Voortplanting bij dieren vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 13 July 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.

2 Inhoudsopgave Voortplanting bij dieren Kennisbank Toepassingen Kippen en eieren Voortplanting Gambusia s Honden Verwerken Examenopgave Antwoorden Toepassingen Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Voortplanting bij dieren Kennisbank Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel: KB: Voortplanting bij dieren Test je kennis Beantwoord de volgende vragen over de theorie in de Kennisbank. Voortplanting bij dieren maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/ van 10 Je kunt vogels onderverdelen in nestblijvers en nestvlieders. Stel dat je andere dieren ook op die manier zou willen indelen, welke dieren zou je dan bij nestvlieders indelen? Kies het juiste rijtje. a. Insecten, zeeschildpad, paard en mossel. b. Vis, insect, aap en zeeschildpad. c. Vis, mens, insect en mossel. d. Kangoeroe, paard, aap en zeeschildpad. 2 van 10 Welke woorden horen bij de metamorfose? Pagina 2

4 a. balts b. ongeslachtelijke voortplanting c. larve d. broedzorg e. imago f. nestvlieders 3 van 10 Welke begrippen horen bij geslachtelijke voortplanting? a. eicel b. bevruchting c. één dier d. balts e. geen bevruchting f. kwal 4 van 10 Welke begrippen horen bij ongeslachtelijke voortplanting? a. eicel b. bevruchting c. één dier d. balts e. geen bevruchting f. kwal 5 van 10 Waar of niet waar? De zeeschildpad kan als soort overleven omdat hij zoveel eieren legt. a. waar b. niet waar 6 van 10 Waar of niet waar? Een dier dat veel eieren legt, heeft altijd maar weinig nakomelingen. a. waar b. niet waar 7 van 10 Waar of niet waar? Een nestblijver is een vogel die tijdens het broeden het nest niet verlaat. Pagina 3

5 a. waar b. niet waar 8 van 10 Je ziet drie beweringen over de balts. Welke is juist? a. De balts is gedrag tijdens de paring. b. De balts is gedrag voor de paring. c. De balts is gedrag na de paring. 9 van 10 Waar of niet waar? Een territorium is een gebied dat verdedigd wordt tegen soortgenoten. a. waar b. niet waar 10 van 10 Waar of niet waar? Vrouwtjes zorgen altijd voor de eieren. a. waar b. niet waar Pagina 4

6 Toepassingen Kippen en eieren Bekijk het filmpje: Bij de paring drukt de haan zijn lichaamsopening, de cloaca, tegen de cloaca van de hen. Er komt een kleine penis uit de cloaca van de haan en daar komt sperma uit. De zaadcellen zoeken hun weg naar de eicel van de hen. De eileider is een gekronkelde buis van ongeveer 75 centimeter lang. De dooier zakt langzaam de eileider af naar buiten. Een dooier is eigenlijk een eicel met veel reservevoedsel. Onderweg wordt hij netjes ingepakt. Eerst komt er eiwit omheen, daarna twee vliezen en de schaal. Terwijl het ei door de eileider glijdt, wordt de voorkant puntig, de achterkant blijft stomp. 1. Bekijk de afbeelding met 5 nummers. Hieronder staan vijf functies (taken). Welke functie hoort bij welk onderdeel? Schrijf achter de letters de juiste nummers. a. Hier spuit het mannetje zijn zaadcellen in het vrouwtje. b. De zaadcellen gaan hierdoor naar de eicel. c. Hier vindt de bevruchting plaats. d. Hier ontstaat het kippenei. e. Hier verlaat het ei de kip. a =.. b =.. c =.. d =.. en e =.. 2. Soms gaat het mis of verloopt de bevruchting anders. Wat is er aan de hand bij de volgende eieren? Zoek hierover informatie en beschrijf wat er mis gaat. a. Dubbeldooier Pagina 5

7 b. Hanenei c. Windei 3. Sleep de woorden naar de juiste plaats in de tekst. Kippen en eieren maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/ In de onderstaande tekstje ontbreekt nog een aantal woorden. Sleep de woorden naar de juiste plaats in de tekst. Als een hen 4 tot 5 maanden oud is, gaat ze eieren leggen. Ze doet er ongeveer 25 over om een ei te maken. Als de eieren zijn, kan een kip de eieren zelf uitbroeden. Ze zorgt dan eerst voor legsel van zo'n 10 tot 12 eieren. De hen wordt dan genoemd. Een hen legt in principe het hele jaar door, behalve als ze is en tijdens de rui. Dan heeft ze al haar energie nodig om een nieuw verenpak aan te maken. In de maanden en januari komt de leg op een laag pitje te staan. Dit is de donkerste periode van het jaar en is voor de hen een periode om een beetje tot rust te komen en te verzamelen voor het voorjaar om dan weer veel eieren te leggen en te broeden. Beschikbare keuzes: december, bevrucht, uur, energie, broeds, kloek Voortplanting Pagina 6

8 Bekijk het filmpje: In het filmpje zie je het baltsgedrag, voortplantingsgedrag en broedzorg van stekelbaarsjes. Beantwoord de volgende vragen: Een mannetje stekelbaars vormt een territorium. Wat zijn de volgende handelingen? a. Hij verdedigt zijn territorium tegen andere mannetjes. b. Hij verzorgt het broedsel. c. Hij bouwt een nest. d. Hij baltst met een vrouwtje. e. Hij paart met het vrouwtje. a =.. b =.. c =.. d =.. en e =.. Voortplanting van de stekelbaars maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/ a. b. c. d. broedzorg balts paring nestbouw zigzagdans eieren territorium bevruchting Pagina 7

9 Gambusia s Bekijk het filmpje over gambusia s: a. Op welke manier worden jongen van gambusia s geboren? b. Waarin verschillen zij van veel andere vissen? c. Gambusia s zijn vissen. Is bij gambusia s sprake van inwendige of uitwendige bevruchting? d. Is er bij gambusia s sprake van broedzorg? Honden Een hond is een zoogdier. De voortplantingsorganen van een hond verschillen niet zo veel van de mens. Je ziet hier afbeelding van de geslachtsorganen van een reu en een teefje. Pagina 8

10 Honden maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/ Sleep de woorden bij het juiste nummer Beschikbare keuzes: vagina, eierstok, teelbal, eileider, prostaat, penis, baarmoeder, balzak Pagina 9

11 Verwerken Examenopgave Beantwoord ter afsluiting van dit onderdeel de volgende examenvragen. VMBO BB Vraag 13 VMBO BB Vraag 15 VMBO BB Vraag 16 Extra uitdaging: VMBO KB Vraag 44 Pagina 10

12 Antwoorden Toepassingen Toepassing: Gambusia's a. Gambusia s zijn levendbarend. b. Ze leggen dus geen eieren di bevrucht moeten worden. c. Inwendige bevruchting. d. Nee, na de geboorte zorgen de jongen voor zichzelf. Pagina 11

13 Antwoorden Antwoorden: Kippen en eieren 1 In de onderstaande tekstje ontbreekt nog een aantal woorden. Sleep de woorden naar de juiste plaats in de tekst. Als een hen 4 tot 5 maanden oud is, gaat ze eieren leggen. Ze doet er ongeveer 25 uur over om een ei te maken. Als de eieren bevrucht zijn, kan een kip de eieren zelf uitbroeden. Ze zorgt dan eerst voor legsel van zo'n 10 tot 12 eieren. De hen wordt dan kloek genoemd. Een hen legt in principe het hele jaar door, behalve als ze broeds is en tijdens de rui. Dan heeft ze al haar energie nodig om een nieuw verenpak aan te maken. In de maanden december en januari komt de leg op een laag pitje te staan. Dit is de donkerste periode van het jaar en is voor de hen een periode om een beetje tot rust te komen en energie te verzamelen voor het voorjaar om dan weer veel eieren te leggen en te broeden. Aantal punten juist antwoord: 1 Antwoorden: Voortplanting van de stekelbaars 1 1. b 2. a 3. d 4. c Aantal punten juist antwoord: 1 Antwoorden: Honden 1 Pagina 12

14 Sleep de woorden bij het juiste nummer. 1. balzak 2. teelbal 3. penis 4. prostaat 5. vagina 6. eierstok 7. eileider 8. baarmoeder Aantal punten juist antwoord: 1 Pagina 13

15 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 13 July 2016 om 11:59 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Biologie; Instandhouding en ontwikkeling; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 1 uur en 15 minuten Pagina 14