ARBITRALE BESLISSING VAN DE GESCHILLENCOMMISSIE REIZEN ZITTING VAN 15 JUNI 2004

Transcriptie

1 Inzake ARBITRALE BESLISSING VAN DE GESCHILLENCOMMISSIE REIZEN ZITTING VAN 15 JUNI 2004 De Heer A, xxx, en diens echtgenote mevrouw B, samenwonende aan de xxx, optredend in eigen naam alsmede qualitate qua hun minderjarige kinderen C, D en E Eisers, Ter zitting vertegenwoordigd door Meester xxx, advocaat, met kantoor te xxx; En RO, met maatschappelijke zetel aan de xxx, ingeschreven in de Kruispuntbank Ondernemingen onder nummer xxx Verweerster Ter zitting vertegenwoordigd door Mevr. xxx Hebben ondergetekenden: 1. Mevrouw xxx, xxx, met kantoor te xxx, in haar hoedanigheid van voorzitter van het arbitraal college; 2. De heer xxx, wonende te xxx, in zijn hoedanigheid van vertegenwoordiger van de verbruikers; 3. De heer xxx, wonende te xxx, in zijn hoedanigheid van vertegenwoordiger van de verbruikers. 4. De heer xxx, wonende te xxx, in zijn hoedanigheid van vertegenwoordiger van de reissector 5. De heer xxx, wonende te xxx, in zijn hoedanigheid van vertegenwoordiger van de reissector. Allen in hun hoedanigheid van scheidsrechters van de Geschillencommissie Reizen, met zetel te 1000 Brussel, Koning Albert II-laan 16 (Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie), Volgende arbitrale sententie geveld: 1

2 Uit een eerste onderzoek is gebleken dat het Arbitraal College rechtsmacht heeft om van onderhavig geschil kennis te nemen. Partijen hebben schriftelijk hun akkoord bevestigd m.b.t. de arbitrale procedure. Overeenkomstig het door partijen aanvaarde geschillenreglement werd de vordering rechtsgeldig aanhangig gemaakt. Ter zitting van de Geschillencommissie van 15 juni 2004 heeft verweerster expliciet verklaard zich niet te beroepen op de gebeurlijke verjaring van de vordering van eisers, zodat het Arbitraal College in deze niet dient na te gaan of de vordering van eisers tijdig werd ingesteld. De partijen werden behoorlijk opgeroepen per aangetekend schrijven dd. 16 oktober 2003 om te verschijnen op de zitting van het Arbitraal College van 17 februari 2004, waar de zaak tegensprekelijk werd uitgesteld naar de zitting van 15 juni Ter zitting van 15 juni 2004 zijn beide partijen verschenen, vertegenwoordigd zoals hoger aangegeven, en hebben zij zich ermee akkoord verklaard dat het Arbitraal College, in de samenstelling zoals hoger aangegeven, het dossier in zijn integraliteit herneemt. * * * 1. Uit de stukken van het dossier blijkt dat eisers bij verweerster een autovakantie naar La Pineda de Salou aan de Costa Dorada (Spanje) boekten met heenreis op 10 augustus 2002 en terugreis op 31 augustus 2002, voor twee volwassenen en drie kinderen. Deze vakantie omvatte 21 overnachtingen in logies alleen in Residentie Y in een appartement (type 50), voor een totale prijs van 1.193,23. Eisers maakten hun keuze uit de zomerbrochure Autovakanties 2002 van verweerster, waarin de faciliteiten van de gekozen accommodatie als volgt wordt beschreven: (hierna worden enkel de voor voorliggend geschil relevante punten weergegeven) Faciliteiten: Gratis buurtparkeergelegenheid. Inbegrepen:Verbruik van water, gas en elektriciteit. Het bad- en huishoudlinnen. Het bedlinnen met wekelijkse wissel Samen met hun reisdocumenten ontvingen eisers een informatiekaart met daarop het sleuteladres waar zij de sleutel voor het gehuurde appartement konden afhalen. Bij aankomst bleek het sleuteladres evenwel te koop te staan. Eisers dienden zich tot passanten te wenden om het juiste sleuteladres te achterhalen. Toen eisers uiteindelijk het correcte adres vonden, werd hen meegedeeld dat het appartement dat zij hadden gehuurd niet door hen kon worden betrokken omdat het in een abominabele toestand zou verkeren. Eisers kregen een gelijkaardig appartement in een ander gebouw, in dezelfde buurt als het geboekte appartement. Het sleuteladres bezorgde eisers tevens lakenssets, doch bleek niet over keuken- en badlinnen te beschikken. Na aandringen van eisers ontvingen zij een beperkt aantal handdoeken en keukenhanddoeken. 2

3 De parkeermogelijkheid beantwoordde niet aan de verwachtingen van eisers, vermits zij eerst eenvoudigweg niet binnengeraakten in de garage en vervolgens aldaar niet over een voorbehouden parkeerplaats bleken te beschikken. Het appartement zelf tenslotte was, aldus eisers, onvoldoende uitgerust voor 5 personen, zowel wat het aanwezige aantal stoelen betrof als op het vlak van servies. 2. Op 15 augustus 2002 werd het achtjarig zoontje van eisers het slachtoffer van een ernstig ongeval in het appartement. Terwijl het jongetje op het toilet zat, viel het kantel raam van het toilet op zijn hoofd. D liep hierbij ernstige snijwonden op zijn hoofd en zijn schouder. Ingevolge deze verwondingen en de erop volgende complicaties (de schouderwonde ging tot tweemaal toe opnieuw open) kon D gedurende de rest van de vakantie niet meer zwemmen en diende hij de zon te mijden. Ook zijn medereizigers ondergingen hierdoor een derving van vakantiegenot. Het gebroken wc-venster werd door de eigenaar van het gebouw niet hersteld gedurende de ganse periode dat eisers het appartement betrokken. 3. Na hun terugkeer uit vakantie richtten eisers een uitvoerige klachtenbrief aan verweerster. Verweerster maakte het dossier betreffende de opgelopen lichamelijke letsels van D over aan haar aansprakelijkheidsverzekeraar, die voor de verdere afwikkeling zou instaan. Voor de geformuleerde grieven omtrent de ter beschikking gestelde accommodatie werd aan eisers een tegemoetkoming voorgesteld van 300. Een kredietnota voor dit bedrag werd overgemaakt aan de reisbemiddelaar van eisers. 4. Eisers achtten het regelingsvoorstel van verweerster ontoereikend. Gelet op de geleden ongemakken zijn eisers de mening toegedaan dat zij eigenlijk geen vakantie genoten hebben. Om die reden maken zij aanspraak op de terugbetaling van de volledige reissom ten belope van 1.193,23. Eisers maakten hun klacht op 28 augustus 2003 aanhangig bij de Geschillencommissie Reizen door middel van het daartoe bestemde klachtenformulier. Zij motiveerden hun vordering in conclusies, neergelegd op 23 januari Verweerster legde geen besluiten neer. Beoordeling A. De procedure 5. Ter zitting werpt verweerster op dat eisers niet kunnen optreden in naam en voor rekening van hun minderjarige kinderen, vermits de machtiging van de Vrederechter, vereist voor het aangaan van een arbitrage-overeenkomst, niet voorligt. 3

4 Op grond van artikel 378 Burgerlijk Wetboek dienen ouders de machtiging van de Vrederechter te bekomen voor het stellen van bepaalde handelingen, waaronder het afsluiten van een arbitrageovereenkomst (art. 410, 11 BW). Wordt deze formaliteit van machtiging door de vrederechter niet nageleefd, dan kan de rechtshandeling door een rechter vernietigd worden. Vermits het een maatregel betreft ter bescherming van de belangen van de minderjarige, kan de eis tot nietigverklaring enkel door of namens de minderjarige worden ingesteld. Met name een medecontractant kan zich niet op het ontbreken van de machtiging beroepen (S. MOSSELMANS, Artikelsgewijze commentaar Personen- en Familierecht, Kluwer rechtswetenschappen, Art. 410, pg. 109). Bijgevolg heeft het ontbreken van de machtiging door de Vrederechter in casu geen weerslag op de vordering, zoals ingeleid door eisers. B. Rechtsmacht van het Arbitraal College 6. Partijen zijn het erover eens dat gelet op de libellering van het arbitraal beding, opgenomen in de voorwaarden van verweerster en door eisers aanvaard het Arbitraal College geen rechtsmacht heeft om uitspraak te doen omtrent de geschillen over lichamelijke letsels. Vermits arbitrage partijen aan hun natuurlijke rechter onttrekt, dienen overeenkomsten tot arbitrage beperkend te worden geïnterpreteerd. In casu betekent dit dat het Arbitraal College geen rechtsmacht heeft om uitspraak te doen over die onderdelen van de vordering van eisers die hun oorsprong vinden in de lichamelijke letsels opgelopen door D. Eisers motiveren hun vordering die ertoe strekt een integrale terugbetaling te bekomen van de reissom, mede door te verwijzen naar het ongeval dat hun zoontje op 15 augustus 2002 is overkomen. Vermits hun zoontje door het ongeval in zijn ontspanningsmogelijkheden beperkt was, werd ook het vakantiegenot van de andere reizigers aangetast. Eisers poneren dat zij door het ongeluk eigenlijk geen vakantie genoten en motiveren aldus hun vordering tot integrale terugbetaling van de reissom. De derving van het reisgenot, waarvoor eisers vergoeding vorderen, wordt aldus door eisers zelf volledig gerelateerd aan het ongeval van hun zoon D. Deze schadepost is een vorm van morele schade, deels eigen schade deels schade door weerkaatsing, en vloeit blijkens de invulling die eisers zelf eraan geven - integraal voort uit het lichamelijk letsel opgelopen door hun zoontje. Gelet op de beperkende interpretatie van het arbitraal beding heeft het Arbitraal College in casu geen rechtsmacht om over de gevorderde vergoeding wegens derving van reisgenot uitspraak te doen. In zoverre dienaangaande geen minnelijke regeling met de aansprakelijkheidsverzekeraar van verweerster wordt bereikt, dienen eisers zich voor de vergoeding van deze schadepost tot de gewone rechtbanken te wenden. 7. Het Arbitraal College heeft daarentegen wel rechtsmacht om te oordelen over de klachten van eisers die gerelateerd zijn aan de accommodatie ter plaatse en aan de uitvoering van het reiscontract. 4

5 In concreto betreft het de klachten in verband met het verkeerd opgegeven sleuteladres, de accommodatie die niet voldeed voor vijf personen, het ontbrekende bad- en keukenlinnen en de afwezigheid van een parkeerplaats voor het voertuig. C. De aansprakelijkheid van verweerster 8. Ter zitting stelt verweerster dat bij de beoordeling van haar aansprakelijkheid rekening dient te worden gehouden met het feit dat zij in casu een enkelvoudige prestatie, nl. uitsluitend logies, verkocht aan eisers. Bijgevolg kwam er aldus verweerster - een contract van reisbemiddeling tot stand kwam. De eventuele aansprakelijkheid van verweerster dient om deze reden in het licht van artikel 27 van de Wet van 16 februari 1994 tot regeling van het contract tot reisorganisatie en reisbemiddeling te worden beoordeeld (hierna kortweg de Reiscontractenwet genoemd). Op grond van artikel 1,2 van de Reiscontractenwet is een contract tot reisbemiddeling elke overeenkomst waarbij een persoon zich verbindt tot het verstrekken aan een andere, tegen betaling van een prijs, hetzij van een contract tot reisorganisatie, hetzij van één of meer afzonderlijke prestaties die enigerlei reis of verblijf mogelijk maken. Een contract tot reisorganisatie wordt in artikel 1.1 van dezelfde wet omschreven als de overeenkomst waarbij een persoon zich in eigen naam jegens een andere verbindt, om tegen betaling van een totaalprijs, ten minste twee van de volgende drie diensten: a) vervoer, b) logies, c) andere, niet met vervoer of logies verband houdende toeristische diensten die niet bijkomstig zijn ten opzichte van het vervoer of het logies, in een door hem en/of door een derde van tevoren georganiseerde combinatie te leveren, voor zover de diensten een overnachting behelzen of zich uitstrekken over een tijdspanne van meer dan vierentwintig uur. In tegenstelling tot wat verweerster voorhoudt, beperkt haar tussenkomst bij het verhuur van vakantiewoningen zich niet tot een bemiddelingsrol tussen de Belgische reiziger en de lokale verhuurder van de betrokken woningen, vergelijkbaar met de traditionele bemiddeling door een reisbureau. Verweerster levert daarentegen een bijkomende dienst: als touroperator bundelt zij een groot aantal vakantiewoningen samen in een brochure. Zij hanteert hierbij een prijszetting die verschilt van de prijs van de gehuurde accommodatie op zich. Door aldus op te treden voegt verweerster een bijkomende dienst toe aan de afzonderlijke logiesprestatie. Bijgevolg dient de overeenkomst tussen verweerster en eisers als een contract tot reisorganisatie te worden gekwalificeerd. Verweerster neemt overigens in haar algemene voorwaarden enkel de voorwaarden gerelateerd aan contracten tot reisorganisatie op. 5

6 9. Artikel 17 van de Wet van 16 februari 1994 tot regeling van het contract tot reisorganisatie en reisbemiddeling die de reisovereenkomst tussen eiser en verweerster beheerst, bepaalt: De reisorganisator is aansprakelijk voor de goede uitvoering van het contract, overeenkomstig de verwachtingen die de reiziger op grond van de bepalingen van het contract tot reisorganisatie redelijkerwijze mag hebben en voor de uit het contract voortvloeiende verplichtingen, ongeacht of deze verplichtingen zijn uit te voeren door hemzelf dan wel door andere verstrekkers van diensten en zulks onverminderd het recht van de reisorganisator om deze andere verstrekkers van diensten aan te spreken De verwachtingen die de reiziger op grond van de bepalingen van het contract tot reisorganisatie redelijkerwijze mag hebben worden gecreëerd door de beschrijving die de reisorganisator van deze contractuele diensten geeft - Wat het bad- en keukenlinnen betreft De brochure van verweerster vermeldt expliciet dat bad- en keukenlinnen in de geleverde diensten inbegrepen zijn. Ter plaatse werd aan eisers echter meegedeeld dat dit doorgaans niet ter beschikking werd gesteld. Slechts na enig aandringen ontvingen zij dan toch een beperkt aantal handdoeken en keukenhanddoeken. Verweerster ontkent deze bewering van eisers niet. Wanneer men een accommodatie huurt, waar bad- en keukenlinnen inbegrepen is, is de reiziger gerechtigd te verwachten dat voldoende handdoeken ter beschikking zullen zijn. Men kan bezwaarlijk van de reiziger verwachten dat hij zelf de handdoeken wast, teneinde over proper linnen te beschikken. Op dit punt is verweerster aan haar verplichtingen als reisorganisator tekort geschoten. - Onvoldoende inrichting van het appartement Eisers stellen dat het appartement eigenlijk maar voor vier personen geschikt was, daar waar zij een accommodatie voor zes personen geboekt hadden. Nazicht van de brochure van verweerster leert evenwel dat het door eisers geboekte type van appartement (type 50) een appartement bestemd voor vijf personen was en niet voor zes personen zoals eisers in conclusies voorhouden. Anderzijds mag van een appartement bestemd voor vijf personen wel verwacht worden dat er vijf stoelen voor binnenshuis en vijf terraszitjes voorzien zijn, wat in casu niet het geval was. Ook wat eetgerei betreft, dient een dergelijk appartement voorzien te zijn van voldoende serviesgoed voor vijf personen. Verweerster ontkent de opmerkingen die eisers op dit punt uitvoerig geformuleerd hebben niet. In de gegeven omstandigheden dringt de vaststelling zich op dat verweerster ook wat de inrichting van de accommodatie betreft, aan haar verbintenissen als reisorganisator te kort geschoten is. 6

7 - Wat de afwezigheid van een parkeerplaats voor het voertuig betreft Eisers beklagen zich erover dat zij niet over een voorbehouden parkeerplaats in de parkeergarage van het appartementencomplex beschikten. De brochure van verweerster voorzag dat eisers konden gebruik maken van gratis buurtparkeergelegenheid. Van een voorbehouden parkeerplaats of zelfs van parkeermogelijkheid in het appartementencomplex zelf werd door verweerster geen gewag gemaakt. Voortgaand op de gegevens verstrekt door verweerster, waren eisers dan ook niet gerechtigd een voorbehouden parkeerplaats te verwachten. Op dit punt is de aansprakelijkheid van verweerster niet betrokken. 10. Op de reisorganisator rust tevens een informatieverplichting. Zo is de reisorganisator gehouden de reiziger voor de aanvang van de reis in kennis te stellen van naam, adres, telefoon- en faxnummer van de plaatselijke vertegenwoordiger van de reisorganisator (artikel 7, 2 b van de Reiscontractenwet). In casu bleek het door verweerster opgegeven sleuteladres niet correct te zijn. Aldus beging verweerster een inbreuk op de op haar rustende informatieverplichting. D. Wat de begroting van de geleden schade betreft 11. In het kader van onderhavige procedure en rekening houdend met wat voorafgaat, zijn eisers gerechtigd vergoeding te vorderen voor (i) de inbreuk op de informatieverplichting door verweerster en (ii) de ontoereikende inrichting van de accommodatie en het onvoldoende linnen dat ter beschikking werd gesteld. Zoals hierboven werd gemotiveerd, komt met name de derving van reisgenot ingevolge het ongeval van D in het kader van onderhavige procedure niet voor vergoeding in aanmerking. Eisers bieden het Arbitraal College geen elementen of bewijsstukken aan, die toelaten een concrete begroting van de geciteerde schadeposten te maken. Zo blijkt niet dat eisers bijkomend keukenmateriaal hebben aangekocht. Integendeel eisers hebben blijkbaar zelf de schade zoveel als mogelijk beperkt door bij het verhuurkantoor bijkomend materiaal op te halen, dat hen aldaar ook werd geleverd. Anderzijds kan niet ontkend worden dat de hierboven weerhouden inbreuken door verweerster, in hoofde van eisers ongemakken hebben veroorzaakt, die voor vergoeding in aanmerking komen. Vermits het bestaan van de schade vaststaat en bij gebreke aan concrete begrotingsgegevens dringt een begroting ex aequo et bono zich op (Cass. 23 oktober 1991, Arr. Cass , 180; Cass. 30 maart 1994, Arr. Cass. 1994, 340). 7

8 Het Arbitraal College is van mening dat de ongemakken, gerelateerd aan de verhuurde accommodatie, eerder beperkt van aard zijn en dat de vergoeding, voorgesteld voor deze schadepost door verweerster, met name een vergoeding van ten belope van 300, een passende vergoeding vormt voor de ongemakken die het voorwerp van onderhavige procedure uitmaken. Bijgevolg dient de vordering van eisers te worden afgewezen als ongegrond. 12. Nu de vordering van eisers als ongegrond wordt afgewezen, dienen de procedurekosten ten belope van 119,32 die door eisers werden voorgeschoten, definitief ten hunnen laste gelegd te worden. OM DEZE REDENEN Het Arbitraal College, Verklaart geen rechtsmacht te hebben om kennis te nemen van de vordering tot vergoeding van schadeposten, gerelateerd aan de lichamelijke letsels van D; Verklaart rechtsmacht te hebben om van de vordering omtrent de geleverde accommodatie kennis te nemen; Neemt akte van het door verweerster geformuleerde regelingsvoorstel ten belope van 300,00 en gelast verweerster dit regelingsvoorstel uit te voeren, voor zover zulks nog niet is gebeurd; Verklaart de vordering van eisers toelaatbaar doch ongegrond; Zegt dat, overeenkomstig artikel 27 van het Geschillenreglement, de kosten dewelke dienen begroot te worden op het door eisers gestorte klachtengeld ad. 119,32 definitief ten laste van eisers blijven; Aldus uitgesproken met eenstemmigheid te Brussel op 15 juni Het arbitraal College, 8