: - De heer W. Hamstra, bewoner De Rysloane 6 te Harkema

Transcriptie

1 Bespreekverslag Onderwerp : Overleg omwonenden aanvraag omgevingsvergunning De Rysloane te Harkema Datum : Donderdag 2 januari 14 Aanwezig Afwezig : - Omwonenden: de heer L.A. Alkemade, Krúswei 2 te Harkema, mevrouw A. Veenstra en de heer S. Veenstra, Lytsewei 65 te Harkema, de heer P. Baas en de heer J. Baas, De Rysloane 6a te Harkema. - Aanvragers: de heer H. de Klein en mevrouw G. de Klein, eigenaren vleeskuikenhouderij De Rysloane te Harkema en de heer A. Spoelstra, Pietersma en Spoelstra adviseurs, adviseur. - Gemeente Achtkarspelen: de heer J. Bronsveld, teamleider Toetsing en Vergunning, de heer J. van der Heide, senior beleidsadviseur plannen & beleid en mevrouw H. Planting, medewerker ruimtelijke plannen : - De heer W. Hamstra, bewoner De Rysloane 6 te Harkema 5 De heer J. van der Heide opent de bijeenkomst en heet iedereen welkom. De agenda is als volgt; alle aanwezigen krijgen de gelegenheid zich voor te stellen, de heer J. van der Heide zal een korte inleiding houden over de aanvraag en de voorgeschiedenis, de heer A. Spoelstra legt uit waarom de heer en mevrouw De Klein deze aanvraag hebben ingediend en tot slot kunnen de aanwezige omwonenden hun opmerkingen en vragen over de aanvraag kenbaar maken. Inleiding De heer J. van der Heide: De wens om een vijfde vleeskuikenstal te bouwen is er al enkele jaren. De eerste aanvraag is in ingediend. Dit bouwplan voldeed niet aan de redelijke eisen van welstand waardoor de bouwvergunning geweigerd is. De milieuvergunning voor het houden van in totaal vleeskuikens in vijf stallen is in januari 11 wel verleend. Op maart 12 heeft de heer De Klein een nieuwe aanvraag om omgevingsvergunning ingediend met een aangepast ontwerp van de stal. Daarbij was een milieuneutrale verandering aangevraagd omdat in deze kleinere stal minder vleeskuikens gehuisvest kunnen worden, het totaal komt nu op Voor de aanvraag om omgevingsvergunning is een verklaring van geen bedenkingen van de gemeenteraad nodig. De raad heeft de aanvraag daarom op 13 december 12 behandeld. Mede naar aanleiding van het rapport van de Gezondheidsraad dat op november 12 is verschenen, heeft de raad het college verzocht om eerst aandacht te besteden aan de gezondheidsrisico's rond de intensieve veehouderij. Daarop heeft de GGD Fryslân op 11 maart 13 een advies uitgebracht over de aangevraagde uitbreiding aan De Rysloane en heeft de gemeente de ontwikkelingen rond de gezondheidsrisico's in beeld gebracht. De raad heeft vervolgens op 27 maart 13 een ontwerpverklaring van geen bedenkingen afgegeven. De ontwerpomgevingsvergunning en de ontwerp-vvgb hebben ter inzage gelegen van 2 mei tot en met 12 juni 13. Tijdens deze periode zijn zienswijzen ingediend door enkele omwonenden. Gedurende de procedure is geconstateerd dat de aangevraagde milieuneutrale verandering niet op de juiste wijze is meegenomen in de procedure en bovendien ontstond er discussie over de vergunbaarheid van dit onderdeel. De milieuvergunning van januari 11 waarop de milieuneutrale verandering betrekking had is wel verleend en onherroepelijk geworden, maar is door het ontbreken van een bouwvergunning nooit formeel in werking getreden. Om procedurele risico's te vermijden hebben de aanvrager en de gemeente besloten de aanvraag van maart 12 in te (laten) trekken. De aanvrager heeft op 23 september 13 een nieuwe aanvraag om omgevingsvergunning ingediend, die inhoudelijk niet 1

2 afwijkt van de vorige aanvraag. Bij de nieuwe aanvraag is voor het onderdeel milieu echter een revisievergunning aangevraagd in plaats van een milieuneutrale verandering. Deze nieuwe aanvraag moet opnieuw de procedure doorlopen. Op 31 oktober 13 heeft de gemeenteraad een ontwerpverklaring van geen bedenkingen afgegeven. De raad is uitgebreid geïnformeerd over de gezondheidsrisico's, inclusief het regeringsstandpunt dat tussentijds uitgebracht was. Het college en de raad hebben besloten om voorafgaand aan de terinzagelegging van de ontwerpbesluiten een communicatietraject met de omwonenden te starten. Tijdens een overleg kan worden uitgelegd wat de aanvraag inhoudt en wat de belangen en meningen van omwonenden en de aanvrager zijn. De gemeente moet de aanvraag toetsen aan de bestaande wettelijke kaders en moet boven de partijen de belangen afwegen. Mede aan de hand van het overleg van vanavond kunnen het college en de raad hun vervolgbesluiten over de aanvraag nemen. De heer S. Veenstra: Wij gingen er vanuit dat het overleg van vandaag gericht was op een uitleg van de aanvraag, en dat het niet de bedoeling was om onze bezwaren nu al aan te geven. De heer J. van der Heide: U hoeft uw bezwaren niet nu kenbaar te maken, u kunt dat (ook) doen door middel van een zienswijze. Deze wordt dan aan het college en de raad voorgelegd. De bedoeling van dit overleg is om de aanvrager, omwonenden en de gemeente met elkaar in gesprek te brengen en duidelijkheid te scheppen over de diverse belangen rond de aanvraag. Toelichting op aanvraag om omgevingsvergunning De heer A. Spoelstra: De reden waarom de heer De Klein deze aanvraag heeft ingediend is simpel. Op het moment heeft het bedrijf kippen. Om een zelfstandig en economisch rendabel bedrijf te kunnen zijn is een uitbreiding naar kippen nodig. Een aantal van is niet mogelijk, een grotere stal voor meer kippen is namelijk door welstand afgewezen. Vandaar dat het totale aantal kippen met deze aanvraag betreft, met kippen in de nieuw te bouwen stal. De heer De Klein heeft een arbeidskracht aangenomen die gezien zijn leeftijd en omstandigheden een zwakkere positie heeft op de arbeidsmarkt, maar wel een aanwinst is voor het bedrijf. Het behouden van deze arbeidskracht is voor de familie De Klein ook een groot belang. De reden voor de locatie van de vijfde stal is dat het de enige logische plek op het perceel is. Voor het laden en lossen is op het perceel een rondrijdsituatie aanwezig zodat verkeer en fietsers op De Rysloane zo weinig mogelijk gehinderd worden. Reacties en vragen omwonenden De heer S. Veenstra: De eerste reden voor bezwaar is onze bezorgdheid over de gezondheidsrisico's. Mijn moeder (mevrouw A. Veenstra) woont op zo'n 0 meter van de stallen en in het verleden is er landelijk al vogelgriep geweest. Een tweede bezwaar is de geuroverlast die mijn moeder nu al ondervindt. Ze kan niet buiten zitten en de was buiten ophangen is ook niet mogelijk. Door een uitbreiding van het bedrijf met % zal de geurhinder toenemen en dat heeft een grote impact op de woning aan de Lytsewei 65. Met een droge zomer en oostenwind ondervindt mevrouw Veenstra vooral veel overlast. Het derde bezwaar is dat er vanuit de woning aan de Lytsewei 65 nu al uitzicht is op de bestaande stallen. Met nog een stal wordt dit uitzicht alleen maar slechter. Dit zijn de belangrijkste bezwaren. Deze en bezwaren tegen de procedure zal de heer Veenstra ook op papier zetten in een zienswijze. De vraag aan de gemeente is waarom de gemeente meewerkt aan deze aanvraag. Het druist in tegen het gemeentelijke, het provinciale en het landelijke beleid. De heer J. van der Heide: Het is niet in strijd met het landelijke en het provinciale beleid. De provincie Fryslân heeft schriftelijk laten weten dat de provinciale belangen op een juiste wijze zijn verwerkt. In het antwoord op de gestelde Kamervragen onderschrijven de minister en de staatssecretaris dit. In de Kadernota Buitengebied van de gemeente is aangegeven dat intensieve veehouderijen niet bij recht kunnen uitbreiden met het aantal dieren, maar dat dit via een aparte planologische procedure (in dit geval de 2

3 omgevingsvergunning met afwijking) in principe wel mogelijk is nadat uitvoerig gekeken is of aan een uitbreiding meegewerkt kan worden. De heer S. Veenstra: Als een uitbreiding alleen onder strikte voorwaarden mogelijk is, waarom worden er dan geen luchtwassers geplaatst? Als reden wordt aangedragen dat die te duur zouden zijn. Waar ga je dan naartoe met de belangen van omwonenden? De heer J. Bronsveld: Bij een uitbreiding zoals deze zijn er veel toetsingskaders wat betreft milieu, waaronder de Wet geurhinder en veehouderij. De geurnorm is 2 ou E (odeur units oftewel geureenheden) binnen de bebouwde kom en 8 ou E buiten de bebouwde kom. Dit zijn landelijk vastgelegde normen. Daarnaast moet een stal voldoen aan de Best Beschikbare Technieken. Wanneer aan deze normen wordt voldaan hoeft de gemeente niet nog strengere eisen te stellen. De heer S. Veenstra: De ruimtelijke onderbouwing suggereert dat de best beschikbare technieken worden toegepast, maar dat klopt dan niet want het best beschikbare is dan toch een luchtwasser? Wil je de overlast vanuit een voorzorgsbeginsel tot een minimum beperken dan is een luchtwasser nodig. De heer J. van der Heide: Een luchtwasser wordt doorgaans alleen geplaatst wanneer er sprake is van een overbelaste situatie. Als een bedrijf boven de normen zit haal je alles uit de kast om richting of onder de normen te komen. Als een bedrijf al onder de norm zit zijn verdere maatregelen niet noodzakelijk volgens de weten regelgeving en zal het college die ook niet eisen. De prijs speelt dan ook mee in de overwegingen. Hoe ver kun je in redelijkheid gaan met een verdere risicobeperking wetende dat er milieutechnisch geen noodzaak voor is. De heer S. Veenstra: De norm die er is blijkt voor omwonenden al voor te veel overlast te zorgen. De heer L.A. Alkemade: Er zijn dan wel normen maar het stinkt toch, de ramen moeten altijd dicht. De heer J. Bronsveld/De heer J. van der Heide: Deze norm is landelijk vastgelegd door het rijk. Zolang de gemeente geen handvatten heeft om bovenwettelijk strengere normen te stellen (door eigen geurbeleid op te stellen), moet de gemeente aan deze landelijke normen toetsen. Als een bedrijf daar onder blijft is er geen reden om de uitbreiding te weigeren. Er is bepaald dat een bepaalde mate van agrarische overlast toegestaan is in het landelijk gebied. De heer P. Baas: Welke investeringen zijn dan wel gedaan om de overlast te beperken? De heer A. Spoelstra: De Best Beschikbare Technieken worden toegepast en er worden warmteheaters geplaatst in de bestaande stallen. Daarmee zal de toename aan geur en ammoniakuitstoot bij een uitbreiding met kippen in verhouding minimaal zijn. De heer S. Veenstra: Cijfers zeggen ons niets. De huidige situatie is al ondraaglijk en dat zal alleen maar verslechteren. De heer A. Spoelstra: De huidige geurbelasting op De Rysloane 8 (dichtstbijzijnde woning) bedraagt 4,2 ou E, na uitbreiding zal het 4,7 ou E zijn. Zelfs een verdubbeling van het aantal kippen zou nog binnen de norm van 8 ou E blijven. De fijnstof uitstoot is niet hoger dan μg/m³, dat is de helft van wat toegestaan is. Als je die norm maximaal op zou vullen kun je het aantal kippen nog verdubbelen. Voor ammoniak geldt een maximale uitstoot van kg per jaar voor een aantal van kippen. Met deze uitbreiding wordt de uitstoot 5.2 kg per jaar, dus ook op dat punt heb je een plus. De uitstoot blijft ver onder de normstellingen, het zit er niet eens tegenaan. De heer S. Veenstra: De ammoniakuitstoot blijft dan toch maar % onder het maximale. Mevrouw A. Veenstra: Ondanks alle cijfers en normen heb ik al gezondheidsklachten in verband met de luchtwegen en moet ik de ramen dicht houden. De heer S. Veenstra: Doet de gemeente ook metingen in het veld? De heer J. Bronsveld: Nee, er worden enkel berekeningen gemaakt. De heer S. Veenstra: Die berekeningen worden toch wel gehandhaafd? De heer J. Bronsveld: Ja er vindt controle van de installatie plaats, de ondernemer moet een logboek bijhouden en de omgevingsvergunning bevat voorschriften die nageleefd moeten worden en ook gecontroleerd worden. 3

4 De heer S. Veenstra: Stel dat je als omwonenden zelf een bureau inhuurt om veldmetingen uit te laten voeren en de berekende uitstoot klopt niet. Wat doet de gemeente dan? De heer J. Bronsveld: Dergelijke bureaus werken ook met berekeningen. Ik betwijfel of veldmetingen wel mogelijk zijn. De heer S. Veenstra: Maar de praktijk is vaak heel anders dan modellen en berekeningen laten zien. De heer A. Spoelstra: Geluid kan zo gemeten worden in het veld, maar bij geur lukt dat niet. Dat is een beleving en hangt van momenten af. Je kunt niet zeggen "ik ruik een uitstoot van 6 of 8 odeur units". Daarom heeft het rijk een rekenmodel beschikbaar gesteld en daar kun je niet mee knoeien. De heer S. Veenstra: Fijnstof kun je wel zo meten. De heer A. Spoelstra: Ja dat kan, maar de uitbreiding zit ver onder die normen. De heer S. Veenstra: Wij blijven in de situatie zitten dat de woonsituatie verslechtert en al slecht is. De heer J. van der Heide: De gemeente snapt de zorgen van omwonenden maar ambtelijk geven we het college mee wat onze toetsingskaders en mogelijkheden zijn. U mag echter altijd uw bezwaren kenbaar maken tijdens een procedure. Gezondheidsrisico's De heer J. van der Heide: Naar aanleiding van de raadsbehandeling van 13 december 12 heeft de gemeente in beeld gebracht wat er bekend is over de gezondheidsrisico's rond de intensieve veehouderij. De conclusie is dat er veel geschreven is door de Gezondheidsraad, de GGD en het kabinet, maar dat er onvoldoende wetenschappelijk onderzoek is naar de gezondheidsrisico's. De GGD adviseert vanuit een voorzorgsprincipe om binnen een straal van 0 meter van woningen geen nieuwe intensieve veehouderijen toe te staan, maar deze afstand geldt niet voor bestaande intensieve bedrijven die uitbreiden. Het regeringsstandpunt geeft aan dat er onderzoeken zullen komen maar deze zitten nog in de voorbereidingsfase bij de ministeries, de Universiteit Wageningen en VNG. Als er al duidelijkheid komt is het ook nog de vraag wat dit betekent voor lopende aanvragen. Kunnen we ten opzichte van degenen die al een vergunning hebben aangevraagd de regels wel tijdens het spel veranderen? Omdat er nu geen concrete normen zijn kan de gemeente de in de rapporten genoemde gezondheidsrisico's niet toetsen, los van de bestaande normen waarover we net gesproken hebben. De Raad van State heeft in recente uitspraken ook aangegeven er op dit moment onvoldoende aanknopingspunten zijn om de gezondheidsrisico's voldoende te kunnen meewegen bij besluiten. De bovenstaande situatie heeft het college ook aan de gemeenteraad meegegeven. De heer S. Veenstra: Wat maakt het uit of het om bestaande of om nieuwe bedrijven gaat, het risico is er toch in beide gevallen? Het stoort me dat de gemeente ondanks alle zorgen over de gezondheidsrisico's toch doorgaat en niet een tijdelijke stop zet op de intensieve veehouderij. De heer J. Baas: In 1996 is er al een bepaald maximumaantal varkens en kippen vastgelegd en sindsdien is het niet verruimd. Dergelijke bedrijven moeten zich dus al 18 jaar houden aan de beperkingen. Vogelgriep komt overigens niet voor bij dit soort stallen, dat is alleen het geval bij biologische kippen en uitloopkippen. De heer P. Baas: diervriendelijk kippen houden is niet per se het meest milieuvriendelijke De heer S. Veenstra: de discussie over antibiotica gebruik en resistentie kan lang duren. De heer J. van der Heide: In het regeringsstandpunt wordt ook aangegeven dat het antibioticagebruik terug gedrongen moet worden. Bij deze aanvraag gaat het er om of de gemeente handvatten heeft om deze vergunning te weigeren. Omdat de uitbreiding voldoet aan de normen hebben we deze handvatten nu niet. De uitspraken van de Raad van State tonen ook aan dat een weigering van een vergunning op dat punt niet voldoende onderbouwd kan worden. De heer S. Veenstra: Waarom wordt er dan niet juist een voorzorgsprincipe gehanteerd totdat er meer duidelijkheid is, in plaats van een uitbreiding door te laten gaan? 4

5 De heer J. van der Heide: Op dit moment zijn er wettelijk gezien geen gronden op basis waarvan de gemeente de vergunning zou moeten weigeren. Doet de gemeente dat wel dan kan de aanvrager in beroep gaan, en gelet op de recente uitspraken van de Raad van State waarschijnlijk met succes. De gemeente volgt de ontwikkelingen rond de intensieve veehouderij en de gezondheidsrisico's op de voet. Duidelijk is dat er nog veel vragen zijn die nu nog niet van een antwoord kunnen worden voorzien. De heer S. Veenstra: Wat is het belang van de gemeente om de uitbreiding door te laten gaan? De heer J. van der Heide: In de Kadernota Buitengebied is aangegeven dat intensieve veehouderijen kunnen uitbreiden, ook wanneer het aantal dieren toeneemt. Dit kan echter niet bij recht maar moet nader afgewogen worden. De heer S. Veenstra: In de ruimtelijke onderbouwing staat dat de uitbreiding niet in het bestemmingsplan past en dat een vrijstelling geen mogelijkheid is omdat daar al eerder gebruik van gemaakt is. Waarom kan er nu dan wel meegewerkt worden? Mevrouw H. Planting: In het oude bestemmingsplan en in het nieuwe bestemmingsplan (dat in voorbereiding is) is het bouwvlak waarbinnen stallen gebouwd mogen worden om de bestaande bebouwing gelegd. Het oude bestemmingsplan bevatte een vrijstelling waarbij onder voorwaarden toch uitgebreid kon worden. Zo'n vrijstelling kan één keer gebruikt worden. Als er daarna weer een uitbreiding aangevraagd wordt kan dit alleen planologisch geregeld worden door buitenplans van het bestemmingsplan af te wijken middels een aparte procedure, nadat het college en de raad hebben besloten dat ze medewerking willen verlenen aan een verdere uitbreiding. Daarom is er nu sprake van een procedure voor een omgevingsvergunning met afwijking. Dit is een zwaardere procedure dan een vrijstelling. De heer S. Veenstra: Een zesde stal in, dat kan dus ook? De heer J. van der Heide: Dat zou eventueel kunnen inderdaad. Of het college en de raad daar medewerking aan willen verlenen is afhankelijk van de normen en het beleid op dat moment. De heer P. Baas: Ik krijg van Wetterskip Fryslân klachten dat het afvalwater geloosd wordt op oppervlaktewater. Is er wel voldoende ruimte voor spoelwateropvang? De heer H. de Klein: Ja absoluut. De heer L.A. Alkemade: Het hangt ook af van de uitstoot van fijnstof, of dat horizontaal of naar boven gericht plaatsvindt. Als het horizontaal is dan komt het door de regen in de grond of sloot terecht. De heer J. Bronsveld: Dergelijke situaties zijn een zaak van toezicht en handhaving. Als er klachten zijn dan kunt u die melden bij de gemeente. De heer P. Baas: U (de heer De Klein) gebruikt hout als verwarming. Voldoet de verbrandingsinstallatie aan de normen? De heer H. de Klein: Ja die voldoet. De heer P. Baas: En controleert de gemeente dat ook? De heer J. Bronsveld: Ja, daar zijn controlerapporten van. Afsluiting De heer J. van der Heide: Na dit overleg worden de ontwerp-omgevingsvergunning en de ontwerpverklaring van geen bedenkingen ter inzage gelegd voor zienswijzen. Tijdens deze periode, van 8 januari 14 tot en met 18 februari 14, kunt u reageren op de ontwerpen. Dat kan aan de hand van dit overleg, een eerdere zienswijze of met nieuwe punten. U staat hier vrij in. De terinzagelegging wordt op dinsdag 7 januari 14 bekend gemaakt in de Staatscourant, de Streekkrant en op de gemeentelijke website. Indien er zienswijzen ingediend worden zal het college deze beantwoorden en zal de gemeenteraad een besluit moeten nemen over een verklaring van geen bedenkingen. Als er geen zienswijzen worden ingediend kan de omgevingsvergunning zonder tussenkomst van de gemeenteraad door het college worden verleend. 5