Hoe houd je de gezonde mens gezond? Verslag 24uurse Campus Venlo maart Horst

Transcriptie

1 Hoe houd je de gezonde mens gezond? Verslag 24uurse Campus Venlo maart Horst

2 Hoe houd je de gezonde mens gezond? Inhoudsopgave 1. Welkom kernvraag 3 2. Introductie van de werkwijze 3 3. Inspiratie 4 Onderzoek 4 Ondernemer 5 Onderwijs 6 4. Trechter verrijken van ideeën, clustering en selectie 7 5. Presentatie voorstellen 10 Research & Development 10 Systeemintegratie 10 Onderwijs Afsluiting Beschouwing door Berenschot Deelnemers 14

3 1 Welkom kernvraag De 24 uurse startte met een informele lunch, waar de deelnemers uit overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven kennis met elkaar konden maken. Tijdens de lunch werden de deelnemers verwelkomd door gedeputeerde Beurskens, die hen uitdaagde om een actieve bijdrage te leveren aan de campus ontwikkeling in Venlo. Na de lunch begon het inhoudelijke deel van de 24uurse met de introductie van de kernvraag door André Postema, de vicevoorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Maastricht. 2Introductie van de werkwijze Met de kernvraag in het achterhoofd hebben de deelnemers, ondersteund door moderator Esther Celosse van QréaCom, via verschillende stappen toegewerkt naar drie concrete voorstellen. Bij alle stappen stond het beantwoorden van de kernvraag centraal. De deelnemers zijn aan de hand van de gestructureerde denkmethodes kleur-denken, parallel-denken en lateraal-denken informatie met elkaar gaan uitwisselen. Aan de hand van drie inleiders zijn via verschillende stappen eerst logische, daarna creatieve, en als laatste vernieuwende ideeën bedacht. Deze zijn vervolgens geclusterd en verrijkt, wat resulteerde in logische, waardevolle en toepasbare voorstellen. De voorstellen zijn in drie verschillende groepen deelnemers aan het einde van de 24-uurs conferentie gepresenteerd aan de opdrachtgevers. De geformuleerde ideeën en inhoudelijke presentaties worden later in dit verslag besproken (punt 4 en 5). 3

4 3 Inspiratie Na de introductie van de werkwijze en denkmethodes hebben de deelnemers aan de hand van de drie inleiders, prof. dr. R. Fischer, de heer J. Nelissen en prof. dr. A. J. Boon, inspiratie en ideeën opgedaan. 1 Onderzoek Rainer Fischer is Senior Executive Director van het Fraunhofer Instituut voor Moleculaire Biologie en toegepaste Ecologie, tevens is hij hoofd van het Instituut voor Moleculaire Biotechnologie bij de Aachen Universiteit. In zijn presentatie gaf Fischer een aantal voorbeelden van nieuwe ontwikkelingen waarmee het Fraunhofer Instituut bezig is, bijvoorbeeld het produceren van rubber uit paardenbloemen en een installatie die verticale landbouw mogelijk maakt. Het onderstaande overzicht is een letterlijke weergave van de door de deelnemers opgeschreven ideeën, alternatieven en / of oplossingen na het beluisteren van deze presentatie. positioneer Greenport Venlo met focus op relatie plantaardige producten en gezondheid samenwerken op projectniveau verticale productenopzet in Greenport (pilot plant) focus in onderzoek en uitstraling op relatie voeding en gezondheid veredeling voor (bijv) gezondere voeding gezond is ook gezonde mondiale voedselverdeling ontwikkelingssamenwerking ipv hulp, voedselkwaliteit, voedselzekerheid, voedselveiligheid bestaande teelten screenen op inhoudsstoffen HAS Venlo opleiding planten / medicijnen idee: onrendabele kassen in Greenportregio vullen met nieuwe teelten leegstaande gebouwen vullen met hoogwaardige teelten regio met Hasselt, Venlo, Chemelot, Maastricht, Aken, Eupen, Luik kaart van de regio herontwerpen biodiversiteit benutten onderzoek gezondheidsstoffen groenten en fruit Limburg Floriadeterrein vertical farming, next door processing, next door production gezonde smaak ontwerpen en telen precisieveredeling medicinale kruiden conceptontwikkeling: thema gezondheid, groente en fruit novel logistic supply chain: shortening the agro food chain verticale farming: voordelen versus klassieke teelt in kaart brengen en relatie tot keyvragen marineplants food fresh processing Zon fresh park Tignum approach 1. gezonde voeding 2. lichamelijke beweging 3. herstel en slaap 4. positieve mindset NR condooms non allergic NR handschoenen non allergic producenten involveren: ondernemerschap, sterke marktpartijen betrekken link sterker. keuze crops agro health en market ipv economy en market preventie personalised medicine Venlo pharma, grensgebied, agro binding bedrijven aan de regio aantrekkelijkheid regio plus voor de ketenaanpak nieuwe schijf van vijf netwerk ontsluiten voor MKB innovatie keten met type bedrijven thema voorkomen van verspillingen ontwikkel een complementaire strategie voor Venlo techniek innovatie. feed en food driehoek vertrekpunt is local for local EU funding aanboren op crossover logistiek en agro food safety local teaching dependance Fraunhofer 4

5 2 Ondernemer Jos Nelissen is algemeen directeur en oprichter van Newtricious. Hij heeft een landbouwkundige achtergrond en is eigenaar van Nelissen Pluimvee, een productiebedrijf van consumptie eieren en mede eigenaar van Globus ei, een handelsbedrijf in eieren. In zijn presentatie neemt Nelissen de deelnemers mee in zijn zoektocht naar toegevoegde waarde en mogelijke nieuwe toepassingen van het ei als functionele voeding. In 2006 heeft hij daarom Newtricious opgericht met als doel innovaties in voeding te ontwikkelen die bijdragen aan een beter en gezonder leven van mensen. Als Nederlands life-sciences bedrijf werkt Newtricious samen met een groot aantal partijen zoals vooraanstaande wetenschappers, innovatieve bedrijven, organisaties en overheid. Het onderstaande overzicht is een letterlijke weergave van de door de deelnemers opgeschreven ideeën, alternatieven en / of oplossingen na het beluisteren van deze presentatie. denken vanuit consument ipv product ecosysteem hybride Afrikaantjes kweken gistvat kapitaliseren van netwerk ketenverkorting common language communicatie strategie / marketing kopiëren van aanpak over andere producten productietechniek, licenties compl: processen versterken ecosysteem: zelfde taal spreken / afstemming specialiseren versus bulk ontmoetingen meerwaarde zoeken strategie gezonde bevolking ondernemersdrive is leading wat kunnen we leren van deze case om andere MKB ers op zo n traject te zetten? model gebruiken als blauwdruk ondernemen door ondernemer: gefocust exploratief regie ligt bij de ondernemer gebruik basis Newtricious als spin off andere toepassingen volhouden health food valley startups hebben de toekomst cross sectorale aanpak, pijplijn vullen als biotech bedrijf focus financieringsmodellen dieren slim inzetten als bioreactor tastbaar maken ook voor financiers productie harvest, processing, eindproduct, testing, dichtbij elkaar green valley new services applied research, applied consulting, food innovation, competence center more innovative companies, unique examples grondontsmetting met afrikaantjes, wat ook weer als voeding dient voor de kip idea driven ipv profit driven zorgverzekeraars geïnteresseerd krijgen in preventie sociale innovatie spin off companies 5

6 3 Onderwijs Louis Boon was decaan van de Faculty of Humanities and Sciences, is momenteel hoogleraar tevens bouwdecaan Venlo aan de Universiteit Maastricht. In zijn presentatie gaat Boon in op de onderwijscomponent binnen de campusontwikkeling en het nieuw te ontwikkelen University College met bèta-signatuur. Hij geeft aan de hand van het voorbeeld van chemicus Justus von Liebig ( ) aan dat een bloeiende regionale economie begint bij onderwijs en toegepast onderzoek. Het aanbod van kennis creëert uiteindelijk ook de vraag en zorgt voor bedrijvigheid. De sleutel ligt bij de koppeling van innovatief onderwijs (HBO en WO) én toegepast onderzoek. Voor een succesvolle campus is het daarnaast noodzakelijk om structurele verbreding van activiteiten in en rond Venlo te realiseren. Studenten, docenten en medewerkers moeten zich structureel op de Campus gaan vestigen. Het onderstaande overzicht is een letterlijke weergave van de door de deelnemers opgeschreven ideeën, alternatieven en / of oplossingen na het beluisteren van deze presentatie. binden van talent WO, HBO en MBO mixed campus kraamkamers voor nieuwe ideeën bio based tech centre Venlo koppelen aan onderwijs, onderzoek en ondernemerschap Green Campus Venlo met het beste van de UM, WUR, TU Eindhoven, HAS en Fontys HAS en UM samen in doorlopende onderzoekslijnen HAS en UM samen in doorlopende leerlijnen urgentie voor lesprogramma op het gebied van voedselproductie (belangrijker dan rekenen en taal) stimuleren van nieuw ondernemerschap denken over de grens out of the box innovatie in onderwijs integratie van voedsel en leefwijze bedrijfsleven koppelen aan onderzoek maak een partnerschap tussen HAS en UM onderwijs en onderzoek organiseren een nieuw type integraal onderwijs shared facilities voor onderwijs, onderzoek en ondernemerschap richt je al op basisscholen HAS Venlo moet toegepaste medisch-biologische opleiding starten de waarde van food University College in Venlo valorisatie als focus maak van Venlo een studentenstad kloosterschool Steyl met 2x per week passieonderwijs research campus is complementair aan Chemelot en Health Campus studenten als denktank voor bedrijven 6

7 4Trechter verrijken van ideeën, clustering en selectie Na de verschillende introducerende sprekers zijn de deelnemers aan de slag gegaan om met de inhoud van de drie presentaties eigen ideeën te vormen rond de kernvraag: Aan de hand van een braindump is een enorme hoeveelheid ideeën geformuleerd. Een greep uit deze ideeën is hieronder weergegeven. model gebruiken als blauwdruk draaischijffunctie gaan vervullen toegevoegde waarde verhogen door science shared facilities toegepast onderzoek, onderwijs en ondernemers verbinding inhoudelijke as: moleculair denken hoe gebruik te maken van Philips, Sabic en DSM. deze betrekken bij campus? Limburg: daar wil je bij horen. gevoel, passie, trots vertrekpunt: local for local ontwikkel en exporteer kennis kunde kassa. local for local. Venlo kas: Venlo city food factory idea driven voedselzekerheid, voedselveiligheid more innovative companies. Unique example? gezondheid = veilig / zeker + beschikbaar / compleet food kennis + gezondheidskennis + techniek = innovatie kernkwaliteit campus Venlo. proefvelden voor Fraunhofer? waar is de (preventieve) gezondheidszorg? Viecurie? make a health agenda for Limburg naar persoonsgebonden voeding op basis van DNA integratie voedsel en leefwijze complexe productie + logistiek koppel voedsel aan emotie, emotie aan gezond leven. iedere Nederlander twee minitrees waar is thema logistiek als pijler campus gebleven? gezondheid = thema = rode draad. vertalen in business (markt) food en health op basis van regio SWOT. smart structuur (licht dus) tbv business ideas (ondernemersgedreven). campus volgt vanzelf duurzaamheid als gezamenlijk thema thema voorkomen van verspilling inclusief hergebruik ondernemersgedreven: netwerkcampus. Food, biobased nutrition, logistieke ketenregie make aware of prevention regie ligt bij ondernemers pro actief ondernemers in deelsectoren samenbrengen biologische gezondheid en mentale gezondheid meer verbinden voedingsgewoontes fantasie is mooi, maar welke sterktes zijn ons vertrekpunt? spin off companies stimuleren van nieuw ondernemerschap 7

8 nudistenkerkhof slimme voeding voor ADHD, borderline etc marine / oceanfoods. toekomst van vers! algen, zeewier, Freshpark Zon (new logistics, supply chain, waste stream) aqua cultuur in Limburg op basis van Maaswater hypo allergene berken maken kloosterschool Steijl met 2 x 1 week passieonderwijs = de leraar die je je nu nog herinnert wiet thuisteeltpakket op school onderrichten bloemen voor de thee create a healthy fastfood chain Mc Limbo cultivate white truffles samoerai appel! 1.11 m komkommer miktomaat help kleine bedrijven om efsa waardige producten op de markt te zetten hybride afrikaantjes kweken gates grants (NR condooms non allergic) lijst plantaardige producten op potentiele gezondheidsclaims kansen, kennisnetwerk, kraamkamer koppelen aan de kracht van de regio voor het ontwikkelen oprichten van een health food institute in Venlo Greenport Venlo voor de productie van nieuwe teelten (zowel volle grond als kas-teelt) directie food valley. co-creatie tussen teams ondernemers, onderzoekers en campus; waar raakt triple helix elkaar? marketing: Venlo als gezonde regio positioneren image: MKB regio focus voeding. Koolhydraten is Noord-Nederland, eiwitten is Zuid-Nederland. CCC driehoek van bedrijven, kennis, overheid. eiwitrijk driehoek van bedrijven, kennis, overheid, campus in midden vanuit markt voor gezondheid-agri ingrediënten inzetten en ontwikkelen tot nieuwe producten geen universiteit maar kennisfabriek functional food als key ontwikkel een complementaire strategie voor Venlo. Bijvoorbeeld thema eiwit voedsel niet medicaliseren (fun) inzetten op biotech industry, functional food for five more healthy years (2025) gebruik volume agro food voor gezonde inhoudsstoffen clusters. kennis: Maastricht, Wageningen, Eindhoven. overheid: Europa, provincie, gemeenten. bedrijven: koplopers denken over grenzen: out of the box toekomst ligt in clusters doorlopende leerlijnen over de waarde van food. basisonderwijs tot WO gefocuste diagnostische methodenuitwisseling op basis van kennis in regio: app retina, blogspot etc snelle en goedkope zelftest, creëert vraag naar slimme voeding innovatie in onderwijs 8

9 standard farming, urban farming, vertical farming, sky / space farming rode komkommer met aardbeiensmaak kennis uit de Maastrichtstudie inzetten leg de relatie tussen voeding en gezondheid uit op het juiste moment gezonde smaak ontwerpen en telen hoe is de consument te verleiden tot het gebruik van gezonde alternatieven (uit de medische hoek halen) Venlo biomarine food en fresh gezond verdienmodel, gezonde productie en vervoerswijze gezond is voedselveiligheid, gezond is duurzaamheid Greencampus is kenniscentra van WUR / UM / Fraunhofer voor toegepaste kennis Greenport Venlo is van lab tot kas tot consument vermarkten van ideeën in Jip en Janneke taal hoe financiering van innovatie regelen GPV innovation campus (holding) met OOO als aandeelhouders werk businesscases uit biobased business development center applied research centre Venlo moet toegepaste medische biologie opleiding starten ondernemers inspireren, kijken over de grens focus op sterktes met durf en lef rol en positie lid waardenketen marktapproach vraaggestuurd verticale productie opzetten (pilot-plant) dieren slim inzetten als bioreactor multidisciplinaire approach protein competence center Maastricht meer focus op genetische predispositie biobased food packing research murill extract als antibiotica vervanger bij koeien voor gezonde melk Tignum approach: gezonde voeding, lichamelijke beweging, herstel en slaap, positieve mindset ondernemende ondernemers met focus op exploratief De verzamelde ideeën zijn door de deelnemers vervolgens als volgt geclusterd: onderwijs / opleiding beloning gedrag productie research & development slogans systeemintegratie Na de clustering hebben de deelnemers aangegeven welke clusters en welk individueel idee ze het meest kansrijk vonden. Zo bleven er drie clusters over die de basis vormden voor de presentaties. De drie meest kansrijke clusters zijn: 1. research & development 2. systeemintegratie 3. onderwijs 9

10 5 Presentatie voorstellen Aan de hand van de drie kansrijke clusters zijn de deelnemers opgesplitst om in groepen een presentatie voor te bereiden. Na een korte voorbereiding hebben de drie groepen hun ideeën gepresenteerd aan de opdrachtgevers. 1 Research & Development De groep R&D bepleit de oprichting van een Agro-Health campus in Venlo. De campus heeft zowel een virtueel als een fysiek karakter en ligt in het verlengde van de reeds bestaande Health campus Maastricht en Chemelot. Op deze manier vormen de drie campussen een kennis-as. De kennis-as benut de kracht van de andere campussen in Limburg, maar ook daarbuiten. De positionering van de campus zou moeten aansluiten bij de kracht van de regio. Ook is het volgens deze groep belangrijk om specifiek aandacht te besteden aan de lading van het merk van de nieuwe campus. De eerste stap in deze campusontwikkeling is het aantrekken van nieuwe instellingen en bedrijven die iets te brengen hebben. Om dit te realiseren zouden de initiërende partijen, de Universiteit Maastricht, Fontys, HAS Hogeschool, de provincie Limburg en de gemeente Venlo zorg moeten dragen voor de randvoorwaardelijke aspecten. Het ontwikkelen van een dergelijke campus is een lange termijn plan. Commitment voor dit plan kost geld en tijd van de initiërende partijen, zonder het bestuurlijk en lange termijn commitment heeft het geen zin. De verwachte investering is 70 miljoen voor de eerste 10 jaar. De verwachting is dat er vooral in de duurzaamheid, logistiek en maakindustrie spinoff zal optreden bij de ontwikkeling van deze Agro-Health campus. 2 Systeemintegratie De groep systeemintegratie heeft zich bezig gehouden met de vraag wat er nodig is in de omgeving voor een goed functionerende campus en een test en productieomgeving. De eerste stap is het aantrekken van Fraunhofer voor de campus. Het aantrekken van Fraunhofer haalt niet alleen veel kennis naar de regio maar verbindt Venlo ook met Duitsland. Daarbij is het belangrijk om Duitsland niet alleen te zien als een belangrijk afzetgebied, maar ook als een land waar op het gebied van kennis veel mee samen te werken valt. Het naar Venlo halen van Fraunhofer zal een aanzuigende werking hebben op andere organisaties, zwaan-kleef-aan. Ondernemerschap is een belangrijke factor voor de ontwikkeling van de regio. Het is de bedoeling om op korte termijn 10 showcases te hebben, waarin ondernemers een belangrijke rol spelen. De eerste showcase is het naar Venlo halen van Fraunhofer. De provincie zal zich dan richten op het basisprogramma, waardoor er een goed ondernemerschapsklimaat kan ontstaan. De structuur van de campus moet niet te ingewikkeld worden. Chemelot en de Health Campus Maastricht kunnen hiervoor als voorbeeld dienen. Het is nodig om bij dit traject stevige partners te hebben en stevige beslissers. 10

11 3 Onderwijs De laatste groep geeft de opdrachtgevers en andere deelnemers een fictieve rondleiding door de Gezonde Mens Campus in In deze Gezonde Mens Campus staat een andere manier van leren centraal. Leren vanuit emoties en beleving. Alle mensen op deze campus hebben ondernemerschap als kerncompetentie en er is een totale integratie van de triple helix. Geen op zichzelf staande bloedgroepen. Ook is er integratie op het gebied van leven, leren en werken. Dit gebeurt allemaal op de campus. Een living lab op het gebied van lifestyle, wellness, food, health, fresh, ethiek en gedrag. De Gezonde Mens Campus richt zich niet alleen op WO studenten, maar ook op HBO en MBO studenten en biedt een integrale leerlijn aan die uniek is in de wereld. De World Health Organisation (WHO) zal wereldwijd drie leerstoelen sponsoren op het gebied van gezondheid en voeding, waarvan er één in Venlo zal zijn. Dit zet niet alleen Venlo, maar ook Nederland op de kaart. Er zullen mensen zijn die zeggen dat zulke ambities niet realiseerbaar zijn. Om deze ambitie te realiseren is er daarom doorzettingsvermogen nodig en guts. De groep verwacht dat er in de komende 10 jaar ongeveer 100 miljoen nodig is om deze ambitie te realiseren. 11

12 6Afsluiting De burgemeester van Horst a / d Maas, K. van Rooij, spreekt tijdens de afsluiting zijn waardering uit voor de goede en nieuwe ideeën van de deelnemers. Hij spreekt uit dat na de Floriade een nieuwe stip op de horizon nodig is voor de regio, ook geeft hij aan dat de basis voor een nieuwe stip aan de horizon tijdens deze 24-uurse gelegd is. Hij bedankt de deelnemers voor het harde werken en belooft op korte termijn terugkoppeling te geven aan alle aanwezigen over hoe er met de uitkomsten van de 24-uurse zal worden omgegaan. Voordat Burgemeester Van Rooij de 24-uurse afsluit bedankt hij nogmaals de introducerende sprekers en de moderator. 7 Beschouwing door Berenschot De 24-uurse heeft gezorgd voor drie belangrijke zaken: inhoudelijke focus rond het thema voedsel en gezondheid, draagvlak bij de betrokken partijen en de energie om aan de slag te gaan met het ontwikkelen van de campus Greenport Venlo. Tegelijkertijd realiseren alle betrokkenen zich dat zo n campus er niet van vandaag op morgen is, behalve een lange adem vergt de ontwikkeling van een campus ook een forse investering. De blikken zijn gericht op de provincie Limburg om de rol van initiator en financier op zich te nemen. Maar de provincie kan het niet alleen. In een campus komen partijen uit de triple helix samen. De overheid heeft daarbij vooral een faciliterende rol. Daarnaast is de aanwezigheid van een kennisdrager al in de opstartfase cruciaal. De campus moet op korte termijn hoogwaardig onderwijs en (toegepast) onderzoek aanbieden. Beide faciliteiten dienen in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven te worden ontwikkeld. Alleen dan is de campus vraaggestuurd en interessant voor de juiste partijen uit het bedrijfsleven. Naast de aanwezigheid van talent hebben ook de geavanceerde onderzoeksfaciliteiten een aanzuigende werking op het bedrijfsleven. En de aanwezigheid van bedrijven trekt weer nieuwe studenten aan. Zo wordt de campus tot een dynamisch geheel. De genoemde forse investeringen die nodig zijn om de campus te realiseren zullen deels bestaan uit investeringen in overzichtelijke zaken als infrastruc- 12

13 tuur, faciliteiten en andere (fysieke) randvoorwaarden. Het zoeken naar synergie met de reeds in Venlo aanwezige voorzieninger verdient daarbij aanbeveling. Daarnaast zijn er ook investeringen die het vliegwiel op gang moeten krijgen. De acquisitie van de juiste, technologie gedreven bedrijvigheid is bijvoorbeeld hard nodig. Op dit moment is er niet voldoende kritische massa aan dit soort bedrijven in de regio Venlo. Dat betekent dat er gezocht zal moeten worden naar mogelijkheden om consortia van innovatieve bedrijven te vormen, en deze consortiumvorming gefinancierd te krijgen. Gegeven de bekendheid van Venlo als logistiek knooppunt en vanuit genoemde speerpunten als voedselzekerheid, en veiligheid en het optimaliseren van de supply chain is het daarbij belangrijk om ook de kansen voor crossover met logistieke bedrijvigheid te maken. Daarnaast moet ook actief geïnvesteerd worden in het vergroten van de aantrekkelijkheid van Venlo en het laden van het merk Greenport Venlo als vestigingsplaats voor studenten, docenten en ondernemers. Wij concluderen hieruit dat een campus rondom de thema s voedsel, gezondheid en mogelijk logistiek in Venlo kansrijk is, hetgeen verdere uitwerking van deze plannen legitimeert. De volgende punten zijn voor het vervolgproces van belang. 1. Creëer lange termijn commitment (minimaal 10 jaar) met de initiërende partners uit de triple helix. 2. Zorg voor een eenvoudige governancestructuur. 3. Start zo snel mogelijk met het betrekken van (inter)nationale kennisinstituten. 4. Maak een doordacht plan om het bedrijfsleven structureel in de campusontwikkeling te betrekken en betrokken te houden (onderwijs toegepast onderzoek valorisatie). 5. Verken de mogelijkheden voor een crossover met de sector logistiek. 6. Leg voldoende fysieke ruimte vast ten behoeve van de campusontwikkeling en benut bestaande voorzieningen. 7. Investeer in de aantrekkelijkheid van Venlo als studentenstad en vestigingsplaats voor hoger opgeleiden. 13

14 8Deelnemers Deelnemers aan de 24-uurse waren: Prof. dr. R. Fischer / Fraunhofer IME de heer J. Nelissen / Newtricious BV Prof. dr. A. J. Boon / Universiteit Maastricht Prof. dr. F. J. P. H. Brouns / Universiteit Maastricht Prof. dr. T. J. Cleij / Universiteit Maastricht Prof. dr. J. G. A. M. Lemmink / Universiteit Maastricht Prof. dr. G.G. van Merode / Universiteit Maastricht Prof. dr. M. Paul / Universiteit Maastricht Drs. A. Postema / Universiteit Maastricht Prof. dr. A. M. W. J. S. Schols / Universiteit Maastricht Drs. P. C. M. G. Baeten / Provincie Limburg Dr. L. A. van Damme / Provincie Limburg de heer B. J. Kip / Chemelot Campus BV de heer F.J. Schaap / Chemelot Campus BV Mr. J. K. Dunning / Maastricht Health Campus BV de heer T. Orval / Maastricht Health Campus BV de heer L. Weijs / Fontys Hogeschool Venlo de heer F. van Leijden / HAS Venlo de heer J. A. M. Houwen / LWV Drs. Th. J. A. M. Verhagen / Liof Ir. W. E. J. M. Bens / Bens & Partners Management en Advies de heer S. Stimac / Floriade 2012 de heer R. van de Waart / Knowhouse de heer G. Benders / Fooddome / Kokkerelli de heer B. van den Bercken / Limgroup de heer T. Bruinsma / Stork Marel de heer H. Fleuren / Boomkwekerij Fleuren de heer P. Jansen / Vion Foods de heer J. Klerken / Scelta Mushrooms BV de heer H. Thissen / Hela Thissen BV de heer U. Dijkshoorn / Nunhems Netherlands BV Nunhems Zaden de heer R. de Greeff / Van Rijn Trading BV Location Langfruit Venlo Opdrachtgevers voor Ondersteuning organisatie: de 24-uurse waren: mw. E. Celosse / QréaCom Drs. A. M. G. Beurskens / Provincie Limburg Drs. C. Hermans / Berenschot Drs. H. M. Kersten / Provincie Limburg Drs. Ing. I. van den Berk / Berenschot Ing. J. A. J. Smeelen / Provincie Limburg de heer M. Valk / Provincie Limburg Drs. A. Postema / Universiteit Maastricht de heer H. Pelser / Gemeente Venlo Dr. N. Bos / Universiteit Maastricht Mr. R. Gerardu / Universiteit Maastricht Drs. G. J. H. M. C. Peeters / azm mw. A. Stöcker / Universiteit Maastricht de heer S. H. M. Satijn / Gemeente Venlo Prof. dr. A. J. J. A. Scherpbier / Universiteit Maastricht Ir. C. H. C. van Rooij / Gemeente Horst a / d Maas