September 2010 jaargang 21. Ontwikkelingen in CAD, CAM en CAE

Transcriptie

1 Ontwikkelingen in CAD, CAM en CAE 6 September 2010 jaargang 21 Hetzelfde en toch anders: AutoCAD for Mac Een tutorial voor een volwaardig ontwerp Standaardisatie met de 3B werkmethodiek Inventor Fusion Technology Preview

2 Noteer nu alvast in uw agenda! CMedia BV, uitgever van o.a. CAD-Magazine organiseert Woensdag 24 november 2010, EXPO te Houten Dit unieke ééndaagse evenement speelt in op de trends en ontwikkelingen in de markt. De vakbeurs wordt onderverdeeld in een CAD-, CAM- en GEO-paviljoen. Gratis toegang Centraal gelegen in Nederland met een speciale bus van het station Houten naar de EXPO. Op kwaliteit en praktijk gerichte lezingen en workshops met thema s gericht op CAD, CAM en GEO. Voor standmogelijkheden neem contact op met CMedia BV, Ruud Groothuis, Tel.: of naar rgroothuis@cmedia.nl

3 Colofon CAD-Magazine is een vaktijdschrift voor (potentiële) gebruikers van CAD, CAM, CAE, Mapping en Visua - lisatiesystemen en informeert over de ontwikkelingen en toepassingsgebieden, alsmede over software- en hardwareproducten, leveranciers en gebruikers. CAD- Magazine verschijnt 8 maal per jaar in Nederland en België. Hoofdredacteur Lambert-Jan Koops redactie@cadmag.nl Eindredactie: Eric van Rees eric.van.rees@cadmag.nl Rob Sman rob.sman@cadmag.nl Met dank aan: Hein Corstens, Jan Diederiks, Jaap Dubbelaar, Jean-Pierre van Gastel, Gerrit de Jong, Renso Kuster Copy Editor Lammy Pels lammy.pels@cadmag.nl Financieel Directeur Yvonne Groenhof finance@cmedia.nl Advertentie-exploitatie Ruud Groothuis ruud.groothuis@cadmag.nl Abonnementenservice services@cadmag.nl Tel.: Fax: Website Abonnementen: Uitgebreide informatie over een abonnement op CAD-Magazine vindt u in de rubriek Lezersservice. Vormgeving Sander van der Kolk sander.van.der.kolk@cadmag.nl Uitgever CMedia Constructieweg 19 A, 8305 AA Emmeloord Postbus 231, 8300 AE Emmeloord Meerijden Als je zelf niks kunt is het altijd handig als je mensen kent die wel wat kunnen. Als die mensen dan iets bijzonders presteren kun je dan vervolgens mooi doen alsof jij er iets mee te maken hebt gehad. Zo heb ik bijvoorbeeld eens bij het Hardloopfestijn in Voorthuizen - ja, ik kom overal - een Keniaan de weg gewezen toen hij op zoek was naar de sporthal waar de organisatie van het evenement zich ophield. Iedereen zal het met me eens zijn dat ik daarmee een belangrijk aandeel heb gehad in de overwinning die hij die avond boekte. Immers, als hij nog tijdenlang, met steeds verder toenemende stress, resulterend in pure paniek, had moeten zoeken naar de sporthal, was hij nooit relaxed genoeg aan de start verschenen om die 10 kilometer in een ontspannen te lopen. Geheel vergelijkbaar met het voorgaande voorbeeld, denk ik dat CAD-Magazine er wel trots op kan zijn dat Jan- Willem Zuyderduyn een meer dan 350 pagina s dikke tutorial heeft geschreven voor SolidWorks. Immers, het was dit blad waarin hij in 2006 las dat hij mee kon doen aan de Design Contest die door SolidWorks was uitgeschreven. Hij leerde werken met de wedstrijdsoftware, waarna het balletje aan het rollen ging - lees op pagina zes en zeven hoe het precies gegaan is - en nu is Zuyderduyn de trotse bezitter van een trainingspakket waar internationale belangstelling voor is. Dat heeft CAD-Magazine dan toch maar weer mooi voor elkaar gekregen. Natuurlijk zullen we niet onafgebroken blijven rondtoeteren dat CAD-Magazine zoveel heeft gedaan voor deze wereld. Dat past niet bij de uiterst bescheiden aard van dit blad. Of misschien komt het ook omdat ik bij dit soort gelegenheden geneigd ben terug te denken aan een moment uit mijn jeugd. Nadat ik op een dag meer dan een uur het WK-veldrijden intensief had gevolgd op de televisie en me bijna de beeldbuis ingegraven had, was ik zo trots als een pauw toen Adrie van der Poel het zilver haalde. Vol trots liep ik naar mijn moeder om haar het blijde nieuws te vertellen. Mamma, riep ik, wij zijn tweede geworden op het WK. Oh, was het ontnuchterende antwoord, zat jij soms achterop? ISSN Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit magazine mag, op welke wijze dan ook, worden vermenigvuldigd, opgeslagen of overgeleverd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De inhoud is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Uitgever en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of omissies. Geuite meningen zijn persoonlijk, en komen niet noodzakelijk overeen met die van de redactie of uitgever. Copyright 2010 Lambert-Jan Koops Hoofdredacteur CAD-Magazine 3 Foto Bestpictures.nl

4 Studenten op excursie naar Maasvlakte 2 Op 1 juli ging een groep studenten van het ROC Radius College uit Breda op excursie naar het project Maasvlakte 2. Het Radius College won de excursie met een prijsvraag die softwareleverancier Auto desk eind 2009 in Rotterdam had uitgeschreven tijdens de Global Spatial Data Infrastructure (GSDI) World Conference. Bouw & Civiel, Pagina 12. Standaardisatie met de 3B Werkmethodiek 8 Inschrijvingen Nederlandse Bouwprijs van start 22 Nieuwe schakel in bouwproces 28 Hetzelfde en toch anders Eindelijk kunnen gebruikers van het Apple-platform ook gebruik maken van AutoCAD. Op 1 september maakte Autodesk bekend binnen afzienbare tijd AutoCAD for Mac op de markt te brengen. Het waarom is misschien niet direct duidelijk, maar er zijn al mensen die vragen om extra Autdesk-applicaties voor de Mac. Platform, Pagina 18. Boostpack Tools onder de loep: manage & share 10 De nieuwe mogelijkheden in AutoCAD ANSYS levert echte multiphysicsanalyse Ruim veertig jaar geleden werd de Eindige Elementen Methode (EEM) voor het eerst commercieel toege- Een tutorial voor een volwaardig ontwerp 6 Technasium sluit overeenkomst met Siemens PLM Software 14 Project Lightning: visie en strategie van PTC 15 Social networking voor productontwikkelaars 23

5 past voor het uitvoeren van computersimulaties. Er is sindsdien veel veranderd, en de berekeningen zijn aanzienlijk sneller en betrouwbaarder geworden en worden gebruikt in vele disciplines. Mechanical & Design, Pagina 24. Ontwerpen optimaliseren met Design Studies 44 Inventor Fusion Technology Preview 46 Componenten verplaatsen en analyseren 48 Xerox Wide Format 6204C De nieuwe Xerox Wide Format 6204C copier is een nieuw model binnen de productlijn van Xerox, waarmee het bedrijf zich met name richt op kleine tekenbureaus en op gebruikers die op een externe locatie willen printen. Hardware, Pagina 21. De nieuwe mogelijkheden in 3ds Max (Design) 2011 In dit vierde artikel over de nieuwe mogelijkheden in 3ds Max (Design) 2011 komt onder andere de samenwerking met Revit Architecture aan bod. 3ds Max (Design) biedt de Revit Architecture-gebruiker veel extra mogelijkheden die het BIMproces kunnen ondersteunen. Visualisatie, Pagina Zoals Altijd Voorplaat De voorplaat is afkomstig van Jan- Willem Zuyderduyn die niet alleen deze chopper ontwierp en uitwerkte in SolidWorks, maar ook nog eens de moeite nam om een meer dan 350 pagina s dikke tutorial te schrijven. Hiermee kan dus iedereen de afbeelding op de voorplaat zelf ook maken. Zie Pagina 6. Trainingswijzer 16 Agenda 26 CAD-Courant 33 Lezersservice 50 Volgende keer 50

6 Vijftiendelige SolidWorks cursus Een tutorial voor een volwaardig ontwerp Door Lambert-Jan Koops MECHANICAL & DESIGN Wat te doen als je in het dieptepunt van de kredietcrisis op zoek bent naar een baan? Je kunt natuurlijk wat sollicitatiebrieven opsturen en in de tussentijd proberen jezelf te vermaken met TV, internet en kroegbezoek. Je kunt ook het eigen heft in handen nemen en een vijftiendelige SolidWorks cursus schrijven waarmee geïnteresseerden kunnen leren hoe ze zelf een chopper kunnen modelleren in SolidWorks. Dat is in ieder geval datgene wat Jan-Willem Zuyderduyn heeft gedaan. Jan-Willem Zuyderduyn op de chopper die iedereen kan ontwerpen met behulp van zijn cursus. Inmiddels werkt Jan-Willem Zuyder - duyn als automotive designer, maar in maart 2009 was hij op zoek naar een nieuwe baan die paste bij zijn opleiding Product Design & Engineering aan de Hogeschool Utrecht. Zo doen de had hij genoeg tijd om iets te doen aan wat in zijn ogen een duidelijke tekortkoming was in de wereld van tutorials en trainingen. Het was me opgevallen dat je voor de meeste CAD-software allerlei korte en beperkte handleidingen kunt vinden over de manier waarop je specifieke commando s moet gebruiken, maar dat het hierbij zelden verder gaat dan een eenvoudig voorwerp. In de tutorial wordt dan aangegeven hoe je bijvoorbeeld een kandelaar modelleert en veel ingewikkelder wordt het vervolgens niet. Als je daar over nadenkt is dat raar, want de grote CAD-pakketten worden bijna altijd gebruikt voor veel complexere modellen. Vandaar dat ik besloot om een tutorial te schrijven voor het modelleren en renderen van een groter en meer ingewikkeld model: een chopper. Diepgaande studie Zuyderduyn had natuurlijk elk willekeurig CAD-pakket kunnen kiezen voor het maken van een handleiding, maar had een goede reden om er een te schrijven voor Solid - Works. In eerste instantie had hij al via zijn opleiding kennis gemaakt met het pakket. Die vaardigheden die hij daarbij opdeed waren echter vrij elementair, een echt diepgaande studie van de mogelijkheden maakte Zuyderduyn pas toen hij het pakket gebruikte bij de in 2006 opgezette Design Contest van De chopper is tot in de kleinste details afgewerkt. Solid Works (zie kader). Ik las in CAD-Magazine over deze ontwerpwedstrijd en besloot mee te doen. Met mijn ontwerp, de Burton Raptor, heb ik uiteindelijk de derde prijs gewonnen. Vervolgens had ik de smaak zo te pakken dat ik ook aan de Europese variant van deze ontwerpwedstrijd heb meegedaan. Ook daar wist ik beslag te leggen op de derde prijs, dus al die ontwerpuren hebben een prima rendement opgeleverd. 6

7 In totaal beslaat de cursus meer dan 350 pagina s waarin alle details worden behandeld. Design Contest De Design Contest was een ontwerpwedstrijd die in 2006 werd georganiseerd door SolidWorks in samenwerking met Burton Car Company, waarbij de deelnemers een auto moesten ontwerpen op basis van een onderstel van een Citroën 2CV, een lelijke eend. Dit onderstel was als CAD-model beschikbaar voor de deelnemers die zich vervolgens volledig mochten uitleven op de carrosserie. Uiteindelijk zijn er 58 ontwerpen ingezonden en gepubliceerd op de site van Design Contest. De deelnemers hadden gemiddeld zo n 200 uur aan het ontwerp besteed. Winnaar werd design engineer Rob Wolkers. Kennis overdragen Natuurlijk waren het de prijzen die de directe winst waren voor Zuyder duyn. Hij merkte echter dat hij met zijn deelname ook had geïnvesteerd in zijn kennis van SolidWorks. Om dat ik zo veel had gewerkt met het pakket, gebeurde het tijdens mijn opleiding steeds vaker dat medestudenten vragen over SolidWorks aan me stelden, waardoor ik ook vanzelf gevoel kreeg voor de manier waarop ik die kennis moest overdragen. Zo had ik alles wat ik nodig had voor het schrijven van een cursus: de kennis van het pakket, ervaring met het uitleggen van de software en de tijd die nodig is om een dergelijk project op te zetten. E-Book Op de website SolidWorks Mo del.com is het resultaat te vinden van de arbeid die Zuyderduyn geleverd heeft. Er staan vijftien tutorials online die tezamen één complete Solid Works cursus vormen. Zuyderduyn is er bij het maken van zijn lesmateriaal van uitgegaan dat SolidWorks-gebruikers met een beperkte basiskennis het zouden lezen en begint met de basishandelingen om het vervolgens stapje voor stapje ingewikkelder te maken. Ik heb de verschillende tutorials voorzien van één, twee of drie sterren om de moeilijkheidsgraad inzichtelijk te maken. Het begint met het modelleren van een overbrengingsriem en het eindigt met het modelleren van een 3D-gekromde brandstoftank. Ik heb zoveel mogelijk geprobeerd alle stappen uit te leggen, alhoewel er in de gevorderde hoofdstukken natuurlijk wel steeds vaker wordt uitgegaan van de eerder opgedane kennis. Als bonus heb ik een tutorial over het renderen van de chopper met behulp van PhotoWorks geschreven. Hierin leg ik de lezer precies uit hoe je professionele renderingen van de chopper maakt. Na vijf maanden werken werd de tutorial op 1 januari 2010 als e-book beschikbaar gesteld voor het grote publiek. Wie de PDF s na betaling download kan ze natuurlijk altijd nog uitprinten, aangezien de 350 pagina s printvriendelijk zijn opgemaakt, maar de meeste gebruikers hebben genoeg aan de digitale versie, zo is de ervaring van Zuyderduyn. Het gebeurd zelden dat iemand vraagt of ik ook een hardcopy kan leveren. De meeste mensen vinden de digitale versie juist prettig werken omdat ze die open kunnen zetten in een venster naast SolidWorks en zo één op één de instructies kunnen volgen. PhotoView 360 Zuyderduyn wil binnen afzienbare tijd een PhotoView 360 cursus online zetten. PhotoView 360 is een renderprogramma voor SolidWorks en op dit moment nog een stand-alone applicatie. Vanaf SolidWorks 2011 wordt het renderprogramma Photo Works echter definitief vervangen door PhotoView 360. Toen ik de auto ontwierp voor de Europese versie van de Design Contest, waren veel mensen onder de indruk van de detaillering van dit 130- delige model. Vandaar dat ik nu dit model ga gebruiken als renderobject voor een PhotoView 360 tutorial. Het schrijven van een tutorial gaat iets minder snel dan bij de SolidWorks tutorials, aangezien ik tegenwoordig een fulltime baan heb, maar er wordt hard aan gewerkt. Ik hoop het resultaat dan ook snel vrij te kunnen geven op mijn website. 7

8 BOUW & CIVIEL Applicatie voor Revit Architecture, Structure en MEP Standaardisatie met de 3B Werkmethodiek Door de redactie. Voor de toepassing van Autodesk Revit Architecture, Autodesk Revit Structure en Autodesk Revit MEP heeft ICN Solutions de 3B Werkmethodiek Revit-applicatie ontwikkeld voor de disciplines bouwkunde, constructie, installatietechniek en brandbeveiliging. Het draait hierbij om uniformiteit, standaardisatie en afsprakenstelsels die het mogelijk moeten maken om digitale tekeningbestanden uit te wisselen. De Revit 3B Family Manager zorgt ervoor dat de Revit Architecture-, Revit Structure- en Revit MEP-bibliotheken niet worden vervuild. De Revit Families hebben zich in de loop der jaren steeds verder ontwikkeld en zijn daardoor complexer geworden. Het uitwisselen van Revit Families met externe partijen wordt hierdoor bemoeilijkt en is een van de redenen voor het oplopen van de faalkosten. Door het gebruik van nietconsistente bibliotheekelementen verloopt (zelfs intern) het uitwisselen van een model vaak niet zonder problemen. Als er een wijziging in een model gedaan wordt, is het niet duidelijk waar de wijziging van toepassing is en vaak worden dan alle documenten als revisie opgegeven, wat zorgt voor onduidelijkheid. De 3B Werkmethodiek is een applicatie voor Autodesk Revit Archi tec ture, Autodesk Revit Structure en Auto - desk Revit MEP die ontwikkeld is door een stuurgroep van Revit-specialisten van ICN Solutions in samenwerking met leden van RevitUsers.nl. Het doel van de 3B Werkmethodiek is het ontwikkelen van een werkmethodiek door middel van een consistent ontwerpproces, waardoor de gebruiker de ontwerpuren kan terugbrengen, de opstartkosten kan verminderen, de faalkosten kan beperken en het ontwerpproces kan optimaliseren. Bibliotheek en werkwijze De 3B Werkmethodiek wordt aangeboden in een abonnementsvorm. Leverancier ICN Solutions geeft als reden hiervoor dat het voor de gebruiker hierdoor mogelijk is om op voorhand inzicht te krijgen in de budgettering, de investering te spreiden en met lage startkosten toch direct te werken met de 3B Werkmethodiek. Een abonnement geeft toegang tot de online 3B Werkmethodiek bouwkundige bibliotheek. Deze wordt voortdurend door ICN Solutions aangepast aan de laatste Autodesk Revit-versies en aangevuld met nieuwe bouwkundige elementen. Uiteraard is de 3B Werkmethodiek meer dan een elementenbibliotheek. Het biedt een praktische werkwijze op basis van Nederlandse standaarden. Daarnaast bevat het verschillende applicaties die het werken met Revit Architecture, Revit Structure en Revit MEP moeten vergemakkelijken. Een van die applicaties is de Revit Family opschoonapplicatie. Deze zorgt ervoor dat de Revit Architecture-, Revit Structure- en Revit MEP-bibliotheken niet worden vervuild. Alle informatie die niet nodig is om met de Autodesk Revit en de 3B Werkmethodiek te werken wordt door de applicatie verwijderd. Dit proces is gestandaardiseerd volgens de NlfsB-codering zodat er een eenduidig model ontstaat. Commando s Het ontwikkelen van applicaties voor Revit Architecture, Autodesk Revit Structure en Autodesk Revit MEP onder de paraplu van de 3B Werk metho - diek is een voortdurend proces waar bouwkundige Revit-specialisten van ICN Solutions in samenwerking met revitusers.nl en gebruikers van de 3B Werkmethodiek continu aan zullen blijven werken. Naast de applicatie worden er ook specifieke functies ontwikkeld. Zo voegt het pakket van de 3B Werkmethodiek ook uiteenlopende en specifieke commando s toe. Met het commando Converteren naar 3B Werkmethodiek worden alle arceringen, materialen, lijnstijlen en objectstijlen verwijderd die niet nodig zijn om met de 3B Werkmethodiek te 8

9 COLUMN Print Ik heb trek in koffie. Vanwege de bezuinigingen is een aantal koffieautomaten gesloten en moet ik dus voor mijn verslaving verder lopen. Eindelijk kom ik aan in de koffiecorner waar ook de printers staan. Als geprogrammeerd druk ik op espresso en omdat stilstaand wachten langer duurt loop ik een rondje door de corner. De VO-DO vervangtool zorgt ervoor dat bij het gebruik van VO-wandopeningen de VO-representatie automatisch vervangen kan worden door een DO-representatie. werken. Tevens kan de gebruiker selectief 3B objectstijlen toevoegen. De VO-DO vervangtool zorgt ervoor dat bij het gebruik van VO-wandopeningen de VO-representatie automatisch vervangen kan worden door een DOrepresentatie. De functie vloerdikte opvragen doet precies datgene wat een buitenstaander zou verwachten van een functie met die naam en maakt het mogelijk om in één muisklik op te vragen hoe dik een vloerpakket is. Met de tool MODEL en DRAFTING is het mogelijk om arceringen aan te maken. Deze arceringen zijn vervolgens zowel in Revit als AutoCAD te gebruiken. Works Breakdown Structure Met de 3B Werkmethodiek is Vrije codering mogelijk. Zo is bijvoorbeeld een Works Breakdown Struc ture (WBS)-code toe te voegen en te wijzigen. WBS wordt met name gebruikt bij projectmanagement. Een WBS is een hiërarchische structuur waarin concrete deelresultaten/-producten van een project worden ondergebracht. Voordat dit commando uitgevoerd kan worden, moet de parameter wbs_code toegevoegd zijn aan het project. Dit kan met het commando WBS-code. Bij iedere template kan de gebruiker een toelichting opvragen. Hierbij is terug te vinden hoe een Family is gemaakt, wat daarbij de werkwijze was en wat de uitgangspunten waren. Daarnaast is hiermee in te zien hoe een Family kan worden gewijzigd en hoe de gebruiker zelf een nieuwe Family kan maken. Als het commando PDF wordt gestart, dan biedt de software Nederlandse hulp bij het maken van Families volgens de 3B Werkmetho diek. Verder is er een zoekfunctie voor elementen op tekening. Wanneer een element wordt gewijzigd kan de gebruiker deze snel terugvinden op de bijbehorende tekeningen en dus in één keer uitprinten. Tenslotte is het ook mogelijk om subcategorieën en parameters toe te voegen met de daarvoor bestemde functie. 3B Brand module Naast het vaste pakket van de 3D Werkmethodiek is er ook nog een losse module verkrijgbaar: de 3B Brand Werkmethodiek. Deze module legt de nadruk op het delen van data door de hele keten van organisaties en instanties die betrokken zijn bij de veiligheid van gebouwen. Met de ontwikkeling van de module wil ICN Solutions aansluiten op ontwikkelingen op het gebied van BIM. Hierbij wordt immers alle relevante informatie opgeslagen, beheerd en gebruikt in een digitaal 3D-model, wat het terugdringen van de faalkosten ten goede komt. Bovendien werkt het visueel weergeven van gegevens verhelderend en zorgt het voor eenduidigheid in gegevens zonder interpretatieverschillen. Dit kan brandweerinstanties helpen in hun taak tot handhaving. Net als bij mannen die intuïtief opkijken als een blond, hoog gehakt en kortgerokt persoon langsloopt, wordt mijn oog getrokken naar het woord CAD op het stapeltje papier van nog niet opgehaalde prints. Eigenlijk was het nog minder dan het hele woord. Het was slechts het onderste gedeelte van de drie letters, maar toch zag ik het. CAD is een ijzersterk merk en die drie letters zijn onafscheidelijk en vormen een echte drie-eenheid. Voorzichtig schuif ik, met het puntje van mijn nagel, het bovenliggende velletje opzij zodat ik wat er onder ligt beter kan lezen. Licentiegegevens en een kostenoverzicht. Ik schrik en vraag me af wie deze print heeft gemaakt en met welk doel. Professioneel speur ik minutieus, zoals ik het de leden van het CSI-team vele malen heb zien doen, naar herkenningspunten om de dader te ontmaskeren. Veel verder dan de printdatum kom ik niet. De datum is van een paar dagen geleden. Dus de opdrachtgever van de print had bij nader inzien deze informatie niet nodig, is mijn scherpe conclusie. Helemaal gerust ben ik nog niet. Waarom zou iemand deze info nodig hebben? Gaan we afstappen van AutoCAD? Gaan we klant worden van de Chinese concurrent van AutoCAD? Ik heb gehoord dat die veel goedkoper is en hetzelfde kan. Is het gerucht dan toch echt waar? Kredietcrisis. Ja een KAT in het nauw maakt rare sprongen. Wil de afdrukker zich bekend maken bij: om uitsluitsel te geven? ing. Willem Barendsz 9

10 Drie tools op basis van wensenlijst gebruikers Boostpack Tools onder de loep: manage & share Door Gerrit de Jong PLATFORM Met drie hulpmiddelen in één pakket vormt het Boostpack de basis van een toolbox die bedoeld is voor alle AutoCAD-gebruikers en CAD-managers. Het pakket is ontwikkeld met de achterliggende gedachte om meer te halen uit reeds aangeschafte software en biedt functies voor licentiebeheer, het hergebruik van blokken en het werken met objecten. License Manager. Een uitgebreide inventarisatie onder gebruikers van Autodesk-software in het algemeen en AutoCAD in het bijzonder leverde een wensenlijst op met uiteenlopende onderdelen, waarvan de eerste drie nu zijn geïntroduceerd. Het interessante van het Boostpack is dat het regelmatig uitgebreid wordt met nieuwe tools, steeds geïnitieerd door deze wishlist. We leggen de eerste drie tools onder het vergrootglas om de bruikbaarheid te toetsen. Boostpack release 1 bestaat uit de License Manager, de Symbol Publisher en de Object Ma na ger. Deze bevatten respectievelijk functies voor Autodesk-licentiebeheer voor de CAD-manager, een tool voor het (her)gebruik van Auto CAD-blokken en een hulpmiddel voor werken met objecten in AutoCAD. De License Manager De License Manager tool is bedoeld ter ondersteuning van het beheer van alle Autodesk-netwerklicenties. De inzet van een Options File kan dit aanzienlijk vergemakkelijken. Het aanmaken van zo n Options File is echter een nauwkeurig werkje; er sluipen snel fouten in. De License Manager belooft dat een stuk eenvoudiger te maken. Voor de test krijgen we een toegangscode voor de website waar de Licence Manager op draait. Na het inloggen vraagt de pagina ons de License File te uploaden. De Object Manager. wizard loodst ons hier netjes doorheen en er verschijnt een pagina waarop alles overzichtelijk staat aangegeven: de beschikbare licenties, de beheermogelijkheden en de inzet van de licenties. De tool is eenvoudig te bedienen, we kunnen de licenties reserveren, de uitleenperiodes instellen en dat voor zowel specifieke personen als zelf aan te maken groepen. Jammer vinden we alleen wel dat de tool niet over de zogenaamde Drag & Drop-functionaliteit beschikt. Het heen en weer klikken tussen gebruikers en functies kan hinderlijk zijn. Na de gewenste instellingen te hebben gemaakt, bewaren we de configuratie, de Options File wordt aangemaakt en ons per mail toegestuurd, met een beknopt stappenplan voor de installatie ervan. Eén licentie voor de License Manager geeft een jaar lang recht op toegang tot de website. Zouden we een extra jaar toegang willen, kan dat gewoon opnieuw worden afgesloten. Verandert er morgen iets of dient er zich een spoedklus aan, waarbij meteen een aantal Autodesk-licenties moet worden gereserveerd, dan is snel en eenvoudig een nieuw Options File aangemaakt, want de voorgaande sessies worden door de site bewaard. Het beheer betreft niet alleen de AutoCAD-licenties maar alle Autodesk-licenties. Dus ook die van bijvoorbeeld Inventor, Revit en 3ds Max. Al met al een goed bruikbare tool. 10

11 De Symbol Publisher De tweede tool, Symbol Publisher, is bedoeld om (her)gebruik van blokken te vereenvoudigen en voor een deel te automatiseren. Dit kan natuurlijk ook handmatig, maar het vergt best wel wat tijd en moeite om een blokkenbibliotheek op te zetten en bij te houden. Volgens de folder kan dat eenvoudiger. Aangezien we nog nooit AutoCAD-omgevingen zijn tegengekomen waar niet met blokken gewerkt wordt, kan dit een interessante tool zijn voor veel gebruikers. Na installatie is de Symbol Publisher geïntegreerd in de AutoCAD-configuratie. Dat is handig: we hoeven geen apart programma op te starten om ermee te werken. We selecteren op de traditionele wijze het aangemaakte blok dat we willen bewaren en ook voor collega s beschikbaar willen maken. Met de standaard Windows functionaliteit, de rechter muisknop, hebben we een nieuwe keuze, Add to Central Library. Nu verschijnt er een pop-up waar we aan kunnen geven in welke bestaande tekening we het blok op willen bergen (lokaal of op een netwerkschijf). We kunnen ook een nieuwe tekening aanmaken. Het betreffende blok verschijnt nu netjes in de toolpalette, met een verwijzing naar het centrale bibliotheekbestand. Ook dit is handig, nu zijn we nooit meer een blok kwijt en kunnen we het snel vanuit de centrale bibliotheek in elke willekeurige tekening plaatsen. Jammer is dat we niet meerdere blokken in één keer kunnen toevoegen aan de bibliotheektekening. Eens even bellen met een collega op een andere etage, want vanaf dat moment moet hij ook gebruik kunnen maken van dit blok. Hij neemt niet op en het blijkt dat hij het blok al hergebruikt heeft en inmiddels koffie is gaan halen. Met Symbol Publisher is dus eenvoudig standaardisatie en efficiëntie door te voeren. Slim bedacht, deze tool. De Object Manager De derde en tevens laatste tool is de Object Manager. Deze is bedoeld om overzichtelijker te kunnen werken met AutoCAD-tekeningen. We krijgen wel eens tekeningen aangeleverd waar we wijzigingen op aan moeten brengen. Herkenbaar? Mits goed gedocumenteerd vinden we snel onze weg en kunnen we aan de slag. Meer dan eens komt het voor dat we flink wat tijd kwijt zijn met speurwerk voordat we met de wijzigingen kunnen starten. Dat moet anders kunnen. We installeren de Object Manager; ook deze tool is geïntegreerd in AutoCAD. Op het scherm is de Object Manager nu als toolpalette beschikbaar. We pakken een forse, bestaande tekening van een woning en bekijken wat de Object Manager er mee doet. Alle objecten worden in een overzichtelijke boomstructuur in de Toolpalette zichtbaar. We krijgen werkelijk alle in de tekening aanwezige objecten te zien. Ook de 127 polylijnen. Dat had van ons niet echt gehoeven, daar doe je niet zoveel mee. Gelukkig kunnen we via een ietwat verborgen menu de weergave Symbol Publisher. van bepaalde objecten, en dus ook de polylijnen, desgewenst uitzetten. We selecteren een object en kiezen voor Show Object(s). De Object Manager zoomt direct in op het geselecteerde object. Erg handig! Een voudig kunnen we bepaalde objecten in een selectiegroep plaatsen. We hernoemen een Object naar voordeur. Als we daarna de voordeur in de Object Manager selecteren, hebben we meteen de juiste geselecteerd. We laten vanuit de Object Manager een aantal nieuwe AutoCAD-functies, zoals Hide en Isolate op het object voordeur los en die werken zoals het hoort. We kunnen in de Object Manager de voordeur eenvoudig hernoemen of verwijderen. Nu geven we de tekening aan een collega (hij heeft gelukkig ook net de Object Manager geïnstalleerd!) met de vraag of hij de voordeur aan wil passen. Hij leest de tekening in en ziet in de tekening zelf niet direct waar hij moet zijn. Door in het zoekveld van de Object Manager simpelweg voordeur in te typen, heeft hij hem snel gevonden en kan hij aan de slag. Ook dit is weer een handige kleine tool die het leven van een AutoCAD-tekenaar wat kan veraangenamen! Conclusie Al met al is de Boostpack voor de AutoCAD-gebruiker en CAD-manager een leuke set met bruikbare tools. Geen volwaardige applicaties, maar daar betaal je dan ook niet voor. Misschien kunnen ze de enkele tekortkomingen aanpakken bij een volgende release? Navraag bij de ontwikkelaar leert overigens dat we in de toekomst nog meer handige functionaliteiten binnen het Boostpack kunnen verwachten. Zo staat duurzaamheid voor de AutoCADgebruiker hoog op de agenda. Als de toekomstige uitbreidingen van het Boostpack in dezelfde lijn liggen als de eerste drie, dan houden wij ons aanbevolen! Gerrit de Jong is support engineer bij Pollux en freelance auteur voor CAD-Magazine. Hij is bereikbaar voor vragen via gerrit.de.jong@pollux.nl. Meer info over Boostpack is te vinden op 11

12 BOUW & CIVIEL ROC ers zien Autodesk Civil 3D in de praktijk Studenten op excursie naar Maasvlakte 2 Door de redactie Op 1 juli ging een groep studenten van het ROC Radius College uit Breda op excursie naar het project Maasvlakte 2. Het Radius College won de excursie met een prijsvraag die softwareleverancier Autodesk eind 2009 in Rotterdam had uitgeschreven tijdens de Global Spatial Data Infrastructure (GSDI) World Conference. Maasvlakte 2 is het uitbreidingsproject van de Rotter - damse haven met tweeduizend hectare nieuw havengebied in de Noordzee, direct ten westen van het huidige haven- en industriegebied. Eenmaal voltooid omvat Maas vlakte 2 netto duizend hectare bedrijfsterrein, dat direct gelegen is aan diep vaarwater. Met een diepte van twintig meter kan de Rotterdamse haven na oplevering zelfs de grootste containerschepen ter wereld ontvangen. Hier mee verstevigt de haven haar positie als Europese toplocatie voor havenactiviteiten en industrie. De landaanwinning ontstaat door het opspuiten van haventerreinen en de aanleg van een deels harde, deels zachte zeewering in de Noordzee. Strand en duinen vormen het zachte deel van die zeewering, breuksteen en betonblokken het harde deel. In totaal wordt tot 2013 zo n 240 miljoen kubieke meter zand gewonnen en gestort, gerainbowd, gepompt of geperst naar de toekomstige haventerreinen en de zeewering. Projector ga ni satie Uit brei - ding Maasvlakte (PUMA), een samenwerkingsverband van de baggeraars Boskalis en Van Oord, is verantwoordelijk voor het ontwerp, de realisatie en het onderhoud van de eerste fase tot Maasvlakte 2 wordt aangelegd in opdracht van Havenbedrijf Rotterdam. De excursie naar de Maasvlakte 2 was natuurlijk niet toevallig de hoofdprijs van de prijsvraag die Autodesk had uitgeschreven. De softwareleverancier wil de de jongeren in de praktijk kennis laten maken met de mogelijkheden van ontwerpsoftware en kon deze in een groot en complex project als Maas vlak te 2 natuurlijk goed demonstreren. Ram Ramsahai, docent landmeetkunde van het Radius College, was zeer te spreken over het initiatief: Het is fantastisch om de studenten te laten zien hoe de theorie van onderwerpen als infratechniek en landmeetkunde in de praktijk werkt. Ze kunnen bij deze excursie goed zien hoe een ontwerp tot leven komt. Zeewering en haventerrein Een andere ondersteunende partij in het Maasvlakte 2-project is de Geo nius Groep, een ingenieursbureau uit Limburg in de grond-, weg- en waterbouw. De mensen van Geonius hadden de taak op zich genomen om de studenten namens Autodesk rond te leiden, aangezien zij gespecialiseerd zijn in het maken van 3D-modellen, het opzetten van hoeveelheidsbepalingen, het uitvoeren van maatvoeringen en landmeetkundige opnames en het maken van visualisaties en animaties. Zowel in de ontwerpfase als in de werkvoorbereidingfase van het Maas vlakte 2-project maakt PUMA gebruik van Autodesk Civil 3D. Het CAD-team van PUMA Engineering maakt met behulp van dit ontwerppakket geometrische modellen van ontwerp- en bouwfasen van zeewering, 12

13 haventerreinen en havenbassins. Met deze 3D-modellen worden de afmetingen van de diverse steen- en zandwerken als bovenaanzichten en doorsneden vastgelegd in ontwerpen uitvoeringstekeningen. Geo nius Civiel levert een bijdrage aan het tekenwerk van het PUMA-team voor het ontwerp, de werkvoorbereiding en de uitvoering van de steen- en zandwerken van dit prestigieuze waterbouwkundige project. FutureFlightExperience De excursie begon s ochtends in FutureLand, het informatiecentrum van het project. De studenten werden begeleid door Medhat Hedayet, senior ontwerper bij Geonius Civiel. Hedayet werkte zelf een aantal maanden aan Maasvlakte 2 en wist dus van de hoed en de rand. De studenten kregen een presentatie over de achtergrond en huidige status van het project en een rondleiding door het interactieve centrum. Daarna kon de groep studenten op eigen gelegenheid via onder andere games, films, en een Future Flight Expe rience ontdekken wat er allemaal komt kijken bij de aanleg van een nieuwe haven op zee. Na de lunch kregen de studenten een kijkje achter de schermen bij de PUMA-projectorganisatie. Een tekenaar van het ontwerpteam liet direct op de computer zien hoe hij met behulp van Civil 3D werkt aan het modelleren van de harde zeewering. Dit is een complexe steen/zand-constructie die de kust moet verdedigen tegen erosie en voor stabiliteit zorgt van het zandlichaam van Maasvlakte 2. Omdat de harde zeewering bestaat uit verschillende lagen en vloeiend aansluit op de huidige constructie van Maasvlakte 1 was het modelleren ervan een knelpunt tijdens de ontwerpfase. Met Civil 3D werd het model van de zeewering uitgewerkt. De software werd met name als interactief instrument gebruikt tijdens de conceptfase en de definitieve fase waarin veel wijzigingen werden aangebracht. De dag werd afgesloten met een rond rit over het werkterrein, waar bij de studenten van dichtbij konden zien hoe het zand werd opgespoten en fun deringen voor de kades werden aangelegd. Ook werd nog een bezoek gebracht aan de reusachtige kraan de Blockbuster, een gemodificeerde e-crane die ingezet wordt voor de aanleg van de harde zeewering. Onder de indruk Voor de studenten van het Radius College was het een leerzame en interessante dag. Docent Ramsahai vertelt over de reacties van de studenten: De jongens waren vooral erg onder de indruk van de omvang van het project. De uitgestrektheid van het opgespoten zand, de rainbowende sleepzuigers, maar ook de complexiteit van het project zijn zaken die ze niet bij elke excursie of stage zien. Voor een dergelijk project is het vakgebied infratechniek en landmeetkunde van groot belang, en dat is iets wat de studenten erg aanspreekt. Ze hebben nu kunnen zien hoe een ontwerppakket als AutoCAD Civil 3D, waar ze op school relatief weinig over leren, in een echt project toegepast wordt. Een nieuwe haven in zee aanleggen betekent dat je helemaal vanuit het niets moet beginnen. Zonder goede metingen en ontwerpen zou het niet mogelijk zijn om zo n project uit te voeren. Ik denk dat een paar studenten nog wel eens bij dit project aan het werk zouden kunnen gaan Software voor alle Constructies Tekla Structures wordt ingezet voor alle bouwwerken. De software biedt mogelijkheden voor: - Constructies: snel en volledig in 3D modelleren - Uitwisselen: IFC, 3D DWG, DGN, STEP, etc. - BIM: ketenintegratie, 4D en 5D Bouw Intelligente Modellen! Dat is één voorwaarde van een BIM-project. Met Tekla Structures bent u in staat professioneel deel te nemen aan BIM-projecten. Tekla Structures Engineering en Detailing beschikken over geïntegreerde functionaliteit waarmee u uitwisselt naar vele typen ontwerp-, bereken-, calculatie-, werkvoorbereiding- en planningsoftware. Construsoft is sinds 1995 leverancier en ontwikkelaar van gespecialiseerde software voor de constructiebouw. Construsoft levert en onderhoudt haar producten in bijna 30 landen, waarbij wordt gestreefd naar optimale locale implementatie en ondersteuning. BIM! Foto en model: BUILDING INFORMATION MODELING 13

14 Nieuwe schoolvorm richt zich op Onderzoek en Ontwerpen Technasium sluit overeenkomst met Siemens PLM Software Door de redactie MECHANICAL & DESIGN Siemens PLM Software, Siemens Solution Partner CAAP en stichting Technasium hebben de licentieovereenkomst Technasium Solid Edge ondertekend. Op dinsdagmiddag 29 juni vond op de Scholengemeenschap De Waerdenborch in Holten de ondertekening plaats. daadwerkelijk productontwerp voor een opdrachtgever. Ondertekening van het contract door Judith Lechner, Donald Kalff en Bas van Dijk. Op 29 juni, om twee uur s middags werden de handtekeningen voor de licen tieovereenkomst tussen stichting Technasium, Siemens Industry Soft - ware, en CAAP gezet door respectievelijk Judith Lechner, Bas van Dijk en Donald Kalff. De overeenkomst zorgt er voor dat Siemens PLM Software de preferred supplier van het Techna sium wordt, wat betekent dat het 3D-pakket Solid Edge op alle Technasia gebruikt zal worden als 3D-ontwerpsoftware. CAAP, officieel Siemens Solution Partner, zal hiervoor Solid Edge niet alleen leveren aan de betrokken scholen, maar ook ondersteuning bieden. Onderzoek en Ontwerpen Het Technasium is een nieuwe onderwijsstroom in Nederland voor vwo en havo, dat gericht is op vernieuwing van het bèta- en technisch onderwijs. Zoals een gymnasium een vwo is met het examenvak Grieks en/of Latijn, zo is een Technasium een middelbare school met het examenvak Onderzoeken en Ontwerpen. Onderzoek en Ontwerpen (O&O) wordt gegeven vanaf klas 1 tot en met het eindexamen. In een volledig Technasiumjaar werken de leerlingen aan vier O&O-projectopdrachten. Elk project duurt ongeveer zeven weken. De leerlingen krijgen op het Tech na - sium de kans om aan hun persoonlijke kwaliteiten te werken en zich vaardigheden eigen te maken die aansluiten bij de praktijk van hoger opgeleide bètatechnici. Het Technasium werkt dan ook met competenties die zijn geformuleerd vanuit de beroepspraktijk. Door de overeenkomst zullen de leerlingen in hun jaren op het Technasium leren werken met Solid Edge en uiteindelijk maken zij hiermee een zogenaamde Meesterproef tijdens het eindexamenjaar. Deze Meesterproef is een Leerlingpresentaties Edwin Severijn, vice-president & mana ging director Benelux & MEA van Siemens PLM Software sprak zijn tevredenheid uit over de ondertekening: Deze overeenkomst is belangrijk voor ons. Als scholieren op hun middelbare school al leren werken met onze software, is de kans groot dat ze dat in hun professionele carrière ook gaan doen. Bij de ondertekening sprak Judith Lechner van het Technasium de genodigden toe over het doel van de nieuwe schoolsoort om meer jonge mensen op een hoog niveau te interesseren voor techniek. Vervolgens trakteerden enkele leerlingen de aanwezigen op presentaties van hun uitgevoerde bedrijfsopdrachten. Drie leerlingen van nog geen vijftien jaar oud uit 3 vwo maakten grote indruk met hun case over het sluipverkeer rond Holten. Zij hadden een rondweg ontworpen en lieten een realistisch beeld hiervan zien, dat ze hadden geconstrueerd met behulp van Solid Edge. Twee van de jongens hadden voor aanvang van het project nog geen ervaring met Solid Edge. Leerlingen uit 4 havo hadden een loopband ontworpen voor een krattenwasmachine. Zij hadden zelf de acquisitie gedaan en deze opdracht bij een bedrijf verworven. Leerling Ruben, die net zijn eindexamen heeft gehaald, liet zijn meesterproef zien, die hij in samenwerking met de TU Twente had gemaakt

15 MECHANICAL & DESIGN Project Lightning Op maandag 7 juni maakte PTC bekend dat het werkt aan Project Lightning. Dit is de naam voor het programma waarmee het bedrijf de visie en strategie voor de MCADmarkt voor de komende twintig jaar bepaalt. Het doel is om binnen dit kader de resterende problemen in de werktuigbouwkundige CAD-wereld op te lossen. Na de innovatie - piek twintig jaar geleden is de CAD-markt volgens PTC de afgelopen tien jaar gestagneerd. De meest recente vooruitgang binnen een CAD-pakket was vooral gericht op het wijzigen van gebruikersinterface en nichemogelijkheden. Dit terwijl de klant eigenlijk bleef zitten met belangrijke problemen die maar niet opgelost raakten. Met Project Lightning wil PTC haar visie en strategie tonen. Binnen dit kader wil PTC de komende periode een nieuwe set werktuigbouwkundige applicaties leveren die schaalbaar, interoperabel en open zijn. De software moet hierbij een combinatie zijn van 2D conceptueel ontwerp, 3D direct modeling en 3D parametrisch modeling. Uiteraard zal de nieuwe software volledig compatibel zijn met alle huidige PTC-producten, zoals Pro/engineer, CoCreate, ProductView en Windchill. Diversiteit Jim Heppelmann is chief operating officer bij PTC en legt uit wat de uitgangspunten zijn van Project Lightning: Eén van de dingen die speelt in de huidige CAD-markt is de diversiteit van mensen en de functies die zij hebben in het ontwerpproces, aangezien ze allemaal andere eisen stellen aan de manier waarop ze met het productmodel willen omgaan. Naast de ontwerpers dienen ook managers, marketeers, analisten en verkopers het model te kunnen benaderen, waarbij eenieder zijn eigen eisen stelt aan de software. Jim Heppelmann: Eén van de dingen die speelt in de huidige CAD-markt is de diversiteit van mensen en de functies die zij hebben in het ontwerpproces. De uiteenlopende eisen van de betrokkenen vormen volgens Heppelmann geen continu spectrum, maar zijn fundamenteel verschillend. Het gebruik van 2D is het nuttigst bij het snel schetsen van ideeën en het breed communiceren van een idee. Historievrij 3D-modelleren is de volgende stap, terwijl parametrisch 3D-modelleren de meest geavanceerde methode is. Veel van de kracht van parametrisch modelleren zit in de ab - stracte manier waarop het werkt, de ontwerper genereert als het ware een programma voor de opbouw van het model. Deze manier van werken heeft vaak de voorkeur van ontwerpers die families van gedetailleerde modellen moeten maken. Data uitwisselen Als elke werknemer zelf zou mogen kiezen, zou hij vanzelf de ontwerpmethode gebruiken die het beste past bij zijn werkzaamheden. Heppelmann stelt echter dat dit in de praktijk van de CAD-wereld zelden mogelijk is. Door het gebrek aan interoperabiliteit tussen de verschillende ontwerpmethodes, terwijl er wel data moeten worden uitgewisseld, kiezen veel bedrijven voor één ontwerpmethode die alle betrokkenen moeten gebruiken. Dit zorgt er bijvoorbeeld voor dat een verkoper met een volwaardig CAD-pakket werkt, iets wat te veel van het goede is. Daarom willen we met Project Lightning bedrijven de mogelijkheid geven om verschillende ontwerpmethodes naast elkaar te gebruiken, waardoor werknemers de mogelijkheid hebben om te werken op de manier zoals ze dat zelf het prettigst vinden. De officiële lancering van Project Lightning zal plaatsvinden op 28 oktober. 15

16 HOFSTEDE VAN ERKEL Hofstede van Erkel Bilderdijkkade 13a 1053 VA Amsterdam tel.: fax: * AutoCAD Basis * AutoCAD Update * AutoCAD Gevorderd * AutoCAD Update * AutoCAD Mechanical * Inventor Suite Basis Spoed (3 1/2 dag) * Inventor Suite Basis Stnd. (5 dagen) * Inventor Suite Basis Extra (6 dagen) * Inventor Suite Gevorderd * Inventor Professional Basis * Inventor Release Update * Inventor Thema Training * Inventor Professional Modules * Vault ALTIJD DE TRAINING DIE BIJ JOU PAST! CERTIFIED TRAINING P A R T N E R USG Innotiv Training Center biedt opleidingen op het gebied van thermodynamica tot procesautomatisering, van AutoCAD tot waterbehandeling en in tal van andere disciplines. Zowel standaard- als maatwerktrainingen voor CAD specialisten. Van basis tot advanced en update training, kortom: direct toe te passen op je werkplek! We werken samen met onze partners Autodesk, PTC en Vapro. TRAINING OP LOCATIE IS MOGELIJK! trainingcenter@usginnotiv.nl T AUTOCAD TRAININGEN AutoCAD 2D, 3D, Advanced, Update, Omscholing tot CAD Tekenaar AUTODESK INVENTOR TRAININGEN Inventor Professional, Advanced, Tube & Pipe Design, Sheet Metal MICROSTATION TRAININGEN MicroStation XM, MicroStation 2D, 3D, Advanced PRO/ENGINEER 3D TRAININGEN Pro/ENGINEER Wildfire PRO/ENGINEER DATABEHEER TRAININGEN Windchill PDM Link, Windchill Project Link CivilCenter is Autodesk Authorized Training Center (ATC) en gespecialiseerd in het ontwikkelen en verzorgen van professionele standaard en klantspecifieke opleidingen op het gebied van civil en geo/gis. Nederlandstalig, modulair, marktspecifiek, op maat en dankzij ons mobiele opleidingscentrum overal mogelijk. AutoCAD Civil3D AutoCAD Map3D AutoCAD Voor meer informatie kunt u een mail sturen naar CivilCenter opleidingen@civilcenter.nl ENGINEERING IN CONTROL Opleidingscentra in Noord-, West- en Midden-Nederland Trainingen op locatie CoCreate, Mathcad, Isodraw, Windchill, Pro/ENGINEER cadservices.nl/opleiding 16

17 TRAININGSWIJZER Cursussen en trainingen of of 3 x Best ATC Authorised Training Center the Benelu x Autodesk AutoCAD & HBO-deeltijdopleiding voor CAD Engineers Drie maal Award-winnaar Best Autodesk Training Centre In een kleine groep, waar ruimte is voor uw persoonlijke wensen, legt u de basis voor jarenlang CAD-plezier. Deskundige docenten helpen u nieuwe mogelijkheden te ontdekken of u nu een beginnend CADtekenaar bent of een specialist. Uw trainingen een heel jaar lang in CAD-Magazine en op voor slechts 1300, Realiseer voorsprong met kennis! Met een beginners-, gevorderden-, of updatetraining van CAD & Company haalt u kennis in huis die u direct in de praktijk kunt brengen. U werkt meteen effectiever, sneller én beter met uw CAD software. Bekijk het actuele trainingsaanbod op CAD & Company Training Centers: Alkmaar - Amsterdam - Boxtel - Emmen - Oosterhout - bij u op locatie Array Industries b.v. verzorgt voor de door ons geleverde Plantdesign software de trainingen en workshops. Deze trainingen kunnen op locatie verzorgd worden maar ook bij ons op kantoor. Onze trainingen zijn zeer praktijkgericht en zorgen ervoor dat uw mensen snel en gericht aan de slag kunnen met onze software. Onze opleidingen: P10 pipestress Basis training P10 Pipestress Advanced training P10 Update training Microprotol Basis training Microprotol Cost Estimation training Babsywin Basis training Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de heer ir. J.H. de Groot op telefoonnummer of per mail h.degroot@arrayindustries.com ICN Solutions gecertificeerd als BIM Quickscan expert Ad de Jongh, verantwoordelijk voor de afdeling Bouwkunde bij ICN Solutions, heeft als Autodesk reseller de BIM expert Quickscan van TNO met succes afgerond. Dit geeft ICN Solutions het recht om de TNO BIM Quickscan af te nemen. De BIM Quickscan meet het niveau van BIM binnen een bedrijf met een eenduidige en objectieve vragenlijst. Ondernemingen kunnen de Quick scan zelf doorlopen of laten afnemen door een gecertificeerd adviseur als ICN Solutions. Na het doorlopen van de vragenlijst ontstaat er een totaalscore, een score per hoofdstuk en een score op de mate van samenwerking, strategie, organisatie, recources, partners, cultuur van het bedrijf, opleiding van medewerkers, interne informatiestromen, open standaarden en het gebruik van tools. De Quickscan van ICN Solutions resulteert in een PDF met alle scores en grafieken en een advies voor verbeteringen over deze deelgebieden. De opbouw van de Quickscan en de bijbehorende scores zijn ontwikkeld door TNO. TNO is weliswaar initiatiefnemer en beheerder van de BIM Quickscan, maar neemt de Quickscan niet zelf af. Het onderzoeksinstituut certificeert hiervoor externe adviseurs, waarbij TNO de kwaliteit van de adviseurs na certificering bewaakt. 17

18 PLATFORM AutoCAD for Mac 2011 Hetzelfde en toch anders Door Rob Sman De grootste prestatie die Apple geleverd heeft, is wellicht toch de manier waarop de bedrijfsnaam een begrip is geworden; vrijwel iedereen kent het bedrijf en op zijn minst enkele producten. Die bekendheid ontleent het bedrijf aan de reputatie die het heeft opgebouwd door mooie en goede producten te maken. Degelijkheid, gebruiksvriendelijkheid en vooral design zijn de belangrijkste kenmerken. Centraal in technisch opzicht staat ook de eenheid van hard- en software. Apple s computers (Mac) en besturingssyteem Mac OS X vormen een sterke combinatie. Eindelijk kunnen gebruikers van het Apple-platform ook gebruikmaken van AutoCAD. Op 1 september maakte Autodesk bekend binnen afzienbare tijd AutoCAD for Mac op de markt te gaan brengen. Eindelijk is het zover, AutoCAD is beschikbaar voor Apple-gebruikers. De keuze die een eindgebruiker voor een Apple-product maakt staat vaak niet op zichzelf. Er is een flinke kans dat iemand die op een Mac werkt, het liefst mobiel belt met een iphone, desondanks (want de iphone kan dat ook) over één of meer ipods beschikt om muziek te beluisteren, en misschien zelfs wel recent een ipad heeft gekocht. In de voorverkoop uiteraard, want een echte Apple-fan is er snel bij. Laat me vooropstellen dat ook ik bewust voor een aantal Apple-producten gekozen heb, waaronder een imac, maar dat ik ook tot volle tevredenheid Windows PC s gebruik. Er zijn echter heel wat Apple-fans die geen goed woord overhebben voor het andere platform. Toch ontkomen ook zij dikwijls niet aan de noodzaak tot het Voor visualisers zal de Mac geen onbekend platform zijn. 18

19 werken met een Win - dows-applicatie, zoals bijvoorbeeld Auto CAD. Sinds de Macs zijn voorzien van Intel-processoren is het goed mogelijk gebruik te maken van een dual-boot configuratie. Ap ple heeft voor het opzetten daarvan het programma Boot Camp in OS X ingebouwd. Virtua - lisatieprogramma s als VM ware Fusion of Parallels Desktop maken het zelfs mogelijk Win - dows gelijktijdig met OS X te gebruiken. Uiteindelijk is het natuurlijk het mooiste als de functionaliteit die de gebruiker nodig heeft direct als OS X-programma beschikbaar is. Hier mee wordt niet alleen voorkomen dat de Mac moet worden herstart (Boot Camp), of dat de Mac onnodig zwaar wordt belast met het draaien van twee besturingssytemen tegelijkertijd (virtualisatie), maar kan het programma vooral volledig profiteren van de mogelijkheden die OS X te bieden heeft. Bovendien is de gebruikersinterface ook meer in overeenstemming met de andere gebruikte programmatuur en het besturingssyteem. Vooral toepassingen die min of meer de standaardtoepassing in hun soort zijn, zoals Microsoft Office, Adobe CS (Photoshop) en natuurlijk AutoCAD, zouden wat dat betreft op zowel Windows als OS X beschikbaar moeten zijn. Ook Auto CAD gaat deze stap nu zetten. Volgens Miika Arala, Auto desk s Platform Solutions Industry Development, is de vraag naar een natieve Mac-versie van AutoCAD al enkele jaren geleden ontstaan vanuit de gebruikers. You ve waited long enough, zegt Autodesk dan ook in één van de productpresentaties. AutoCAD for Mac is ook niet gericht op grote bedrijven; er is nog geen netwerklicentie mogelijk en ook de CAD Manager Tools zijn niet aanwezig. Is dit het begin? De is Mac geen onbekend terrein voor Autodesk. De producten uit de Alias-stal, Maya voorop, en de wat minder bekende 3D-modeler Mudbox draaien allemaal ook op de Mac. De Mac is altijd al typisch een platform geweest voor grafisch vormgevers, desktop publishers en andere creatievelingen. Ook CAD is geen onbekende toepassing voor de Mac, vooral op het gebied van architectuur en bouw. Toch gaat het hier om relatief zeer lage aantallen gebruikers. Hoe mooi de Mac ook is en hoe goed hij ook werkt, het is toch nog steeds een product dat hoofdzakelijk door liefhebbers wordt gekocht. Die liefhebbers moeten natuurlijk in de eerste plaats met de Mac kunnen doen wat hen voor ogen staat, hebben daarnaast een bepaald gevoel voor stijl en zijn al overtuigd van de superioriteit van het Mac-platform. Voor een privé-gebruiker volstaat het meestal al als er gesurfd en g d kan worden. Dat kan de Mac uiteraard als de beste en met de zeer voordelige pakketten iwork en ilife kun je nog een heleboel andere nuttige en leuke dingen op de Mac doen. De installatie en configuratie, en later ook het beheer en het onderhoud, zijn zeer eenvoudig. Door al die goede eigenschappen neemt het gebruik van OS X sterk toe, maar toch is het marktaandeel altijd nog gering te noemen. Afhankelijk van de bron, het gebied, de markt of de meetmethode schommelen de cijfers tussen de vijf en acht procent. Het overgrote deel daarvan komt dan ook nog eens op het conto van de particuliere gebruiker. In het bedrijfsleven liggen de cijfers nog lager. We mogen aannemen dat de Macs daar voornamelijk worden ingezet voor de eerder genoemde creatieve taken, en de typische media&entertainment toepassingen. CAD komt, net als op het Windows-platform, veel minder vaak voor. Al deze cijfers leiden vanzelf naar de vraag waarom Autodesk besloten heeft op de vraag naar AutoCAD for Mac in te gaan. Dat is een vraag die ruimte laat voor speculaties. Wellicht ziet Autodesk het groeiende marktaandeel als kans. Ook de toenemende mate van integratie en samenwerking tussen de verschillende producten van Autodesk maakt het wellicht wenselijk om AutoCAD te gebruiken om bijvoorbeeld in een voortraject iets aan te kunnen vangen met (aangeleverde) 3D CAD-modellen die verder moeten worden verwerkt in Maya of een andere toepassing. Vergeet in dit kader ook niet dat AutoCAD inmiddels zeer volwassen 3D-functionaliteiten heeft. In het marketing-materiaal dat ik tot nu in heb kunnen zien wordt ook nadrukkelijk over 3D gesproken. Voorbode Het is natuulijk ook mogelijk dat AutoCAD voor de Mac de voorbode is van toekomstige ontwikkelingen. In reacties van gebruikers op diverse blogs werd al onmiddellijk gevraagd om andere programma s. Vooral Revit, Inventor en AutoCAD LT staan hoog op het verlanglijstje. En dan natuurlijk nog de aanvullende programma s als Impression, iets dat inderdaad niet zou misstaan op de Mac. Des - gevraagd mag Miika Arala geen uitspraken doen, maar laat wel doorschemeren met AutoCAD alleen niet voldaan kan worden aan de behoeftes in de markt. In ieder geval wordt wel ook direct gebruik gemaakt van de vergaande samenwerking die mogelijk is tussen diverse producten van Apple; in hetzelfde persbericht waarin AutoCAD for Mac werd aangekondigd werd, ook veel aandacht besteed aan AutoCAD WS, waarmee op zowel ipad, iphone als ipod Touch tekeningen kunnen worden bekeken en enigszins (2D) worden gewijzigd. Zonder iets af te willen doen aan deze mooie toepassing: dit is de web-based DWG-editor die al een tijdje als technology-preview beschikbaar is op Autodesk Labs onder de naam Project Butterfly. De applicatie is niet voorbehouden aan Apple s browser Safari maar werkt net zo goed op andere browsers zoals Internet Explorer, Mozilla Firefox als Opera. Voor wie? Hierboven blijkt al dat Autodesk het voorlopig niet moet hebben van stevige verkoopcijfers in het bedrijfsleven om de investering in de Mac-versie terug te verdienen. De be- 19

20 lemmering van het niet-beschikbaar zijn van AutoCAD op het Mac-platform is in ieder geval weggenomen voor zowel Mac-gebruikers die graag natief AutoCAD willen gebruiken als voor AutoCAD-gebruikers die graag willen overstappen naar de Mac. Beide groepen worden in de marketing-tools aangesproken. De Mac-gebruikers wordt beloofd dat ze eindelijk een AutoCAD kunnen gebruiken die zo werkt als je van een OS X-applicatie mag verwachten. De mogelijke overstappers wordt beloofd dat ze direct met de Mac-versie uit de voeten kunnen omdat alle functies net zo werken als in de Windows-versie. Die overstappers moeten dan (voorlopig?) wel even genoegen nemen met wat beperkingen in functionaliteit in de Mac-versie. Vooral de omgang met complexe tekeningen kan wat last ondervinden van het gebrek aan layerfiltering, -groups en -states. Uiteraard ontbreken Windows-specifieke zaken als OLE en VBA-programmering. Met deze en andere beperkingen is te leven. AutoCAD for Mac is ook niet gericht op grote bedrijven; er is nog geen netwerklicentie mogelijk en ook de CAD Manager Tools zijn niet aanwezig. Het zal dus blijven bij het midden- en kleinbedrijf en freelancers. Studenten Er is naast de genoemde doelgroepen nog wel een andere grote groep potentiële nieuwe gebruikers; Autodesk s Shaan Hurley laat zich op zijn blog ontvallen dat het mooi zou zijn als het product op de markt zou zijn voor students in Fall classes. Nota bene: studenten kunnen gratis over Autodesksoftware beschikken, en volgens één van de bronnen (nee, niet afkomstig van Apple) die ik raadpleegde, bezit 98% van de studenten in de VS over één of meer computers, 83% heeft een laptop, en 27% daarvan zijn Mac. En dat percentage stijgt nog altijd. Dat zijn cijfers die een potentieel onthullen. Het lijkt me niet onmogelijk dat Autodesk met AutoCAD for Mac investeert in de toekomst; het onderwijs is altijd beschouwd als een belangrijke kweekvijver voor toekomstige gebruikers. Overigens sluit Hurley de paragraaf hierover af met There will be a non educational version as well. Verraadt dat iets over de primaire bestaansreden van AutoCAD for Mac? Conclusie Hoe je het ook wendt of keert, AutoCAD for Mac is een mijlpaal in de historie van zowel AutoCAD als de Mac. De tijd zal leren of de strategische keuze om dit product uit te brengen juist is geweest, en of er iets van de hierboven geopperde toekomstmogelijkheden bewaarheid wordt. Wij zullen in ieder geval een en ander aandachtig volgen. In het volgende nummer van CAD-Magazine verwachten wij een review te kunnen schrijven over AutoCAD for Mac. 20