Natuur in de klas product THEMA-handleiding Uit de bol gaan Groep 5 en 6

Transcriptie

1 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product THEMA-handleiding Uit de bol gaan Groep 5 en 6

2 Dit is een NME product van BuitenWijs. BuitenWijs is een samenwerkingverband, waarbij de gemeenten Houten, Lopik, Nieuwegein en IJsselstein samen sterk in NME zijn. BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving. BuitenWijs Houten NME Houten Postbus DA Houten BuitenWijs IJsselstein Gemeente IJsselstein Postbus AA IJsselstein BuitenWijs Lopik Gemeente Lopik 3411 CH Lopik BuitenWijs Nieuwegein Gemeente Nieuwegein Postbus AA Nieuwegein buitenwijs@nieuwegein.nl Colofon Copyrights BuitenWijs Jaar van uitgave 2010 Eindredactie Erna Bod, Tjeerd Mijnster en Nicky Mertens Illustratie Onbekend Grafische vormgeving Maaike de laat Met dank aan Eduniek / CED-groep BuitenWijs Groep 5 en 6 2

3 Inhoudsopgave In het kort 4 Overzicht van de lessen 6 Beschrijving van de lessen 7 Achtergrondinformatie 14 Bijlagen 16 BuitenWijs Groep 5 en 6 3

4 1 In het kort Inleiding Voor elke leerling in een groep zit er een bol of knol in de materiaalzending. De leerlingen verzorgen hun gepotte deze tot aan de bloei. De amaryllis is een verrassing voor de klas en staat symbool voor wat er gaat gebeuren: een bol gaat tot een bloem groeien. De kinderen ontdekken het verschil tussen een bol en een knol, leren onderdelen van de bloem kennen en doen waarnemingen aan de zich steeds meer ontwikkelende bloem; de eigen vergeleken met de klasse amaryllis. Doelgroep Groep 1 en 2 Leerdoelen Aan het einde van het thema:» kunnen de leerlingen ontluikende knolletjes en bolletjes in een potje verzorgen.» Weten zij hoe een knol of bol zich ontwikkelt tot bloeiende plant.» Kennen zij de onderdelen van een knol of een bol: stengel, blad, knop en bloem.» Kennen zij de namen van 4 verschillende knol- en bolgewassen die in de klas staan.» kennen zij de kleuren van de bloemen van de in het materialenpakket aanwezige bol- en knollen.» weten zij een verschil tussen een bol en een knol.» weten zij dat in de knol en de bol het voedsel zit, dat de plant nodig heeft om te groeien.» En kennen zij een voorbeeld van een knol en van een bol die wij eten. Aansluiting kerndoelen 40 De leerlingen leren in de eigen omgeving veel voorkomende planten en dieren onderscheiden en benoemen en leren hoe ze functioneren in hun leefomgeving. 41 leerlingen leren over de bouw van planten, dieren en mensen en over de vorm en functie van hun onderdelen Structuur Het thema is opgezet volgens een vaste structuur. 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met lesdoelen 4. Onderzoeken en verwerken volgens doe denk doe model 5. Afsluiten/ evalueren Duur van het thema Om de groei van de bollen / knollen te volgen is een periode van 6 weken nodig. De activiteiten kunnen over de periode verdeeld worden. De eerste week is er aandacht voor de verrassende amaryllis en het verschil tussen bol en knol. De andere weken staan in het teken van de observatie. Overzicht van de geleverde materialen» Leerkrachtenhandleiding en leerlingenboekjes» Één amaryllis» Voor elke leerling een bol of knol» Achtergrondinfo over bol en knol en bloemsoorten» Versjes en liedjes» Verschillende info kaarten BuitenWijs Groep 5 en 6 4

5 Overzicht van de materialen waarvoor de school zelf zorgt» Een ui en een aardappel» Potten en schoteltjes» Potgrond» Vingerhoed» Tuinschepjes» Stempelkussen» Verschillende teken- en knutselmaterialen» Mesje Omgang met de levende materialen De leerlingen van groep 1 en 2 zijn zich wellicht niet bewust van het consequent verzorgen van hun bol/knol. Daarom is het belangrijk de verzorging goed te bespreken BuitenWijs Groep 5 en 6 5

6 2 Overzicht van de lessen WEEK 0 Voorbereiding voor de leerkracht WEEK 1 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met doelen 4. Activiteiten 4.1 Instructie: potten van een knol/bol WEEK Eigen bol/knol potten WEEK Instructielessen bol / knol WEEK Stempelen WEEK Groei 4.6 Bloei WEEK Wat weet je? 5.2 Keuze activiteiten BuitenWijs Groep 5 en 6 6

7 3 Beschrijving van de lessen De onderdelen introductie, voorkennis ophalen en vooruitblik met leerdoelen kunnen in principe op 1 dag plaats vinden. 1. Introductie Doel Leerlingen enthousiast maken voor het thema. Voorbereiding Zorg dat de amaryllis ingepakt klaar staat op een tafeltje in de kring. Als de kinderen in de klas komen staat het pakket in het zicht. Laat het ingepakt staan en lees het gedicht bloembolletje klein (bijlage 1) voor met als luisteropdracht: Bedenk wat er in het pak zou kunnen zitten. Na het voorlezen: Even met je kniemaatje uitwisselen wat jij denkt dat er in het pak zit (=tweepraat). Het pakket wordt uitgepakt en er wordt verteld wat het is. 2. Voorkennis ophalen Doel: Het doel van de voorkennis activeren is dat kinderen actief betrokken raken bij het onderwerp en dat de leerkracht de aanwezige voorkennis van de kinderen peilt. Laat de kinderen nadenken en in tweetallen uitwisselen over: - Wat zou je moeten doen om de amaryllis te laten groeien? - Welke kleur bloem vind jij het mooiste? - Heb je thuis een bloem uit een bolletje? 3. Vooruitblik met doelen Doel: De vooruitblik geeft kinderen overzicht over wat ze gaan leren. Het richt hen op wat belangrijk is om te onthouden en laat hen zien dat de opdrachten die ze gaan maken allemaal gericht zijn op het bereiken van de leerdoelen. Kinderen worden zich bewust van wat ze gaan leren en hoe ze dat gaan doen. Ze zullen hierdoor de informatie beter verwerken en beter in staat zijn verbanden leggen. Vertel de kinderen dat» zij de amaryllis gaan bestuderen om te leren hoe een bloem groeit,» zij gaan leren hoe je een b(kn)ol moet verzorgen» zij gaan leren wat het verschil tussen een bol en een knol is (meteen laten zien)» en dat zij namen gaan leren van bloemen en van delen van de plant. Dat gaan jullie leren door goed te kijken en door te schilderen, te stempelen en plaatjekaartje te gaan leggen. De doelen worden zichtbaar opgehangen en vertel daar bij dat er telkens een voorbeeld van een werkje bij komt te hangen, kun je zien dat we dat geleerd hebben. En: kijk hier weten we al wat van. BuitenWijs Groep 5 en 6 7

8 4. Activiteiten 4.1 Instructie potten van een knol / bol Doel Aan het einde van de les kennen de leerlingen het begrip potten. Voorbereiding Nodig voor ieder kind:» Een bloempotje» B(kn)olletje» potgrond En voor een groepje van 4 kinderen:» Gieter» schepje» Plastic zakken» Vingerhoedje» Stokje En voor de groep als instructievoorbeeld een leeg potje, een potje met potgrond, een potje met een stokje er in staand, een potje met een uitgelopen ui (uitlopertje uit de grond), een potje met aarde en met een vingerhoedje er op en 5 kaarten met de nummers 1 t/m 5. Kringactiviteit In de kring wordt voorgedaan hoe een ui in een potje met potgrond wordt gepot:» Potgrond er in.» Gaatje maken met de stok.» Uit erin met de punt naar boven.» Potgrond er over heen schuiven.» Vingerhoedje water er over. Vertel de kinderen vooraf dat zij nadat het is voorgedaan de voorbeeldpotjes op de goede volgorde moeten gaan zetten: Kijk goed en probeer te onthouden wat eerste en wat daarna! Dot heet potten Klaar?: welk potje moet op kaartje 1; waar begin ik mee? Vertel het aan je buur.» Welke moet op kaart 2» Welke op.» Welke» En: Hoe noemen we dit ook al weer? ((op)potten!!) 4.2 Eigen bol/knol potten Laat de kinderen de pottafel zien (tafel met kranten bedekt met een bak potaarde, een schepje, een vingerhoedje, en stokje en een doos met b(kn)olletje). Hier kunnen jullie deze week je eigen b(kn)ol potten; steeds als we gaan werken gaan vier kinderen dit even potten. Wie gaat er beginnen met potten? De voorbeelden staan op de 5 kaarten in de vensterbank bij deze tafel. Zo komen in een week alle kinderen aan de beurt en wordt het woord potten vaak herhaald. Doel Aan het einde van de les weten de kinderen dat je de bol een beetje vochtig moet houden en in het licht moet zetten om te laten groeien. BuitenWijs Groep 5 en 6 8

9 Starter Wat heb jij elke dag nodig om te groeien? Bedenk zelf eventjes; sstt! Als je dacht aan:» Melk of drinken, dan ga je in deze hoek staan.wie? ga maar staan.» Boterham, dan ga je in deze hoek staan wie? ga maar..» Groenten of vlees, dan ga je in deze hoek staan» Iets anders, dan ga je in deze hoek staan.» Iedereen zoekt stil zijn plekje en vertelt aan elkaar waar aan je dacht. Activiteit Let op, een bloem heeft ook voedsel nodig. Dat zit allemaal in de bol of in de knol verstopt. Daarin zit alles om te drinken en te eten, net een lunchtrommeltje, maar dan voor veel dagen tegelijk. De b(kn)ol heeft elf ook wel wat nodig om de bloem er uit te laten groeien: een beetje vocht en licht. Dus: elke dag een vingerhoedje water geven en in de vensterbank bij het raam zetten. Verwerking Twee potjes klaar hebben staan: één kurkdroog en één vochtig. Geblinddoekt laten voelen welke de vochtige is. Dit als werkje laten staan, kun je tussendoor even met z n tweeën doen. Elke dag de kinderen even laten voelen of het eigen potje nog vochtig is!! 4.3 Instructielessen bol knol Nodig» Aardappel, biet, rode en gewone ui» Mesje» 8 schoteltjes Doel De kinderen weten het verschil tussen een bol en een knol. kennen een bol en knol die wij eten. Starter Laat in de kring zien een gewone ui, rode ui, aardappel en een biet Vraag of iemand van één van deze de naam weet. Bedenk zelf eerst daarna:» Wie dacht aan aardappel, ga eens staan?» Wie dacht aan.. Activiteit Kijk dit is een Ik leg de twee uien bij elkaar en de aardappel bij de biet want ze lijken van binnen op elkaar, kijk maar en de leraar snijdt ze door midden,legt elke helft op een schoteltje en vertelt: De twee uien hebben rokjes, allemaal laagjes die uit elkaar vallen als ik er aan pulk, de aardappel en de biet zijn sterk en stevig uit één stuk. Een bol kun je makkelijk pellen en knol moet je schillen. De leraar zet de schoteltjes verspreid door het lokaal en zegt: Ga met z n 3 of 4-en maar even kijken bij een van de bordjes en ga nu eens als groepje naar een ander schoteltje, bekijk ze goed!. BuitenWijs Groep 5 en 6 9

10 Weer in de kring een versje: Een bol heeft rokjes en zijn jas zit los. Een knol is één stuk en zijn jas zit vast. Na zeggen. 4.4 Stempelen Doel: Vorm eigenschap van bol en knol leren kennen door zintuiglijke activiteit. Nodig - dagelijks 8-tal halve uien en aardappelen - krantenpapier, a-3, met daarop twee borden (grote cirkel om kleine cirkel) - plakkaatverf Richt daarmee een stempeltafel in. Activiteit Stempel de rand van ene bord met de ui en van het andere bord met de aardappel. Kies verschillende kleuren, feestelijk Elke dag kunnen 4 kinderen dat aan de stempeltafel doen (kies bij het werk verdelen, t is één van de dingen die je kunt doen). 4.5 Groei Deze activiteit enkele dagen nadat de bollen en knollen of de amaryllis is/zijn gepot. Daarna kan de activiteit om de dag herhaald worden. Doel De leerlingen leren de groei volgorde kennen: eerst stengel dan blad en daarna pas bloem.. Starter» Wat heb je kort geleden nieuw gekregen omdat je gegroeid was?» Laat de kinderen dat met elkaar uitwisselen, twee aan twee. Activiteit Pak de pot met de amaryllis en bekijk hem met de leerlingen. Deze is ook gegroeid, wat heeft-ie nieuw gekregen? Bespreek de volgende vragen in de kring:» Zijn er dingen anders dan eerst?» Hoe zag de bol er eerst uit?» En wat is er veranderd?» De delen van de plant die we zien heten: Eerst.. alleen een knol, daarna bij sommige planten een stengel en daarna bladeren, bij andere komen de bladeren meteen uit de bol. Dan verschijnt de bloemsteel en ten slotte de bloemknop.» Teken de amaryllis (op ware grootte) op een plek op het bord waar deze enkele weken kan blijven staan. U kunt ook kiezen voor behang of A2 papier. Bedoeling is dat de groei van de amaryllis wordt bijgehouden in vier tekeningen. Laat de leerlingen nu hun eigen bol of knol bekijken.» Is er al iets veranderd aan hun bol of knol?» Is er net zoveel veranderd als de amaryllis?» Wat is er anders? BuitenWijs Groep 5 en 6 10

11 Verwerking Laat de kinderen in hun boekje de groei bijhouden met een tekening van de verandering. Elke dag zullen er een paar kinderen zijn die hier aan kunnen werken. Zorg ervoor dat er achtereenvolgens een tekening komt van:» Bol in de pot» Groene punt boven de aarde uit» Stengel en blad» Bloemsteel en bloem U kunt ook deze reeks ook dun voortekenen en de kinderen, als het zo ver is, zo n blad laten overtrekken en kleuren en in een mapje laten bewaren. 4.6 Bloei Doel De kinderen kunnen» de onderdelen van de aanwijzen in een namenlesje: b(kn)ol, stengel, blad, bloemknop en bloem.» de namen in een namenlesje noemen van de bloemen hyacint, krokus, tulp en narcis. Deze les kan worden gegeven als een van de planten helemaal tot bloei is gekomen. Voorbereiding Teken/knip een kartonnen/gelamineerde versie van elk bloemonderdeel. Starter» even gymmen» Handen op je hoofd, op je schouder, aan je voeten, Activiteit De plant heeft ook onderdelen: Wijs steeds aan en vertel hoe dat deel heet:» dit was de.(houdt de b(kn)ol omhoog)» Dit heet.. achtereenvolgens stengel, blad, bloemsteel en bloemknop Het namenlesje:» Kijk hier heb ik ze van papier.welke is dit (houdt één deel omhoog) herhaal» kijk hier liggen ze allemaal..wie kan (noem onderdeel) aanwijzen» ik hou twee onderdelen achter mijn rug (b.v. bol en blad), welke komt er tevoorschijn?» wie kan dat van mij nadoen» nu ga ik de onderdelen in de klas wegleggen, kijk hier leg ik.en hier..en hier.; wie kan voor mij de (noem onderdeel) halen.? Verwerking Deze losse onderdelen komen op een tafel waar de kinderen in twee- of drietallen zelf een lesje aan elkaar kunnen geven. Geef het namenlesje op dezelfde manier over de bloemnamen hyacint, tulp, krokus en narcis. Voor montessorischolen is hier een natuurlijke aanleiding om het kastje met laden met bladvormen in de belangstelling te plaatsen door een materiaalles. BuitenWijs Groep 5 en 6 11

12 5.1 Wat weet je? Doel Nagaan of de leerdoelen bereikt zijn. Door de reeks activiteiten aan te bieden is het mogelijk te observeren of de kinderen de doelen hebben bereikt. Gedurende een week kunnen alle kinderen de activiteiten uitvoeren. 5.2 Keuze activiteiten Logische reeks Laat de leerlingen de plaatjes van bijlage 4 Hoe groeit zij? uitknippen en in de juiste volgorde leggen of plakken (logische reeks). Bloemenmemorie Met de losgesneden afbeeldingen van de Memoriekaart, bijlage 5, kan een groepje leerlingen memorie spelen. Allemaal bloemen Laat de kinderen de kleurplaat gericht kleuren:» De bol bruin» De stengel groen» Het blad» De bloem De kinderen kunnen ook zelf een kleur kiezen voor elk onderdeel; bij elke plant hetzelfde. Creatief De leerlingen kunnen zelf bloemen maken: met crêpepapier (propjestechniek), scheuren, knippen, met sitspapier. U kunt elk kind of elk groepje vragen een andere soort te maken (of de soort die het kind het allermooist vindt). Op een uitgerolde strook behang kunnen de leerlingen een border van bloemen tekenen. Hierbij kan gewerkt worden met viltstiften of verf. Ook vraagt u de leerlingen een bepaalde soort te tekenen of te schilderen. Voor in de kring: Groei beschrijven (10 minuten) Geef vier leerlingen een plaatje. Laat ze om de beurt vertellen wat ze op het plaatje zien. De andere leerlingen moeten de leerlingen in de goede groei volgorde zetten. Groei uitbeelden (2) (10 minuten) Laat de leerlingen de groei en ontwikkeling van de amaryllis naspelen. Ze kunnen dit zelf doen en u kunt ze dan laten vertellen wat het voorstelt. U kunt ook onderstaande stappen gebruiken.» Begin met de winter (het is koud, het plantje zit in z n bolletje).» Maar dan wordt het lente, het wordt warmer, het plantje komt uit haar huisje en» gaat groeien en groeien.» En als ze uitgegroeid is krijgt ze een mooie bloem. (Uit de bol gaan: je hebt je laten zien!)» Na een tijdje is de plant uitgebloeid; ze wordt bruin, laat haar kopje hangen en schrompelt in elkaar. BuitenWijs Groep 5 en 6 12

13 Pak- en schudspel Deel de losgesneden kaarten uit of leg de losgesneden kaartjes op een stapel en laat de leerlingen een kaartje pakken. De leerlingen gaan rondlopen en vertellen elkaar wat ze op het kaartje hebben staan. Ze mogen elkaar niet het plaatje laten zien. Op deze manier gaan ze op zoek naar de leerlingen die dezelfde afbeelding hebben. Ter controle laten de laten de leerlingen elkaar hun plaatje zien. Klopt het niet, dan gaan ze verder zoeken. Hierin zijn nog verschillende varianten mogelijk:» De leerlingen noemen de naam van de bloem die op het kaartje staat.» De leerlingen geven een beschrijving van de bloem op het kaartje. Liedjes Er bestaan veel liedjes en versjes over knollen en bollen, lentebloemen en het voorjaar. U vindt twee versjes en drie liedjes bijlage 1 en 2. BuitenWijs Groep 5 en 6 13

14 4 Achtergrondinformatie Waarom sommige planten bollen of knollen hebben. Onze bol- en knolplanten zijn afkomstig van wilde planten die vaak in het bos groeien, zoals de boshyacint en de wilde narcis. Een bol- of knolplant slaat haar reservevoedsel op in de bol of de knol. Daarom kan deze plant vroeg in het voorjaar bloeien. Bekende gecultiveerde bol- en knolgewassen zijn bijvoorbeeld de tulp en de krokus. De tulp heeft een bol, de krokus een knol. Hieronder volgt daarover enige uitleg. De bol Uien, hyacinten, narcissen en tulpen zijn voorbeelden van bolgewassen. Een bol bestaat onderaan uit een bolschijf. Op de schijf steken delen omhoog, zelfs de bloem is in aanleg al te zien. Daar om heen zitten andere bladeren (de rokken) die ook uit de bolschijf ontspringen. De buitenste rokken zijn droog en lijken op perkament. Ze beschermen de bol tegen vocht, uitdroging en infectie. De binnenste rokken zijn sappig. Gewoonlijk ontwikkelen de nieuwe planten zich pas nadat er sprake is geweest van een echte rustperiode: een tijd van kou en weinig licht. Het najaar is daarom de tijd om buiten bollen te planten. In het voorjaar gaat de bol groeien. Na de bloei is de oude bol is zacht en leeg, maar er zijn alweer een paar nieuwe bolletjes aan de rokken te zien. De groene bladeren van de plant zorgen voor de voedselvoorraad in die bolletjes. De knol Een belangrijk verschil tussen een knol en een bol is dat de knol, in tegenstelling tot de bol, geen rokken heeft. De knol is een compacte massa. Bekende voorbeelden van knollen zijn de biet en de aardappel, maar ook krokus, speenkruid, anemoon, fresia en dahlia zijn knollen. Knollen hoeven niet in het najaar geplant te worden. Bij knollen lopen eerst ondergronds de wortels uit. Als de omstandigheden gunstig zijn (temperatuur, licht, vochtigheid) gaan de bovengrondse delen groeien. Daarvoor wordt voedsel uit de knol gebruikt. De bladeren zorgen voor nieuwe aanvoer van voedsel naar de knollen. De krokus De krokus is een van onze oudste siergewassen. Waarschijnlijk is zij al in de middeleeuwen hierheen gebracht uit gebieden rond de Middellandse Zee. De bloemen gaan open bij een temperatuur van 8 C. Het stuifmeel is kleverig en blijft gemakkelijk aan het lichaam van de bezoekende hommels kleven. Ook vogels komen op de bloemen af: spreeuwen en mussen eten graag van de bloemen. In de klas gaat de bloem snel open. Als u hem koud wegzet, sluit hij zich na een kwartiertje weer. BuitenWijs Groep 5 en 6 14

15 De hyacint De hyacint komt van oorsprong uit Klein-Azië. Het is een bolgewas. De bladeren hebben de vorm van een schuitje zodat ze het regenwater goed op kunnen vangen en naar de bol voeren. De bloemtrossen van de wilde hyacint zijn ijler en alleen blauw of wit van kleur. De gekweekte hyacinten komen in een heel scala van kleuren voor: van wit, blauw, rood, roze tot geel. De bloemen verspreiden een zware geur, waardoor insecten worden aangetrokken. De tulp Dit bolgewas is oorspronkelijk afkomstig uit Turkije. Vooral Nederland is bekend geworden door het cultiveren van tulpen. De stengel is massief en daardoor erg breekbaar. Op het blad zit een waslaagje dat het blad beschermt tegen uitdroging. De bloem staat alleen aan de top van de steel. De gekweekte tulpen hebben alle kleuren van de regenboog. Meestal eenkleurig, soms ook tweekleurig. De narcis Ook deze plant is een bolgewas en afkomstig uit Zuid-Europa. De narcis is samen met de krokus een van de vroegere bloeiers. Het blad is wat schroefvormig gedraaid. Daardoor is het wat steviger. De kleur van het blad is grijsgroen. Die grijze kleur ontstaat door een waslaagje (als je dit wegwrijft heeft het blad een heldergroene kleur). De trompetnarcis heeft maar één bloem per stengel. Veel andere soorten narcissen hebben er meer. De meeste soorten zijn wit tot geel van kleur. Vaak heeft de bloem een oranje hart. De amaryllis De amaryllis behoort tot de familie van de narcissen. Het is een bolgewas. Oorspronkelijk kwam de amaryllis alleen voor in Zuid- Afrika. Inmiddels is het een cultuurgewas geworden. De bollen worden vooral geteeld in Zuid-Afrika en Nederland. De bloemsteel is hol. De maat van de bol bepaalt de grootte van de bloemen en het aantal bloemen. Twee tot vijf bloemen is normaal, de steel is dan gemiddeld cm lang. De bloemen hebben allerlei kleuren van wit, roze tot donkerrood. De bloeiperiode is vrij lang, omdat de meeste bloemen niet tegelijk bloeien. In tegenstelling tot de andere knollen en bollen uit het materialenpakket wordt de amaryllis alleen in huis gehouden. BuitenWijs Groep 5 en 6 15

16 5.1 Bijlage 1: Versjes Bloembolletje klein Bloembolletje klein, Slaap je nog zo fijn? De winterkou is weg Kom nou maar naar buiten zeg! Steek je groene snuit Maar gauw je huisje uit. Bovenaan je steel Word je misschien wel rood of blauw of geel. Bloembolletje klein Kom maar gauw, het is hier fijn. Bolletje in de klas Kleine tere bolletjes Lekker dik en rond Steken met hun kopjes Nét nog boven de grond. Al die bolletjes in een pot Staan héél ver van het raam. Leerlingen kunnen haast niet wachten Tot ze bloeien gaan! BuitenWijs Groep 5 en 6 16

17 5.2 Bijlage 2: Liedjes De bolletjes (uit: Zingen in de kring van Herman Broekhuizen, De Toorts Haarlem) Zie je alle bloemen (op de melodie van Zie je de kastanjes )Herman Broekhuizen Zie je alle bloemen in de tuin staan, pluk ze maar en zet ze in een vaas. Nu is het lente de tulpen bloeien, nu is het lente bij ons in het land. Ik heb een mooie bloemenmand Spelbeschrijving bij het laatste liedje Opstelling: kring en een kind in het midden (bloemenvrouw). Alle kinderen zingen, de bloemenvrouw loopt met een mand aan haar linkerarm. Bij dag schone vrouw schudt zij de hand van het dichtstbijzijnde kind tot het liedje uit is en verwisselt ermee van plaats. Het spel begint opnieuw. Bij grote groepen lopen er meer bloemenverkoopsters rond. BuitenWijs Groep 5 en 6 17

18 5.3 Bijlage 3: Bloemenkaart Krokus Hyacint Tulp Narcis Amaryllis BuitenWijs Groep 5 en 6 18

19 5.4 Bijlage 4: Zo groeit zij BuitenWijs Groep 5 en 6 19

20 5.5 Bijlage 5: Memorykaarten BuitenWijs Groep 5 en 6 20