Inwendige bestraling van de slokdarm

Transcriptie

1 Inwendige bestraling van de slokdarm RADIOTHERAPEUTISCH INSTITUUT FRIESLAND

2 Inhoudsopgave Inleiding Inleiding Geachte heer/mevrouw, Het eerste bezoek aan het RIF Deze folder geeft informatie over inwendige bestraling van de slokdarm, waarvoor u binnenkort wordt opgenomen op afdeling Z van het MCL. De indicatie 4 De opname 4 De voorbereiding 5 De bestraling 6 Het eerste bezoek aan het RIF De bijwerkingen 7 Uw specialist heeft vastgesteld dat er bij u sprake is van slokdarmkanker en heeft u verwezen naar het RIF voor bestraling ( radiotherapie ). Controle 7 Tijdens het eerste bezoek aan het RIF bespreekt de bestralingsarts (radiotherapeut-oncoloog) met u voor welke bestralingsbehandeling u in aanmerking komt. De radiotherapeut beslist dit op grond van de onderzoeken en de foto s die door uw specialist zijn uitgevoerd, uw klachten en de bevindingen bij lichamelijk onderzoek. Inwendige bestraling (brachytherapie) kan de enige bestralingsbehandeling zijn of gecombineerd worden met een serie van 0 uitwendige bestralingen. Na dit eerste bezoek worden de afspraken voor de inwendige bestraling (en zonodig uitwendige bestraling) gemaakt. 2

3 De indicatie Slokdarmkanker veroorzaakt vernauwing van de slokdarm waardoor eten moeilijker wordt. Met brachytherapie wordt de tumor van binnenuit bestraald, waardoor er meer ruimte in de slokdarm ontstaat en eten makkelijker wordt. De opname U wordt opgenomen op afdeling Z van het MCL. Het betreft een dagopname. De afdelingsverpleegkundige brengt u na het opnamegesprek naar deze kamer. Op de kamer is radio, televisie en telefoon aanwezig. U wordt nuchter verwacht; dwz na uur s nachts mag u niets meer eten en drinken. De voorbereiding U wordt met bed van afdeling Z naar het RIF gebracht. Tevoren hebt u twee injecties gekregen, een om wat slaperig te worden en een om de speekselproductie te verminderen. In het RIF wordt met behulp van een endoscoop, de bestralingsbuis in de slokdarm gebracht. Het onderzoek met de endoscoop is hetzelfde als het slokdarmonderzoek dat door uw specialist is uitgevoerd. Het inbrengen van de endoscoop en de bestralingsbuis wordt gedaan door een van de maag-darm-leverartsen van het MCL. Uw radiotherapeut en twee radiotherapeutisch laboranten assisteren hierbij. De bestralingsbuis wordt met een soort mondmasker vastgehouden. Hierna worden röntgenfoto s gemaakt om exact te kunnen bepalen, waar de bestraling in de slokdarm moet komen. Na het inbrengen van de bestralingsbuis en het maken van de röntgenfoto s wordt u teruggebracht naar afdeling Z. De laboranten berekenen hoe lang de bestraling gaat duren. U mag nog wel uw medicijnen met een slokje water innemen. Neem altijd uw medicijnenlijst mee naar het ziekenhuis. Bloedverdunners moeten enkele dagen voor de brachytherapie worden gestaakt; indien hier geen afspraken over zijn gemaakt, neem dan contact op met uw radiotherapeut. Indien u insuline gebruikt of medicijnen in verband met suikerziekte heeft uw radiotherapeut met u besproken, wat u op de dag van de inwendige bestraling moet gebruiken. Neem bij vragen over radiotherapie contact op met uw radiotherapeut. 4 5

4 De bestraling Terug op de afdeling wordt de holle bestralingsbuis, die in uw slokdarm zit, aangesloten op het bestralingsapparaat ( microselectron PDR ). Het Selectron is een kluis waarin een bestralingsbron zit. De stralingsbron is een zogenaamde Iridiumbron. Deze bron is maar heel erg klein. Het Selectron wordt zo geprogrammeerd, dat de bron elke keer een klein stukje van de slokdarmtumor bestraalt. De bron wordt elke keer een klein stukje verder bewogen (een zogenaamde stappende bron), totdat de hele tumor bestraald is. Als de bestraling klaar is, verdwijnt de bron weer in de kluis. De bediening van de bron vindt plaats via een bedieningspaneel buiten de kamer. Zolang de bron buiten de kluis is, dus in de slokdarm, mag er niemand bij u in de kamer zijn in verband met straling. Als er iemand voor verzorging bij u binnen in de kamer moet zijn, wordt de bestraling onderbroken. Via het bedieningspaneel kan de laborant de bron laten terugtrekken tot in de kluis. De bijwerkingen Tijdens de bestraling Van de bestraling zelf voelt u niets. U kunt wel last hebben van de bestralingsbuis in uw keel en slokdarm, zoals een gevoelige keel en wat druk achter het borstbeen. Zonodig krijgt u een pijnstiller. Het speeksel kunt u niet goed wegslikken, omdat de bestralingsbuis in de keel zit. U krijgt daarom voor de bestraling een injectie om de speekselproductie tijdelijk te verminderen en een afzuigapparaat om zelf het speeksel te kunnen wegzuigen. Na de bestraling U kunt tijdelijk last hebben van wat meer slijmproductie en geringe pijnklachten tijdens het eten. Eventueel kunt u pijnstillers gebruiken; andere medicatie is niet nodig. De laborant kan dan zonder gevaar voor straling de kamer binnenkomen. Om de behandeling zo kort mogelijk te laten duren, zal de laborant zo min mogelijk binnenkomen. De bestraling duurt kwartier tot 2 uur. De bestralingstijd hangt af van de bestralingsdosis die wordt gegeven, de lengte van de slokdarmtumor die bestraald moet worden en de sterkte van de bestralingsbron. Tijdens de bestraling kan de laborant u observeren via een monitor. Natuurlijk kunt u altijd bellen (dmv de patiëntenbel) als u hulp nodig hebt of vragen heeft. Omdat u tijdens de bestraling niet uw speeksel kunt wegslikken, krijgt u een afzuigapparaat dat u zelf kunt bedienen. Na afloop van de bestraling verwijdert de laborant het masker en de bestralingsbuis. Als u goed wakker bent, mag u vrij snel proberen wat te drinken. Als drinken goed gaat en niet pijnlijk is, mag u vloeibaar eten. De dagen na de bestraling mag u het eten uitbreiden tot wat u kunt verdragen. Een tot twee uur na de bestraling mag u weer naar huis. U mag de dag van de inwendige bestraling niet zelf autorijden, omdat u een slaapmiddel heeft gehad. Verbetering van de voedseldoorgang mag verwacht worden binnen 4 weken. Meestal merkt u al eerder dat het eten beter gaat. Controle Als het gaat om een eenmalige inwendige bestraling krijgt u meestal een afspraak mee voor controle bij de radiotherapeut. De afspraak kan een polibezoek zijn of een telefonische afspraak. Als u ook in aanmerking komt voor uitwendige bestraling, dan heeft u daarvoor afspraken meegekregen. Telefoonnummers Afdeling Z MCL: Radiotherapeuten via het RIF:

5 Bezoekadres: Borniastraat AD Leeuwarden Tel Fax Postadres: Borniastraat AD Leeuwarden Internet: Routebeschrijving naar het RIF Met het openbaar vervoer Het RIF is goed te bereiken met het openbaar vervoer. Indien u met de trein reist, dan bevindt het RIF zich via de Schrans op een kwartier lopen van het treinstation. Wanneer u gebruik wilt maken van het busvervoer, dan heeft u de keuze uit de buslijnen 2, en 5. U stapt uit bij de eerste halte aan de Borniastraat. Alle informatie over de bereikbaarheid van het RIF met het openbaar vervoer kunt u nazoeken op RADIOTHERAPEUTISCH INSTITUUT FRIESLAND