magazine Werkleerrecht schiet doel voorbij Maartje Duin breekt een lans voor ledigheid als levenshouding pagina 13

Transcriptie

1 magazine Maartje Duin breekt een lans voor ledigheid als levenshouding pagina 13 Werkleerrecht schiet doel voorbij pagina 6 pagina 7 pagina 11 pagina 21 Drie maanden zonder uitkering, dankzij een tijdelijk baantje. Een nieuwe regeling gaat dit voorkomen, belooft DWI Incassobureaus rekenen vaak teveel. Eén standaardtarief is de oplossing, maar de minister maakt geen haast Interview met voormalig politieman Joep de Groot die het werk van de zusters Augustinessen voortzet Wielrenner en crosser Muddy Martje Dominicus vindt het geen punt als de stront hem om de oren vliegt Heeft u problemen met uw uitkering? Walker & Wittensleger advocaten tel Zie advertentie pagina 26

2 2 ACTUEEL MUG magazine februari 2009 Redactioneel Eigen schuld? Geen sanering Ook DWI maakt fouten Lang niet iedereen komt in aanmerking voor schuldhulpverlening. De belangrijkste reden om iemand af te wijzen is het moedwillig laten ontstaan van schulden. Een bijstandsgerechtigde vertelde MUG-verslaggever Marcel Schor dat hij maanden zonder geld zat door miscommunicatie bij DWI. Meneer Rose uit Oud-West kon tijdelijk in zijn vak aan het werk. De soos wist er geen raad mee. Een bekend probleem. Tijdelijk werk en losse inkomsten moet je opgeven. Het zelf verdiende geld wordt verrekend. Als je inkomsten uit werk niet meldt, ben je strafbaar. Maar het verrekenen van een uitkering met tijdelijke of wisselende inkomsten kan problemen opleveren. Uw hoofdredacteur kan erover meepraten. Net afgestudeerd belandde hij in de bijstand. Dat kon toen nog! Uit zijn studietijd had hij nog een bijbaantje als freelance docent bij een taleninstituut. De ene maand leverde dat een paar tientjes op, de andere maand soms wel tweeduizend gulden. Bijstand bleef nodig. De vriendelijke dame bij de Sociale Dienst wist er geen raad mee: U denkt dat u maar even in de bijstand zult zitten? Dan kunt u uw freelance verdiensten beter niet opgeven want het is heel ingewikkeld om die te verrekenen. Ik was haar dankbaar voor haar eerlijke advies om de boel op te lichten. Kennelijk is er in al die jaren weinig veranderd. De combinatie tijdelijk werk en bijstand blijft lastig. MUG krijgt vaak klachten van DWIcliënten, die zich door de dienst gemangeld voelen. De dienst krijgt van alles de schuld. Vaak onterecht. Waar gehakt wordt, vallen spaanders. Daarbij voert DWI een ingewikkelde wetgeving uit, die niet altijd voor elk individueel geval een snelle oplossing biedt. De dienst beseft dat. Aan de andere kant, je zult er maar mee te maken krijgen als bijstandsgerechtigde met geen cent te makken. Wij weten dat bij DWI alles wordt gedaan om mensen te helpen. Als het toch een keer fout gaat, zijn wij er om daar gewag van te maken. En gelukkig heeft Amsterdam een Ombudsman om de dienst scherp te houden. Zie pagina 6. De hoofdredactie Inhoud 8/9 Watskebuurt, wijkaanpak Transvaal en Indische buurt: de Javastraat is bijna klaar 12 Kunst en Cultuur: Circus Elleboog sterkt zelfvertrouwen 14 Website art2stay.nl is een alternatieve ontmoetingsplek voor illegale kunstenaars Foto voorpagina: Michel Hobbij tekst Michiel Wetzer foto s Ingrid de Groot Wie financieel kopje onder dreigt te gaan, kan zich melden bij een schuldhulpverleningsinstantie, die kan proberen te bemiddelen of een regeling te treffen met de eisers. Als dat niet lukt, dan komt de rechter er aan te pas. Via de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP) kan de rechter de eisers dwingen akkoord te gaan met een schikking. De schuldenaar betaalt drie jaar lang zo veel mogelijk af en leeft tijdens die periode zo ongeveer op het absolute minimum. Daarna wordt het restant aan schuld kwijtgescholden en begint de schuldenaar met een schone lei. Maar niet iedereen komt in aanmerking voor de regeling; zeker niet sinds die vorig jaar is aangescherpt. Wie zich nu aanmeldt, zal moeten bewijzen dat de schuld niet verwijtbaar is. Of iemand al dan niet in aanmer- Voor ,- het schip in Samy komt niet in aanmerking voor de WSNP. Ik heb fraude gepleegd om uit de problemen te komen. Nu kom ik helemaal nergens meer voor in aanmerking. king komt voor de regeling beslist de rechter. Het is voor mensen met een minimuminkomen moeilijk om uit schulden te komen, zegt mr. Haring van advocatenkantoor Haring en Boogert. Ze kunnen niet meer dan dertig tot veertig euro per maand aflossen. Veel eisers vinden dat bedrag te laag en dan volgt de gang naar de rechter. De regeling is een jaar geleden aangepast. In tegenstelling tot vroeger is het aan de schuldenaar aan te tonen dat deze te goeder trouw is; dat de schulden niet moedwillig zijn ontstaan en dat de intentie er is om aan een oplossing te werken. Het is lastig aan te tonen dat je te goeder trouw bent, zegt Haring. Je moet laten zien dat je in aanmerking komt voor de WSNP. Dat doe je door zoveel mogelijk te proberen zelf dingen te regelen. Heb je geen werk? Laat zien dat je solliciteert. En bereid je goed voor op de zitting. Mensen vallen tot de zitting vaak in een gat. Dan staan ze er even alleen voor. Het is tenslotte een belangrijk moment. Als je onvoorbereid ter zitting komt, krijg je misschien vragen die je niet had verwacht. Het ketst regelmatig af, weet Haring. De lastigste eiser is het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB). Wie meer dan vijfhonderd euro schuld bij deze organisatie heeft, komt niet in aanmerking voor de wettelijke sanering. Punt. Je kunt dan bijna nooit zeggen dat het jouw schuld niet was. Je hebt dan iets gedaan : door rood gereden of zo. Ook terugvorderingen van DWI zijn lastig, want dat wordt eigenlijk gezien als fraude. En ook dan ben je niet te goeder trouw. En als het mis gaat? Mensen zijn De flat in Nieuw-West waar Samy woont, ziet er luxe uit. Van de buitenkant. Binnen is het er maar kaal. Er zitten scheuren in het behang. Er staat geen tv, computer of stereotoren. Wel brandt er, op last van de huisarts, sinds twee weken weer licht. In maart wordt het waarschijnlijk weer afgesloten. Samy zit voor ongeveer honderdtwintigduizend euro in het schip. Bij banken, de huisbaas, de energieleverancier enzovoorts. Zijn schulden zijn ontstaan doordat zijn restaurants niet goed liepen. De afgelopen twintig jaar heb ik diverse restaurants gehad. Mijn laatste restaurant begon ik in 2003, met een klein krediet. De klanten bleven weg en ik draaide weinig omzet. Ik heb vijf jaar moeten vechten om de rekeningen te kunnen betalen. In 2007 waren de diverse schulden zo hoog opgelopen dat hij hulp zocht. De gemeente kon niets voor me doen omdat ik ondernemer was. Er werd me aangeraden me failliet te laten verklaren en een uitkering aan te vragen. Er móest een andere oplossing zijn. Mijn schulden, zowel zakelijk als privé, waren zo hoog opgelopen dat ik niet helder meer kon denken. Kennissen van me kwamen met het verkeerde idee. Ik zou wiet kunnen kweken. Binnen een paar maanden zou ik, met een kleine investering, uit de problemen kunnen zijn. Maar Samy wist niets van wiet. Ik had geen ervaring en ben dan ook binnen drie maanden opgerold. Achteraf kan hij er om grinniken. De eerste oogst was mislukt. Voor de tweede oogst kreeg ik een inval. Het politierapport maakt melding van tweehonderd planten. Natuurlijk wist Samy dat wat hij deed illegaal is. Maar je ziet iedereen wiet roken. De plantjes kun je overal kopen, net als de groeibenodigdheden. Gewoon in de winkel, net als handleidingen om je wiet te verbouwen. Ik dan verder van huis dan ze waren. Een beetje het kale kipverhaal, maar er wordt wel beslag gelegd op inkomen en huisraad... Daarna kun je alleen nog maar proberen alsnog in de regeling te komen óf te leren roeien met de riemen die je hebt. Het is erg belangrijk dat mensen zich voorbereiden op de WSNP én op de zitting, als die dreigt. Haring: Mensen weten vaak helemaal niet wat het traject precies inhoudt. Wie met een schone lei uit het traject komt, blijft nog vijf jaar een BKRregistratie houden. Verder krijg je in de WSNP een bewindvoerder toegewezen. Veel mensen denken dat die er is om je te helpen. Dat is helemaal niet zo. De bewindvoerder is er alleen om te kijken of je je verplichtingen wel nakomt en om zo veel mogelijk geld binnen te halen voor de eisers. was blind. Ik heb er niet bij stilgestaan wat de gevolgen zouden kunnen zijn. En die zijn fors. Een van zijn kennissen hielp hem met het omleiden van de elektra. Toen zijn kwekerij werd ontmanteld, werd dit ook door Nuon opgemerkt. Samy ontving een naheffing wegens fraude van euro. Het bedrag is te hoog, vindt Samy, maar terecht. Ik heb nu eenmaal gefraudeerd. Inmiddels is zijn zaak alsnog failliet en heeft Samy een uitkering. Voor de WSNP komt hij niet in aanmerking; hij heeft immers niet te goeder trouw gehandeld. Pas als het fraudebedrag aan Nuon is afbetaald, kan hij weer een aanvraag indienen. Hij benadrukt nogmaals zelf fout te zijn geweest. Maar door de fraude die ik pleegde om uit de problemen te komen, kom ik nu helemaal nergens meer voor in aanmerking. Op verzoek van de betrokkene is zijn naam gefingeerd.

3 februari 2009 MUG magazine ACTUEEL 3 Meer werk student De kredietcrisis is gunstig voor werkstudenten. Dat stelt het Hoofddorpse uitzendbedrijf Studenten- Werk. Woordvoerder Manon den Hartog van StudentenWerk: Veel bedrijven willen vanwege de crisis zo min mogelijk personeel in vaste dienst. Ze werken liever met tijdelijke krachten. Studenten kunnen daar gebruik van maken. Ze zijn slim, flexibel en daardoor snel in te werken. Door hun leeftijd zijn ze relatief goedkoop. We hebben bijvoorbeeld veel studenten in de ICT werken. Ze zijn daar verkoopadviseur en werken vooral op drukke momenten, zoals op koopavonden en in het weekend. Bij vorst in principe niet afsluiten Eneco zegt wanbetalers niet af te sluiten als het vriest. Toch is het gebeurd. Minister Van der Hoeven gaat met energieleveranciers praten. Nuon beweert al voorzichtig te zijn met het afsluiten van gas en licht, zelfs op rechterlijk bevel. Schooluitval Scholieren met een groot risico op schooluitval zouden beter over scholen verspreid moeten worden of er moeten speciale scholen komen voor deze groep jongeren. Dat adviseert de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Het Centraal Planbureau (CPB) stelt vast dat schooluitval nauwelijks is afgenomen, ondanks een scala aan maatregelen. De provincie Noord- Holland heeft met 4,7 procent de meeste drop outs. Vooral Amsterdam scoort hoog met een percentage van 6,6 procent. Het landelijk gemiddelde van voortijdig schoolverlaters is 3,9 procent. Zie ook: Werkleerplicht voor jongeren op blz. 18 en 19 Schoonmakersactie De schoonmakers van Schiphol voelen zich miskend. Ze voerden in januari actie voor betere werkomstandigheden. Met dertig man stonden de schoonmakers op 19 januari bij de Schiphol-directie. Directeur Nijhuis ontving een lijst met verbetervoorstellen en een stuk zeep van ruim een halve meter. De schoonmakers klagen onder meer over vieze pauzeruimtes, waar geen licht en frisse lucht binnenkomen, het wegsturen van tijdelijke krachten en het niet serieus nemen van gezondheidsklachten. De Schiphol-directie liet weten zich in de voorstellen van de schoonmakers te zullen verdiepen. (bron: FNV Bondgenoten) Ouderenvervoer Amsterdam trekt dit jaar vijf miljoen euro extra uit om de dienstverlening aan gehandicapten en ouderen flink te verbeteren. Zo worden de verhuis- en taxivergoeding verhoogd. Saar Boerlage van de Wijze Oude Wijven (WOUW) is niet onder de indruk: Daar staat tegenover dat veel andere voorzieningen worden teruggedraaid. Zo komen mindervalide mensen straks moeilijker in aanmerking voor een brommobiel. Voor vervoer binnen een straal van vijfhonderd meter vanaf huis wil de stad niet langer brommobielen beschikbaar stellen. Gehandicapten moeten voor korte afstanden gebruik maken van Aanvullend Openbaar Vervoer (AOV). Als mensen voor hun boodschappen op een busje zijn aangewezen, moeten ze vaak lang wachten voor de rit naar huis, zegt Geranda Afman van Stichting Gehandicapten Overleg Amsterdam (SGOA). Wij maken ons sterk dat ook deze relatief kleine groep straks in aanmerking blijft komen voor een brommobiel. Martin Brandwagt Ondanks de toezegging van het kabinet dat huishoudens in de winter niet van energie worden afgesloten, zitten tientallen gezinnen deze winter in de kou. Daar zijn gezinnen met kleine kinderen bij. Kamerleden Diederik Samson en Hans Spekman (PvdA) stelden minister Maria van der Hoeven van Economische Zaken vragen over de gang van zaken bij Eneco. Het Rotterdamse energiebedrijf zou zich niet houden aan de regel dat afsluiten in vorstperiodes niet mag. Verder zou met Eneco nauwelijks te onderhandelen zijn over een betalingsregeling. Volgens de minister mag er inderdaad niet worden afgesloten als de gebruiker een aanbod tot schuldhulpverlening of een betalingsregeling aanvaardt. Er is echter geen sprake van een absoluut afsluitverbod in de winter. Van der Hoeven: Dat zou een verkeerde prikkel kunnen geven en misbruik kunnen uitlokken, met als gevolg dat schulden oplopen en alle klanten uiteindelijk meebetalen aan de schulden van wanbetalers. Nieuwe wet voor zieken en ouderen Chronisch zieken, gehandicapten en ouderen krijgen automatisch een vergoeding voor hun onkosten. De Eerste Kamer is akkoord met de wet die dat regelt. Met de Wet Tegemoetkoming Chronisch Zieken en Gehandicapten (WTCG) vervalt de regeling Tegemoetkoming Buitengewone Uitgaven (TBU) van de Belastingdienst. Deze regeling kan dit jaar voor het laatst worden benut bij de aangifte inkomstenbelasting De TBU kwam te weinig terecht bij de mensen voor wie zij was bedoeld. Niet-gehandicapten gebruikten de regeling voor kosten als een bril, be- Minister Van der Hoeven: Geen absoluut verbod om af te sluiten in de winter Op de suggestie dat afsluiting voor kleine kinderen een traumatische ervaring is, antwoordde de minister dat er geen onderscheid wordt gemaakt in de samenstelling van huishoudens. Alleen als iemand een doktersverklaring kan overleggen wordt een uitzondering gemaakt. Samson stelde voor om afsluiting in de winter bij gezinnen met kinderen niet meer toe te staan. Dat ging Van der Hoeven te ver. Wel gaat ze de energiebedrijven aanspreken over de juiste uitvoering van de wet. Woordvoerder De Ruijter van Eneco ontkent dat er niet te praten valt. Integendeel, we zijn juist erg coulant. We sluiten nooit af als het vriest. Als grafenis of crematie. De belangenorganisatie voor chronisch zieken en gehandicapten staat ambivalent tegenover de nieuwe regeling. Directeur Ad Poppelaars van de Chronisch Zieken- en Gehandicaptenraad: Er zullen nog steeds mensen op achteruit gaan. Maar deze groep is veel kleiner geworden dan we vreesden en de effecten zijn minder groot. Mensen die voorheen geen gebruik maakten van de TBU gaan er flink op vooruit. De toeslagen worden automatisch overgemaakt. Verder is ook de hele rompslomp voorbij van eigen bijdragen betalen en vervolgens weer gedeeltelijk terugkrijgen van de fiscus. Junk blijft welkom in Vondelpark Er komt geen gedoogzone voor daklozen en drugsgebruikers in het Vondelpark. Die is er al. Gebruikers en dak of thuislozen mogen gewoon op hun oude hangplek in het Vondelpark blijven. Dat stelt het stadsdeelbestuur van Oud- Zuid in een reactie op de commotie die is ontstaan over de nota Beleidskader Gebruik Vondelpark. De deelraad van Oud-Zuid bespreekt die nota in maart. In dagblad Het Parool werd gesuggereerd dat het Vondelpark een aparte gedoogzone zou krijgen voor dak- lozen en junks. Stadsdeelwethouder Paul van Grieken (GroenLinks) toonde zich onaangenaam verrast door dit nieuws. Zo n plek is er al, aldus Van Grieken. Het is een gegroeide situatie. En omdat er weinig tot geen overlast is, treden we niet op. Perfect!, zegt Willemijn Los van de Belangenvereniging Druggebruikers MDHG. Ik begrijp hieruit dat mensen niet worden aangepakt. Wel vindt ze het jammer van alle ophef die het Parool-artikel heeft veroorzaakt: De indruk kan nu ontstaan dat er een probleem is, waardoor mensen toch worden weggejaagd. Misschien bonus voor NUG-er Gemeenten krijgen extra geld om mensen zonder werk of uitkering aan het werk te helpen. Wie werk heeft gevonden, wacht een bonus. Dit heeft de ministerraad besloten, op voorstel van staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Als het gemeenten lukt om deze kabinetsperiode tienduizend extra mensen zonder werk of uitkering aan werk te helpen, mogen ze naar eigen inzicht twaalfduizend euro per cliënt uit het participatiebudget inzetten. Bovendien mogen ze mensen die werk hebben gevonden met een bo- foto: Ministerie EZ. een wanbetaler geen schuldhulpverlening wil aanvaarden of zich niet houdt aan de betalingsregeling sluiten we af zodra de vorst verdwijnt. Ook bij gezinnen met kleine kinderen. Natuurlijk is dat triest, maar we hoeven niet als sociale dienst op te treden. Nuon-woordvoerster Mandy Ros bevestigt dit beleid voor Amsterdam: Toen de vorst aanhield, zijn we gestopt met afsluiten. Wel is het gebeurd dat een inwoner van Almere tijdens de koudegolf op rechterlijk bevel werd afgesloten, nadat die persoon elke schuldhulp had geweigerd. Sinds enkele weken schorten we echter ook afsluitingen op rechterlijk bevel op zolang het vriest. Maar daarna natuurlijk zo snel mogelijk weer af,want anders lopen de schulden alleen maar op. Het gaat om schuld bij Nuon én bij netwerkbeheerder Aliander, benadrukt Ros. SP-Kamerlid Ewout Irrgang memoreerde dat bij afsluiting extra kosten worden berekend, waardoor de schuld alleen maar oploopt. Irrgang: Wij spreken over gezinnen waar soms de schimmel op de muren staat en kinderen met veel dekens in bed worden gehouden. In zo n situatie hebben mensen de neiging om hun ogen voor hun problemen te sluiten. Precies daarom moeten zulke gezinnen niet worden afgesloten. nus van maximaal euro belonen. De betreffende niet-uitkeringsgerechtigde (NUG-er) moet daarvoor minimaal zes maanden aan het werk zijn. NUG-ers zijn bijvoorbeeld partners van iemand met een arbeidsongeschiktheidsuitkering, die best wat extra inkomsten kunnen gebruiken. Goed nieuws, zegt wethouder Sociale Zaken Freek Ossel. Zeker met de kredietcrisis is het belangrijk om iedereen die kán ook echt aan het werk te helpen. Ook zo n bonus is mooi, maar wat telt is kwaliteit. Goede trajecten en begeleiding van mensen. Het is nog niet duidelijk of en onder welke voorwaarden de bonus wordt uitgekeerd. Vrijdag 20 februari vanaf uur. MUG, Tilanusstraat 8b Amsterdam

4 4 ADVERTENTIE MUG magazine februari 2009 RECHTSHULP VOOR MINIMA Dankzij de Stadsbank van Lening kon ik naar de bruiloft van mijn nicht Simpel, snel en betrouwbaar geld lenen! Uitkeringen - Arbeidszaken - Huurproblemen Echtscheiding - Alimentatie Verblijfsvergunningen - Strafzaken LMH&C Advocaten Afrikanerplein 1 (Amsterdam Oost, tussen Amstelstation en Metrohalte Wibautstraat) Bijlmerdreef 310 A ( Amsterdam Zuidoost tegenover het Stadhuis) Kan uw buurtkrant, nieuwsbrief, verenigingsblad of bedrijfsorgaan wel een opfrissertje gebruiken? Bij de Gemeente Amsterdam kunt u al sinds 1614 lenen op onderpand tegen lage kosten. De voordelen van de Stadsbank van Lening: direct contant geld tegen inlevering van uw sieraden of gebruiksartikelen elke 6 maanden verlengen mogelijk u kunt op elk moment aflossen en uw bezittingen weer meenemen laag tarief: 1,4% per maand Voor meer informatie: of telefoon MUG geeft u gratis en vrijblijvend advies Bel snel voor een afspraak: vraag naar Gert of Jaap MUG: gespecialiseerd in drukwerk voor kleinschalige organisaties Els Karssen (44) is moeder van drie kinderen en bezorgt post voor DHL Global Mail. Een leuke bijverdienste en zelf je tijd indelen Els Karssen (44) bezorgt sinds twee jaar de post voor DHL Global Mail. Naar volle tevredenheid, want ze kan de zorg voor haar gezin prima combineren met haar werk als postbezorger. Els: Ik vind het een ideale bijbaan, want ik kan mijn eigen tijd indelen en verdien er een leuke zakcent mee. Het is me in die twee jaar echt in het bloed gaan zitten. Ik vind het zó leuk! Een paar jaar geleden zag ik in de krant een advertentie staan. Ze zochten postbezorgers en beloofden flexibel werk, waarbij je je eigen tijd kunt indelen en lekker wat geld bij kunt verdienen. Dat sprak me wel aan, want ik moest het natuurlijk wel met mijn gezin kunnen combineren. Nadat ik me via de site had aangemeld, belden ze me al snel op. Toen ik werd aangenomen als postbezorger, kon ik meteen aan de gang. En het bevalt me prima. Flexibele werktijden Post bezorgen is werk, dat je makkelijk tussendoor of erbij kunt doen. Geen negen tot vijf baan, want het is parttime en je bent vrij in de indeling van de bezorging. De enige eis die ze stellen, is dat de post op dinsdag en woensdag of op donderdag en vrijdag bezorgd wordt. De tijden waarop ik bezorg mag ik zelf bepalen. Het sorteren van de post kost me ongeveer drie uur en het bezorgen ook. Omdat je die tijden heel vrij in kunt delen en plannen, heb je eigenlijk alle tijd van de wereld. Prima verdiensten Ik vind het heerlijk om lekker in beweging te zijn en ik hoef niet naar de sportclub. Daarnaast verdient het ook nog eens prima. Van het geld dat ik ermee verdien, doen we extra dingetjes als dagjes uit en kleine vakanties. In de herfstvakantie vorig jaar zijn we van het geld bijvoorbeeld een weekje weggeweest. Dat zijn natuurlijk leuke extraatjes. Contacten Ik heb een echte bezorgersfamilie. Als ik het echt heel erg druk heb, helpt m n familie me met het sorteren en bezorgen van de post! Mijn oudste dochter loopt bijvoorbeeld haar eigen straat. Wat ik erg waardeer in mijn werk, zijn de contacten die ik heb met de mensen op straat. Ook kan ik het goed vinden met mijn depotmanager. Ik heb altijd tijd voor een praatje of een kopje koffie; dat vind ik belangrijk. DE LEUKSTE BIJBAAN EN FLEXIBELE WERKTIJDEN Bezorgen bij u in de buurt Flexibele werktijden Zelfstandig werken Aantrekkelijke bijverdienste Word postbezorger! Meld u aan: of dhlpost ( )

5 februari 2009 MUG magazine ACTUEEL 5 DE OMBUDSMAN De gemeentelijke ombudsman behandelt maandelijks klachten van burgers. foto: fotonova.nl De zogenoemde Marktpleinen, waar DWI en UWV/CWI kantoor houden, heten sinds kort Werkplein. DWI-directeur Wim Schreuders vindt het belangrijk dat arbeidsbureau (CWI), WW-instantie (UWV) én sociale dienst (DWI) nu één gezicht hebben. De klant hoeft alleen nog maar te weten: voor werk en inkomen ga ik naar het Werkplein. De naamswijziging staat voor de sterkere samenwerking tussen UWV en DWI, zegt Schreuders. Per 1 januari fuseerden al het UWV en het CWI in het UWV/Werkbedrijf. Klanten krijgen straks voor alle diensten met één contactpersoon te maken. Verwarrend, steeds een nieuwe naam? Als ze ons maar kunnen vinden, grinnikt Schreuders. Hij heeft er dan ook geen moeite mee dat de buschauffeur zijn halte nog steeds aankondigt met sociale dienst. Crisis: het is drukker dan ooit op het Werkplein Harde cijfers zijn nog niet voorhanden maar dat zich meer mensen dan anders bij het loket van UWV/Werkbedrijf (voorheen het arbeidsbureau) melden, staat vast. De gemeente werkt aan een mobiliteitscentrum. De kredietcrisis kost duizenden werknemers hun baan. ING, Corus en Philips hebben massaontslagen aangekondigd. Het is te merken, zegt een medewerkster van het Werkplein aan de Weesperstraat. Het is veel drukker dan anders aan de balies waar mensen zich als werkzoekend moeten melden. De woordvoerder van UWV/Werkbedrijf verklaart: Rond deze tijd is het altijd drukker. Dat komt omdat veel bedrijven hun flexwerkers in december en januari tijdelijk lozen. Daar houden we qua bezetting rekening mee, om te voorkomen dat alle aanvragen niet op tijd worden verwerkt. Maar afgezien van de normale jaarlijkse piek aan tijdelijk werklozen lijkt het er inderdaad op dat de tijd van teruglopende werkloosheid, sinds 2004, achter ons ligt. Vooral jongeren lijken de dupe. Het aantal werkzoekende jongeren nam landelijk in één maand toe met 4,9 procent, aldus cijfers van UWV en CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek). In totaal meldden zich 1,7 procent meer werkzoekenden, zo wijzen de cijfers van december uit. Nieuwe cijfers komen halverwege februari. UWV: Dan kunnen we pas met zekerheid zeggen of er sprake is van een serieus toenemende werkloosheid. De cijfers van december bewijzen ook hoe goed de economie er voor stond voordat de crisis toesloeg. Het UWV/Werkbedrijf hoefde in ,3 procent minder ontslagvergunningen af te geven dan in Aan die daling is nu dus een eind gekomen. De invloed van saneringen bij grote werkgevers als Corus IJmuiden (voorheen Hoogovens), Schiphol, Philips en ING (beide hoofdkantoren staan in Amsterdam) zullen pas later goed zichtbaar zijn. Bovendien zullen tal van kleine bedrijven de leegloop bij hun grote klanten merken, zo waarschuwt MKB-Amsterdam, de ondernemersorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf. De gemeente is bezig met het opzetten van een mobiliteitscentrum. Daarin werken UWV/Werkbedrijf, DWI, de werkgeversorganisatie VNO, MKB-Amsterdam en het Rijk samen om mensen zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. De woordvoerder van wethouder Lodewijk Asscher erkent: Bedrijven komen in zwaar weer. Tegelijkertijd zitten we nog steeds met veel vacatures in Amsterdam. Zo gaan in de haven en het onderwijs veel mensen met pensioen, zonder dat er opvolging is. Ook in de zorg is nog veel vraag naar personeel. De vraag is dan hoe krijg je werklozen bij die vacatures?. Hoe breng je mensen die zonder werk dreigen te komen naar sectoren waar nog wel genoeg te doen is? Door de crisis hebben we geen tijd te verliezen. Kraakverbod is nog ver weg Amsterdam is een van de weinige steden waar nog volop wordt gekraakt. De overheid is het geweld zat. Toch voelen gemeentes niets voor een kraakverbod. Behalve in Amsterdam, Leiden en Nijmegen wordt in Nederland nauwelijks nog gekraakt. Oorzaak: er is geen bovenmatige leegstand van woningen meer. Dat ligt anders bij kantoorpanden. Daarvan staat ongeveer tien procent leeg. Het Rijk heeft onderzoeksbureau Regioplan het kraken in beeld laten brengen. Het rapport Kraken en Leegstand biedt een overzicht van alle aspecten rond leegstand en kraken, inclusief het geweld. Politie en justitie stellen dat er sprake is van een verharding bij ontruimingen. Het verzet zou feller zijn geworden. Krakers proberen deze beschuldiging te ont- ANW: vergeten volksverzekering Ongeveer twaalf procent van de nabestaanden met recht op een halfwezenuitkering dient geen aanvraag in omdat ze de Algemene Nabestaandenwet (ANW) niet kennen of denken er niet voor in aanmerking te komen. Dit zegt Erry Stoové, voorzitter van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Daarom gaan we bekijken hoe we nabestaanden actiever kunnen benaderen, bijvoorbeeld door de gegevens uit ons kinderbijslagsysteem te koppelen aan de overlijdensgegevens uit de Gemeentelijke Basisadministratie. Burgers weten nauwelijks wat hun rechten en plichten zijn. zenuwen, maar het is moeilijk om geloofwaardig over te komen vanuit de beklaagdenbank. Zo bevestigt het incident rond krakerscafé Vrankrijk het gewelddadige imago van krakers. Ze sloegen in september een bezoeker voor pampus en lieten hem voor dood op straat liggen. Andersom kregen krakers in de Kinkerstraat in januari een knokploeg over de vloer. Daarbij raakten drie krakers gewond. Regioplan signaleert dat ontruimingen steeds vaker in overleg plaatsvinden. Bij een kwart van de ontruimingen wordt de Mobiele Eenheid ingeroepen. Het kabinet overweegt een kraakverbod in te voeren. In september is hiertoe een wetsvoorstel ingediend. Gemeentes voelen niets voor het strafbaar stellen van kraken. Het is en blijft een vorm van burgerinitiatief tegen ongeoorloofde leegstand. Stoové sprak zijn zorgen uit tijdens de jaarlijkse conferentie van de SVB. Hij ziet een rode draad. Burgers weten nauwelijks wat hun rechten en plichten zijn. Bovendien: de regels zijn ingewikkeld. De sociale zekerheid is geen eenvoudige kost, zeker de ANW niet. In Amersfoort is de directe benadering al praktijk. Arriën Kruyt, wethouder Sociale Zaken: Amersfoort heeft ervoor gekozen om nabestaanden actief op te zoeken. Sommigen redden het prima zelf, maar voor anderen is hulp bij het vinden van werk zeer welkom. De Sociale Verzekeringsbank is de uitvoerder van de AOW, Kinderbijslag en de Nabestaandenwet. Schuldeisers Een tijdje geleden belde een man naar mijn bureau naar aanleiding van een bureaucratische ruzie die hij had met DWI. Hij had een nieuw baantje gevonden maar de bevestiging daarvan via de officiële papieren had een vertraging opgelopen. Voor de dienst was dat reden geweest zijn uitkering stop te zetten, waardoor zijn betalingen in het honderd liepen. Nuon sloot de elektriciteit af en de huur werd niet langer betaald. Pas na een dreigende ontruiming nam de man contact met ons op, waarop mijn medewerker hem direct doorverwees naar het crisisteam van de schuldhulpverlening in zijn wijk. Het team reageerde direct en wist erger, uitzetting uit zijn huis, te voorkomen. De feiten werden op een rijtje gezet. De man bleek al langere tijd schulden te hebben en had eerder de hulp van vrienden in moeten schakelen om een ontruiming te voorkomen. Ook was hij in een traject gekomen voor schuldhulpverlening. Althans, dat dacht hij. De schuldhulpverlener had namelijk zijn dossier gesloten, omdat het gesteggel met DWI te lang had geduurd en er geen zicht was op inkomsten om een regeling met schuldeisers te kunnen treffen. Hij was daar echter niet van op de hoogte gesteld. De aanvraag voor schuldhulp moest dus opnieuw worden ingediend, met de gebruikelijke wachttijd die daarbij hoort. Met dit voorval wil ik de mensen die schuldhulp hebben aangevraagd erop wijzen dat het van groot belang is om contact te onderhouden met uw contactpersoon van het schuldhulpbureau. Maak een overzicht van alle schulden. Na een intakegesprek duurt het vaak even, en soms zelfs veel te lang, tot de echte schuldhulp op gang komt. Hiervoor geldt als regel een termijn van 120 dagen. In die tijd wordt geprobeerd een regeling te treffen met de schuldeisers. Bel daarom regelmatig op om te vragen hoe het staat met de voortgang. Trek ook aan de bel als het tussentijds weer misloopt met het huishoudboekje, om te vragen wat er nog meer gedaan kan worden om niet verder in de problemen te komen. Wie weet heeft u recht op bijzondere bijstand. Is het al zover dat afsluiting van gas, water of licht dreigt, ga dan naar het crisisspreekuur van het bureau schuldhulpverlening voor uitleg. Zij kunnen snel hulp bieden en tijdelijke maatregelen treffen. Inloopspreekuur: iedere dinsdag 10:00-12:00 Singel tel:

6 6 ACHTERGROND MUG magazine februari 2009 Bijstand? Pas op voor tijdelijk werk Per 1 januari wordt uitkering niet meer automatisch opgeschort Een bijstandsuitkering krijg je niet zomaar maar een uitkering houden gaat ook niet vanzelf. Ivan Rose dreigde door liefst drie akkefietjes zijn uitkering te verliezen. DWI heeft nog steeds moeite met tijdelijk werk. tekst Marcel Schor foto Hilco Koke Het accepteren van tijdelijk werk terwijl je in de bijstand zit, kan je van de regen in de drup helpen. Dat ervoer ex-sportleraar Ivan Rose. Rose (57) kwam het laatste half jaar drie keer in conflict met de Dienst Werk en Inkomen (DWI) en zat een paar maanden zonder geld. Het aannemen van een tijdelijke baan in de zomervakantie kostte hem bijna zijn uitkering. DWI heeft nog steeds moeite met postbezorging Daarnaast blijkt DWI nog steeds moeite te hebben met cliënten die in de schuldhulpoverlening zitten. Op de keukentafel ligt een half jaar correspondentie met DWI. De sportleraar schiet in de lach als hij vertelt over de absurde situaties waarmee hij te maken kreeg. Rose: Ik heb DWI gezegd dat ik graag met ze wil praten maar daar hebben ze geen trek in, zo lijkt het. Ivan Rose is niet het type dat achter de geraniums blijft zitten. Van half juli tot half augustus kon ik tijdelijk in een sportschool aan de slag. Ik kon iemand vervangen die op vakantie was. Omdat hij een bijstandsuitkering heeft, meldde hij dat keurig aan zijn klantmanager bij DWI. Maar dat bleek niet genoeg. Rose: Eind juli wilde ik pinnen en toen bleek mijn uitkering niet overgemaakt. Dezelfde dag ontving ik van DWI mijn betalingsoverzicht en stelde tot mijn verbijstering vast dat mijn uitkering per 1 juli bleek te zijn stopgezet. Telefonisch kreeg ik te horen dat ik pas weer geld zou krijgen als mijn tijdelijke werkgever alle financiële details over mijn aanstelling had opgestuurd. Mijn werkgever is verantwoordelijk voor het afdragen van sociale lasten, daar ga ik niet over. Ik heb dat geprobeerd uit te leggen maar kennelijk moest ik boeten voor mijn eerlijkheid. Heb ik er wel verstandig aan gedaan om mijn tijdelijke werk vooraf bij DWI te melden? Ivan Rose kan er om lachen, zo absurd vindt hij zijn ervaringen met DWI, maar je wordt er soms ook treurig van. Woordvoerder Carmen Westra van DWI: Tijdelijk werk moet vooraf worden opgegeven. Alles wat effect kan hebben op de uitkering moet van tevoren worden gemeld. Half september - Rose s werk in de sportschool was allang afgelopen - ontving hij nog steeds geen uitkering. Ik heb geld moeten lenen bij familie en vrienden. En met mijn ziektekostenverzekeraar heb ik een betalingsregeling moeten treffen. Rose zocht contact met de Bijstandsbond en stadsdeel Oud-West, waar Rose woont. Bij het loket Zorg en Samenleving werd hij te woord gestaan door een sociaal raadsvrouw. Rose kreeg het advies om bij DWI een klacht in te dienen over de stopzetting. Pas eind september, bijna drie maanden na de stopzetting, kreeg hij weer geld van DWI, met een verrekening over de maanden juli en augustus. Daarmee was de kous echter niet af. Begin december kreeg Rose van DWI antwoord op zijn in september ingediende klacht. DWI bood excuses aan voor de vertraagde afhandeling en stuurde daarvoor zelfs een bloemetje. DWI behoort klachten binnen zes weken te beantwoorden en eventuele vertragingen aan de klager te melden. Over de opschorting schreef DWI: De juiste volgorde zou zijn geweest [dat] u een schriftelijk verzoek krijgt om noodzakelijke gegevens te leveren. Worden die niet geleverd, dan volgt opschorting van de uitkering (...). In uw geval is de uitkering ten onrechte op voorhand geblokkeerd per 1 juli Carmen Westra erkent ruiterlijk dat de dienst incorrect heeft gehandeld: Het is heel vervelend voor de heer Rose dat we de verkeerde beslissing hebben genomen. Dat laatste vindt ook de Gemeentelijke Ombudsman. Woordvoerder Pieter Swinkels: Naar aanleiding van het ombudsmanrapport Opschorting en beëindiging door DWI (september 2008) worden sinds 1 januari 2009 uitkeringen niet langer automatisch stopgezet. Een medewerker van DWI zal altijd persoonlijk moeten kijken naar de omstandigheden, voordat tot stopzetting kan worden overgegaan. Deze zaak toont het nut van die regel treffend aan. Rose s tweede conflict met DWI had geen nadelige financiële gevolgen. De schade bleef dit keer beperkt tot ergernis. Bijna gelijktijdig met het antwoord op zijn klacht ontving Rose begin december een uitnodiging om te komen praten over werk en participatie. De uitnodiging arriveerde echter een dag na de voorgestelde afspraak. Rose zit in een zogeheten WSNP-traject (Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen). Dat betekent dat hij in een door de rechter opgelegd schuldhulptraject zit. Al z n post loopt Mag ik bijverdienen? Wie in de bijstand zit, mag bijverdienen. De bijstand is in feite een aanvulling op eigen inkomsten. Als die nul zijn, dan krijgt men een volledige uitkering. Bij een deeltijdbaan vult DWI het salaris aan tot 25 procent van de inkomsten met een maximum van 173,- euro per maand. Dat kan gedurende zes maanden en alleen wanneer DWI oordeelt dat het werk de kans op een baan met een volwaardig salaris vergroot. Wie na dat half jaar nog steeds een uitkering nodig heeft, krijgt aanvulling tot het bijstandsniveau. Anders gezegd, na een half jaar worden de eigen verdiensten volledig op de uitkering gekort. Eigen verdiensten moeten altijd worden opgegeven. Wie dat niet doet, is strafbaar. Feit is echter dat DWI - en zijn voorloper de Sociale Dienst - altijd moeite heeft gehad met het verwerken van eigen verdiensten, vooral wanneer het wisselende verdiensten zijn uit bijvoorbeeld freelance werk. Heeft u hier ervaring mee? Meld het dan aan redactie@mugweb.nl via een bewindvoerder, waardoor alles vertraagd binnenkomt. DWI weet dat. Een dag na de te laat gearriveerde uitnodigingsbrief kreeg Rose een aangetekende brief, waarin DWI aankondigde: Wij schorten uw recht op bijstand met ingang van 4 december 2008 op. Een paar weken later kreeg Rose echter opnieuw een brief van DWI: Het bleek dat u buiten uw schuld niet bent verschenen op de afspraak van 4 december Daarmee was de zaak rechtgezet. Ombudsman-woordvoerder Swinkels: Dat post laat bij cliënten in de schuldhulpverlening aankomt, is bij DWI bekend. Enkele jaren geleden heeft de Ombudsman al gevraagd om bij het maken van afspraken daarmee rekening te houden. Daarop zijn de werkvoorschriften aangepast. Dat het nu alsnog een keer misloopt, is zeer kwalijk. Vooral gezien de situatie waarin deze cliënt verkeert. Om die reden is zijn zaak nogmaals aangekaart tijdens het regulier overleg van de Ombudsman met de directie van DWI. Driemaal is scheepsrecht en dus dist Rose een derde affaire op uit zijn dossier. Een paar dagen nadat hij was begonnen met zijn tijdelijke baan in de sportschool ontving Rose een brief van Randstad. Enkele maanden daarvoor was hij aangemeld voor een re-integratietraject bij Randstad. Door zijn werk kon hij niet op de aangegeven datum naar Randstad komen. Hij meldde dit en hoorde pas in december opnieuw van DWI: (...) omdat men ervan uitging dat u uw contract bij Randstad ging tekenen is uw uitkering per 1 juli 2008 geblokkeerd. Rose: Dat is niet waar. Ik heb Randstad laten weten dat ik graag op een andere dag wilde tekenen. Ik kreeg te horen dat, omdat ik al werk had gevonden en vijftigplusser ben, ik niet meer hoefde te tekenen. Randstad was dus klaar met mij. De betreffende Randstad-medewerker is niet bereikbaar voor commentaar omdat hij er niet meer werkt. Sinds januari dit jaar is Rose ingeschreven bij re-integratiebedrijf Pantar voor een participatiebaan.

7 februari 2009 MUG magazine ACTUEEL 7 Incassobureau veel te duur Schuldenaars betalen 130 miljoen euro per jaar teveel Voor de inningskosten van achterstallige rekeningen bestaan vaste tarieven. Maar daar wordt alom de hand mee gelicht. tekst Martin Brandwagt foto Ingrid de Groot In Nederland komt het 5,2 miljoen keer per jaar voor: incasso. Daarbij worden kosten gerekend die de normen ver te boven gaan. Gemiddeld 25 euro te veel per incasso, zo stelde de Landelijke Organisatie van Sociale Raadslieden (LOSR) in oktober 2008 vast. Jaarlijks is dat een totaalbedrag van 130 miljoen euro. De meeste mensen laten wel eens een rekening liggen. Omdat ze even krap zitten bijvoorbeeld of omdat de rekening onder een stapel andere rekeningen verdwijnt. Na een aantal weken volgt een herinnering met een termijn waarbinnen alsnog betaald moet worden. De aanmaning gaat meestal vergezeld van de mededeling dat er de volgende keer incassokosten gerekend gaan worden. En als er helemaal niet betaald wordt, dan is in veel gevallen een gerechtelijke procedure onvermijdelijk. Incasso, het innen van een achterstallige rekeningen, kent vele vormen in Nederland. Je mag het als schuldeiser zelf doen, maar vaker wordt een gespecialiseerd bureau in de arm genomen. Het bedrijven van incassowerkzaamheden is geen beschermd beroep. De branche is weliswaar gebonden aan wettelijke regels, maar verder is het een vrije markt. Iedere meerderjarige mag in Nederland een incassobureau beginnen. Daar begint ook de ellende. Omdat er te weinig toezicht is op de branche rekenen incassobureaus kosten die ze niet mogen rekenen. Als schuldenaar kun je er weinig aan doen. Je kunt bezwaar maken en als dat niet helpt kun je het laten aankomen op de rechtbank. Die zal te hoge incassokosten dan ambtshalve omlaag De meeste mensen laten wel eens een rekening liggen brengen tot het juiste niveau. Dat is echter een stap die de meeste burgers niet durven te nemen. Je moet bovendien erg zeker zijn van je zaak, want anders komen er gerechtelijke kosten bij en die zijn vele malen hoger dan de incassokosten zelf. Karen Weisfelt, directeur van de Koninklijke beroepsvereniging voor Gerechtsdeurwaarders (KbvG): In de praktijk komt tussen de zeventig en tachtig procent van de incassozaken niet voor de rechter, zodat de rechter in die gevallen de hoogte van de in rekening gebrachte incassokosten ook niet kan toetsen. De kans is dan aanwezig dat onredelijk hoge incassokosten worden betaald. Tarieven Wat incassobureaus mogen rekenen, is in 1995 vastgesteld door de gerechtelijke werkgroep Voorwerk, die de bedragen om de zoveel jaar aanpast. De hoogte hangt af van het geëiste bedrag. Is dit lager dan 250 euro, dan geldt tegenwoordig een tarief van 37 euro. Tussen en euro mag 300 euro gevraagd worden. Naast de hoogte van de incassokosten zijn er ook afspraken over wanneer er incassokosten geëist mogen worden. Als het bijvoorbeeld van meet af aan duidelijk is dat de schuldenaar het met de vordering oneens is, kan de schuldeiser zich de incassofase besparen en meteen naar de rechter stappen. Regels genoeg dus en die zijn bovendien duidelijk neergelegd in een voor iedereen toegankelijk voorschrift. Toch wordt er veelvuldig de hand mee gelicht. Soms heeft de schuldeiser eerst zelf kosten gemaakt om de rekening te innen. Als daarna de hele zaak wordt overgedragen aan een incassobureau, gooit deze er Hoge incassokosten Er zijn ruim achthonderd incassobureaus in Nederland. Daarvan zijn er dertig aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Incassoondernemingen (NVI). Die dertig bureaus hebben echter wel zeventig tot tachtig procent van de totale Nederlandse incassomarkt in handen. Bij de NVI aangesloten bedrijven hebben een keurmerk. Daarnaast kent de NVI een geschillenregeling. De rest van de bureaus, zo n ruim 770 dus, is niet aangesloten bij enigerlei organisatie in de incassobranche. Het rapport Voorwerk II, waarin de hoogte van de incassotarieven is opgenomen is te vinden op Voorbeeld hoge incassokosten Hoofdsom 29,51 Incassoprovisie 37,00 Rente 1,67 Informatiekosten 19,50 totaal 87,68 teveel incasso: 21,17 (Bron: zijn kosten bovenop. Zo ontstaat een opeenstapeling van herinneringen, aanmaningen, administratiekosten, incassoprovisie, voorrijkosten etc. De totale incassokosten komen zo ver boven de toegestane tarieven uit, die bij lage bedragen dus maximaal 37 euro bedragen. De schuldenaar weet niet wat er gerekend mag worden en betaalt maar om van alle ellende af te zijn. Zorgverzekeraars, kabelmaatschappijen, energiebedrijven, waterbedrijven; niet zelden zijn het leveranciers van essentiële goederen en diensten die zich bezondigen aan veel te hoge tarieven. Energie - en waterbedrijven hebben immers de mogelijkheid om iemand af te sluiten; de schuldenaar zal zich snel geïntimideerd voelen en toch maar betalen. Het rapport van LOSR noemt een aantal voorbeelden. Zo is het Waterleidingbedrijf Noord-Holland niet te beroerd om voorrijkosten van tachtig euro te berekenen bij een rekening die lager is dan dat bedrag. Energiebedrijven Essent en Nuon horen eveneens tot de zondaars. Bij hen gaan de aanmaning- en incassotarieven ver boven de eerdergenoemde bedragen uit. De meeste burgers betalen niettemin, uit angst te worden afgesloten. Vrijwel alle incassobureaus rekenen te hoge kosten, zo stelt de LOSR vast. Het maakt weinig verschil of het incassobedrijf is aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Incassobedrijven (NVI) of tot de Jacobse en Van Es-bedrijven hoort. Dat is vreemd, want de NVI heeft een regeling voor de juiste tarieven, deelt keurmerken uit en heeft een Raad van Toezicht. Allemaal heel netjes, zou je zeggen, maar toch zitten de NVI-bedrijven bij incasso standaard 29 euro boven de norm. Standaardtarief Wat is de oplossing voor al deze legale oplichterij? Een standaardtarief, zegt zowel de LOSR als de Beroepsvereniging van Gerechtsdeurwaarders, Dit tarief zou, in lijn met de rechtelijke normen, maximaal vijftien procent van het geëiste bedrag mogen bedragen. Het kan voorkomen dat schuldenaars zich tot de rechter moeten wenden om hoge kosten te voorkomen. Steun voor een nieuwe regeling komt er uit de Tweede Kamer, waar een grote meerderheid bestaat voor het aanpakken van incassomisstanden. Minister Hirsch Ballin van Justitie werkt aan een nieuwe regeling, maar reageert vooralsnog afwijzend op het idee van een standaardtarief. Volgens hem zullen schuldeisers die een klein bedrag te vorderen hebben dan geen incassobureau meer kunnen vinden. Hirsch Ballin tijdens genoemd overleg: Ik heb al eerder laten weten dat wij een eind willen maken aan de excessieve tarieven van de incassobranche. De tarieven van werkgroep Voorwerk (zie kader, red.) dateren van 2002; toen zijn deze voor het laatst bijgesteld. Lage lasten zijn interessant maar de schuldeisers hebben natuurlijk ook recht op een redelijke vergoeding van hun kosten. Wij kunnen niet klakkeloos 2002 overplanten naar KAFKA Vreemde ervaringen met instanties of bedrijven? Van het kastje naar de muur gestuurd en vervolgens tegen een betonnen muur van ambtelijk onbegrip gebotst? Meld het Kafka: redactie@mugweb.nl Preventief fouilleren Het is rustig in East of Eden op vrijdagmiddag 9 januari. Er zitten zo n vijftien mensen in het café met uitzicht op het Tropenmuseum. Dan drommen tien, vijftien politieagenten het café in. Een politiefeestje? Nee, een preventieve fouilleeractie en dat is allerminst feestelijk. Jassen uit, tassen afgeven, opstaan en je over je hele lijf laten aftasten. Zelfs het kleinste zakmesje levert een boete op. Dat meen je niet, is de eerste ongelovige reactie. Vrijwel iedereen protesteert. Een cafébezoeker weigert principieel. Hij probeert zich los te rukken en ligt binnen enkele seconden op de grond te spartelen. Bedrijfsleider Caroline Standaar ziet het met stijgende verontwaardiging aan. Die man is een vaste klant. Dit geeft een heel naar gevoel. Vorige week is er ook al zo n inval geweest. Is East of Eden een junkenhol of penozebar? Allerminst, zelfs het rookverbod wordt keurig nageleefd. Sinds juli 2008 is Oost aangewezen als veiligheidsrisicogebied, waar preventief gefouilleerd mag worden. Schiet de politie met zo n actie in een rustig café op klaarlichte dag niet mijlenver haar doel voorbij? De politie wilde niet reageren. Zieltjes winnen Stadsdeelvoorzitter Arco Verburg van De Baarsjes wilde het jongerenwerk in zijn stadsdeel aan Youth for Christ uitbesteden, met de belofte dat YfC personeel breed zou werven. Mehoela, dachten de zieltjesjagers en plaatsten alleen op de eigen website personeelsadvertenties. Per slot van rekening is YfC een jongerenorganisatie die jongeren wil helpen ontdekken wat het christelijk geloven voor hen kan betekenen, aldus de website van YfC. In De Baarsjes heeft een groot deel van de jeugd een moslimachtergrond. YfC doet goed werk voor jongeren maar staat ook bekend als een club die labiele kinderen naar God helpt, oftewel zich aan religieuze hersenspoeling bezondigt. Fundamentalistische organisaties in het Midden-Oosten danken hun succes aan dezelfde formule: een overheid die haar taken verwaarloost en overlaat aan zieltjesjagers. Nog een overeenkomst met is dat YfC het ook niet zo op homo s heeft. Het enige nietkafkaëske aan deze affaire is dat PvdA-bestuurder Verburg de eer aan zich heeft gehouden en is opgestapt.

8 Watskebuurt? In Amsterdam zijn 17 wijken aangeduid als probleemwijk. Het gaat om buurten waar van alles mis lijkt, van slechte woningen tot hoge werkloosheid en onveiligheid. MUG Magazine volgt de Transvaalbuurt en de Indische Buurt en vraagt zich af: Watskebuurt? Teksten Eileen Ros en Jos Verdonk De kwestie Molukkenstraat (zuidkant) Winkelier Tineke Hauwert is sinds de jaren 70 met haar man eigenaar van tabakszaak t Hoekje. Het is een mooie straat hoor, ik heb haar al die jaren zien veranderen. Verandering is normaal. Ik heb goed contact met de Marokkaanse supermarkt hier verderop. Wat me zorgen baart, is het aantal winkels dat steeds kleiner wordt en het eenzijdige aanbod. Al in de zomer van 2007 schreven we als winkeliers een brief naar het stadsdeel en de woningbouwvereniging Eigen Haard. Tot op heden heeft het stadsdeel mondjesmaat gereageerd en de woningbouwvereniging zegt de brief helemaal nooit te hebben ontvangen. Ondertussen staan hier panden leeg zonder dat nieuwe winkels worden aangemoedigd zich hier te vestigen. Bestaande winkels trekken door lage omzetten weg. De bakker is er vandoor, de dierenwinkel, een drogisterij en de bloemist heeft er laatst ook de brui aangegeven. In lege panden hebben zich kleine groentewinkels gevestigd. Wel drie dat is niet goed voor de variatie in het aanbod. Dat opgeteld bij de winkels die sluiten... Over een paar jaar is er geen kip meer in de Molukkenstraat! Ondertussen in... Arnhem Buurtbewoner Kevin: Goedkope supermarkten schieten hier als paddesntoelen uit de grond. (foto: Eileen Ros) Winkelier Tineke Hauwert: Straks is er geen kip meer in de Molukkenstraat. (foto: Eileen Ros) Buurtbewoner Kevin haalt even snel een Turkse pizza voor een maat. Steeds minder winkels? Er zijn er wel een paar weg, ja. Een tijdje geleden zat hier een bakker. Nu moet ik voor taart ergens anders heen. Al is een Turkse pizza ook niet verkeerd. Ik kom al jaren in de Molukkenstraat. Alles verandert hier langzaam. Met de verbouwing van de straat in 2006 werd het uiterlijk aangepakt. Nieuwe lantaarnpalen en bomen. Winkels gingen weg en nieuwe kwamen, maar ik mis eigenlijk niks hier. Waar vroeger een drogist zat, haal ik nu s ochtends Turks brood. Al schieten de laatste tijd goedkope supermarkten wel als paddenstoelen uit de grond. Dat is misschien niet goed voor een divers aanbod. Dan loop je twintig of dertig meter verder en heb je weer dezelfde winkel. De afgelopen jaren zijn de twee laatste snackbars ook gesloten. In de avond is het hier stil op straat. Maar of meer winkels daar verbetering in zouden brengen? Meer eettentjes misschien, maar de Molukkenstraat is eigenlijk altijd al een plek geweest om snel nog iets te halen. Echt winkelen doe je toch in de Javastraat. Watskebuurt? Reageer! De gemeente Arnhem heeft er moeite mee om goede bestemmingen te vinden voor het geld dat beschikbaar is voor de aanpak van probleemwijken. De regering heeft hiervoor tot 2011 elk jaar euro beschikbaar gesteld. Van de euro die vorig jaar aan de probleemwijken in Arnhem werd toegekend, is tot nu toe nagenoeg niets uitgegeven. Als voor dit geld uiteindelijk geen bestemming wordt gevonden, vordert Den Haag dit bedrag terug. Margreet van Gastel is fractievoorzitter van de VVD in Arnhem. Tijdens een inspraakavond in de aandachtswijk Het Broek was de reactie: doe ons maar een zwembad. Terwijl er niet eens een politiebureau in die wijk is en een Albert Heijn daar onlangs is gesloten wegens overlast van jongeren. Er wonen in zo n wijk natuurlijk ook mensen waarop niets aan te merken valt. Door het etiket Vogelaar op zo n wijk te plakken doe je die groep tekort. Ik pleit voor ordehandhaving en verbetering van de sociale structuur. Ook moet er extra aandacht komen voor de wijken die dreigen af te glijden. Je moet zorgen dat je van glijdend naar goud gaat. Amsterdam investeert in werkgelegenheid, meer sociale samenhang en een beter onderwijsklimaat. De Amsterdamse Wijkaanpak moet ervoor zorgen dat probleembuurten pracht- en krachtbuurten worden. Met volop ruimte voor initiatieven van bewoners, volgens verantwoordelijk wethouder Tjeerd Herrema. Maar wat merkt de Amsterdammer van de Wijkaanpak? Watskebuurt? MUG wil het graag van u weten. Mail reacties naar wijkaanpak@mugweb.nl. Bewonersparticipatie Buurtbemiddeling Carrièrestap De ambitie van Oost-Watergraafsmeer is om in Amsterdam voorop te lopen in bewonersparticipatie. Portefeuillehouder Welzijn en Participatie Willem Paquay (SP): Ons doel is dat bewoners tevredener zijn over de leefbaarheid in hun eigen buurt. Projectgroepvoorzitter van het participatiebeleid Ton van Meurs: We willen de betrokkenheid van buurtbewoners op allerlei terreinen verbeteren, zoals sport, verkeer, nieuwbouw en openbare voorzieningen. Eigenlijk om alle zaken die de directe leefomgeving betreffen. Beter een goede buur dan een verre vriend. Sommige buren zorgen soms of vaak voor overlast: ruzie, lawaai of rommel. Onder het motto samen komen we er wel uit biedt de Stichting Bemiddeling Amsterdam hulp en ondersteuning, sinds kort in alle stadsdelen. Bij klachten over overlast of burenruzie komen buurtbemiddelaars goed van pas: getrainde vrijwilligers, die naar beide kanten van het verhaal luisteren en naar een oplossing zoeken. Nieuwe bemiddelaars zijn van harte welkom. Kijk op Na elf jaar hard ploeteren in de lokale politiek heeft Fatima Elatik een carrièrestap gemaakt. Sinds 20 februari is zij van stadsdeelwethouder stadsdeelvoorzitter geworden. En ze heeft er zin. In tegenstelling tot veel van haar collega s elders in de stad is ze tevreden over het voorstel om het aantal stadsdelen terug te brengen tot tien of zeven. Samengaan met Oost-Watergraafmeer tot één groot Oost ziet Elatik helemaal zitten. En wat haar betreft is een fusie met het huidige stadsdeel Centrum ook geen gek idee. Portretten van bewoners uit de Indische Buurt in De buurman, z n ex & de eigenaar van de wasserette, het fotoboek van Maarten Tromp.

9 WIJKAANPAK TRANSVAALBUURT INDISCHE BUURT 9 Niet nog een groenteboer Het winkelgebied van de Javastraat is op de schop geweest. Over het resultaat zijn de meningen verdeeld. Het winkelaanbod mag wat veelzijdiger. tekst Marcel Schor, Jos Verdonk foto fotonova.nl Vorig jaar heeft de Javastraat in de Indische Buurt een grondige opknapbeurt gekregen. De renovatie van het winkelgedeelte heeft zo n 3,6 miljoen euro gekost. De oude iepen hebben plaatsgemaakt voor frisse, jonge boompjes. Met de komst van de nieuwe gekrulde lantarenpalen was het werk voltooid. De Javastraat ligt in het verlengde van de Eerste Van Swindenstraat en eindigt waar het Flevopark begint. De ijzeren begrenzing tussen beide straten is het viaduct onder de sporen richting Hilversum en Utrecht. De twee straten trekken een rommelige, denkbeeldige streep dwars door de Dapperbuurt en de Indische Buurt. Een koude woensdagmiddag in januari. Ondanks dat de Javastraat bekend staat als winkelstraat is het overal vrij rustig. In de vele winkels, toko s en eethuisjes loopt het nog niet bepaald storm. Wat opvalt is dat het winkelaanbod vrij eenzijdig is in deze straat: veel bakkerijtjes, eethuisjes en vooral groenteboeren. Er is maar één coffeeshop. De Javastraat moet ongeveer de gezondste straat van Amsterdam zijn. Het zou inderdaad leuk zijn als er een een goede schoenenzaak, een echt bruin café of een boekwinkel in de Javastraat kwam, zegt PvdA-fractievoorzitter Adri De straat is mooier geworden, steeds meer mensen uit andere stadsdelen komen hier winkelen van den Dries. Als er een keer iets vrijkomt, heb je geen zin in nog een groenteboer. Maar het stadsdeel heeft niet zoveel instrumenten om die eenzijdigheid aan te pakken omdat de meeste winkelpanden in het bezit zijn van particulieren eigenaren en dus niet van corporaties. Wel hebben we om de verscheidenheid te vergroten sinds kort een straatmanager aangesteld. Dat betekent veel praten en vooral overtuigen. In een wasserette staat een schichtige, magere man zijn wasgoed schoon te draaien. Als hier op zaterdagmiddag een vrachtwagen komt lossen, loopt de hele straat gelijk vast, moppert hij. De parkeerhavens zijn hier op de verkeerde plek aangelegd. Tegenwoordig laten alle chauffeurs hun wagen stationair draaien terwijl ze bezig zijn. Dan is het een en al uitlaatgassen en smog. Reska Radio doet in audio- en videoapparatuur. Eigenaar Johan: Het is nu minder druk dan voor de renovatie. De straat is overzichtelijker geworden en ziet er goed uit. Een tijd lang zaten hier aan de overkant allemaal krakers. Daar hebben we veel overlast van gehad. Dat pand is nu gerenoveerd en de krakers zijn weg. Nu zijn de woningen boven de winkels aan de beurt. Dat is een goede zaak want zo trekt het straks een ander publiek aan: yuppen! Mehmet Genco heeft een slagerij annex supermarktje in de Javastraat. Het is een mooie straat geworden, verklaart hij. Het betaald parkeren is alleen te duur. Dat is een fout van stadsdeel Zeeburg. In de Eerste van Swindenstraat, kost parkeren maar een dubbeltje per uur en hier bijna tweeënhalve euro. Stadsdeel Zeeburg ziet de Javastraat echter als een buurtwinkelstraat en wil stimuleren dat mensen te voet of per fiets komen. Daarom is voor het hoge uurtarief van 2,40 euro gekozen. Stadsdeel Oost/Watergraafsmeer heeft voor het dubbeltjestarief gekozen (met de beperking van maximaal een uur parkeren) om mogelijk omzetverlies van de winkeliers te voorkomen. Waar Zeeburg voor het milieu en de gezonde stad kiest, laat Oost/Watergraafsmeer zich bij de keuze van het parkeertarief dus leiden door een economisch motief. Saleh is een jonge ondernemer afkomstig uit Irak. Hij is eigenaar van een grote toko met de poëtische naam Tigris en Eufraat. De straat is mooier geworden. Steeds meer mensen uit andere stadsdelen komen hier winkelen. We zien meer autochtonen omdat de straat is verbeterd. Maar onze omzet is niet omhoog gegaan. Zijn collega: We maken steeds langere dagen door de toenemende onderlinge concurrentie in de Javastraat. Maar het is hier beter dan in Bagdad, vervolgt Saleh. Daar kopen ze een kogel voor een kwartje en zetten dan een miljoen op je hoofd. Het reclamebord van Tigris en Eufraat is bevestigd onder de gevel met de naam van een opticiën. Wel vaker verrraadt een winkelgevel in de Javastraat een vroegere bestemming. Stadsdeel Zeeburg probeert met het heffen van precario (belasting op uitbouwsels van winkels, zoals reclameborden, luifels en uitstallingen) het stadsbeeld te verfraaien. Ook zijn er subsidieregelingen voor verbeteringen van het aanzicht van de straat, zoals het plaatsen van Franse balkonnetjes aan de etages boven de winkels. Op het Javaplein staat de houten kiosk van Groentestal Broeder, het domein van de Amsterdamse Thea. De Javastraat is heel mooi geworden, vertelt ze. Nu de bomen zijn gekapt hebben we eindelijk een uitzicht gekregen. Vaste klant Henk komt vaak even bij zijn vriendin Thea langs voor boodschappen en een babbeltje. Ook hij is blij met de veranderingen. Waarom zou je al die ouwe klerebomen willen behouden? Ik vind het allemaal prachtig mooi geworden. Reactie Bewoners van de te verbeteren Tugelawegblokken in de Transvaalbuurt zijn meer geïnformeerd over en betrokken bij de besluitvorming dan wordt gesuggereerd in een artikel in MUG van januari. Dit stelt Eric van Kaam, regiodirecteur Ymere. Ook is de situatie van bewoners van te slopen blokken minder onzeker dan het artikel suggereert. De brief is in zijn geheel te lezen op Waarom zou je al die ouwe klerebomen willen behouden? Maarten Tromp (1980) is fotograaf en woont in de Indische buurt. Omdat hij het beeld dat in de media van zijn buurt wordt geschetst niet meer herkende, besloot hij een fotoboek over de Indische Buurt te maken. In De buurman, z n ex & de eigenaar van de wasserette toont Tromp hoe hij zijn buurt ervaart. De Volkskrant schreef zeer lovend over zijn fotoboek en noemde het een monumentaal document van het grotestadsleven aan het begin van de eenentwintigste eeuw. Tromp werkte er tweeënhalf jaar aan. In die tijd dwaalde hij regelmatig door zijn buurt. Dat deed hij dag en nacht en dat leverde mooie, indringende beelden op van bewoners en locaties. Tijdens zijn omzwervingen stuitte hij onder meer op het verschijnsel gentrification. Dat is het proces waarbij de middenklasse (gentry) geleidelijk een gewone volksbuurt overneemt. Deze opwaardering wordt tegenwoordig zelfs planmatig gestimuleerd, bijvoorbeeld in de probleem- of Vogelaarwijken van de grote steden. Na renovatie maakt sociale woningbouw plaats voor duurdere huur- en koopwoningen en worden de voorzieningen in de buurt verbeterd. De bedoeling is dat er een meer gemengde bevolking in een dergelijke buurt ontstaat: allochtoon naast autochtoon en volks naast gefortuneerd. De Pijp en de Jordaan zijn buurten waar deze vorm van samenwonen al heeft toegeslagen. In wijken als de Indische Buurt en de Transvaalbuurt is dit proces inmiddels volop aan de gang. Aan deze opwaardering zit echter ook een gevaar: de balans kan doorslaan met als gevolg dat het volkse karakter van een wijk verdwijnt en de yuppen het helemaal overnemen. In zijn fotoboek heeft Tromp een liefdevol, maar ook stoer portret geschilderd van zijn Indische Buurt en vooral buurtgenoten. De vraag is of de opwaardering ook zijn buurt voorgoed zal doen veranderen. Maken straks de falafelzaakjes, de belwinkels en de wasserettes plaats voor sushibars, grand café s en Gucci? De toekomst zal het leren. In elk geval mooi en vooral geruststellend dat de oude Indische buurt inmiddels documentair is vastgelegd in een fraai fotoboek. Maarten Tromp: De buurman, z n ex & de eigenaar van de wasserette. Pejo

10 10 ADVERTENTIE MUG magazine februari 2009 Advocatenkantoor de Binnenstad Binnengasthuisstraat ZG Amsterdam T Homeservice Amsterdam Dagelijkse klussen in en om het huis voor mensen met een psychiatrische beperking Zoekt vrijwilligers voor administratie post openmaken en ordenen, formulieren invullen, papierwerk sorteren. Maak een afspraak (020) mailto: Info@homeserviceamsterdam.nl van der Woude de Graaf Advocaten Juridische Problemen? U kunt bij ons kantoor terecht voor juridische problemen op het gebied van: arbeidsrecht, civiel recht, consumentenrecht, huurrecht, personen- en familierecht, sociale zekerheid, strafrecht en vreemdelingenrecht. Kostenloos Spreekuur Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag tussen en uur. U kunt zich hiervoor op donderdag telefonisch aanmelden tussen en uur op voor een afspraak op diezelfde dag. Willemsparkweg GP Amsterdam T: F: E: info@woudegraaf.nl Web: Echtscheiding? Ons kantoor is bereikbaar met tramlijnen 2, 3, 5 en 12 Voor mensen met een minimuminkomen of een bijstandsuitkering werken wij gratis. Bel Problemen met uw uitkering in Amstelveen e.o.? Beëindiging, afwijzing, korting, uitblijven betalingen etc. Homeservice Amsterdam T F Burg. A. Colijnweg AL Amstelveen Cliënten met een minimuminkomen zijn geen, of zeer weinig kosten verschuldigd. Eerste gesprek gratis. Ervaringen met (psychische) problemen in het dagelijks leven uitwisselen en delen? Kom naar de Multiloog -bijeenkomsten voorjaar en zomer 2009 in Amsterdam-West! Data voorjaar/zomer: 10 & 24 februari 10 & 31 maart 21 april 12 mei 23 juni en 21 juli Dinsdag: uur. Plaats: Buurtcentrum de Waterval, Van Hallstraat 10, Amsterdam-West, hoek Van Hogendorpstraat, eindhalte tram 10, en bus 21. Organisatie: Stichting IPC i.s.m. INCA-PA. Informatie: telefoon Gaat u scheiden? Bent u ontslagen? Heeft u een huurgeschil? Problemen met uw uitkering? Strafzaak? GRATIS ADVOCATENSPREEKUUR IEDERE MAANDAG VAN UUR UUR TEL BATJANSTRAAT 5 - ZEEBURG

11 februari 2009 MUG magazine KUNST & CULTUUR 11 Joep de Groot, vriend van de nonnen Rotzooi uithalen, dat doe je niet bij de zusters De zusters Augustinessen van de Warmoesstraat houden op met de dagopvang voor dak- en thuislozen. De vroegere wijkagent van de Wallen Joep de Groot zet het goede werk voort. tekst Toine Graus foto Ingrid de Groot De kracht van de zusters is dat ze iedereen accepteren Hier zaten vrijdags dertig tot veertig man te eten, zegt Joep de Groot en wijst om zich heen in de tamelijk bescheiden hal van het Augustinessenklooster aan de Warmoesstraat. Er lijkt nauwelijks genoeg ruimte om zoveel mensen een zitplaats te bieden. Ze zaten op klapstoelen uit een plastic bakje stamppot of nasi te eten, voor tafels was geen plaats.. Hij loopt verder het klooster in en we komen in een grote zaal met een podium. Hier hebben we laatst nog Sinterklaas gevierd met 65 daklozen, zegt De Groot en gaat weer verder door gangetjes en trappetjes tot we bij een verrassend grote keuken komen. Het raam kijkt uit op de garage van de Bijenkorf. Er woonden hier vroeger meer dan veertig nonnen dus was een grote keuken noodzakelijk. En je kon hier prima voor de daklozen maaltijden bereiden. Vroeger deden de Augustinessen alles zelf maar tegenwoordig hebben ze een kok. Die kok hoeft voortaan alleen maar voor de zusters te koken. Maaltijden voor de dak- en thuislozen zullen hier niet meer worden bereid want de Augustinessen houden ermee op. Er zijn er nog maar acht over en de gemiddelde leeftijd is 72 jaar. Ze vinden het doodzonde maar het lukt gewoon niet meer om de daklozenopvang te runnen. Anderen zullen het goede werk moeten overnemen. Gelukkig zijn die er, mensen zoals Joep de Groot en studenten van studentenhuis De Hoge Stoep. Ook enkele broeders Franciscanen en een Karmeliet doen mee onder de hoede van de Regenbooggroep, een interkerkelijke stich- Joep de Groot: Ik ving de boeven mijn vader sloot ze op ting voor de zorg en opvang van dak- en thuislozen en verslaafden. Joep zal, zoals hij dat al langer dan drie jaar doet, elke donderdagavond in het zwerverscafé op de Kloveniersburgwal staan. Sinds hij drieënhalf geleden met De VUT ging, is hij vrijwilliger bij de zusters Augustinessen. Maar hij kent ze al veel langer en zij hem. Joep de Groot was vanaf 1972 wijkagent van het bureau Warmoesstraat. Ik kwam geregeld langs op het klooster. Wij hadden veel profijt van de nonnen. Ze hadden een crisisopvang voor vrouwen. Ik heb nog eens een vrouw met vijf kinderen, die door haar man de straat was opgeschopt, bij ze onder kunnen brengen. De nonnen waren veel flexibeler dan de officiële instellingen. Het HVO stelde allerlei voorwaarden, de zusters niet. Ze vonden altijd wel een oplossing. Ze hebben ook prostituees opgevangen. Een vrouw, die er vreselijk slecht aan toe was hebben ze kunnen redden door haar een jaar lang onderdak te geven zonder dat ze een uitkering had. Dat kan elders niet. Met die vrouw hebben ze nu nog contact. Dat is de kracht van de zusters. Ze accepteren iedereen. Niemand wordt buitengesloten. Ze werken vanuit hun geloof maar de mensen worden er niet mee om de oren geslagen. Zelf ben ik niet gelovig maar dat is voor de zusters geen punt. Joep de Groot is opgegroeid in de Rijkswerkinrichting Veenhuizen in Drenthe. Zijn vader was daar opzichter en het gezin woonde in een dienstwoning op het terrein van de inrichting. Ik heb er een gelukkige jeugd gehad. Ik ben absoluut niet religieus opgevoed, eerder antichristelijk. Mijn vader was lid van de SDAP. Mijn moeder had de pest aan de gereformeerden in Veenhuizen, die zondags met een uitgestreken gezicht naar de kerk gingen. Ze wist precies wat ze doordeweeks allemaal uitspookten. Veenhuizen was geen typisch Drents dorp. De ambtenaren die er werkten, kwamen uit het hele land. Hetzelfde geldt voor de mensen die er gedetineerd waren: alcoholisten, bedelaars, landlopers of souteneurs. Daar zaten heel wat Amsterdammers tussen. Toen ik 17 was solliciteerde ik bij de politie. In Amsterdam werd ik aangenomen en ging ik naar de politieschool. Ik kon er terecht in een kosthuis. Door die Veenhuizer achtergrond was de overstap van Drenthe naar Amsterdam voor mij helemaal niet zo groot. Ik hou u wel lekker aan het werk, zei ik tegen mijn vader als ik mijn ouders opzocht. Ik vang de boeven en u sluit ze op. Toen ik eind jaren zestig in deze buurt kwam werken, was de sfeer anders dan tegenwoordig. Alcohol speelde een veel belangrijker rol dan drugs. Ik maakte er het staartje mee van de oude zeemanscultuur. Prostituees zag je al van verre aankomen met hun opgestoken geblondeerde kapsels. Er waren nog veel kleine bedrijven. Tussen de middag zag je overal mensen zitten schaften op de stoep. Het was best wel gezellig. Iedereen kende iedereen en iedereen kende de nonnen. Die hebben nooit hun habijt verwisseld voor modernere kleding en bleven op straat herkenbaar. Ze hadden de daklozenopvang, een crisisopvang voor vrouwen, een eigen kleuterschool op de Groenburgwal en een lagere school op de Kromboomsloot. Ze hadden ook een groot sociaal netwerk. Als iemand verhuisde liet hij soms meubeltjes achter voor de zusters. Die zorgden er dan voor dat ze goed terecht kwamen bij de minder bedeelden. Ik heb heel wat spullen voor ze weggebracht met de politiebus. Uit de hele buurt kwam er eten naar het klooster voor de daklozen. Als Krasnapolsky hiernaast broodjes over had van een buffet brachten ze die naar de Augustinessen. Ik kwam er geregeld langs om te helpen of iets te regelen, maar zelden omdat er problemen waren. Het is opmerkelijk hoe goed de daklozen zich bij de nonnen gedroegen, terwijl er wel rakkers tussen zaten. Maar rotzooi uithalen, dat doe je niet bij de zusters was de norm. De daklozenopvang begon ermee dat zuster Kandelaar brood begon uit te delen aan de kloosterdeur. Iedereen kende zuster Kandelaar. Nu is ze 90 en zit ze in een tehuis voor bejaarde nonnen in Brabant. In 1976 kregen de zusters tijdelijk de beschikking over een leegstaande kroeg op de hoek van de Nieuwmarkt en de Koningsstraat. Die kregen ze voor niks van Joop de Vries, de eigenaar van Casa Rosso. Hij had er op dat moment geen bestemming voor. Die kroeg werd het zwerverscafé. Zuster Kandelaar deelde boterhammen uit, er was koffie en thee, er waren spelletjes. Ik heb nog meegeholpen met de inrichting, deuren afgehangen en met de politiebus tafels en stoelen gebracht. Iedereen werd ingeschakeld. Organiseren konden de nonnen wel. Tot 1986 kon het zwerverscafé op de Nieuwmarkt blijven. Toen verhuisde het naar de Kloveniersburgwal. Daar werkten de Augustinessen samen met de Vincentiusvereniging. De zusters deden alles nog zelf maar naarmate ze ouder werden, ging dat steeds moeilijker. Daarom stelden ze een coördinator aan, Juni Cooper, een Surinamer. De zusters wisten ook precies wanneer ik met de VUT zou gaan. Ik werd meteen ingeschakeld om Cooper te helpen en te vervangen als hij ziek was.tsja en nu houden de Augustinessen ermee op. Cooper heeft zijn ontslag gekregen. Maar de daklozenopvang kan gelukkig wel doorgaan. Op de Kloof waart de geest van de zusters Augustinessen nog rond. Dat merk je aan de mannen. Hier zijn ze rustiger dan elders. Op het klooster zal ik nog vaak langskomen. De zusters zijn in de loop de tijd echte vriendinnen geworden.

12 12 KUNST & CULTUUR MUG magazine februari 2009 Elleboog geeft zelfvertrouwen Op zondag kun je als vader of moeder met je kind in de piste staan Circus Elleboog viert dit jaar haar zestigjarig jubileum. Het startsein voor de festiviteiten, die het hele jaar doorgaan, vond begin januari plaats met een galavoorstelling in de Melkweg. Jeugdige artiesten van Circus Elleboog Foto: Fred van der Zee Thea Golverdingen Heel veel mensen denken bij Circus Elleboog, goh wat leuk, wanneer kunnen we naar jullie komen kijken?, zegt Aad Kuin, directeur van Circus Elleboog. Maar het belangrijkste van dit circus is dat de kinderen en jongeren zelf circus maken. Ze lopen zelf op de bal, doen aan acrobatiek en aan koorddansen en ze staan zelf in de piste. Het circus is opgericht in 1949 door Ied Last. Zij vond het van belang dat de kinderen in Amsterdam, die weinig met cultuur in aanraking kwamen, de mogelijkheid kregen om zich te ontwikkelen. Circus vond zij een geschikt middel hiervoor. Het is goed voor je motoriek en voor je sociale vaardigheden. Als je bijvoorbeeld een piramide bouwt moet je elkaar vertrouwen, legt Kuin uit. De naam van het circus is ooit bedacht door de kinderen zelf. In die tijd was Circus Knie heel erg bekend, zegt Kuin. Dat trok door heel Europa. De kinderen in Amsterdam vonden toen dat het Circus Elleboog moest gaan heten. Ze zeiden, dan heb je Circus Knie, en je hebt Circus Elleboog. Aan het eind van een workshop geven de kinderen een presentatie voor hun ouders, familie en vrienden. Kuin: We bouwen de zaal dan om in een piste. Het ziet er dan echt uit als een circus. Ze geven dan een demonstratie van wat ze hebben geleerd. De meeste kinderen komen via hun ouders in aanraking met Circus Elleboog. Veel ouders en zelfs grootouders hebben in hun jeugd zelf ook deelgenomen aan het circus. Het is dus iets wat van generatie op generatie gaat, zoals dat in het echte circus ook wel gebeurt. Op zondag kun je als vader of moeder met je kind in de piste staan. Dat is dan met de jongere kinderen. De workshops zijn voor kinderen vanaf 6 jaar tot ongeveer 12 jaar, en voor jongeren tot ongeveer 18 jaar. Sommigen van hen gaan door met het circus. Ze gaan dan naar de Theaterschool of naar de Circus Academie. En voor anderen is het gewoon een leuke hobby. Eigenlijk zitten we door de hele stad. We geven ook les op scholen. In totaal doen ongeveer zevenhonderd kinderen mee aan het circus. In het kader van het jubileumjaar verzorgt Circus Elleboog een aantal bijzondere projecten. We gaan met een circustent de stad door, zegt Kuin. De hele buurt kan dan meedoen met het circus. Er zal een open podium zijn en er zullen wat workshops gegeven worden. Aan het einde van het jaar geeft het jubilerende gezelschap een slotvoorstellingen in Theater Carré. Daarin treden ook professionele artiesten op, die ooit zelf bij Circus Elleboog zijn begonnen. Ook heeft Circus Elleboog de Technische Universiteit in Delft opdracht gegeven om een circustoestel te ontwikkelen, dat nog niet bestaat in Nederland. Dit toestel zal op een centraal punt in de stad geplaatst worden zodat iedereen er gebruik van kan maken. Hoe het eruit zal zien en wat je ermee kan, dat is nog geheim Meer informatie: De Kift in Paradiso Marco Ploeger De Kift op een poster, december 2006 Frankrijk heeft het chanson, Portugal de fado. Wij hebben De Kift. Al twintig jaar g timmeren ze aan de weg met hun undergroundfanfare. Zanger Ferry Heyne heeft een boodschap en die moet worden uitgedragen. En daar heeft hij zijn zevenkoppig orkest bij nodig. Wat is die boodschap dan wel? Het Leven. Met een hoofdletter L. De strijd om het bestaan. Daarover gaat het levenslied van de Kift. Je vrouw is van je weggelopen, er moet gezopen worden, je wordt verliefd op een verkeerde vrouw, je wordt wakker in een portiek en je hebt spijt. Maar het leven gaat door. De Kift zingt Nederlandstalig. Er ligt zoveel nadruk op de tekst dat hun nummers soms bijna op cabaret lijken. Ook vanwege de absurde humor van Heyne. Hij haalt de inspiratie voor zijn teksten uit de literatuur. De literatuur met een hoofdletter L wel te verstaan: Beckett, Remarque, Rimbaud en Borchert. Best wel erudiet. Maar maakt dat ze elitair? Schei toch uit, De Kift is aards, boers: oerhollands. Het platte Zaanse dialect van Heyne zet je met je beide benen op de grond, ook al zingt hij over de engelen der zinnen. Hun stijl is niet te beschrijven. Hoe beschrijf je een samenhangende chaos? Denk aan Swordfishtrombones van Tom Waits of de muziek van Kurt Weil en je komt in de richting. Maar dan moet je je daar nog de stem van Heyne bij voorstellen die dwars op de muziek staat. Dat ze levensliederen zingen, betekent nog niet dat ze geen partij kunnen feesten. Want feesten kunnen ze, je raadt het al, met een hoofdletter F. Want juist dan, als je het flink voor de kiezen hebt gekregen, dan weet je dat je moet genieten van het moment. Morgen staat de ellende weer op je te wachten. Ze zijn aan het touren om hun laatste cd Hoofdkaas te promoten. Dus: kom je huis uit en trek naar Paradiso voor een avond van weemoed en gezang. Voor drank en hoempapa muziek. Voor een lach en een traan. De Kift speelt op 25 februari in Paradiso. Aanvang: 20:30 uur. Entree: 17,50 De tentoongestelde mens Michiel Wetzer Geweld en erotiek werd vooral benadrukt in deze poster uit 1894 (foto: Teylers Museum.) In het Teylers Museum in Haarlem is de komende weken de tentoonstelling De exotische mens; andere culturen als amusement te zien. Hoe spannend is een tentoonstelling over tentoonstellingen? In het begin van de vorige eeuw nam wetenschappelijke interesse in vreemde culturen een hoge vlucht. Met Darwins Origin of Species brak een brede discussie los over evolutie, afstamming en de missing link. Die manifesteerde zich ook in het theater. Tussen pakweg 1875 en 1940 hadden door heel Europa volkerenshows plaats. Exotische mensen - wilden, inboorlingen, indianen werden per schip richting continent getransporteerd en met veel tam-tam aan het publiek voorgesteld. Soms in originele setting: met dorp en al. Zo was bijvoorbeeld in 1883 in Amsterdam de eerste Nederlandse intern koloniale en uitvoerhandeltentoonstelling te zien, waar tientallen Surinamers, Javanen en Sumatranen te kijk stonden. In originele setting: de Surinamers bouwden er hun eigen hutjes. En in 1891 gaf Buffallo Bill een show in Amsterdam, met échte Sioux: acteurs uit Amerikaanse reservaten. Zij kregen een honorarium voor hun optreden. Het Teylers Museum in Haarlem toont foto s, gipsen gezichts- en voetafdrukken, posters, programmaboekjes en ander reclamemateriaal waaruit ons gevoel van superioriteit boven andere culturen blijkt. Schoolboekjes uit 1800, vol stereotypen en artikelen uit de jaren vijftig als Nigger Hair tabak of Negri kachelglans benadrukken dat verleden nog eens extra pijnlijk. Opvallend is dat bezoekers het langst stilstaan voor een aantal beeldschermen die fragmenten tonen van Groeten uit de rimboe. Het aapjes kijken blijft een grote aantrekkingskracht uitoefenen. De exotische mens; andere culturen als amusement is tot 10 maart te zien in het Teylers Museum Entree: 7,00, CJP: 4,00, 6-17 jaar: 2,00, 0-5 jaar gratis Het boek (176 pag.) De exotische mens, andere culturen als amusement kost 29,95

13 februari 2009 MUG magazine KUNST & CULTUUR 13 Ledigheid als levenshouding Misschien zou je niets moeten willen worden, schreef iemand op internet Journaliste en schrijfster Maartje Duin maakte voor Holland Doc Radio een drieluik met als thema ledigheid, een taboe in een samenleving waarin werk en nog eens werk het devies is. Haar conclusie: het is een kwestie van perspectief. Maartje Duin: Sommige werklozen worden gek van het nietsdoen. Foto: Hilco Koke Toine Graus Maartje Duin: De inspiratiebron om een documentaire over ledigheid te maken was een essay van Nicolien Mizee in MUG Magazine, een jaar geleden. Zij heeft vijftien jaar in de bijstand gezeten en is nu schrijfster. Dan zijn die vijftien jaar toch niet voor niets geweest, kreeg zij te horen. Is dat zo, vroeg Mizee zich terecht af. Stel dat zij geen schrijfster was gewo=======rden, zouden die jaren dan echt voor niks zijn geweest? Hier stelde Mizee zich een existentiele vraag naar de waarde van het leven. Dat trof mij. Ikzelf was toen op een punt in mijn leven dat ik iets meer stilstand wilde of ledigheid als je het zo wil noemen. Ik schreef toen twee columns in de week naast andere dingen. Het tempo lag te hoog, het werk was te versnipperd. Ik wilde focussen op één ding en daar veel tijd voor hebben. Dat kon niet in een leven dat is volgeplempt met deadlines. Aan deze documentaire heb ik met tussenpozen een half jaar gewerkt. Hoe meer tijd hoe meer creativiteit, ontdekte ik. Ik ben er heel blij mee. Het project ging echt van start toen ik een kunstenares ontmoette. Ik had haar op internet gevonden op een blog van iemand die veel over filosofie schrijft. Ik zwerf graag rond op internet. We stonden in haar atelier maar op een gegeven moment zei ze, Sorry, ik moet weg naar mijn baantje, niks doen. Dat soort absurde dingen vind ik fascinerend en dus vroeg ik door. Ze bleek tweeënhalve dag in de week op het kantoor van een brievenbusfirma te werken, die alleen om fiscale redenen in Nederland is gevestigd. Het werk kostte een paar uurtjes per week. Soms ging ze met haar baas op stap en raakte dan verzeild in een toneelstuk. Ze heeft een mooie dromerige stem, waarin de ledigheid al doorklinkt. Ze durfde ten volle te erkennen dat ze niks deed. Dat vind ik dapper. Na de kunstenares ben ik verder gaan zoeken. Ik heb tientallen mensen benaderd en acht mensen uitvoerig geïnterviewd. Er bleven er maar drie over. Een gelukstreffer was Anton, een dandy in Parijs, die van ledigheid een kunst maakt. Hij heeft overal gewoond: in Amsterdam, Moskou, München, Casablanca en Parijs. Maar overal waar hij kwam sloeg al snel de verveling toe. Hij schrijft boeken over verveling als aristocratische levenshouding. Op dit gebied is hij een autoriteit geworden. Ik heb een perverse relatie met mijn verveling, zegt hij. Enerzijds is het goed voor mijn ego, anderzijds lijd ik eronder. Ik ben er ook trots op dat ik Sigme heb gevonden op een forum op internet. Iemand schreef: Ik weet niet wat ik moet worden. Misschien helemaal niets, antwoordde Tessa. Toen heb ik contact met haar gezocht. Ze leeft bijna autark (zelfvoorzienend red.) in een schaapskooi in Drenthe met wat schapen, kippen en een moestuin. Voor de vaste lasten heeft ze een freelance baantje als tester van software. Helemaal autark leven is te moeilijk, dan gaat het weer op werken lijken, vindt ze. Ze heeft haar eigen filosofie ontwikkeld. Vroeger produceerden de mensen door hard te werken een surplus. Daar bouwden ze dan kathedralen mee. Tegenwoordig werken mensen nog veel harder maar wordt het surplus besteed aan een SUV. Ik zie geen vooruitgang, zegt ze. Ik ben geschiedenisneutraal. Een mooi woord, vind ik. Ik ben niet echt op zoek gegaan naar mensen die van een uitkering leven. Ik heb de redactie van MUG- Magazine gebeld en daar vertelden ze mij dat niks doen met een uitkering zo goed als onmogelijk is. De laatste bewust werkloze heeft eind 2007 het bijltje erbij neergegooid. Toevallig kwam ik één man tegen die een uitkering had. Een intelligente, filosofisch ingestelde man. Maar ook na een intensief interview kwam ik er niet achter wat hem dreef. Een ander was medisch proefkonijn maar die viel af omdat hij zijn beroep heel serieus nam. Weet je dat er een subcultuur bestaat van proefkonijnen die elkaar op internet tips geven over lucratieve proefkonijnjobs? Ik heb een rentenier gesproken die van een erfenis leefde. Over het rentenieren wilde hij het niet hebben maar wel over zijn vrijwilligerswerk voor blinden en zijn hobby s zoals de studie van de geschiedenis van Pruisen. Hij schaamde zich toch dat hij geen betaalde baan had. Ik heb ook mensen gesproken die werkloos waren en helemaal gek werden van het niksdoen. Al die mensen, hoe interessant ook, vielen af omdat ze de ledigheid niet in de ogen durfden te zien. Ik vind het zo sterk en bewonderenswaardig van mijn personages dat ze daar niet bang voor zijn. Dat is zeldzaam. Het zijn ook drie waardige verhalen, die ze vertellen. Dat is ook wat ik wilde. Niks doen met een uitkering kan dan weliswaar niet meer maar tijdens mijn research heb ik ontdekt dat er ook in de huidige samenleving nog niches te vinden zijn in het nietsdoen. Zoals brievenbusfirma s, proefkonijnbaantjes, nachtwacht op een bouwplaats, rentenieren en vergeet de welgestelde huisvrouwen niet, van wie de kinderen het huis uit zijn. Als ik uit mijn onderzoek een conclusie zou moeten trekken dan zou het wel deze zijn: ledigheid is een kwestie van perspectief. Er zijn mensen die in mijn ogen heel actief zijn maar dat bestempelen als ledigheid en er zijn mensen die zo goed als niets doen maar dat presenteren als serieuze arbeid. Het is belangrijker wat je zegt dan wat je doet. Holland Doc Radio zendt iedere zondag op radio 1 om uur een lange en een korte documentaire uit. Het programma staat in de tv-gids en op Via die website kunt u ook het drieluik over ledigheid naluisteren. Boekverkoper tegen wil en dank Jos Verdonk RAMSJ Op het eerste gezicht lijkt The Book Exchange een vrij kleine zaak. Maar schijn bedriegt. Achterin de zaak zijn nog drie vertrekken: eentje boven ( thrillers, whodunits & tough guys ) en via een trapje omlaag nog twee in de kelder, met onder andere heel veel sciencefiction en fantasyboeken. Hoewel de voertaal hier Engels is spreekt eigenaar tegen wil en dank Jeff Stone uitstekend Nederlands. Het boekenvak is nooit zijn eerste keus geweest. Stone naam de zaak over van zijn vriend Barry Klinger, die in november 2004 plotseling overleed aan een hartinfarct. Het was op een dinsdag, herinnert Stone zich. Barry voelde zich al lange tijd niet goed en had net zijn testament opgesteld. Dat moest alleen nog getekend worden. Zijn boekhouder en de notaris hebben hem gevonden. Reanimatie hielp niet meer. Als ze er tien minuten eerder waren geweest, was alles misschien anders... Stone zette het levenswerk van zijn vriend voort. Omdat er niets getekend was, wist niemand waar het geld naartoe moest. Ik heb de zaak open gehouden. De eerste weken heb ik het geld dat binnenkwam in schoenendozen gestopt, omdat niemand wist wie er recht op had. In de woorden van Stone is The Book Exchange de grootste tweedehands-boekenzaak van het westerse vasteland. Er zijn zo tussen de zeventigduizend en tachtigduizend titels voorradig. Het leeuwendeel van de boeken is Engelstalig, maar er zijn ook wat plankjes met Duitse en Franse boeken. In The Book Exchange is over bijna elk denkbaar onderwerp wel iets te vinden. Je kunt beter zeggen wat hier niet wordt verkocht: boeken over computers, techniek en pornografie. De nadruk ligt op de sociale wetenschappen en literatuur. Het is nooit de ambitie geweest van Stone om een eigen zaak te hebben. Stone was de vaste medewerker van Barry Klinger. Barry hield van boeken, maar hij was niet heel zakelijk ingesteld. Als er weer eens iets moest gebeuren zei hij tegen mij: regel jij het maar. Ik betaal het wel. The Book Exchange heeft een slecht jaar achter de rug. Van november 2007 tot eind 2008 was de straat voor de winkel voortdurend opengebroken. De winkel was voor klanten nauwelijks bereikbaar en de omzet was nog nooit zo laag. Volgens Stone is dat de schuld van de gemeente, die de gederfde inkomsten op geen enkele manier compenseert. Alles wordt door de gemeente de grond in geboord en om zeep geholpen. In plaats van een klein mesje gebruiken ze gelijk de botte bijl. Het is lang geleden dat ik met echt plezier naar mijn werk ging. Denk je dat Lodewijk Asscher of Job Cohen ooit een boek hebben gelezen? Ik zie ze hier nooit! Met enige spijt wijst Stone naar een ingelijste tekst aan de wand achter hem. Fuck books, I want money, de gevleugelde woorden van wijlen Barry Klinger. Hij meende dat niet echt hoor, vergoeilijkt Steve die boze woorden. We nemen afscheid. Ik laat de boekverkoper achter met zijn herinneringen en papieren waar. The Book Exchange Kloveniersburgwal 58

14 14 KUNST & CULTUUR MUG magazine februari 2009 Exposeren zonder verblijfsverg Van illegalen wordt hier gebruik gemaakt en ze worden slecht behandeld Een online galerie voor kunstenaars zonder verblijfsvergunning. Documentairemaker Suzanne Raes creëerde nl Een alternatieve ontmoetingsplek voor illegale kustenaars. Het idee sloeg meteen aan. Monica de Ruiter Ik wist dat het erg was maar nu het voorbij is, zie ik pas hoe erg het eigenlijk echt is geweest in al die jaren, zegt Daria, een Israëlische vrouw van in de veertig. Sinds kort is ze Nederlands staatsburger. Ze is één van de kunstenaars die hun werk exposeren op de website nl. Het gaat hier om een online galerie die illegaal verblijvende kunstenaars een unieke mogelijkheid biedt hun werk te tonen. Zo ondervinden ze alsnog erkenning en bekendheid. Elke kunstenaar heeft zijn persoonlijke beweegreden gehad om Nederland als uitwijkplaats te kiezen. Dat kan oorlog, geweld, een ondemocratische regime of wat dan ook zijn. Die achtergrond raken zij niet kwijt. Zelfs niet als ze na een aantal jaren een ver- blijfsvergunning of een paspoort hebben verworven. Nu ik legaal ben, durfde ik in het begin niet als kunstenaar naar buiten te treden. Ik was nog steeds bang en paranoïde. Dat gevoel blijft je achtervolgen. Bijvoorbeeld als ik gecontroleerd word in de tram, of per ongeluk door rood rijd. Die angst hou je over uit de tijd dat je nog illegaal was. Ik schrok me telkens rot als iemand met een uniform in mijn buurt kwam. Ik moest mezelf er constant aan herinneren: ik ben geen crimineel en ik doe niemand kwaad. Voor Daria, die een 15-jarige dochter heeft, was het niet makkelijk om een verblijfsvergunning te krijgen. Zelfs getrouwd zijn met een Nederlandse man hielp niet. Na mijn vertrek uit Israël is niet alleen mijn atelier drastisch gekrompen, maar ook de ruimte in mijn hoofd. Ik had ook geen huis en we verhuisden heel vaak. Mijn kunst zit dan ook vol met symbolen van thuis, zoals lampen en banken. Maar ik hield altijd een kleine plek voor mezelf vrij op zolder, aan een tafel, of in een hoekje. Daria maakte onder andere een serie foto s van de achterhoofden van mensen in de tram. Foto s die een beklemmende indruk achterlaten, omdat de achterhoofden geen gezicht hebben en toch zeer dichtbij komen. Het is niet zo verwonderlijk dat documentairemaker Suzanne Raes (39) de initiatiefnemer is van deze online galerie Art2stay. Haar betrokkenheid bij het leven en het lot van illegalen in Nederland komt tot uiting in haar werk. Raes: Nederland maakt op grote schaal gebruik van illegalen, toch behandelen wij ze slecht. Dat is in een land als Spanje beter geregeld. Als daar drie werkgevers voor je instaan, krijg je een werkvergunning. Neem TON (36), die zich met een knipoog naar Rita s Trots Op Nederland zo heeft genoemd en zich hier zonder papieren werkelijk uit de naad werkt. Hij wil zijn drie kinderen, die in zijn geboorteland wonen, laten studeren. TON durft niet eens naar dit interview te komen. Veel mensen zoals Zelfportret van een van de kunstenaars die vertegenwoordigd zijn op de website Foto: Hristana Tasheva Poppen in beweging Tien dagen lang zijn er in theater Bellevue grensverleggende poppenvoorstellingen te zien. Bijvoorbeeld Hysteria, over vrouwenziektes van vroeger en van nu. De theatergroep Winterberg speelt de voorstelling Danke für die Badehose. Ook interessant: Cuniculus, van het Stuffed Puppet Theatre over een man die samenleeft met konijnen die zich tegen hem beginnen te keren. Aanrader is het poppenspel Malediction van Duda Paiva. Theater Bellevue, 17 t/m 27 februari Info: Klassiek in De Cameleon Theater de Cameleon biedt aantrekkelijke klassieke concerten. Zo speelt op 14 februari het Quartet Quinetique een palet van verschillende stijlen. Entree is gratis. De dag daarop, om 11:30 uur, zingt Francine Vis voor 7,50 romantische liederen van Diepenbrock, Schumann en Brahms. Op 22 februari zingt het Duo Seraphim liederen van 17e eeuwse Italiaanse componisten. Margot Kalse wordt begeleid door Elly van Munster. Aanvang 16:30, entree 7,50 Theater De Cameleon,3e Kostverlorenkade 35 Himalaya Filmfestival De Himalaya is een boeiend, onherbergzaam gebied. Het strekt zich uit over delen van Pakistan, India, Nepal, China (Tibet) en Bhutan. Hier tref je de hoogste bergen op onze aardkloot, zoals de Mount Everest en de K2. Onherbergzaam en ontoegankelijk vormt de Himalaya al tienduizenden jaren een natuurlijke barrière tussen deze landen. Hierdoor ontwikkelden de verschillende culturen zich onafhankelijk van elkaar. Er is een wereld van verschil tussen de leefwijze van de Tibetanen en de mensen uit India, om maar wat te noemen. Overeenkomstige factor is de rol die religie speelt in de streken rondom de Himalaya, al heeft die religie totaal verschillende uitingsvormen, zoals Hindoeïsme en Boeddhisme. In de meest rotsachtige kale gebieden tref je zomaar een stupa (tempeltje) of een lijntje met gebedsvlaggetjes. Zo arm als de mensen hier zijn, zo rijk is hun spirituele beleving. In veel streken heerst politieke onrust. Het meest bekend is natuurlijk de situatie rond Tibet, dat in 1951 werd binnengevallen door de Volksrepubliek China. De Tibetaanse spirituele leider, de Dalai Lama, verblijft nu in India, veilig afgeschermd door de hoge bergen. In Nepal ben je je leven niet zeker omdat er Maoïstische rebellen actief zijn. Juist omdat er in deze regio zoveel gebeurt, wor- den er veel films gemaakt. En dat gebeurt volop. Voor het zevende Himalaya Filmfestival staan meer dan vijftig films op het programma. Het aanbod variëert van prachtige juweeltjes tot zware politieke films. Voor tien euro kun je kiezen voor een sessie van films. Dit omdat het vaak documentaires zijn die geen normale speelfilmlengte hebben. Neem bijvoorbeeld het juweeltje Breaking Stones, over een jongetje van twaalf dat meewerkt aan een wegenproject in Nepal. Deze film duut slechts acht minuten. Een sessie duurt ongeveer twee uur. Himalaya Filmfestival De Griffioen, Uilenstede 106, Amstelveen op 14 en 15 februari. Info:

15 februari 2009 MUG magazine KUNST & CULTUUR 15 unning DE BROEDPLAATS Onzekere toekomst NDSM-werf TON en Daria hadden verwacht dat het leven snel beter zou worden maar ze blijven jaren schoonmaker, klusser of au pair. De Huizen van Hristina, heet de documentaire van Suzanne Raes die op het Internationaal Documentaire Festival Amsterdam (IDFA) in 2007 de aandacht trok. De film vertelt het verhaal van Hristina Tasheva, een Bulgaarse 31 jarige vrouw die huizen schoonmaakte in Amsterdam. Om uit haar uitzichtloze situatie te ontsnappen, fotografeert ze de interieurs van de huizen die ze schoonmaakt. Het blijkt dat ze een ongekend talent heeft. Hristina heeft nu een verblijfsvergunning voor 5 jaar maar leeft nog steeds tussen twee werelden. Nee, ik voel me nog steeds niet thuis hier, ik herken alles maar toch is het niet thuis, zegt ze. Thuis is altijd daar, in Bulgarije. Maar mijn echte leven is hier. Dus ik leef altijd in het midden. Dat Bulgaarse leven zit alleen in mijn hoofd. Dat kan je gek maken. Ik ben als een geest die leeft tussen twee werelden. Haar foto s herinneren aan de vaak vergeten schoonheid van het dagelijks leven. De poëtische beelden van meubels, kamers en interieurs van Amsterdamse huizen worden bijna abstracte schilderingen en hebben een nostalgische sfeer. Kunst hielp me om mezelf te vinden, legt Hristina uit. De leegheid van de gefotografeerde kamers voelt weids maar verstikkend tegelijk. Het leven is voor haar, net als haar foto s, ambivalent. Alles heeft twee kanten. En alles kan zomaar van het ene op het andere moment veranderen. Eerst vond ik het leuk om schoon te maken want ik kreeg weer een leven en vrijheid. Maar toen ik een keer ergens anders heen wilde, kon ik niet weg. Er was geen ergens anders. Zoals mijn moeder, die kon ik nooit opzoeken, mijn moeder werd een stem. De huizen werden een gevangenis.(...) Maar uiteindelijk zijn het niet de omstandigheden die je vormen. Uiteindelijk is het enige wat telt het spirituele contact wat je met jezelf hebt en met andere mensen. Mijn leven is veranderd, maar mensen zijn overal hetzelfde. En als het met mij goed gaat, is alles om me heen ook goed. In de serie De broedplaats gaan we elke maand op zoek naar een creatieve broedplaats bij u in de buurt. Deze maand: de NDSM-werf in Amsterdam Noord We dachten dat we hier nog wel vijftig jaar zouden werken Foto: fotonova.nl Thea Golverdingen Jos Verdonk Het terrein van de NDSM-werf oogt ietwat desolaat. Het beslaat meer dan tien voetbalvelden. Het ademt de sfeer van stoere industrie en vergane glorie. Enkele bouwvakkers repareren de buitengevel van de gigantische loods, die de Kunststad wordt genoemd. Verder is er geen mens te bekennen. De Nederlandsche Dok- en Scheepsbouw Maatschappij (NDSM) was een een werf waar schepen, scheepsonderdelen en machinekamers werden gebouwd en onderhouden. Daar kwam in de jaren zeventig een eind aan. De moordende concurrentie van de veel grotere werven in landen als Japan, Korea en Indonesië deed de NDSM uiteindelijk de das om. In 1979 ging de werf failliet. Mark Coolen is afgestudeerd theatermaker. Zijn Pickup Club is in de Kunststad gevestigd. De Pickup Club is een platform voor theatermakers, dat repetitieruimten verhuurt in de zomer festivals en dansfeesten organiseert maar vooral creatieve geesten bij elkaar brengt. Hij is vertrouwd met de geschiedens van deze werf. Toen de scheepsbouwers hier waren vertrokken, vertelt Coolen, kwamen er andere mensen voor in de plaats. Er werden hier dingen opgeslagen, decors gebouwd, gelast, rommelmarkten gehouden en theatervoorstellingen gemaakt. Ruimte genoeg hier. Het was hier een zootje, allemaal verschillende mensen die semi-illegaal of half gedoogd iets deden. Maar de loods begon langzaam uit elkaar te vallen. Er ontstonden levensbedreigende situaties. Inmiddels was stadsdeel Noord eigenaar geworden van het terrein maar zat er behoorlijk mee in z n maag. Eind jaren negentig zijn er een aantal mensen opgestaan die hier aan het werk waren, vervolgt Coolen. Die hebben gezegd: we gaan hier een grote broedplaats van maken. Dit terrein krijgt een atelierfunctie en de kunstenaars gaan het gebied zelf vormgeven. De gemeente vond dat we dat maar moesten opzettten. Maar het waren natuurlijk een stelletje krakers bij elkaar, die geen enkel idee hadden hoe ze een bedrijf moesten runnen. Vervolgens is er een organisatie ontstaan die dat idee praktisch is gaan uitvoeren: Stichting Kinetisch Noord. Volgens Coolen was het oorspronkelijke plan dat de gebruikers de werf uiteindelijk zouden aankopen. Daar is het echter nooit van gekomen. Stadsdeel Noord staat nu op het punt om de loods te verkopen aan De Principaal, de projectontwikkelaar van woningbouwcorperatie De Key. Het is een beetje dubbel. Zonder de professionele begeleiding van Kinetisch Noord was dit nooit tot stand gekomen. Van de ene kant is het natuurlijk hartstikke goed dat deze plek zich ontwikkeld heeft. Aan de andere kant wordt het nu wel doorverkocht. De huren zijn nu nog vrij laag. We zijn hier naar toe gekomen met de gedachte dat we hier jarenlang zouden gaan werken. Voor ons is het belangrijk dat er hier over vijftig jaar nog steeds cultuur wordt gemaakt. Dat is ons ideaal. De kunstenaars zijn verdeeld over de toekomst van deze broedplaats. Sommigen zijn bang dat de werf over een jaar of vijftien wordt platgegooid en er een yuppenwijk voor in de plaats komt, zegt Coolen, maar anderen verwachten dat de nieuwe organisatie het beter gaat doen dan de huidige en realiseren zich dat brandweer en politie nu eenmaal regels stellen om openbare evenementen veilig te laten verlopen. Even voorbij de Kunststad liggen de Hellingen. Hier zijn zo n twintig kunstenaars actief. Ondanks dat er een gaskachel staat te loeien is het in het atelier van schilder Lennaart Allan ijzig koud. Op een schildersezel staat een figuratief-expressionistisch schilderij dat zijn voltooiing nadert. Het atelier ernaast is het domein van Hélène Min. Ze maakt sculpturen bespannen met vissenhuid. Daarachter is nog een verborgen kamertje, vertelt Allan. Via een sluipweggetje ben ik daar een keer ingekomen. Ik draai zo n bakelieten schakelaar om en klik, er was licht. Toen stond ik in een soort schaftruimte voor de scheepsbouwers. De koffiekopjes stonden nog gewoon op tafel. In de prullenbak lag nog een Panorama uit Alsof ze op stel en sprong waren vertrokken. Heel gek. Een beetje het Pompeii-idee. De kraakpanden worden allemaal weggeduwd, gelegaliseerd. Zo komt de subcultuur in gevaar en dan krijg je een hele nette stad, betoogt Mark Coolen tot besluit. Amsterdam als een soort hotspot voor de rijke toeristen, waar ze kunnen winkelen en hoge cutuur kunnen ervaren. Maar het rauwe randje, het zwarte randje van de stad wordt zo wel heel erg weggepoetst. Blonde Arabier Gebouwen en daklozen Terug van nooit weggeweest Stedelijk in de stad Kun je declameren De voorstelling Jan Janszoon, de blonde Arabier speelt zich af in de 17e eeuw. Jan Janszoon is een vrijbuiter die zijn identiteit heeft veranderd. Hij noemt zich nu Moerad Raïs. Hij is bekeerd tot de Islam en houdt er twee Marokkaanse vrouwen op na. Maar of hij er in slaagt zijn Nederlandse achtergrond geheel achter zich te laten... Karim El Guennouni houdt ons een spiegel voor over inburgering. Guennouni speelt diverse personages in zijn eentje. Theater Bellevue, 17 t/m 21 feb. Toegang: 13,00 of 11,50 met Stadspas In fotogalerie Fotogram is een gratis te bezoeken dubbelexpositie van twee zeer verschillende fotografen. Jeroen Scheelings fotografeerde daklozen in Amsterdam. Ze bivakkeerden onder andere op Hedonia, een terrein langs de Nieuwe Hemweg. Anderen hadden een provisorisch onderkomen gemaakt op een klein stukje natuur langs de Transformatorweg. Bar en boos. Tweede fotograaf is Edwin Westhoff, die bijna abstracte foto s maakt van moderne architectuur. Te zien tot en met 28 februari. Fotogalerie Fotogram, Korte Prinsengracht 33 Kneiterharde muziek en lauw bier in plastic bekers. Is er iets mooiers op de wereld? Op 7 februari begint om 21:00 uur de EmbryoPunx Releaseshow, vanwege de nieuwe EP van Gewapend Beton. Daarnaast treden ook de bands Antidote, Adolf Butler, Citizens Patrol en Brat Pack op. En dat voor vijf euro! Op donderdag 26 februari is de kraaazeee punk musick night. Optredens van Firestone, Adolf Butler, Jailhouse Fuck (Zweden) en Herpes uit Duitsland. Voor 6,00 euro ben je er bij. OCCII, Amstelveenseweg 134, Het Stedelijk Museum tourt al enige tijd, na vertrek uit het Post CS gebouw, als Stedelijk in de stad door Amsterdam. Pas eind van het jaar komt het stedelijk weer terug op het Museumplein. Momenteel is het stedelijk nog tot 19 april te vinden in De Nieuwe Kerk met het thema Heilig vuur religie en spiritualiteit in de moderne kunst. Hierin wordt een collectie getoond over verschillen in religieuze belevingen onder kunstenaars. Met werken van o.a. Chagall, Mondriaan, Klee en Warhol. Stedelijk Museum in De Nieuwe Kerk, toegang 10,00 In het kader van het Nationaal Declamatie Concours, dat duurt van 29 januari tot 19 april, wordt een landelijke poëzievoordrachtwedstrijd gehouden. Iedereen die wil, kan een filmpje maken van zijn of haar voordracht. Dit kan ge-upload worden op de website: www. declamatieconcours.avro.nl.let op: het filmpje mag niet langer dan één minuut zijn. Wie geen webcam heeft, kan inspreken op een speciale voic . Op 19 april vindt de finale plaats tijdens de live uitzending van AVRO Sandwich, dat gepresenteerd wordt door Jacques Klöters.

16 16 KUNST & CULTUUR MUG magazine februari 2009 Agenda Cultuur T/M 17 FEBRUARI About Beckett Absurdisme, avant-garde en diaspora: Maatschappij Discordia brengt teksten van en over Samuel Beckett ( ). Een literair fi losofi sch onderzoek naar het recente verleden aan de hand van een ernstige komediant; hoe taalkunst en fi losofi e zich tot elkaar verhouden en hoe literatuur zich verzet tegen de werkelijkheid. Frascati, Nes 63 INFO en AANVANG 21:00 TOEGANG 14,00 T/M 22 FEBRUARI Les Misérables De musicalklassieker Les Misérables is na 18 jaar terug in Carré. De musical beschrijft het leven van Jean Valjean, die in een strafkamp heeft gezeten voor het stelen van een brood. Na zijn vrijlating schopt hij het tot fabriekseigenaar en burgemeester. Zijn leven wordt echter verziekt door de kwaadaardige commissaris Javert. Carré, Amstel INFO of RESERVEREN AANVANG ZO 19:00 MA-DO 20:00 TOEGANG 1E RANG 65,00 2E RANG 55,00 MET JANUARI / FEBRUARIBON 40,00 / 30,00 T/M 28 FEBRUARI Actieposters vanaf 1965 Aan de hand van affi ches en fi lmpjes wordt een beeld geschetst van spraakmakende maatschappelijke kwesties uit de afgelopen veertig jaar. Bekende slogans zoals Baas in eigen buik, Help de kernwapens de wereld uit, Geen woning, geen kroning. Maar wie protesteerde er ook alweer? Verzetsmuseum Amsterdam, Plantage Kerklaan 61 INFO of OPEN DI - VR 10:00-17:00 ZA - MA VANAF 11:00 TOEGANG 6,50 MET STADSPAS 3,50 MET DE JANUARI / FEBRUARIBON gratis 2 T/M 28 FEBRUARI Heilig Vuur in de Nieuwe Kerk Bijna letterlijk waan je je in het oude Stedelijk Museum als je rondloopt op de tentoonstelling Heilig vuur, religie en spiritualiteit in de moderne kunst. Binnenin de kerk is een grote doos gebouwd met in plaats van parket, een tapijt wat voor een weldadige rust zorgt, en op de doos een deksel. Daardoor kunnen de werken alleen met elkaar in gesprek, en niet met de oude spirituele ruimte. Misschien zou dat ook wel teveel van het goede worden. De tentoonstelling loopt door tot 19 april. De Nieuwe Kerk, Dam INFO nl en AANVANG 10:00-18:00 DO :00 TOEGANG 10,00 MET STADSPAS 8,00 MET JANUARI / FEBRUARIBON gratis T/M 28 FEBRUARI Gratis naar de fi lm Ook dit jaar kunt u met de januari / februaribon weer naar een van de fi lmtheaters. En omdat Stadspas 20 jaar bestaat, bieden de bioscopen ook nog een gratis drankje aan. Bij het Filmmuseum krijgt u ansichtkaarten van Luís Buñuel of een poster. Deelnemende fi lmtheaters: Cinecenter, Filmmuseum, Het Ketelhuis, Kriterion, The Movies, Rialto en De Uitkijk. INFO T/M 28 FEBRUARI Amsterdam Bevalt! Wat is de overeenkomst tussen Ed van Thijn, Willeke Alberti, Matthijs van Nieuwkerk, Jaap van Zweden en Jörgen Raymann? Antwoord: ze zijn allemaal in Amsterdam geboren! In het boek Amsterdam Bevalt! komen ze uitgebreid aan het woord, samen met nog 25 andere bekende Amsterdammers. Bij elk interview hoort een prachtig fotoportret van Corbino. In de winkel kost dit boek 23,50, maar u kunt het thuis ontvangen voor maar 9,50! Wilt u Amsterdam Bevalt! bestellen? Maak dan 9,50 over op t.n.v. Uitgeverij Kapstok, Amsterdam. Stuur ook uw januari/februaribon op naar Uitgeverij Kapstok, Postbus 58106, 1040 HC Amsterdam. Vergeet niet uw naam en adres door te geven! De uitgever stuurt het boek op, zodra de bon, adres en betaling binnen zijn. INFO of PRIJS 23,50 MET STADSPAS 15,00 9,50 MET DE JANUARI / FEBRUARIBON T/M 28 FEBRUARI Touren in eigen stad Met een rode Amerikaanse schoolbus kunt u met de februaribon gratis een stadstour maken. Via het glazen dak van de bus heeft u uitstekend zicht op de bezienswaardigheden. U kunt ook een bezoek brengen aan Gassan Diamonds. De stadstour duurt twee uur. Als klap op de vuurpijl krijgt u ook nog een gratis toegangsbewijs voor het Tulpen Museum. Tours en Tickets, Damrak 34 INFO www. touristbusamsterdam.nl of TIJDEN VR 13:30 en 14:30 ZA-ZO 9:30, 11:30, 13:30 en 14:30 PRIJS 20,00 MET DE JANUARI / FEBRUARIBON gratis WO 18 FEBRUARI Zoetekoeksdozeke Zoetekoeksdozeke is een korte muzikale poëtische kindervoorstelling tussen een hutkoffer en een grote doos, geschikt voor peuters en kleuters. Zangeres Sandra Stark en celliste Fanny Bray verkennen hun zintuigen en benutten ieder moment voor improvisatie en interactie. Deze openheid geeft de voorstelling een direct, speels en spannend karakter. teksten van o.a. Paul van Ostaijen. Leeftijd: 3 tot 7 jaar Theater de Cameleon, Derde Kostverlorenkade 35 INFO en AANVANG 13:30 TOEGANG 5,00 3 DO 19 T/M 28 FEBRUARI Poppen in Beweging Het poppen- en objecttheaterfestival van Theater Bellevue geeft een nieuwe generatie poppenspelers een gezicht. Vergeet de poppenkast met gordijntjes, vergeet Jan Klaasen en Katrijn. Het festival brengt poppentheater voor volwassenen, met seks, drugs en rock- n-roll. Een greep: Hysteria gaat over modeziektes, vrouwenkwalen en medicinale vibrators, en Danke für die Badehose over loopgraven, liefde en ingepakte zwembroeken. Het beroemde Stuffed Puppet Theatre van Neville Tranter speelt de Nederlandse première van Cuniculus, een eigentijds sprookje over konijnen. Theater Bellevue, Leidsekade 90 INFO www. theaterbellevue.nl en PRIJS tussen 16,00 en 7,50 ZA 21 FEBRUARI Gregoriana op de zaterdagmiddag Gregoriana, het gregoriaans mannentrio o.l.v. Geert Maessen, verzorgt elke derde zaterdag van de maand een concert i.s.m. musici uit Oost en West, op zoek naar verwantschappen van diverse muzikale en religieuze culturen. Deze zaterdag: Gregoriana i.s.m. Bart van Dongen (componist / musicus); gregoriaans en electronica. Obrechtkerk, Jacob Obrechtstraat 30 INFO AANVANG 17:00 TOEGANG vrijwillige bijdrage T/M 14 JUNI Hedendaagse kunst uit Georgië Het Cobra toont als eerste museum in Nederland een groot overzicht van hedendaagse kunst uit Georgië. In ruim 70 kunstwerken van 23 kunstenaars wordt een beeld geschetst van de wijze waarop een nieuwe generatie kunstenaars uit Georgië aankijkt tegen de ontwikkelingen in de hedendaagse kunst. Dat de huidige politieke situatie hierin een rol speelt is evident, maar niet richtinggevend. Cobra Museum, Sandbergplein 1 INFO www. cobra-museum.nl OPEN DI T/M ZO 11:00-17:00 TOEGANG 9,50 / 5,00 T/M 15 MEI Mijn huis zit in m n hoofd De inrichting als spiegel van de geest is het uitgangspunt van de tentoonstelling Mijn huis zit in m n hoofd. Het Dolhuys heeft vier gastbewoners uitgenodigd om samen met het tentoonstellingsteam een impressie te geven van hun gedroomde woonplek. Bezoekers van het museum worden aangesproken op hun nieuwsgierigheid om eens een kijkje te nemen bij de nieuwe buren. Het Dolhuys, Schotersingel 2, Haarlem INFO OPEN DI - VR 10:00-17:00 ZA - ZO 12:00-17:00 TOEGANG CJP 7, ,00 TOT 12 JAAR gratis DI FEBRUARI Something Raw 2009 De achtste editie van het internationale dansen performancefestival van Frascati en de Brakke Grond toont opnieuw spraakmakende, risicovolle en vernieuwende voorstellingen, uit zowel het Vlaams/Nederlandse als het internationale dansen performancecircuit. Het thema van dit jaar is de zoektocht naar hedendaags spektakel. De meeste voorstellingen zijn voor het eerst in Nederland te zien en een aantal performances werd zelfs speciaal voor het festival geproduceerd. Theaters in de Nes INFO TOEGANG 12,00 / 15,00 (aantal gratis activiteiten) WO 25 FEBRUARI Een grote dikke pannenkoek Een pannenkoek springt uit de pan en rolt de wijde wereld in om een groot avontuur te beleven. Met: een voldane tante, een kieskeurig konijn, een gulzig varken, een pechvogelhengelaar en hongerige kinderen. Voorstelling door Poppentheater Hans Schoen; vanaf 3 jaar. Ostadetheater, Van Ostadestraat 233d INFO en AANVANG 11:00 en 14:30 TOEGANG JEUGD 4,50 / 3,50 BEGELEIDER 5,50

17 februari 2009 MUG magazine BETOOG 17 Agenda Politiek Aanpak armoedebeleid DONDERDAG 9 FEBRUARI Democratie ter discussie (debat) Niet alleen nieuwe democratieën maken moeilijke tijden door. Ook in Europa en de Verenigde Staten zijn verschuivingen zichtbaar bij verkiezingen. De macht van de media neemt toe. Er ontstaan nieuwe vormen van leiderschap, de regie van lokale en hogere overheden brokkelt af. Spui 25, Spui 25 AANVANG 20:00 AANMELDEN VIA spui25@uva.nl TOEGANG gratis WOENSDAG 11 FEBRUARI Historisch Café Maandelijks terugkerend programma met gesproken column, een interview met een historicus en een debat tussen deskundigen en zaal. Dit keer Thomas von der Dunk over de onmogelijke openbaarheid van het verleden, mede naar aanleiding van het verschijnen van het boek van Fasseur over Juliane en Bernhard. Ronald Havenaar over zijn Eb en Vloed, over Europa en Amerika van de 20ste naar de 21ste eeuw. Daarna debat over een actueel onderwerp. En een borrel na. Het armoedeprobleem in Amsterdam is twee keer groter dan in de rest van Nederland en zeer hardnekkig. Alleen met serieus beleid kan dit teruggedrongen worden. Voor Het Betoog nodigt MUG iedere maand een schrijver uit om zijn of haar mening over een actueel onderwerp te geven. LOKATIE P96, Prinsengracht 96 AANVANG 20:00 TOEGANG gratis ZONDAG 15 FEBRUARI De geschiedenis van Felix Meritis (lezing) Elsbeth Etty over wat Felix Meritis heeft betekend voor de stad. De rol van de Verlichting, bolwerk van kunst, wetenschap en journalistiek, Amsterdam als centrum voor kunst, debat en cultuur. Stadsarchief, Vijzelstraat 32 AANVANG 15:00 RESERVEREN niet nodig TOEGANG gratis DINSDAG 17 FEBRUARI De globalisering van het Holocaustdebat (lezing) Lezing in de serie van het Nationaal Instituut voor Oorlogsdocumentatie. Wetenschappers Ten Have en Houwink ten Cate over de wereldwijde collectieve herinnering. Welke politieke normen en waarden zijn in het spel als men spreekt over de lessen uit het verleden? Verzetsmuseum, Plantage Kerklaan 61 AANVANG 15:30 RESERVEREN TOEGANG 7,50 MET CJP / STADSPAS 5,00 WOENSDAG 18 FEBRUARI Het Strijdtoneel (debat) Veiligheid en oorlogsvoering worden steeds meer het domein van gespecialiseerde private ondernemingen. Sinds het einde van de Koude Oorlog en het apartheidsregime in Zuid-Afrika zijn heel wat veiligheidsexperts uit de overheidsdienst gestapt en voor zichzelf begonnen. Voor- en tegenstanders gaan elkaar (verbaal) te lijf. De Balie, Kleine-Gartmanplantsoen 10 AANVANG 20:30 RESERVEREN VIA TOEGANG 8,00 MET STADSPAS / CJP 6,00 ZONDAG 1 MAART Het Algemeen Handelsblad (lezing) Aartsjournalist Henk J.A. Hofl and werkt sinds 1953 bij het NRC-Handelsblad. Hij praat over de komst van het blad naar Amsterdam in 1828, de ontwikkeling van de stad als centrum van journalistiek in Nederland en culturele hoofdstad. En over de krant tijdens de verzuiling en het belang van de pers in een democratiserende samenleving en een veranderend medialandschap. Stadsarchief, Vijzelstraat 32 AANVANG 15:00 RESERVEREN niet nodig TOEGANG gratis Auteur Maruis Ernsting: Aanpak moet beginnen bij het individu (foto: fotonova.nl) Wie graag ziet dat Amsterdam een vooruitstrevende stad is met een sterk economisch draagvlak moet toch even stil staan bij de armoede in de stad. Je zou misschien denken dat er natuurlijk wel arme mensen zijn maar dat dat slechts een beperkt randverschijnsel is in een stad die verder barst van de welvarenden, creatieven en zelfredzamen. Maar dan moet ik je teleurstellen want maar liefst één op de vijf Amsterdammers leeft in armoede. Dat houdt in dat ruim Amsterdammers, oftewel bijna huishoudens op of onder 110 % van het bijstandsniveau leeft. Is het erg dat er armoede in Amsterdam is? Op zich niet. Want als armoede wordt gedefinieerd als iets wat beneden een bepaald inkomensniveau bestaat, zul je altijd een categorie hebben die daarin valt. Als armoede zou worden gedefinieerd als het niet in staat zijn in bepaalde basisbehoeften te voorzien zou dat anders zijn. Nee, dat het één op de vijf Amsterdammers treft, terwijl dat in Nederland gemiddeld één op de tien is, dát is erg. Twee maal zoveel dus. Wat ook erg is: driekwart van die arme Amsterdammers zijn dat al meer dan drie jaar, terwijl dat in Nederland gemiddeld een derde is. Tweeëneenhalf maal zo veel dus. Wat eveneens erg is, is dat 22 % van de armen in Amsterdam kampt met problematische schulden, terwijl dat in Nederland maar 7% is. Drie maal zoveel dus. In Amsterdam is armoede gewoon op de een of andere manier een stuk hardnekkiger en harder dan in de rest van Nederland. Natuurlijk, we weten welke groepen een grote kans maken om in armoede te leven: ouderen met alleen AOW (als die al volledig is), éénoudergezinnen (40 % daarvan zit op het minimum), chronisch zieken en gehandicapten, en ook een deel van de allochtonen. Maar ook jongeren onder de 18 jaar die in arme gezinnen leven. Die zogenaamde risicogroepen leven meer dan gemiddeld in de grote steden, en daarbinnen weer meer dan gemiddeld in Amsterdam. Let wel, het is niet zo dat er niks aan gebeurt in Amsterdam: jaarlijks wordt er zo n 62 miljoen door de centrale stad gespendeerd aan 19 verschillende aanvullende regelingen. En dan hebben we het nog niet eens over wat de stadsdelen en particuliere instellingen aan armoede uitgeven (daar hebben we het niet over omdat we het gewoon niet weten). En we hebben het ook niet over de Dienst Werk en Inkomen, waar jaarlijks rond 200 miljoen omgaat om zo n klanten weer aan het werk te krijgen. We hebben het daar niet over omdat armoedebeleid echt iets anders (d.w.z ) veel meer mensen én aspecten omvattend is dan arbeidsre-integratie. In dat licht is het natuurlijk wel een saillante vraag hoe het te verklaren is dat er ruim drie keer zoveel wordt uitgegeven aan arbeidsre-integratie dan aan dat bredere armoedebeleid, maar dit terzijde. Waar het dus om gaat is dat in Amsterdam het armoedeprobleem ruim twee keer groter is dan gemiddeld in Nederland en ook nog zéér hardnekkig: de cijfers veranderen niet en worden steeds harder. Serieus beleid dat zich over dit probleem buigt en ervoor kiest om het echt terug te willen dringen zal een paar stevige uitgangspunten moeten kiezen. 1. Het stellen van de schuldvraag is niet goed en niet nuttig: het loopt al gauw uit op blaming the victim, en het helpt absoluut niet bij het vinden van oplossingen (anders dan: laat ze het zelf maar uitzoeken, en dan komen ze toch weer bij je op de stoep) 2. Armoede de wereld uit is geen goed uitgangspunt: aangezien armoede relatief wordt gedefinieerd zal er altijd een zekere mate van armoede zijn; je kunt dus veel beter een realistisch maar wel hard doel formuleren, zoals: het terugdringen van armoede naar het Nederlandse gemiddelde (mind you, dat betekent nog altijd dat huishoudens uit de armoede moeten worden gehaald). 3. Armoede alleen bestrijden met inkomensondersteunende maatregelen betekent dat je mensen langdurig afhankelijk maakt van aanvullende regelingen en bijbehorende instanties en dat is principieel vernederend. Het is in strijd met het motto van de moderne hulp: Geef ze geen vissen, maar een hengel. 4. Een effectieve aanpak zal moet beginnen bij het individu, dat is de enige reële en effectieve basis voor een integrale benadering, waarin alle aspecten van het probleem van dát individu aan bod komen; zodra je begint bij collectiviteiten en daarop afgestemde regelingen betekent integraal beleid onvermijdelijk een moeras van afstemming en overleg, en navenant meer bureaucratie. 5. Bij die aanpak zullen de centrale stad, stadsdelen, particuliere instellingen, en ook bedrijven hand in hand moeten optrekken, waarbij de centrale stad de regie echt zal moeten pakken, desnoods met de knoet in de hand; het probleem is er groot genoeg voor en de tijd waarin iedereen zijn eigen aanpak had (die dus niets opgeleverd heeft) is echt voorbij. 6. In de aanpak die begint bij het individu zal meteen het beginsel van evenwicht tussen rechten en plichten aan de orde moeten komen, uitmondend in een sociaal contract dat uitwerking geeft aan dat rechten-en-plichten beginsel: hoe meer een mens zich naar vermogen verbindt tot inspanningen om uit de armoede te komen hoe meer steun daarbij gegeven zal worden. Wie dit laatste misschien een beetje rechts vindt klinken moge ik herinneren aan de aloude strofe uit de Internationale: geen recht waar plicht is opgeheven. Zo is het maar net, en dat geldt overigens wederzijds. Voor de armen én voor de gemeente. Marius Ernsting (Lid van de Commissie Activerend Armoedebeleid) schreef dit betoog op persoonlijke titel

18 18 ACHTERGROND MUG magazine februari 2009 Werkleerrecht schiet doel voorbij Wetsvoorstel: geen uitkering meer voor jongeren van 18 tot 27 jaar Je bent jong en je moet wat Binnenkort is thuiszitten met een uitkering voor mensen tot 27 jaar uitgesloten. Tenminste, als de Tweede Kamer in april akkoord gaat met de Wet Investeringen in Jongeren (WIJ). Dan is het voor deze leeftijdscategorie werken geblazen, òf terug in de schoolbanken. FNV, Sociale Diensten, leerplichtambtenaren en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zijn niet blij met het wetsvoorstel. Want niet overal in het land draait de samenwerking tussen gemeente, onderwijs en arbeidsmarkt even soepel. Afhaken De hoge jeugdwerkeloosheid is al jaren een probleem. Dat begint bij leerlingen die voortijdig afhaken van school. In 2002 gooiden in heel Nederland maar liefst schoolverlaters het bijltje erbij neer. In Amsterdam stopt gemiddeld een op de zes leerlingen voortijdig met school. Zorgwekkende cijfers, omdat je in de maatschappij weinig begint zonder opleiding. Problemen De meeste leerlingen doorlopen hun vervolgonderwijs zonder problemen. Maar een klein deel van hen loopt wel tegen problemen aan. Dat kan van alles zijn. Ze kunnen bijvoorbeeld schulden hebben, of problemen thuis. Het kan zijn dat ze te veel experimenteren met drugs of te intensief het nachtleven verkennen. Het kan ook zijn dat ze te veel tijd doorbrengen op straat, waar ze omgaan met de verkeerde types en in aanraking komen met justitie. En dan hebben we het nog niet eens over de bekende zaken, waarmee opgroeiende jongeren sowieso in de knoop kunnen raken zoals eenzaamheid, identiteit, seksualiteit, onzekerheid, angst, enzovoort. School De school kan niet altijd een pasklaar antwoord geven op al deze problemen. Sterker nog: problemen van leerlingen worden niet altijd gesignaleerd. Nog sterker: het onderwijssysteem zelf is in sommige gevallen ook oorzaak van uitval. Zo is er bijvoorbeeld nog steeds een tekort aan leraren. Uit de nota Werken in het onderwijs 2008 blijkt dat er gedurende het schooljaar 2006/2007 maar liefst vacatures in het onderwijs openstonden. Dat heeft gevolgen voor de kwaliteit van het onderwijs. Hierdoor zijn er scholen die te weinig armslag hebben om de leerlingen te begeleiden. Dat heeft tot gevolg dat leerlingen die vastlopen, dreigen af te haken. Het Centraal Planbureau meldde vorig jaar december dat het voortijdig schoolverlaten landelijk nauwelijks is verminderd, ondanks verbeterde registratie van en een convenant tegen schooluitval. Amsterdam had in het peiljaar 2006/2007 een schooluitval van 6,6 procent. Diplomaplicht Door al deze problemen is een moeilijk beheersbare situatie ontstaan. Een op de vier schoolverlaters zonder diploma is niet niks. Er wordt dan ook van alles gedaan om jongeren te stimuleren tot het halen van een papiertje dat de toegang tot een baan vergemakkelijkt. Zo werd in de zomer van 2007 de diplomaplicht voor jongeren tot 18 jaar ingevoerd. Jongeren zijn daarmee verplicht om op zijn minst een diploma op middelbaar beroepsonderwijs (niveau twee) of HAVO-VWO halen. Het huidige voorstel van oud-staatssecretaris Ahmed Aboutaleb om de uitkering voor jongeren tot 27 af te schaffen, past dan ook in dat plaatje. Wegblijven van school en probleemloos afglijden in een uitkering is er straks niet meer bij. Het is werken of leren, of een combinatie daarvan. Hoe zit het? Wie jonger is dan 17 jaar is leerplichtig: hij of zij is verplicht om naar school te gaan. Jongeren tussen de 17 en 18 zijn, zoals gezegd, verplicht om een diploma te halen. Lukt dat niet, komt de gemeente in beeld. Die stimuleert de falende jongeren tot hun 23e om dan tenminste een studie te volgen of een baantje te zoeken. De gemeente is verplicht om met een aanbod voor werk te komen. Dat aanbod moet zijn afgestemd op de situatie van de jongere. Een jongere die het aanbod niet accepteert, krijgt ook geen inkomsten. Accepteert deze het aanbod niet, dan ook geen inkomsten. Als de wet van oud-staatssecretaris Aboutaleb in werking treedt, worden leerplichtigen tot hun 27e achter de broek gezeten. Leerwerkrecht Het voorstel voor de WIJ (Wet Investeringen in Jongeren) houdt in dat het recht op bijstand voor jongeren wordt vervangen door een plicht om werk, scholing of een combinatie daarvan te volgen. Een jongere (tot 27 jaar) heeft straks alleen recht op een inkomen als hij daaraan voldoet. Het achterliggende motief voor dit wetsvoorstel is bezuiniging. Het kabinet heeft afgesproken om structureel 250 miljoen euro te bezuinigen op de bijstand. Jongerenloket Tussen de loketten van uitkerende instanties bevindt zich ook het Jongerenloket van de Dienst Werk en Inkomen (DWI), de spil waar alles om draait. Hier moet een jongere zich melden voor zijn inkomen, lees: loon, stagevergoeding of studiefinanciering. Het Jongerenloket streeft ernaar om een jongere binnen een week bezig te hebben. Dat kan een plek zijn om werkervaring op te doen of een combinatie van werken en leren. Khalid Taoufik zegt: Er is altijd plaats voor zo n plek. We hebben nog nooit meegemaakt dat er werd gezegd: het is vol. Prioriteit Khalid is teammanager van het Jongerenloket bij het Werkplein in Amsterdam West. Hij legt uit dat het op dit moment al uitzonderlijk is als iemand jonger dan 23 een uitkering krijgt: Ons voornaamste doel is te zorgen dat de jongere een startkwalificatie (een diploma op minimaal MBO II-niveau, red.) krijgt. Daar ligt onze prioriteit. Mocht hij de competenties missen om die startkwalificatie te halen, dan plaatsen we hem uiteindelijk in een traject. Hij wordt dan via een re-integratiebureau in contact gebracht met een werkgever om werkervaring op te doen. Jongeren die al een startkwalificatie op zak hebben, krijgen een aanbod voor werk. Stagevergoeding Zodra de jongere via het Jongerenloket aan de slag gaat, heeft hij recht op een stagevergoeding. Deze is vergelijkbaar met de huidige bijstandsuitkering voor jongeren. Khalid vindt dat deze vergoeding in principe voldoende is om van rond te komen. Het bedrag is afgeleid van het minimumloon. Als de stagevergoeding lager uitvalt dan het vastgestelde minimum wordt het aangevuld op grond van de bijstandswet. Als de jongere echt niet kan werken, bijvoorbeeld door een langdurige ziekte of een handicap, dan komt hij in aanmerking voor een ouderwetse uitkering. Dat geldt ook voor aanstaande tienermoeders of alleenstaande ouders. Bijstandsuitkering Op dit moment zijn er in Nederland circa jongeren tot 27 jaar die een bijstandsuitkering ontvangen. Voor de volledigheid: dit is twee procent van de totale populatie in Nederland.. Ontmanteling Een aantal organisaties is fel gekant tegen het leerwerkrecht. Deze leerwerkplicht helpt jongeren niet, zegt FNVJongwoordvoerder Rutger Grootwassink. Hij heeft het over een hoofdpijndossier. De intentie om jongeren te stimuleren een startkwalificatie te halen is op zich goed maar dit is totale ontmanteling van de bijstand. Wij vinden dat er altijd een laatste vangnet moet zijn. Uitvoering De FNV er verwacht grote problemen bij de uitvoering door gemeentes. De gemeente moet een aanbod doen voor werk maar waar moet dat aanbod vandaan komen? Amsterdam heeft met de andere grote steden bijvoorbeeld wel een goed werkaanbod. Maar dat geldt lang niet overal. Er is in het wetsvoorstel niet voorzien in een bezwaarprocedure voor jongeren. Niet-melders Grootwassink vreest ook dat er een grote groep van niet-melders zal ontstaan. Die dreigen uit het zicht van de instanties te raken. De kans bestaat dat zo n jongere zonder diploma en zonder geld de illegaliteit induikt om aan geld te komen. Daar zit de maatschappij niet op te wachten. Arbeidsmarkt Ook Tof Thissen, directeur van Divosa (de vereniging van directeuren van sociale diensten) is niet blij met het wetsvoorstel. Thissen: Op zich is er niets mis mee om te voorkomen dat jongeren uitgesloten worden van de arbeidsmarkt maar dat onderdeel zit al besloten in de Wet Werk en Bijstand. Het leerwerkrecht voegt niets toe. Je kunt je afvragen: is deze wet echt voor de jongeren bedoeld, of is het gewoon een bezuiniging? Rompslomp Ook Thissen verwacht dat er straks een grote groep niet-melders zal ontstaan. Die zie je pas weer terug op hun 27e. En hij verwacht dat er bij de gemeentes veel extra rompslomp zal ontstaan als ze de wet moeten uitvoeren. Het beleid was eerst gericht op decentralisatie naar de gemeentes en nu zouden we dan weer een centrale wet krijgen? Dat druist in tegen de hele opzet van de Wet Werk en Bijstand. Thissen hoopt dat de vaste kamercommissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid bereid is te luisteren naar de bezwaren uit het veld. Brief FNVJong, sociale diensten, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de vereniging van leerplichtambtenaren hebben, zoals gemeld, een coalitie gevormd om invoering van de WIJ te voorkomen. In een gezamenlijke brief aan de kamercommissie brengen ze hun bezwaren naar voren. Ze zijn bang voor de ongewenste effecten van de wet. Bijvoorbeeld dat de gemeente zelf mag bepalen wat voor werkaanbod ze doen. En dat de jongere het aangeboden werk niet mag weigeren. Bezwaar Maar het voornaamste bezwaar is de constructie van de wet: wie zich niet aanmeldt, heeft ook geen recht op inkomen. En een aanmelding leidt ertoe dat je terug wordt gestuurd naar de schoolbanken of dat je terechtkomt in een werktraject. Jongeren die daarvoor bedanken verdwijnen uit het zicht van de maatschappij en dat is een kwalijke zaak. Ministerraad Het wetsvoorstel voor het leerwerkrecht wordt op 16 april besproken in de Tweede Kamer. Volgens planning van het kabinet wordt de wet vóór 1 juli van kracht.

19 februari 2009 MUG magazine ACHTERGROND 19 Het is niet te hopen dat het wetsvoorstel Inschakeling Jongeren aangenomen wordt door de Tweede Kamer. Gelukkig vraagt een groeiend aantal organisaties om een extra hoorzitting. Tekst: Marco Ploeger, Marcel Schor foto s jongeren: Michel Hobbij Concrete maatregelen zie ik niet Hans de Boer was van 2003 tot 2007 voorzitter van de Taskforce Jeugdwerkeloosheid. Zijn opdracht was een brug te slaan tussen jonge schoolverlaters en de arbeidsmarkt. Dat lukte. In vier jaar tijd werden jeugdbanen gecreëerd. Sinds 2007 is De Boer actief met de oprichting van het Vakcollege in het land: technische of ambachtelijke opleidingen op VMBO-niveau, die naadloos overgaan naar het middelbaar beroepsonderwijs niveau twee. Wat vindt u van het voorstel om het werkleer-recht in te voeren? De signaalwerking is heel goed. Het laat aan jongeren zien dat ze moeten leren óf werken. Dat ze niet kunnen nietsdoen. Maar ik heb moeite met die leeftijd tot 27 jaar. Mijn voorkeur gaat uit naar een leerwerkplicht tot 23 jaar. Jongens die daarna nog lopen te lanterfanten zijn al te oud om nog op het rechte pad te krijgen. De overheid moet een slag maken zolang ze tieners zijn. Wat is er mis met het beroepsonderwijs dat zoveel jongeren afhaken? Het is te grootschalig. Een paar procent valt buiten de boot. En in landelijk opzicht gaat het dan al gauw om duizenden jongeren. Het onderwijs is te weinig persoonlijk en dat vergt zijn tol. Ik ben een voorstander van kleinschaliger beroepsonderwijs, persoonlijker aandacht en binden aan het bedrijfsleven. Welke knelpunten wacht u voor jongeren die verplicht worden te gaan leren? De Boer: Dit wetsvoorstel helpt jongeren niet (foto: Sicco van Grieken) Het Rijk zegt straks tegen Piet van 26: Hup naar het ROC, anders krijg je geen uitkering. Piet meldt zich aan, puur vanwege dat inkomen, doet verder niets op school en werkt tegen. Ik zie het al voor me: weer uitzendingen van Nova, weer kamervragen. Vindt u dat er voldoende begeleiding is voor risicojongeren? Er wordt vooral veel lucht verplaatst met het praten over jongeren. Maar concrete maatregelen zie ik niet. Er is nog steeds een groep van tot jongeren die echt de weg kwijt zijn. Dat zijn zogenoemde near offenders: jongens die nog net niet de gevangenis ingaan. We hebben als Taskforce toentertijd het begrip Prepcamp geïntroduceerd. Dat zou een 24-uurs opvang moeten zijn. De opzet was om die jongens een stuk discipline bij te brengen en ze daarbij een opleiding te bieden. En als ze niet uit zichzelf komen, dan gaan we ze halen. Belangrijkste onderdeel was dat ze een gegarandeerde leerbaan aangeboden zouden krijgen aan het eind van hun verblijf. De overheid heeft toch een aantal pilotprojecten met campussen uitgezet in het land? Dat is veel te vrijblijvend. Het bleek juridisch ook moeilijk om jongeren van boven de 18 op zo n prepschool te plaatsen. Maar ik zou zeggen: begin dan maar vast met die jongens tot 18. En dan: als de sodemieter aan de gang daarmee. Ik heb aan minister Rouvoet het advies gegeven om in Europees verband een oplossing te zoeken voor jongeren boven de 18. Helaas is dat niet gebeurd. De rijksoverheid is slecht in staat om tot een operationeel plan te komen. Ze zijn goed in conceptualisering en discussie, maar echt iets neerzetten is niet hun sterkste kant. Daardoor hebben we nog steeds geen werkend model voor de moeilijkste groep. Wat zou er anders moeten? Voor mij is de basis: een goed werkend beroepsonderwijs en goede voorlichting aan jongeren. Ze hebben bijvoorbeeld geen idee wat mensen verdienen. Verder: meer kleinschaligheid, meer positieve begeleiding en meer binding met het bedrijfsleven. Grootschaligheid is de pest voor het onderwijs.

20 februari 2009 MUG magazine ADVERTENTIE 20 De stad aan de slag! DWI heeft al mensen zonder uitkering geholpen met werk of scholing. In 2009 willen we nog eens Amsterdammers zonder uitkering begeleiden. Dat doen we omdat iedereen zijn eigen talenten en mogelijkheden heeft en we graag willen dat iedereen die kan gebruiken. Bent u een NUG er? DWI helpt u als u tussen 23 en 65 jaar oud bent; geen uitkering hebt, behalve een ANW-uitkering; nu niet werkt, of niet meer dan 12 uur; meer dan 12 uur per week wil werken; in Amsterdam woont. Geldt dat voor u? Dan bent u een NUG er. NUG betekent Niet Uitkeringsgerechtigd. U hebt dan zelf geen uitkering, maar uw partner kan wel een uitkering hebben. Denk bijvoorbeeld aan een WIA- of een WW-uitkering. Waarom helpen we u? Stel, u hebt 3 kinderen en uw man heeft een WIA-uitkering, waarvan u alles moet betalen. Dat is niet makkelijk. Dan is het fijn als u wat extra geld kunt verdienen. Misschien wel terwijl uw man op de kinderen past. Een andere reden waarom wij u helpen, is dat Amsterdam u niet kan missen. Omdat er steeds meer mensen nodig zijn om het werk te doen, kan de stad uw hulp goed gebruiken. Wat kunnen we voor u doen? Misschien hebt u nog nooit gewerkt omdat u eerst voor uw kinderen hebt gezorgd. Of u kwam niet veel buiten. Dan moet u vaak wennen aan een werkritme of het omgaan met mensen. Wij helpen u daarbij. U kunt bijvoorbeeld meedoen met een wandelgroep of een koffieochtend. En als u nog vaardigheden moet leren, kunnen we u bijvoorbeeld helpen met een training of een stage. Of u kunt begeleid werken bij een werkgever. Maar ook als u al veel werkervaring hebt en alleen nog de juiste baan moet vinden, kunnen we helpen. Bijvoorbeeld met het vinden van de juiste vacature. Geen uitkering? Tóch naar DWI! Bij DWI werken speciale NUG-consulenten om u goed en persoonlijk te kunnen helpen. Voor meer informatie of contact met een van de consulenten kunt u bellen met nummer (020) , elke dag tussen 9.00 en uur. Als u later belt, kunt u uw gegevens inspreken en wordt u teruggebeld. U kunt ook mailen naar: aandeslag@dwi.amsterdam.nl of langsgaan bij het Werkplein waar uw stadsdeel onder valt. Wilt u een eigen zaak opzetten? Ook als u uw eigen bedrijf wilt starten, kunt u bij DWI terecht. Project Eigen Werk kan u begeleiden als u 40 jaar of ouder bent. Maar u kunt in sommige gevallen ook terecht bij team Zelfstandigen van DWI. Ook kunt u via DWI een krediet krijgen. Bijvoorbeeld een microkrediet, dat u aanvraagt bij een ondernemershuis. Kijk voor meer informatie op www. dwi.amsterdam.nl of Hebt u nog vragen? Bel met Project Eigen Werk op (020) of maak een afspraak met team Zelfstandigen op (020) Bent u werkgever of intermediair? Ook dan kunnen we u helpen. Werkgevers die NUG ers in dienst nemen of hen zelf willen opleiden, kunnen soms een subsidie krijgen (zie nl bij Subsidies). En intermediairs die NUG ers motiveren om naar DWI te gaan, komen soms in aanmerking voor een inspanningsvergoeding (zie bij Intermediairs > Wat kan DWI voor mij doen?). Nieuw: Garantiefonds Microkredieten Amsterdam Sinds 1 februari geeft het Garantiefonds Microkredieten Amsterdam garanties van tot voor startende en doorgroeiende ondernemers, waarmee ze makkelijker bij een bank een lening kunnen krijgen. Stel: u hebt een geweldig idee om een eigen bedrijf te beginnen en daarom geld nodig om op te starten. Maar de bank wil u geen lening geven omdat er niemand borg kan staan. U kunt dan naar het Ondernemershuis van uw stadsdeel om een borgstelling voor uw lening aan te vragen. Waarom bestaat het Garantiefonds Microkredieten? Nieuwe, frisse ideeën en ondernemingen zijn goed voor de stad. De gemeente en de Rabobank zorgen er daarom samen voor dat nieuwe bedrijven en bedrijfjes in Amsterdam een kans krijgen. Dit betekent dat mensen die niet snel bij de bank een lening krijgen, toch geld kunnen ontvangen. Het Garantiefonds Microkredieten zorgt dan voor de borgstelling van uw lening. Is het fonds er ook voor u? Om in aanmerking te komen voor deze borgstelling van het Garantiefonds Microkredieten, moet u starten als ondernemer of niet langer dan 5 jaar een eigen bedrijf hebben. Ook moet u een ondernemingsplan of doorstartplan hebben. In het ondernemingsplan legt u bijvoorbeeld uit wat uw idee is, hoe u het wilt doen, wie uw klanten zijn. Een handig hulpmiddel hierbij is de site van de Kamer van Koophandel ( Hier staat stap voor stap uitgelegd hoe u dit plan schrijft. Ook kunt u terecht bij een Ondernemershuis of bij Ondernemersloket Amsterdam Noord om u hierbij te helpen. En als u ouder bent dan 40 jaar, kunt u bij Project Eigen Werk op Werkplein Noord terecht: Hoe kunt u dit aanvragen? U kunt een aanvraag voor een borgstelling van het Garantiefonds Microkredieten indienen bij de Ondernemershuizen en het Ondernemersloket Amsterdam Noord. In Amsterdam zijn 4 ondernemershuizen: Groot Oost, West Binnen de Ring, Nieuw West en Zuidoost. Kijk voor meer informatie op: Voor het Ondernemersloket Amsterdam Noord kijkt u op: bij Ondernemen. Als u al een goed ondernemings- of doorstartplan hebt en geen verdere hulp hierbij nodig hebt dan kunt u voor een aanvraag ook een afspraak maken bij team Zelfstandigen van DWI. Voor meer informatie bel (020) of kijk op: