Overzichtskaart Antwerpse Kempen Register van plaatsnamen

Transcriptie

1 Overzichtskaart Antwerpse Kempen Register van plaatsnamen A12 ANTWERPEN E19 ESSEN WUUSTWEZEL KALMTHOUT BRECHT KAPELLEN BRASSCHAAT MECHELEN ZOERSEL SCHOTEN SCHILDE WIJNEGEM E34 RANST LIER E19 Albertkanaal HOOGSTRATEN ZANDHOVEN OLEN HERENTHOUT Grote Nete BERLAAR HULSHOUT HEIST-OP-DEN-BERG BAARLE-HERTOG RAVELS E34 E313 TURNHOUT Kleine Nete Kanaal a Dessel-Turnhout-Schoten RIJKEVORSEL BEERSE ARENDONK VOSSELAAR OUD-TURNHOUT MALLE GROBBENDONK NIJLEN PUTTE HERSELT BONHEIDEN KASTERLEE DESSEL LILLE VORSELAAR MERKSPLAS HERENTALS GEEL WESTERLO RETIE Kanaal a Herentals-Bocholt MOL BALEN MEERHOUT LAAKDAL NEDERLAND DUITSLAND ANTWERPEN BRUSSEL BELGIË FRANKRIJK LUXEMBURG pagina Arendonk 104 Baarle-Hertog 88 Balen 156 Beerse 106 Beerzel 38 Berlaar 28 Bevel 36 Bonheiden 30 Booischot 32 Bouwel 126 Brasschaat 64 Brecht 67 Broechem 48 Dessel 160 Eindhout 184 Emblem 48 Essen 70 Geel 173 Gierle 42 Grobbendonk 126 Hallaar 32 Halle 52 Heist-op-den-Berg 32 Herentals 128 Herenthout 136 Herselt 180 Hoogstraten 82 Houtvenne 182 Hulshout 182 Itegem 32 Kalmthout 73 Kapellen 76 Kasterlee 116 Kessel 36 Koningshooikt 20 Laakdal 184 Lichtaart 116 Lier 20 Lille 42 Loenhout 78 Malle 45 Massenhoven 50 Meer 82 Meerhout 186 Meerle 82 Merksplas 90 Minderhout 82 pagina Mol 144 Morkhoven 128 Nijlen 36 Noorderwijk 128 Oelegem 48 Oevel 166 Olen 138 Olmen 156 Oostmalle 45 Oud-Turnhout 108 Poederlee 42 Poppel 110 Pulderbos 50 Pulle 50 Putte 38 Ramsel 180 Ranst 48 Ravels 110 Retie 162 Rijkevorsel 92 Rijmenam 30 Schilde 56 Schoten 58 Schriek 32 s-gravenwezel 56 Sint-Job-in- t-goor 67 Sint-Lenaarts 67 Tielen 116 Turnhout 96 Veerle 184 Viersel 50 Vlimmeren 106 Vorselaar 140 Vorst 184 Vosselaar 112 Wechelderzande 42 Weelde 110 Westerlo 166 Westmalle 45 Westmeerbeek 182 Wiekevorst 32 Wijnegem 60 Wortel 82 Wuustwezel 78 Zandhoven 50 Zoersel

2 100% buitenpret? Hier is t! Hier in de Antwerpse Kempen vind je het allemaal. Hier kom je actief genieten en herladen in het groen, zalig fietsen en wandelen in de weidse natuur. Maar er valt veel meer te ontdekken in deze prachtige streek. Stadjes waar het heerlijk flaneren is. Pretparken met attracties die kinderen doen gillen van plezier. Of sfeervolle tavernes, waar je smult van eerlijke streekgerechten. Om de keuze iets makkelijker te maken, is deze pocket onderverdeeld in negen toeristische deelregio s (zie overzichtskaart op pagina 16 en 17). Vanaf pagina 18 stellen we ze één voor één aan je voor, met info over bezienswaardigheden en evenementen, suggesties voor fietsers en wandelaars en bezoektips in gemeenten en stadjes. Meer informatie krijg je ook bij de toeristische infokantoren van de Antwerpse Kempen. Je vindt de adressen op pagina s 192 t/m

3 Hier is t zalig Herladen in het groen Mooi om naar te kijken en heerlijk om in te wandelen, te fietsen, paard te rijden of te kanovaren. De Kempense natuur is puur en zit vol afwisseling! Landduinen, weilanden, heide, vennen, moerassen, loofbossen, fotogenieke riviertjes en een zeldzaam rijke fauna en flora. De Kempense natuurgebieden serveren niet alleen een fantastische portie groen. Je kan er ook wandelen langs een knuppelpad, vogels spotten vanuit een kijkhut, via een natuurleerpad zeldzame fauna en flora ontdekken of vanop een observatietoren het adembenemende landschap bewonderen. Nieuwsgierige kinderen trekken met een koffer vol leuke opdrachten het bos in. En leergierige wandelaars diepen uit de computer van een bezoekerscentrum allerlei verrassende weetjes op. Kortom, in de Antwerpse Kempen wordt natuur ontdekken een belevenis! Zin om de mooiste stukjes Kempen te verkennen? In deze pocket vind je alvast heel wat suggesties: schitterende natuurgebieden, aantrekkelijke fietsroutes en fraaie wandelingen. 7

4 Eindeloos fietsplezier Fervente fietsers mogen gerust zijn: de Antwerpse Kempen pakken uit met een uitstekend knooppuntennetwerk, tientallen boeiende themaroutes, uitdagende langeafstandsfietsroutes, vinnige mountainbikeroutes en heerlijke fietsvakanties. In de Antwerpse Kempen zijn de fietsers aan het feest! De hele provincie Antwerpen is intussen bewegwijzerd met fietsknooppunten. Met behulp van de overzichtskaarten stippel je telkens veilige vaak autovrije trajecten uit voor een fietstochtje-op-maat. Van heel kort tot heel lang: jij bepaalt waar je zin in hebt. Fietsen à la carte heet dit! Op de gedetailleerde kaarten vind je een overzicht van alle fietspaden, interessante vertrek- of stopplaatsen, straatnamen, leuke bezienswaardigheden, adressen voor fietsverhuur 8

5 Een fijnmazig fietsknooppuntennetwerk Met de vier knooppuntenkaarten - ook verkrijgbaar in een handige verzamelbox verken je de hele provincie. Een fietskaart kost 5 euro, de verzamelbox 15 euro. kaart 1: Antwerpse Kempen Oost kaart 2: Antwerpen en Antwerpse Kempen Noord kaart 3: Antwerpse Kempen Zuid kaart 4: Scheldeland, Mechelen en Lier 9

6 Een trekpleister voor wandelaars Indrukwekkende bossen, uitgestrekte kasteelparken, zandige heide of drassige weiden: de Antwerpse Kempen verwennen alle wandelaars. Je kan er urenlang ongestoord genieten. Met je liefste, je familie of een stel vrienden. Als wandelaar kies je uit ruim 350 fraaie, bewegwijzerde wandelingen, twee aantrekkelijke netwerken waarmee je zelf je traject samenstelt, uitgestippelde nordic walkingroutes en een originele wandelvakantie. Wandelaars, begin alvast plannen te smeden! Trek zeker eens naar de winnaar van de Wedstrijd Wandelen De 9 bewegwijzerde wandelingen in Rijkevorsel zitten vol afwisseling. Zo linkt het Aster Berkhofpad de favoriete plekjes uit de jeugd van de populaire auteur. 10

7 Hier is t plezant Pret voor de hele familie Hier is t plezant zeggen ze in de Antwerpse Kempen. Reken maar dat de kinderen het hier naar hun zin hebben! De attracties zijn vet cool, de zandstranden veilig en uitnodigend en de natuurparken avontuurlijk. Stof genoeg voor een bruisende daguitstap of een gezellig kort verblijf. Ook volwassenen amuseren zich volop. In de Antwerpse Kempen valt een heleboel te bezoeken, bekijken en beleven. Weg verveling! Deze regiopocket zit boordevol tips voor heerlijke dagjes uit met de hele familie: van een origineel doecentrum rond water tot adembenemende attracties, van kristalheldere zwemvijvers tot supergezellige evenementen Liever sportiever? Keuze te over in de Antwerpse Kempen. Zoals een aantrekkelijke ruiterroute, een avontuurlijk hoogte- of hindernissenparcours of een kanotocht door een idyllisch landschap. 11

8 Sfeer en folklore In de Antwerpse Kempen is het verleden springlevend! Regelmatig trekken kleurrijke processies door de straten. De molenaar gaat weer vol enthousiasme aan de slag tijdens de Molenzondagen en Molenfeesten. In de heemkundige musea zet je een stap terug in de tijd. Je leert er klompen maken en sigaren draaien, boter karnen en brood bakken. Tijdens folklorefestivals en op ambachtenmarkten (her)ontdek je de geheimen van eeuwenoude gebruiken. De Kempense kerken herbergen opmerkelijke kunstschatten en in de abdijen wandel je door eeuwen lokale geschiedenis. Je merkt het: de Antwerpse Kempen houden het verleden levendig. Deze pocket bevat een uitgebreide beschrijving van musea, kastelen, molens, abdijen, monumenten en evenementen. 12

9 Hier is t de moeite Sfeervolle stadjes De Kempense stadjes zitten vol verrassingen. Je ontdekt er cultureel erfgoed, bijzondere monumenten en heel wat stemmige hoekjes. Musea en begijnhoven zijn er prachtig in geslaagd oud en nieuw te combineren. Urenlang kan je in deze charmante stadjes kuieren. In de winkelstraten valt er altijd wel iets op de kop te tikken. Levensgenieters kunnen uitgebreid tafelen in een van de vele gastronomische restaurants. Of kom gewoon gezellig de sfeer opsnuiven, proef van het lokale lekkers en geniet op een terrasje van muziek, spektakel en voorbijgangers. Lier, Turnhout, Hoogstraten, Geel en Herentals: de vijf Kempense stadjes komen uitgebreid aan bod in deze pocket. Inclusief stadsplan/wandeling, beschrijving van de musea, bezienswaardigheden en de voornaamste evenementen. 13

10 Het Net pag Kaart Toeristische Regio s Noordertuin van Antwerpen pagina 62 Gren Hoog pag Voorkempen pagina 54 Land van Playsantiën pagina 40 Lier en het Pallieterland pagina 18 NEDERLAND DUITSLAND ANTWERPEN BRUSSEL BELGIË FRANKRIJK LUXEMBURG 16

11 sland straten ina 80 Land van Turnhout pagina 94 Groene eland ina 114 Kempense Meren pagina 142 Vallei van de Grote Nete pagina 164 Antwerpse Kempen: negen boeiende toeristische regio s Er valt zoveel te bekijken en te beleven in de Antwerpse Kempen... Om de keuze iets makkelijker te maken, delen we de Kempen op in negen toeristische regio s. In deze pocket stellen we de regio s, hun gemeenten en hun belangrijkste troeven één voor één aan je voor. 17

12 18 Tip In 2008 maken Lier en het Pallieterland hun reputatie als regio van en voor genieters helemaal waar. Het motto van het evenement Pallieteren luidt Pluk de dag. Een aanrader vormen de vier thematische fietslussen op basis van het fietsknooppuntennetwerk.

13 Lier en het Pallieterland Lier - Berlaar - Bonheiden - Heist-op-den-berg Nijlen - Putte HET GOEDE LEVEN De ideale gids? Hij bestaat en heet Pallieter, Felix Timmermans populairste romanfiguur en overtuigd levensgenieter. Hij koos de mooiste hoekjes in Lier en omgeving voor je uit. De Lierenaars hebben zijn wijze levensles Pluk de dag goed onthouden. Meer nog, hun aangeboren talent voor genieten werkt bijzonder aanstekelijk. Het wordt bovendien een trip vol nostalgie: een dorp waar de tijd is blijven stilstaan, historische hoeven en landhuizen, ambachten of spelletjes anno 1900, het échte Kempense landschap en een bedevaart met een hele lange traditie E19 A12 E34 E34 NIJLEN E19 LIER PUTTE BERLAAR HEIST-OP-DEN-BERG E313 BONHEIDEN 19

14 LIER Lierke Plezierke, Schoon Lier, Pallieterstad Lier is het allemaal. Het stadje aan de samenvloeiing van Grote en Kleine Nete heeft een hoog prentkaartgehalte. Tijdens de stadswandeling passeer je langs plekjes die Felix Timmermans in zijn romans beschreef. Bovendien is Lier Stad van de Smaak 2008! Mechelsestraat Antwerpsestraat Anton Bergmannlaan Kruisbogenhofstr. Kolveniervest Kapucijnenvest Kanunnik Davidlaan str. F. Van Cauwenberghstraat Begijnhof Begijnhofstraat Renaat Veremansplein Kartuizervest Kon. Grote Markt Lisperstraat Albertstr. Rechtestraat F. Timmermansplein Zimmerplein Netelaan Stadspark Frederik Peltzerstraat Huibrechtstraat Vismarkt Bril Blokstraat Predikherenlaan Kerkstraat Arthur Mosdijk De Heyderstr. St.- Gummarus- Oever Berlaarsestraat Vanderpoorten laan Sionvest Sionsplein Kluizeplein Leuvensevest Kard. Cardijnstr. Lindenstraat Molenstraat Berlarij Pettendonk Stadswandeling door Lier traject: Zimmerplein Gevangenenpoort Begijnhofstraat Sint-Margarethastraat Grachtkant Begijnenvest Anton Bergmannlaan Spuilei Oever Mosdijk Vismarkt Rechtestraat Kardinaal Mercierplein Bril Werf De Fortuin Grote Markt (4,9 km) Zimmertoren Het heelal tussen vier muren : zo omschreef Timmermans treffend het levenswerk van zijn vriend Louis Zimmer ( ). En da s niks overdreven. De Corneliustoren deel van de eerste middeleeuwse stadsomwalling heet vandaag Zimmertoren. In de voorgevel hangt de indrukwekkende Jubelklok, een ode aan 100 jaar Belgische onafhankelijkheid. Naast het juiste uur ontdek je o.a. de tekens van de dierenriem, de dagen van de 20

15 week en de jaargetijden. De rechterzijgevel bevat vier klokjes en vier automaten die Lierse volksfiguren voorstellen. Op het middaguur verschijnen plots de Belgische vorsten en Lierse burgemeesters tot 1930! De astronomische studio op de eerste verdieping illustreert de werking van het universum (met o.a. de aswentelingen van de planeten). De Wonderklok kreeg een vaste stek in een paviljoen naast de Zimmertoren. Zimmer presenteerde dit technisch huzarenstukje (93 wijzerplaten en 14 automaten!) op de Wereldtentoonstelling van 1935 in Brussel. Zimmerplein 18, 2500 Lier, tel open: 9-12 en u., gesloten op maandag Schapen boven studenten Dat Lier vandaag geen bruisende studentenstad maar een heerlijk rustig provinciestadje is, heeft alles te maken met een beslissing uit De Lierenaars stonden voor de keuze: een universiteit of een veemarkt. Zonder aarzelen opteerden ze voor het stapelrecht op vee. Een keuze die Lier geen windeieren legde: ze gaf een belangrijke impuls aan de Lierse economie. In de daaropvolgende decennia werden o.a. de lakenhalle, het belfort en de Sint-Gummarustoren gebouwd. De spotnaam schapenkoppen (zie het monument van Bertro rechts van de Zimmertoren) moesten de Lierenaars er wel bijnemen Op het einde van het Zimmerplein wandel je door de Gevangenenpoort (opnieuw een onderdeel van de middeleeuwse omwalling) de Begijnhofstraat in. Kijk even binnen in de godshuizen (nrs. 14 en 24). Verderop aan de linkerkant geeft een monumentale 17 de -eeuwse poort toegang tot het begijnhof. Begijnhof Het Lierse begijnhof vormt een prachtig stadje in de stad : 162 huisjes verspreid over 11 gekasseide straten, omgeven door bakstenen muren en 4 poorten. Schapenmonument 21

16 Het Lierse begijnhof ontstond omstreeks Diverse branden en godsdienstoorlogen zorgden ervoor dat de meeste huisjes, met elk een eigen naam, dateren uit de 16 de, 17 de of 18 de eeuw. De witgepleisterde gevels, de rondboogdeurtjes, de voortuintjes, de fraaie barokke Sint-Margaritakerk en grappige straatnamen ( Hemdsmouwken is er één van) geven het begijnhof een aparte charme. En voor wie het nog niet wist: je wandelt hier in een stukje Unesco Werelderfgoed (zie p. 25)! Liers kant- en parelwerk Lier en textiel worden al eeuwenlang in één adem genoemd. In de 14 de en 15 de eeuw bloeide de lakenindustrie. Later koos de stad voor luxeartikelen zoals goudborduurwerk. De invoer van massa s mechanisch geweven tule begin 19 de eeuw luidde een nieuw hoofdstuk in. De Lierse kantwerksters hanteerden een zeer oude oosterse techniek, het tamboereren (met de kettingsteek in de hoofdrol). Op dezelfde manier borduurden ze parels en paillettes op stof. Amerikaanse dames vermoedden wellicht niet dat hun schitterende charlestonjurkje aan de andere kant van de oceaan, in het Belgische Lier, was gemaakt! In de 19 de en deels de 20 ste eeuw een levensnoodzakelijke aanvulling op het karige gezinsbudget, vandaag een populaire hobby. Aan de stedelijke academie kan je een cursus volgen en Lier telt diverse kantverenigingen. Met een beetje geluk zie je tijdens je wandeling in en rond het begijnhof ijverige dames allerlei moois uit hun vingers toveren We verlaten het begijnhof via het kleine poortje aan de Grachtkant en wandelen rechts de Netedijk op. We volgen de Nete rechtdoor tot aan het Saske en draaien vóór de brug rechts de Begijnenvest op. Wie later ook de fraaie Lierse polders wil verkennen, kan het Pallieterpad uitproberen. Stadsvesten met Spui Lier en Herentals zijn de enige omwalde steden in de Antwerpse Kempen. De Corneliustoren (nu Zimmertoren) en de Gevangenenpoort maakten deel uit van de eerste omwalling. 22

17 De tweede, 15 de -eeuwse stadsomwalling vormt vandaag een prachtige groene oase. Vooral op warme zomerdagen zijn deze lommerrijke paden (4 kilometer) met prachtige beuken, eiken en tamme kastanjebomen bijzonder populair. Aan de Bergmannvest vinden op donderdagavond in juli en augustus de gratis Vestconcerten plaats. Volg de stadsvesten tot aan het Spui, begin 16 de eeuw gebouwd o.l.v. de familie Keldermans. Dit sluisgebouw regelde de waterstand van de Kleine Nete. Draai voorbij het Spui rechts Oever in. Steek even verder het brugje over en je bereikt de fotogenieke Mosdijk. In het pand dat nu fungeert als Kunsthumaniora, brachten Filips de Schone en Johanna van Castilië, de ouders van Keizer Karel, in 1496 hun huwelijksnacht door. Op de Vismarkt proef je elke donderdagochtend, uit gezonderd in juli en augustus, tussen 9 en 9.30 uur de sfeer van een echte vismijn. Steek opnieuw de Kleine Nete, ook wel Binnennete genoemd, over en wandel via de Rechtestraat tot aan de Sint-Gummaruskerk. Sint-Gummaruskerk De Sint-Gummaruskerk is één van de gaafste voorbeelden van Brabantse hooggotiek. Diverse toparchitecten, onder wie telgen uit de families Keldermans en De Waghemakere, waren bij de bouw betrokken. In de imposante westertoren (79 m) onderscheid je makkelijk vier stijlen: van de robuuste gotische basis tot de uivormige rococo torenspits. In het interieur vallen vooral het laatgotische doksaal (1539) en de glasramen op. Ze illustreren mooi de evolutie van de Vlaamse glasschilderkunst in de 15 de en 16 de eeuw. Let op de vijf koninklijke glasramen in het hoogkoor met afbeeldingen van keizer Maximiliaan van Oostenrijk en zijn familie. In de kerk wordt ook het zilveren reliekschrijn van de Lierse patroonheilige Sint-Gummarus bewaard. Tijdens de Sint-Gummarus processie (zie evenementen) dragen de Lierenaars het 800 kilo wegende schrijn door de binnenstad. De beiaard telt 52 klokken, met een totaal gewicht van ca. 30 ton. Dat is ruim 14 ton meer dan het oude instrument. Meteen het zwaarste 18 de -eeuwse instrument van West-Europa! Kardinaal Mercierplein, open: Pasen 1/11: ma t/m zo u. en u., november tot Pasen: gesloten; geen bezoek op zondagvoormiddag 23

18 Op het Kardinaal Mercierplein nr. 8 vind je de Deense poort. De Deense koning Christiaan II, schoonbroer van Keizer Karel, verbleef hier van 1524 tot Via de Deensestraat en Bril bereik je de Werf. Een echt plaatje: de bruggen over de Kleine Nete en De Fortuin (zie verder). Poppen- en poppenhuizenmuseum De Kleine Wereld Lena De Swert uit Nijlen en haar dochter Els Van Houtven hebben duidelijk iets met poppen. Hun poppen- en poppenhuizenmuseum De nieuwe Wereld in Lier is het resultaat van 30 jaar passioneel verzamelen. Verspreid over twee verdiepingen ontdek je een gevarieerde collectie meisjesspeelgoed uit 19 de eeuw: porseleinen poppen, poppenhuizen en -winkels en antieke miniatuurmeubelen. Allemaal authentiek en in perfecte staat. Absolute blikvanger is het herenhuis van meesterschrijnwerker Antoine Van De Woude: zomaar even 3,65 m breed en 2,30 m hoog! Werf 3, Lier, tel en open: di t/m zo u. Links in de bocht staat het Timmermans-Opsomerhuis. Timmermans-Opsomerhuis Dé plek om kennis te maken met de culturele ambassadeurs van Lier. Het werk van Felix Timmermans kreeg er een prominente plaats. Je ontdekt er hoe veelzijdig de Fé was: dichter, romanen toneelschrijver, boekillustrator én plastisch kunstenaar. Zijn werkkamer bevat allerlei persoonlijke souvenirs. Een vijftigtal schilderijen, vooral portretten van prominente Belgen, schetsen het oeuvre van Baron Isidoor Opsomer. Je kan ook binnenkijken in de smidse van Lodewijk Van Boeckel. Verder is er aandacht voor componist en dirigent Renaat Veremans, auteur Tony Bergmann en andere Lierse letterkundigen. Netelaan 4, 2500 Lier, tel , open: di t/m zo u. en u. Keer op je stappen terug, wandel de brug over en sla rechts de Papegaaistraat in. Het opmerkelijke pand aan je rechterzijde De Fortuin is een voormalige graanopslagplaats. Het stapelhuis met 24

19 brede puntgevel, talrijke vensters en kleurrijke luikjes dateert vermoedelijk uit de 17 de eeuw. Hier situeerde zich de middeleeuwse haven. Vandaag kan je in een oude palingboot (met intrigerende namen als Vettigen Teen!) een tochtje van ca. 40 minuten maken op de Binnennete (van 1/4 t/m 30/10 op zaterdag en zondagnamiddag). Aan de brug over de Binnennete draai je linksaf richting Grote Markt. Het stadhuis en het belfort domineren het plein. Stadhuis en belfort Het 18 de -eeuwse stadhuis staat op de plaats van de middeleeuwse lakenhalle (1367). De befaamde architect Jan Pieter van Baurscheit de Jonge tekende de plannen. Het resultaat is een fraai, symmetrisch pand in Balegemse witte zandsteen en Doornikse blauwe hardsteen. Eén van de zeldzame openbare gebouwen in rococostijl. Het smeedijzeren hek met bloemmotieven voor het stadhuis is een realisatie van Lodewijk Van Boeckel. In het interieur domineert de Lodewijk XV-stijl. Blikvanger is zonder twijfel de indrukwekkende eikenhouten rococo wenteltrap uit Een knap staaltje vakmanschap! Verder bemerk je waardevolle schilderijen, plafondschilderingen, tapijten, smeedwerk en meubilair. In 1369 bouwde de Mechelaar Hendrik Mijs naast de lakenhalle een sober gotisch belfort. De vier uitkragende hoektorentjes en de lantaarnspits verschenen enkele decennia later. In de toren hangt een kleine beiaard van 23 klokken. Tweemaal Unesco Werelderfgoed Je hoeft niet naar de Taj Mahal in India of de Gizeh piramiden in Egypte te vliegen om Unesco Werelderfgoed te ontdekken. Ook in de Antwerpse Kempen bots je op Werelderfgoed. In Lier zelfs tweemaal: het begijnhof en het belfort. gevels Grote Markt 25

20 Sinds 1998 prijken 13 Vlaamse begijnhoven op de felbegeerde lijst. Het begijnhof van Lier is er één van. Ook in Hoogstraten, Turnhout en Herentals vind je zo n stemmig miniatuurstadje. In 1999 volgden 23 Vlaamse en 6 Waalse belforten dit voorbeeld. Een belfort, hét symbool van de onafhankelijkheid van de middeleeuwse steden, tref je aan in Lier en Herentals. De Eerste Wereldoorlog hield lelijk huis in Lier. De bombardementen legden vele huizen op de Grote Markt in de as. Ze werden nadien heropgebouwd in allerlei neostijlen. Zo werd de voorgevel van het middeleeuwse Vleeshuis (hoek Grote Markt/Koning Albertstraat) in 1920 heropgebouwd aan de hand van oude prenten. Lekker Lier Lier is een kleine stad met een grote culinaire traditie. Bij de Lierse bakkers kan je de fameuze Lierse vlaaikes kopen. De Orde van het Lierse vlaaike kijkt toe op de kwaliteit én houdt het recept angstvallig geheim Erg populair zijn de wandelingen Oma s smikkelpot, Walking diner en Menu du terroir o.l.v. een gids. Nieuw is de wandeling Lier-de-luxe met exclusieve culinaire hoogstandjes. Meer info en reservatie bij Toerisme Lier. Je kan er ook een lijst met leuke cafés en restaurants vragen. Alvast enkele suggesties: Gastronomie Numerus Clausus, Keldermansstraat 2; De Gekrulde Zinnen, Bril 12; Cuistot, Antwerpsestraat 146; In den Draaiboom, Kanaalstraat 71; t Cleyn Paradijs, Heilige-Geeststraat 2; Zeta, Eikelstraat 34 en Dijk 34, Dijk 34 Brasseries/eetcafés: Grand Café Florent, F. Van Cauwenberghstraat 45; Zuster Agnes Eten en Drinken, Schapenkoppenstraat 16; De Oude Komeet, F. Van Cauwenberghstraat 16; Teaterkafee, F. Van Cauwenberghstraat 28; Het Moment, Grote Markt 40; Marnixhoeve, Kesselsesteenweg 99; Zuid-West, Antwerpsesteenweg 330; t Belfort, Grote Markt 43; De nieuwe schapestal, Koning Albertstraat 3; De Mangerie, Grote Markt 2; t Cachot, Eikelstraat 40, Pasoli, Heilige Geeststraat 20 Cafés Sint-Gummarus (Caves van t vat), Felix Timmermansplein 2; t Sterk Water (125 jenevers), Berlaarsestraat 9; In t Kruisken, Kardinaal Mercierplein 3; t Goed Voorbeeld (artiestencafé), Koning Albertstraat 8; Mort Subite, Grote Markt 26

21 Tips Lier Fietsen Fietsknooppuntennetwerk provincie Antwerpen fietskaarten 3 en 4 Themaroutes Netelandroute: 44 km Arkelroute: 42 km Diamantroute: 30 km Boomgaardroute: 29 km Abraham Hansroute: 40 km Fietsverhuur NMBS-station Lier, Leopoldplein 1, 2500 Lier, tel Wandelen Timmermanspad: bewegwijzerde stadswandeling (5 km) Pallieterpad: polderwandeling (5,5 of 12 km) Anderstadpad: natuurwandeling (8 km) Autoroute Pallieterlandroute: 100 km Streeklekkers Liers vlaaike: rond gebakje met een vulling op basis van stroop en kruiden. Caves: amberkleurig bier met een geuze smaak Sint-Gummarus: puur moutbier, verkrijgbaar als dubbel en tripel Konijn met caves Paling in t groen Evenementen Viering 750 jaar Begijnhof Lier: zie evenementenkalender op Duivenmarkt: grootste duivenmarkt van Europa, elke zondag van 6 tot 12 u. op de Grote Markt Zondagswandelingen: historische en culinaire wandelingen voor individuele toeristen, 1 juni-26 oktober 2008 Lier Kermis: folklore, cultuur, ontspanning en sport rond het thema Hoog : 24 en 25 mei 2008 Vestconcerten: gratis zomerse concerten op de Bergmannvest, elke donderdagavond van begin juli tot half augustus Beiaardconcerten: toren Sint-Gummaruskerk, elke zondavond in juli en augustus Sint-Gummarusprocessie: 12 oktober 2008 Jazzkroegentocht: 10 november 2008 Week van de Smaak: november 2008 Kerstmarkt begijnhof: december 2008 Kerstdorp: december 2008 Info Toerisme Lier Stadhuis Grote Markt Lier tel fax toerisme@lier.be openingsuren: 1 april 31 oktober: elke dag u. en u. 1 november 31 maart: ma t/m vr u. en u. 27

22 BERLAAR Berlaar is een landelijke gemeente met heel wat idyllische hoekjes en opmerkelijke monumenten. Gestel behoort tot de 50 mooiste dorpjes van Vlaanderen. De term schilderachtig is niks overdreven. Gestel Gestel is een mooi bewaard en stemmig dorp aan de zuidelijke oever van de Grote Nete. De beschermde dorpskern is een echt plaatje! De toren van de gotische Sint-Lambertuskerk dateert uit de 15 de eeuw. De kerk bezit waardevol meubilair en enkele opmerkelijke schilderijen. Op het kerkhof vind je grafstenen uit de 17 de eeuw. Let op het kerkplein ook op de zuilvormige schandpaal uit 1799 en het prachtig gerestaureerde gasthof Den Engel. Gestel telt verder twee fraaie kasteeldomeinen, beide gelegen aan de Neteboorden, en enkele eeuwenoude hoeven. Knappe kastelen Het 16 de -eeuwse omwalde waterkasteel Gestelhof, middenin een prachtig park aan de Nete, werd in in Vlaamse neorenaissancestijl gerestaureerd. Het is beschermd, net als het park, de vijvers en de toegangsdreven. De geschiedenis van het Hof van Rameyen gaat terug tot de 28

23 13 de eeuw. Uit die periode dateert de stevige vestingtoren. In 1888 kreeg deze imposante waterburcht opnieuw zijn 17 de -eeuwse uitzicht. De meest illustere bewoner was Nicolaas Rubens, tweede zoon van de wereldberoemde schilder. In kasteel Berlaarhof stierf in 1923 de bekende tenor en Wagner-vertolker Ernest Van Dijck. De drie kastelen zijn niet te bezoeken Berlaar te voet Berlaar verken je bij voorkeur te voet. Zo geniet je optimaal van het fraaie landschap en de bijzondere monumenten, waaronder enkele merkwaardige herenhuizen en Kempense boerderijen. Het Boerenkrijgpad (6,8 km) vertrekt aan de Sint-Pieterskerk en linkt de voornaamste monumenten van de gemeente. Op diverse plaatsen langs het traject staan informatieborden over de bezienswaardigheden. Aan de schandpaal in Gestel pik je aan bij het Gestelpad (10 km), een schitterende wandeling door de vallei van de Grote Nete. Tips Berlaar Fietsen Fietsknooppuntennetwerk provincie Antwerpen fietskaarten 3 en 4 Themaroutes Arkelroute: 42 km Diamantroute: 30 km Wandelen Bewegwijzerde Boerenkrijgpad J.B. Caeymaex (6,8 km) en Gestelpad (10 km) Autoroute Pallieterlandroute: 100 km Evenementen Mariaprocessie Gestel: 1 mei 2008 Avondfeest: 28 juni 2008 Antieke koetsenparade: 29 juni 2008 Nacht van de jeugd: 5 september 2008 Balder zingt: 6 september 2008 Balder danst: 7 september 2008 Tijd voor Creativiteit: oktober 2008 Bierfeesten: oktober 2008 Info Gemeentebestuur Berlaar Dienst voor Jeugd, Cultuur, Sport en Toerisme Markt 1, 2590 Berlaar tel fax toerisme@berlaar.be openingsuren: ma t/m vr u.; ma ook u.; di ook u.; paas- en kerstvakantie, juli en augustus: alleen s voormiddags 29

24 BONHEIDEN Residentiële gemeente op de drempel van de Brabantse Kempen met riante villawijken, bossen en kleine natuurgebieden. Tussen het groen duiken kastelen en hoeven op. Deelgemeente Rijmenam is een typisch Frankisch Dijledorp. Krankhoeve In deze Krankhoeve verzorgden de Mechelse begijnen vanaf 1446 hun zieken ( krancken ). Brood en kaas moesten de verzwakte begijntjes er weer bovenop helpen. De capaciteit van het onderkelderde bakhuis is dan ook opvallend groot. De hoevekaas werd bewaard in het kaaskot, een luchtige lattenconstructie tegen de oostgevel. Het jaartal 1717 in de westgevel verwijst naar de meest recente verbouwing. De laatste boer verliet de hoeve in In juli en augustus zorgen de ZomerZondagen er voor muziek en sfeer. Grote Doelstraat 1, 2820 Bonheiden Rijmenam, Frankisch Dijledorp Het driehoekige dorpsplein laat er geen twijfel over bestaan: Rijmenam ontwikkelde zich in de Frankische periode. Zowel de Sint-Martinuskerk, haar toren als het ommuurde kerkhof met schandpaal zijn beschermd. Op 11 november vieren de inwoners van Rijmenam Sint-Maarten met een lichtstoet en een Sint-Maartensvuur. In heemkundig museum t Smiske, een 18 de -eeuws langgevelhoevetje, hangt een echt Bokrijk-sfeertje. Je kan er ook proeven van de vermaarde kruidenpannenkoeken of het roggebrood, gebakken in de gerestaureerde houtoven. Heemkundig Museum t Smiske, Hoogstraat 52 A, Rijmenam, open: juli en augustus zo u. Zellaerkasteel Bij het Zellaerkasteel waan je je vast even in Frankrijk. Logisch, een kasteel uit de Loirestreek stond model! De imposante waterburcht in witte zandsteen werd in 1885 opgericht in neogotische stijl. Of beter: heropgericht. Op deze plek stond immers een middeleeuwse burcht. Wellicht waren Wouter Berthout de opdrachtgever 30

25 en kanunnik Arnold van Zellaer de eerste eigenaar. Het ringwater rond het slot en de brede grachten in het park zijn getuigen van deze feodale periode. Vandaag fungeert het kasteel als bezinningscentrum. Het bewegwijzerde Zellaerpad biedt een prima introductie op dit verrassende stukje Bonheiden. Ingang via de Oude Baan Tips Bonheiden Fietsen Fietsknooppuntennetwerk provincie Antwerpen fietskaarten 3 en 4 Themaroutes Brabantse Kempenroute: 45 km Dijlevalleiroute: 59 km Tuindersroute: 49 km Wandelen Wandelgids Bonheiden met 6 wandelingen van 5 tot 12 km Mapje Factor 10 met wandeling van 10 km Bewegwijzerd Mispeldonkpad van 3,6 tot 6,2 km Autoroute Groentestreekroute: 90 km Streeklekkers Asperges: tijdens het aspergeseizoen kan je in hotel-restaurant In den Bonten Os een volledig menu (van aperitiefhapje tot dessert!) rond deze edele groente uitproberen Hoeveproducten (met o.a. vers roomijs) in de Blijdenberghoeve, Zellaerdreef en de Meiboomhoeve, Meiboomstraat Evenementen ZomerZondagen Krankhoeve: 4 zondagen in juli en augustus 2008 Internationaal Folklorefestival: augustus 2008 Internationale kantmarkt: 28 september 2008 Info Dienst Cultuur en Toerisme Gemeenschapscentrum t Blikveld Waversesteenweg Bonheiden tel fax toerisme@bonheiden.be openingsuren: ma t/m do u. en u.; do u. en vr u. (opgelet: andere uurregeling tijdens zomer- en kerstperiode) 31

26 HEIST-OP-DEN-BERG In Heist-op-den-Berg bekijk je de regio vanuit de hoogte. Maak je een boeiende natuurwandeling in domein De Averegten. Ontdek je een fraai opgeknapte molen, landhuis of hoeve. Bekijk je een verrassende verzameling miniatuurtreinen. En tik je tijdens de populaire rommelmarkt misschien wel een fantastisch koopje op de kop! Water- en uitkijktoren Een watertoren die tegelijk fungeert als uitkijktoren? Die vind je alleen in het Bergbos van Heist-op-den-Berg! Op de uitkijkgaanderij - 71,60 m boven de zeespiegel - wacht je een spectaculair panorama. Als het weer meezit, herken je het silhouet van het Atomium, de Sint-Romboutstoren, de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal, de koeltorens van Doel of zelfs de mijnterrils van Limburg! Tip: blauwe lucht, wolken en wind vormen de ideale weersomstandigheden. Voor wie opziet tegen de klim van 138 trappen, is er gelukkig ook een lift Bergbos, Kerkhofstraat, 2220 Heist-op-den-Berg, open: 1/3 31/10: zo u. en op 30/4 en 15/8: u. Trein-, Heem- en Radiomuseum Van de postkoets tot de TGV... Pieter Nombluez was een verwoed verzamelaar van miniatuurtreinen. In het Treinmuseum bekijk je zijn indrukwekkende collectie schaalmodellen. Via een audioguide leer je het verhaal achter legendarische treinen als de Oriënt Express. In de knusse filmzaal (een oude treinwagon met zitjes 1 ste en 2 de klasse!) draait een film over het maatschappelijke belang van de trein. Een treinachtervolging met Buster Keaton in de hoofdrol brengt je aan het lachen. In Nazi-Duitsland kreeg een treinreis een lugubere betekenis In heemmuseum Die Swane wandel je door het Kempense verleden. Aan de computerzuil leer je o.a. wat een heet hangijzer en een bakermat echt zijn. Op de zolder ontdek je naast de eerste zelfbouwtransistors en prachtige kapelradio s ook grappige gadgetradio s. Combitickets musea en watertoren. Kerkplein 1 en 24, 2220 Heist-op-den-Berg, open: 1/3 31/10: zo u. 32

27 Provinciaal Groendomein De Averegten In Provinciaal Groendomein De Averegten (95 ha) gaan natuurbescherming en natuurbeleving moeiteloos samen. Wandelaars kunnen kiezen uit vier trajecten. De volledig verharde groene wandeling is een aanrader voor rolstoelgebruikers. Voor de gele route trek je best je laarzen aan! Vanuit de knusse boshut vertrekken verrassende natuurwandelingen. Kinderen kunnen heerlijk ravotten in de vrolijke, milieuvriendelijke speeltuin of de speelbossen. Na al die actie stilt taverne Het Boshuis je honger of dorst. Langendijk 17, Hallaar, Natuureducatief Centrum, tel en open van zonsopgang tot zonsondergang Snuisteren op de markt Op zondagvoormiddag verandert het centrum van Heist-op-den-Berg in één grote antiek-, curiosa- en dierenmarkt. Een heel sfeervol gebeuren, waar je naar hartelust kan snuisteren, keuren en kopen. Heemerf Kaasstrooimolen en Pandoerenhoeve Rond 1900 telde de heerlijkheid Mechelen vele windmolens. Vandaag is de Kaasstrooimolen de laatste nog werkende molen in deze regio. Op zondag (bij wind) draaien de wieken vrolijk en is de molenaar aan het werk. Vanuit het bakhuis komt de geur van ambachtelijk gebakken brood je tegemoet. In de schaduw van de Kaasstrooimolen vind je een erf met de 17 de -eeuwse Pandoerenhoeve, een langgevelhoeve met het typische vakstucwerk. Je kan er s zomers op het terras of s winters bij de open haard genieten van een streekbiertje of Kempense lekkernijen. Bruggeneindse Heibaan 13, 2220 Heist-op-den-Berg, tel en open: zo u. 33

28 Viering 1000 jaar Heist In 2008 bestaat Heist-op-den-Berg 1000 jaar. In 1008 werd de naam Heist voor de eerste keer vermeld in een oorkonde van de latere Duitse keizer Hendrik II. Reden tot feesten! Het hele jaar door vinden tal van festiviteiten plaats. Op het programma: tentoonstellingen, diavoorstelling, kindercarnaval, beachvolleybaltornooi, wielerwedstrijd Heistse Pijl, Marc De Bel kinderfeest, natuurhappening, provinciale cultuurdag, braderij, bergconcerten, jeugdvoetbaltornooi, militaire taptoe, jaarmarkt, wandelevenementen, historische ommegang, concerten, kerstspel en als afsluiter een spetterend vuurwerk. Up-to-date info bij de dienst Cultuurbeleid, tel en Tips Heist-op-den-berg Fietsen Fietsknooppuntennetwerk provincie Antwerpen fietskaart 3 Themaroutes Berg- en Neteroute: 55 km Molenroute: 48 km Wandelen Diverse wandelingen van 2,5 tot 15 km Autoroute Pallieterlandroute: 100 km Streeklekkers Heists zwaantje: gebakje in de vorm van een zwaan, vervaardigd uit natuurlijke grondstoffen Serafijn: ambachtelijk gebrouwen streekbier in 6 variëteiten, te proeven in het gezellige Serafijncafé, Dulft 9A in Itegem (do-zo) Evenementen Antiek-, curiosa- en rommelmarkt: elke zondag van 8 tot 13 u. Zomerschilderdagen: elke dinsdagmiddag in juli en augustus Avondopening Water-uitkijktoren: 30 april en 15 augustus 2008 Bergconcerten: elk weekend in augustus Straattheaterfestival: 21 september 2008 Kerstmarkt: 21 december 2008 Info Dienst Toerisme Heist-op-den-Berg Bergop Heist-op-den-Berg tel fax toerisme.heist@skynet.be openingsuren: ma t/m vr 9-12 u. en u.; eind juni begin september: za, zo en feestdagen 9-14 u. 34

29 NIJLEN Ooit telde elke Nijlense straat wel één of meer diamantateliers. Vanaf 1960 ging het bergaf met de diamantnijverheid. Niet langer de diamant, maar het schitterende groen vormt de trots van Nijlen en haar deelgemeenten Kessel en Bevel. Kesselse Heide In provinciedomein Kesselse Heide (43 ha) ontdek je de Kempen zoals ze er lange tijd uitzagen: een mix van struikheide, naalden loofbos, zandige vlakten en vennen. Je vindt er de typische heidevegetatie: heidestruiken (in augustus en september prachtig paars), zandzegge, buntgras, dopheide De loslopende, grazende schapen spelen een cruciale rol in het behoud van dit authentieke landschap. Het bewegwijzerde Heidepad voert je langs de fraaiste plekjes, waaronder open zandverstuivingen en een ven met schiereilandje. Voor kinderen vormen de uitgestrekte zandvlakten de ultieme zandbak! Vaerestraat 4, 2560 Kessel, tel , open: elke dag van zonsopgang tot zonsondergang Kruiskensberg Kruiskensberg in Bevel is tegelijk gemeentelijk wandelbos (10 ha) en een populair bedevaartsoord. Een oorkonde uit de 14 de eeuw vertelt het verhaal. Een zieke schaapherder die omstreeks 1260 van de bron dronk, genas meteen. Uit dank richtte de herder een houten kruis op. De bedevaarders stroomden toe. Later verschenen op de site een kapel en een groot ijzeren kruis. 36

30 De vijf putjes verwijzen naar de vijf wonden van Christus. Tijdens de jaarlijkse bedevaart op Goede Vrijdag maken gelovigen nog steeds de kruisweg rond de kapel. Ook de jaarmarkt heeft een hele lange traditie. Bovendien kan je vanuit Kruiskensberg prachtige wandelingen langs de Nete maken. Ingang via de Kruiskensbaan in Bevel Vredehof en Kessel Fort Je zou het Vredehof een uit de hand gelopen huwelijksbelofte kunnen noemen Fernand Geyselings beloofde zijn toekomstige vrouw een mooie tuin. En of hij daarin geslaagd is! In 1992 begon hij aan de klus. Vandaag wandel je door een heerlijke bloementuin van 1 ha. Tussen september en half december plant Fernand - met de hand - ruim bollen. In het voorjaar zorgen de tulpen, narcissen en hyacinten voor een schitterend kleurenspel. Wie de Diamantroute fietst, passeert het Vredehof. Nog in Kessel-Station: Kessel Fort, een fascinerend stukje militaire geschiedenis in een vredig, groen decor. Via het bewegwijzerde Fortpad verken je dit 15 ha grote domein. Torenvenstraat 28, 2560 Kessel-Station, tel , open: begin maart tot begin mei (afhankelijk van het weer), elke dag u. (ideale periode: half april) Ingang Kessel Fort via de Fortstraat in Kessel-Station Tips Nijlen Fietsen Fietsknooppuntennetwerk provincie Antwerpen fietskaarten 3 en 4 Themaroutes Molenroute: 48 km Diamantroute: 30 km Wandelen Wandelgids Nijlen met 10 trajecten van 1,5 tot 30 km Autoroute Pallieterlandroute: 100 km Evenementen Bedevaart en jaarmarkt Kruiskensberg: 21 maart 2008 Jaarmarkt met dierenprijskampen Nijlen: 24 maart 2008 Nijlen Zomert: elke zondagavond in juli 2008 Opendeurdag Fort Kessel: 25 augustus 2007 Nijlen Wil(d) kroegentocht: 31 oktober 2008 Info Gemeentehuis Kerkstraat 4, 2560 Nijlen tel openingsuren: ma t/m vr 9-12 u., wo u. en do u. 37

31 PUTTE Diverse langgevelhoeven illustreren het uitgesproken agrarische verleden van de gemeente Putte. Land- en tuinbouw domineren ook vandaag nog het landschap. Putte telt vier kerkdorpen: Putte, Beerzel (met het hoogste punt in de provincie), Grasheide en Peulis. Beerzelberg Beerzelberg is een 15 ha groot natuurgebied, 51,6 meter boven de zeespiegel. Je vindt er de typische vegetatie van arme, droge zandgronden: ruige grassoorten, pijpestrootje, brem en struikheide. Deze laatste kleurt in augustus en september intens purper. Door het domein lopen twee bewegwijzerde wandelingen. De kinderen kunnen zich uitleven op de speelweide. Aan de Hallaardreef ligt een minigolf. Ingang langs Hallaardreef of Diepestraat in Beerzel, tel (Toerisme Putte), open van zonsopgang tot zonsondergang Heemmuseum Het Molenijzer In het knusse heemmuseum Het Molenijzer zet je een stap terug in de tijd. De collectie belicht de geschiedenis, de volkscultuur en de oude ambachten van de Putse regio. Je leert er hoe men 100 jaar geleden boter bereidde of de was deed. Je kan, net als je overgrootouders, plaatsnemen op houten schoolbanken. Proeven van heerlijk knapperig brood, gebakken in de heropgebouwde oven. Of volksspelen uitproberen zoals gaaibollen, teppeschieten of trou madame. Neem het van ons aan, de spelletjes zijn nog leuker dan ze klinken! Nieuw is het Lingerie- 38

32 en ondergoedmuseum, met een uniek overzicht van ondergoed voor vrouwen, mannen en kinderen van 1900 tot Heuvelstraat 41B, Putte, tel (heemmuseum) en (lingeriemuseum) open: 1/6 30/9: zo u. (behalve laatste zondag van augustus) Ter Speelbergen De vzw Kempens Landschap, de enige echte landschapsstichting in Vlaanderen, huist sinds kort in een landhuis te Putte met de welluidende naam Ter Speelbergen. Hier woonde ooit Jozef Weyns, stichter en conservator van het openluchtmuseum Bokrijk. De hoeve in Kempense stijl werd in opgetrokken met hoogwaardige materialen (balken, natuursteen, parket ) uit eeuwenoude, afgebroken gebouwen uit de streek. Zo vormde dit landhuis als het ware een generale repetitie voor Bokrijk. Ga gerust een kijkje nemen! Domein Ter Speelbergen, Peredreef 5, Beerzel, tel en Tips Putte Fietsen Fietsknooppuntennetwerk provincie Antwerpen fietskaarten 3 en 4 Themaroute Tuindersroute: 49 km Wandelen 5 wandelingen van 9,5 tot 14 km Autoroute Groentestreekroute: 90 km Streeklekkers Putse Ridder: rond koekje, gevuld met crème en bovenop een laagje chocola met de afbeelding van een ridder t Hofbrouwerijke: nieuwe streekbrouwerij met diverse ambachtelijk gebrouwen streekbieren Evenementen Overdekte rommelmarkt: woensdag van 17 tot u. Carnavalstoet: 16 maart 2008 Plantenbeurs Grasheide: 20 april 2008 Zondaganimatie in heemmuseum Het Molenijzer : juni t/m september 1000 jaar Putte: 7-8 juni 2008 Putte zingt: 11 juli jaar klokkenroof WOII: 10 september 2008 Kerstmarkt: 23 december 2008 Info Toerisme Putte Diepestraat 2, 2580 Beerzel-Putte tel fax toerisme@putte.be openingsuren: ma t/m vr 9-12 u., di ook u. en u. 39

33 40 Tip Fietsen langs de mooiste plekjes van het Land van Playsantiën met onderweg proevertjes en animatie: dat is de succesformule van het fietsevenement Een rondje plezier in het land van vertier. Op 22 juni verken je de gemeenten Ranst en Zandhoven, op 6 juli Lille en op 27 juli Malle en Zoersel.

34 E19 Land van Playsantiën Lille - Malle - Ranst - Zandhoven - Zoersel DRIEDUBBEL PLEZIER IN EEN VATJE VOL VERTIER De gemeenten Lille, Malle, Ranst, Zandhoven en Zoersel - in het groene hart van de Antwerpse Kempen - vormen samen het Land van Playsantiën. Deze naam verwijst naar de vele hoven van playsantie, de vroegere buitengoederen van de stedelijke burgerij, en de kastelen van de plaatselijke landadel. De naam geeft ook weer hoe plezant en lekker het is in deze regio. De geneugten van het leven zijn nooit veraf. Van echte smoutebollen tot een smakelijke huifkartocht. En wat is er zaliger dan op een zonovergoten terras te nippen van een Westmalle van t vat? E19 A12 MALLE ZANDHOVEN ZOERSEL LILLE E34 E34 RANST E313 41

35 De Lilse Bergen LILLE De gemeente Lille omvat vier pittoreske Kempense dorpen: Lille, Gierle, Poederlee en Wechelderzande. Een gordel van smaragdgroene bossen omringt deze landelijke gemeente. Je kan relaxen in de Lilse Bergen, een recreatiedomein ontstaan uit de zandwinningsputten, gegraven voor de aanleg van de E34. De Lilse Bergen Wil je er graag een dagje tussenuit? In dit prachtige recreatiedomein vind je een zwemvijver, surfplas, waterfietsen, kajaks, een mooi zandstrand en een ligweide. Verder fietsverhuur, mountainbikeparcours, minigolf, skelterbaan, trampolines, huifkartochten, petanque, tennis en sportvelden. Voor de kinderen dolle pret in de waterspeelplaats en de reuzenspeeltuin en voor de avonturiers een heus hindernissenparcours. Nieuw zijn de ervaringstoestellen: grappig én razend interessant. Het recreatiedomein vormt ook een ideaal vertrekpunt voor trektochten in de omgeving. Een langer verblijf is mogelijk op de camping, te midden van 400 ha bos. Je kunt er een stacaravan of trekkershut huren of je tent opslaan. De Lilse Bergen, Strandweg 6, Gierle, tel en 42

36 Eeuwenoude dennenbossen In de 395 ha typisch Kempense dennenbossen is het zalig fietsen en wandelen. In de beboste stuifduinketen van de Rollekensbergen in Lille fiets je langs de boom van de Acht Zaligheden. Deze boom, een van de merkwaardigste van het land, had acht stammen, waarvan één ziek werd en werd afgezaagd. Het Grotenhoutbos, gelegen aan de autosnelweg in Gierle, was tijdens het ancien régime een van de zeven jachtgebieden van de hertogen van Brabant. Hier zaaide boswachter Adriaan Ghijs, in opdracht van de Vrouwe van Turnhout, het eerste dennenzaad in de Kempen. Geniet er van de geleide natuurwandelingen. Lilse legendes De legende van het Wonder van de Hegge verhaalt hoe een dief een kelk met hosties uit de kerk van Wechelderzande wegwierp in een konijnenpijp. Overtuig jezelf in de Kapel van de Hegge (1441), gelegen in Poederlee (in de volksmond Poiel ). De Heggekapel, omgeven door eeuwenoude bomen, vormde tot de 20 ste eeuw een belangrijk bedevaartsoord, met wonderbaarlijke genezingen van blinden en kreupelen. Schilderachtig Lille De pittoreske dorpskom van Gierle, met zijn vele historische gebouwen, ademt geschiedenis. Het dorp met Frankische oorsprong had al in de 14 de eeuw een Latijnse school, ondergebracht in de oude boerderij achter de kerk. De laatgotische O.-L.-Vrouwkerk, met een merkwaardige achtkantige toren, domineert het driehoekige plein. Een gerestaureerde Kempense schuur en de windmolen In Stormen Sterk vormen andere blikvangers in het centrum. Naast het voormalige gemeentehuis met dorpspomp staat dorpscafé Den Eik, de stamkroeg van wijlen Louis Neefs, die Mijn dorp in de Kempen bezong in zijn liederen. De populaire zanger kreeg een standbeeld in het centrum van Gierle. Voor dorpskernwandelingen kan je terecht bij Toerisme Lille. Schrijvers en schilders zochten ooit hun toevlucht in Gasthof De Keyser in het centrum van Wechelderzande. Daar vonden zij, net als andere kunstenaars, inspiratie in het omliggende landschap. Je kan kennismaken met de Wechelse schildersschool in het kasteeltje Hof d Intere. Hof d Intere, Pastorijstraat-Heymansstraat, Wechelderzande, tel Hof d Intere 43

37 Slagmolen Even buiten het centrum van Lille vind je in een onopvallend landbouwgebouw een Slagmolen. Het was oorspronkelijk een rosmolen, een door paarden aangedreven molen. Er wordt nog steeds uit koolzaad koolzaadolie of smout gewonnen, een gezonde en voedzame plantaardige olie die wordt gebruikt voor delicatessen als smoutebollen en frieten. Als de molen op zondagnamiddag draait, kan je smullen van overheerlijke smoutebollen. Broekzijstraat 30, Lille, tel open: mei t/m september: elke laatste zo van de maand u., tijdens molendagen en op afspraak Tips Lille Fietsen Fietsknooppuntennetwerk provincie Antwerpen fietskaarten 1 en 3 fietslus Driekanalenroute: 46 km Themaroutes Achtzalighedenroute: 53 km Fietsverhuur De Lilse Bergen, Strandweg 6, 2275 Lille, tel Wandelen Wandelgids Lille Gordel der Smaragden met 14 bewegwijzerde wandelpaden van 2,6 tot 12,5 km Ruiterroute Bewegwijzerd ruiterpad: 25 km Streeklekkers Wechelse Tripel: blond bier van 7,5 uit Wechelderzande Tipsy: donker bier van 8,5 uit Lille Lils koekje: zanddeegkoekje met amandelschilfers Lilse braadworst Evenementen Sint-Antoniusviering en jaarmarkt Lille: 20 januari 2008 Heggefeesten Poederlee: 25 mei 2008 Kasteelfeesten Hof d Intere: mei en 1 juni 2008 Fietsevenement Van kastelen en Krawaten : 6 juli 2008 Molenfeesten Gierle: 3 augustus 2008 Info Toerisme Lille Gemeentehuis Rechtestraat Lille tel fax toerisme@lille.be openingsuren: ma t/m vr u., ma en wo u., ma u. Gierle 44

38 MALLE Malle onthaalt je op een bonte mix van loof- en dennenbossen, doorkruist door fiets- en wandelpaden. Westmalle ken je ongetwijfeld van het befaamde trappistenbier, het beste bier van de wereld, gebrouwen in de trappistenabdij. Ontdek meer cultuur en geschiedenis in kasteeldomein De Renesse in Oostmalle of andere Malse bezienswaardigheden. Scherpenbergmolen De stenen Scherpenbergmolen van Westmalle uit 1843, na verschillende restauraties volledig hersteld, doet wat hij altijd deed: het malen van graan tot meel. Op zondagnamiddag verwelkomen de molenaars je graag. Dan kan je ook de verschillende zolders bezoeken. Neem na een wandeling langs het Molenpad (7,5 km, vertrek aan het beeld van de molenaar) het echte molenbrood of het ter plaatse gemalen voltarwemeel mee naar huis. Onder de draaiende molenwieken kan je op de laatste zondag van augustus genieten van een sfeervolle Proeverij met uitsluitend Kempense producten. Antwerpsesteenweg 378, Westmalle, tel , open: zo u. Abdij van Westmalle De cisterciënzers van de Sint-Bernardusabdij van Hemiksem legden met de ontginning van de woeste gronden de grondslag voor het huidige Malle en omgeving. De trappistenabdij, gesticht in 1794 en gebouwd door uitgeweken Franse monniken, koestert een waardevolle bibliotheek, oude handschriften en schilderijen. De abdijkerk in neoromaanse stijl dateert van De monniken bidden, studeren en werken er in broederlijke samenleving en ingetogen rust. Daarom kan je de abdij niet bezoeken. Aan de dreef van de abdij start het Trappistenpad (8 km), een wandeling door de omliggende bosgebieden. Nadien geniet je van een heerlijke Westmalle van het vat en een trappistenkaaskroket in café Trappisten aan de overkant van de Antwerpsesteenweg. Hier kan je ook aanpikken bij de Trappistenroute (44 km). Een trappist Dubbel of Tripel? Trappist is een levend bier met een constante smaakevolutie. Twee glazen zijn nooit helemaal identiek. Dat komt door de gisting, de ouderdom, de temperatuur, de manier van schenken 45