GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006

Transcriptie

1 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 de vergadering van dinsdag 23 november 2006 in het stadhuis te Leiden om uur Verslag van Voorzitter: Griffier: de heer H.J.J. Lenferink mevrouw E.H.T. van der Vlist Aanwezig zijn voorts 37 leden, te weten mevrouw De Bakker (SP), mevrouw Becht (GL), mevrouw Van der Beek (GL), mevrouw V.d. Berg (PvdA), de heer Bleijie (CDA), de heer Boer (SLO), mevrouw Broeyer (PvdA), mevrouw Clement (CU), mevrouw Dickhoff (PvdA), de heer Dirks (SP), mevrouw Van Dongen (PvdA), de heer Van Egdom (GL), de heer Flippo (CDA), mevrouw Van Gelderen (SP), de heer Holla (PvdA) mevrouw Van Gruting (VVD), de heer De Haan (CDA), de heer Hendriks (SP), de heer El Houari (PvdA), mevrouw Jansen (PvdA), de heer Keereweer (PvdA), de heer Van der Klis (VVD), de heer Van der Kraats (SP), de heer Van Laar (PvdA), de heer Laudy (VVD), de heer Van Meenen (D66), de heer Peper (LL), de heer Posthuma (GL), de heer Rademaker (SP), mevrouw De Rooij (CDA), mevrouw Van Sandick (CDA), de heer Sleijster (VVD), de heer Sloos (LL), de heer Terpstra (CU), de heer Theeuwen (SP), mevrouw Verschoor (D66) en de heer Zevenbergen (VVD). Afwezig: de heer Iken (PvdA) en de heer Hermans (VVD) De wethouders Jonas (SP), Keur (SP), Steegh (GL) en Van As (CU) en de gemeentesecretaris V.d. Wijngaart. Afwezig zijn de wethouders V.d. Berg (PvdA) en Witteman (PvdA). Notulist: I.L. Vos (Notuleerservice Nederland) Opening De voorzitter opent de vergadering. 1. Vaststelling agenda De agenda wordt vastgesteld. 2. Mededelingen Berichten van verhindering zijn ontvangen van de heren Iken en de wethouders Van den Berg en Witteman. 3. Actualiteit Er zijn geen actualiteiten aangemeld.. 4. Regeling van werkzaamheden De voorzitter attendeert op het feit dat, wat met betrekking op de agenda van de gemeenteraadsvergadering van 7 december 2006 is vermeld over de Hoogbouwvisie, vanwege een discussie in de raadscommissie, wordt doorgeschoven naar een volgende vergadering. 5. Ingekomen stukken Zonder beraadslaging en hoofdelijke stemming wordt de lijst vastgesteld. 6. Vaststelling besluitenlijst van 31 oktober 2006 en 14 november 2006 Zonder beraadslaging en hoofdelijke stemming wordt de besluitenlijst vastgesteld. STEMMINGEN 7. Krediet parkeervoorziening bij het Stedelijk Gymnasium (RV ) Dit agendapunt is komen te vervallen.

2 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november Voorbereidingsbesluit Oostvlietpolder (RV ) De heer De Haan heeft in de raadscommissie een motie (motie 1) (bijlage) en een amendement (amendement 1) (bijlage) aangekondigd. De CDA-fractie vindt verblijfsrecreatie in de volkstuinen onwenselijk, ondermeer om veiligheidsredenen. Het college wordt verzocht om bij de herziening van het betreffende deel van het bestemmingsplan Oostvlietpolder verblijfsrecreatie expliciet te verbieden. Bij interruptie wijst de heer Posthuma erop dat het een algemeen gebruik is om een vorm van verblijfsrecreatie toe te staan van april tot oktober. De heer De Haan legt uit dat de CDA-fractie wil voorkomen dat een volkstuinencomplex tot een vakantiepark verwordt. Daarnaast kan op basis van een handhaafgrond in het bestemmingsplan door het college van B en W worden opgetreden bij ongewenste verblijfssituaties. Bij interruptie merkt de heer Posthuma op dat er een convenant is getekend door de gemeente en de beheerder. De heer De Haan zegt dat het een privaatrechtelijk convenant is. De volkstuinvereniging heeft alleen privaatrechtelijke middelen. De gemeente heeft een publiekrechtelijke verantwoordelijkheid. Provinciale Staten hebben goedkeuring aan het bestemmingsplan onthouden vanwege het ontbreken van de expliciete verbodsbepaling. Met het amendement wordt voorgesteld om het voorbereidingsbesluit van toepassing te laten zijn op de gehele Oostvlietpolder. Als de Raad van State het bestemmingsplan goedkeurt, kan het college van B en W alsnog afwegen welke delen van de Oostvlietpolder zij wenst te bebouwen en welke delen groen blijven. Onder het regime van een voorbereidingsbesluit kunnen ongewenste ontwikkelingen worden tegengegaan. De heer Keereweer zegt, mede namens GroenLinks, dat de PvdA en GroenLinks het amendement van de CDA-fractie niet zullen steunen. Wethouder Witteman heeft het amendement eerder ontraden. De provincie staat niet te trappelen om te kijken naar de zes hectare. De uitbreiding van het voorbereidingsbesluit gaat over het hoofd van de volkstuinder. Beide fracties steunen de wethouder in zijn advies om in de raadscommissie hierover nog eens te debatteren. De motie zal niet worden gesteund. Interruptie: De heer De Haan vraagt welke actie de PvdA-fractie onderneemt om de doelstelling van het collegeprogramma te verwezenlijken. De heer Keereweer vindt het voorstel van de heer De Haan ontijdig en onwenselijk. De heer Rademaker zegt de dat SP vierkant achter de belangen van de volkstuinders staat. Op dit moment zijn er duidelijke en goede afspraken met de Bond van de Leidse Amateurtuinders. De motie zal niet worden gesteund. Het amendement van de CDA-fractie zet de toekomst van de volkstuinen op het spel. De heer Rademaker verzoekt de wethouder om voor de uitspraak van de Raad van State informatief met de commissie te praten over de aanwijzing van zes hectare grond. Mevrouw Verschoor vertelt dat de fractie van D66 zich in grote lijnen kan vinden in de woorden van de CDA-fractie. Bij de behandeling van het bestemmingsplan Oostvlietpolder is een D66- motie aangenomen, die beoogde om de fasering van de bebouwing te regelen. De fractie van D66 vreest dat dit niet mogelijk is als een deel van het voorbereidingsbesluit wordt vastgesteld. Spreekster zou de raad willen oproepen om zijn eigen besluiten te volgen. Wethouder Steegh (als plaatsvervanger van wethouder Witteman) was niet aanwezig bij de discussie in de raadscommissie. De wethouder vraagt zich af wat de CDA-fractie bezielt om de motie in te dienen. Datgene wat onder het begrip verblijfsrecreatie wordt verstaan, -en dat wat de provincie wil voorkomen-, is datgene wat men in Centerparcachtige constructies aantreft. Met het voorstel dat het college van B en W heeft aangedragen kan dat adequaat worden voorkomen. Op alle volkstuinen kan al jarenlang worden overnacht, met instemming van de gemeente. De provincie heeft daarmee ook geen moeite. De motie raakt het onderwerp niet waar het in het raadsvoorstel omgaat. Het college van B en W wil de motie ten stelligste ontraden. Bij interruptie merkt de heer De Haan op dat de provincie een opmerking heeft gemaakt over het karakter van het verblijf. Het college van B en W past slechts het aantal vierkante meters aan. Wethouder Steegh legt uit dat juist de omvang het meest adequate instrument is om te voorkomen dat de opstal een alternatieve woning gaat worden. Het is onjuist om de bestaande

3 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 praktijk van decennia opeens te gaan verbieden. Op basis van het Bouwbesluit wordt regelmatig gecontroleerd op brandveiligheid. Het amendement wekt de suggestie dat de gemeenteraad het niet eens is met het vastgestelde bestemmingsplan. Als de Raad van State dit zou betrekken in haar overwegingen, dan bestaat de kans dat het bestemmingsplan wordt afgekeurd. Namens wethouder Witteman zegt wethouder Steegh toe dat het college van B en W binnenkort met de raads- en commissieleden zal spreken over de wijze van omgang met de zes hectare. Tweede termijn: De heer De Haan licht toe dat het amendement niet is bedoeld om obstructie te plegen. De CDAfractie is blij dat de discussie over de positie van zes hectare grond in de Oostvlietpolder hiermee is aangezwengeld. De motie zegt iets over het karakter en biedt publiekrechtelijke middelen om in te grijpen bij ongewenste situaties. Bij interruptie vraagt de heer Posthuma aan de heer De Haan welke risico s hij verwacht als de raad meegaat met het amendement. De heer De Haan verwijst naar het collegeprogramma waarin is afgesproken dat het gebied groener zal blijven dan eerder is afgesproken. Bij interruptie concludeert de heer Rademaker dat de CDA-fractie niet wil dat volkstuinders fatsoenlijk op hun volkstuinen kunnen verblijven. De SP-fractie zal tegen de motie stemmen. De heer De Haan is van mening dat volkstuinen niet zijn bedoeld om langdurig te overnachten. Mevrouw Clement vertelt dat ChristenUnie aanvankelijk sceptisch was of de wijze van het verkleinen van de woonruimte voldoende zou zijn voor de provincie. De beantwoording van de wethouder overtuigde de fractie. De motie van de CDA-fractie wordt niet gesteund. Ten aanzien van het amendement neemt de fractie genoegen met het antwoord van de wethouder. Wethouder Steegh benadrukt dat met het karakter van het verblijf voldoende zekerheid kan worden gesteld door het verkleinen van de oppervlakte. De wethouder heeft het amendement niet opgevat als obstructief. Hij vraagt zich af of de CDAfractie wil afzien van het amendement. De heer De Haan zegt dat het signaal van de CDA-fractie helder is. De voorzitter brengt het amendement en de motie in stemming. Zonder hoofdelijke stemming wordt het amendement verworpen, met dien verstande dat de fracties van CDA en D66 geacht worden voor het amendement te hebben gestemd. Zonder hoofdelijke stemming wordt de motie verworpen, met dien verstande dat de CDA-fractie geacht wordt voor de motie te hebben gestemd. Zonder hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel besloten, met dien verstande dat de SLO-fractie geacht wordt tegen het voorstel te hebben gestemd. 9. Meerjarenplan Minimabeleid (RV ) Mevrouw De Rooij vertelt dat de CDA-fractie niet tegen het meerjarenplan is. Met deze stemverklaring wenst de fractie bezwaar te maken tegen de naamgeving. Deze is te beperkt. In de voorgaande raadsvergadering zei wethouder Jonas dat het college van B en W bereid is om een onderzoek te doen naar de effectiviteit van het huidige minimabeleid. De fractie stelt voor om na deze evaluatie werkelijk een minimabeleid over de hele linie vast te stellen. Mevrouw Van Gruting verklaart dat de VVD-fractie tegen het voorstel zal stemmen. Het besluit veroorzaakt onder a. armoede, wat onder b. gerepareerd moet gaan worden. De fractie vreest dat de zaak tot 2010 wordt dichtgetimmerd. De fractie sluit zich aan bij de woorden van mevrouw De Rooij om op basis van concrete cijfers op open wijze te debatteren over het minimabeleid. Zonder hoofdelijke stemming wordt conform het voorstel besloten, met dien verstande dat de VVD-fractie geacht wordt tegen het voorstel te hebben gestemd. 10. Begrotingswijziging verkoop Opaalstraat 302 aan stichting Rosa Manus (RV )

4 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 Zonder beraadslaging en hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel besloten. 11. Benoeming voorzitters commissie Beroep- en Bezwaarschriften (RV ) Zonder beraadslaging en hoofdelijke stemming wordt overeenkomstig het voorstel besloten. 12. Voorbereidingsbesluit U-bocht (RV ) Dit agendapunt is komen te vervallen. BESPREEKPUNT 13. Advies Referendumkamer inzake raadsbesluit Inleidend verzoek tot het houden van een referendum (RV ) De heer Theeuwen zegt dat de problematiek rondom de winkeltijden is begonnen met een verordening waarbij, onder het mom van een toeristisch gebied, supermarkten in de binnenstad op zondag open mogen zijn en supermarkten in de buitenwijken van Leiden niet. Tijdens een commissievergadering Werk en Financiën gaf de meerderheid aan er niets voor te voelen om van heel Leiden een toeristisch gebied te maken. Duidelijk is geworden dat in de binnenstad ook grote tegenstelling zijn tussen winkeliers en ondernemers. Drie supermarkten in de buitenwijk kwamen met een referendumonderzoek. Het advies van de Referendumkamer is duidelijk. De kamer is niet overtuigd van de gestelde nadelen voor de kleine winkeliers. Immers, zij kunnen ervoor kiezen om op zondag hun winkel gesloten te houden. De SP-fractie is van mening dat kleine ondernemers zich terdege bedreigd voelen omdat zij op zondag hun winkel niet kunnen of willen openen. Dit blijkt uit een petitie van winkeliers uit de buitenwijken en uit signalen vanuit de hele stad. Het probleem van de zondagopenstelling moet in eerste instantie door de winkeliers zelf worden opgelost. De SP ziet de referendumaanvraag als een signaal van de Leidse burgers die in deze kwestie het consumentenbelang vertegenwoordigen. Bij interruptie vraagt de heer Van Meenen hoe een probleem kan worden opgelost als daarvoor geen middel voorhanden is. De heer Theeuwen zegt dat het consumentenbelang in deze kwestie niet de beslissende factor kan en mag worden. De SP-fractie is voor een overleg tussen de belanghebbenden om te komen tot een oplossing. Deze mening is ook het centrummanagement toegedaan, zoals blijkt uit een open brief. Punt van de orde: De heer De Haan constateert dat al minutenlang wordt gesproken over de winkeltijdenverordening, terwijl het referendumverzoek aan de orde is. De voorzitter licht toe dat de verordening bij het volgende agendapunt aan de orde komt. Het gaat nu om het referendumverzoek. De heer Theeuwen dient namens de SP-fractie een motie in om de bereidheid van partijen om rond de tafel te gaan zitten, te verifiëren (motie 1) (bijlage). Daarnaast wordt een amendement ingediend om het college van B en W, winkeliers en ondernemers in de gelegenheid te stellen met een voorstel te komen voor een winkeltijdenverordening die breed gedragen wordt (amendement 1) (bijlage). De heer Boer wijst erop dat twee weken geleden al langdurig is gesproken over het referendumverzoek. Volgens de Referendumkamer zijn er geen dringende redenen om het referendum niet te houden. De SLO-fractie stelt voor om de discussie niet nog eens te herhalen. De fractie is van mening dat artikel 11 van de referendumverordening is bedoeld om een aanvraag zo moeilijk mogelijk te maken. Artikel 11 zou niet moeten worden toegepast. Er spreekt een anti-referendumgeest uit. Dit past niet in de nieuwe open bestuursstijl. Nu komt de SP-fractie met het voorstel om de kwestie vier maanden in de tijd vooruit te schuiven. De procedure van het ophalen van handtekeningen kost de gemeenschap geld. Bij interruptie licht de heer Keereweer toe dat er geen sprake is van een anti-referendumgeest. De nieuwe bestuursstijl gaat ook over het voeren van overleg met belanghebbenden. De heer Boer zegt dat al jaren overleg wordt gevoerd. De referendumaanvraag komt mede voort uit het feit dat de raadsleden het als volksvertegenwoordiger niet eens kunnen worden.

5 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 Kosten kunnen worden bespaard door het initiatief van referendumaanvragers over te nemen. De brief van de centrummanager is in dit verband buiten de orde. De SLO-fractie is van mening dat iedere winkelier zelf moet kunnen bepalen wanneer zijn winkel open is. Bij interruptie vraagt de heer Theeuwen of de heer Boer van mening is dat in de behandeling door de Referendumkamer van deze casus de positie van de kleine ondernemer goed naar voren is gebracht. De heer Boer heeft in het advies niets gelezen over de kleine middenstander. Namens de SLO-fractie dient de heer Boer een amendement in, waardoor artikel 11 van de referendumverordening niet meer nodig is (amendement 2) (bijlage). Ten slotte spreekt de fractie haar ongenoegen uit over de zondagscontroles. De voorzitter deelt mee dat het laatste buiten de orde is. De heer Keereweer meldt dat de PvdA-fractie voor het referendumverzoek zal stemmen, dus voor optie b in het voorstel. De fractie neemt geen afstand van de eerder geuite inhoudelijke bezwaren. De PvdA-fractie is tegen een verdere uitbreiding van de zondagopenstelling in de buitenwijken. Het was juist om te bezien of er inhoudelijke bezwaren waren om het referendumverzoek tegen te houden. De heer Van Meenen verwijst naar de uitvoerige discussie over de dringende redenen. De PvdAfractie verwijt die partijen die exact de argumenten van de Referendumkamer hebben gevolgd onzuiver gedrag. De voorzitter stelt dat in beide richtingen niets te verwijten valt. De ene partij was niet meer zuiver dan de ander. De heer Keereweer legt uit dat de inhoudelijke argumenten voor de coalitiepartijen aanleiding waren om in het coalitieakkoord op te nemen dat een uitbreiding van de zondagopenstelling moet worden tegengegaan. Er moet worden gestreefd naar een verdere ontplooiing van de buurtwinkels. Deze inhoudelijke argumenten in het collegeakkoord zullen bij een eventuele verdere fase in het referendumverzoek zwaar wegen voor de PvdA-fractie. De fractie is tegen een verdere openstelling en wil dus pleiten voor het referendumverzoek. De Referendumkamer heeft aangegeven dat inhoudelijke bezwaren een rol kunnen en mogen spelen bij de beantwoording van de vraag over een verdere uitbreiding van de winkelopenstelling. Deze bezwaren zouden geen rol mogen spelen bij de vraag of het referendumverzoek op zich gehonoreerd moet worden. De PvdA-fractie neemt de adviezen van de Referendumkamer serieus. De fractie stemt voor een referendum. Als een referendum wordt gehouden, zal de fractie, gelet op de inhoudelijke bezwaren en de in het collegeakkoord opgenomen afspraken, een zogeheten nee campagne voeren. De geldige referendumuitslag zal de PvdA-fractie serieus in haar eindoordeel meewegen. De uitslag is een advies van de burger. Hoe zwaar de uitslag zal meewegen, zal de fractie nog nader aangeven. De PvdA-fractie zal een commissie in het leven roepen die adviseert over de omgang met uitslagen van referenda. De fractie wil het advies van voornoemde commissie afwachten. Voordat de campagne begint, zal de PvdA-fractie aangeven hoe zij met de adviezen van de kiezer zal omgaan. Bij interruptie vraagt de heer Van Meenen naar het verschil tussen het RijnGouweLijnreferendum en dit referendum. De heer Keereweer antwoordt dat het RijnGouweLijnreferendum een product van onderhandeling is geweest. Eén is een initiatief vanuit de raad; de ander vanuit de burgers. Mevrouw Van Gruting merkt op dat de VVD-fractie zich eerder positief heeft uitgelaten over het referendumverzoek. Het advies van de Referendumkamer is helder. De VVD-fractie vindt een verzoek om uitstel onwenselijk. Er moet zo spoedig mogelijk duidelijkheid komen. De VVD-fractie vindt de motie van de SP-fractie volkomen onzinnig. Het amendement ziet de VVD-fractie als bezwaar nummer 16. Over het amendement van SLO zegt mevrouw Van Gruting dat het een beter idee is om het initiatiefvoorstel van de fracties van VVD en D66 te steunen. Bij interruptie vraagt de heer Theeuwen of mevrouw Van Gruting vindt dat de positie van de ondernemer goed vertegenwoordigd is in het advies. Mevrouw Van Gruting vindt het niet de taak van de Referendumkamer om allerlei belangen van groeperingen in de stad af te wegen. De Referendumkamer beoordeelt de bezwaren op basis van procedures en regels. De raad maakt een belangenafweging. Het betreft hier een referendumverzoek, waartegen ja of nee kan worden gezegd.

6 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 Bij interruptie wijst de heer Terpstra op de brief van de centrummanager. Hij stelt voor om tot consensus te komen. De opdracht aan het college van B en W is om uit te zoeken of de indieners van het referendumverzoek akkoord kunnen gaan met een overleg. Wat is daarop tegen? Mevrouw Van Gruting sprak de indieners van het referendumverzoek. Zij willen best praten, maar handhaven hun referendumverzoek. De heer De Haan vindt dat het collegeprogramma of afwegingen niet ter zake doen bij een referendumaanvraag. Er moet sprake zijn van een marginale toets of de referendumaanvraag geldig is. In dat opzicht stelde de Referendumkamer de CDA-fractie in het gelijk. Er is een verschil tussen inhoudelijke redenen betreffende het onderwerp van het referendum en tussen het houden van een referendum. De CDA-fractie nam kennis van de brief van de centrummanager. Het is belangrijk om de ruimte te bieden voor het voeren van een discussie. De bal ligt bij de initiatiefnemers van de referendumaanvraag. Het centrummanagement is een partij in de discussie over de koopzondagen. Bij interruptie vraagt de heer Van Meenen of de heer De Haan het met spreker eens is dat een open gesprek tussen ondernemers en winkeliers alleen kan plaatsvinden op basis van en vanuit een gelijkwaardige positie, dus door middel van een referendum. De heer De Haan is het daarmee niet eens. Er ligt een geldige aanvraag van initiatiefnemers. Zij willen een referendum. Anderen willen het referendum uitstellen. Deze partijen moeten tot overeenstemming zien te komen. De heer De Haan heeft geen bezwaar tegen het uitstellen van het referendum, maar het is niet aan hem om daarover te beslissen. Het is geen referendum van de raad. Spreker vraagt het college van B en W of er contact is met de indieners. Zo ja, zijn zij bereid om hun verzoek op te schorten? De ChristenUnie dreigt uit het college van B en W te stappen als er een referendum komt. Kan de CU-fractie duidelijkheid geven over deze uitspraak? De heer Van Egdom zegt dat de fractie van GroenLinks twijfelt of een referendum over een dergelijk probleem moet worden gehouden. Het gaat om drie winkels buiten het centrum. Bij interruptie wijst de heer Van Meenen erop dat het voorstel beoogt om alle winkeliers en ondernemers in de buitenwijken hun winkel te laten openen op zondag. De heer Van Egdom zegt dat GroenLinks zich neerlegt bij het advies van de Referendumkamer. De fractie zal de aanvraag niet blokkeren. De fractie voelt ervoor om de ideeën, zoals genoemd in de brief van de centrummanager van 20 november 2006, een kans te geven. Is het mogelijk om het referendum enkele maanden op te houden om de discussie over de koopzondag uitvoerig te laten plaatsvinden? Het college van B en W wordt verzocht om te verkennen of de vraagstelling van het referendum een breder of principiëler karakter kan krijgen. Een vraag over de aanwijzing van de stad of een deel daarvan tot toeristisch gebied zou aan de orde kunnen worden gesteld. Tevens zou een debat met de stad kunnen worden aangegaan of de beperking van twaalf koopzondagen zou moeten gelden voor de gehele stad. De heer Van Egdom vraagt zich dan ook af of over het onderhavige onderwerp een referendum moet worden gehouden, of dat de vraag fundamenteler moet zijn. Bij interruptie vraagt de heer Van Meenen of de collegepartijen die fundamentele discussie niet eerder hadden moeten voeren, in plaats van achter de wens van de ChristenUnie aan te lopen. Was het niet beter geweest om de aangenomen motie in te trekken? De heer Van Egdom denkt dat de heer Van Meenen daar wellicht een punt heeft. Het is belangrijk om te blijven luisteren naar wat in de stad speelt. De motie is destijds aangenomen om de oneigenlijke concurrentie tussen de winkels in de binnenstad en die in de buitenwijken op te heffen. Bij interruptie wijst de heer Van Meenen erop dat er een concreet verzoek ligt op basis van 2200 handtekeningen. Is de heer Van Egdom het met de heer Van Meenen eens dat het vooral belangrijk is dat diegenen die het gesprek aangaan het gevoel hebben dat een uitkomst wordt geboden die hen in dezelfde positie zet? De heer Van Egdom legt uit dat hij het college van B en W zou willen verzoeken om te verkennen of de posities gelijk kunnen komen te liggen. Bij interruptie vraagt de heer De Haan of het zuivere advies van de Referendumkamer aanleiding was voor de fractie van Groenlinks om van standpunt te veranderen. De heer Van Egdom legt uit dat de belangrijkste twijfel van zijn fractie was gebaseerd op de mogelijke komst van nieuwe landelijke wetgeving met betrekking tot koopzondagen. Afhankelijk van de landelijke situatie die op dat moment speelt, wordt de uitkomst van het referendum

7 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 meegenomen in de afweging van de fractie van GroenLinks. GroenLinks heeft het advies van de Referendumkamer goed gelezen en zich daarbij neergelegd. Bij interruptie vraagt de heer Van Meenen wat de fractie van GroenLinks doet met de uitslag van het referendum als er geen nieuwe landelijke wetgeving is en geen overeenstemming is bereikt tussen de winkeliers. De heer Van Egdom antwoordt dat de fractie van GroenLinks in principe meegaat met de uitslag. Bij interruptie vraagt de heer Van Meenen of de heer Van Egdom met in principe bedoelt ten principale. De heer Van Egdom antwoordt dat hij wellicht bedoelde heel principieel. De heer Van Meenen verwijst naar de site van de PvdA waarop staat dat de leden groen licht geven voor een referendum. De heer Van Meenen spreekt van een gotspe. De PvdA-fractie bouwde immers vijftien stoplichten in om het referendum tegen te houden. De PvdA-fractie kreeg hoogwaarschijnlijk een gele kaart van haar leden. Een tweede gele kaart dreigt als de uitkomst van het referendum niet wordt geaccepteerd door de PvdA-fractie. Welk verschil is er met het referendum over de RijnGouweLijn? Eigenlijk wordt in de ogen van de ChristenUnie met dit referendum een omissie uit het verleden goedgemaakt. Bij interruptie vraagt de heer Terpstra of de fractie van D66 per definitie voor een referendum is als daarom vanuit de stad wordt gevraagd. De heer Van Meenen antwoordt dat in de vorige raadsperiode één grote fout is gemaakt: het afwijzen van een referendum over de RijnGouweLijn. Die fout mag niet opnieuw worden gemaakt. Er is geen dringende reden gevonden om dit referendum niet door te laten gaan. Bij interruptie vraagt de heer Terpstra of D66 het referendum niet door laat gaan, als daartoe een dringende reden wordt gevonden. De heer Van Meenen zegt dat daarbij dan echt aan een ramp voor de stad moet worden gedacht. Graag hoort de heer Van Meenen hoe de SP-fractie wenst om te gaan met de uitslag van het referendum. Wordt de consument het voordeel van de twijfel gegeven? Over de brief van de centrummanager zegt de heer Van Meenen het volgende. De ondernemers buiten het centrum bevinden zich in een volstrekt ongelijkwaardige positie ten opzichte van de positie van de winkeliers in het centrum. Die situatie moet gelijk worden getrokken. Dat kan onder het dreigement van het referendum. Als vanavond wordt besloten om de referendumloop zijn gang te laten gaan, dan is er op 20 januari 2007 (nadat 4000 handtekeningen zijn binnengekomen) nog de mogelijkheid voor de initiatiefnemers om hun aanvraag in te trekken. Is de wethouder bereid om over deze mogelijkheid na te denken? Bij interruptie zegt de heer Terpstra dat hij waagt te betwijfelen of het intrekken van een referendum juridisch juist is. Daarover is niet opgenomen in de Referendumverordening. Als 4000 mensen hun handtekening hebben gezet, is het cru om te zeggen dat het referendum niet doorgaat. De heer Van Meenen vindt dat ook cru, maar als men met elkaar tot overeenstemming is gekomen, dan lijkt het een goede oplossing. Vanavond gaat het over de aanvraag van 2200 burgers. De insteek van D66 is om het referendum door te laten gaan. Bij interruptie zegt de heer Terpstra dat nu al kan worden gesproken over een situatie die over circa vier maanden kan gaan ontstaan. Als het gesprek wordt aangegaan, dan is de situatie gedurende vier maanden open. De heer Van Meenen zegt dat in de huidige situatie sprake is van een volstrekt ongelijkwaardige situatie. De ondernemers buiten het centrum hebben geen enkel recht. Bij interruptie constateert de heer Terpstra dat de heer Van Meenen en hij niet dezelfde opvatting hebben over het begrip mediation. Bij interruptie vraagt de heer Van Egdom de heer Van Meenen naar zijn democratische uitgangspunt in deze discussie. Vindt de heer Van Meenen dat het referendum gehouden moet worden op het moment dat 4000 handtekeningen zijn binnengehaald? De heer Van Meenen vindt dat het referendum dan moet worden gehouden. Er ontstaat een situatie waarin de ondernemers gelijk zijn. Als op het moment van de uitkomst van het referendum in de ogen van de initiatiefnemers iets tot stand is gekomen dat in hun ogen beter is, dan moet de raad dat in zijn overwegingen moet meenemen. Met het uitstellen van een referendum doet de raad de initiatiefnemers te kort. De heer Terpstra constateert dat de vraag is blijven liggen of de type redenen dringend konden zijn in de zin van de Referendumverordening. Het advies van de Referendum weerlegt dit.

8 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 Hoe dringend redenen zijn om geen referendum te houden, is een politieke overweging voor volksvertegenwoordigers. Vervolgens is de vraag hoe de aangedragen redenen worden gewogen. Het advies over deze politieke weging heeft de ChristenUnie niet op een ander standpunt gebracht. Van de beoogde uitbreiding kan niet worden gezegd dat ze ten behoeve van het toerisme plaatsvindt. Een uitbreiding van het toeristische regime naar de Leidse woonwijken ziet de fractie als het buigen van recht, ten koste van kleine ondernemers in de buitenwijken. Bij interruptie verzoekt mevrouw Van Gruting de heer Terpstra in te gaan op de referendumaanvraag. De heer Terpstra gaat in op het advies van de Referendumkamer. Volgens de ChristenUnie moeten kleine winkeliers worden beschermd tegen omzetderving van naburige supermarkten. Men kan niet tegen een kleine winkelier zeggen dat hij maar zeven dagen per week moet gaan werken. Bij interruptie vraagt mevrouw Van Gruting om aan te geven waar wordt gesteld dat een kleine winkelier zeven dagen per week moet gaan werken. De heer Terpstra zegt dat het nergens staat. Het wordt wel geopperd door voorstanders van deze verordening. De voorzitter verzoekt het debat zuiver op het onderwerp te voeren. De heer Terpstra constateert dat de Referendumkamer niet overtuigd is van de gestelde nadelen voor de kleine ondernemers. Spreker geeft aan dat enkel is gesproken met de vertegenwoordigers van drie supermarkten. Als volksvertegenwoordiger heeft ChristenUnie wel gesproken met de kleine ondernemer. Bij interruptie zegt de heer Van Meenen dat de Referendumkamer heeft aangegeven dat er geen enkel signaal is geweest dat de kleine winkelier zich verzet heeft. De heer Terpstra verwijst naar de petitie van 72 winkeliers die tegen de zondagopenstelling zijn. Zowel de strijd met de winkeltijdenwet als het beschermen van het minderheidsbelang van de kleine winkelier zijn voor de ChristenUnie dringende redenen om tegen het verzoek tot het houden van een referendum te blijven. Over de brief van het centrummanagement zegt spreker dat de ChristenUnie niet precies weet wat van een eventueel overleg kan worden verwacht. De fractie is van mening dat dit overleg op zijn minst een kans moet worden gegeven. De fractie steunt de motie van de SP-fractie. Mocht de bereidheid van de indieners er niet zijn, dan gaat het over en wordt het referendum hoogstwaarschijnlijk gehouden. Bij interruptie benadrukt de heer Van Meenen dat het zeer onwenselijk is om vanavond te besluiten over een uitstel van twee weken. Om op 7 maart een referendum te kunnen houden, moeten de door het presidium aangegeven termijnen exact worden aangehouden. De voorzitter legt uit dat, wanneer men op 7 maart 2007 een referendum wil houden, er nauwelijks uitstel meer mogelijk is. Als vanavond wordt besloten tot uitstel, dan betekent dit dat het referendum pas na 7 maart 2007 kan worden gehouden. De heer Terpstra zal dit gegeven meenemen. Als uiteindelijk tot vier maanden uitstel wordt besloten, dan wordt het referendum ook op een ander moment gehouden. Als winkeliers het willen, is er niets aan de hand. Bij interruptie wijst de heer Van Meenen erop dat de initiatiefnemers niet bereid zijn hun aanvraag in te trekken. De voorzitter licht toe dat naar aanleiding van de discussie door de griffier contact is opgenomen met de initiatiefnemers. Zij hebben verklaard dat zij bereid zijn tot een gesprek. Dat zou niet mogen leiden tot het opschorten van de procedure. De heer Sloos zegt dat een referendumaanvraag helemaal niet nodig was geweest als het college van B en W een consistent beleid had gevoerd en de uitspraken van het vorige college van B en W had overgenomen. Er is een noodzaak tot een referendum, omdat de coalitiepartijen niet willen dat er op zondag winkels opengaan buiten het toeristische gebied. Dat is een zaak van ongelijkheid. Dit moet worden opgelost met een referendum. De heer Sloos heeft het gevoel dat de ChristenUnie aan het vechten is tegen wat de stad wil. Spreker denkt dat de ChristenUnie haar ideeën over de zondagsluiting uitsluitend put uit geloofsovertuiging. Dat mag, maar de fractie mag haar geloofsovertuiging niet aan de gehele stad opleggen. Bij interruptie zegt de heer Terpstra dat de fractie van ChristenUnie een inhoudelijk standpunt heeft ingenomen over de zondagopenstelling. De fractie vindt het gezond voor de Leidse samenleving als er één dag rust is. De fractie wil de stad niets opleggen. De zondagsluiting is al honderden jaren gebruikelijk. De heer Sloos houdt kerk, geloof en politiek uit elkaar.

9 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 De SP-fractie moet wel rekening houden met het feit dat er een referendumverzoek ligt. Dat verzoek komt van de burgers. Spreker vindt het vreemd dat de SP-fractie het verzoek wil vertragen. Bij interruptie vraagt de heer Theeuwen wie allereerst een beslissing moeten nemen: de winkeliers of de burgers van Leiden? De heer Sloos herhaalt dat het college van B en W consistent beleid had moeten voeren. Dan hadden de buitenwijken open kunnen gaan. De heer Sloos zegt dat er een referendum moet komen die bewerkstelligt dat alle winkeliers in de buitenwijken hun winkels mogen openstellen op zondag. Er ligt een verzoek van de winkeliers om daarover te praten. De heer Sloos vindt dat winkeliers zelf tot overeenstemming moeten komen wanneer hun winkels open en dicht zijn. Als het referendum het toelaat, kunnen zij dat zelf bepalen. Er komt vast iets moois uit als de heer Strijk de voortrekker is. Leefbaar Leiden is voor het houden van een referendum. Een referendum dat is aangevraagd door een groot aantal burgers. Wethouder Van As richt zich op het verzoek dat binnen is gekomen vanuit het centrummanagement aan de raad. Naar aanleiding van dat verzoek aan de raad heeft het college van de raad het verzoek gekregen advies te geven over dat verzoek. De wethouder heeft reeds schriftelijk geantwoord op de vraag vanuit de commissie of het verzoek van het centrummanagement wel haalbaar is. Het verzoek verzet zich niet tegen vier maanden uitstel. De wethouder heeft wel aangegeven dat er complicaties zouden kunnen optreden. Het gaat om een ingediend verzoek van de initiatiefnemers. Als zij niet instemmen met het uitstel, dan levert dat een probleem op. Het verzoek is immers door hen ingediend. Na die periode zou zich hetzelfde probleem kunnen voordoen. Bij interruptie vraagt de heer De Haan vanuit welke hoek een verzoek uit de raad is gekomen. Wethouder Van As zegt dat de heer De Haan daarvan al enkele dagen op de hoogte is. De wethouder verwijst naar zijn schriftelijke beantwoording waar in de eerste alinea staat vermeld dat op verzoek van de heer Terpstra is gevraagd om advies. De voorzitter schorst de vergadering voor circa tien minuten. De voorzitter heropent de vergadering. Tweede termijn: SCHORSING De heer Keereweer deelt namens zijn fractie mee dat de twee amendementen en de motie niet zullen worden gesteund. De fractie betreurt het dat de initiatiefnemers niet bereid zijn om hun verzoek op te schorten. Overigens staat een dergelijke houding een goed gesprek tussen de winkeliers niet in de weg. Het is merkwaardig dat in deze raadzaal is gezegd dat, als het referendum na 7 maart wordt gehouden, dit de doodsteek zou zijn voor het referendum. In de referendumverordening staan bepaalde grenzen aangegeven en die zijn niet gerelateerd aan referenda die tegelijkertijd worden gehouden. Bij interruptie vraagt de heer Van Meenen of de heer Keereweer met hem van mening is dat het wel de voorkeur verdient om het referendum op 7 maart te houden. De heer Keereweer zegt dat dit de voorkeur verdient vanuit een kostenoogpunt, maar niet vanuit een democratisch gehalte. Het tegelijk met verkiezingen houden van een referendum maakt de gang er naar toe makkelijker. Wethouder Van As zegt dat het college van B en W bereid is om te onderzoeken of de referendumvraag kan worden uitgebreid met de vraag over het al dan niet benoemen van de stad tot toeristisch gebied. Gezien de opstelling van de indieners van het referendumverzoek dat zij niet gewillig zijn om een discussie aan te gaan onder de gestelde voorwaarden, lijkt het de heer Theeuwen geen nut hebben om nu een stemming aan te gaan. Zowel de motie als het amendement worden ingetrokken.

10 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 De voorzitter brengt het amendement van de heer Boer in stemming. Zonder hoofdelijke stemming wordt het amendement verworpen, met dien verstande dat de fractie SLO geacht wordt voor het amendement te hebben gestemd. De voorzitter brengt het raadsvoorstel in stemming. Het betreft een elkaar uitsluitend besluit. Wanneer men tegen besluitpunt a stemt, stemt men automatisch voor besluitpunt b. Zonder hoofdelijke stemming wordt conform besluitpunt B besloten, met dien verstande dat de fracties van SP en ChristenUnie geacht worden tegen deze keuze B. gestemd te hebben.. Dat betekent dat het volgende agendapunt moet worden behandeld tot aan de besluitvorming. De eindstemming is onderdeel van het referendum als dat daadwerkelijk zal worden gehouden. 14. Verordening Winkeltijden Leiden 2006 (RV ) De voorzitter verzoekt mevrouw Van Gruting en de heer Van Meenen om achter de tafel plaats te nemen. De heer De Haan zegt dat de CDA-fractie om drie redenen tegen de uitbreiding van het aantal koopzondagen is: - Een principiële reden ten aanzien van de zondagsrust; - Een sociaal maatschappelijke reden in verband met de effecten voor de samenleving wanneer mensen op zondagen moeten gaan werken; - Een economische reden in verband met de beschermwaardigheid van de zelfstandig ondernemers. De CDA-fractie zal niet instemmen met het initiatiefvoorstel van de fracties van VVD en D66. Recent is een discussie ontstaan over het aantal koopzondagen binnen het centrum, zoals bleek tijdens een door het centrummanagement georganiseerde bijeenkomst in De Waag. De CDA-fractie maakt zich zorgen over de ontwikkeling waarbij het initiatief van enkelen leidt tot de aanpassing van gedrag bij anderen. De fractie wil helderheid scheppen voor ondernemers binnen en buiten het centrum. De heer De Haan dient namens zijn fractie een amendement in waarmee het aantal koopzondagen kan worden beperkt tot twaalf, door middel van het schrappen van artikelen uit de verordening die het toeristisch gebied inleiden (amendement 1) (bijlage) Bij interruptie vraagt de heer Theeuwen hoe de CDA-fractie de positie ziet van de supermarkten in de binnenstad die op dit moment alle zondagen open mogen zijn. De heer De Haan wil ongelijke concurrentie opheffen. Het weegt zwaar voor de CDA-fractie om een duidelijk signaal af te geven. Bij interruptie merkt de heer Laudy op dat hij het amendement niet begrijpt. De inhoud van het raadsvoorstel gaat over de uitbreiding van het aantal koopzondagen. Dat is de intentie van de aanvragers van het referendum. De heer De Haan legt uit dat alleen een referendum kan worden gehouden over een voorstel dat is uitbehandeld. De raad organiseert het referendum niet. De stad neemt daartoe het initiatief. Bij interruptie vraagt de heer Van Egdom of het niet beter zou zijn om de vraagstelling van het referendum te amenderen in plaats van het voorstel. De heer De Haan begrijpt de gedachtegang van de heer Van Egdom, maar de gedachtegang van de heer De Haan is anders. Spreker hoopt het voorstel zo te amenderen dat een referendum overbodig is. Als het referendum niet overbodig blijkt te zijn, kunnen de indieners hun aanvraag voortzetten. Bij interruptie verwijst de heer Terpstra naar het verslag van het overleg met de Referendumkamer, waarin de indieners zeiden dat zij ook akkoord kunnen gaan met twaalf koopzondagen. Bij interruptie vraagt mevrouw Van den Berg hoe kan worden verklaard dat de CDA-fractie vier maanden niet vindt rijmen met het voorstel van de indieners, maar het volledig amenderen van het voorstel wel. De heer De Haan is eigenlijk wel een voorstander van uitstel, maar het is niet aan de raad om uitstel te bewerkstelligen. Vanuit principes en haar kijk op koopzondagen vindt de CDA-fractie dit geen goed voorstel.

11 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 De heer Keereweer verwijst kortheidshalve naar de beraadslagingen in de commissie en de vijftien inhoudelijke redenen die eerder zijn aangevoerd door de PvdA. Hij spreekt de wens uit dat het college en de winkeliers binnen en buiten het centrum tot goed overleg kunnen komen met vruchtbare resultaten. De PvdA-fractie zal tegen het initiatiefvoorstel stemmen. De belangrijkste reden is dat PvdA het handhaven van bestaande en het stimuleren van nieuwe buurtwinkels een groot goed vindt en daarnaast het sociale leven van de kleine winkelier. De heer Theeuwen deelt mee dat de SP-fractie het raadsvoorstel niet zal steunen. Ideologisch gezien is de SP-fractie tegen een verdere uitbreiding van de 24-uurs economie. Het amendement van de CDA-fractie wordt wel gesteund. Het is de manier om de rechtsgelijkheid in de stad aan te brengen. De heer Sloos zegt dat Leefbaar Leiden voor het raadsvoorstel zal stemmen. Het biedt de vrijheid aan iedereen om de winkel te kunnen openen. Koopzondagen zijn van belang voor de economie van Leiden. De heer Van Egdom meldt dat de fractie van GroenLinks het raadsvoorstel niet zal steunen. Dat is het gevolg van het compromis dat GroenLinks in het collegeakkoord heeft gesloten. Met het amendement heeft de heer De Haan een principiële discussie op tafel gelegd. GroenLinks zal het amendement niet steunen. Het is beter de discussie aan de orde te laten komen in de vraagstelling. De wethouder heeft eerder toegezegd deze mogelijkheid te onderzoeken. Bij interruptie constateert de heer Terpstra dat een onduidelijkheid is ontstaan. Is het mogelijk om de vraagstelling te veranderen, als het onderliggend voorstel niet is geamendeerd? De heer Van Egdom stelt vast dat de wethouder deze vraag hoort te beantwoorden. Bij interruptie vraagt de heer Laudy of de fractie van GroenLinks het voorstel inhoudelijk wel de moeite waard vindt om te steunen. De heer Van Egdom legt uit dat de fractie verdeeld is over deze kwestie. De heer Laudy vertelt dat de VVD-fractie het initiatiefvoorstel handhaaft, omdat de fractie ervan overtuigd is dat het niet aan de overheid is om te bepalen op welke dagen men boodschappen doet. Het veranderende tijdsbeeld kan niet meer ondergeschikt zijn aan de zondagsrust, die voor een beperkt deel van de inwoners zo noodzakelijk schijnt te zijn. Bij interruptie vraagt mevrouw Clement of de heer Laudy, nadat hij is afgestudeerd en een voltijdbaan heeft, van plan is om op zondag te gaan werken. De heer Laudy is inmiddels afgestudeerd en stelt zich flexibel op in zijn zoektocht naar een baan. Hij houdt richting een werkgever alle mogelijkheden open. Bij interruptie vraagt de heer Theeuwen wat de boodschap van de VVD is aan alle ondernemers die niet op zondag hun winkel willen of kunnen openen. De heer Laudy zegt dat de VVD er niet van overtuigd dat de standpuntbepaling dusdanig is onder de kleine ondernemers. De VVD en D66 geven de ondernemers een kans om zelf te bepalen of zij op zondag opengaan of niet. Bij interruptie wijst de heer Theeuwen erop dat de genoemde fracties de Leidenaren die keus laten maken en niet de ondernemers zelf. De heer Laudy vindt 2200 handtekeningen nogal wat. Voor elke ondernemer is het duidelijk dat de VVD-fractie het beste met hen voor heeft. De fractie begrijpt en respecteert de keuze van inwoners die de zondag een andere invulling willen geven. Dit betekent niet dat je deze wens nadrukkelijk aan alle overige Leidenaren moet opleggen. Dat sluit niet aan bij een liberaal beeld van wat vrijheid betekent. Bij interruptie vraagt de heer De Haan wat de vrijheid is als de grootste concurrent van de ondernemer wel opengaat. In hoeverre is er vrijheid voor de kleine zelfstandige ondernemer die geen personeel kan inzetten? De heer Laudy herhaalt dat de VVD-fractie de indruk heeft dat het probleem niet zodanig is als de heer De Haan schetst. Dit voorstel schept de vrijheid voor de ondernemer om zelf te bepalen wat hij doet. De CDA-fractie wil die vrijheid beknotten. Het beperkt de vrijheid van de Leidse burger. Het veranderende tijdsbeeld, de voortschrijdende techniek en de verschillende nationaliteiten in Leiden vragen een andere, meer individuele invulling van werken en vrije tijd. De wereld om ons heen is veranderd. Veel winkels en bedrijven zijn continu in bedrijf.

12 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 Bij interruptie verwijst de heer Theeuwen naar de uitkomst van een onlangs in Utrecht gehouden referendum over koopzondagen. 66% blijkt tegen een verdere uitbreiding van het aantal koopzondagen te zijn. De heer Laudy is op de hoogte van de cijfers. In Amsterdam, Almere, Rotterdam, Oegstgeest en andere plaatsen wordt wel ruimer omgegaan met openingstijden en dat blijkt een succes. Wat de bevolking van Leiden ervan vindt, wordt binnenkort ondervonden. Er zijn opmerkingen gemaakt over de toeristische waarde van het gebied buiten de Singels. De toeristische waarde is daar niet of nauwelijks. De wet verzet zich niet tegen de uitbreiding. De mogelijkheid is er. Laat de Leidenaar zijn boodschappen doen wanneer hij wil en laat de winkelier zijn winkel openstellen wanneer hij wil. Er moet een einde worden gemaakt aan oneerlijke concurrentie. De heer Terpstra zegt dat de ChristenUnie gelooft dat het wel een overheidstaak is om een goede ordening aan te geven tussen rust en werk. Bij interruptie vraagt de heer Laudy om uit te leggen op welke wijze de geestelijke gezondheid van de heer Terpstra eronder lijdt als op zondag de supermarkt open is. De heer Terpstra antwoordt dat zijn geestelijke gezondheid daaronder in verwaarloosbare mate lijdt. Mensen moet de vrijheid worden gegeven om op zondag te doen wat zij willen. Die vrijheid wordt de kleine ondernemer niet geboden. De ChristenUnie is voor zo min mogelijk koopzondagen. De fractie steunt het amendement van het CDA. Wethouder Van As zegt dat, als de vraagstelling blijft, zoals die nu is, aan de referendumindieners geen mogelijkheid is om tot een verruiming van de vraagstelling te komen. De wethouder wil het gesprek aangaan, maar het gesprek kan niet tot een uitkomst leiden met een verruiming van de vraagstelling. Het amendement wijzigt het raadsvoorstel op forse wijze. Er moet goed worden gekeken naar de intentie die ten grondslag ligt aan het raadsvoorstel. Als het wegnemen van oneerlijke concurrentie de kern is van het raadsvoorstel, dan zou de amendering daaraan recht doen. Als de kern van het voorstel op een ander punt uitkomt, dan zal dat wellicht een probleem opleveren. In hoeverre kan het amendement recht doen aan de dieperliggende motieven van het raadsvoorstel? Bij interruptie constateert de heer De Haan dat nu een toetsing plaatsvindt of het amendement voldoende recht doet aan het voorstel van de indieners. Wethouder Van As zegt dat een juridische vraag aan de orde is. De voorzitter legt uit dat het een destructief amendement betreft. In het Reglement van Orde wordt een dergelijk amendement niet verboden. In de Referendumverordening wordt de ruimte opengelaten om een voorstel te amenderen. Ten aanzien van de geest van de Referendumverordening moet goed worden bekeken wat het betekent als een voorstel in de omgekeerde situatie wordt neergelegd. Bij interruptie wijst de heer De Haan erop dat deze redenering er bij de RijnGouweLijn toe zou hebben geleid dat amendementen, van bijvoorbeeld de SP-fractie, over een buitenomtracé als destructief bestempeld zouden worden en daarom niet in overweging genomen zouden kunnen worden. De voorzitter licht de essentie van een destructief amendement toe. Een voorstel wordt in een omgekeerde situatie neergelegd. Waar de één een uitbreiding betoogt, betoogt de ander een inkrimping. Mevrouw De Bakker wil zich aansluiten bij de woorden van de heer De Haan. Spreekster is geschrokken van de woorden van de wethouder. Waarom brengt de wethouder dit in het debat in? De voorzitter stelt voor om voor de eindstemming uit te laten zoeken of er aspecten zijn waarvan de raad op de hoogte moet zijn voordat de eindstemming plaatsvindt. De voorzitter geeft het woord aan de initiatiefnemers. De heer Van Meenen gaat niet in op de inhoudelijke standpunten. Het amendement tast ten diepste het initiatiefvoorstel aan. Niet alleen in de richting van de buitengebieden. Er ontstaat een situatie waarbij de discussie die nu in de binnenstad wordt gevoerd, direct wordt gestopt.

13 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN november 2006 Er ontstaat een compleet andere situatie dan die was beoogd bij het verzamelen van de handtekeningen door de aanvragers van het referendum. Bij interruptie vraagt de heer Theeuwen hoe de heer Van Meenen dit rijmt met de uitspraak die is gedaan tijdens de bespreking met de Referendumkamer door de initiatiefnemers dat zij ook akkoord kunnen gaan met twaalf koopzondagen in de hele stad als daarmee rechtsgelijkheid wordt bereikt. De heer Van Meenen kent de opvatting niet van de ondernemers in de binnenstad. De voorzitter licht toe dat 2200 mensen hun handtekening hebben gezet onder een verzoek dat inhoudt: Wij willen dat het voor alle Leidse winkels mogelijk wordt om elke zondag open te zijn. Het ontwerpraadsvoorstel dat er op dat moment lag, maakte het verzoek mogelijk. De heer Van Meenen zegt dat met het amendement alleen een referendum wordt toegestaan dat niet gaat over de vraag die de indieners hebben voorgelegd. Tegelijkertijd wordt een beperking opgelegd aan die ondernemers in de stad die nog op geen enkele manier betrokken zijn geweest bij de discussie. Het zou een goede zaak zijn als tussen alle ondernemers in de stad en de wethouder een discussie ontstaat. De CDA-fractie wil die discussie op voorhand smoren door te zeggen dat zij de meest gewenste uitkomst al kent. De heer Theeuwen laat geen mogelijkheid onbenut om aan te geven dat de winkeliers zelf zouden moeten bepalen wat er gebeurt. Geef de ondernemers de gelegenheid om tot een mogelijk ander voorstel te komen. Op basis van het huidige voorstel kan niet de vraag worden gesteld die de heer De Haan beoogt over de twaalf koopzondagen. Het is in strijd met de intenties van de indieners. Bij interruptie zou de heer Van Egdom de mogelijkheid willen bieden aan de indieners van het referendumverzoek om de discussie op een fundamentele manier te voeren. De burger krijgt daarmee de vraag voorgelegd die de burger ook zal willen beantwoorden. De heer Van Meenen zegt dat het vanavond gaat om het voorliggende raadsvoorstel en het verzoek tot een referendum. Op voorhand kan niet worden geredeneerd namens de initiatiefnemers en de winkeliers. De heer Laudy verzoekt de voorzitter om het amendement buiten de orde van de vergadering te verklaren. De voorzitter zegt dat het niet mogelijk is. Het Reglement van Orde verbiedt geen destructief amendement. Bij ordevoorstel kan daarmee niet anders worden omgegaan. De voorzitter is niet bereid om het destructief amendement buiten de orde te verklaren. De voorzitter is wel bereid om het aspect destructief amendement op een later moment nader aan de orde te stellen. De voorzitter ziet enige spanning met de uitleg van de Referendumverordening. De voorzitter van de Referendumkamer is zojuist gevraagd daarover een advies op te stellen. Dat advies volgt zo dadelijk. Tweede termijn: Er wordt niet gesproken in tweede termijn. De voorzitter stelt voor het advies van de Referendumkamer even af te wachten. De heer De Haan vindt het zeer verwarrend dat nu een advies wordt gegeven vanuit de Referendumkamer. De voorzitter vindt het zuiver wanneer de raad kennisneemt van het advies. De voorzitter schorst de vergadering. De voorzitter heropent de vergadering. SCHORSING De voorzitter verwijst naar het verspreide advies van de Referendumkamer. Het staat eenieder vrij wat hij of zij doet met het advies.