Raadsvoorstel Pilot Tijdelijke Horeca

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven 16R6787 Raadsnummer Inboeknummer 16bst00475 Beslisdatum B&W 18 april 2016 Dossiernummer Raadsvoorstel Pilot Tijdelijke Horeca Inleiding In maart 2014 is het Horecabeleidsplan Kennis maken met een gastvrije stad vastgesteld. Hierin staan de kaders voor de doorontwikkeling van de Eindhovense horeca en is opdracht gegeven tot het met partners uitwerken van enkele pilots. Belangrijkste uitgangspunten bij de uitwerking van deze pilots zijn gebiedsgericht maatwerk, verantwoord en gecontroleerd loslaten en ruimte voor experimenten en flexibiliteit. Daarbij is bij amendement de voorwaarde gesteld dat er overeenstemming is tussen alle betrokken partijen over de pilots voordat deze van start gaan. Bij de voorbereiding van de pilots bleek echter dat we geen invulling konden geven aan de pilots en werden drie scenario s aangeboden. Deze scenario s zijn voorgelegd aan de vergadering van de commissie Economie en Mobiliteit van 21 april Hieruit is een opdracht gekomen voor de uitvoering van twee pilots (verruiming openingstijden + verruiming mogelijkheden tijdelijke horeca). De verruiming mogelijkheden voor tijdelijke horeca worden in dit voorstel uitgewerkt. Onvermijdelijk Uitvoering opdracht commissie Economie & Mobilitieit Doelstelling De ontwikkelingen in de stad en regio die de ambitie van Brainport waar moeten maken, vragen om een horeca-aanbod wat kan beantwoorden aan een internationaal referentiekader. Als centrumgemeente is Eindhoven verantwoordelijk om een hierop toegesneden beheersbaar uitgaansklimaat te bieden. Hierbij moet ruimte worden gelaten voor experimenten en flexibiliteit zoals voorgesteld in het Horecabeleidsplan Kennis maken met een gastvrije stad. We willen hier geleidelijk, gecontroleerd, verantwoord en onder bepaalde voorwaarden gehoor aan geven door tijdelijke concepten toe te staan die ook ruimte kunnen bieden voor innovatie en daardoor als proeftuin dienen voor ontwikkelingen die later (wel of niet) terugkomen in de reguliere horeca. Voorstel 1. Het mogelijk maken van tijdelijke horecavestigingen door het verlenen van een planologische ontheffing voor een bepaalde periode, waarbij de organisatoren van de tijdelijke horeca zich, net als andere ondernemers, moeten houden aan nationale en lokale wet- en regelgeving. Hiervoor gelden de volgende voorwaarden:

2 a. Het moet gaan om een leegstaande locatie (zgn. spannende plekken ) waarvan kan worden aangetoond dat het binnen afzienbare tijd gesloopt of verbouwd wordt. Hieronder vallen ook leegstaande locaties waarbij niet wordt verwacht dat er op korte termijn een passende huurder wordt gevonden. b. In het geval van strijdigheid met het bestemmingsplan van het pand, worden de mogelijkheden geïnventariseerd om een tijdelijke ontheffing van het bestemmingsplan voor een horecavestiging te verlenen. Hierbij is een vereiste dat de overige diensten (zoals politie en brandweer) positief op de aanvraag voor een Drank- en Horecavergunning (Drank- en Horecawet) hebben geadviseerd. c. De vergunningverlening is ook voor tijdelijke horeca onderhevig aan landelijke wetgeving waar iedereen aan gebonden is. Indien alcohol wordt geschonken, dient een drank- en horecavergunning aangevraagd te worden. 2. De pilot binnen een jaar na inwerkingtreding te evalueren en de raad een voorstel te doen. Argumenten 1.1. Innovatieve concepten en experimenten moeten de ruimte en kans krijgen om zich te presenteren. Kijkend naar het belang van horeca en de rol die horeca kan spelen in de ambities van Eindhoven is ook de mogelijkheid tot het bieden van zogenaamde tijdelijke horeca van belang. Onder tijdelijke horeca verstaan we tijdelijke concepten die ruimte kunnen bieden voor innovatie in publieksgerichte evenementen en daardoor als proeftuin dienen voor ontwikkelingen die later (al dan niet en /of deels) terugkomen in de reguliere horeca. Deze tijdelijkheid kan zoals gezegd alleen via een planologische ontheffing worden geregeld. Verdere mogelijkheden om vanuit de gemeente mee te werken aan initiatieven zitten vooral in het constructief meedenken en -werken met een ondernemer. Bijvoorbeeld door aanpassingen in het concept te adviseren, te wijzen op andere (geschiktere) locaties. Werkzaamheden die passen bij de nieuwe taken binnen acquisitie en accountmanagement van de gemeente op het terrein van horeca en detailhandel 1.2. Tijdelijke horeca is een aanvulling op het reeds gevestigde horeca-aanbod. Belangrijk in deze doelstelling en binnen de pilot is de term tijdelijk. De locatie dient tijdelijk te zijn omdat juist die tijdelijkheid datgene (b)lijkt te zijn waar de markt om vraagt (spannende plekken) en omdat er anders (grote) horecalocaties aan het toch al ruime aanbod in Eindhoven worden toegevoegd. Voorbeelden van dit soort activiteiten zijn Eten in de Blob en stadsstrand Plage du Lac (bij Philips Lighting). Structurele toevoegingen zijn op deze wijze niet gewenst De tijdelijkheid van de horeca wordt bepaald door een termijn aan de planologische ontheffing te stellen. Als gemeente zijn we gehouden aan de wet en passen deze toe. De Drank- en Horecawet biedt geen mogelijkheden om een vergunning tijdelijk te verlenen. Tijdelijkheid kunnen we wel vastleggen middels een planologische ontheffing. Locaties voor tijdelijke horeca zijn in strijd met het bestemmingsplan. 2

3 Sinds de wijziging in het Besluit omgevingsrecht (Bor) is het mogelijk om een tijdelijke afwijking van het bestemmingsplan vrij eenvoudig toe te staan voor 10 jaar (mag uiteraard ook korter). Deze tijdelijke omgevingsvergunning is geregeld in de lijst met zogeheten kruimelontheffingen (artikel 4 van bijlage II bij het Bor). De tijdelijke ontheffing voor planologisch strijdig gebruik ziet niet alleen op het gebruik in enge zin, maar ook op bouwactiviteiten. Deze kunnen dus worden betrokken in de omgevingsvergunning. Ook kan het gebruik van het aansluitend terrein in de wijziging mee worden genomen, bijvoorbeeld om parkeren mogelijk te maken. De tijdelijke ontheffing mag ook voorzien in een permanente behoefte. Het hoeft slechts feitelijk mogelijk en aannemelijk te zijn dat het gebruik kan worden beëindigd zonder onomkeerbare gevolgen. Anders zou er immers impliciet sprake zijn van een vergunning voor permanent gebruik, aldus de Memorie van Toelichting Ook tijdelijke horeca moet veilig en daarmee zichtbaar worden geëxploiteerd. De markt vraagt om wisselende spannende plekken binnen de horeca. Indien dit soort activiteiten underground plaatsvinden, heeft en houdt de gemeente de rol van toezichthouder en handhaver. Zodra dit soort activiteiten ook aan de oppervlakte komen, zijn we naast toezichthouder en handhaver ook de vergunningverlener. Daarmee worden underground activiteiten zichtbaar en zijn partijen gehouden aan een aantal wettelijke kaders. Hierdoor kunnen openbare orde en veiligheid beter gewaarborgd worden. Ook vanuit Koninklijk Horeca Nederland is aangegeven dat het speelveld voor tijdelijke en reguliere horeca zo gelijk mogelijk zou moeten zijn. 1.5 Aandacht voor de Wet Milieubeheer. Zodra er horeca wordt gevestigd (tegenwoordig wordt gehanteerd langer dan 12 dagen ), vallen de horeca-activiteiten onder de werkingssfeer van de Wet milieubeheer (Wm) en moet dit 4 weken voor de start worden gemeld (tenzij een omgevingsvergunning moet worden aangevraagd). De Wm hanteert het begrip inrichting. Indien met betrekking tot horeca-activiteiten sprake is van een inrichting als bedoeld in de Wm, is de Wm en het daarop gebaseerde Activiteitenbesluit van toepassing. Dat betekent concreet dat een inrichting dient te voldoen aan de inrichtingseisen om het milieu te ontlasten. Dit kan extra investeringen met zich meebrengen. Activiteiten die gedurende een periode korter dan 6 maanden, minder dan 12 keer op dezelfde locatie plaatsvinden, vallen blijkens jurisprudentie doorgaans niet onder het begrip inrichting als bedoeld in de Wm. Hierdoor krijgen initiatiefnemers voor tijdelijke horeca iets meer mogelijkheden, hoewel ook zij aan overige wet- en regelgeving gebonden zijn, waarbij geen onderscheid is tussen reguliere en tijdelijke horeca. Kanttekeningen 1.1. Voorwaarden als gevolg van wet- en regelgeving zijn noodzakelijk. Wanneer de activiteiten, gedurende een periode korter dan 6 maanden, niet meer dan 12 keer op dezelfde locatie plaatsvinden, valt de locatie niet onder het begrip inrichting als bedoeld in de Wet milieubeheer (Wm). Maar ook bij een tijdelijke horecavergunning moet rekening worden gehouden met de Drank- en Horecawetgeving en investeringskosten die daarmee gepaard kunnen gaan (gebaseerd op sociale hygiëne), zoals onder andere het plaatsen van toiletblokken en een afzuiginstallatie. 3

4 Daarbij zijn er meer voorwaarden op grond van wet- en regelgeving zoals ook voor de reguliere horeca geldt, noodzakelijk om de veiligheid van gebruikers te waarborgen. Goed voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld het Bouwbesluit. Het Bouwbesluit lijkt en is soms beperkend voor tijdelijke initiatieven, maar het Bouwbesluit is ook een grondige checklist om een inrichting gebruiksklaar te maken en veilig te gebruiken. Tijdelijke horeca moet voldoen aan de eisen van bestaande bouw die voortvloeien uit het Bouwbesluit artikel 1 en de overige artikelen van het Besluit Inrichtingseisen. Ten aanzien van de brandveiligheid zal moeten worden bepaald hoeveel personen gelijktijdig van de tijdelijke locatie gebruik mogen maken. In deze zal de brandweer moeten worden geraadpleegd. Indien vereist, dienen maatregelen te worden getroffen om de brandveiligheid te waarborgen Geluidsoverlast voor omwonenden is een aandachtspunt Indien de gemeente ervoor kiest om tijdelijke horeca toe te staan in panden die hier in eerste aanleg niet voor gebouwd zijn, bestaat het risico op geluidsoverlast. Bij een relatief korte exploitatie ligt het voor hand dat er geen akoestische isolatie van het pand plaatsvindt omdat dit een dure maatregel is. Daarmee stelt de staat van een pand in feite kaders aan de exploitatiemogelijkheden. Neemt niet weg dat men buiten die kaders kan treden. Indien burgers geluidsoverlast ervaren, maken ze er melding van bij de gemeente of politie (na kantoortijd). Eventueel volgt een bestuursrechtelijk handhavingstraject. Er is slechts een beperkte capaciteit beschikbaar voor dit traject. Daarnaast bestaat dit traject uit diverse wettelijke stappen (metingen verrichten, aanschrijven, zienswijzen indienen, opleggen dwangsom) en zijn voordat een dwangsom feitelijk wordt verbeurd (geïnd) een aantal maanden verstreken. Bij calculerende exploitanten kan dit betekenen dat het innen van de dwangsommen en daarmee de beoogde beëindiging van de overtreding pas plaatsvindt bij het einde van de looptijd van het tijdelijke horecaconcept. Daarom zullen we aanvragen vooraf goed toetsen (o.a. inschatting bouwkundige constructie en overdracht geluid naar omwonenden) en met alle aanvragers in gesprek gaan over het aspect geluid. Op deze manier proberen we preventief geluidsoverlast en de daarbij behorende langdurige handhavingstrajecten, te voorkomen Waarom wordt tijdelijke horeca niet middels een evenementenvergunning geregeld? Tijdelijke horeca is niet onder een evenementenvergunning onder te brengen. Op grond van artikel APV kan een parapluvergunning worden afgegeven. Hiervoor wordt aansluiting gevonden op het Evenementenbeleid Eindhoven Gastvrij en Veilig. Indien de ondernemer ook alcohol wil schenken, moet een ontheffing van de Drank- en Horecawet worden aangevraagd. Die ontheffing op basis van artikel 35 Dranken Horecawet geeft toestemming voor het schenken van alcohol gedurende maximaal 12 aaneengesloten dagen. Niet in alle gevallen biedt een evenementenvergunning uitkomst. Een evenementenvergunning geldt bijvoorbeeld niet voor evenementen in panden. Ook is het in veel gevallen gewenst om meer dan 12 dagen aaneengesloten te mogen exploiteren. 4

5 1.4. Waarom kost een drank- en horecavergunning voor tijdelijke horeca evenveel als voor reguliere horeca? Niet de termijn van exploitatie, maar de aanvraagbehandeling en -afhandeling van de betreffende vergunning zijn leidend bij het aanvragen van vergunningen. Voor het beoordelen van een aanvraag in het kader van de Drank- en Horecavergunning vindt inhoudelijk dezelfde toetsing plaats, ongeacht de duur van de exploitatie. Met het hanteren van het basisprincipe dat legesgelden kostendekkend zijn, zijn de legeskosten voor een tijdelijke exploitatie gelijk aan die voor een onbeperkte exploitatie. Hiermee wordt het standpunt ingenomen dat de legesgelden voor een ieder gelijk zijn om rechtsongelijkheid te voorkomen. Kosten De duur van exploitatie is niet leidend. Als gevolg hiervan zijn de legesgelden voor het aanvragen van een vergunning voor een tijdelijke exploitatie gelijk aan de legesgelden van een onbeperkte exploitatie. De werkzaamheden die gepaard gaan met ambtelijke advisering over de planologische ontheffing en bijv. aanpassingen in het concept, toetsen locaties, passen bij de nieuwe taken binnen acquisitie en accountmanagement van de afdeling Economische Zaken en Arbeidsmarkt. Communicatie Dossier is opgesteld mede naar aanleiding van gesprekken met vertegenwoordigers van Koninklijk Horeca Nederland, partijen die tijdelijk horeca-activiteiten willen ontplooien en de ervaringen die we daar mee hebben met betrekking tot vergunningverlening e.d. Bij besluitvorming wordt dit gecommuniceerd via onze eigen (social) media en via publicaties in (week)bladen. Planning en uitvoering Na vaststelling in de raad bieden we initiatiefnemers de mogelijkheid aanvragen in te dien voor tijdelijke horeca-exploitaties. In de looptijd van de pilot, die in eerste aanleg voor een jaar wordt vastgesteld, worden de aanvragen gevolgd. Evaluatie Zowel het aantal aanvragen, de hieraan gebonden tijd met betrekking tot de afhandeling van de aanvragen, de ervaringen van de betrokken partijen, worden na een jaar in een kwalitatieve evaluatie aan de raad aangeboden en wordt een voorstel gedaan over het vervolg. 5

6 Bijlage(n) Als bijlage(n) bij dit voorstel behoren: b nvt De bijlagen worden meegestuurd De bijlagen liggen ter inzage in de leeskamer Een ontwerpraadsbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Burgemeester en wethouders van Eindhoven,, secretaris. 6

7 Ontwerp Raadsbesluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 18 april 2016; besluit: 1. Het mogelijk maken van tijdelijke horecavestigingen door het verlenen van een planologische ontheffing voor een bepaalde periode, waarbij de organisatoren van de tijdelijke horeca zich, net als andere ondernemers, moeten houden aan nationale en lokale wet- en regelgeving. Hiervoor gelden de volgende voorwaarden: a. Het moet gaan om een leegstaande locatie (zgn. spannende plekken ) waarvan kan worden aangetoond dat het binnen afzienbare tijd gesloopt of verbouwd wordt. Hieronder vallen ook leegstaande locaties waarbij niet wordt verwacht dat er op korte termijn een passende huurder wordt gevonden. b. In het geval van strijdigheid met het bestemmingsplan van het pand, worden de mogelijkheden geïnventariseerd om een tijdelijke ontheffing voor een horecavestiging te verlenen. Hierbij is een vereiste dat de overige diensten (zoals politie en brandweer) positief op de aanvraag hebben geadviseerd. c. De vergunningverlening is ook voor tijdelijke horeca onderhevig aan landelijke wetgeving waar iedereen aan gebonden is. Indien alcohol wordt geschonken, dient een drank- en horecavergunning aangevraagd te worden. 2. De pilot binnen een jaar na inwerkingtreding te evalueren en de raad een voorstel te doen. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 31 mei 2016, voorzitter., griffier. 7