Let s talk about sex. Riët Daniël en Frans Hoogeveen. CasuïsWek. Bespreken van seksualiteit. Grenzen!!

Transcriptie

1 Let s talk about sex Riët Daniël en Frans Hoogeveen rapportcijfer Kwaliteit van de levensloop leefijd Veenhoven, Geron 2006; 8:58-61 CasuïsWek Ik heb een andere jongen ontmoet. Kunt u dat begrijpen? Ik gun het hem. Bespreken van seksualiteit Mag je er over praten? - Legi1meert de organisa1e/ het team jou om dit te doen? Wil je erover praten? - Voel je je erbij op je gemak? Grenzen!! Professionele grenzen Maatschappelijke grenzen Persoonlijke grenzen Kan je erover praten? - Beschik je over kennis en vaardigheden? 1

2 Waarom wordt seksualiteit niet besproken door cliënten/familie? Seks doe je, je praat er niet over. Schaamte om hulp te vragen bij seksuele problemen. Communica1e tussen partners is vaak moeizaam, de stap zehen naar een hulpverlener is vaak te beladen. Onzekerheid (wat zal hij vinden van mij?) De partner kan er niet over praten Waarom wordt seksualiteit niet besproken door professionals? Niet over seks praten omdat: seksualiteit heen nauwelijks een plaats in de opleidingen. Door gebrek aan kennis over oplossingen denken professionals dat ze niets te bieden hebben. Er is zelden beleid ten aanzien van seksualiteit. Angst voor emo1es van de cliënt. Praten over seksualiteit voelt als nieuwsgierigheid. Angst dat het verkeer opgevat wordt door cliënt en dat die ene klacht indient. Waarom moet je seksualiteit bespreken met een cliënt? Veel cliënten vinden seksualiteit een belangrijk onderwerp en hebben wel degelijk vragen, maar ze vinden het ook een moeilijk onderwerp om aan te kaarten. Bovendien geven de meeste cliënten aan dat de professionals het iniwawef moeten nemen om het gesprek erover te beginnen. 2

3 Professioneel gebruik van seksuele taal Toestemming vragen om seksualiteit te bespreken Uitleggen dat het miischien ongemakkelijk is Uitleggen dat duidelijkheid nodig is Zoek woorden waarbij beide par1jen zich gemakkelijk voelen Taalgebruik Verhullende taal; HET gaat niet meer, van onderen. Vage taal; vrijen Medische taal; coitus SchuWngtaal; kut, neuken Kinderlijke taal; plasser Lieve taal; één worden lukt niet meer Algemeen aanvaardde woorden en begrippen Knuffelen Vrijen Gemeenschap Penetra1e Penis (Slap/s1jf worden) Vagina of schede (Voch1g/nat/droog worden) Clitoris (kihelaar of kietelaar) Zin hebben BehoeNe hebben Opgewonden zijn Masturberen (jezelf klaarmaken, anrekken, vingeren) Orgasme (klaarkomen, een hoogtepunt bereiken) Woorden: Voel jij je op je gemak bij het gebruik van deze woorden? Bij welke cliënten zou een word goed vallen en bij welke niet? Als jij het woord gebruikt, zal de betekenis dan ook voor de cliënt duidelijk zijn? Bespreekbaar maken of praten over? Niet wachten tot cliënt erover begint. Maak het bespreekbaar!! 1. De geleidelijke benadering: Je kiest voor een rus1ge gespreksopbouw, waardoor seksualiteit als gespreksonderwerp op natuurlijke wijze in het gesprek past. u kunt erover praten met mij Proac1ef gesprek beginnen 2. Onderzoeksgegevens of ervaringen van andere cliënten: Je maakt als professional gebruik van ervaringen van andere cliënten of van onderzoeksgegevens, waardoor vragen naar seksualiteit vanzelfsprekend klinkt. 3

4 3. Logische aanslui?ng: De professional maakt seksualiteit bespreekbaar via de weg van logische stappen in het gesprek. 4. Taboe benoemen: Je erkent als professional dat seksualiteit als gespreksonderwerp voor sommige mensen beladen of zelfs amper bespreekbaar is. Het belangrijkste is dat jij als professional het iniwawef neemt en dat je een manier kiest die bij je past én die aansluit bij de cliënt. 5. Beleidsbenadering: Bijvoorbeeld: In onze instelling vinden we het belangrijk om aandacht voor seksualiteit in de behandeling op te nemen. Vandaar dat ik u daarover een aantal vragen wil stellen. In de prakwjk: Zorg voor een rus1ge, veilige ruimte Geef aan dat er grenzen zijn, die benoemt mogen worden. Benoem welk gevoel het oproept Vraag wat de ander nodig heen Veroordeel niet Let op de woorden die je gebruikt Wees concreet. Oefening Je wilt een gesprek aangaan over seksualiteit met een cliënt en/of diens familie. Bedenk een openingszin/ openingstekst Sekskoffer Sekskoffer - Middel om seksualiteit in het team bespreekbaar te maken - Inhoud is informawef en prikkelend: In team praten over seks Bewust van eigen grenzen BehoeNe van cliënten op 1jd te zien en hen te ondersteunen 4

5 Inhoud Sekskoffer Al1jd op maat van de instelling Archipel: Exemplaar Func1eprogramma seksualiteit Folders: - Seksualiteit en ouder worden - Homoseksualiteit en ouderen - Zorgwijzer: Hersenaandoeningen en seksualiteit Informa1e over ziektebeelden en gevolgen voor seksualiteit Ar1kels over seksualiteit Richtlijn Praten over seksualiteit Richtlijn escortservice Posters; kaartjes met stellingen Informa1e Hulpmiddelen De belangrijkste boodschap is: Maak seksualiteit bespreekbaar! Proac1ef Overwin koudwatervrees en leg een link vanuit je professie naar in1miteit en seksualiteit Structureel Doe dat bij alle pa1ënten, niet alleen bij de leukste! En vergeet de partner niet! 5