Bijeenkomst over geloofsopvoeding Verschillen in geloven

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bijeenkomst over geloofsopvoeding Verschillen in geloven"

Transcriptie

1 DOELSTELLINGEN Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe het is om als koppel op een zich van elkaar verschillende manier te geloven en/of in het leven te staan; Ouders denken na over hoe hun kinderen de onderlinge verschillen tussen hen als ouders ervaren en beseffen dat er geen vaste regels zijn voor het omgaan met verschillen in geloof en levensbeschouwing in de opvoeding; Ouders doen ideeën op en krijgen handreikingen aangereikt voor hoe om te gaan met de onderlinge verschillen in geloof/levensbeschouwing in de opvoeding. INFORMATIE VOOR DE COACH Deze bijeenkomst hoort bij een serie van vijf bijeenkomsten over opvoeden met geloven. De doelgroep van deze bijeenkomsten zijn ouders met kinderen van 8-12 jaar. Je kunt deze bijeenkomst los, of in samenhang met één of meer van de andere bijeenkomsten uitvoeren. In deze bijeenkomst gaat het over het omgaan met onderlinge verschillen in geloof of levensbeschouwing. Er zijn genoeg gezinnen waarin de moeder gelooft en de vader niet. Het komt vanzelfsprekend ook voor dat de rollen precies omgedraaid zijn. Of dat beiden wel geloven, maar op een (heel) verschillende manier. Ook al is er wederzijds respect en begrip voor elkaars eigenheid hierin, zeker met het krijgen van kinderen kan het lastig zijn om op een voor iedereen goede manier invulling te geven aan de levensbeschouwelijke kant van de opvoeding. Lastige kwesties die vaak in dergelijke gezinnen spelen zijn bijvoorbeeld: het gemis van het met elkaar kunnen delen van bepaalde (geloofs)ervaringen, wederzijds onbegrip vanwege het anders van elkaar zijn als het om geloven gaat, gevoelens bij beide partners van er op bepaalde punten alleen in staan, het niet eens kunnen worden over wat meegegeven wordt in de opvoeding voor wat betreft geloof of welke afspraken daarvoor moeten gelden, enzovoort. Het belangrijkste doel van deze ouderbijeenkomst is het bieden van herkenning, erkenning en het delen van ervaringen met andere ouders in vergelijkbare situaties. Verder doen ouders handreikingen en tips op die ze kunnen gebruiken in de dagelijkse praktijk van hun gezinsleven. Door een dergelijke bijeenkomst leren ouders ook andere gezinnen kennen die in eenzelfde soort situatie zitten. Wanneer ze daar behoefte aan hebben kunnen ze ook buiten deze bijeenkomst om contact met elkaar zoeken. Het is daarnaast een uitgelezen moment om als kerkelijke gemeenschap de ouders ondersteuning aan te bieden voor het opvoeden met geloven van hun kinderen en de omgang daarmee in de specifieke situatie van ieder gezin. Vanzelfsprekend zijn er geen vaste regels voor hoe je je kinderen opvoedt wanneer je als ouders van elkaar verschilt als het gaat om geloof. Belangrijk is dat ouders worden gestimuleerd in hun eigen zoektocht naar wat voor hen in hun persoonlijke situatie werkt. VOORBEREIDING Praktische voorbereiding Lees tijdig het materiaal voor deze bijeenkomst door; Regel de benodigde materialen (zie benodigdheden); Probeer aangereikte werkvormen eigen te maken en schaaf het desnoods hier en daar bij zodat jij er op een bij jou en jouw doelgroep passende manier mee kunt werken; Leg voor de bijeenkomst alle benodigde spullen alvast klaar zodat je tijd hebt om de ouders bij binnenkomst te ontvangen. Persoonlijke voorbereiding Het is belangrijk om je in de periode voorafgaande aan deze bijeenkomst te verdiepen in het onderwerp. Lees daarom de volgende artikelen van Moments: Geloven is mijn keus, niet geloven de zijne, pag 22 en 23 Tips voor als de één wel gelooft en de ander niet, pag 24.

2 Probeer eens een gesprekje aan te knopen met iemand die ervaring heeft met dit soort situaties zodat je een beeld krijgt van hoe mensen omgaan met de verschillen in levensbeschouwing binnen een gezin. Stel jezelf de vraag hoe jij met een dergelijke situatie om zou gaan, leef je in beide posities in en probeer het vanuit de verschillende perspectieven te bekijken. Tip: als je zelf geen of nog jonge kinderen hebt, kan het helpen om via internet wat meer te weten te komen over de zaken waar ouders tegenaan lopen. Probeer bijvoorbeeld via Google fora of reacties van mensen rondom dit onderwerp te vinden. BENODIGDHEDEN Voor jezelf en de ouders het oudermagazine Moments (te bestellen via Tape; Pennen, één per persoon; Schrijfpapier; Scharen, één per subgroep; Voldoende kopieën (eventueel uitvergroot) van werkblad 2 op stevig, gekleurd papier, één kopie per subgroep; Grote vellen papier, één per tweetal; Dikke stiften, één per tweetal. PROGRAMMA Welkom en opening 10 minuten Heet de ouders welkom, noem je naam en vertel kort iets over jezelf. Vertel dat jullie straks uitgebreider met elkaar kennis gaan maken. Vat kort samen waarom jullie hier bij elkaar zijn en hoe het programma voor deze bijeenkomst in elkaar zit. Open vervolgens de bijeenkomst met het gedicht in BIJLAGE 1. Kennismaking 10 minuten Laat de ouders plaats nemen op de stoelen die vooraf aan de bijeenkomst in een halve maan vorm zijn gezet. Vraag de ouders om zich aan elkaar voor te stellen aan de hand van onderstaande kennismakingswerkvorm. Neem daarbij zelf het voortouw en gebruik eventueel ook nog onderstaand voorbeeld ter verduidelijking van wat de bedoeling is. Iedereen stelt zichzelf voor aan de hand van onderstaande twee zinnen: - Mijn naam is - Wat mij kenmerkt is Voorbeeld ter verduidelijking: - Mijn naam is Alex - Wat mij kenmerkt is dat ik komend voorjaar ga starten bij een hardloopgroep in Poeldijk (of: wat mij kenmerkt is dat ik sinds een half jaar vrijwilliger ben bij de egelopvang in Den Haag) Verkenning 20 minuten Deze bijeenkomst gaat over een onderwerp dat wellicht een bepaalde lading met zich meedraagt voor sommige ouders. Daarom is het goed om eerst op een speelse manier een positieve bodem te leggen onder de bijeenkomst. Dit kan met behulp van onderstaande verkenningswerkvorm. Zorg ervoor dat vooraf aan de bijeenkomst het werkblad Voordelen van verschillend zijn op stevig papier in verschillende kleuren is gekopieerd (zie BIJLAGE 2). Verdeel de groep in kleine groepjes van drie tot maximaal vijf personen (afhankelijk van de groepsgrootte). Geef elk groepje een kopie van het werkblad, een pen en een schaar. Vertel de groepjes dat ze met elkaar kunnen gaan brainstormen over de voordelen van verschillend van elkaar zijn als het gaat om geloven, in een relatie maar ook als ouders binnen een gezin. De gezamenlijke bevindingen kunnen genoteerd worden in de cirkel op het

3 werkblad. Vervolgens kan elk groepje de ingevulde cirkel uitknippen en de zwarte stip bovenin door prikken. Haal de cirkels op en hang dezen gedurende de bijeenkomst aan een touwtje voor in de ruimte. Koppel kort plenair de bevindingen van de groepjes terug aan de hand van de ingevulde cirkels, benoem daarbij hoofdlijnen en opvallendheden. Spreek met de groep af dat je in de dagen na de bijeenkomst de ingevulde cirkels zult inventariseren in een document en dit rond zult mailen. Want er zijn ook mooie en inspirerende kanten aan het verschillend zijn! Verdieping 1 10 minuten Tijdens deze werkvorm staan we stil bij verhalen van vrouwen die vertellen over de situatie in hun gezin en hoe zij die beleven. Verdeel de ouders in groepjes van drie tot maximaal vijf personen. Geef de groepjes de opdracht om willekeurig één van de drie verhalen uit Zij gelooft, hij niet (pag xx) te selecteren en deze te lezen. Ieder voor zich kan eventueel een uitroepteken of iets dergelijks zetten bij zaken die opvallend of interessant zijn in het verhaal. Laat de ouders binnen elk groepje vervolgens met elkaar over het geselecteerde verhaal in gesprek gaan. Leidraad daarvoor kan zijn: - Wat vind je van de manier waarop er in dit gezin met de situatie om wordt gegaan? o Wat zou je juist niet zo doen? o Wat vind je een goed idee of een belangrijke uitspraak? - Herken je iets van je eigen situatie in dit verhaal? Pauze 15 minuten Verdieping 2 20 minuten De groep heeft zich inmiddels georiënteerd op de voordelen van verschillend zijn binnen een relatie en daarbij als ouders in een gezin. Daarna zijn de deelnemers verder de diepte in gegaan door verhalen van andere ouders te bespreken en die te vergelijken met hun eigen situatie. Nu is het tijd om de ouders eens specifiek te laten kijken naar hun eigen situatie. Wat kan hen helpen om zo goed mogelijk om te gaan met de verschillen qua levensbeschouwing of geloof in hun gezin? Verdeel de groep in tweetallen. Geef elk tweetal een groot vel papier en een dikke stift. Geef vervolgens de opdracht om elkaar kort wederzijds te bevragen over wat de ander nodig heeft als persoon om zich goed te voelen binnen de eigen situatie waarin zij verschillen van hun partners als het gaat om geloven, niet geloven of anders geloven. Dat kunnen zaken zijn die al aanwezig zijn of dingen die je graag (meer) zou willen. Alles wat bij hen opkomt mag opgeschreven worden: van heel concreet tot meer abstracte waarden. Bijvoorbeeld: ik wil in ieder geval dat mijn kind gedoopt wordt, tot: luisteren naar wat elkaar beweegt is essentieel. Eerst schrijft ieder voor zichzelf een aantal zaken op die voor hem/haar wezenlijk zijn. Vervolgens gaan de tweetallen hierover met elkaar in gesprek door toelichting te vragen op de zaken die opgeschreven zijn. Geef de tweetallen hiervoor in totaal tien minuten. Vraag hen daarna om naar aanleiding van het gesprek gezamenlijk een paar kernwaarden op te stellen. Wat herkennen ze bij elkaar? Hoe kun je dit benoemen? Wat is er nodig aan de basis van het gezin om goed om te kunnen gaan met de onderlinge verschillen? Vraag hen deze kernwaarden op te schrijven op het grote vel papier. Laat elk tweetal vervolgens het vel voor in de ruimte hangen met behulp van tape. Inventariseer vervolgens plenair welke kernwaarden het meest worden genoemd en welke juist opvallen doordat ze juist minder worden genoemd. Vraag enkele deelnemers te reageren op wat er naar voren is gekomen. Hadden ze wel eens op een dergelijke manier gekeken naar hun eigen gezinssituatie? Levert het nieuwe inzichten op of bevestigt het meer wat je al wist? Helpt het om op deze manier wat meer van een afstand naar je eigen situatie te kijken? Als de deelnemers daar prijs op stellen kun je aanbieden om alle kernwaarden in een document te zetten en dat na afloop rond te mailen.

4 Verwerking 30 minuten Nadat gekeken is naar de situatie van de partners onderling, is het goed de focus te verleggen naar de kinderen. Er is aan het begin van deze bijeenkomst al even stilgestaan bij voordelen van onderlinge verschillen tussen partners aangaande de (geloofs)opvoeding van de kinderen. Nu gaan we een stapje verder door expliciet stil te staan bij wat de onderlinge verschillen betekenen voor de (geloofs)opvoeding van de kinderen. Verdeel de groep in kleine groepjes van ongeveer vijf personen. Het aantal is afhankelijk van de totale groepsgrootte; zorg dat er in totaal niet meer dan vier groepjes ontstaan. Geef elk groepje vijf minuten de tijd om kort met elkaar herkenbare situaties te benoemen die voorkomen binnen een gezin waarin ouders verschillend van elkaar zijn als het gaat om geloof. Laat elk groepje één specifieke situatie uitkiezen die meerdere groepsleden als lastig ervaren of waar ze graag tips voor zouden willen. Geef de groepjes vervolgens nog eens vijf minuten de tijd om een kort rollenspel over de gekozen situatie voor te bereiden. Het gaat er hierbij slechts om dat de situatie door middel van het rollenspel inzichtelijker kan worden. Door het spel is het mogelijk dat je ineens andere zaken opvallen of nieuwe inzichten krijgt. Vraag elk groepje om de beurt om hun rollenspel uit te spelen. Vraag na elk rollenspel eerst aan de spelers hoe zij het ervaren hebben. Vraag vervolgens aan het publiek wat hen opviel: wat zij gezien, gehoord en gevoeld hebben (verbaal en non-verbaal). Vraag daarna aan iedereen of zij nu, na dit rollenspel over deze specifieke situatie, tips, handreikingen of nieuwe inzichten hebben opgedaan die ze willen delen. Sluit iedere ronde af door degenen die de situatie hebben ingebracht, te vragen wat zij meenemen van dit gesprek. Wat is bij hen blijven hangen, waar kunnen ze iets mee? Afsluiting 5 minuten Vraag wat de ouders van de bijeenkomst vonden en of ze nog iets gemist hebben. Peil of er behoefte is aan een vervolgbijeenkomst (zorg dat je alle adressen hebt en eventueel overige contactgegevens). Bedank iedereen voor zijn/haar bijdrage en sluit af met de tekst uit BIJLAGE 3. BIJLAGEN 1. Openingsgedicht 2. Werkblad Voordelen van verschillend zijn 3. Inspirerende tekst ter afsluiting

5 BIJLAGE 1 Openingsgedicht Luisteren Luisteren is meer dan horen Luisteren is tijd durven verliezen De ander uit laten praten Geen kant en klare oplossingen geven Maar stapvoets met de ander onderweg gaan Niet jouw tempo opdringen Maar die van de ander volgen Niet jouw antwoord geven Maar samen een passend antwoord vinden In het luisteren ervaart de ander Dat je van hem houdt Wie durft te luisteren Voelt niet meer de dwang Om het stokje van de ander over te nemen Maar begint te geloven Dat het luisteren zelf al verlichting is Auteur: onbekend

6 BIJLAGE 2 Werkblad Voordelen van verschillend zijn

7 BIJLAGE 3 Tekst ter afsluiting Een man en zijn zoon lopen door het bos. Plotseling struikelt de jongen en omdat hij een scherpe pijn voelt, roept hij "aaahhh". Verrast hoort hij een stem vanuit de bergen roepen: "aaahhh". Nieuwsgierig roept de jongen: "Wie ben jij?" Het enige antwoord dat hij terugkrijgt is: "Wie ben jij?" Hij wordt kwaad en roept: "lafaard!", waarop de stem roept: "lafaard!" De jongen kijkt zijn vader aan en vraagt wat er gebeurt. De man antwoordt: "Let maar eens op" en roept vervolgens: "Ik bewonder jou." De stem antwoordt: "Ik bewonder jou!" De man roept: "Jij bent prachtig!" De stem antwoordt: "Jij bent prachtig!" De vader legt daarop uit: "De mensen noemen dit een echo, maar eigenlijk is dit 'het leven'. Het leven geeft je altijd terug wat jij geeft. Het leven is een spiegel van jouw handelingen. Als je meer liefde wil, geef dan meer liefde. Wil je dat mensen begripvol en respectvol met je omgaan? Geef ze dan begrip en respect. Dit gaat op voor alle aspecten van het leven. Wat je geeft wordt weerspiegeld in wat je terugkrijgt van het leven."

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Rouw en verlies Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 8-12 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Rouw en verlies Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 8-12 jaar DOELSTELLINGEN De deelnemers worden zich bewust van hun eigen omgang met rouw en verlies en de rol die hun geloof of levensoriëntatie hierbij heeft. De deelnemers weten dat ieder op een eigen manier rouwt

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Moeilijke kindervragen

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Moeilijke kindervragen DOELSTELLINGEN De ouders hebben ervaren dat hun kind niet het enige is dat moeilijke vragen stelt en dat zij elkaar kunnen ondersteunen in de omgang hiermee. De ouders kunnen met hun kind in gesprek gaan

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Opa, wie is God? Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Opa, wie is God? Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar DOELSTELLINGEN Grootouders wisselen ervaringen uit over geloofsopvoeding en kleinkinderen. Grootouders helpen elkaar op weg met tips en adviezen over geloofsopvoeding en kleinkinderen. Grootouders zijn

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Grenzen stellen Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Grenzen stellen Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich bewust van de grenzen die zij stellen als het gaat om vakantie, relaties, alcohol/drugs en geloof. Ouders bespreken welke grenzen hun kinderen opzoeken rondom deze thema

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Dopen of opdragen Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Dopen of opdragen Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar DOELSTELLINGEN Ouders kunnen naar elkaar verwoorden wat en waarom ze geloven. Ouders onderzoeken wat ze van hun eigen geloof aan hun kinderen mee willen geven. Ouders doen bij elkaar inspiratie op voor

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Opvoeden en geloven Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van 8-12 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Opvoeden en geloven Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van 8-12 jaar DOELSTELLINGEN De ouders worden zich bewust van hun eigen geloofsbiografie, de manier waarop zij nu in het geloof staan en wat ze daarvan mee willen geven aan hun kinderen. De ouders gaan met elkaar in

Nadere informatie

Geloofsopvoeding 3. Leeftijd: Soort bijeenkomst: Soort werkvorm: Thema: 3e bijeenkomst - Communiceren met je kind

Geloofsopvoeding 3. Leeftijd: Soort bijeenkomst: Soort werkvorm: Thema: 3e bijeenkomst - Communiceren met je kind Geloofsopvoeding 3 Leeftijd: Soort bijeenkomst: Soort werkvorm: Thema: 3e bijeenkomst - Communiceren met je kind Doel: Je gaat aan de slag met verschillende manieren om met je kind te communiceren. Het

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding De ouder centraal Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding De ouder centraal Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van jaar DOELSTELLINGEN Ouders hebben een ontspannen avond Ouders worden zich bewust van de waarden die zij belangrijk vinden in hun leven Ouders krijgen handreikingen hoe zij op zoek kunnen naar bronnen die hen

Nadere informatie

In je kracht. Werkboek voor deelnemers

In je kracht. Werkboek voor deelnemers In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Kinderbijbels Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Kinderbijbels Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar DOELSTELLINGEN Ouders kunnen onder woorden brengen wat voor hen belangrijke kenmerken zijn van een kinderbijbel. Ouders onderzoeken diverse kinderbijbels om zich bewust te worden van verschillen op het

Nadere informatie

Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?

Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Zonder dat we het door hebben worden we steeds asocialer. Dit

Nadere informatie

God gaat met je mee. Leeftijd: 9-12 Thema: bijbel, bijbelse personages, God, reizen, vertrouwen

God gaat met je mee. Leeftijd: 9-12 Thema: bijbel, bijbelse personages, God, reizen, vertrouwen God gaat met je mee Leeftijd: 9-12 Thema: bijbel, bijbelse personages, God, reizen, vertrouwen Deze bijeenkomst gaat over de roeping en reis van Abraham. Doelen van de bijeenkomst: De kinderen leren dat

Nadere informatie

Handleiding In Dialoog met studenten aan de hand van uitkomst JOB-monitor:

Handleiding In Dialoog met studenten aan de hand van uitkomst JOB-monitor: Handleiding In Dialoog met studenten aan de hand van uitkomst JOB-monitor: Inhoud document Hulpmiddel (draaiboek) om een bijeenkomst te organiseren waarin de uitkomsten van de JOBmonitor (of ander onderzoek

Nadere informatie

BRENG IN KAART HOE JIJ IN JE VEL ZIT DRAAIBOEK VOOR EEN NETWERKBIJEENKOMST VOOR PLEEGOUDERS

BRENG IN KAART HOE JIJ IN JE VEL ZIT DRAAIBOEK VOOR EEN NETWERKBIJEENKOMST VOOR PLEEGOUDERS Pleegzorgeiland BRENG IN KAART HOE JIJ IN JE VEL ZIT DRAAIBOEK VOOR EEN NETWERKBIJEENKOMST VOOR PLEEGOUDERS Pleegzorgeiland 1 Pleegzorgeiland DE ACTIVITEIT IN HET KORT Een bijeenkomst waarin pleegouders

Nadere informatie

TOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten

TOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten AAN DE SLAG MET DE TOOLBOX Betekenisvol Contact Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten TOOLBOX Ideeën voor betekenisvol contact tussen ouderen met dementie en familie of vrijwilligers Inleiding Voor

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Rituelen thuis Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 8-12 jaar.

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Rituelen thuis Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 8-12 jaar. DOELSTELLINGEN De ouders wisselen ervaringen en ideeën uit over eigen rituelen thuis De ouders krijgen informatie over de achtergrond en betekenis van rituelen De ouders worden zich bewust van de waarde

Nadere informatie

Verschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten

Verschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten Verschillen in geloven Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft Verschillen in geloven is een themaboekje uit de serie Zijsprong. Deze serie hoort bij het bewaarmagazine Spring, opvoeden en geloven

Nadere informatie

Leeftijd: 9-12 Thema: God, heilige Geest, identiteit, Normen en waarden, Pinksteren Tijdsduur: 60+ min.

Leeftijd: 9-12 Thema: God, heilige Geest, identiteit, Normen en waarden, Pinksteren Tijdsduur: 60+ min. Vrucht van de Geest Leeftijd: 9-12 Thema: God, heilige Geest, identiteit, Normen en waarden, Pinksteren Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de uitwerking van de Geest in mensen. Doelen van deze

Nadere informatie

Deze bijeenkomst gaat over de dubbele betekenis van de doop: je hoort bij God en je hoort bij Zijn gemeente.

Deze bijeenkomst gaat over de dubbele betekenis van de doop: je hoort bij God en je hoort bij Zijn gemeente. Doop: Je bent nooit alleen Leeftijd: 9-12 Thema: dopen, erbij horen, Kerk, rituelen Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de dubbele betekenis van de doop: je hoort bij God en je hoort bij Zijn

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Social media en trends Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Social media en trends Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders wisselen onderling ervaringen en meningen uit over het omgaan met het social media gebruik van hun kind en andere jongerentrends Ouders verwerven inzicht in de leef- en belevingswereld

Nadere informatie

Prettige en niet prettige aanrakingen

Prettige en niet prettige aanrakingen Kriebels in je buik Prettige en niet prettige aanrakingen 1 Prettige en niet prettige aanrakingen Groep 3 50 min Begrippen Prettig, onprettig, dwingen, overhalen, grenzen aangeven, hulp bij problemen,

Nadere informatie

Meningsvorming: jij en vluchtelingen

Meningsvorming: jij en vluchtelingen Meningsvorming: jij en vluchtelingen Korte omschrijving Het kan uw leerlingen bijna niet ontgaan zijn dat de Europese Unie te maken heeft met een grote stroom vluchtelingen. Sinds een paar maanden is dit

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

Waar is God? Leeftijd: 9-12 Thema: God Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de aanwezigheid van God onder de mensen.

Waar is God? Leeftijd: 9-12 Thema: God Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de aanwezigheid van God onder de mensen. Waar is God? Leeftijd: 9-12 Thema: God Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de aanwezigheid van God onder de mensen. Doelen van deze bijeenkomst: De kinderen leren dat God overal te vinden is.

Nadere informatie

TROETEL JE NIEUWE KIND MAAR

TROETEL JE NIEUWE KIND MAAR TROETEL JE NIEUWE KIND MAAR De Vloer Op Jr. in de klas Leeftijd: 9-12 jaar, 13-15 jaar Niveau: bovenbouw basisonderwijs, onderbouw voortgezet onderwijs Tijd: 55 min Benodigdheden: beamer/digibord, voorwerpen

Nadere informatie

Leeftijd: 9-12 Thema: Opstanding, Pasen Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de Stille Week en Pasen.

Leeftijd: 9-12 Thema: Opstanding, Pasen Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de Stille Week en Pasen. Paasfeest: Opstaan! Leeftijd: 9-12 Thema: Opstanding, Pasen Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de Stille Week en Pasen. Doelen van de bijeenkomst: De kinderen kunnen de belangrijke gebeurtenissen

Nadere informatie

PROGRAMMA CHECK THE FACTS DEEL EN WIN! Clubprogramma op basis van Rock Solid. stichting. Sirkelslag Young Programma Check the facts - Deel en win!

PROGRAMMA CHECK THE FACTS DEEL EN WIN! Clubprogramma op basis van Rock Solid. stichting. Sirkelslag Young Programma Check the facts - Deel en win! PROGRAMMA CHECK THE FACTS DEEL EN WIN! Clubprogramma op basis van Rock Solid stichting Sirkelslag Young Programma Check the facts - Deel en win! 1 Programma check the facts Deel en Win! Clubprogramma op

Nadere informatie

Les 13a Zoek de verschillen

Les 13a Zoek de verschillen ZORGONDERWIJS / MG / BLOK 4 WE ZIJN ALLEMAAL ANDERS LES 13A Les 13a Zoek de verschillen Voorbeeldles SO/Zorgonderwijs/MG/Blok 4 We zijn allemaal anders Les 13 a+b: Zoek de verschillen Doel blok 4: Leerlingen

Nadere informatie

In je kracht. Gids voor vrijwilligers

In je kracht. Gids voor vrijwilligers In je kracht Gids voor vrijwilligers Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Algemene (gespreks)vaardigheden en houdingsaspecten 6 3. Draaiboek voor negen bijeenkomsten 8 Bijeenkomst 1 9 Bijeenkomst 2 13 Bijeenkomst

Nadere informatie

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden.

Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. Het Kindgesprek. Behandel een kind zoals die is, en het zal zo blijven. Behandel het kind zoals het kan zijn, en het zal zo worden. 1 Inleiding. Door gesprekken met kinderen te voeren willen we de betrokkenheid

Nadere informatie

Wat zou jij doen? Denk mee met elkaars pleegzorgdilemma s. Draaiboek voor een netwerkbijeenkomst voor pleegouders. Wat zou jij doen?

Wat zou jij doen? Denk mee met elkaars pleegzorgdilemma s. Draaiboek voor een netwerkbijeenkomst voor pleegouders. Wat zou jij doen? Wat zou jij doen? Denk mee met elkaars pleegzorgdilemma s Draaiboek voor een netwerkbijeenkomst voor pleegouders Wat zou jij doen? 1 Wat zou jij doen? DE ACTIVITEIT IN HET KORT Een bijeenkomst waarin pleegouders

Nadere informatie

Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld

Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld Kom op, trek je jas aan. 't Is tijd dat er een stap wordt gezet. In regen en zonnestralen.

Nadere informatie

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks

Nadere informatie

Programma groepsbijeenkomst Weg van Leven thema: Genade

Programma groepsbijeenkomst Weg van Leven thema: Genade Programma groepsbijeenkomst Weg van Leven thema: Genade Welkom en opening (10 min.) Deel 1: gesprek rond het thema (45 min.) gezamenlijk lezen van de inleidende tekst bij het thema uit het werkschrift

Nadere informatie

Ook een beetje uitgekeken op al;jd weer dezelfde standvloer? Picture via flickr.com by Michael Coghlan

Ook een beetje uitgekeken op al;jd weer dezelfde standvloer? Picture via flickr.com by Michael Coghlan Ook een beetje uitgekeken op al;jd weer dezelfde standvloer? Picture via flickr.com by Michael Coghlan Hoe zou het zijn als we samen bouwen aan een levendige playground waar mensen iets kunnen beleven?

Nadere informatie

Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn.

Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn. Wie is Jezus? Leeftijd: 9-12 Thema: Jezus Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn. Doelen van deze bijeenkomst: De kinderen leren dat

Nadere informatie

OOG HOUDEN VOOR JE EIGEN VITALITEIT

OOG HOUDEN VOOR JE EIGEN VITALITEIT Zorg voor je Zorg voor je gezin gezin OOG HOUDEN VOOR JE EIGEN VITALITEIT Oog houden voor je eigen vitaliteit DRAAIBOEK VOOR EEN NETWERKBIJEENKOMST VOOR PLEEGOUDERS DRAAIBOEK VOOR EEN NETWERKBIJEENKOMST

Nadere informatie

DE KERSTNIEUWSBRIEF 2008 JOKE BORST INBALANCE

DE KERSTNIEUWSBRIEF 2008 JOKE BORST INBALANCE DE KERSTNIEUWSBRIEF 2008 JOKE BORST INBALANCE D E C E M B E R O N T M O E TI N G S M A A N D De maand december is voor mij een maand van ontmoeten: het vieren van het Sinterklaas- en Kerstfeest en natuurlijk

Nadere informatie

Lesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er?

Lesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er? Lesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Wanneer jij iets wilt verkopen, moet je altijd rekening houden met je

Nadere informatie

Voor jezelf? Les 1 Welkom!

Voor jezelf? Les 1 Welkom! Voor jezelf? Les 1 Welkom! Welkom! Dit is de cursus Voor jezelf? Wil je voor jezelf beginnen? Droom je ervan een eigen bedrijfje te starten? Zou je dit ook kunnen? In deze cursus ga je dit onderzoeken.

Nadere informatie

Korte cursus Sinterklaasgedichten schrijven

Korte cursus Sinterklaasgedichten schrijven Taaljournaal 2 Handleiding groep 6/7/8 Korte cursus Sinterklaasgedichten schrijven Dit is een extra activiteit die past binnen het thema Sinterklaas. schrijven hun gedicht dan werkelijk voor de viering

Nadere informatie

Generatieproeverij. Samen aan tafel! Gemeenteavond rond HGJB-jaarthema Samen bij Eén HANDLEIDING

Generatieproeverij. Samen aan tafel! Gemeenteavond rond HGJB-jaarthema Samen bij Eén HANDLEIDING Generatieproeverij Samen aan tafel! Gemeenteavond rond HGJB-jaarthema Samen bij Eén HANDLEIDING 1 Gemeenteavond over samen zijn Het winterseizoen 2016-2017 willen we er nadrukkelijk bij stilstaan dat de

Nadere informatie

Workshop samen talenten benutten

Workshop samen talenten benutten Workshop samen talenten benutten Doelgroep: organisaties die met vrijwilligers met een beperking willen werken Doel: kennis en vaardigheden overdracht voor het werken met mensen met een beperking Bijeenkomst

Nadere informatie

Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM

Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM September 2009 In september en oktober 2009 is de Levend Evangelie Gemeente gemeentebreed bezig met het onderwerp GEBED. Op verzoek

Nadere informatie

China. Stadsgeluiden in China. 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad. Vakgebied: Muziek. Lesduur: 60 minuten per les

China. Stadsgeluiden in China. 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad. Vakgebied: Muziek. Lesduur: 60 minuten per les China Stadsgeluiden in China 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad Vakgebied: Muziek Lesduur: 60 minuten per les China Pagina 1 - Stadsgeluiden in China - Colofon Stadsgeluiden in China Les voor groep

Nadere informatie

Trainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar

Trainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar Trainershandleiding Brugklas Bikkels versie 2014 Inhoudsopgave Introductie Organiseer je training Praktische tips De werkmap Powerpoint presentatie Ouderbrieven Draaiboek Bijeenkomst 1 Bijeenkomst 2 Bijeenkomst

Nadere informatie

Christus als leerling volgen

Christus als leerling volgen Christus als leerling volgen Voorbereiding voor de huisbezoeken van 2014/2015 Het was in Antiochië dat de leerlingen voor het eerst christenen werden genoemd. In onze verhouding tot de Heer kan het waardevol

Nadere informatie

Spelregels voor de kaarten Beroepskwaliteiten en Leerpunten. Het Beroepskwaliteitenspel

Spelregels voor de kaarten Beroepskwaliteiten en Leerpunten. Het Beroepskwaliteitenspel Het Beroepskwaliteitenspel Het Beroepskwaliteitenspel is een leermiddel voor de loopbaanoriëntatie van mensen in de leeftijd van twaalf jaar en ouder. Het spel heeft als doel de speler bewust te maken

Nadere informatie

Was getekend ZET JE PLEEGZORG-GEDACHTEN OP PAPIER DRAAIBOEK VOOR EEN NETWERKBIJEENKOMST VOOR PLEEGOUDERS. Was getekend 1

Was getekend ZET JE PLEEGZORG-GEDACHTEN OP PAPIER DRAAIBOEK VOOR EEN NETWERKBIJEENKOMST VOOR PLEEGOUDERS. Was getekend 1 Was getekend ZET JE PLEEGZORG-GEDACHTEN OP PAPIER DRAAIBOEK VOOR EEN NETWERKBIJEENKOMST VOOR PLEEGOUDERS Was getekend 1 Was getekend DE ACTIVITEIT IN HET KORT Pleegouders zetten hun ervaringen, gedachten

Nadere informatie

E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES. kinderen en Emoties 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES

E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES. kinderen en Emoties 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES VOORWOORD In 2016 schreef ik de Gids over emoties bij kids 80 praktische tips. Mijn kennis en ervaring blijft zich echter door ontwikkelen. Daarom deel ik

Nadere informatie

DOEL Jongeren ontdekken wat religie kan betekenen en worden aangemoedigd om respectvol met verschillende geloofsuitingen om te gaan.

DOEL Jongeren ontdekken wat religie kan betekenen en worden aangemoedigd om respectvol met verschillende geloofsuitingen om te gaan. thema-activiteit THEMA Omgaan met diverse religies Thema-activiteit DOEL Jongeren ontdekken wat religie kan betekenen en worden aangemoedigd om respectvol met verschillende geloofsuitingen om te gaan.

Nadere informatie

Cursushandleiding. Tja, wat zal ik zeggen, met cliënten in gesprek over spiritualiteit

Cursushandleiding. Tja, wat zal ik zeggen, met cliënten in gesprek over spiritualiteit Cursushandleiding Tja, wat zal ik zeggen, met cliënten in gesprek over spiritualiteit N.a.v. het gelijknamige boek van Elizabeth Johnston Taylor, in het Nederlands hertaald onder redactie van Peterjan

Nadere informatie

Scheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje en gesprek en uitbeelden, filmpje en gesprek en werkvorm, stellingen, handvaardigheidswerk

Scheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje en gesprek en uitbeelden, filmpje en gesprek en werkvorm, stellingen, handvaardigheidswerk Verliefd, en dan... Leeftijd: 12-16 Soort bijeenkomst: club, catechese Soort werkvorm: heel programma Thema: Liefde, Seksualiteit Tijdsduur: 1 uur 40 min. Scheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje

Nadere informatie

ontwikkeling Sociale en emotionele III Werkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Kinderboek: Les 8: Mannen en vrouwen (in de media) Lesoverzicht

ontwikkeling Sociale en emotionele III Werkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Kinderboek: Les 8: Mannen en vrouwen (in de media) Lesoverzicht III Sociale en emotionele ontwikkeling Les 8: Mannen en vrouwen (in de media) Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen hebben inzicht in het ontstaan van seksetypisch gedrag en hoe dit wordt aangeleerd. Kinderen

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

Leeftijd: Thema: bijbel, bijbelse personages, delen, identiteit Tijdsduur: Meerdere bijeenkomsten

Leeftijd: Thema: bijbel, bijbelse personages, delen, identiteit Tijdsduur: Meerdere bijeenkomsten Wie inspireert jou? Leeftijd: 13-16 Thema: bijbel, bijbelse personages, delen, identiteit Tijdsduur: Meerdere bijeenkomsten Over inspirerende (Bijbelse) personen. En hoe kunnen wij een inspiratie zijn?

Nadere informatie

Werkvorm voor gesprek middenkader

Werkvorm voor gesprek middenkader Creëren van een stimulerende werkomgeving en het vergroten van professionele autonomie Deze werkvorm kan worden gebruikt om met medewerkers van Justitiële Jeugdinrichtingen het gesprek aan te gaan over

Nadere informatie

De nieuwe zorgmedewerker

De nieuwe zorgmedewerker Werkblad De nieuwe zorgmedewerker De zorg verandert in snel tempo. Ook jouw rol als verzorgende of helpende verandert: meer aandacht voor individuele cliënten en hun netwerk. Werken met een zorg-leefplan

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl.

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op. info@talentengenerator.nl. SPELVARIANTEN Je ontdekt meer in een uur spelen dan in een jaar converseren Plato Het klinkt zo simpel we gaan bouwen aan het vertrouwen maar is het wel zo simpel? Zomaar vanuit het niets het thema vertrouwen

Nadere informatie

Werkvormen beroepenkaarten

Werkvormen beroepenkaarten Werkvormen beroepenkaarten Tessa Boff Tonella Werkvorm 1: De beroepenkaarten om te onderzoeken wat je leuk vindt Doel: Naast dat de beroepenkaarten een beroep op de kaart hebben, staat er ook een foto

Nadere informatie

Leeftijd: 9-12 Thema: bijbel, bijbelse personages, dood, Jezus, Opstanding, Pasen

Leeftijd: 9-12 Thema: bijbel, bijbelse personages, dood, Jezus, Opstanding, Pasen Het laatste woord... Leeftijd: 9-12 Thema: bijbel, bijbelse personages, dood, Jezus, Opstanding, Pasen In deze bijeenkomst staan de laatste kruiswoorden van Jezus centraal. Doelen van deze bijeenkomst:

Nadere informatie

voorwoord VOORBEELDPAGINA S Bestelnr De ander en ik

voorwoord VOORBEELDPAGINA S Bestelnr De ander en ik voorwoord Dit werkboek gaat over de omgang met andere mensen. We bespreken hoe jij met anderen kunt omgaan. Bijvoorbeeld hoe je problemen oplost, omgaat met pesten, gevoelens en vriendschappen en hoe je

Nadere informatie

Lessuggestie Pesten. Gedichtenbundel Warboel: Pagina 6-7

Lessuggestie Pesten. Gedichtenbundel Warboel: Pagina 6-7 Lessuggestie Pesten Voor het lezen 5 minuten Laat de leerlingen de afbeelding (zie onderin document) in hun groepje bespreken. Bespreek vervolgens klassikaal de afbeelding a.d.h.v. de volgende vragen:

Nadere informatie

Video-hometraining. Informatie voor ouders

Video-hometraining. Informatie voor ouders Video-hometraining Informatie voor ouders Sterk Huis is er voor iedereen die hulp nodig heeft. Wij bieden een warme en veilige omgeving waar je terechtkunt met grote opvoedings- en ontwikkelingsvragen.

Nadere informatie

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Kriebels in je buik Wie ben ik? 1 Wie ben ik? Groep 1 80 min Begrippen Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Benodigheden Grote spiegel en/of handspiegeltjes

Nadere informatie

Tieners ontdekken dat grenzen er zijn om duidelijkheid te geven en bescherming te bieden.

Tieners ontdekken dat grenzen er zijn om duidelijkheid te geven en bescherming te bieden. THEMA Grenzen DOEL Tieners ontdekken dat grenzen er zijn om duidelijkheid te geven en bescherming te bieden. GROEPSDOEL Tieners verwoorden welke grenzen ze lastig vinden. SLEUTELBIJBELTEKSTEN Genesis 2:15-17,

Nadere informatie

Sociaal netwerk. Handleiding voor begeleiders

Sociaal netwerk. Handleiding voor begeleiders Sociaal netwerk Handleiding voor begeleiders Algemene tips voor begeleider Het beste uit jezelf! Philadelphia vindt het belangrijk dat cliënten zich net als ieder ander mens kunnen ontwikkelen. Hierbij

Nadere informatie

In je kracht. Spelhandleiding

In je kracht. Spelhandleiding In je kracht Spelhandleiding Inhoud Introductie 3 1. Kennismakingsspel 4 2. Inspiratiespel 7 3. Kwaliteitenspel 11 Colofon De aanpak EVA (Educatie voor Vrouwen met Ambitie) is een verdieping op het ondersteuningsprogramma

Nadere informatie

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht I Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen worden zich meer bewust van eigen talenten en eigenschappen en ontwikkelen een positief zelfbeeld. Kinderen kunnen

Nadere informatie

TOPS & FLOPS. Feedback geven en ontvangen. Inhoud

TOPS & FLOPS. Feedback geven en ontvangen. Inhoud Feedback geven en ontvangen Inhoud Doelgroep Vakgebied Duur Materialen Doelen In deze les leren leerlingen feedback geven en ontvangen. Leerlingen denken na over de manier waarop je feedback formuleert

Nadere informatie

Advies en verkoopvaardigheden

Advies en verkoopvaardigheden Advies en verkoopvaardigheden en 1/6 Voorbereidingsopdracht bijeenkomst 1 Wat versta jij onder verkoop? Bewust worden wat verkopen in de apotheek is. Voorafgaand aan de eerste bijeenkomst oriënteer je

Nadere informatie

Lesbeschrijving. Projectintroductie les 1

Lesbeschrijving. Projectintroductie les 1 Lesbeschrijving Projectintroductie les 1 Doel: De leerlingen ontdekken wat zij al weten over de Schelde. Ook ontdekken ze dat er soms andere belangen liggen vanuit deze thema s Lesduur: 50 minuten Vak(ken):

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

Workshop Persoonlijk Leiderschap

Workshop Persoonlijk Leiderschap 2015 Workshop Persoonlijk Leiderschap Margje Mul & Jorg Andree Hanzehogeschool Groningen 2-3-2015 Draaiboek Persoonlijk leiderschap. Doel: loskomen, kennismaken, ontmoeten, contact Een half uur voor start

Nadere informatie

Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar

Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Les 3 Radboud Kids: Meet the professor Voor de leraar Overzicht Doelen Leerlingen vormen een beeld bij het onderzoek van de professor Leerlingen vergroten hun woordenschat door het leren van nieuwe vaktermen

Nadere informatie

All content dramamethode dramaland copyright:

All content dramamethode dramaland copyright: Titel: Een dag uit het leven van. Groep: 6 Werkvorm(en): Hoorspel. Activiteit: De kinderen verzinnen een hoorspel n.a.v. een zelf gekozen rol en presenteren dat aan elkaar. Benodigdheden: voor iedere werkgroep

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID

OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid

Nadere informatie

Mijn computer is leuk

Mijn computer is leuk Handleiding Mijn computer is leuk Ouders praten samen over computers, kinderen en opvoeding Pharos, 2014 Marjolijn van Leeuwen INHOUDSOPGAVE Inleiding blz. 3 De themabijeenkomst blz. 5 Thema 1, oefeningen

Nadere informatie

Leeftijd: 9-12 Thema: Hemelvaart Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over Hemelvaart.

Leeftijd: 9-12 Thema: Hemelvaart Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over Hemelvaart. Hemelvaart: Tot Ziens! Leeftijd: 9-12 Thema: Hemelvaart Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over Hemelvaart. Doelen van de bijeenkomst: De kinderen leren meer over Hemelvaart: het verhaal van het

Nadere informatie

Korte cursus sinterklaasgedichten schrijven

Korte cursus sinterklaasgedichten schrijven Taal actief 3 Handleiding groep 6 en 7 Korte cursus sinterklaasgedichten schrijven Dit is een extra activiteit die past binnen het thema sinterklaas. Tijdsduur 45 minuten Tip: De kinderen die moeite hebben

Nadere informatie

Sterker naar het mbo. Docentenhandleiding. Januari 2018 Spirit4you.

Sterker naar het mbo. Docentenhandleiding. Januari 2018 Spirit4you. Sterker naar het mbo Docentenhandleiding Januari 2018 Spirit4you www.bekijkjetoekomstnu.nl Inhoudsopgave Deel 1 Algemene informatie 3 Aanleiding 3 Vaardigheden oefenen 3 Voor wie? 3 Bij welk vak? 3 Algemene

Nadere informatie

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor korte toekomstbabbel

Overijse Overlegt. Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente. Leidraad voor korte toekomstbabbel Overijse Overlegt Samen dromen & denken over de toekomst van onze gemeente Leidraad voor korte toekomstbabbel Leidraad voor toekomstbabbel 4 tot 8 personen 20 min Nodig enkele buren, vrienden, een groepje

Nadere informatie

Leerlingen ervaren de manier waarop in de Europese Unie vergaderd wordt en hoe de verschillende bestuurslagen zich tot elkaar verhouden.

Leerlingen ervaren de manier waarop in de Europese Unie vergaderd wordt en hoe de verschillende bestuurslagen zich tot elkaar verhouden. ROLLENSPEL: EUROPESE BESLUITVORMING KORTE OMSCHRIJVING WERKVORM De leerlingen gaan in verschillende groepjes de route van Europese besluitvorming naspelen. Ze gaan met elkaar in debat en moeten lobbyen.

Nadere informatie

Afgewezen en erbij horen

Afgewezen en erbij horen Les 4 Afgewezen en erbij horen Inhoud In deze les leren de leerlingen het begrip afgewezen worden en je minderwaardig voelen. Ook leren ze het begrip erbij horen en het gevoel er niet bij te horen door

Nadere informatie

GELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1

GELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1 PAG > 1 GELOVEN IN DE WERELD VOORTGEZET ONDERWIJS LESBRIEF WAAR GELOOF JIJ IN? Overal in de wereld geloven mensen. Ze geloven in goden, natuurkrachten, voorouders of geloven juist dat dit allemaal niet

Nadere informatie

Video-hometraining. Informatie voor ouders

Video-hometraining. Informatie voor ouders Video-hometraining Informatie voor ouders Video-hometraining In het omgaan met kinderen komen we dagelijks grote en kleine problemen tegen. Bijvoorbeeld omdat kinderen moeilijk gerdag laten zien of problemen

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team.

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team. SPELVARIANTEN Wil jij weten waar je in jouw huidige werk goed in bent? Hoe jij communiceert en je gedraagt en vooral hoe de ander dat ziet? En wil jij dit graag uitwisselen met je teamgenoten zodat jullie

Nadere informatie

Gezond thema: DE HUISARTS

Gezond thema: DE HUISARTS Gezond thema: DE HUISARTS 1. Wat gaan we doen? Praten over de huisarts en wat de huisarts doet. Nieuwe woorden leren over de huisarts. Het gesprek met de huisarts oefenen. 2. Wat vind ik van? Als je een-op-een

Nadere informatie

SUGGESTIES VOOR GEBRUIK VAN PROGRAMMA S MET LEERLINGEN

SUGGESTIES VOOR GEBRUIK VAN PROGRAMMA S MET LEERLINGEN Werken met het materiaal Het materiaal is kosteloos beschikbaar voor iedereen die het wil gebruiken. Gebruikers kunnen zelf selecteren welke hoofd- en reflectieprogramma s of inzoom s op welk moment voor

Nadere informatie

Beste God... Leeftijd: 9-12 Thema: bidden, God, Vriendschap Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over bidden en communicatie met God.

Beste God... Leeftijd: 9-12 Thema: bidden, God, Vriendschap Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over bidden en communicatie met God. Beste God... Leeftijd: 9-12 Thema: bidden, God, Vriendschap Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over bidden en communicatie met God. Doelen van deze bijeenkomst: De kinderen leren dat het gebed een

Nadere informatie

ROUTE ROOD 1. Van klagen naar kracht

ROUTE ROOD 1. Van klagen naar kracht ROUTE ROOD 1 STAP 1 Wat zijn de energievreters en -gevers? Inventariseren wat energie geeft of vreet in het werk. voor elkaar nemen. Een groep collega s, liefst een voltallig team. Post-its, stiften. Je

Nadere informatie

Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind?

Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Ga op ooghoogte met je kind zitten Door op ooghoogte te gaan zitten tijdens

Nadere informatie

Wie ben jij? HANDLEIDING

Wie ben jij? HANDLEIDING HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan

Nadere informatie

D R A A I B O E K W O R K S H O P :

D R A A I B O E K W O R K S H O P : D R A A I B O E K W O R K S H O P : K L A N T G E R I C H T W E R K E N B I J. Programma Samen voor de klant 3 O U T L I N E Opdracht vóór de eerste sessie: Neem een positief voorbeeld van klantgerichtheid

Nadere informatie

Evaluatierapport. Workshop ADHD. Fontys PABO Limburg. Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees

Evaluatierapport. Workshop ADHD. Fontys PABO Limburg. Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees Evaluatierapport Workshop ADHD Fontys PABO Limburg Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees Inhoudsopgave Pag. 1. Inleiding 2 2. Deelnemers/respondenten 2 3. Opzet en inhoud evaluatie 2 4. Resultaten 2

Nadere informatie

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Kriebels in je buik Wie ben ik? 1 Wie ben ik? Groep 1 80 min Begrippen Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Benodigheden Grote spiegel en/of handspiegeltjes

Nadere informatie

SPELVARIANTEN. Je ontdekt meer in een uur spelen dan in een jaar converseren Plato

SPELVARIANTEN. Je ontdekt meer in een uur spelen dan in een jaar converseren Plato SPELVARIANTEN Je ontdekt meer in een uur spelen dan in een jaar converseren Plato Inleiding Het klinkt zo simpel we gaan bouwen aan het vertrouwen maar is het wel zo simpel? Zomaar vanuit het niets het

Nadere informatie

Les 17 Zo zeg je dat (niet)

Les 17 Zo zeg je dat (niet) Blok 3 We hebben oor voor elkaar les 17 Les 17 Zo zeg je dat (niet) Doel blok 3: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren belangrijke communicatieve vaardigheden, zoals verplaatsen in het gezichtspunt

Nadere informatie