nadere informatie

Preventie van Alcoholgebruik. Ina Koning

Preventie van Alcoholgebruik. Ina Koning Van wetenschap naar praktijk: Preventie van Alcoholgebruik Ina Koning Drinkt onze jeugd? Een impressie... i.koning@uu.nl We weten dat De feiten... Vroegtijdig drinken (Verdurmen et al., 2012): 13 jaar

Nadere informatie

Bert Vinken. Vincent van Gogh Voor geestelijke gezondheidszorg. Presentatie alcohol en opvoeding Trimbos-instituut

Bert Vinken. Vincent van Gogh Voor geestelijke gezondheidszorg. Presentatie alcohol en opvoeding Trimbos-instituut Nee tegen alcohol (en drugs) schade Bert Vinken Vincent van Gogh Voor geestelijke gezondheidszorg Programma 19.30 uur 20.30 uur 20.45 uur 21.30 uur Presentatie Pauze vraag en antwoord Einde Drugs Definities

Nadere informatie

Alcoholgebruik, binge- en comadrinken bij de jeugd in Zuid-Holland Zuid

Alcoholgebruik, binge- en comadrinken bij de jeugd in Zuid-Holland Zuid Alcoholgebruik, binge- en comadrinken bij de jeugd in Zuid-Holland Zuid Kernboodschap Alcoholgebruik heeft op vele manieren invloed op iemands gezond heid, zowel fysiek als psychisch als sociaal. Vooral

Nadere informatie

Guus Smit Moleculaire & Cellulaire Neurobiologie. Vrije Universiteit Amsterdam

Guus Smit Moleculaire & Cellulaire Neurobiologie. Vrije Universiteit Amsterdam Guus Smit Moleculaire & Cellulaire Neurobiologie Vrije Universiteit Amsterdam Hersenen op sterk water ONDERWEPEN: 1. Jonge drinkers 2. Hersenen 3. Wat te doen? Percentage 15-16 jarige jongeren dat! 10

Nadere informatie

ALCOHOL & GEZONDHEID. De wetenschap. Dr. ir. Trudy Voortman

ALCOHOL & GEZONDHEID. De wetenschap. Dr. ir. Trudy Voortman ALCOHOL & GEZONDHEID De wetenschap Dr. ir. Trudy Voortman trudy.voortman@erasmusmc.nl Over deze lezing Alcoholgebruik in Nederland en in deze zaal Alcohol en gezondheid Overmatig alcoholgebruik Matig alcoholgebruik

Nadere informatie

Alcoholpoli voor jongeren

Alcoholpoli voor jongeren Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Alcoholpoli voor jongeren z 1 Het WZA heeft een speciale polikliniek voor jongeren tot achttien jaar die op de Spoedeisende Hulp

Nadere informatie

Wat kunnen facturatiegegevens van ziekenfondsen ons vertellen over het voorkomen van alcoholintoxicaties bij minderjarigen?

Wat kunnen facturatiegegevens van ziekenfondsen ons vertellen over het voorkomen van alcoholintoxicaties bij minderjarigen? Wat kunnen facturatiegegevens van ziekenfondsen ons vertellen over het voorkomen van alcoholintoxicaties bij minderjarigen? Dat overmatig alcoholgebruik ook in België een probleem is met een belangrijke

Nadere informatie

Ouderlijke betrokkenheid en het welzijn van kinderen

Ouderlijke betrokkenheid en het welzijn van kinderen Pagina 1 / 17 Ouderlijke betrokkenheid en het welzijn van kinderen Als kinderen meer ouderlijke betrokkenheid ervaren en een betere band met hun ouders hebben, is de kans kleiner dat zij gedragsproblemen

Nadere informatie

Alcohol intoxication among children in The Netherlands. Amsterdam, 23 September 2010

Alcohol intoxication among children in The Netherlands. Amsterdam, 23 September 2010 Alcohol intoxication among children in The Netherlands Amsterdam, 23 September 2010 Paediatric alcohol policlinic Reinier de Graaf Gasthuis Delft Dr. N. van der Lely, Paediatrician M.D.C. de Visser, Ped.

Nadere informatie

Van kwetsbaar naar weerbaar: preventie en zorg voor kwetsbare jongeren en risicogedrag

Van kwetsbaar naar weerbaar: preventie en zorg voor kwetsbare jongeren en risicogedrag Van kwetsbaar naar weerbaar: preventie en zorg voor kwetsbare jongeren en risicogedrag Dike van de Mheen Maart 2016 Due to the nature of the treatment, Wat is er aan de hand? Middelengebruik en risicogedrag

Nadere informatie

Preventie ongevallen bij jongeren. Hoe pak je dat aan?

Preventie ongevallen bij jongeren. Hoe pak je dat aan? Preventie ongevallen bij jongeren Hoe pak je dat aan? VeiligheidNL Nationaal expertisecentrum voor veiligheid en gedrag Doel: voorkómen van de meeste en meest ernstige letsels In opdracht van o.a. VWS,

Nadere informatie

Kindergeneeskunde Alcoholintoxicatie/-vergiftiging

Kindergeneeskunde Alcoholintoxicatie/-vergiftiging Kindergeneeskunde Alcoholintoxicatie/-vergiftiging Inleiding Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging in het ziekenhuis geweest. Dit kan voor zowel u als voor uw kind een schokkende ervaring zijn.

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Polikliniek voor. Jeugd en Alcohol

PATIËNTEN INFORMATIE. Polikliniek voor. Jeugd en Alcohol PATIËNTEN INFORMATIE Polikliniek voor Jeugd en Alcohol 2 PATIËNTENINFORMATIE Opname in het ziekenhuis Door middel van deze folder informeert het Maasstad Ziekenhuis over de polikliniek Jeugd en Alcohol.

Nadere informatie

Alcohol FACT. Twee op de drie jongeren heeft weleens gedronken. Helft 4 e -klassers heeft recent gedronken SHEET. Gelderland-Zuid E-MOVO

Alcohol FACT. Twee op de drie jongeren heeft weleens gedronken. Helft 4 e -klassers heeft recent gedronken SHEET. Gelderland-Zuid E-MOVO Gelderland-Zuid E-MOVO 2015-2016 De resultaten in deze factsheet zijn afkomstig uit het 4 e E-MOVO jongerenonderzoek. In 2015 werd dit onderzoek uitgevoerd onder ruim 10.000 leerlingen in het voortgezet

Nadere informatie

Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling

Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling Chemisch toxicologische eigenschappen van acrylonitril en medische aspecten van een blootstelling Prof. Dr. Benoit Nemery KU Leuven Prof. Dr. Christophe Stove UGent Acrylonitril: chemische eigenschappen

Nadere informatie

Aloysius de Roosten school 2 februari 2015 Rolf Pelleboer, kinderarts Catharina Ziekenhuis Eindhoven

Aloysius de Roosten school 2 februari 2015 Rolf Pelleboer, kinderarts Catharina Ziekenhuis Eindhoven Aloysius de Roosten school 2 februari 2015 Rolf Pelleboer, kinderarts Catharina Ziekenhuis Eindhoven 1. Inleiding 2. Kennisquiz 3. Werking alcohol 4. Conclusies 5. Opvoedingstips Niet crack of heroïne,

Nadere informatie

19 mei 2015 Basisschool t Rendal en Dorpscooperatie Lierop Wij leren met jou Rolf Pelleboer, tot 1 januari 2015 kinderarts Catharina Ziekenhuis

19 mei 2015 Basisschool t Rendal en Dorpscooperatie Lierop Wij leren met jou Rolf Pelleboer, tot 1 januari 2015 kinderarts Catharina Ziekenhuis 19 mei 2015 Basisschool t Rendal en Dorpscooperatie Lierop Wij leren met jou Rolf Pelleboer, tot 1 januari 2015 kinderarts Catharina Ziekenhuis Eindhoven 1. Inleiding, waarom 18 jaar 2. Opvoedingstips

Nadere informatie

ALCOHOL EN JONGEREN: EEN ONGELUKKIGE COMBINATIE

ALCOHOL EN JONGEREN: EEN ONGELUKKIGE COMBINATIE ALCOHOL EN JONGEREN: EEN ONGELUKKIGE COMBINATIE Huib Valkenberg, Consument en Veiligheid Nico van der Lely, Reinier de Graaf Gasthuis Marco Brugmans, Consument en Veiligheid 17 augustus 2007 Medisch Contact

Nadere informatie

Nieuwe Drank- en Horeca Wet. Horeca ondernemers. De Spot

Nieuwe Drank- en Horeca Wet. Horeca ondernemers. De Spot Nieuwe Drank- en Horeca Wet Horeca ondernemers De Spot 26-03-2013 Programma 19.30 uur welkom door burgemeester Harald Bergmann 19.40 uur toelichting op de nieuwe Drank- en Horecawet 20.00 uur vragen over

Nadere informatie

Workshop Alcohol en adolescenten

Workshop Alcohol en adolescenten Workshop Alcohol en adolescenten Bossche samenscholingsdagen 25 en 26 november 2010 2 en 3 december 2010 Kinderartsen: Marianne Steenbergen en Annemieke van der Weij Huisartsen: Elseline Verheul, Suzanne

Nadere informatie

De behandeling van osteoporotische heupfracturen: een uitdaging voor de chirurg

De behandeling van osteoporotische heupfracturen: een uitdaging voor de chirurg De behandeling van osteoporotische heupfracturen: een uitdaging voor de chirurg Prof. Dr. A. Sermon Traumatologische Heelkunde UZ Gasthuisberg, Leuven Probleemstelling Probleemstelling Epidemiologie Specifieke

Nadere informatie

Risicogedrag Jongeren

Risicogedrag Jongeren Risicogedrag Jongeren Ongevallen en letsels en wat we daarmee moeten Letsel Informatie Systeem (LIS) Missie VNL Voorkomen van meest ernstige en meest voorkomende letsels in Nederland. Representatieve steekproef

Nadere informatie

Nieuwe Drank- en Horeca Wet. Winkeliers/slijterijen. Stadskantoor 28-03-2013

Nieuwe Drank- en Horeca Wet. Winkeliers/slijterijen. Stadskantoor 28-03-2013 Nieuwe Drank- en Horeca Wet Winkeliers/slijterijen Stadskantoor 28-03-2013 1 Programma 19.30 uur welkom door burgemeester Harald Bergmann 19.40 uur toelichting op de nieuwe Drank- en Horecawet 20.00 uur

Nadere informatie

wat doet alcohol eigenlijk met je lichaam?

wat doet alcohol eigenlijk met je lichaam? de kater komt later ziek door te veel alcohol Je hebt te veel alcohol gedronken. Dit heeft je zo ziek gemaakt dat we je met spoed moesten opnemen in ons ziekenhuis. Waarschijnlijk ben je - net als je ouders/verzorgers

Nadere informatie

speciaal onderwijs lesbrief alcohol UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL

speciaal onderwijs lesbrief alcohol UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL speciaal onderwijs UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (00) 67 1 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL inhoud LES 1: KENNISMAKING MET ALCOHOL SOORTEN DRANK DE WERKING VAN ALCOHOL 4 DE GEVOLGEN VOOR

Nadere informatie

4 augustus 2018 Auteur: Jeroen Kester. Onderzoek: alcohol en jongeren

4 augustus 2018 Auteur: Jeroen Kester. Onderzoek: alcohol en jongeren 4 augustus 2018 Auteur: Jeroen Kester Onderzoek: alcohol en jongeren Samenvatting Meerderheid ouders laat minderjarig kind alcohol drinken De grootste groep ouders van 16- en 17-jarige kinderen (56%) staat

Nadere informatie

Dat doet mijn kind toch niet?!

Dat doet mijn kind toch niet?! Dat doet mijn kind toch niet?! Informatie over alcohol en drugs 17 maart 2016 marion.kooij@brijder.nl 088 3583 880 06 30 26 24 83 www.twitter.com/brijderjeugd Brijder jeugd Preventie Voorlichting (in de

Nadere informatie

Nieuwe (&oude) verslavingstrends. R. Rijlaarsdam, J.H. van Gestel, A.H. Oortgiesen, J.A. Wind

Nieuwe (&oude) verslavingstrends. R. Rijlaarsdam, J.H. van Gestel, A.H. Oortgiesen, J.A. Wind Nieuwe (&oude) verslavingstrends R. Rijlaarsdam, J.H. van Gestel, A.H. Oortgiesen, J.A. Wind Programma: J.A. Wind, de cijfers Programma: J.A. Wind, de cijfers J. A. van Gestel, nieuwe trends GHB Cannabis

Nadere informatie

Heerlijk Helder Heineken Alcoholgebruik in de Media. Rutger Engels, Behavioural Science Institute Radboud Universiteit Nijmegen

Heerlijk Helder Heineken Alcoholgebruik in de Media. Rutger Engels, Behavioural Science Institute Radboud Universiteit Nijmegen Heerlijk Helder Heineken Alcoholgebruik in de Media Rutger Engels, Behavioural Science Institute Radboud Universiteit Nijmegen 1.Herkennen van brand logos bij kinderen (Dalton et al., 2003) 2.Herkennen

Nadere informatie

Alcoholintoxicatie bij jongeren

Alcoholintoxicatie bij jongeren Alcoholintoxicatie bij jongeren Wat kunnen facturatiegegevens van ziekenfondsen ons vertellen over het voorkomen van alcoholintoxicaties bij minderjarigen? Michiel Callens, arts onderzoeker Intermutualistisch

Nadere informatie

Uw kind en genotmiddelen

Uw kind en genotmiddelen Welkom! Uw kind en genotmiddelen Pel van Hattum Gezondheidsbevorderaar Programma Genotmiddelen Ontwikkeling pubers Middelen: Energydrinks Roken Alcohol Opvoeding Genotmiddelen Indeling naar werking Verdovend

Nadere informatie

Les alcohol. En / of Vragenblad Hoe werkt alcohol? Wat weet je al over alcohol? En / of Nog meer vragen: Klassikaal vragen stellen uit de kennistest.

Les alcohol. En / of Vragenblad Hoe werkt alcohol? Wat weet je al over alcohol? En / of Nog meer vragen: Klassikaal vragen stellen uit de kennistest. Les alcohol Meenemen: - Formulier om eigen ervaringen op te schrijven; - Etiketten van alcoholhoudende dranken; - Vragenblad Hoe werkt alcohol? ; (eventueel A,B en C- kaartjes meenemen) - Kennistest alcohol;

Nadere informatie

SAMENVATTING Schadelijk gebruik van alcohol staat wereldwijd in de top vijf van risicofactoren die tot ziekte, arbeidsongeschiktheid of overlijden kunnen leiden. Het alcoholgebruik is stabiel of neemt

Nadere informatie

Inhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis.

Inhoud. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten. GHB-effecten 21-3-2013. Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis. Inhoud Intoxicatie en onthouding in het algemeen ziekenhuis Dr. Martijn van Noorden Psychiater Leids Universitair Medisch Centrum GHB Monitor 2013 Practice-based richtlijn algemeen ziekenhuis GHB bindt

Nadere informatie

Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Alcohol Informatie voor patiënten F0931-3415 september 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH

Nadere informatie

dr. Iva Bicanic Alcohol en seksueel geweld

dr. Iva Bicanic Alcohol en seksueel geweld dr. Iva Bicanic Alcohol en seksueel geweld Artikel 243 en 247 Sr Situaties waarbij de dader bewust misbruik maakt van de omstandigheid dat het slachtoffer in onvoldoende mate in staat is haar/zijn wil

Nadere informatie

Alcoholvergiftiging Informatie voor ouders

Alcoholvergiftiging Informatie voor ouders Alcoholvergiftiging Informatie voor ouders Albert Schweitzer ziekenhuis maart 2014 pavo 1077 Inleiding Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging opgenomen in het ziekenhuis. Dit kan voor u en uw

Nadere informatie

Tabak- en alcoholgebruik Clinical Assessment Protocol (CAP) = 1

Tabak- en alcoholgebruik Clinical Assessment Protocol (CAP) = 1 Tabak- en alcoholgebruik Clinical Assessment Protocol (CAP) = 1 De informatie over deze CAP-code wordt opgesplitst in drie delen: (I) Betekenis: De betekenis van code 1 bij de Tabak- en alcoholgebruik-cap.

Nadere informatie

Haw it der oer! Marcel Seuninga/ Auke Zandstra

Haw it der oer! Marcel Seuninga/ Auke Zandstra Haw it der oer! Marcel Seuninga/ Auke Zandstra Programma Enkele cijfers over roken, drinken en gamen Jongeren en alcohol Andere drugs Enkele tips t.a.v. opvoeding en genotmiddelen Vragen en afsluiting

Nadere informatie

NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten

NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten Universiteit Maastricht c.vanheugten@np.unimaas.nl Inhoud presentatie Plasticiteit van het brein Hersenletsel Schade en herstel

Nadere informatie

Alcohol nuchter bekeken

Alcohol nuchter bekeken Alcohol nuchter bekeken Alcohol en kanker Vandaag zal kanker je misschien niet echt bezighouden. Het is wel een feit dat overdadig alcoholgebruik op termijn het risico op bepaalde soorten kanker verhoogt.

Nadere informatie

UW KIND EN ALCOHOL. Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering

UW KIND EN ALCOHOL. Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering UW KIND EN ALCOHOL Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering PROGRAMMA Welkom in de puberteit Alcohol Opvoeding en genotmiddelen DE PUBERTEIT Dit is de periode waarin jongeren zich tot volwassene

Nadere informatie

Factsheet alcohol. Think Before You Drink

Factsheet alcohol. Think Before You Drink Factsheet alcohol Think Before You Drink Jongeren drinken te vroeg, te veel en te vaak. Ook in West-Brabant is dit het geval. Bovendien tolereren veel ouders dat hun kinderen onder de 16 jaar alcohol drinken.

Nadere informatie

Jongeren en alcohol. Gemeente s-hertogenbosch

Jongeren en alcohol. Gemeente s-hertogenbosch Jongeren en alcohol Gemeente s-hertogenbosch Onderzoek & Statistiek Oktober 2013 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 5 1.1 Achtergrond... 5 1.2 Jongerenpanel alcohol... 5 1.3 Leeswijzer... 5 2. Alcoholgebruik

Nadere informatie

Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen?

Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen? Universitair Docent Hersencentrum Rudolf Magnus Afdeling Psychiatrie Universitair Medisch Centrum Utrecht Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen? Matthijs Bossong Overzicht Psychotische stoornis

Nadere informatie

Hoe zit dat met alcohol? Ieder glas alcohol is vergif!

Hoe zit dat met alcohol? Ieder glas alcohol is vergif! 1 Hoe zit dat met alcohol? Ieder glas alcohol is vergif! Het alcoholpercentage in: - Bier 5% - Wijn 12% - Sterke drank 35% Voor het alcoholpercentage in je bloed maakt het niets uit of je bier, wijn of

Nadere informatie

Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011

Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Zeeuwse jongeren en alcohol In 2010 is de Zeeuwse campagne Laat ze niet (ver)zuipen! van start

Nadere informatie

Programma. Middelen Alcohol en jongeren Fasen van gebruik Signaleren Lokale cijfers Plannen

Programma. Middelen Alcohol en jongeren Fasen van gebruik Signaleren Lokale cijfers Plannen Eelco de Gries & Nienke de Waard Afd. Voorlichting en Preventie Friesland Programma Middelen Alcohol en jongeren Fasen van gebruik Signaleren Lokale cijfers Plannen 1 Onderzoek Iedereen gebruikt drugs!

Nadere informatie

Bianca Wagenaar-Swart Preventiewerker

Bianca Wagenaar-Swart Preventiewerker Bianca Wagenaar-Swart Preventiewerker Tactus Verslavingszorg Stedendriehoek, Twente, Zwolle/Noord Veluwe en Flevoland Preventie Behandeling Nazorg Alcohol, roken, drugs, medicijnen, gamen, gokken Programma

Nadere informatie

Lange termijn effecten prehospitaal handelen: De kater komt later. Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC

Lange termijn effecten prehospitaal handelen: De kater komt later. Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC prehospitaal handelen: De kater komt later Hennie Knoester Kinderarts-intensivist, Intensive Care Kinderen EKZ/AMC RS infectie, 10 dagen oud Meningococcen infectie, 1 jaar Asystolie bij cardiomyopathie,

Nadere informatie

SEH-behandelingen naar aanleiding van GHBgebruik

SEH-behandelingen naar aanleiding van GHBgebruik SEH-behandelingen naar aanleiding van GHBgebruik H. Valkenberg Uitgegeven door Stichting Consument en Veiligheid Postbus 75169 1070 AD Amsterdam Maart 2012 Bij de samenstelling van deze publicatie is de

Nadere informatie